121 kat. , 116 ew. , z ktorych na Warzkowski Młyn nad Piaśnicą; przypada 23 mk. i 3 dm. ; wś zawiera 5 gburskich posiadeł i wolne sołectwo. odl. od Wejherowa 1 3 4 mili W. jest starą osadą, którą około r. 1220 ks. Świętopełk potwierdza cystersom w Oliwie jako nadaną przedtem przez Unisława ob. Perlbach P. U. B. , str. 17. Według inwentarza z r. 1658 było tu 4 gburów i 2 miejsca puste, oprócz tego młyn ob. Prutz Gesch. d. Kr. Neustadt, str. 140. Lustracya starostwa puckiego zr. 1671 opiewa wieś Warskowo Gburów tam bywało 6, a sołtys siódmy, teraz tylko dwu i sołtys. Szymon Elwart, sołtys, z żoną, dzieci ma pięcioro dorosłych, siedzi na włókach 2, podwody odprawuje jako inni. Michał Runka, poddany, gbur i karczmarz, z żoną, dzieci ma sześcioro, na włókach 2, szarwarkuje jak i drudzy i czynszu daje fl. 1 gr. 20; kur 4, jaj 30; piwo pańskie powinien szynkować. Tenże trzyma pusty ogród, daje od niego fl. 6. Ludwik Piper, gbur poddany, z żoną, czynsz daje jak i drudzy. Aegidius Top, poddany, z żoną, dzieci ma pięcioro, na wł. 2, daje z nich fl. 30. A czynsz nadto drugi, kury i jaja jak i gbury. Piotr Poper, poddany, z żoną, ma dzieci sześcioro, na włókach 2, daje od roli czynszu fl. 30. Nadto drugi czynsz, kury i jaja jak i drudzy gburzy. Tenże Piper skarzył się na pana Brandysa, przedtem komisarza w starostwie puckiem p. p. Gdańczan, że on z administracyi swojej osad gburskich, bydło i konie jemu odebrał. Na co ponieważ był przytomny pan Brandys odpowiada, iżeśmy mu kazali. Sprawując się tedy powiedział, że kiedy ten gbur szarwarkować nie chciał i zawsze z nim kłopot był, on z wiadomością pryncypałów swoich p. p. Gdańszczan, osadę mu tą wziął, i inszemu gburowi, który sposobniejszy był, oddał i na dowód wyświadczał się sołtysem tej wsi i inszemi chłopy, którzy to przyznali że ta osada, wzięta od Pipra, dana jest inszemu gburowi szarwarkowemu. My zrozumiawszy, iż przez to bydła tego przeniesienie od jednego niepożytecznego do drugiego pożytecznego gbura żadnej ststwo szkody nie ma, wolnymeśmy pana Brandysa uczynili. Jan Bergański, z żoną, na włókach 2, arendarz, daje czynszu fl. 30. Piotr Hinika, kowal, poddany, z żoną, nie ma, jeno ogród, daje fl. 7. Jędrzej Benkie, młodzieniec, na wł. dwu, arendarz, daje czynszu fl. 30 ob. str. 19; manuskrypt w Pelplinie. Dalej czytamy Warzkowski Młyn Młynarz Gabryel Hochsielt, produkował konfirmacyą teraźniejszego K. J. M. Jana III, przez niego kontraktu de dato w Pucku, d, 9 list 1609, według którego powinien młyn budować i trzymać go swoim kosztem, a potem dawać łaszt żyta co rok i według lustracyi czynszu fl. 50. Na co powiada, że tę płacił od rzeki, które ponieważ wypowiada i płacić nie chce, dojrzeć ma i sposobu szukać pan administrator, jakoby ten czynsz nie gi nął. Staw tam jest, którego nie ma zużywać młynarz, ale go na zamek spuszczać ob. str. 19. Według wizyty Rybińskiego z r. 1780, liczyło W. 48 kat. i 44 ew. , mesznego zaś da wało 7 kor. żyta i tyleż owsa str. 91 i 96. R. 1789 było tu 16 dymów ob. Topogr. Goldbecka, str. 248. Kś. Fr. Warzkowski Młyn, niem. Warschkauer Muehle, ob. Warzkowo; et. p. Piaśnica. Warznica, rzeczka, wspominana w doku mentach. Płynie w powiecie kartuskim, przez jez. Garcze do jez. Reskowa, gdzie się łączy z Osusznica. Do norbertanek w Żukowie należała od początku założenia klasztoru na mocy nadania Mestwina I, Słynęła z wiel kiej ilości bobrów, tak dalece, że Krzyżacy, jeszcze nim zajęli Pomorze, bardzo się o nią ubiegali. Dla tego Mestwin II r. 1282 ustą pił im tej rzeki wraz z Osusznica zakonnice gdzieindziej wynagradzając ob. Klasztory żeńskie p. ks. Fankidejskiego; str. 61. Ki, Fr, Warzno al. Warszowskie, też Jańsborskie, niem. Warschau See i Rosche, w dok. Warsen, jezioro na Mazurach pruskich, pod Jańsborkiem, należy do zlewu Narwi, do której jego wody uprowadza rzeka Pissa. Łączy się z jez. Dybowakiem i jez. Kocioł za pośredni ctwem strug Święcek i Wilkus. Uchodzi też do jeziora rzka Konopczanka, płynąca od Biały. Po jeziorze odbywa się żegluga paro wa, statkami kursujacymi między Jańsborkiem a Lecem, Rynem, Węgoborkiem, po łączących się z sobą jeziorach. Za pośredni ctwem Pissy spławiano z Jańsborka na Ma zowsze do r. 1821 różne produkty żyto, spirytus, drzewo, a później ryby. Kanał jańsborski, wykopany wr. 1845 49, połączył jezioro W. z jez. Śniardwy, przerznąwszy wał pojezierza baltyckiego. Br. Ch. Warzno, niem. Warschnau al. Warsznau, wś i dobra ryc. na Kaszubach, pow. kartuski, st. p. i paraf. kat. Kielno o 2 klm. . Do obwodu gminnego należy 6 miejsoowości Warzno, Koszary 4 dm. , 27 mk. , Mittelberg 1 dm. , 9 mk. . Orzechowo 2 dm. , 20 mk. , Rębiska 15 dm. , 103 mk. , Warzeńska Huta 7 dm. , 64 mk. . Obszar wynosi 707 ha 478 roli orn. , 75 łąk, 16 lasu. Po raz pierwszy zachodzi W. w przywileju Mestwina z r. 1277, gdzie tenże poświadcza, iż ojciec jego ustąpił biskupowi kujawskiemu różne włości, między niemi i Warsno cum lacu, t. j. Warzno wraz z jez. Tuchomskiem, quod tenuit Raduanus ob. Perlbach P. U. B. str. 245 Nr 288, i Majątki biskupie p. kś. Kujota, str. 29 i 50. W XVII w. należało W. do

Warzkowski Młyn

Warzkowski

Warznica

Warzno