I. Statut Xcia Ziemowita IIIgo wydany w Sochaczowie w roku 1377 dnia 27 Kwietnia *. Oequuntur statuta terrae Masoviae, per Serenissimum principem dominum Semovitum dei gratia Ducem Masoviae, nec non dominos et dignitarios, qui praesentibus interfu-. erunt, videlieet: Dominus Nasutho Castellanus Wisnensis, Nemerza Castellanus Sochaczoviensis; Albertus Warszoviensis, Sassinus Kavensis, Zyszka Wyszegrodiensis, Rogala Gostinensis, Castellani 1; Paulus Pyro Pyorko Wyszegrodiensis, Martinus Babka Ciechanoviensis 2, Gottardus Plocensis, Mikosz Ravensis, Judices; Andreas Plocensis, Goworek Ravensis, Slawiec Sochaczoviensis, Paulus Varszoviensis, Vexilliferi 3; Stiborius Plocensis, Nyelaskaris (sic) Ciechonoviensis, Stefanus Gostinensis Succamerarii, et alii quam plures nobiles, quibus haec statuta manifeste patuerunt. Acta sunt in Sochaczew, feria secunda post Dominicam Cantate Damino etc. sub anno Domini Millesimo tricentesimo septuagesimo septimo. Toć są parwa ustawiona w Ziemi Mazowieskiej, przez Wielmożne i Oświecone Xiążeta Zie­mowita z hokej miłości Xląźę wszytkiej Ziemi Mazowieskiej, Xiędza Jana Xiąźę Warszaw­skie i Ziemowita Xiążę Czerskie, gdzież tam byli Pasani 4 i Slachatni przerzeczonej Ziemie panowie: Nasuto Wiski, Nlemlerza Sochaczewskl, Woclech Warszewski, Sasin Rawski, Zyska Wyszegrodzki, Rogala Gostyński, Kastellanowle; Paweł Pióro, Jan Zglesz, Mar­cin Babka, Gotard, Mikosz, Sędzie; Andrzej Ciołek, Goworek, Paweł z Radziejowa, Chorąia; Czclbor z Kosmaczewa, Łaszcz z Wrońsk, Szczepan, Podkomorza, i innych wiele slachty etc, jiż przy tem obllcznie byli. Działo się w Sochaczowle w Poniedziałek po Niedzieli Cantate, trzecia po Wielice nocy, lat bożych tysiąc trzysta sledmdzlesląt siódmego. *) Porównaj Goryńskiego, (wyd. z r. 1541.) karta odwrot. 67— 71. odwr.— Bandtkiego Jus polonicum, str. 417— 420.— Lelewela, Księgi Ustaw, str. 133—136.— Różnic textu drukowanego dawniej, co do szczególnych wyrażeń, nie podaję. Prawdziwy badacz będzie wolał w całości przystępny mu text dawniej­szy przepatrzyć; dyletantom zaś odmianki textu ninacz się nie zdadzą. Zamieszczam więc tylko w przy­pisach uwagi co do różnic ważniejszych w rzeczonych wydaniach, i odmianki najczęściej błędnych wy­razów lub ustępów w rękopismie kodexu D V, z którego biorę text niniejszy łaciński.— Ziemowit III, X" Mazowiecki, dziedzic na całem Mazowszu, synem był Trojdena Xcia na Czersku; synowcem Wanka czyli Wacława Xcia na Płocku, i Ziemowita IIgo Xcia na Wiznie. Po śmierci ojca w r. 1341. panował w dzielnicy Czerskiej z Rawską i Gostyńską Ziemią: po śmierci brata Kazimierza w r. 1354, też w War­szawskiej i Sachaczowskiej dzielnicy; a od roku 1355 w reszcie i Płockie Xięstwo objął. Umarł r. 1381, zostawiwszy synów: Janusza, Ziemowita IV, i Henryka. 1) castellanis; Paulo (!)— 2) Czechoviensis (!)— 3) vexillifer.— 4) Pasani, tyle co pasowani, odnosi się snadź do łacińskiego strenuus, które przyjętem widzimy w kompilacyi Goryńskiego.