wzgórz z najwyższym szczytem Turzy potok, 530 m. n. p. m. wzniesionym. W K. znajduje się parafia gr. kat. z drewnianą cerkwią; mie szkańcy rzym. kat. są zaliczeni do par. w Dydni. Z 661 mk. przebywa 50 na obszarze wię kszej posiadłości a pod względem wyznania jest 105 rzym. kat. i 523 gr. kat, ; wyznanie pozostałych 33 nieznane. Jest tu szkoła ludo wa jednoklasowa, cegielnia a na południe od wsi źródła nafty. Większa pos. Alf. de Eichbürg Beisensteina ma obszaru 351 mr, roli, 26 mr. łąk i ogr. , 82 mr, pastw. i 500 mr. lasu; mn. pos. 603 mr. roli, 53 mr. łak i ogr. , 89 mr. pastw. i 82 mr. lasu. Parafia gr. kat. należy do dyec, przemyskiej dek. bełzkiego; należą do niej wsie Wytryłów, Krzywe, Krzemienna Kremianna, Temeszów i Dydnia. Ludność całej parafii wynosi 1058 gr. kat. Mac. Końskie wody, ob. Końska. Końsko, po węg. Konszko, wś w hr. liptowskiem Węgry, uprawa owsa, źródło wybor nej wody szczawowej; 198 mk. H. M Końskoje ob. Końskie. Końskowola, dawniej miasteczko prywatne, od roku 1870 osada rządowa, w powiecie nowoaleksandryjskim puławskim, gm. i par. posiada własne. Położoną jest na płaszczyznie między wzgórzami, nad rzeką Kurówką, od wschodopółnocy płynącą i wpadającą do Wisły o milę dalej pod Puławami, a raczej pod wsią Wilką profecką. Końskowola przeto oddaloną jest na milę od Wisły i Puław nad nią położonych, a na 2 1 2 wiorsty od stacyi NowaAleksandrya kolei żelaznej nadwiślańskiej. Sam środek tej osady przecina gościniec pierwszorzędny, z powłoką kamienną szosse, łączący Radom z Lublinem, i przechodzący od Wisły przez Puławy. W stronie zachodniopołudniowej Końskowoli płynie między doma mi mały strumień, w lecie całkowicie wysychający, biorący początek ze stawków przyległyoh i wód polnych, a do rzeki Kurówki uchodzący. Od strony południowej osadę tę otacza wś Końskowola, w której dwór obszerny murowany i liozn budynki gospodarskie, także murowane, należące do Instytutu RolniczoJaśnego w No wejAleksandry i; dalej około 30 chałup wiejskich, należących do gminy No waAleksandrya, tak samo, jak od wschodu wś Witowioe i Grzechówek a od północy wś Rudy. W XV wieku, na miejscu gdzie dziś osada miejska, była wś, należąca do Jana Konińskiego, i zwała się Wolą konińską, z czego następnie utworzyła się Konińska wola, a ostatecznie Końshoiooh, Owa to Konińskowola wymienioną już była w r. 1442 w Liber Boneficiorum dyecezyi krakowskiej, jako mająca swój własny kościół i urządzoną przy nim parafią. W r. 1532 Jędrzej Tęczyński miecznik krakowski, właściciel Końsko vroli, na mocy przywileju wydanego przez króla Zygmuata I, wś tę przemianował na miasto, któremu nadano prawo magdeburskie i pozwolenie na jarmarki. Od Tęczyńskich, Końskowola przeszłado Lubomirskich, potem do Sieniawskioh, dalej do Denhofów a w końcu do Czartoryskich. Z tych Elżbieta Helena z Lubomirskich hetmanowa Sieniawska przywilejem z r. 1712 nadała mieszkańcom pozwolenie pędzenia gorzałki, warzenia piwa i miodów, tudzież osiedlania się i nabywania własności źydom które to przywileje potwierdzili następni dziedzice; król zaś August III nadał miastu 10 jarmarków. Między rokiem 1815 a 1831 osiadło tu wielu fabrykantów pońozóoh, sukna i płócienek, po większej częśoi z Saksonii przybyłych. Ci, otrzymując znaczne zapomogi od ówczesnego zarządu dobrami książąt Czartoryskich, bo i miejsca pod budowle fabryczna darmo, i pieniądze na stawianie fabryk, J prawem spłaty bez procentu w ciągu pewnego czasu, tak szybko przyczynili się do rozwinięcia przemysłu, iż przepowiadano, źo kiedyś Końskowola połączy się z Puławami i utworzy jedne osadę fabryczną. Po roku jednak 1831 wszystko upadło, z powodu stagnacyi handlu i położenia kraju; fabrykanci dla braku zajęcia opuścili swoje fabryki i przenieśli się do Cesarstwa wielu do Białegostoku. Odtąd miasteczko upadło i już więcej nie podniosło się, a przynajmiej charakter fabrycznego zupełnie utraciło. Dziś wprawdzie istnieje jeszcze kilka fabryk ręcznych sukna, ale to, będąc grubem i ordynaryjnem, tylko przez włościan okolicznych używano bywa. W roku 1882 Końskowola posiadała dwa kościoły katolickie, jedne kaplicę filialną wyznania ewangelickoaugsburgskiego i synagogę żydowską murowaną. Ulic ma 10, zajętych przez 80 domów murowanych i 135 drewnianych, zamieszkałych przez 2776 głów płci obojga; z tych 1095 katolików, 138 ewangelików, 5 prawosławnych i 1535 żydów. Szkół jest dwie jednoklasowych, z których do jednej uczęszcza 120 dzieci katolickich z miasteczka i 6 wsi okolicznych, oraz około 20 dzieci żydowskich; do drugiej zaś 20 dzieci ewangelików. Cechów jest 3, sukienniczy, powroźniczy i szewcki. Fabryk wyrabiających grube sukna włościańskie jest 13; prócz tego są powroźnicy, stolarze, kowale, szewcy, krawcy, 2 mosiężników i 1 czapnik. Sklepów sprzedaży sukna fabrycznego 3 a z różnym innym towarem 40; prócz tego bydłobójnia, jatki rzeźnicze, skład okowity i 17 szynków. Duży młyn wodny na rzece Kurówce o 6 kamieniach i browar piwny, chociaż mieszczą się tuż przy mieście, należą jednak do folwarku instytutowego końskowolskiego, o którym wyżej wspomniano. Jarmarków w Końskowoli bywa rocznie 6, targi Końskie wody Końsko Końskoje