ROZDZIAŁ III.

Kategorye i rzeczywistość.

 1. Kategorye jako pierwiastki aprioryczne poznania. Teorya idei wrodzonych Kartezyusza. 2. Empiryczna teorya Locke'a. 3. Teorya L.e i b n i z a. 4. Krytyka racyonalizmu dogmatycznego.

5.       Krytyka i konsekwencye empiryzmu. Pogląd Berkleya.

6.       Poglądy krytyczne H u m e'a. 7. Teorya Kanta. 8. Stosunek krytycyzmu Kanta do empiryzmu i racyonalizmu. 9. Zarzuty wytaczane przeciwko teoryi Kanta. 10. Teorya Kanta w świe tle prewidyzmu. 11. Rzeczywistość i kategorye; porządek realny i porządek poznawczy. 12. Źródła kategoryi podług teoryi Kanta

i podług teoryi prewidystycznej.

 1. Pod nazwą kategoryi pojmujemy pierwiastki, które nie mieszczą się w doświadczeniu, a pomimo to są koniecznymi składnikami, resp. warunkami naszego poznania. Wobec takiego pojmowania kategoryi powstają dwa bardzo ważne pytania: 1) skąd się biorą owe składniki konieczne, jeżeli niema ich w doświadczeniu i 2) jakim sposobem kategorye godzą się z doświadczeniem i dopełniają je, jeżeli stanowią pierwiastki obce, nie mieszczące się w doświadczeniu. Pytania te były rozmaicie rozstrzygane. Przy opisie sposobów rozstrzygania powyższych zagadnień nie możemy sięgać w głębie filozofii greckiej, gdyż pojęcie kategoryi u Greków miało inne znaczenie. Wprawdzie nauka Platona o ideach