czę klasztor lądzki dał początek kościołowi ii parafii. W połowie XV w. arcyb. Gruszczyński wcielił, za zgodą króla, parafię, ubogą za1 pewne, do Kłodawy i oddał ją pod zarząd tamecznym kanonikom regularnym. Oni to zapewne wznieśli obecny kościół, pochodzący z XVI w. Zarząd parafii pozostawał w ich ręku do 1818 r. Przy targowisku istniała zdawna wieś królewska Sobota, należąca do zamku łęczyckiego. W 1564 r. było w niej 72 kmieci na 45 łanach, prócz tego były 2 włóki wójtowskie, 19 karczmarskich, 15 karczem z rolą, 3 ogrodź. , 1 młyn koński, 3 wiatraki. Dochód ze wsi 108 fl. 20 gr. 3 den. , z folw. 165 zŁ 26 gr. 9 den. i z inwentarza 12 fl. 18 gr. 12 den. Lustr. , V, 227 v. . Według reg. pobor, z 1576 r. płacono tu Do tabernis ompticiis alias okupnych lan. 4; de agris tabernalibus minoribus in mediis laneis, lan. 7 3, Ventile 1. Inquilini 4 per gr. 6; per gr. 2 hort. 3; propinatores corevisiae 6 per gr. 12, propinatores cremati 2 per gr, 6, laniatorcs 2 per gr. 6, artifices 3 per gr. 2. Hort. 3 in parte plebani Pawiński, Wielkp. , II, 50. Uposażenie kościoła i opis wsi podaje Lib. B. Łaskiego II, 462. S. par. , dek. łęczycki, 1214 dusz. S. gmina należy do sądu gm. okr. I w Grabowie, st. poczt. Krośniewice. Gmina ma 7700 mr, obszaru i 3225 mk. W skład gm. wchodzą Aleksandrówek, Borki, Jamy, Jastrzębia, Kadzidłów, Kompina, Ksawerów, Olszowa, Osiny, Ostrówek, Palany, Pokrzywnia, Pieczew, Rochów, Rochówek, Smardzów, Sobótka, Srebrna, Wygorzele, Źrebięta. 2. S. , wś nad rz. Ner, pow. kolski, gm. Chełmno, par. Dąbie Chełmno, odl. od Koła 16 w. , ma 19 dm. , 165 mk. W 1827 r. 19 dm. , 178 mk. Wchodziła w skład majoratu rząd. Chełmno. W dok. z 1339 r. wymieniona w liczbie wsi spustoszonych przez Krzyżaków. W dok. z 1357 r. podana jako Sobothka cum pontali quod vulgariter dicitur mostowe w liczbie posiadłości kościoła gnieźnieńskiego Kod. Wielk. , 1192 i 1354. Łany kmiece dawały dziesięcinę na stół arcybiskupi, wójtowskie zaś pleb. w Chełmnie Łaski, Lib. Ben. , II, 443. 3. S. Szlachecha wś i folw. , i S. Plehańsha ws, w 1250 r. Sobotha, pow. opatowski, gm. Czyżew Szlachecki, par. Sobótka, odl. od Opatowa 14 w. , posiada kościół par. murowany. 8. Szlach ma 58 dm. , 363 mk. , S. Pleban. 10 dm. , 121 mk. W 1827 r. było 80 dm. , 381 mk. W 1870 r. fol. S. Szlachecka rozl. mr. 799 gr. or. i ogr. mr. 756, łąk 13, wody mr. 3, nieuż. mr. 27; bud. i5 mr. drzewa 13; płodozm. lOpoL; wiatrak. Wś S Szlach, os. 78, mr. 726 według danych pozn. 749. Fol. S. Poduchowna rozl. mr. 128 gr. or. i ogr. mr. 122, łąk mr. 2, nieuż. mr. 4; bud. z drzewa 5. Wś włośc, ma 220 mr. Bolesław, ks. krakowski, nadał w 1255 r. klary skom w Zawichoście, między innemi, wś So botę, którą one następnie w 1359 r. zamieni ły z Wilczkiem, kaszt, sandom. , na sumę 116 grzyw. , za jaką trzymał w zastawie wójtow stwo w Skale Kod. Mucz. Rz. , I, 79 i Kod. Małop. , I, 278, 11, 600. W połowie XV w. S. , wś królewska, między Zawichostem i Opa towem, miała kościół drewniany p. w. św Małgorzaty. Z łanów km. i łąk zwanych przy miarki, płacono dziesięcinę snopową i kono pną, wartości 20 do 40 grzyw. , pleb. w Solcu Długosz, L. B. , 11, 497, 574. W 1578 rstarosta Maciejowski płaci od 24. osad. , 107 łan. , 8 zagr. z rolą, 3 kom. , 16 biednych, 4 rzem. Pawiński, Małop. , 181 Nowy kościół wzniósł w 1613 r. Zygmunt III. Obecny mu rowany wystawił 1790 r. prob. Zawicki. S. par. , dek. opatowski dawniej zawichoski, 720 dusz. Br. Ch. Sobótka, wś i dobra, pow. bielski, w 1 okr. poi. , gm. Pasynki, o 7 w. od Bielska. Sobótka, grupa zabudowań wiejskich w obr. gm. Zagórzyc, pow. ropczycki. Br. G. Sobótka, wś kość. i dwor, pow. pleszewski, 0 12 klm. na płn. wschód od Raszkowa, 15 klm. na płd. wschód od Pleszewa, na trakkcie ostrowskim, nad strugą, która w Karsach spływa do Trzemny, dopł. Prosny, w okolicy wzn. do 142 mtr. npm. S. ma dwa kościoły; katolicki i protest. , szkołę, urząd poczt. ; st. dr. żel. w Biniewie o 6 klm. W r. 1301 występuje pleban Gabryel, kan. gnieźnieński; między r. 1384 i 1397 pisali się z S. Janusz i Filip, kaszt, bniński; r. 1460 rozgraniczono S. z Tworami, które już dziś nie istnieją. Dziedzicami S. byli Soboccy h. Korab aż poza 1579 r. S. była wówczas miastem, które płaciło 7 złp. 24 gr. , t. j. od 6 i zemieślników, od 2 palących wódkę, 2 szynkarek, 2 rzeźników, 2 komoi i od łanu roii. Rozróżniano Małą i Wielką Sobótkę. Na Wielkiej posiadała Jadwiga Sobocka 21 łan. osiadł. , 3 zagr. , 4 kom. i 1 rzeźnika; na Małej mieli Mikołaj Sobocki 4 łany os. , 3 zagr. , 1 kom. i rzeźnika, a Stanisław Domaracki 3 łany os. i 1 zagr. W r. 1618 składała się Wielka S. z 2 a Mała z 3 działów; na 8. W. siedzieli Wacław Żernicki, Piotr i Adam Napruszewscy; Żernicki miał 10 V2 łan. os. i jednego zagrodnika, a Napruszewscy 8V4 łan. i 2 półzagrodników; na 8. M. miały Agnieszka Cielecka i Barbara Dobrzycką łan km. i zagrodn, a Samuel Kęszycki IY2 łan. km. i 2 zagrodn. Sejm z r. 1773 5 wyznaczył komisyą do rozsądzenia sprawy Jędrzeja Bogdańskiego, wojskiego kaliskiogo, z Adamem Chmielewskim, o Kotowiecko i Sobótkę tudzież drugą komisyą do rozsądzenia sprawy ur. Bogdańj kiego, woj skiego kaliskiego, z ur Kożuchowskim, czę Sobótka Sobó Sobótk