święconą a w 1834 r. konsekrowaną przez J. B. Kłągiewicza, biskupa chryzopolitańskiego. Jestto okazała budowla w stylu doryckim, bez wież, z kopułą, blachą żelazną pokrytą, z frontem ozdobnym w krużgankach w kształcie półkola, o sześciu kolumnach murowanych, wspierających facyatę, a pomiędzy któremi umieszczono nisze na posągi. W niszach tych stoją gipsowe figury czterech ewangielistów, oraz św. apostołów Piotra i Pawła, wykonane około 1820 r. przez rzeźbiarza Pulmana. Par. kat. , dekan. wileńskiego zamiejskiego, w 1889 r. miała 3983 wiernych. Kaplica w Szyłanach. Opis par. podaje wizyt. kościoła suderwiańskiego z 1820 r. udzielona nam przez p. Ad. Kosmowskiego z Wilna, w której czytamy Kościół suderwiański murowany, założony kosztem Walentego Wołczackiego, biskupa tomaseńskiego. W obrębie parafii znajduje się jedna altarya. Kolatorem tej parafii jest właściel S. Folw. funduszowy Sanguniszki zwany, o l 1 2 mili od kościoła odległy, w par. mejszagolskiej. Tam dwie chaty ludzi wolnych. Powinność tam dwóch gospodarzy taka przez cały rok co tydzień po dwa dni na swoim chlebie i uprzężą za dobrowolną umową za grunt odbywać pańszczyznę, dróg żadnych nie odprawują, czynszów nie płacą. Folwark Sanguniszki liczy morgów dwa; gruntu roboczego z łąkami i zaroślami włók 4 mr. 5. Wysiewa się w folw. żyta beczek 4 i ośmin 3, jęczmienia beczka 1, owsa 3, grochu parów 2. Dusz włościańskich w Sanniszkach wszystkiego 8. Parafia należy do dek. pobojskiego. Suma funduszowa kościoła legacyjna 3000 rs. , nadana w 1784 r. przez Walentego Wołczackiego, biskupa tomaseńskiego, oparta na Suderwii majętności. Opisanie statystyczne parafii następne rozległa ona wzdłuż od południa na północ półtory mili, od wschodu na zachód milę 1. Graniczy na wschód z par. werkowską, na płd. z łukiską, na zach. z duksztańską, na płn. z mejBzagolską i korwieńską. Miasteczko S. traktu pocztowego nie ma. Dwory znaczniejsze w tej parafii są następne 1 dwór Suderwa Wołłka Hipolita, byłego prezydenta sądów granicznych, w którym dusz płci obojej przystępujących do świętych sakramentów 10; Rostyniany Hornowskiego, dusz obojej płci 11; 3 Ciechanowiszki Drzewickiego, dusz 7; Mazuryszki Prozora, oboźnego, dusz 3; dwór Szyłany kapituły wileńskiej, dusz 4; Galinie Pomernackiego, sędziego ziemskiego pow. wileńskiego, w nim dusz 5; 7 w tej parafii są trzy folwarki Kosmowskich Rostyniany, dusz 4; 8 Pietrańce Pomernackiego, dusz 3; 9 Pelikany pułk. Chodalejowa, dusz 3. Wsie zaś i ludność wyrażają się jak następuje mczko S. dm. 5, osób 10; wsi Grykienie dm. 6, osób 18; Widawciszki dm. 5, osób 19; Pustoławki dm. 7, osób 23; Pelikany dm. 2, osób 7; Popiszki dm. 7, osób 29; Płociemiszki dm. 4, osób 19; Kapliczniki dm. 9, osób 40; Wejwodziszki dm. 10, osób 41; Ciechanowiszki dm. 8, osób 31; Łojcie dm. 8, osób 42; Lapowciszki dm. 3, osób 15; Soldonie dm. 8, osób 24; Pikuciszki dm. 11, osób 51; Siderańce dm. 4, osób 16; Szwędy dm. 5, osób 40; Michaliszki dm. 7, osób 32; zaśc. Komaryszki dm. 1, osób 5; Buby dm. 6, osób 40; Brozoliszki dm. 5, osób 34; Dąbrowiszki dm. 7, osób 34; Źemagule dm. 2, osób 13; Pokańce dm. 4, osób 18; Puciniszki dm. 8, osób 51, Brynkiszki dm. 15, osób 50; Burbule dm. 4, osób 18; Wobale dm. 6, osób 28; Szyłany dm. 8, osób 45; Swiliszki dm. 3, osób 10; zaśc. Kapliczniki dm. 1, osób 3; Propoły wś dm. 4, osób 19. W d. 31 grudnia 1820 r. wynosiła ogólna ludność parafii razem z nowonarodzonemi 869 męż. , 799 kob. , ogółem 1668 dusz Istnicjący dawniej przy parafii szpital spalił się w 1820 r. W skład okręgu wiejskiego S. wchodzą wsi Brynkiszki, Grykienie, Pikuciszki i Widawciszki, oraz zaśc Bołosie, Bujnówka, Grykienie, Niedźwiedziszki, Pikuciszki, Purwiszki, Rzesza, Szwedy, Widawciszki i Witowciszki, w ogóle w 1865 r. 263 dusz rewiz. włośc. uwłaszczonych. Bobra, własność niegdyś Zenowiczów, Białozorów, Łopottów, ks. Wołczackiogo, Wołłków, w rękach których do dziś pozostają. 2. S. Branciszewska, folw. szlach. nad jez. Zapolce, pow. wileński, w 1 okr. pol. , o 22 w. od Wilna, 1 dm. , 19 mk. kat. 3. S. Wirszyłłowska, dwór o 1 milę od Wilna, ob. Zameczek. 4. S. , ob. Suderwianka, Sudilowka, ob. Sudylków. Sudiły, sioło, pow. klimowiocki, gm. Rodnia. Z liczby mieszkańców 12 zajmuje się wybijaniem oleju konopnego. Sudisław, mto nadetatowc pow. i gub. kostromskiej, nad rz. Kobrą, o 50 w. na płn. wschód od Kostromy, ma 192 dm. 19 mur. i 1037 mk. W mieście znajdują się 2 cerkwie mur. , 76 sklepów, szkoła par. Własność miasta stanowi 121 dzies, ziemi, 5 dm. , 8 sklepów; dochód miejski w 1869 r. wynosił 1624 r. Mieszkańcy zajmują się rolnictwem i ogrodnictwem; przemysł rękodzielniczy nieznaczny w 1871 r. 33 rzemieślników, zarówno jak i fabryczny w 1868 r. 3 fabryki, z produkcyą do 120, 000 rs. . Natomiast dość ożywiony handel, zwłaszcza płótnem, przędzą, skórami, masłem i grzybami suszonemi. Wspominane od 1572 r. , w którym Iwan IV przekazał je synowi Feodorowi, było od 1719 r. mtem powiat. prowincyi kostromskiej w gub. moskiewskiej, od 1778 r. mto nadetatowe. Sudki, wś, pow. władysławowski, gm. Ki

Sudilowka

Sudk