XIV. SZTUKA, RELIGIA I FILOZOFIA. Duch ludzki, w swym życiowym rozwoju, wyraża bogatą swą treść wewnętrzną całym szeregiem objawów dziejowych. Na czele tych objawów stoją u wszystkich narodów i we wszystkich czasach: sztuka, religia i filozofia, Sztuka zaznacza dążność do zaspokojenia podmio towych potrzeb ducha, do przekształcenia rzeczywistości według pewnych ideałów, które, przyjmując postać piękna, czynią zadość owym potrzebom i przybliżają nas do możliwej doskonałości. Poczucie estetyczne jest źródłem umysłowem tych dążności, a poezya staje się ich najwymowniejszym wyrazem. Religia zaś łączy się ściśle z praktyczną działalnością człowieka. Prawidłowym celem tej działalności jest zrównoważenie potrzeb i pragnień jednostki z ustrojem powszechnym, z ogólnym porządkiem rzeczy, nadającym jednostce pewne stanowisko i obowiązki wśród całości, ogółu, do którego należy, a zatem: wśród innych ludzi, przyrody i wszechświata. Struve, Sztuka i piękno.  19