rad panów litewskich i małopolskich. Pierwszą wzmiankę o P. czyni Długosz pod 1235 r. W 1401 Wład. Jagiełło wydał dla P. przywilej miejski, z nadaniem prawa niemieckiego i odpowiedniem uposażeniem w ziemi. Na zjeździe w Horodle w 1413 r. przeznaczono P. na miejsce wspólnych zebrań. Jednocześnie król założył tu parafią i wzniósł kościół. Według Długosza Lib. Ben. , II, 548 w połowie XV w. istniał tu kościół drewniany pod wezwaniem Wniebowzięcia N. Panny. Do parafii zaś należały wsie Szyemyon Siemień, Milanów, Milków, Glinny Stok. Według regestr. pobor. z 1531 r. należą do par. jeszcze Wola Siemieńska, Wola Żydowa, Kostry, Zminne i Wirzbówka. Istnieje także wtedy w P. cerkiew wschodniego obrządku, gdyż, , Popo Parczoviensis płaci 15 gr. poboru. Płacą pobór też wójt i młynarz z młyna. Miasto samo uwolnione było od drugiej raty poboru w 1531 r. Gaudet libertate a Regis majestate eis concessa. Najazd tatarski około 1544 r. spustoszył osadę ogniem i rabunkiem. Nie wystarczyły dla obrony drewniane parkany oraz wały z rowami, któremi P. był wtedy otoczony. Odnawiając spalone przywileje, pozwolił król wcielić do miasta wieś Stary Parczew, nadał mieszczanom łaźnię; dochody z wagi, postrzygalni i od palących gorzałkę, przeznaczył na odbudowanie ratusza i ustanowił tu skład soli wiezionej na Litwę. Rewizya starostwa parczewskiego z 1564 r. podaje w mieście 33 piekarzów płacących 2 grzywny i 36 gr. poboru, 17 szewców 2 grzyw. i 40 gr. , 14 garncarzy 1 grzyw. 8 gr. . W 1569 r. płaci P. 16 fl szosu i 86 fl. 6 gr. czopowego, co świadczy o znacznym zbycie wódki. W tym roku czy też nieco wcześniej pożar zniszczył miasto, jak to zaznaczają księgi poborowe Małopolska, Pawiński, Rozwój pomyślny miasta w XV i pierwszej połowie XVI w. polegał na ruchu podróżnych i zjazdach. Z wielu odbytych tu zjazdów ważniejszym był w XV w. zjazd za Kazimierza Jagiellończyka w 1434 r. Statut Aleksandra wyznaczał P. naprzemiany z Lublinem na miejsce zebrań. Pod miastem znajdował się dworzec królewski drewniany. W czasie sejmu lubelskiego w 1554 r. przebywała tu królowa Katarzyna. Ostatni sejm w P. odbył się w 1564 r. Król przyjmował tu posła cesarskiego i legata Commendoniego, który uzyskał u króla przyjęcie uchwał soboru trydenckiego. Z przeniesieniem sejmów i stolicy do Warszawy, P. stracił swe znaczenie. W XVII w. upada to miasto zarówno w skutek klęsk wojennych jak i utraty głównych warunków bytu. Lustracya z 1659 r. podaje 4 piekarzów płacących 26 gr. , 3 szewców 26 gr. , 1 garncarza, kuśnierza i kowala. Wzrosła za to ludność żydowska, która uzyskałą potwierdzenie dawnych przywilejów w 1633 i nowy przywilej Jana Kazimierza w 1654 r. , pozwalający budować się, handlować, bić bydło a nawet warzyć piwo i miody na własną potrzebę. W 1659 r. było 4 piekarzów źydów, 3 rzeźników i 6 bań gorzałczanych. Prócz pożaru który w 1881 r. zniszczył P. , brak komunikacyi, odosobnione położenie w ubogiej i nieludnej okolicy, utrudnia pomyślny rozwój miasta. Z przeszłości miasta nie pozostał żaden zabytek. Kościół par. kat. pochodzi z 1796 r. a cerkiew powstała z greko unickiej murowanej cerkwi, wzniesionej na miejscu dawnej w 1858 r. P. parafia, dek. włodawski, ma 5928 dusz. Dekanat parczewski b. dyecezyi podlaskiej obejmował 10 parafii Opole, Orchówka, Ostrów, Parczew, Sławatycze, Sosnowica, Uhrusk, Wereszczyn, Wisznica, Włodawa. Prócz tego kościoły i klasztory augustyanów w Orchówku, paulinów we Włodawie. Dek. parczewski, b. grekounickiej dyecezyi chełmskiej w 1863 r. dzielił się na 10 parafii Kolechowice, Lejno, Ostrów, Parczew, Sosnowica, Uścimów, Wereszczyn, Wereszczyńska Wola Wołoska Wola i Wytyczne. Parczewskie sstwo niegrodowe mieściło się w wdztwie i pow. lubelskim. Podług lustracyi z r. 1660 składało się z miasta Parczewa, miasteczka Ostrowa i wsi Uhnin, Dębowa Kłoda, Białe, Okalów, Nietarchy, Bednarzówka, Laszki, Cichostów, Wola, Obradów, Zminna, Uścimów, Krasne, Kolechowice, Babianka, Ruda Korbutowa, Drozdówka, Wólka Świętowa i Dębie. W r. 1771 posiadał je Roch Kossowski, podskarbi nadworny koronny, opłacając zeń kwarty złp. 5, 653 gr. 25, a hyberny złp. 1187 gr. 15. Ze ststwa tego po 1815 r. utworzono ekonomią Parczew. Dobra stanowiące ekonomią Parczew uległy podziałowi, w skutek którego dobra Uścimów nadane zostały w 1837 r. tytułem majoratu generałowi Nabokowowi i dobra Uhnin, także jako majorat, gen. majorowi Kruzenszternowi. W skutek tego dobra rządowe Parczew składały się w 1854 r. z folw. Dębowa Kłoda rozl. mr. 456; fol. Bednarzówka mr. 499; lasy mr. 5575, odpadki mr. 27; probostwo w Ostrowie mr. 132; miasto Ostrów mr. 46; miasto Parczew; młyn Prokop mr. 20; wybraniectwo Makoszka mr. 196; wsie Dębowa Kłoda mr. 2562, Bednarzówka mr. 490, Makoszka mr. 278, razem mr. 10286Majorat Uścimów składają folw. Uścimów mr. 1050, Jedlanka mr. 780, Parczów mr. 610, Krasne mr. 890, Tyśmienica mr, 576, Drozdówka mr. 24, Rudka mr. 172, Gościniec mr 62, Grudek mr. 21, gruntów leśnych mr. 176, lasy mr. 5143; młyny Kozera mr. 38, Królik mr. 94, Rudka mr. 43, Gościniec mr. 42, Gorny mr.

Parczew