pusto trzymany być ma, ażeby woda Osieczki bezpiecznie iść mogła. Z tych warowni nie ma teraz śladu. Mac. Osiek 1. wś kośc. i dominium, pow. odolanowski, na lew. brzegu Prosny, o 8 klm. na płd. od Kalisza; par. w Gostyczynie, poczta w Ołoboku, st. dr. żel. w Ostrowie o 22 klm. Między r. 1348 a 1352 pisał się z O. Cessanta. Między r. 1580 i 1620 była ta wś własnością Stanisława Łopateckiego; przed r. 1793 wchodziła w skład pow. i wojew. kaliskiego. Pod wsią odkopano grobowisko przedhistoryczne. Wś ma 7 dm. i 38 mk. , 32 kat. i 6 żyd. Dominium ma 8 dm. i 126 mk. , 105 kat. i 21 prot. ; obszaru 270, 90 ha, t. j. 241, 75 roli, 2, 39 łąk, 17, 91 past. , 0, 53 lasu i 8, 32 ha nieużyt. ; czysty doch. grunt. 2312 mrk. O. leży na samem pograniczu król. polskiego. Urocza ta miejscowość należała dawniej do Żurowskich, następnie do hr. Łubieńskich, od których nabyła O. z Józefowem, Stobnem i Borkiem Franciszka Pruska. Wzdłuż granicy ciągną się okopy zwane szwedzkiemi, o których opowiadają różne podania historyczne. Po śmierci Ignacego Parczewskiego O. przeszedł w ręce Niemca, od którego odkupił go Rafał Zabłocki. Tu przebywał przez lat kilka poeta Roman Zmorski, którego żona była wnuczką p. Pruskiej por. Kłosy 1057. 2. O. , wś i fol. nad rz. Lubeżcą, pow. pleszewski, odl. 3 klm. na zach. płd. od Mieszkowa, gdzie jest par. , poczta i st, dr. żel. Ma 16 dm. i 129 mk. kat. W r. 1578 r. posiadał tam Jan Klichowski 1 1 2 śladu osiadłego. Około 1793 r. był właścicielem Józef Hersztopski, sędzia ziemski wschowski. Fol. należy do klucza mieszkowskiego i do okr. domin. w Mieszkowie. 3. O. , wś, domin. i okr. domin. , pow. krobski, o 4 klm na zach. płd. od Dupina; par. w Dupinie, poczta w Pakosławiu, st. dr. żel. w Rawiczu i Mieliczu o 18 klm. W 1284 r. pozwala Przemysław II Stefanowi, kaszt. krobskiemu, osadzać na prawic niemieckiem O. , wś jego dziedziczną. W 1580 r. było tu 9 łanów, osiadłych, 15 zagród i młyn. Około 1793 r. składały majętność osiecką Polucin, Pomocne, Zaorle i Zielony Dąb; właścicielem był Józef Krzycki, kaszt. krzywiński. Wś ma obecnie 24 dm. i 177 mk. 5 protest. . Domin, ma 12 dm. i 231 mk. kat. ; obszaru włącznie z fol. Zielony Dąb 693, 46 ha, t. j. 364, 89 roli, 84, 59 łąk, 49, 97 past. , 172, 83 lasu, 16, 10 nieuż. i 5, 08 ha wody; czysty doch. grun. 8855 mrk; chów bydła, cegielnia i wiatrak; właścicielem jest Emil Szołdrski, dawniej Grudzińska. W skład okr. domin. wchodzi Zielony Dąb, 1 dm. i 25 mk. katol. 4. O, dom. i okr. domin. , pow. kościański, na lew. brzegu Obry, o 8 klm. na płn. zachód od Krzywinia; par. w Gryżynie, poczta w Choryniu, st. dr. żel. w Kościanie i Starem Bojanowie o 13 klm. Ma 11 dm. i 154 mk. Obszaru z fol. Dębiec 880, 22 ha, i j. 541, 71 roli, 181, 70 łąk, 16, 90 past. i 140. 20 ha lasu; czysty doch. grun. 7177 mrk. ; właścicielem jest January Zakrzewski. O. znany już był w r. 1296. Z O. pisali się Dobiesław r. 1307 i Materna r. 1399; Jędrzej i Łukasz Miaskowscy byli dziedzicami w r. 1580. Majętność osiecka składała się około 1793 r. z O. , Dębca i Niełęgowa; właścicielem był Sylweryusz Zakrzewski, sędzia ziemski Wachowski. Wykopaliska osieckie złożone są w zbiorach Poznańskiego Towarz. Prz. Nauk. W skład okręgu domin. wchodzą Dębiec i Niełęgowo; cały okrąg ma 26 dm. i 370 mk. , 358 kat. i 12 prot. 5. o. , niem. Netzthal, wś i st. dr. żel. bydgosko pilskiej, pow. wyrzyski, na praw. brzegu Łobżonki, w dolinie nadnoteckiej, o 4 klm. na płd. od Wyrzyska, gdzie jest parafia. Wś ma 111 dm. i 914 mk. , 244 kat. , 613 prot. i 57 żyd. Mieszkańcy trudnią się rolnictwem, handlem bydła i ziemiopłodów. Jest tu st. tel. i urząd poczt. Czysty dochód z hektara roli oblicza się na 15 mrk. O. istniał przed r. 1578; około 1618 r. posiadał tu starosta bydgoski 9 łanów i karczmę, a kaszt. bieckowski i Marcin Wyrzyski po 4 łany. Przed r. 1793 należała ta wś do pow. nakielskiego, właścicielem był Karol z Wierzbna Rydzyński. 6. O. , wś, pow. bydgoski, o 14 klm. na zach. płn. od Koronowa, w pobliżu jez. Głusza; par. i poczta w Wierzchocinie Królewskim, st. drogi żel. w Nakle o 25 klm. Ma 23 dm. i 205 mk, , 187 kat. i 18 prot. W r. 1358 zamienił Hektor z Łącka dziedzictwo swoje O. na inne dobra klasztoru byszewskiego, przeniesionego później do Koronowa. W 1359 r. przekazuje tema klasztorowi Jarosław, arcyb. gnieźn. , dziesięcinę z O. W 1368 r. potwierdza król Kazimierz posiadłości klasztorne, między któremi wylicza także O. Należała ta wś do klasztoru aż do ostatnich czasów jego istnienia. 7. O. , nazwa urzędowa Wodzek, niem. Wodek i Gross Wodzek, st. poczt. , nadleśn. i okr. domin. , pow. inowrocławski, o 11 klm. na płn. zach. od Gniewkowa; 3 dm. i 23 mk. ; obszaru 11104, 95 ha, t. j. 10760, 18 lasu przeważnie sosnowego, 197, 18 roli, 29, 71 łąk, 0, 35 past. i 117, 53 nieużyt. ; własność rządowa. Lasy osieckie ciągną się po pod Solec i Wisłę; z powodu tego wykazywanem bywa to nadleśnictwo w powiecie inowrocławskim i bydgoskim. Okrąg domin. składają leśnictwa Katarzynki, Zielona, Łaziska, Baerenberg i Unterwalde; cały okrąg ma 14 dm. i 78 mk. , 71 prot. i 7 kat. 8. O. Wielki Wodzek Wielki os. wiejska, tamże, nad uchodzącą do Wisty rzką Zieloną; 42 dm. i 346 mk. 1 katolik. 9. O. Mały Wodzek Mały j os. wiejska, tamże, ma 10 dm. i 67 mk. , 43 kat. , 11 prot. i 13 żyd. Nazwa

Osiek

Osiek