438

 życie i postępowanie arcybiskupa Janusza, z wyjątkiem tych, któreśmy wyżej podali, niepodobno skreślić prawdziwą charakterystykę jego. Z podanych zaś przez spółczesne i późniejsze kroniki szczegółów, przemawiają na jego pochwałę: odpowiednia na owe czasy wzniosłemu powołaniu jego nauka i doświadczenie, oraz nieposzlakowana przeszłość, skoro go papież Aleksander IV chętnie na arcybiskupstwo potwierdził; staranność o zabezpieczenie i powiększenie własności kościoła swojego przez uzyskanie zatwierdzenia darowizny rzeki Warty pod Uniejowem roku 1260, korzystną zamianę dóbr arcybiskupich z biskupem lubuskim w tymże roku, i z Wincentym, synem Aleksandra w r. 1265 1), niemniej z Maurycym Wszeborzem, przez ustąpienie mu odległego Sędowa, a wzięcie od niego części wsi Ubysławia w tymże roku8); gorliwość o dobro Kościoła przez częste odbywanie synodów prowincyonalnych i sumienność w zachowywaniu ustaw synodalnych, oraz obrona osobistej wolności biskupów przez rzucenie interdyktu na prowincyą gnieźnieńską wskutek pojmania biskupa krakowskiego, lubo niegodnego i publicznego gorszyciela; staranność w obronie czystości wiary i obyczajów przez energiczne wystąpienie naprzeciw sekcie Biczowników i jej zupełne przytłumienie. Te przymioty i zalety zaciemnia zbytnia uległość woli książęcej i ztąd pochodząca samowola w postępowaniu naprzeciw kapitule poznańskiej przy obsadzeniu biskupstwa po śmierci Boguchwała, wbrew konstytucyom apostolskim Innocentego IV. Według Długosza 3), Damalewicza4), Bużeńskiego5) i innych, zwłoki arcybiskupa Janusza złożono obok zwłok poprzedników w kościele metropolitalnym gnieźnieńskim. Oprócz wspomnianych już wyżej Falenty i Pawła Przemankow-skiego, konsekrował tenże arcybiskup po poprzedniem zatwierdzeniu na biskupów płockich: Tomasza w r. 1263 6) i Gosława w r. 1270 7), niezawodnie w katedrze gnieźnieńskiej, oraz na biskupa wrocławskiego po śmierci książęcia Władysława, arcybiskupa saleburgskiego, Tomasza w Sieradzu roku 1269 8). Za jego czasów powstał nowy klasztor 00. Dominikanów w Toruniu, fundowany przez Krzyżaków roku 1263 9).

 1) Zobacz wyżej. — 2) Archiv. Capi. Gnesn. Nr. 30. Kod. dypl. wielkopl. I, 365. — 3) Historia Pol. lib. VII. 798. — 4) Senes Archiep. Gnesn. i. 150. — 5) Żywoty Arcyb. Gnieźń. I, 124. — 6) Długosz 1. c. lib. VII, 769. — 7) Tamże lib. VII, 790. 791. — 8) Tamże lib. VII, 789. — 9) Tamże lib. VII, 769.