skiego, za 3 włóki wójtowskie na Kowalach i leżące, które jeszcze za życia męża swojego starego pana Górnego okupiła, za sumę pieniędzy 162 grzywien. Ob. Kętrz. , Ludność polska str. 498, 512513, 518519. 2. K. , niem. Kowahlen w pow. łeckim, st. poczt. Kalinowo. Kowale, niem. Kowallen, r. 1203 Couale, wś, pow. trzebnicki, par. Prusice. Kowale, niem. Kowali, wś, pow. skoczowski na Szlązku austr. , par. katol. Pierściec, rozl. mr. 624, ludn. 347. Kawalec, ob. Kaszewice, Kowalen niem. , ob. Kowale, pow. olecki, Kowaleńki, futor, pow. winnicki, gm. , par. i okr. polio. Strzyżawka. Kowalew, Kowalów, wś i folw. , pow. łaski, gm. i par. Buczek Łaski, Lib. ben. I, 449. Wś ma 14 dm. , 119 mk. ; folw. 2 dm. , 41 mk. Folw. K. z wsią K. i Petronellów rozległy mr. 347 grunta orne i ogrody mr. 289, łąk mr. 21, pastwisk mr. 20, nieużytki i place mr. 17, bud. mur. 5, z drzewa 4. Wś K. osad 16, z gruntem mr. 79; wś Petronelów osad 23, z gruntem mr. 285. Kowalew 1. wś, pow. pleszewski, 12 dm. , 112 mk. , 3 ewan. , 109 katol. , 22 analf. Poczta, kol. żel. i tel. w Pleszewie o 4 kil. Łaski, Lib. bon. II, 22. 2. K. , dom. , 1683 mr. rozl. , U dm. , 186 mk. , 1 ewan. , 185 katol. , 67 analf Własność Mukułowskiego Leona. 3. K. , folw. , pow. odolanowski, 1 dm, 10 mk. ; należy do dom. Bilczewa. M. St. Kowalewek, folw. , pow. koniński, gm. Rzgów, par. Sławsk Łaski, Lib. ben. I, 288, na płd. zach. od Konina; odl. od t. m. w. 7, od szosy konińskokaliskiej w. 3, ma powierzchni 25 mr. , ludn. męż. 32, kob. 47, razem 79; grunt piaszczysty. J. Ch. Kowalewek, folw. , pow. odolanowski, 1 dm. , 24 mk. ; należy do dom. Sliwnik. Kowaleweu niem. , Dworaken, ob. Dwoeaki i Kowalewo. Kowalewice 1. kol. nad rz, Bzurą i os. , pow. łęczycki, gm. Chociszow Łaski, Lib. ben. II, 356, wymienia K. w par. Ohociszew, par. Parzęczew, odl. od Łęczycy w. 15; ma dm. 28, mk. 248. W 1827 r. było tu 19 dm. , 182 mk. 2. K. , wś, pow. pułtuski, gm. Gołębie, par. Winnica. W 1827 r. było tu 11 dm. , 83 mk. Kowalewicze, starożytna wieś, mająca osad włócznych około 30, i folwark, mający przeszło włók 100, w pow. ihameńskim, w gm. szackiej, w 1 okr. polic, uździeńskim, w dość malowniczej okolicy nad rzeką Kowałówką położone. Zdaje się, iż to miejsce niegdyś wchodziło w skład księstwa słuckiego, skoro w r. 1605, jak świadczą dokumenta, włada niem Janusz Radziwiłł, ożeniony z Zofta Olelkowiczówną, ostatnią z tego rodu; atoli około r. 1618 K. nabywa od Radziwiłła Janusz Bychawiec wraz z kluczami tołkaczewickim i dudzickim. Były to już czasy swawoli szlacheckiej, jakoż Bychawiec, sąsiadując z swarliwym Winką, zamieszkałym w bliskości Szacku, ciągłe miał z nim zatargi. Najeżdżano siebie wzajemnie, aż w r. 1620 Winko z zbrojnym zastępom zniszczywszy K. w ruinę obrócił Tołkaczewicze, rezydencyą Bychawca i samego zamordował Gorsząca ta sprawa, prowadzona w trybunałach przez spadkobierców zamordowanego, skończyła się w Nowogródku 1628; jakoż na mocy wyroku sądowego Bychawcowcie utwierdzeni w prawach zostali. W tym samym niemal czasie K. przeszły za dług w, zastawne władanie Zarauków, herbu Korczak, i w r. 1748 ostatecznie przez Zaranków nabyte na własność, należały do dominium Dudzicz ob. i stanowiły ozęśó wiana Aleksandry drugiej córki Kazimierza Zaranka, podczaszego powia tu wołkowyskiego, sławnego awanturnika, o którym opisują ze zgrozą Krzysztof Zawisza i Marcin Matuszewicz w swych ciekawych pamiętnikach. Aleksandra Zarankówna, wychodząc wr. 1767 za Józefa Prozora, starostę kowieńskiego, późniejszego wojewodę witebskiego, wraz z innynii folwarkami wniosła mu K. w posagu; Prozor zaś, wydając w r. 1785 dwie córki swoje jedne za Stanisława Jelskiego, komisarza skarbu w. ks. litews. , drugą za Franciszka Bukatego, ostatniego posła rzpltej do Anglii; pierwszą uposażył Dudziczami, a ostatniej dał Sierhiejewicze, dominium z innemi przyległościami, w liczbie których były i K. Po śmierci Bukatego żona jogo wychodząc drugi raz za mąż około 1810 r. za Ksawerego Lipskiego, kasztelanica łęczyckiego, cały swój fundusz przekazała jemu. We władaniu Lipskiego fortuna marnowana miała być rozszarpaną przez wierzycieli, lecz w skutek umowy familijne nabytą została przez Tadeusza Zawiszę kondycyonalnie i około r. 1850 najprzód w części wrócona Lipskim, a następnie i w całości. W r. 1861, na mocy testamentu bezdzietnego Kaspra Lipskiego, ostatniego z rodu, K. wraz z innymi folwarkami przeszły na Jęlskich. Wszakże nie mogąc utrzymać się w tem imieniu z powodu obciążenia długami testatora i intryg pretendentów, koleją przechodziły przez władanie różnych osób, a teraz są własnością Bungiego. Folwark ma młyn wodny, kopalnię wapna i cegielnię, lasu i łąk obficie. W pobliżu dworu nad rzeką piętrzy się wysoka, lasem zarosła, największa w całym powiecie góra, wynoszaca przeszło 110 sążni 773 st. ang. nad powierzchnią morza. Na wierzchołku dotychczas są ślady pięknego horodyszcza, usypanego w podkowę; u podnóża góry znajduje się starożytny odwieoznemi dębami i sosnami porosły cmentarz. Gałą tę miejscowość lud zwie zamczyskiem,

Kowale

Kowale

Kowalen

Kowaleńki

Kowalew

Kowalewek

Kowaleweu

Kowalewice

Kowalewicze