— 154 —

 który ma spełnić. Z logicznego stanowiska kategorye są wymagalnikami, wyznaczonymi przez cel poznawania. Gdyby cel poznawania był inny, innemi również byłyby kategorye, przyczem organizacya umysłu pozostałaby bez zmiany, gdyż nie odgrywa w ich powstawaniu żadnej roli. Kategorye są niewątpliwie czynnikami apriorycznymi poznania, nie mieszczą się bowiem w naszem doświadczeniu, lecz istnieją przed wszelkiem doświadczeniem, w celu, który nasze poznanie spełnia. Są jednak pomimo swej aprioryczności odpowiednikami nieznanego nam porządku realnego, gdyż w przeciwnym razie nasze przewidywanie nie mogłoby się urzeczywistnić i straciłoby wszelkie znaczenie dla bytu człowieka.