1872 połączone z dobrami Biskupie, składały I się w 1882 r. z fol. S. i Biskupie, rozl. mr. 1285 fol. S. gr. or. i ogr. mr. 442, łąk mr. 29, lasu mr. 45, nieuż. mr. 9; bud. mur. 9, z drzewa 1; płodozm. 9pol. ; fol. Biskupie gr. or. i ogr. 694, łąk mr. 33, nieuż. mr. 33; bud. mur. 17, z drzewa 7; płodozm. 12poL Wś. S. os. 28, mr. 192; wś Biskupie os. 29, mr. 90; wś Rożnowo os. 11, mr. 56. 3. S. Góry, wś i fol. i S. Grady Grądy, wś, pow. płoński, gm. Sarnowo, par. Skołatowo, odl. 10 w. od Płońska. S. Góry ma 12 dm. , 108 mk. , 289 mr. ; S. Grądy 31 dm. , 380 mk. , 1038 mr. obszaru, wiatrak. W 1827 r. było 21 dm. , 112 mk. PoL S. Grądy lit. A. rozl. mr. 315 gr. or. i ogr. mr. 167, łąk mr. 18, past. mr. 18, wody mr. 1, lasu mr. 85, zarośli mr. 15, nieuż. mr. 11; bud. z drzewa 5, las nieurządzony. Wś S. Grądy os. 34, mr. 356. S. gmina należy do sąd. gm. I okr. , ma 365 dm. , 4314 mk. , 13, 252 mr. obszaru w tem 622 mr. nieuż. . W gminie znajdują się 2 kościoły, ewang. dom modlitwy, urz. gminny, 2 szkoły, 2 młyny wodne, 9 wiatraków. W skład gminy wchodzą BłominoGumowskie, B. Gule, B. Jeże, Dzierzążna, Gumowo, Kadłubowe, Korytowe, Kucice, KucicePoduchowne, Pomianowo Wyżgi, P. Kuźmy, P. Borzewójki, Pluskocin, Podmarszczyn, SarnowoGóry, S. Gra dy, Skołatowo, SadkowoMajory, S. Ohrzyp ty, S. Żury, StarczewoPobodzie, S. Wielkie, S. Kanie, Wierzbica Szlachecka, W. Pańska, Zbyszyno Wielkie. 4. S. , wś i fol. nad jeziorem, pow. lipnowski, gm. Skąpe, par. Rogowo, odl. o 16 w. od Lipna, ma 17 dm. , 183 mk. , wiatrak należy do dóbr Skąpe. W 1827 r. 9 dm. , 61 mk. Fol. S. , z nomenkl. Krzyżówki, rozl. w 1877 r. mr. 415 gr. or. i ogr. mr. 199, łąk mr. 15, wody mr. 11, łasu mr. 46, zarośli mr. 120, nieuż. mr. 24; bud. z drzewa 14, las nieurządzony. Wś S. należała do dóbr Makowiec, ma 19 os. , 170 mr. W 1564 r. wś S. , w par. Rogowo, własność Mateusza Sarnowskiego, miała 1 łan Pawiński, Wielkp. , I, 290. R. 1789 właściciel Jan Brzuski wysiewał tu 11 kor. żyta, pobierał czynszu 120 złp. 5. S. , wś, fol i dobra nad rzką Szronka al Przylepnicą, pow. mławski, gm. Niechłonin, par. Sarnowo. Odl. 20 w. od Mławy, posiada kościół par. , 28 dm. , 193 mk. ; 1827 r. 36 dm. , 182 mk. Leży w płn. zach. części powiatu, na obszarze wyżyny pojezierza baltyckiego, zajmującej półn. połowę pow. mławskiego, śród tej wyżyny, w jarze wyzłobionem przez wody, spływające rzeczką Przylepnicą Szronka, rozpostarła się dawna osada. Część wsi, leżąca na lew. brzegu Szronki, zowie się Nową Wsią, na Praw. brzegu Sarnowem. W ostatniej znajduje się kościół i dwor. Kościół murowany, ukończony w 1880 r. Poprzedni kościół, nieznanej erekcyi, spłonął w 185, 4 r. wraz z aktami. Nabożeń stwo potem odprawiało się w Niechłoninie. Wieś została prawdopodobnie założona śród puszcz pojezierza przez rodzinę Swinków. W 1367 r. król Kazimierz wydaje w Płocku akt pozwalający Piotrowi Swince de Strzygi i jego synom Jakuszowi i Pietraszowi dziedziczyć według prawa polskiego ich posiadłości w ziemi zawkrzyńskiej Sarnouske, Choynowske, Zaleszyske Kod. dypl. Rzysz. , II, 751. O S. wspomina też Długosz, określając położenie góry Niecko. Pogra niczne położenie wymagało zabezpieczenia dóbr, w tym celu więc Swinkowie zapewne jeszcze wznieśli tu zameczek, którego szcząt ki okopy i nasypy przechowały się do tąd w ogrodzie dworskim. O zwaliskach krą ży pomiędzy ludem mnóstwo podań. Sar nowskie dobra wchodziły na początku bieżą cego stulecia w skład dóbr dłutowskich, obecnie należą do Erazma Zaremby. Dobra te obejmowały przeszło 200 włók. Do S. nale żały Sarnowo, Nowawieś, Zalesie, Gruszka, Niechłonin i Szronka. Przy uwłaszczeniu grunta Szronki i Gruszki odeszły na rzecz włościan, pozostały się tylko Sarnowo, łąki i las na Gruszce i kilkowłókowe folw. na Za lesiu i Niechłoninie. Znajdował tu się kiedyś młyn; obecnie wypalają wapno, dobywane z okolicznych wzgórz, zwanych Nieckiemi. Ce gielnia. Pokłady torfu. Grunta wzgórzyste, szczerkowate, ale urodzajne. W 1887 r. do bra S. składały się z fol. S. i Nowa Wieś al. Kubcin, rozl. mr. 978 fol. S, gr. or. i ogr. mr. 53Ó, łąk mr. 34, past. mr. 33, nieuż. mr. 15; bud. mur. 9, z drzewa 12; płodozm. 13po lowy; fol. Nowa Wieś gr. or. i ogr. mr. 58, łąk mr. 10, past. mr. 14, łasu mr. 279, nieuż. mr. 4; bud. z drzewa 5, las nieurządzony, są pokłady wapna i torfu. W skład dóbr po przednio wchodziły Wś S. os. 20, z gr. mr. 176; wś Nowawieś os. 41, z gr. mr. 643; wś Zalesie os. 48, z gr. mr. 1176; wś Niechłonin 08. 70, z gr. mr. 1583; wś Szronka os. 13, z gr. 407; wś Gruszka os. 20, z gr. mr. 660. S. par. , dek. mławski filia w Niechłoninie, 3117 dusz. Opis S. , z ryciną przedstawiającą nasyp zamkowy, podał Tyg. Illustr. 1870 r. , Nr. 128. Br. Ch. L. Krz. Sarnowo al. Sarnowy 1. niem. Sarnowen, dobra ryc. nad rz. Wierzycą i jez. Zagnanie, pow. kościerski, par. kat. i ew. Kościerzyna o 6 klm. , bliżej jest Zblewo 2, 5 klm. odl. , st. p. Klińcz. Wś ma 560 ha 339 roii or. , 25 łąk, 51 lasn. W 1885 r. 12 dm. , 20 dym. , 139 mk. , 97 kat. , 42 ew. , cegielnia; dziedzice Schnee i Gruchałła. Szkoła 2klas. bezwyznaniowa, 1887 r. 2 nauczyc, 75 chłopców i 95 dziewcząt. S. składa się z dóbr ryc. w 2

Sarnowo

Sarnowo