dzyrzeczu. Szosa państwowa warszawskobrzeska na długości 20 1 3 w. a oprócz tego drogi 1rzędu z Radzynia do Międzyrzecza, Łukowa i Lublina mają 38 w. ; dróg 2rzędu jest 301 w. Ludność powiatu wynosi 72, 607, w tej liczbie 35, 423 katol. , 23, 160 prawosł. b. unitów, 503 protest, , 13, 521 żydów. W miastach Radzyń i Międzyrzec mieszka 15, 937. W 1887 r. urodziło się 1216 chłop. , 1325 dziew. , umarło 868 męż. , 954 kob. W 1878 r. było 67, 462 mk. 32, 003 kat. , 23, 352 prawosł. , 617 prot. , 11, 490 żyd. . W 1886 r. było na obszarze powiatu 33, 567 budynków. Domów mieszkalnych w miastach 284 murow. i 516 drewn. , we wsiach i folw. 28 murow. , 6380 drewn. ; zabudowań gospodar. w miastach 5 mur. , 846 drewn. ; we wsiach 40 murow. , 25, 468 drewn. Ubezpieczenie rządowe od ognia tych budowli wynosiło 4, 706, 690 rs. 1, 395, 670 rs. w miastach i 3, 311, 020 we wsiach. Zakładów naukowych średnich powiat nie posiada, są tylko szkoły początkowe w liczbie 24. Z tych ważniejsze są 2klasowe w Międzyrzeczu i Wohyniu i żeńskie w Radzyniu i Międzyrzeczu. Uczyło się w nich 607 chłopców. Pod względem kościelnym powiat stanowi dekanat katolicki, obejmujący pięć parafii Radzyń, Międzyrzec, Komarówka, Ostrówki, Wohyń i jeden kościół filialny z prawem parafii w Kąkolownicy. Ludność katolicka powiatu należy we wsiach pogranicznych do parafii w obrębie sąsiednich powiatów Ulan, Czemierniki, Parczew, Rososz, Biała, Trzebieszów. Dekanat błahoczynie prawosławny składa się z 16 parafii Radzyń, Rusko Wola, Międzyrzec Stary, Międzyrzec Nowy, Drelów, Dołha, Witoraż, Kolembrod, Szóstka, Bezwola, Wohyń, Rudno, Radcze, Gęś, Jabłoń z filią Paszenki. Synagogi 2 mur. w Radzyniu, 2 mur. w Międzyrzecu i 1 drewn. w Wohyniu. Szpital św. Kunegundy od 1888 r. św. Georgia w Radzyniu, obsługiwany od 1885 r. przez siostry Krzyża Czerwonego. Szpital w Milanowie na 16 łóżek, fundacyi Wandy hr. Koboga, obsługiwany przez siostry miłosierdzia. Szpital żydowski w Międzyrzeczu, murowany, obszerny, lecz ubogi w fundusze. Pod względem sądowym powiat składa się z 2 okręgów sądów pokoju Radzyń i Międzyrzecz i 4 okręgów sądów gminnych Stołpno sąd w Międzyrzeczu, Przegaliny, Cichostów i Biała. Pod względem administracyjnym powiat rozdziela się na dwa miasta Radzyń 4640 mk. , Międzyrzecz 11, 297 mk. i 15 gmin Biała 4719 mk. , Brzozowy Kąt 3547 mk. , Jabłoń 4572 mk. , Kąkolewnica 5020 mk. . Lisia Wólka 5164 mk. , Milanów 2972 mk. Misie 2488 mk, Siemień 3534 mk, Sitno 2163 mk. Szóstka 3221 mk. , Suchowola 3702 mk, Tłuściec 3754 mk, Zahajki 3257 mk, Żelizna 3845 mk. , Żerocin 3038 mk. . Dane statystyczne odnoszące się do miasta i powiatu zebrał na miejscu p. Levittoux. Br. Ch. Radzyń 1. al. Radzin, fol. , pow. nowomiński, gm. otwock, par. Karczew, odl. 21 w. od Mińska. W 1873 r. fol. Radzin i Celestyny, oddzielony od dóbr Glinki, rozl. mr. 1200 gr. or. i ogr. mr. 199, łąk mr. 6, pastw. mr. 206, lasu mr. 782, nieuż. mr. 8; bud. z drzewa 7; las urządzony w kolei 80letniej; cegielnia. 2. R. , w XVI w. Radzeni al. Radzynie, wś i fol. , pow. kutnowski, gm. i par. Rdutów, odl. 4 w. od Kutna, ma 20 dm. , 199 mk. W 1827 r. było 18 dm. , 121 mk W 1877 r. fol. Radzyń lit. AB. rozl. mr. 798 gr. or. i ogr. mr. 672, łąk mr. 41, pastw. mr. 3, lasu mr. 60, nieuż. mr. 22; bud. mur. 5, z drzewa 15; płodozmian 13polowy; las nieurządzony; wiatrak. Wś R. os. 31, z gr. mr. 30; wś Nowa Wieś i Piotrowsk Wielki os. 17, z gr. mr. 177. Według reg. pob. pow. łęczyckiego z r. 1576 wś R. , w par. Rdułtów miała w części Marcina Radzyńskiego 1 1 2 łan. , 1 zagr. , 3 kom. , 2 osad. Część Jakuba Radzyńskiego 1 łan. , 1 zagr. , 1 kom. , 1 osad. Część Stan. Radzyńskiego 1 łan. , 1 zagr. , 1 osad. Część Anny Radzyńskiej 1 łan. , 1 zagr. Pawiński, Wielkp. , II, 80. Radzyń, dawniej Radzyny, majętność, w pow. szamotulskim, o 8 klm. na płd. od Sza motuł, nad jeziorkiem, przez które płynie Sa mica szamotulska; par. i poczta w Kazimierzu, st. dr. żel. w Szamotułach; 5 dm. , 114 mk. 1 prot. ; obszaru ma 402, 82 ha, czyli 199, 29 roli, 28, 53 łąk, 29, 63 past. , 128, 62 lasa, 6, 71 nieuż. i 10, 04 wody; czysty doch. grunt. 2150 mrk; młyn wodny i cegielnia. E. Cal. Radzyn, niem. Rehden, Reden, dok. 1224 r. Ratzin, Rasin, Razyn, 1231 Rezin, 1248 Radinum, 1278 Redin, u Długosza Radzim i Radzin, miasto w Prasach Zach. , w pow. grudziądzkim, przy szosie z Grudziądza do Brodnicy, nad jez. Zamkowem SchlossSee, odl. 66 klm. na płd. od Mełna st. dr. żel. . Obejmuje 1295 ha 1066 roli orn. , 116 łąk, 1 lasu. W 1868 r. było 387 bud. , 181 dm. , 1692 mk, , 806 kat. , 721 ewang. ; 1885 r. zaś 203 dm. , 428 dym. , 1941 mk. , 1036 kat. , 770 ew. , 130 żydów, 5 innych wyzn. Gleba gliniasta i żyzna, mieszkańcy trudnią się rolnictwem, drobnym handlem i rękodzielnictwem. Drogi bite rozchodzą się ztąd do Grudziądza o 20 klm. , do Wąbrzeźna 127 klm. , do Jabłonowa 141 mt. i Mełna. W mieście jest 3klasowa szkoła kat. 3 naucz. i 242 dz. , dalej 3klasowa szkoła ewang. 3 naucz. i 134 dz. . prywatna szkoła dla dziewcząt i katol. zakład dla preparandów od 1878 r. z 2 klas. i 62 uczn. . Oprócz tego istnieje tu towarzystwo rolnicze i spółka pożyczkowa, która za r. 1884 wypła Radzyn Radzyń Radzyn