1597 11 Owczarze osepni, fawstowie faleczni i inni aby dali od dziesiąci owiec swych po groszy dwa i od tych co je w najmie mają. 9. Ci, którzy mają pieniądze leżące a na interesse ich dawają, aby każdy od sta złotych dał zł. dwa, a nawięcej, którzy majętności swoje przedawszy w mieściech mieszkają, wszakże aby żaden nie brał od sta jedno złotych ośm. Kupcy wszyscy którzybykolwiek za granic Ko- rony naszej woły podolskie pożeną, mają dawać od każdego wołu nad cło pograniczne po groszy dziesięci, a od wołów polskich i mazowieckich i jałowic, od których piętnaście groszy na cło biorą, po groszy piąci przy każdej komorze koronnej u onej drogi, którą pożoną osta- tniej, wyjąwszy woły slacheckie i woły z powołowszczyzny wzięte i woły zimowane własnym gumnem slacheckim, od których jako cło tak i pobór nie ma być dawany, na co według da- wnych zwyczajów faktorowie przysięgi czynić mają. Wybieranie czwartego grosza, które nad zwyczajne cła za uchwaleniem przy poborze zwykło bywać od towarów, które z Polski i do Polski prowadzone bywają, także i od wołów żadnymi się wolnościami nie szczycąc, niema być in corpore regni tylko na pograniczu, albo na którem miescu commodius poborcy pogra- nicznemu w swej ziemi postanowić się będzie zdało, in augmentationem tego. 10. A celnik koronny ma się fideliter z poborcą znosić o regestrach swych komor pogranicznych i głównych krakowski i poznański, żeby się poborca sprawić mógł jako wiele czwartego grosza od taksy celnej przyjść by miało sub poena quatuordecem marcarum, o którą do urzędu grodzkiego pozwany celnik albo pisarze celni od poborcy albo sukkolektora jego toties quocies zapłacić ma, według których contra regestrum przez celnika podpisanym poborcy do skarbu będą powinni respondować. A ktoby się tego ważył, żeby nie na granicy albo w Koronie w któremkolwiek województwie granicznym nieprzyległym ten czwarty grosz wybierać śmiał i tem ludzie kupieckie obciążał, winie sta grzywien przepada, od którą od kogokolwiek pozwany na trybunał albo przez urząd starosty któregokolwiek grodu peremptorie dosyć uczynić będzie powinien, której winy połowica sądowi a połowica aktorowi iść ma a pozew ma być u sukkolektora, któryby w imię poborcy swego co od kogo wyciągał. 11. Żydowie we wszystkiej Koronie nemine prorsus excepto po półtora złotemu każdy od głowy będą płacić powinni, a iżby od takiego pogłowia nie ulegali, tedy tak postanawiamy, aby w każdym mieście miasteczku tak naszym jako poddanych naszych powinien był urząd miescki popisać Żydy wszytkie ile ich jeno głów jest w którym domu fideliter i oddać do rąk poborce w każdym województwie także też we wsiach naszych dzierzawy naszej a u poddanych naszych duchownych i świeckich panowie ich przez swe sprawce albo urzędniki toż uczynić mają z pilnością wszystkie Żydy, ile jeno ich kędy głów jest, popisać i oddać do poborców, a Żydowie każdy z nich będą się powinni prezentować przed urzędy miast, miasteczek i wsi obyczajem wyżej opisanym sub poena zł. p. dwuset, która ma być od starszych ich requirowana. A urzędy też i panowie ich pod tęż winę podpadać będą gdzieby w tem negligentes byli, o którą winę na Żydziech urząd grodzki egzekucyą peremptorie czynić ma salva nihilominus inquisitione, gdyby się kto utaił albo uległ temu, komu interest, to jest poborcy. 12. Warunek, czas i mieisce oddawania czopowego. Do wybierania pomienionego czopowego w ziemi halickiej za zezwoleniem wszytkich obywatelów tamecznych według pozwolenia ich dawanym1, urodzonego Krzysztofa Gorskiego poborcy, który za oddaniem i publikowaniem uniwersału tego czopowego przysięgę naprzód czynić ma in eam rotham jaka jest w uniwersale poborowym anni millesimi quingentesimi nonagesimi quinti2 w grodzie swym, gdzie osiadłość ma z sukkolektorami swymi, której przysięgi extrakt przy liczbie produkować ma. A na to wybieranie ma brać rekognicye dostateczne od tych, co go oddawać będą cum specificatione poboru wszelakiego. 1 dawany. 2 Vol. 1. II. 1438.