rezydencyą jezuicką zapewne bez szkół i uposażył ją majętnością Budów, W prawdzie konstytucya z 1638 r. nazywa fundacyą tę kolegium, ale jak słusznie zauważył Łukaszewicz, Historya szkół, t. IV. str. 126 7, że do założenia kolegium potrzeba było i więcej czasu i większych nakładów. W kościele jezuickim pochowany został Żółkiewski, zmarły w 42 r. życia. Fundacya ta jednak niedługo trwała, w 1648 r. bowiem kozacy miasto to, liczące już do 6000 dusz, wraz z kościołem jezuitów zniszczyli a ciało Żółkiewskiego z trumny wyrzucili. Poprzednio, na pustych obszarach sstwa perejasławskiego, ks. Jeremi Wiszniowiecki założył do 40 miast i słobód, o które wyto czył mu proces ssta perejasławski Koniecpolski, hetman w. kor. Od czasu zniszczenia przez kozaków niezdołało się ono już podźwignąć. W marcu 1650 r. odprawili w P. zjazd kozacy pod przywodem Adama Kisiela, wwdy kijowskiego. Przez ugodę zawartą w P. dnia 6 stycznia 1654 r. oddał się Chmielnicki wraz z całą Ukrainą pod protekcyą Rossyi, co wywołało wojnę pomiędzy Rossyą a Rzpltą W 1658 r. Wyhowski, dawniej hetman ko zacki i stronnik Rzpltej, mając w pomocy Tatarów, stoczył pod P. krwawą ale niestanowczą bitwę z Wdowiesenkiem, dowódzcą kozaków ze stronnictwa rossyjskiego. Perejasławski powiat ma na przestrzoni 3578 w. kw. 140701 mk. , zajmujących się rolnictwem. Powierzchnia równa, grunt żyzny, znaczniejsza rzek Dniepr; lasy zajmują 7 przestrzeni. Handel zbożem i bydłem, hodowla słynnych koni kozackich. Perejasławl Zaleski, mto pow. gub włodzimierskiej, nad rz. Trubeżą, przy ujściu do jez. Pleszczejewa, o 153 w. od Włodzimierza, ma 8530 mk. , 28 cerkwi, 4 monastery męzkie i żeńskie, między któremi odznacza się sobór Spasopreobrażeński z XII w. , z grobami książąt i starożytnemi obrazami; szkoła powiat. , świeckie i duchowne parafialne. Zakłady do broczynne, przemysłowe i handlowe; 10 fabryk, znaczniejsza przędzy bawełnianej, wyrobów bawełnianych, tytuniu, skór i sukna; produkcya roczna wszystkich do 1600000 rs. St. pocztowa. Jedno z najdawniejszych miast Rossyi, założone w 1152 r, przez ks. suzdalskiego Jerzego Włodzimierzowicza Dołgorukiego, odegrało w krótce ważną rolę w dziejach. Od 1195 1302 r. stolica udzielnych książąt, następnie przez pewien czas pod władzą Olgierdowiczów, w XV w, dziedzictwo w. ks. moskiewskich. W ciągu 7mio wiekowego istnienia uległo wielu wypadkom, zniszczone wielokrotnie od nieprzyjaciół, warowne od 1759 r. Perejasławski powiat, ma na przestrzeni 3228, 5 w kw. 67000 mk. , zajmujących się rolnictwem i przemysłem leśnym. Powierzchnia w części wzgórzysta, zresztą równa, grunt miejscami żyzny. Rzeki nieznaczne, największa Trubieź, bagien wiele, lasy zajmu ją 35 ogólnej przestrzeni. J. Krz. Perejma al. Sarażynka, rzeka w pow. Bałckim, prawy dopływ Sawranki. Zaczyna się pod wsią Smolanką, mija wsie Sarażynkę, Perejmę, Czernecze, Nowipol Sarażyneczkę, Kuczyjówkę, Krzyżanówkę, Szlaków, i pod wsią Pużajkowem uchodzi do Sawranki. Z lewego brzegu przyjmuje rz. Wołówkę. Perejma, mylnie Percyma, wś nad rzką t. n. Sarażynką, dopł. Sawranki, pow. bałcki, na granicy pow. olhopolskiego, przy dawnym trak cie pocztowym z Bałty do Olhopola, o 15 1 2 w. od Olhopola a 177 w. od Bałty, gm. w miejscu, par. kat. Bałta. Ma 281 dm. , 1740 mk. , 1186 dzies. ziemi włośc, 1482 dzies. dworskiej. Cerkiew Wniebowzięcia, wzniesio na w 1876 r. i uposażona 45 dzies. ziemi, ma 1868 parafian. Była tu st. pocztowa. Gmina składa się z 5 okr. wiejskich starostw, obej muje 1169 osad, z ludnością 3850 męz. 4081 kob. , razem 7941. Ziemi włośc. w obrębie gmi ny 8210 dz. ornej 6578, wypada więc na 1 włośc. 1, 03 dz. Oprócz tego w obrębie gminy zamieszkuje innych stanów 951 mk. Ziemi rządowej i prywatnych właścicieli 10032 dz. ornej 4060, w ogóle więc cały obszar tej gminy obejmuje 18242 dz ornej 10647, z ludnością 8982. Gleba czarnoziemna. Gmina P. obejmuje wsie P. , Sarażynka, Czernecze, Bor suki, Smolanka. Dziedzictwo niegdyś Lubomirskich, dziś Obniskich. W początkach b. stulecia znaleziono pod P. mnóstwo monet rzymskich. Dr. M. Perejma 1. młyny na obsz. dwor. Zwiniacza, pow. czortkowski. 2. P. , leśniczówka na obsz. dwor. Stajów, pow. Rawa ruska. Perejmy, grupa domów w Wołkowcach koło Barszczowa, pow. borszczowski. Perekalab, gajówka, na obsz. dwor. Hryniawy w pow. kossowskim. Perekale, wś i fol, pow. piński, w 2 okr. pol. , gm. Kuchecka Wola, ma 139 mk. , 2432 dzies. ziemi; trafiają się tu bobry. Własność dawniej Terleckich, obecnie Ordy. Ks. M. Perekale al Perekały, wś cerkiewna naddopł. Styru, pow. dubieński, par. kat. Łysin, na wschód od mka Boremla. Był tu mona ster bazyliański, z liczby ihumenów którego wymieniony jest w dok. Benedykt Zagórajski. O przeszłości dziejowej znajdują się wzmianki w dokum, , ogłoszonych w Pamiat. kij. Arch. kom. i w Arch. J. Z. R. , Por. skorowidz Nowickiego. J. Krz. Perekałki 1. częśc Manastyrka brodzkiego, w pow. brodzkim. 2. P. , gajówka koło Sielca i Bieńkowa, pow. Kamionka Strumiłowa. Perekały ob. Perekale. Perekarki, osada pryw. pow. wilejski, Perejasławl Perejasławl Perejma Perejmy Perekalab Perekale Perekałki Perekały Perekarki