jednego z najczynniejszych tej komisyi członków obecnie Michała hr. Chreptowicza. Do P. należą folw. Łusznowicze, Hańkowicze i Oksieńce. Gleba urodzajna, gospodarstwo po stępowe, chów pięknego bydła rasy tyrol skiej ziemi używalnej 3364 dzies. , nieużyt ków 1330 dzies. A. Ch. Poczajna, obecnie także Piczania, rzeczka pod Kijowem, dopływ prawy Dniepru, czer pie swe źródło na mokrych tejże rzeki bło niach obołoń, w północnej stronie od Kijowa, z jeziorka czyli łachy, odległej od Padołu o 3, a od słobody Kuroniówki o w. Ru czaj ten płynie w prostym kierunku od półno cy ku południowi i o w. przed Padołem wpada do Dniepru. Zwyczajna szerokość je go wynosi od 5 do 15 sążni. Ale ta dzisiejsza P. jest tylko górną częścią czyli wierzchowiskiem pierwotnej. Rzeczka tu w przed wieku oblewała dokoła Padoł kijowski, wonczas jesz cze całkiem zarosły lasem; dalej zaś, opłukując wschodnie stopy góry Starokijowskiej, wpa dała do Dniepru, naprzeciwko tego miejsca, gdzie dziś wznosi się pomnik św. Włodzimie rza. A więc właściwie w tych odległych wie kach Kijów nie był położony bezpośrednio nad Dnieprem, ale raczej nad Poczajną, która wtenczas była od Dniepru wązkim klinem ziemi oddzieloną. Ta dawna P. była żeglo wną nawet. Ale przedewszystkiem rzeczka ta pamiętną jest w dziejach Kijowa i Rusi, jako miejsce, w którem Kijowianie z rozkazu Włodzimierza w 988 r. przyjęli gromadnie chrzest św. Całe tłumy wstąpiły w rzeczkę i stali owi mówi Nestor po szyję, a dru dzy po piersi, młodzi zaś z brzegu, drudzy dzieci trzymając, dorośli zaś brnęli, a kapłani stojąc odprawiali modlitwy Bielowski, Monum. , t. I, str. 663. O P. znajdujemy też wzmiankę w hramocie Aleksandra Jagielloń czyka z 1499 r. , jako o rzeczce, przez którą, aby się dostać na lewy brzeg Dniepru, nale żało wprzódy przeprawić się, a potem przez Dniepr. Z czasem atoli bystry nurt Dniepru przerwał w końcu dzielącą go od P. zaporę, t. j. ów przedziałowy wązki szlak ziemny i odmieniwszy swe koryto na miejscu P. , pod sunął się pod sam Padoł Kijowski. W ten sposób P. dolną Dniepr całkiem niejako wchło nął w siebie. Mieszkańcy z powieści przod ków utrzymują, że jeszcze w 1711 r. widać było maluczki piaszczysty wysep, jako szczą tek dawnego owego lądu, który odgradzał Dniepr od Poczajny. Ale i ten ostrówek z czasem Dniepr zmył i zniszczył ob. o Poczajnie w opisie Kijowa Zakrewskiego, str. 718. Edward Rulikowski Poczajów, mko, pow. krzemieniecki, okr. pol. i gm. Poczajów, o 22 w. na płd. zach. od Krzemieńca, 21 w. od Wiszniowca, 26 w. od Radziwiłłowa a 25 w. od Podkamienia w Galicyi, w okolicy lesistej, górzystej i w wodę obfitej, w miejscowości bardzo malowniczej. W 1870 r. miał 109 dm. , 922 mk. , w tej liczbie 47 żydów, słynny kościół i klasztor ławra Uspeńska, 7 cerkwi, synagogę, dom modlitwy żydowski, fabrykę swiec woskowych, cegielnię, piec wapienny, garbarnię, 15 sklepów, 19 rzemieślników, 1 jarmark, st. pocztową. Okręg policyjny poczajowski obejmuje gminy Bereźce al. Podbereźce, Radziwiłłów, Poczajów i Stary Oleksiniec. Miasteczko to, niegdyś handlowe, słynne jest ze starożytnego klasztoru i wspaniałego kościoła z cudownym obrazem Bogarodzicy. Sam klasztor i kościół wznoszą się na przodzie stromej góry. Klasztor głębokiej sięga starożytności, podług podania bowiem już w XIII w. zakonnicy reguły św. Bazylego mieli na tej górze małą kapliczkę w pieczarze która dotąd istnieje i w której znajduje się ślad stopy na skale wyrytej. Podług podania jest to ślad stopki N. M. P. , która w tom miejscu miała się objawić jednemu z zakonników i zniknąć za zbliżeniem się, pozostawiwszy ślad swojej stopy na kamieniu. Taka sama stopka znajduje się w klasztorze dominikanów w Podkamieniu. Późniejsze badania wykazały, że to były znaki, któremi przedchrześcijańscy Słowianie oznaczali granice czyli opola. Pierwszy ślad piśmienny o tutejszej górze i klasztorze znajduje się 1527 r. w liście upominalnym Zygmunta I do ssty krzemienieckiego, aby nie mieszał się do jarmarków na Wniebowzięcie N. M. P. , przy górze Poczajowskiej odbywających się, danin nie wybierał i sądów nie składał Star. Polska, t. II, str. 902. Ponowił to Zygmunt August 1557 r. na prośbę Bazylego Bogdanowicza Goj ski go, dziedzica Poczajowa. W opisie zamku krzemienieckiego z 1545 r. wspomniana jest horodnia Hawryła i Jerafieja Gojskich Hostskich, ob Pamiat. wrem. kom. , t. IV, str. 39. Pod d. 18 grudnia 1564 r. rotmistrz wojsk królewskich Jerofiej Hostski zapisuje żonie swej Hannie imienia Poczajów, Sawczyny i Komnatków Opis Kijow. centr. archiwa, 2039, str. 26. W 1578 r. P. , Kumnatka, Swieszyce, Lachochwijów, część w Leduchowie i Berezcach należały do Jerophieja Hosckiego, który w tymże roku zapisuje żonie swej Annie z Kozińskich zamek Krupa i miasteczko, zamek nad Horynią leżący, z armatami, wszelką strzelbę i przysiołkami, mianowicie; Kalin, Rasniki, połowicę Kotowa, Lubarze z Rudą sumaryusz arch. Lachowieckiego w zbiorze Zygmunta Radzimińskiego. Wspomniana Anna z Kozińskich Gojska, otrzymawszy od metropolity z Carogrodu jadącego, obrazek wielkości ćwiartki papieru, wyobra Poczajna Poczajna Poczajów