Kry. Bałakława starożytne PalakiOn, której założenie odnoszą do początku II w. po nar. Chr. , do władcy Scytów, Soylura, który wojował z Mitrydatem Eupatorem, królem Pontu. Genueńczycy, owładnąwszy Bałakławę, przezwali ją Cembalo, a to od odnogi, która niegdyś nosiła miano zatoki Symbolów Portus Symbolorum, Symbolen łimen; dziś małe miasteczko i wąski port na morzu Czarnem, ze zwaliskami I starożytnego zamku genueńskiego. Teodozya, starożytna Kaffa, w XIII w. przez Genueńczyków zbudowana, leży nad samym brzegiem morza, wzdłuż przystani. Sudak albo Sudag, znany w VII w. po Chr. pod imieniem Sugdaj lub Soldaja, stauowi obecnie osadę niemiecką, słynącą z malowniczej miejscowości i winnic, wydających wyborne wino; posiada zwaliska starożytnego zamku genueńskiego. KarasuBazar, u Greków podług Thunmana zwał się MawronKastron, dziś najludniejsze miasto na całym półwyspie liczące do 15000 ludności, 700 domów, 32 meczety, 1 kościół katolicki, 1 ormiański, 2 cerkwie greckie i bożnicę. Eupatorya, dawny Gezlew, przezwany przez Rossyan Kozłowem, ma port handlowy. Zasługują także na wzmiankę Jałta po tatarsku Palekur, małe miasteczko w malowniczej miejscowości, O milę stąd pośród skał i wąwozów, drzew laurowych i oliwnych ogrodów, bieleje pałac Oriandy z wysmukłą wieżyczką; dalej, wzdłuż brzegu morskiego, Ieżą wille A. łupka, Liwadya i wiole innych. Na wschód widać pasmo szczerbatych gór z wystającym z niego AjuDahem; Ałuszta, miasteczko w czarują com położeniu, nad brzegiem morza, na zwaliskach dawnej warowni; Jurzuf albo Gurzuf, wioska nad samym brzegiem morza; tu sterczą zwaliska dawnej warowni; CzufutKale, miasteczko dawny Kirkor składające się z. domków, zwyczajem wschodnim na wyniosłych skałach zbudowanych, zamieszkałe przez Karaimów; CzerkiesKermen, gruzy starożytnej twierdzy, niedaleko Inkermanu, na skale; Mangub Kale, przy wiosce Karolez, zwaliska niegdyś silnego i zamożnego miasta, które miało cerkwie i kościoły, a nawet w r. 754 stanowiło rezydencyą metropolity; Uzembasz, o milę prawie od Mangubu, jedna z najzamożniejszych osad w całym K. ; Chersonez starożytny w kronikach ruskich Korsuń, gdzie Włodzimierz I chrzest święty przyjął, miasto niegdyś zamożne i silne, dziś za cały ślad po sobie pozostawiło znaczną przestrzeń nad morzem, kupami gruzów i kamieni zasypaną; EskiKrym czyli stary Krym w średnich wiekach znany pod imieniem Solgata, dawniej dla bogactw i potęgi zwał się KrymStambuł czyli krymskim Konstantynopolem; dziś nędzna osada, zwaliskami przeszłej świetności swojej zarzucona; Kercz, starożytny Bosfor, stanowi główny Kry. punkt przewozowy między Kaukazem a Rossyą; Klasztor ś. Jerzego, jest jednem z miejsc najbardziej zajmujących na całym półwyspie; według bowiem starożytnych geografów na tem samem miejscu wznosić się miało niegdyś miasto greckie Parthenion, a w niem świątynia Dyany tauryckiej, słynna kapłanką Ifigenią, Orestem i Pyladesem. Z obu stron Czatyr Dahu, leżą szczątki murów, któro podobnież jak trzy wieżo pod miasteczkiem Ałusztą pozostałe dotąd, założone być miały za cesarza Justyniana. Szczególniej okolice Korczu bogate są w starożytne pomniki i kurhany, sięgające czasów panowania greckiego. W r. 1830 w kurhanie Kulodah odkryto pieczarę długą i szeroką na 2, a wysoką na 3 sążnie; sklepienie jej składało się z ogromnych płyt kamiennych, wejście miało od północy. W r. 1837 podobnież w okolicach Kerczu, w jednym z kurhanów odkryto sarkofag marmurowy, w którym się znajdowało wiele przedmiotów ze złota, srebra i brązu, misternie wyrobionych; sarkofag ten, zdaniem archeologów, był grobem małżonki króla bosforskiego Riskoporida IV, sptóczesnego Karakalli w III w. po nar. Chr. , W jednym z kurhanów, Ztotym zwanym o pół mili prawie od miasta Korczu znaleziono różne statuy z bursztynu, jabłko srebrno pokryto płaskorzeźbą, amforę glinianą z napisem Jawaris, syn Arastona i inne przedmioty. W górze Mitrydata odkryto kilka monet bardzo starożytnych. Z prawej strony drogi, prowadzącej z Korczu do kwarantanny gdzie się znajdowało starożytne miasto Mirmikion, w r. 1843, w 17stu rozkopanych kurhanach, odkryte zostały groby. Piękności Krymu A. Mickiewicz opisał w Sonetach, Krymskich; podróże swe po Krymie wydali w języku polskim, dr. Karol Kaczkowski i Edmund Chojecki, a po rossyjsku Kondarakiego, A. K. Zawadzkiego i M. Sosnohoworowa. Z art. Enc. Orgelbr. Krymek, wś, w płn. zach. stronie pow. bobrujakiego, w gm. życińskiej, nad rz. Ptyczą z lewej strony, ma osad 45 w glebie płaszczystej, łąk obfitość, miejscowość poleska Krymek, Knjmka, ob. Krymska Rudnia, pow. radomyski Krymidów, wś, pow. stanisławowski, par. gr. katol. Kończaki, o 5. 3 kil. od st. p. Horożanka, ma 577 mk. w gminie, a w dominium 61. Dominium należy do Wolańskich Krymka, ob. Mołoda. Krymka, Krymki, wś, pow. bałcki, na samym krańcu tegoż pow. , nad Kodymą, gm. Bohopol, par. Krzywe jezioro. Ma 82 dm. , 624 mk. , 1797 dzies. ziemi włośc, 651 dzies, dworskiej. Wś ta należała do dóbr skarbowych, r. 1816 na lat 12 nadana gen. udomowi, a przez Krymek Kry Krymek Krymidów Krymka