24 J. Zawisza Niedźwiedź jaskiniowy z jaskini Łokietkowej w Ojcowie, Wiadom. archeol. , Warszawa, t. I, 1873. 25 J. Zawisza Jaskinia Mamuta w dolinie Wierzchowskiej, tamże, t. II, 1874. 26 Dalsze poszukiwania w jaskini Mamuta, tamże, t. III, 1875. 27 G. Ossowski. Jaskinie gór naszych, Pamięt. Tow. Tatrz. , t. 7, 1882. 28 G. Ossowski Badania jaskiń Ojcowskich, Wszechświat, Warszawa 1883. 29 Nusbaum Wspomnienie z wycieczki przyrodniczej, Wszechświat, Warszawa 1882. 30 Dr. Roemer F. Ueber die Anwendung des Inhalts des Knochenhoehlen zwischen Olkusz und Ojców in Polen als Duengungsmittel und ueber neue Funde von fossilen Wirbeltierresten in diesen Hochlen, Jahresb. d. schles. Gesellsch. f. vtrl. Cultur. t. 56, 1878. Breslau. Por. też Tyg. Illustr. z 1860 r. t. I, z 1863 r. t. VIII, z 1868 r. t. II i Kłosy t. XIII, sir. 381. Br. G. Ojców 1. fol. , pow. turecki, gm. Skotniki, par. Chwalborzyce, odl. 25 w. od Turka, ma 2 dm. , 5 mk. 2. O. , os. , pow. będziński, gm. Gzichów, 1 dm. , 39 mk, , 2 mr. Należy do dóbr sukcesorów Kramsty. Ojcowo 1. wś szlach. i włośc, pow. ostrołęcki, gm. Troszyn, par. Kleczkowo. 2. O. , os. , pow. maryampolski, gm, i par. Balwierzyszki, odl. od Maryampola 28 w. , 1 dm, , 5 mk. Ojczenaszówka, urzędownie Otczenaszewka, wś nad rz. Tomaszpol, dopł. Rusawy, pow. jampolski, okr. pol. i par. kat. Tomaszpol, gm. Komargród, obok tegoż miasteczka, o 35 w. od Jampola a 10 w. od Wapniarki st. dr. żel. , ma 107 osad, 1010 mk. wraz ze Stefanówką, 1409 dz. ziemi włośc, 946 dz. dworskiej. Gorzelnia parowa, założona w 1845 r. , zatrudnia 12 ludzi, przerabia 30098 pudów i produkuje 1, 269, 628 stopni spirytusu. Jest tu cerkiew p. w. N. M. P. , wybudowana w 1870 r. , upo sażona 93 dzies. ziemi. Własność ks, Czetwertyńskich. Dr. M. Ojczyzna Otczyzna, fol. , pow. dzisieński, w 1 okr. pol. , gm. Łużki, okr. wiejski Jakubeńki, o 7 w. od Łużek a 33 w. od Dzisny, 1 dm, 13 mk. , 165 dzies. ziemi dwors. ; własność Downarów. Ojrany 1. fol. i dobra, pow. wileński, w 2 okr. pol. , gm. Mejszagoła, okr. wiejski Jurjewo Hejszyszki, o 7 w. od gminy a 31 w. od Wilna, pomiędzy Duksztami a Kiernowem, wś ma 8 dm. , 44 mk. , w tej liczbie 8 prawosł. , 36 katol w 1864 r. 30 dusz rew. ; fol. 62 mk. 1 prawosł. , 60 katol. i 1 żyd; własność ks. Giedrojców. 2. O. , osada karczemna, tamże, 1 dm. , 6 mk. katol. Ojrzanów 1. wś i fol. , pow. błoński, gra. Skuły, par. Ojrzanów, odl. 11 w. od Błonia. Posiada kościół paraf. drewniany, założony w XV w. , 2 młyny wodne, 286 mk. W 1827 r. 19 dm. , 144 mk. Dobra O. składały się w 1883 r. z folw. O. i Jastrzębnik, osad młyn. Sadlarz i Gałowizna, wsi O. , Zaremby i Żelęchów; rozl. obszaru dworskiego mr. 1423 gr. or. i ogr. mr. 538, łąk mr. 198, past. mr. 53, wody mr. 5, lasu mr. 493, zarośli mr. 89, nieużytków mr. 47; bud. mur. 14, z drzewa 24. Wś O. os. 43, z gr. mr. 397; wś Zaremby os. 20, z gr. mr. 487; wś Żelechów os. 47, z gr. mr. 591. O. par. , dek. grodziski, 629 dusz. Do par. należy kościół filialny w Żelechowie. 2. O. , w dok. Ozranovo, Oyrzanowo, wś włośc, pow. brzeziński, gm. Łazisko, par. Ujazd, ma 12 dm. , 83 mk. , ziemi 220 mr. Jestto starożytna osada. W 1285 r. Wisław, bisk. kujawski, zamienia z Mściwujem comesem wsie biskupie Ozranovo i Lageunyk Łagiewniki na Narsk i Lichawę. Zamianę tę potwierdza w Krakowie Leszek, ks. krakowski Kod. dypl. Muczk. , cz. II, 108. Według Lib. Ben. Łask. II, 320 O. należał do par. w Małczu dziś nie istnieje, kmiecie dawali plebanowi tylko kolędę, zaś z folwarku dziesięcinę do kościoła we wsi Tobiasze dziś nie ma kościoła a z łanów kmiecych dla kolegiaty łęczyckiej. Według regestr. pobor. pow. łęczyckiego z 1576 r. wś o. , w par. Malcz, należała do Jana i Jakuba Ojrzanowskich, miała młyn zwany Korzecznik, 4 łany kmiece, karczmę, szynkarza, 1 zagrodę pustą i 8 osadn. Paw. Wielkop. , II, 94. Ojrzanów, fol. i os. wiejska, pow. szubiński, o 2 klm. na wschód od Łabiszyna, par. i i st. poczt. w Łabiszynie, st. dr. żel. w Chmielnikach o 13 klm. Fol. należy do klucza Łabiszyńskiego, ma obszaru 417, 85 ha, t. j. 359, 67 roli, 26, 75 łąk, 4, 02 pastw. , 18, 28 lasu i 9, 13 nieuż. ; cz. doch. grunt. 3479 mrk. ; 5 dm. , 100 mk. Os. ma 124 dm. i 739 mk. , w ogóle 839 mk. , 780 katol. i 59 prot. E. Cal. Ojrzeń 1. wś i os. karcz. , pow. noworadomski, gm. i par. Gidle. Wś ma 8 dra. , 73 mk. , ziemi 74 mr. ; os. karcz. 1 dm, 6 rak. i 150 mr. ziemi 20 mr. ornej. W 1827 r. 1 dm, 4 mk. 2. O. al. Ojrzyń ze Sarnówkiem, pow. noworadomski, gmina Kobiole, par. Kobiele Wielkie. Są tu trzy kolonie odrębnych właścicieli, mające 45, 30 i 15 mr, i os. karczemna, mająca 3 mr. W koloniach tych jest 5 dm. i około 10 mk. 3. O. , wś, pow. konecki, gm. i par. Skotniki, odl. od Końskich 25 w. , ma 7 dm. , 66 mk. , ziemi dwors. 20 mr. , włośc. 53 mr. 4. O. al. Ojrzenie, wś i dobra, pow. ciechanowski, gm, Ojrzeń, par. Kraszewo, odl. o 14 w. od Ciechanowa, posiada urząd gminny, kasę wkładowe zaliczkową, zajazd, karczmę, 23 dm. , 307 mk W 1827 r. 22 dm. , 171 mk. Dobra te były własnością Brunona Kicińskiego, literata i poety, który tu zmarł 23 marca 1844 r. i pochowany w grobach tej rodziny. W 1863 r. dobra O. składały się z fol Ojców Ojców Ojcowo Ojczenaszówka Ojczyzna Ojrany Ojrzanów Ojrzeń