na gruntach wsi Tyrowa za Władysława Jagiełły, tradycya zaś niesie, że niedługo po r. 1410, w tym bowiem roku miał ten król erygować parafią i zbudować drewniany kościół p. t. Rozesłania Apostołów, na pamiątkę odniesionego 15 lipca zwycięstwa pod Grunwaldem nad zakonem niemieckim. W przywileju tego króla z r. 1431 Baliński, Starożytna Polska, II, 677 czytamy Gdy świeżo miasto Tyrawa we wsi tegoż nazwiska utworzone zostało, pragnąc przyczynić się do rychłego wzrostu tej osady, ustanowiliśmy targ we wtorek, jarmarki zaś na tydzień przed Zielonemi świętami i przed Narodzeniom N. P. M. wedle praw i zwyczajów w Sanoku i Krośnie istniejących. Podług Siarczyńskiego 1. c. w owym czasie była Tyrawa własnością królewską, gdyż pierwotni jej właściciele Pileccy zamienili ją z ks. opolskim na Kańczugę i Tyczyn. Tenże autor 1. c, opierając się na nieznanych nam źródłach, utrzymuje, że dopiero w 1434 r. zbudował Władysław III kościół. W 1547 r. przeniósł Zygmunt I jarmarki na Boże Ciało i św. Bartłomieja, gdyż dla jarmarków w sąsiednich miastach nie świetnie się udawały, a nadto przyczynił trzeci na Nowy rok. W r. 1624 był M. starostwem niegrodowem; lustracye zowią go Tyrawą alias Mrzygłód. Ta druga nazwa została zapewne nadaną miastu przez Pileckich, dziedziców Mrzygłodu, stanowiącego jedną z ich głównych siedzib w dzisiejszym pow. będzińskim. Napad Tatarów r. 1624 zniszczył kościół i miasteczko zupełnie. Większa część mieszczan popadła w niewolę lub rozproszyła się po innych osadach, resztę zebrał po pogromie starosta i pomógł im do pobudowania nowych domów. Lustratorowie zastali w trzy lata później, t. j. wr. 1627, tylko 44 mieszczan. Każdy z nich oddawał do skarbu na Boże narodzenie i na Wielkanoc po pół korca owsa, po 2 kur, 12 jaj i kwartę jagieł. Cały zaś dochód z palenia gorzałki przynosił 3 zł. i 18 gr. W1640 r. zbudował Stanisław Warszycki późniejszy kaszt. krak. murowany kościół. Wojny szwedzkie zniszczyły miasto powtórnie. Lustracya z. r. 1665 została już tylko kilkanaście luźnych chałup, w których mieszkało 20 gospodarzy. Dla podniesienia miasta uwolniono mieszkańców od podatków. Nie wiele to pomogło, bo częste wylewy Sanu niszczyły często tę osadę. W 758 r. był tenutaryuszem starostwa mrzygłodzkiego Ignacy z Hyżowa Romer. Za naszego wieku, powiadają lustratorowie w r. 1758, raz San tak dalece zniszczył miasto, że tylko jeden dom, dwór, kościół murowany i cerkiew pozostały na miejscu. Gleba jest urodzajną i żyzną a średnioroczny dochód przynosił 4, 003 zł. 21 gr. Wójtostwa originaliter są knjażstwa, od popów wołoskich kniaziami się nazywających, mają vocabulum. Ci popi za przywi lejem starosty lasy wyrąbując gruntów doby wali i one osadzali. Kraj na łany kniażstwa podzielone i od kilkuset lat sakcesorom od tychże kniaziów pochodzącym dawane, ale te pokolenia już dawno zeszły i żadnej z tej krwi niemasz osoby; teraz prawdziwi nacyonalni górnicy za wyrobieniem sobie królewskich przywilejów wójtostwa sen kniażstwa dzierżą i rozrodziwszy się po kilkunastu na jednem wójtostwie siedzą. Po rozbiorze Rzplitej prze szło starostwo mrzygłodzkie na własność rzą du austryackiego. Należały doń Dębna, Ułucz, Graszówka, Dobra i Szczawno, a nadto wójtostwa Turzańsk, Prełuki, Duszatyn, Michów, Wola michowska, Smolnik, Szczerbanówka, Balnica, Solina, Rozłuki, Czystohorb, Jawor nik, Rzepeck i Ustrzyki górne. Później zostało starostwo częściowo rozprzedano prywatnym osobom. Teraz jest właścicielem większej po siadłości w Mrzygłodzie izraelita Izrael Kna uer. O par. rzym. kat. należy jeszcze dodać, że w r, 1729 przyłączył biskup przem. Ale. Fredro to beneficyum scholastykowi kolegia ty w Brzozowie, ale po zaborze Galicyi zosta ła ta kolegiata rozwiązaną a probostwo resty tuowane. Ta parafia należy do dyec. przemy skiej, dek. liskiego, obejmuje teraz 12 miejsco wości, mianowicie Dębną, Dobrą, Groszówkę, Hłumczę, Kreców, Lachawę, Lisznię, Łodzinę, Siemiuszową, Utucz, Tyrawę solną i Wolę Krecowską. Ogólna liczba mieszk. w parafii wynosi, prócz gr. kat. 1675 rzym. kat. i 216 izraelitów. Wiek. pos. ma obszaru 05 mr. ro li, 27 mr. łąk, 58 mr. pastw. i 25 mr. lasu; pos. mn. 406 mr. roli, 41 mr. łąk i 151 mr. pastw. Mac. Mrzygłód, os. , pow. mogilnicki, 2 dm. , 18 mk. ; nal. do gm. i kol. Dębowice. Poczta, tel. i st. kol. żel. w Gnieźnie. M. St. Mrzyłódka, wś włośc, pow. będziński, gm. Poręba Mrzygłodzka, paraf. Mrzygłód. W 1827 r. 70 dm. , 520 mk. , obecnie 90 dm. , 633 mk. , 899 mr. ziemi. Mrzyglodzka Poręba, wś i folw. nad rz. Czarną Przemszą, pow. będziński, gm. Poręba Mrzygłodzka, par. Ciągowice. Leży przy drodze z Zawiercia do Siewierza, w odl. 7 w. od Mrzygłodu a 21 w. od Będzina. Posiada urz. gminny, szkołę początkową, wielki piec Zuzanna, założony w 1837 r. a odbudowany w r. 1859. W 1827 r. było tu 125 dm. i 858 mk. , obecnie wś ma 161 dm. , 1288 mk. , 1456 mr. ziemi 1016 mr. ornej; folw. 18 dm. , 45 mk. , 3387 mr. w tem 374 mr. ornej; własność Prinzheima. Mrzygłódzka Poręba, gmina, należy do sądu gm. okr. III w os. Siewierz, st. p. Zawiercie ma 4, 873 mk. Mrzygłody 1. grupa domów w Lubyczy

Mrzanka

Mrzygłód

Mrzyłódka

Mrzyglodzka Poręba

Mrzygłody