dzień w tydzień robić powinni z ćwierci łanu; powóz za dzień do Żółkwi, do Lwowa, a nie dalej odprawują. Stróżę nocną koleją. Bo stawu, do grobli, kiedy się staw przerywa zarzucać groblę, dzień tylko chodzić powinni. Karczma jest w tej wsi. Ta się w taksę z młynami położyła. Pustych dworzyszcz 57, które najmują rocznie za zł. 54 gr. 15. Młynów jest 2 na rzece Swinia nazwanej, każdy z nich czyni do roku po zł. 40. z karczmą razem zł. 80. Ruda al. Huta w tej wsi bywała, w której żelaza robiono. Dochody z niej by wały takie, że na każdy tydzień dzierżawcy dawano po 12 popów żelaza, każdy snop po zł. 3. Teraz ta Ruda przez JmP. Sapiehę, kraj czego litewskiego, dzierżawcę Krechowa, gwałtownym sposobem zniesiona i spalona, z której pożytku żadnego nie masz. Injungimus JmPani dzierżawczyni, aby tę Rudę prawnie rekuperowała i windykowała. Suma prowizyi z tej wsi czyni 222 zł. 28 gr. Urodzaj folwarku mokrotyńskiego, exclusa decima żyta kop 100 wysiew 20, wikt 10, reszta 70 po 1 zł. 5 gr. czyni 105 zł. ; jęczmienia kop 17 wys. 3, wikt 4, reszta 10 po zł. czyni zł. 10; owsa kop 150 wys. 30, wikt 2, reszta 100 po gr. 20, czyni 66 zł. 20 gr. ; tatarki kop 100 wys. 20, wikt 10, reszta 70 po 1 zł. czyni 70 zł. . Inne zboża się nie rodzą. Siana stóg jeden, ten nawychowanie. Suma prowentu z tego folwarku 251 zł. 20 gr. Według lustracyi z r. 1765 Bod. do Gaz. lwow. 1869, 12, str. 49 i 50 siedzą poddani tej wsi na ćwierciach dworzysznych i półćwierciach, zagrodach i ogrodach. Cerkiew tej wsi pod wez. ś. Koźmy i Damiana. Duchowny produkował obiatę z Akt grodzkich lwowskich w r. 1686 extraktem wyjętą, zawierającą konfirmacyą Jana III z r. 1685 konsensu przez urodzonego Wiktora Ludwika Sobieskiego, dzierżawcę mierzwickiego, d. 1 lutego 1685 na cerkiew i grunta od gromady wydzielone w Mokrotynie danego ob. także Archiwum Bernard. , C. t. 449, str. 951. Prowent wynosił 7014 zł. 3 gr. Poddanych gruntowych na ćwierciach dworzysznych siedzących było 22, na półćwierciach, czyli ósmych częściach dworzysk 89, na zagrodach całych 89, na półzagrodach 11. Mielników w Tarnówce mieszkających 9, tamże czynszowników 10. W r. 563 wzywa Zygmunt August Stanisława Oporowskiego, sstę kruszwickiego, dzierżawcę dóbr Mierzwicy i Mokroczyna, aby nie wyrządzał krzywd dominikanom lwowskim Arch. Bernard. , O. t. 331, str. 264. W roku 1578 pozwala Stefan Batory mieszkańcom Kulikowa wycinać zescUe drzewa w lasach Smerekowa i Mokroczyna ib. C. t. 204, str. 769. W r. 1656 nadaje Jan Kazimierz rotmistrzowi Kazimierzowi Piaseczyńskiemu wieś Mokrocin, Merwice i Błyszczy wody ib. C. t. 405, str. 759. Dokumenta z lat 1572, 1589, 1605, 1609, 1656, 1684 i 1762, odnośne do M. , ob. w art. Mierzwica, Około r. 1790 sprowadzono tutaj osadników niemieckich z Palatynatu nadreńskiego i założono kolonią Deutsch Mokrotyn. Osadnicy zasadzili w M. wiele rubarbarum Rheum palmatum, L. . Rząd jednak kazał zaniechać plantacyi. W obrębie M, w niwie Mohyły, znachodziły się dawnie j liczne mogiły, dziś niemal całkiem zaorane. Por. Arch. J. Z. R. , cz. I, t. 4, 525. Lu. Dz. Mokrousowka, futor nad rz. t. n. , pow. horodnicki, gub. czernihowskiej, o 18 w. od Horodnicy; wielka gorzelnia. Mokrowo, wś nad rzką Mezawką, w 2 okr. pol. horodyszczańskim, gm. rajczańska, przy drodze z Kąjszówki do Wolców, 5 os. ; miejsco wość wzgórzysta, malownicza, bezleśna, grun ta i łąki wyborne. A. Jel. Mokrsko szlacheckie 1. wś i fol. , i M. rządowe, wś i folw. , pow. wieluński, gm. i par. Mokrsko, odl. 9 w. od Wielunia. Jest tu kośc. par. mur. , szkoła począt. , gorzelnia, cegielnia, młyn wodny. Kol. włośc. ma 61 dm. , 550 mk. ; wś 7 dm. , 68 mk. ; trzy folw. 27 dm. , 265 mk. ; prob. i trzy os. karcz. 4 dm. , 24 mk. , ogółem 99 dm. , 907 mk. W 1827 r. było 113 dm. , 797 mk. Folwark M. szlacheckie z attynencyą Kazimierzów, wsiami M. , Słupsko i Piaski rozległy mr. 1603 grun. or. i ogr. mr. 1367, łąk mr. 192; past. mr. 6, nieużytki i place mr. 38; bud. mur. 8, z drz. 21; płodozmian 6 i 21polowe; są pokłady torfu. Wś M. os. 49, z gr. mr. 499; wś Słupsko os, 31, z gr. mr. 585; wś Piaski os. 7, z gr. mr. 99. M. jest starem gniazdem rodziny Kożuchowskich h. Dzik al. Sokala, mieszkającej tu od XIV w. Oni tu założyli przed 1500 r. kośc. par. i uposażyli parafią. W 1626 r. odbudował z drzewa kościół Aleksander Kożuchowski, wicestaro sta i sędzia grodzki krakowski Łaski Lib. Ben. II, 139. Stanisław Kożuchowski zebrawszy konstytucye sejmowe wydał je we własnej drukarni r. 1732. Mokrskie starostwo niegrodowe leżało w województwie sieradzkiem, w ziemi wieluńskiej, pow. ostrzeszowskim. Podług spisów podskarbińskich z r. 1771 obejmowało dzierżawę M. i trzy wójtostwa we wsiach Wróblewie, Krzyworzece i Wierzbin, które posiadał Adam Lasocki, stolnik sochaczewski, opłacając z nich kwarty złp. 1819 gr. 9, a hyberny złp. 864 gr. 6. Na sejmie warszawskim z r. 1773 1775 stany rzpltej przez oddzielną konstytucyą zapewniły mu dożywocie tego sstwa wraz z wójtostwem sochaczewskiem. M. par. , dek. wieluński, 1490 dusz. M. gmina należy do sądu gm. okr. VI w Bugaju, st. p. Wieluń, ma 11378 mr. obszaru i 4089 mk. 1867 r. . W gminie są 2 szkoły począt. , go, rzelnia, cegielnia, 2 wiatraki, młyn wodny, ko Mokronos Mokrousowka Mokrsko szlacheckie