3. Z. , dobra nad Dźwiną, pow. połocki, wła. sność Rodziewiczów, 169 dzies. ; bród. 4. Z. , część mta Witebska, ob. t. XIII, 631. Zaruda, potok, lewy dopływ Strypy wschodniej lew. dopł. Dniestru. Zarudawie, wś, pow. wołkowyski, w 5 okr. pol. , gm. Pieski, o 24 w. od Wołkowyska, ma 56 dm. , 519 mk. , szkołę, 1017 dzies. ziemi włośc. 318 łąk i past. , 36 nieuż. . Niegdyś sioło w dawnem wójtowstwie zielwieńskiem ekonomii grodzieńskiej. Podług Piscewoj knigi z 1558 r. graniczyło z siołem Dojlidów, Wolpieńskich oraz z gruntami cerkwi Bielawickiej. Z 8 włók osiadłych płacono 9 kóp 44 gr. Zarudce, wś, pow. lwowski, 16 klm. na płn. zach. od sądu pow. we Lwowie, 6 klm. na zach. od urz. poczt. w Kulikowie. Na wsch. leży Kościejów, na płd. Zaszków, Zawadów i Borki Do minikańskie, na zach. Rokitno pow. gródecki, na płn. zach. Polany, Mokrotyn, Mierzwica 4 ostatnie w pow. żółkiewskim. Płn. część wsi przepływa Kulikówka, płd. wsch. Niedzielczyna, a część płd. zach. Młynówka. Zabu dowania wsi leżą w dolinie Kulikówki. Zach. część obszaru lesista. Własn. więk. zakonu dominikanów ma roli or. 507, łąk i ogr. 139, past. 21, lasu 3670 mr. ; wł. mn. roli or. 861, łąk i ogr. 279, past. 92, lasu 9 mr. W r. 1890 było 159 dm. , 937 mk. w gm. , 10 dm. , 117 mk. na obsz. dwor. 647 gr. kat. , 382 rz. kat. , 25 izr. ; 879 Rus. , 169 Pol, 6 Niem. . Par. rz. kat. w Kościejowie, gr. kat. w miejscu, dek. lwowski. Do par. należy Kościejów. We wsi jest cerkiew i szkoła 1klas. Dokumentem wy danym w r. 1386 poświadcza Andrzej, starosta ruski, że Mikołaj Słanka sprzedał Beńkowi z Żabokruk posiadłość Zarudce i dworzysko Przedrzymiechy za 70 kóp groszy Ak. gr. i ziem. , t. II, bokruk wieś swą Zarudce dominikanom lwow skim, pod warunkiem że będą odprawiać za nie go i familię jego dorocznie pewną ilość mszy 1. c, str. 44. Aktem z r. 1402 zobowiązują się dominikanie lwowscy, że za Beńka z Zabokruk i potomków jego każdego tygodnia czytać będą po kilka mszy z wdzięczności za odebraną w darowiźnie wieś Zarudce 1. c, str. 46. W r. 1559 potwierdza Zygmunt August nadanie Beń ka dominikanom Dod. do Gaz. lwow. , 1859, str. 126. Lu. Dz. Zarudcze, ob. Zarudzie. Zarudecza, rzeczka, pow. bobrujski, w gm. Hłusk. Zaczyna się w moczarach okolicy wsi Makowiszcze, płynie na południe pod zaśc. Zarudecze, odtąd zwraca się na wschód, potem na północ pod uroczysko Pohost i ubiegłszy 3 w. ma ujście do rzki Komarówki, praw. dopł. Ptycza. Długość biegu wśród puszcz około 18 w. Zarudecze 1. zaśc. nad rzką Zarudeczą, pow. bobrujski, w 3 okr. pol. , gm. i par. katol. Hłusk. Mają tu własności szlachta Wysoccy 11 2 włóki, Kaczyńscy 21 4 włóki, Leniewiczowie 31 2 włóki; grunta lekkie, łąki obfite, pa stwiska dostatek. 2. Z. al. Zarucze, wś i do bra nad Stochodem, pow. piński, w 2 okr. pol. , gm. , par. praw. i katol. i st. poczt. Lubieszów o 1 w; , odl. 70 w. od Pińska. Wś ma 68 osad, 272 mk. , cerkiew dawniej paraf. , teraz fi lialną, p. w. Narodzenia N. M. P. ; dobra, 1610 dzies. , należą do domin. Lubieszów, dawniej ks. Dolskich, obecnie Czarneckich; grunta lekkie, łąk obfitość, rybołówstwo. Niegdyś Z. , pod na zwą Zarzecze, należało do dobr Dolsk Nowy al. Lubieszów, Michała ks. Wiśniowieckiego ob. Dolsk, A. Jel. Zarudeczko, wś, pow. zbaraski, 10 klm. na płn. wsch. od sądu pow. i urz. poczt. w Zbara żu, na samej granicy gub. wołyńskiej. Na płd. zach. leżą Kapuścińce. Z innych stron styka się wieś z pow. krzemienieckim. Zabudowania leżą na wsch. Własn. więk. ma roli or. 162, łąk i ogr. 34, past. 5, lasu 28 mr. ; wł. mn. roli or. 126, łąk i ogr. 40 mr. W r. 1890 było 31 dm. , 166 mk. w gm. , 2 dm. , 4 mk. na obsz. dwor. 51 gr. kat. , 115 rz. kat. , 4 izr. ; 51 Rus. , 115 Pol. , gr. kat. w Krasnosielcach. Lu. Dz. Zarudeczna, rzeczka, w pow. bobrujskim, dopływ Kamionki. Zarudejka, dobra, pow. mohylewski, od 1877 r. własność Kirkorów, 444 dzies. 70 roli, 30 łąk, 243 lasu. Zarudiejewka, wś, pow. mohylewski, gm. Połykowicze o 10 w. , zapasowy śpichlerz gminny. Zarudje, ob. Zarudzie. Zarudka 1. przedmieście Pomorzan, w pow. złoczowskim. 2. Z. , wś, pow. złoczowski, 21 klm. na płd. zach. od Złoczowa, 7 klm. na zach, od sądu pow. w Zborowie, tuż na płn. od urz. poczt. w Zarudziu. Na płn. zach. Chrabużna, na płn. Urlów, na płn. wsch. Korzyłów, na płd. Zarudzie. Przez wś płynie Mała Strypa. Wieś ta wchodzi w skład gminy Trawotłoki. W r. 1890 było w niej 34 dm. , 188 mk. 146 gr. kat, 42 rz. kat. ; 159 Bus. , 29 Zarudki, wś nad Wisłą, pow. nowo aleksandryjski, gm. Szczekarków, par. Wilków, ma 135 mk. Binduga. W r. 1827 było 29 dm. , 128 mk. Zarudki, wś, pow. starokonstantynowski, wchodziła wskład ordynacyi ostrogskiej. Na mocy tranzakcyi kolbuszowskiej r. 1753 darowana przez ostatniego ordynata Sapieże. Zarudnickie, jezioro, w pow. grodzieńskim, spływa do Kotry. Zarudnicze, wś, pow. oszmiański, w 2 okr. pol. , gm. Bienica o 11 w. , okr. wiejski Zarudnicze, o 43 w. od Oszmiany, 31 dm. , 343 mk. prawosł. , 20 katol. w 1865 r. 118 dusz rewiz. ; należy do dóbr Zaleś ks. Ogińskich. W skład Zaruda Zaruda Zarudawie Zarudce Zarudcze Zarudecza Zarudecze Zarudeczko Zarudeczna Zarudejka Zarudiejewka Zarudje Zarudka Zarudki Zarudnickie Zarudnicze