aa północ i ubiegłszy w gub. witebskiej około 74 w. ma ujście pod wsią Culki. Szerokość jej w pow. lepelskim dochodzi do 5 saż. , w dolnym biegu do 10 saż, ; głęboka od 2 do 7 stóp, bieg ma dość bystry, koryto przewa żnie ilaste, w części kamieniste, brzegi dość niskie, pokryte łąkami. W pow. lepelskim o 2 1 2 w od granicy obraca młyn pod wsią Horodnia i pod mkiem Uszacz znajduje się na niej most drewniany, pod fol. Uszacz młyn wodny, pod mkiem Mienicą oraz pod mkiem Woroniecz promy. Za ostatniem prawy brzeg rzeki staje się urwistym, poczem pod wsią Zaskórki obraca młyn. Pod wsią Kazinki znajduje się most drewniany. Pod wsią Mosejlewo wkracza w granicę pow. połockiego, stanowi potem na przestrzeni 11 w. granicę pomiędzy pow. lepelskim i połockim, poczem w tem ostatniem pod wsią Rudnią obraca młyn wodny. Od wsi Piatnicka do ujścia pły nie śród urwistych brzegów. Łąki nad U. wydają bujną trawę. Podczas wezbrania wio sennego spławiają drzewo z gub. mińskiej. Od prawego i lewego brzegu przybiera kilka drobnych rzeczek. J. Krz. Uszacz al. Zieńkowszczyzna, Zawołucie, CieUczyń, mko i dobra nad Uszaczą, pow. lepelski, w 3 okr. pol. , gm. Uszacz, o 30 w. od Lepla przy dr. do Połocka a 25 w. od Kamienia, ma 128 dm. , 652 mk. , cerkiew paraf. , 2 domy modlitwy żydowskie, zarząd okr. policyjnego i gminy, st. poczt. , most na rzece, młyn wodny. Dobra mają 2744 dzies. ziemi dworskiej. Gmina znajduje się w płn. zach. części powiatu. Graniczy z gminami Woroniecz, Kublicze, Hutowo, Bielsk, Czerstwiaty pow. lepelskiego i Turowla pow. połockiego, obejmuje 62 miejscowości, ma 529 dm. włośc. obok 206 należących do innych stanów, 3524 mk, włościan, uwłaszczonych na 5518 dzies. Dobra U. należały w 1624 r. do Józefa Klonowskiego, stolnika połockiego, w 1672 r. do Dawida Radzimińskiego Frąckiewicza, który tu funduje bazylianów a żona jego Elżbieta z Grotkowskich zapisuje im w 1712 r. 2500 złp. Dalej własność Kaspra Frąckiewicza, który zastawia dobra za 2000 tal. bitych Konstantemu Szczyttowi. Następnie Krzysztofa Szczytta, kasztelana smoleń skiego, żona którego Anna z Zawiszów z synem Józefem zbywają w 1721 r. Janowi Żabie, wwdzie mińskiemu, poczem Hieronima i Cecylii z Lipskich Żabów, od których nabywa Tadeusz Żaba, wwda połocki, córka zaś jego Cecylia Marcinkiewiczowa przekazuje córce swej Alinie hr. Platerowej, po której przechodzi na syna jej Gustawa hr. Platera. Folwark Cieliczyn był własnością Piotra Wazgirda, który wespół z żoną swą z domu Wysocką sprzedają Konstantemu Szczyttowi. W U. byli dominikanie, ufundowani w 1716 r. przez Hieronima Żabę, podwojewodziego połockiego, wraz z żoną Katarzyną z Prolaszewiczów. Dobrodziejami klasztoru byli Jan Żaba, wwda miński, i synowa jego Cecylia z Lipskich Żabina. Przy klasztorze była szkoła powiatowa. Po 1772 r. U. było głównem miastem pozostałej przy Rzpltej części województwa połockiego i tu odbywały się sejmiki wojewódzkie. W okolicach miasteczka znajdują się liczne mogiły, pochodzące z czasów walk stoczonych w 1812 r. A. K. . Ł. Uszacza 1. rzeczka, w pow. borysowskim, dopływ jeziora Swierzeń od strony południo wej; ma początek w moczarach lesistych o 4 w. za Puciłowiczami, płynie w kierunku wschodnim kolo tej wsi i fol. , następnie zwraca się ku północy, płynie koło wsi Maciusze i za Małemi Dolcami, przyjąwszy dopływ z lewej strony, zwraca się na wschód i ma uj ście. Długa przeszło 2 mile, 2. U. , rzeczka, na północnym krańcu pow. borysowskiego, w obrębie gm. Wielkie Dolce, ma bieg na po łudnie, dopływa do jeziora Zamosze pod wsią t. nazw. , łączy się z jez. Isno w pow. lepel skim. A. Jel. Uszadcze, uroczysko sioła Kupiatycz, w pow. pińskim gm. Pieńkowicze, wspominane w dokumencie XVI w. ob. Piscewaja kniga Pinsk. , wyd. Wil. Arch. Komis. , str. 348. Uszaelksen 1. al. Uszalkanen, wś, w pow. pilkałeńskim. 2. U. , wś, w pow. ragneckim, nazwana też Kudlauken. Uszaeszen, pow. ragnecki, ob. Krebschen. Uszaki, wś i dobra nad Sożą, pow. czerykowski, gm. Starynka. Wś ma 50 dm, , 288 mk. ; dobra, od 1865 r. własność Azanozewskiego, 2572 dzies. 2200 lasu, 60 roli, 250 łąk; 2 karczmy dają 200 rs. Przystań do ładowania drzewa. Uszakowo, zaśc, pow. święciański, w 4 okr. pol. , gm. , okr. wiejski i dobra skarbowe Wojstom o 3 w. , o 78 w. od Święcian, ma 2 dm. , 17 mk. katol. w 1865 r. 15 duszrewiz. . Uszałowicze, białoruskie Uszalowiczy, dwie wsi poradziwiłłowskie i fol. , pow. słucki, o milę na płn. od Słucka, w 3 okr. pol. kopylskim, gm. Hresk. Jedna wś ma 7, druga 20 osad; fol. około 30 włók; własność dawniej ks. Wittgenstejna, następnie ks. Hohenlohe. Miejscowość dość leśna, grunta dobre. A. Jel. Uszaneiten, UszaneitenGerge lub Anetten, wś, pow. kłajpedzki, na Litwie pruskiej, pod Immersatt. Uszanka al. Uszczanka, rzka, w pow. newelskim, ob. Dotyka al. Dołysica, Uszanty, dwór, pow. rossieński, w 2 okr. pol. , gm. Szydłów, o 15 w. od Rossień. Uszawa łotew. , niem. Hasau, rzeka przymorska w Kurlandyi, bierze początek w par. Uszawa Zieńkowszczyzna Zawołucie Uszacza 1 Uszadcze Uszaelksen Uszaeszen Uszaki Uszakowo Uszałowicze Uszaneiten Uszanka Uszanty Uszawa