włókę, sołtys 2, półgburkowie każdy pół. Włościanie i sołtys mieli mesznego dawać po korcu żyta i owsa od włóki ob. str 62. W Kopenhadzkich tablicach woskowych występuje na początku XT w. Mikołaj Kuszewicz z Ś. a w 1383 r. Michał z S. ob. Zeitsch. d. Westpr. Gesch. Ver. , IV, str. 79. Kś. Fr. Sławoszynek, ob. Sławoszyn. Sławów 1. al. Łomla, osada na gruntach wsi Piroźki, w pow. radomyskim, założona za czasów Iwana Jelca. 2. S. , wś u źródeł rz. Trościanica, pow. żytomierski. Sławsk, właściwie Sławsko, 1145 r. Zlauscho, 1291 Slausco, 1521 r. Szlawsko major i minor, wś, fol. i os. młyn. nad rz. Wartą, pow. koniński, gm. Rzgów, par. Sławsk, odl. 8 w. od Konina. Wś ma 47 dm, 573 mk. , fol. 8 dm. , 15 mk. , os. młyn. 2 dm. , 9 mk. W 1827 r. było 39 dm. , 480 mk. We wsi kościół par. murowany, niedaleko Warty, obsadzony dokoła drzewami owocowemi. Dobra S. składały się w 1868 r. z fol. S. , Branno, Struga, Kowalewek i Ostrów, rozl. mr. 3117 gr. or. i ogr. mr. 927, łąk mr. 177, past. mr. 381, lasu mr. 995, zarośli mr. 230, nieuż. mr. 407. W skład dóbr poprzednio wchodziły wś 8. os. 68, mr. 485; wś Branno os. 15, mr. 127; wś Kowalewek os. 12, mr. 26; wś Holendry Smieszne os. 4, mr. 81; wś Ostrów os. 4, mr. 18; wś Holendry Sławskie os. 16, mr. 427. S. jest starożytną osadą nadrzeczną, centrem opola, którego część wraz z osiadłymi tam rybakami Slausco cum piscatoribus nadaje w 1145 r. Mieczysław Stary klasztorowi w Lędzie. Nadanie to potwierdza Bolesław, ,dux Poloniae w 1261 r. W 1265 r. tenże książe przywraca klasztorowi posiadanie połowy koryta Warty, ktorą opole za swą uważało. Klasztor ma prawo też do wybrzeża i lasów nadbrzeżnych i użytkowania z nich z wyłączeniem bobrów, które książę dla swych łowów zostawia. Dnia 18 sierpnia 1291 r. Przemysław II dux Poloniae et Pomeranie uwalnia posiadłości klasztorne z zależności od opoli de Coschol, Belscho et Slavscho Kod. Wielk. , 10, 393, 415, 673. W kilka dni później potwierdza tenże książę akt zamiany S. i wsi klasztornych Coschol et Belsco na wieś Kopojno z Sędziwojom, podkomorzym Kod. Mucz. Rz. , I, 138. W 1579 r. Helena Rozrazewska al. Nowomiejska płaci tu od 8 1 2 łan. , 6 zagr. bez roli, 1 kom. bez bydła, 1 kowala i 1 rzeźnika Pawiński, Wielkop. , I, 237. W XVII w. należał do Racięskich. Kościół par. p. w. św. Wawrzyńca istniał zapewne już w XIV w. , bo w 1442 Zacharyasz pleban upomina się przed konsystorzem w Gnieźnie o dziesięciny z Biskupic, należne mu na mocy dawnych nadań. Na początku XVI w. ilość parafian a ztąd i dochody tak się zmniejszyły, iż pleban nic mógł trzymać wikaryusza. Role folw. w S. Wiel kim dawały dziesięcinę plebanowi, kmiece zaś tylko meszne po mierze żyta i owsa z ła nu, karczmarze po groszu, zagrodnicy po pół grosza. W S. Małym kmiocie dawali za me szne po 2 kor. żyta i tyleż owsa z łanu a młynarz 2 grosze. Przez wieś płynęła rzecz ka zwana Plebański Strumień. Na miejsce dawnego drewnianego wzniosła w 1614 r. dziedziczka S. Sabina Anna Racięska 1657 murowany, dotąd stojący. W kościele prze chował się portret fundatorki. Przy kościele była altarya św. Marcina, już na początku XVI w. nieobsadzona, gdyż kollator przy właszczył sobie jej uposażenie Łaski, L. B. , I, 287 289. Dobra S. należały w ostatnich czasach do Mikoł. Bystroma a następnie do je go sukcesorów. S. par. , dek. koniński, 1120 dusz. Br. Ch. Sławskie Holendry, kol. nad rz. Wartą, pow. koniński, gm. Rzgów, par. Konin, odl. od Konina 9 w. , ma 16 dm. , 124 mk. , 427 mr. Wchodziła w skład dóbr Sławsk. Sławsko 1. al. Wielki Sławsk, niem. Gross Slawsk, wś kośc. i osada wiejska, pow. inowrocławski Strzelno, o 3 klm. na zach. płn. od Kruszwicy, na lew. brzegu Śmierni, dopł. Noteci. Graniczy z Emowem, Bożejewicami, Rożniatami i Kobylnikami; par. kat. w miejscu, par. prot. , poczta i st. dr. żel. w Kruszwicy. Zdzisław, brat Bogusza, kaszt. inowrocławskiego, nadał S i dwie inne wsi kościołowi włocławskiemu; nadanie to potwierdził ks. kujawski w r, 1254 i sam Zdzisław w r. 1258 Kod. Dypl. Rzysz. , II, 51, 61, 62. Między r. 1271 i 1318 leżały w pobliżu S. , w granicach kasztelanii kruszwickiej, Mątew, Korabniki, posiadłości bisk. kujawskich różno od wsi t. n, , graniczących z Włocławkiem; por. Kod. Wielk. , n. 614 z Kod. D. Pol, II, str. 211, tudzież Opatowo K. W. , n. 966 i Porissiczi K. D. P. , II, 225, które już nie istnieją. W r. 1317 ks. Leszko kujawski pozwolił bisk. Gerwardowi wystawić w S. zamek choćby murowany, dla bezpieczeństwa mieszkańców Kod. Dypl. , II, 210; w r. 1368 przysądzono bisk. włocławskiemu sołtystwo miejscowe tamże, II, 315; w r. 1397 miał Sędziwój, wojewoda kaliski, zamienić wś swoje Trzebiechów Trzebatowo na Sławsko ob. Kod. Wielk. , n. 1982 i K. Dypl. Rz. , II, 347. Wś ta wróciła znów do bisk. włocławskich; w r. 1583 były 2 sołtystwa, 14 łan. osiadł, 4 zagr. i 3 rzemieśln. Zabrana przez rząd pruski, wcieloną została do domeny Strzelno. Kościół p. w. św. Bartłomieja istniał już w r. 1315; w tym czasie występuje pleban K. D. P. , II, 204. Dzisiejszy kościół, z cegły, stanął w r, 1760 kosztem Antoniego z Głogowy Sławoszynek Sławoszynek Sławów Sławsk Sławskie Holendry Sławsko