wą styka się tu droga gminna. przerzynająca część lasów, wiodąca przez Porębę wielką do Mszany dolnej. Tutejszy rz. kat. kościół par. drew. , należący do dekanatu łąckiego, niewiadomej erekcyi, istniał już czasu Długosza Liber. Benef. II, 245, III, 347 Metryki od r. 1757. Do tej parafii należą wsie Kamienica, Szczawa, Zbludza, Zalesie i Zasadne; razem wiernych 4081, ewan. 3, żydów 42. Ludność tutejsza, typ przechodni z podgórzaninana górala, od białego sukna guń stanowiących jej wierzchnią odzież zwana Białymi Góralami, trudni się obok mało tu znaczącego rolnictwa, hodowlą bydła i owiec, oraz furmanką i ręcznym zarobkiem w lasach dworskich. Nie bez znaczenia jest połów kwiczołów, których przy sprzyjającej zimie wysyłają znaczne partye do miast a nawet za granicę. Jest tu kasa pożyczk, gm. Szkoła etatowa o 1 nauczycielu. Co trzy tygodnie targi na bydło, owce, artykuły żywności, ubrania i t. p. K. jest siedzibą dziedzica i zarządu dóbr składających się z wsi Kamienica, Szczawa, Zasadne, Zbludza, Zalesie, Kiczna, Wola Kosnowa, Wola Piskulina i Zagórzyn 4 ostatnie w parafii Łącko, których obszar dworski wynosi roli orn. 180, łąk, polan i ogrodów 60, pastwisk 153, lasu 5507, razem 5900 morg. aust. Ludności we wszystkich wsiach ogółem 5689, z tego na obsz. dw. 208. Terytoryum dóbr graniczy od str. płn. z Dobrą i Słopnicami, od wsch. z Młyńczyskami, Jastrzembią, Łęckiem i Zabrzeźą, od płd. z Ochotnicą i Łopuszną, od zach. z Lubomierzem i Koniną attynencye Poręby wielkiej. W najdalszej zachodniej kończynie lasów, odległej od K. o 20 kil. , na grzbiecie pasma lasami pokrytych gór, ciągnącego się nad Dunajcem i wschodnią częścią nowotarskiej doliny, wznosi się wzgórze Kluczki zwane, zkąd odsłania się na Tatry, część Podhala i pogranicze Spiża, przepyszny wspaniały widok, opisany przez Seweryna Goszczyńskiego w Dzienniku podróży do Tatr, w artykule pt. Na Kluczkach. W tem miejscu schodzą się śród lasów narożne kopce graniczne wsi Zasadne attynencya Kamienicy, Łopuszno, Ostrowsko i Waksmunt attyn. Zakopanego, lasów m. Nowego Targu, wsi Obidowa attyn. Klikuszowy i Konina attyn. Poręby wielkiej, których obszar leśny wraz z przytykającemi doń lasami wsi Ochotnicy, wynosi tu razem około 34, 000 morg. aust. ; jednakże po większej części już bardzo przetrzebionych. Wyjątek pod tym względem stanowiły do niedawna lasy kamienickie, eksploatowane od r. 1838 według racyonalnego planu gospodarczego, z systematyczną kulturą wyręb, przedstawiających dziś zwarte równe zagajniki, dosięgające już 40 lat. Cały niemal obszar lasów kamienickich leży na bystrych pochyłościach, północnych i wschodnich. Porost przeważnie świerkowy, w mniejszej części bukowy, najmniej jedliny. Poszczególne części lasów zwane są Kluczki, Przysłup, pod Jaworzyną, pod Kiczorą, Gorcz, Głębieniec, Szoczawski las, pod Bukowiną i Swiercze. Oprócz drobniejszej zwierzyny gnieżdżą się w odleglejszych ostępach sarny i dziki. Orzeczeniem ekspertów pod przewodnictwem rządowego komisarza szacunkowego oceniono r. 1878 ogólną wartość starego drze wostanu na 344. 860 zr. Z powodu jednak górzystego i odległego położenia lasów, poprze rzynanych mnogiemi i głębokiemi owarami, wywóz i odstawa drzewa na miejsce zbytu wymaga tu wiele trudu i nakładu. Miękkie drzewo wyrabiają w tartakach; uzyskany ztąd towar wywożą do Dunajca na spław, lub do stacyi drogi żelaznej w Starym Sączu. Zaś buczynę i drzewo niezdatne na materyał wypalają na węgle do kuźnic żelaza, założonych we wsi Szczawie, celem spożytkowania drzewa, ku czemu sprowadzają surowiec ze Smiżan w Węgrzech. Przedtem istniała Na Rzekach przysiołek wsi Zasadne huta szklana, którą jednak zniesiono, gdyż się nie opłacała. Obecnie są tu następujące zakłady przemysłowe, poruszane siłą wody rzeki, płynącej potężnym prądem o silnym spadku 5 tartaków pospolitych, będących w ciągłym ruchu; 2 sztuczny tartak postawiony r. 1879 z przyrządem kratowym i piłą cyrkularną, którego roczna produkcya ma wynosić 120, 000 stóp kubicznych tartego materyału; 3 papiernia piętrowa zmurowana r. 1840 o 2 putniach i 3 holendrach z aparatem walcowym i szlifierskim do wyrabiania masy drzewnej; 4 dwie kuźnice założone r 1845 i 1851, każda o 3 piecach, wyrabiające żelazo sztabowe i inny kuty towar do 150, 000 kilog. rocznie; 5 gorzelnia na 20 korcy dziennego zacieru. Urządzenie dóbr K. , dokonane stopniowo z bieżących dochodów od 1838 do 1860 r. kosztowało około 100, 000 złr. Do r, 1879 wynosił kapitał obrotowy zarządu 30, 000 do 35, 000 złr. , roczny najem robocizny pociągowej i ręcznej 6, 000 do 8, 000 zr. , co wpłynęło korzystnie na zamożność włościan. Wieś K. założona r. 1297 przez Gryfinę wdowę po Leszku Czarnym, panią ziemi sądeckiej Ob. Sądecczyzna Szczęsnego Morawskiego I 189, była własnością konwentu panien klarysek w Starym Sączu. W XV wieku nie było w K. folwarku, tylko było sołtystwo o 2 wolnych łanach z dobrym młynem i karczmą. Sołtys pobierał szósty denar z czynszu łanowego. Kmiecych łanów było 22, ss których kmiecie nie uiszczali żadnej robocizny, lecz płacili czynsze, każdy według rozległości swego pola, i oddawali do klasztoru tytułem osepu po 1 mierzycy żyta i po 2 owca, oraz po 6 groszy. Długosz. Lib. benef. IIIl, 347. R.

Kamienica