, z czego połowę zajmują lasy, pos, mn. ma 203 mr. , przeważnie roli. Gleba górska, jest ja łową, i owsianą, lasy świerkowe. Graniczy na płn. wseh. Brzeźnicą. Niżna, na płd. wsch. z My czkowem. Mac. Zabrodzie 1. al. Zabrudzie, grupa domów w Rogoźnie, pow. jaworowski. 2. Z. , część Przewłok, w pow. buczackim. Zabrodzie, os. w okolicy Szlachcina i Murzynowa, ku zach. od Środy. Między r. 1418 i 1423 rozgraniczono Z. z Szlachcinem i Murzynowem. Ob. Zabłocie. Zabrodzie al. Garbacz, Gramachi Most, niem. Grammattenbruech, wś, pow. wałecki, st. pocz. Łubianka, paraf. kat. Piła; 1129 ha 206 roli or. , 39 łąk, 431 lasu; 22 dm. , 31 dym. , 174 mk. , 5 kat. , 169 ew. Wś ta leży przy spływie Piły Pilów z Dobrzycą. , między Wałczem i Krajenką. Znana w r. 1660, lecz sięga prawdopodobnie dawniejszych czasów. Tu zbierało się pospolite ruszenie i odczytywano uniwersały ob. Gallier Pow. wałecki, str. 55 i Schmitt, Geseh. d. Kreises, str. 226. Zabrodzienie, zaśc. nad rzką Sójka, pow. borysowski. Zabrodzkie al. Zabrodzki, zaśc. poradziwiłłowski, pow. słucki, w 1 okr. pol. i gm. Starobin, o 26 w. od Słucka, 15 osad; miejscowość małoleśna, lekko falista, grunta urodzajne. Zabrąjowce, wś, pow. lidzki, w 3 okr. pol. , gm. Moźejków Wielki, okr. wiejski Zabrojowce, o 35 w. od Lidy a 21 od Szczuczyna, 17 dm. , 192 mk. w 1865 r. 75 dusz rewiz. , zarząd gminny. W skład okręgu wiejskiego wchodzą wsi Bojary, Chodarowce 1, 2i 3, Koniuszany, Korpiejki, Olgowce, Pozniaki, Siarki, Wołkowicze i Zabrojowce, w ogóle w 1865 r. 470 dusz rewiz. włościan uwłaszczonych. Zabrudzie, pow. żytomierski, ob. Zabrodzie. Zabruki, zaśc, pow. telszewski, w 1 okr. pol. , o 28 w. od Telsz. Zabruzdy, w XVI w. Zabrozdy, wś i fol. , pow. łukowski, gm. i par. Miastków, ma 13 dm. , 168 mk. , 1130 mr. W 1827 r. było 13 dm. , 87 mk. Wr. 1576 wś Zabrozdy, w par. Miastkowo, miała trzy działy. Miastkowscy płacą od 1 2 łanu km. , Walenty i Jan od 1 łanu, Andrzej Warszewicki od 4 1 2łankm. Pawiń. , Mazowsze, 221. Zabryczany, wś nad rz. Czugrą, pow. jasski gub. bessarabskiej, par. Belcy o 61 w. , przy trakcie z Wołodzian do Zahajkan, 115 dm. , 525 mk. , gorzelnia. Zabryle, wś, pow. szawelski, w 2 okr. pol. , gm. Popielany, o 33 w. od Szawel. Zabrza, rzką, w pow. rossieńskim, dopł. rz. Łukny dopł. Dubissy. Zabrze, zapewne Zaborze pierwotnie, wś, dobra i osada górnicza, centr powiatu t. n. na Szląsku Górnym, leży przy kanale Kłodnickim ob. Kłodnica, łączącym osadę z Odrą, pomię dzy Bytomiem a Gliwicami, połączone linią dro gi żel. z siecią dróg prawego brzegu Odry, po siada stacyę dr. żel. górnoszląskiej odl. 8 klm. od Gliwic, urząd powiatowy, sąd, urząd poczt. i tel. , zarząd górniczy, szkoły, kościół par. ka tolicki, kościół par. ewang. , wielkie kopalnie węgla, dwie huty żelazne, cegielnie. Z, Stare, niem. AU Zabrze, gmina, ma 627 ha 459 roli, 66 łąk, 546 dm. , 2049 gospodarstw, 9390 mk. 356 Prot. i 214 żyd. . Z. Małe, niem. Klein Zabrze, gmina, ma parafią ewangielicką, 73 ha obszaru 37 roli, 250 dm. , 1240 gospodarstw, 6237 mk. 601 prot. , 459 żyd. . Z. dobra maja 1123 ha 365 roli, 70 łąk, 610 lasu, 23 dm. , 445 mk. 34 prot, . Jest to dawna własność do r. 1810 biskupów wrocławskich. W r. 1842 właścicielem był hr. Henckel v. Z. Stare miało 136 dm. , 1049 mk. 5 prot. , 9 żyd. a Z. Małe 43 dm, 363 mk. 35 prot. , 15 żyd. . Powstało jako kolonia na obszarze Z. Starego w r. 1776. W 1841 r. istniała tu już kopalnia węgla Królowa Ludwika, z której do bywano około 7600 tonn szło 50000 tona drobnego. Około r. 1870 pro dukcya wzrosła do 10 milionów cetnarów. Ko palnia zatrudniała 2000 górników. Obok kopal ni istnieją tu dwie wielkie huty żelazne Donnersmarkhuette i Redenhuette. Z. jest cen trem nowoutworzonego około r. 1870 powiatu z części zachodniej dawnego powiatu bytom skiego. Obszaru ma 2 1 4 mili kwadr. Miast nie ma wcale, tylko 12 gmin wiejskich, z których 6 liczy więcej niż po 2000 mk. Przemysł górni czy i hutniczy stanowi główne zajęcie ludności. Obszar gmin wiejskich wynosi 5190 ha 3812 roli, 446 łąk, 20 lasu, większej własności 6944 ha 3039 roli, 569 łąk, 2570 lasu. Ludność gmin wiejskich wzrosła z 37900 w r. 1871 do 55632 w r. 1885. Na obszarze większej wła sności było 957 mk. w r. 1871 a 3567 w r. 1886. Ogólny obszar w r. 1885 wynosił 12134 ha 6851 roli, 1015 łąk, 2590 lasu a ludność 59199 mk. , zajmujących 3312 domów i tworzą cych 12451 gospodarstw. Śród ludności było 33489 urodzonych w powiecie a 23312 dzieci do lat 14. Co do wyznań było 55371 katol. , 2765 ewang, i 1062 żydów. Br. Ch. Zabrzeg, wólka do Babic, w pow. bialskim, składa się z 4 dm. i 34 mk, Stanowi osadę graniczną nad Wisłą, przy gościńcu z Oświęcima. do Gliwic w Szląsku pruskim i kolei z tegoż miasta do Mysłowic. Leży na płn. od Babic. Mac, Zabrzeg 1. wś i dobra, pow. pszczyński, par. kat. Chełm Wielki, ewang. . Wś ma 109 ha 62 roli, 11 łąk, 63 dm. , 462 mk. 20 ewang. . Większa własność ma 42 ha 34 roli, 4 dm. , 39 mk. 4 ew. . 2. Z. al. Zabrzeh, wś, pow. raciborski, par. kat. Beniszewo, ew. Racibórz. Wś ma 263 ha 149 roli, 71 łąk, 80 dm. ,

Zabrodzie

Zabrodzienie

Zabrąjowce

Zabrudzie

Zabruki

Zabruzdy

Zabryczany

Zabryle

Zabrzeg 1