przybliżeniu na przerób przez gorzelnie, do handiu wewnętrznego przeszło 12, 000, 000 czetw. , co po cenie 1 rs. 80 kop. za czetwert, czyli po 1 rs, 10 kop. za korzec, co odpowiada sumie 21, 600, 000 rs. Z zebranego siana, po potrąceniu spożytego na miejscu na karm inwentarzy, w handel wewnętrzny, z doliczeniem słomy, przeszło do 6 milionów pudów, co po 30 kop. za pud średnio, odpowiada 1, 800, 000 rs. wartości. Z ogólnej ilości 184, 927, 812 stopni spirytusu, otrzymanego w r. 1876, potrąciwszy 42, 412, 033 stopni wywiezionych za granicę, wypadnie, iż do handlu wewnętrznego przeszło 142, 515, 779 stopni, co licząc po średniej cenie z akcyzą 10 1 2 kop. za stopień, da nam ogólną sumę 14, 964, 000 rs. Handel wewnętrzny piwem za r. 1876 oblicza Poznański na 3, 359, 251 rs. , cukrem na 7, 702, 486 rs. , olejem na 570, 795 rs, drzewem po potrąceniu wywiezionego za granicę na 14, 194, 477 rs, mięsem po wliczeniu wprowadzonego bydła z cesarstwa na 41, 475, 000 rs. , rybami w przybliżeniu na 1, 000, 000 rs, , metalami i innemi kopalnemi produktami na 7, 250, 447 rs. , fabrykatami manufakturami, po odliczeniu z produkcyi krajowych tego co wywieziono do cesarstwa i za granicę, na 21, 172, 545 rs. , wełną na 3, 924, 045 rs. , wyrobami rzemieślniczego i domowego przemysłu na 34, 641, 506 rs. Z zestawienia cyfr tych szczegółowych wypadnie, że handel wewnętrzny królestwa w r. 1867 ogółem dosięgał sumy 305, 697, 552 rs; , to znaczy średnio 45 rs. na jednego mieszkańca. Wartość obrotów jarmarcznych w miastach i osadach królestwa wynosić miała w 1870 r. 10, 729, 550 rs. , w roku zaś 1876 tylko 10, 324, 876 rs. Specyalnie zaś warszawskiego jarmarku na wełnę w r. 1870, przy przywozie 35, 854 pudów po średniej cenie 32 rs. , 1, 147, 323 rs. ; w r. 1876 zaś, przy przywozie 47, 519 pudów przy średniej cenie 30 9 7 rs. , 1, 471, 209 rs. Co do handlu zewnętrznego, oblicza p. Poznański, ze w r. 1876 wywieziono z królestwa za granicę towarów ogółem za 47, 921, 873 rs. , z czego przez komory niemieckie za 44, 391, 000 rs. , przez austryackie za 3, 530, 000 rs. Główną pozycyę w tych ogólnych sumach zajmowały naturalnie artykuły żywności, przedewszystkiem zboże, za 23, 496, 114 rs. ; surowe i wpółobrobione materyały wełna, drzewo i i d. za 19, 598, 044 rs. , bydło za 3, 276, 653 rs. ; za resztę wyroby i różne towary. Przywóz z za granicy oblicza Poznański za tenże rok na 59, 748, 840 rs. , a główne pozycye wpośród niego zajmuje bawełna, wartości 6, 366, 000 rs. , metale i ralsy 5, 012, 000 rs. , przędza bawełniana 4, 210, 000 rs. , wyroby metalowe 4, 284, 000 rs. , maszyny i narzędzia 3, 171, 000 rs. , wełna 3, 409, 000 rs. , sól 2, 780, 000 rs. , węgiel kamienny 2, 400, 000 rs. wyroby wełniane 2, 439, 000 rs. , jedwab 2, 094, 000 rs. , her bata 1, 983, 000 rs. , owoce i frukta 1, 410, 073 rs. , nafta 1, 355, 000 rs. , wyroby bawełniane 1, 737, 000 rs. , wyroby lniane 1, 416, 000 rs. . W obec szybkiego postępu w ostatnich dziesięciu latach naszego przemysłu, a zwłaszcza przędzalnotkackiego i wyrobów z metali możemy przypuszczać z wielkim prawdopodobieństwem, że w obecnym przywozie do królestwa znacznie się obniżyły pozycye szczegółowe, a stąd i bilans targowy z za granicą który w r. 1876 wynosił jeszcze przewyżkę przywozu na 11, 826, 967 rs. , znacznej uległ zmianie, o ile znowu z drugiej strony na obniżenie wartości wywozu królestwa nie wpłynęły obniżone od lat O ciu ceny zboża. Oo do handlowych obrotów królestwa polskiego z cesarstwem, za r. 1876, Poznańskie na zasadzie wykazów handlowych dróg żelaznych do cesarstwa prowadzących, wylicza, że z królestwa do cesarstwa wywieziono towarów za 56, 310, 165 rs. , przywieziono zaś stamtąd za 23, 428, 487 rs. , co daje przewyżkę wywozu na 32, 881, 678 rs. na korzyść królestwa. Tranzytowy handel przez królestwo za r. 1876 oblicza ogółem na 45, 131, 460 pudów towarów. Ruch ten wzrósł jeszcze od tego czasu przez otwarcie nowej linii tranzytowej, a mianowicie drogi żelaznej Nadwiślańskiej. Kredyt i banki. Kredyt hypoteczny ziemski aż do roku bieżącego udziela w królestwie jedno tylko centralne na cały kraj towarzystwo kredytowe ziemskie, Instytucya ta z końcem ostatniego półrocza obrachunkowego, to jest z dniem 13 listopada 1886 r. , na 8, 075 dobrach ziemskich posiadała, ogółem wierzytelności rs. 113, 880, 065, z czego nieumorzonych było 104, 420, 160 rs. Z pomiędzy 8075 dóbr ziemskich, pożyczkami towarzystwa obciążonych, najwięcej, bo 1499, znajdowało się w oddziale dyrekcyi szczegółowej warszawskiej, 1162 w płockiej, 1122 w kaliskiej, najmniej, bo 342 w łomżyńskiej i 379 w suwalskiej. Wysokość pożyczek towarzystwa wynosiła od 100 do 226, 150 rs. Tę ostatnią najwyższą sumę otrzymały jedne tylko dobra w oddziale kaliskim. Półroczna rata poborowa towarzystwa w pierwszem półroczu 1886 r. dosięgała 2, 558, 972 rs. , a wysokość funduszu, stanowiącego ogólną własność towarzystwa, z dniem 13 listopada 1886 r. 7, 628, 899 rs. , w czem, oprócz funduszu rezerwowego, w gotowiźnie i papierach procentowych w sumie 6, 832, 803 rs. , odpowiadającej 6 ogółu wierzytelności towarzystwa, mieści się wartość nieruchomości i ruchomości do niego należących, w sumie rs. 796, 095. Kredyt hypoteczny miejski, ułatwićny w królestwie dopiero od r. 1870 przez zaprowadzenie towarzystwa kredytowego mia

Polska