dnie od Skok, par. , okr. domin. i poczta w Skokach, st. dr. żel. w Rogoźnie o 15 klm. , 3 dm. i 15 mk. 14. P. , niem. Schneidemuehle, młyn, do Nekli, pow. wrzesiński. Nie wykazany w nowszych spisach urzędowych. E. Cal. Piła, al. Pilawa, niem. Piełow, Pilow i Pylow, prawy dopływ Głdy, wypływa z znacznego jez. Izbiczno Pielburg, na wschód od Cza plinka, w pow. szczecinkowskim w Pomeranii, Przerzyna jez. Długie niem. DolgenSee i wstępuje ponad Dudylanami w pow. wałecki, tu pędzi młyn, płynie przy Nadorzycach, gdzie znów młyn obraca, to samo czyni przy Hoppenmuehl, mija Szwecyą czyli Świeciu, Głowaczewo, Czechy Zechendorf i Zabrodzie i uchodzi przy Dobrzycy do Głdy. P. ma prze ważnie półn. połud. kierunek i jest spławną. Jej większe dopływy są z lewej strony Czer wona Struga Rotes Fliess, z prawej zaś Dobrzyca, uchodząca pod Zabrodziem. Drudzy uważają jednak raczej P. za dopływ Dobrzy cy. Dobrzyca bierze początek o 3 4 mili na wschód od Czaplinka, przyjmuje z prawego brzegu Sędowicę niem. Ziegenfluss pod Machlinami, z lewego zaś Olszankę Elsen al. Ellerfliess, odpływ jez. Byszkowskiego, dalej z prawego Wielboki Fuhlbeck pod Wielbokami, Przyłęk, Świnię, Młyńską Strugę i Pił kę, z lewego zaś Zbycznę Stabitz, na półn. wschód od Wałcza, odpływ jez. Lubiańskiego. Dobrzyca oblewa Dobrzycę, Machliny, Wiel boki, Wiesiołkę, Tarnowo i Zabrodzie ob. Pow. wałecki przez Calliera, str. 43 i 17; Gesch. d. Deutsch. Croner Kreises von Schmitt, str. 8. Kś. Fr. Pila 1. niem. Pilla, os. młyn. nad Jonką, w górzystej okolicy, pow. starogardzki, st. p. i par. ew. Skurcz, 7 klm. odl. , par. kat. Barłóżno, st. dr. żel. Morzeszczyn 4, 8 klm. , odl. od m. pow. 2 3 4 mili. Zawiera 97, 31 ha roli orn. i ogr. , 17, 87 łąk, 12, 76 pastw. , 7, 66 lasu, 2, 61 nieuż. , 1, 23 wody, razem 139, 44 ha, czysty dochód z gruntu 379 mrk. W 1868 r. było tu 36 mk. kat. i 1 ew. , 3 dm. Właśc. Antoni Kantak. Za czasów Rzpltej należała P. do sstwa osieckiego. Według taryfy z 1648 r. , gdzie uchwalono pobór podwójny a akcyzę potrójną, płacił tu młynarz od 2 kół młyńskich i tartaka 5 fl. i 18 gr. ob. Roczn. Tow. Przyj. Nauk Pozn. , 1871 r. , str. 178. Na polu tutejszem znaleziono młot starożytny z syenitu ob. Objaśn. do mapy archeol. Prus Zach. przez Ossowskiego, str. 102. 2. P. , niem. Pilla, młyn i tartak nad Mątawą, pow. świecki, st. p. , tel. i dr. żel. Warlubie, 8 klm. odl. , par. kat. Jeżewo, ew. Grupa, 88, 31 ha; czysty dochód z gruntu 131 mrk. W 1868 r. mk, 15 bud. , 2 dm. , 2 mk. kat. . 14 ew. W niem. rejestrach handlowych zowie się ten młyn Westpreuss. Handelsmuehle. 3. P. , niem. Pillamuehl, tartak wodny do Jarcewa Zandersdorf należący, pow. chojnicki, st. p. Szwornigac, 6 klm. odl. , par. kat. i ew. Chojnice, 14 Mm. odl. W 1868 r. 6 bud. , 3 dm. , 4 kat. , 21 ew. Zawiera 93, 76. ha, w tem 62 wody; czysty do chód z gruntu 80 mrk. Os. ta leży niedaleko dużego jez. Charzykowskiego MueskendorferSee. 4. P. , niem. Pillamuehl, młyn wodny o 4 gankach i tartak nad Brdą, pow. tuchol ski, st. poczt. Gostycyn, 6 klm. odl. , st, poczt. Tuchola, 9, 5 klm. odl. , par. kat. Bysław, ew. Kamienica, Zawiera 65, 28 ha roli orn, i ogr. , 24, 35 łąk, 36, 13 pastw. , 3, 03 boru, 1, 21 nie uż. , 2, 11 wody, razem 132, 11 ha; czysty do chód z gruntu 315 mrk. W 1868 r. 10 bud. , 3 dra. , 31 mk. , 18 kat. , 13 ew. W przywile ju z 1672 r. z d. 18 marca, wystawionego w Warszawie przez Morsztyna, podskarbiego koronnego, sstę zawichoskiego i tucholskie go, czytamy, że Michał Ortung, utracił młyn i 3 wł. w Gostycynie, bo winien 516 zł. i 6 łasztów i 33 korcy żyta, więc ssta sprzedał ten młyn Grzegorzowi Giersz, młynarzowi ze Silna, co dekretem starościńskim r. 1661 d. 21 list. potwierdza. Wówczas była to osada spustoszona a mieszkańcy, którzy byli zobo wiązani tu mleć zboże, zostali przez nie przyjaciela uprowadzeni. Giersz ma dawać 60 korcy żyta tucholskiej miary, 16 zł. za tucze nie 2 wieprzów, od węgorzarni 3 zł. , a od włók 9 zł. Ortung może młyn znów wykupić jeżeli dług zapłaci. Przywilej ten potwierdza król Michał w Warszawie r. 1673 d. 20 czerw ca. List nadawczy króla Augusta III d. 20 lipca r. 1762 w Warszawie wystawiony, opiewa, że przodkowie Andrzeja Czałbowskiego i Elżbiety Kurczewskiej kupili od Grzegorza Giersza i Anny Gronowskiej młyn. Niech go mają za 60 korcy żyta tucholskiej miary, 8 zł. od węgorzami, 3 zł. od włóki i z obo wiązkiem tuczenia wieprza ob. Zapiski ks. Kujota w Peplinie. 5. P. , niem. Schneide muehlerHammer, wś, pow. wałecki, st. p. i par. kat. i ew. m. Piła, 2951 36 mr. obszaru. W 1868 r. 30 bud. , 9 dm. , 161 mk. , 86 kat, 75 ew. 6. P. , niem. PillaMuehle. Według Kętrz. miejscowość w pow. kwidzyńskim, na lewym brzegu Wisły. W spisach urzędowych nie zapisana. Kś. Fr. Pila, niem. Poehlen, wś w Pomeranii, pow. szczecinkowski, nad szosą z Baerwalde do Czaplinka, ma st. poczt. Leży w równej okolicy, gleba piaszczysta, tylko nieco wyżej położone części są żyzne. Gleba zawiera margiel, glinę, zwir i kamienie wapienne; nieraz napotyka się tu bursztyn w większych kawałkach. W 1878 r. 683 mk. ewang. , trudniących się głównie rolnictwem i sztuczną hodowlą ryb w dołach torfowych. Poczta osobowa idzie z Baerwalde przez P. do Czaplinka. P. za czasów Rzplitej

Piła

Pila