mr. 12; bud. mur. 1, drew. 7; las nieurządzony, pokłady torfu. Żuława al. Rozówka, słobódka, pow. bałcki, okr. pol. Okny, gm. Cybulówka, 60 osad. Zuława 1. niem. Gross Saalau, dobra ryc. , pow. gdański górny, st. kol, Pruszcz, st. p. Straszyn, par. kat. Prągowo, 814 ha 674 roli or. , 20 łąk, 27 lasu; 1885 r. 13 dm. , 32 dym. , 213 mk. , 112 kat. , 101 ew. ; na cegelnią Wympłowo przypada 1 dym. i 12 mk. We wsi jest szkoła ew. , gorzelnia i młyn parowy; hodowla bydła ra sy amsterdamskiej i koni. Dziedzic Hugo Montu. W topogr. Goldbecka z r. 1789 wymienio na Ż. jako wś szl. , fol. i karczma, o 20 dym. , w reku Trębeckich str. 196, którzy tu we dworze utrzymywali osobna kaplicę ob. Utrac. kośc. p. ks. Fankidejskiego, str. 187. Istnie je dziś jeszcze we wsi kaplica św. Krzyża, która r. 1859 została odbudowana a 1860 r. poświęcona ob. Szematyzm dyec. z r. 1867, str. 82. R. 1427 d. 24 maja nadał król Kazimierz dobra te burmistrzowi gdańskiemu Reinholdowi Nie derhoff ob. Zeitsch d. Westpr. G. Ver. , str. 134. Wizyta Rozdrażewskiego z r. 1583 opiewa, że stał tu dawniej kościół par. , p. w. św. Jerzego, mały, ale murowany. Wówczas należał jako filialny do Prągowa. Wś posiadali wtedy Bąkowscy str. 33. Do probostwa należały 4 włóki. Przed Trębeckimi właścicielami Ż. byli Dąbscy, z których jeden około r. 1736 kościół odbudował a Ewa z Pląskowskich Trębecka zaopatrzyła w aparaty. Miał dwa ołtarze. Je den r. 1769 przez bisk. Chryzostoma Gnińskiego konsekrowany, drugi r. 1724 dnia 10 wrz. przez Feliksa Kretkowskiego, bisk. chełmińskiego ob. Borek Echo sepulchralis, manus. w Pelplinie, II, ski, ob. Kś. Fr. Żuława, niem. Suhlau miasto i gmina wiejska na lew. brzegu Baryczy, pow. mielicki, posiada kościół par. kat. , kościół par. ewang. , szkołę ewang. Miasto ma 101 ha obszaru, 88 dm. , 181 gospodarstw, 596 mk. 67 katol. , 3 żyd. ; gmina zamkowa 216 ha, 74 dm. , 161 gospodarstw, 528 mk. 73 kat. , dobra maja 890 ha, 12 dm. , 145 mk. 4 kat. . W r. 1840 miasto miało 92 dm. , 709 mk. 107 kat. , 4 żyd. , gmina zamkowa 79 dm. , 779 mk. 81 katol. . Miasto było dawniej targowiskiem, któremu nadał prawo miejskie i 4 jarmarki Fryderyk r. 1796. Pożar zniszczył osadę 1755 r. Zawiązkiem osady był stary gród, którego ruiny istniały jeszcze r. 1840. Przy grodzie powstał kościołek, który pierwotnie był filią kościoła w poblizkim Słącznie, sięgającego podobno XI w. Kościół par. ewang. powstał w r. 1743, spłonął r. 1751, odbudowany na nowo r. 1767. Szkoła ewang. istnieje od r. 1742. W pobliżu Ż. stoi na górze krzyż na pamiątkę walki stoczonej tu r. 1643 między Szwedami a wojskami austryackimi. Żuławie, os. w dobrach Żytno, pow. noworadomski. W 1827 r. było 6 dm. , 44 mk. Żuławka, niem. Sulawka, rzeczka, lewy dopływ Drwęcy ob. t. . Żuławka 1. al. Pozylia, niem. Posilge, w dok. z r. 1249 P, 1672 Pozylia, 1774 Posilge, wś kościalna w Pomezanii, pow. sztumski, 13 klm. na płn. od Kiszporka, st. p. , szkoła kat. i ew. w miejscu; 1623 ha 1355 roli or. , 161 łąk; 1885 r. 102 dm. , 265 dym. , 1200 mk. , 588 katol. , 605 ewang. , 7 dyssydentów. Stara osada, czego dowodem znalezione tu gro by skrzynkowe. Pierwszy przywilej nadał wsi komtur kiszporski Helwig Goldbach około r. 1277. Zachował się przywilej komtura Konra da. Braningsheim z r. 1354, mocą którego wś otrzymuje 102 włók i 8 mr. , z których proboszcz posiada 6 a sołtys 4 i 8 mr. Czynsz mają mie szkańcy płacić tylko od 52 wł. , a od 58 mają zwykłe służby czynie ob. Gesch d. Stuhmer Kreises v. Schmitt, są i granice dokładnie opisane. Kościół pow stał tu bardzo wcześnie, skoro Prusacy pokonani r. 1249 zobowiązali się pobudować tu kościół. Już r. 1250 występuje Amoldus, plebanus de Posolna, a r 1286, , Henricus plebanus de Posi lia ob. Cod. dipl. Warmiensis I, str. 34. Obecny kościół, p. w. św. Jana Chrz. , kollacyi rządowej, należy do dek. sztumskiego. R. 1884 liczyła parafia 607 komunikantów. W drugiej wojnie szwedzkiej został kościół złupiony; dzwo ny zabrane i w Elblągu sprzedane. R. 1666 zapadła się dzwonnica i zgruchotała część chóru i kaplicy. W tej wsi urodził się głośny kroni karz Jan z Pozylii. R. 1372 był on probosz czem w Iławie, potem w Ladekop; od r. 1376 występuje jako oficyał pomezański. Umarł za pewne r. 1405. Kronika jego przechowała się po niemiecku, pierwotny tekst łaciński zaginął; sięga od r. 1360 do r. 1419. W topogr. Gold becka z r. 1789 jest Ż. zapisana p. n. Posilgen; wówczas należała do dekanatu kiszporskiego i liczyła 73 dymów str. 173. Kś. Fr. Zuławka 1. niem. Klein Saalau, wś, pow. gdański górny, st. p. Straszyn, par. kat. Prągowo; 83 ha 72 roli or. , 2 łąk; 1885 r. 16 dm. , 33 dym. , 143 mk. , 100 kat. , 43 ew. Według taryfy podwójnej a akcyzy potrójnej z r. 1648 płacił tu Bąkowski od 7 wł. osiadł. , karczmy i 4 ogr. 16 fl. i 22 gr. ob, Roczn. Tow. P. N. w Poznaniu, 1871, str. 175. Według taryfy na symplę z r. 1717 płaciła wś 1 zł. i 6 gr. ob. Cod. Belnensis w Pelplinie, str. 84. Wizyta Rozdrażewskiego z r. 1583 wykazuje tu 30 włościan; każdy dawał mesznego 1 korzec żyta i tyleż owsa str. 34. 2. Ż. , pustkowie niegdyś na obszarze Rówienicy, w pow. świeckim,

Żulin

Żuława

Żuławie

Żuławka