298

 które wskutek złego przykładu ościennych narodów, a szczególniej Niemców, podnoszącego się dobrobytu, wewnętrznych rozruchów w kraju, osłabienia powagi panujących, a przedewszystkiem nadwerężenia zasady nietykalności tronu przez zakusy rewolucyjne i inne powody, rozkrzewiły się, jak słusznie mówi Długosz, jak chwast w całej Polsce i pod następcami Zdzisława spowodowały użycie energicznych środków ze strony Kościoła na przytłumienie złego, jak to niżej zoba-czemy. Mimo to czas rządów tego arcybiskupa naznaczony jest chwalebnemi objawami gorliwości o chwałę Bożą, ofiarności i wspaniałej szczodrobliwości na przybytki Pańskie, jak to widać z licznych fundacyi w tym czasie w kraju powstałych, jako to klasztorów Cystersów: w Lubiążu na Ślązku, fundowanego przez książęcia Bolesława Wysokiego roku 1175, w Sulejowie w roku 1176 przez Kazimierza Sprawiedliwego, w Oliwie roku 1178 przez wielkorządzcę pomorskiego, Sambora, w Wąchocku roku 1179 przez biskupa krakowskiego Gedkę, w Witowie zaś, Busku i Płocku klasztorów założonych i uposażonych przez biskupa płockiego Wita (1179—1206), pierwszy dla Norbertanów, drugie dwa dla zakonnic tejże reguły1).

 Arcybiskup Zdzisław potwierdził i konsekrował na biskupów poznańskich: Świętosława, Gerwarda i Cherubina w latach 1175—1177, na biskupa kujawskiego Onulfa albo Wunelfa roku 1178 i na biskupa płockiego Wita z Chotla 2).

 1) Długosz 1. c. lib. VI, str. 531. 537. 540. — 2) Tamże lib. VI, 527. 531. 536. 537. 540.