Kes, Kęsz, Kęsoch, formy dawanego imienia Kąsisław, stanowią zródłosłów nazw Kąśnia, Kąśnice Kęsice, Kęsochy, Kęszyce. Br, Ch Kęście, wś, pow. rossieński, par. taurogowska. Kąsice, folw. nad rz. Sierpienicą, pow. sierpeoki, gm. Koseemin, par. Jeżewo. Ma 16 dm. , 130mk. , obszaru 445 morg. Ob. Grąbiec. Kąsochatańsk, wś nad rz. Orzyc, pow. przasnyski, gm. i par. Dzierzgowo, odl. o 27 w, od Przasnysza, ma 4 dm. , 53 mk. , 170 mg. gruntu, 10 nieuż. Kęsów, wś, pow. pińczowski, gm. Opato wiec, par. Rogów. W 1827 r. było tu 11 dm. , 83 mk. Kęsówko, niem. Kl. Kensau, dwie posiadłości, pow. tucholski, nad jeziorom a rycer. dobra, z folw. przynależnym Kęsowo, liczą obszaru mórg 5399; bud. 29, dm. 12; kat. 67, ew. 82. Parafia Jeleńcz, szkoła Kęsowo, poczta Droździenica. b wś włośc, do dóbr przyłączona, kat. 3, ew. 9 bud. 4, dm. 1, OK. zachowały się następujące znane wiadomości. R. 1387 Tesław von Bonin sprzedaje sołeckie swoje 4wł. w K. Małemu Jankowi prawem chełmińskiem wraz z wolną rybitwą na jeziorze między M a W. Kęsowem siecią stępną i stawami sieciami, trzecią część od win i 4 szel. od sądów, trzeci grosz z karczmy. Za to służyć nam będzie na koniu o 5 grz. W r. 1397 Konrad von Jungingen mistrz w. krzyż. wystawił przywilej Tosmerowi Kunke na 10 włók w K. pod warunkiem, że nie będą wykupione w przeciągu roku. Włóki te i jeziorko posiadał Tesław Tesman von Danin, który dług jakiś zaciągnął u komtura tuchol. i dał je w zastaw na rok. Jeżeliby nie były na czas wykupione, Tesmer Kunke miał je posiąść dziedzicznie prawem chełmińskiem; łowić mógł w małem jeziorze na polu będącem. Za to dawać nam będzie od każdego pługa 1 k. pszen. i 1 k. żyta, 1 funt wosku i 1 fen. chełm. R. 1398 Jan Ton Waissen komt. tucholski wystawił przywilej włók było 22, sołt. Mały Janek otrzymał 4 wolne, prawo chełmińskie, trzecią część od sądów wielkich, 4 pieniążki od małych, trzeci grosz czynszu karczemnego. Za to służyć nam będzie z koniem 6 grz. wartującym. Inni od włóki dadzą 13 skot. , 2 kury, 1 k. owsa, 2 dni robić będą we żniwa, reszta szarwarku jak po innych wsiach. R. 1400 Jan Streiffen komt. tuchol. wydał nowy przywilej pod tymi samymi jak powyżej r. 1398 warunkami na włók teraz 32; ważny jest chyba szczegół arcybiskupowi gnieźn. dadzą od włóki 2 skoty w miejsce dziesięciny. R. 1415 dotychczasowa wieś włośc. na dobra zamienioną została Mich. Kuchmeister mistrz krzyż. wystawił nowy przywilej; prawo ma teraz nabywca magdeb. , pół jeziora przynależnego do wsi, sądy wielkie i małe wyjąwszy sąd prawem gościnnem. Za to służyć nam będzie z koniem i zbroją, odda co rok 1 funt wosku, 1 fen. chełm. , od pługa po 1 k. żyta i owsa zamiast płużnego. Jeżeli te dobra gburami obsadzone będą, wtedy powinni będą płużne dawać jak inne wsi. Ob. odpisy Fryd. Dregera w arch. w Peplinie. Pod r. 1570 pisze lustr. star. tuchol W Kęsówku trzyma Jan Kęsowski wł 6, ogrodu. 2, Jakób Siciński 3 wł. , Andrzej Kęsowski 2, 1 gbur, 3 ogrodn. , Jan Linowski 3 wł, Stan. Kęsowski 6 i pół wł. 1 ogrodnika. R. 1762 posiadała Mało Kęsowo jako się zdaje Ludwika z Czapskich 8tolińska, podkomorzym chełm. , na której imię wystawiony był Indult do odprawiania mszy św. w, kaplicy tutejszej; r. 1766 wizytował i zarazem poświęcał zapewne nowopobudowaną Słownik geograficzny Zeszyt 37, Tom lV.

Kęs

Kes

Kęście

Kąsice

Kąsocha

Kęsów

Kęsówko

Słownik geograficzny