lecz w czasie rozlewów, które tu często bywają, wszelka komunikacya z punktami admimstr. ustaje i ztąd wielka niedogodność dla miesz kańców. Al. Jel. Dobroje, gub. chersońska, st. dr. żel. znamieńsko nikołajowskiej. Dobrojewo, domin. , powiat szamotulski, 11, 618 morg. rozl. ; 8 miejsc 1 D. , 2 folwarki Bielejewo, 3 Binino, 4 Nosalewo, 5 Spibieda, 6 Stefanowo, 7 leśnictwa Klemensowo, 8 Forestowo; 54 dm. , 950 mk. ; 74 ew. , 876 kat. , 365 analf. , stac. poczt. Ostroróg Scharfenort, st. kol. żel. Wronki o 7 kil. Właściciel hr. Stefan Kwilecki herbu Szreniawa. W tych dobrach jest słynna od r. 1864 owczarnia. Od r. 1866 dobywają tu torf prasowany, do 4 milionów cegieł rocznie, t. j. około 28, 000 cent. Dobrolewszczyzna, folw. prywat nad rz. Orezanką, pow. dziśnieński, o 35 i pół w. od nu pow. Dzisny, 3 okr. adm. , 4 dm. , 45 mk. 1866. DobrołękaMaćki, wś szlach. , nad rz. Narwią, i D. Stara, wś szłach. i włość. , pow. ostrołęcki, gm. Nakły, par. Ostrołęka. W 1827 roku obie te wsie miały 17 dm. , 81 mk. Dobromierz, wś i folw. , pow. konecki, gm. Dobromierz, par. Stanowiska. W 1827 roku było tu 41 dm. , 202 mk; obecnie liczy 35 dm. , 355 mk. Odl. od Końskich 40 w. Gmina D. ma lud. 2, 786, rozległości 9, 119, w tern ziemi dwor. 6, 854 morg. ; s. gm. ok. IV w Pilczycy, st. poczt. Przedbórz, szkół 2, tartak, młyny 4 i gorzelnia; w skład gm. wchodzą Bobrowniki, BobrowskaWola, BożaWola, Dobromierz, Gródek, Koprusa, Lubicz, ŁapczynaWola, Mrowina, Poręba, Rączki, Smugi, Stanowiska, Stoczyska i Wymysłów. Dobra D. składają się z folw. D. i BożaWola, od Radomia w. 119, od Końskich w. 61, od Przedborza w. 10, od drogi bitej w. 14, od Gorzkowic w. 40; rzeka Pilica stanowi granicę zachodnią, za rzeką zaczyna się gub. piotrkowska. Rozl. dworska wynosi m. 1, 861, a mianowicie folw. Dobromierz grunta orne i ogrody m. 614, łąk m. 100, pastwisk m. 38, lasu m. 877, nieużytki i place m. 61, razem m. 1, 690. Bud. mur. 6, drewn. 20. Płodozmian 6polowy. Fol. BożaWola, grunta orne i ogrody m. 166, łąk m. 4, razem m. 170. Bud. drewn. . 9, gorzelnia, młyn wodny, bogate pokłady kamienia wapiennego i marglu. Wieś D. osad 30, gruntu m. 529; wś BożaWola osad 7, gruntu m. 66. A. Pal. Dobromierzyce, wś, pow. hrubieszowski, gm. Mołodziatycze, par. Grabowiec. W 1827 bylo tu 44 dm. i 257 mk. Podług opisu z r. 1867 rozl. folw. wynosiła m. 709, a mianowicie grunta orne i ogrody m. 548, łąk m. 52, lasu m. 92, nieużytki i place m. 17. Wieś D. 39, gruntu m. 534. Dobromil, po łotew. Dobromila, wś, pow. dyneburskiego, parafii krasławskiej, własność Platerów. Dobromil z Engelsbrunnem dolnym i górnym, miasto powiatowe w Galicy, leży nad Wyrwą, dopływem Wiara, w wysokości 336 m. npm. , pod 49 35 półn. szer. a 40 27 wsch. dług. od Ferro, przy trakcie PrzemyślChyrów. Powierzchnia obejmuje 556 hektarów 9 arów; liczba dm. wynosi 292, mk. 3025 1446 męż. , 1579 kob. , z tego przypada na Dobromil 247 dm. a 2734 mk. 1300 męz. , 1434 kob. , reszta na Engelsbrunn. Ze względu na wyznanie rozróżniamy 655 mk. obrz. rzym. kat. , 479 gr. kat. , 1 gr, wsch. , 6 ewangelików a 1884 izraelitów. Własność mniejsza obejmuje roli. ornej 379, łąk i ogr. 41, pastwisk 38 mr. Stan czynny majątku gminnego wynosi 172, 460 zł. , bierny zaś 30, 000. W r. 1879 było dochodu 24, 459 zł. Dobromil jest siedzibą starostwa, przeniesionego tutaj z Birczy w r. 1876, urzędu podatkowego, sądu powiatowego, posterunku żandarmeryi, notaryatu, zarządu lasów i domen, powiatowej komisyi szacunkowej, rady powiatowej, urzędu pocztowego i telegraficznego, parafii rzym. ta parafia liczy 1424 kat. , 6 akat. , 2254 izr. i gr. kat. W D. są dwie szkoły etat. męska 4klasowa i etat. żeńska 3klas. Fundusz ubogich, założony przez gminę chrześciańską, zasilają dobroczynne datki, składane w kaplicy Matki B. , i kasy policyjne. W r. 1879 było dochodu 392 zł. a rozchudu 220 zł. Tutejsze towarzystwo zaliczkowe liczyło 1878 r. 117 członków a ich udziały 532 złr. W tymże roku wynosił ogólny ruch kasowy 11, 129 zł. a czysty zysk 105 zł. Istnieje tu także fundusz pożyczkowy dla przemysłowców i rękodzielników, założony 1864 r. z dochodów miejskich, z kapitałem zakładowym 1150 zł. D. jest stacyą żel. kol. węgierskogalicyjskiej czyli przemyskołupkowskiej między Niżankowicami a Chyrowem, o 26 kil. od Przemyśla, Idzie tędy takie droga państwowa z Przemyśla na Turkę do Węgier. W D. jest huta, mydlarnia i fabryka zapałek; zresztą rozwija się przemysł drobny tylko i to nieznaczny. Handel spoczywa przeważnie w rękach żydów a głównym artykułem handlu są płody surowe. Tygodniowe jarmarki odbywają się każdego poniedziałku, ważniejsze roczne 19 stycznia, od 1 do 8 sierpnia i 26 października. D. był dziedziną zasłużonego rodu Herburtów, którzy, rozrodziwszy się, przyjmowali nazwy od swych majętności, jakoto Dobromilscy i t. p. Zygmunt August, wynagradzając wierne i pożyteczne usługi Staniała Herburta, kasztelana lwowskiego, przełożonego nad żupami Rusi, dozwala mu 1566 r. przeistoczyć wieś Dobromil na miasto; obdarza je prawem magdeburskiem, ustanawia targ tygodniowy i dwa jarmarki doroczne, uwalnia od podatku miejskiego szos na lat 15. Szczęsny Herburt założył tu prasy drukarskie, trwające od 1611 do 1616 r. , gdzie wytłoczono pisma Kadłubka, Orzechowskiego i 6 ksiąg Długoszowej kroniki. R. 1647 ustanowiono tutaj skład win węgierskich. Wygaśnięcie rodziny Herburtów około 1645 r. przypisuje gminne podanie okoliczności ustrojonej w szatę poetyczną Każdy z nich, umierając, przemieniał się w siwego orła i gnieździł na przyległych skałach. Dopóki te orły szanowano, sprzyjało szczęście domowi. Lecz jeden z Herburtów poważył się zastrzelić orła. W tejże chwili umiera jego synek, a na owym śmiałku zakończyło się imię świetnej rodziny. Majętność ta, obfitująca w warzelnie soli, przeszła do Czuryłłów, następnie do Krasińskich. Na wyniosłem wzgórzu 560 m. npm. , o 4 kil. na płd. od Dobromila, nad Jasionką, potokiem uchodzącym do Wyrwy, sterczą ruiny zamku osobliwszego kształtu. Przetrwał on liczne burze w wojnie kozackiej i szwedzkiej, w ustach zaś ludu żyje podanie, jak się załoga mężnie broniła, rzucając z murów kamienie, belki i jagły wrzące na wdzierających się wrogów. Zdobiły go różne malowidła alegoryczne i napisy, zastosowane najwięcej do pamiętnego za Zygmunta III rokoszu, w którym Jan Szczęsny Herburt wielki miał udział. Ze wzgórza przedstawia się śliczny widok. O 3 kil. na płd. zach od miasta, na wzgórzu 469 nu npm. wzniesionem, znajduje się w uj stroniu odpowiedniem życiu pustelniczemu klasztor zakonników unickich reguły św. Bazylego; ciemne krużganki przyozdobione są wizerunkami Herburtów i innych dobrodziejów monasteru. Przeważnie z Balińskiego Star. Pol. . Dobromilski powiat graniczy na płn. z pow. brzozowskim i przemyskim, na wś z przemyskim i staromiejskim, na płd. ze staromiejskim, liseckim i sanockim, na zach. z sanockim i brzozowskim. Pod względem obszaru zajmuje 46 miejsce w Galicyi, liczy bowiem 864. 34 kil. kw. 15. 70 mil. Liczba mieszkańców wynosi 52. 322 25, 665 męż. , 26. 657 kob. . przeszło 45000 ludności wiejskiej, przeszło 7000 miejskiej a pod względem absolutnej liczby mk. zajmuje powiat 69te miejsce między pow. galicyj. Ha kil. kw. przypada głów 61 na milę kw. 3. 333, a co do gęstości zaludnienia zajmuje pow. 55 miejsce w Galicyi. Między ludnością jest 10. 922 mk. obrz. rz. kat. , 36, 276 gr. kat. , 2 gr. wsch. , 304 wyzn. augsb. , 3 wyzn. helweck. , 4815 izrael. Liczba domów wynosi 8202 8173 zamieszkanych, 29 niezam. . Gmin politycznych jest 104, katastralnych 94. Między osadami jedno miasto Dobromil; 3 miasteczka Bircza ob. , Nowemiasto 888 mk. , i Rybotycze 1508 mk. , reszta wsie. Między niemi najludniejsze Ułucz 1456 mieszk. , Piątkowa 1443 mieszk. , Huczko 1324 mk. , Jawornik ruski z Borowaicą 1. 289 mk. , Dobrzanka 1273 mk. , Lipa dolna i górna 1133 mk. , Trzcianiec 1000 mk. Nawodnienie powiatu w ogóle obfite. Z wyjątkiem płd. wsch. kończyny, należącej przez Strwiąż do dorzecza Dniestru, leży cały powiat w dorzeczu Wisły za pośrednictwem Sanu. Strwiąż tworzy na małej przestrzeni granicę między pow. dobromilskim a liseckim. następnie wkracza w obręb powiatu w gminie Starzawa a po 4 kil. biegu uchodzi do pow. staromiejskiego Powiat dobromilski zasila go mniej znacznymi dopływami. San tworzy na przestrzeni 14 kil. zach. gran. między pow. dobromilskim a brzozowskim, następnie na przestrzeni 2 kil. granicę między półn. kończyną pow. dobromilskiego a pow. przemyskim, potem płynie przez pow. dobromil. w obrębie gm. Iskań a po 4 kil. dość krętego biegu uchodzi znowu do pow. przemyskiego. Zbiera on wszystkie prawie potoki i rzeki z obszaru całego powiatu. Ważniejsze ż tych dopływów są Jawornicki potok, Stopnica i Wiar z dopływami od pr. brz. Mszaniec, Jamninka, Borysławka, Turnica, Sopotnik, Wyrwa; od lew. b. Sienkowiec, Klimów i inne pomniejsze. Gały powiat leży w podgórzu niskich Beskidów. Rozleglejsze doliny ścielą się na płn. nad Wiarem w okolicy Hujska 264 m. npm. , Truszowic i Przedzielnicy 260 nu, nad Wyrwą koło Dobromila 336 nu. Boniewic 262 m. , Nowego miasta 245 m. i Komarowic. Na płn. od Komarowie wznosi się Ostra Górka do wysok. 283 m. Dolina nad Strwiążem wznosi się od 350 do przeszło 360 m. Nad Sanem nareszcie rozłożyła się obszerniejsza dolina na zach. w okolicy gm. Ułucz 340 m. npm. , i mniejsza na płd. w obrębie gm. Iskań. Wzdłuż połud. zach. granicy powiatu ciągnie się najwyższe pasmo górskie Chwaniów, ze szczytem t. n. 654 nu wysokim. W dalszym ciągu tego pasma wznosi się na płn. góra Niedźwiedzie na płd. od gm. Kuźmina z najwyższym szczytem dochodzącym 618 nu; na płd. zaś od Chwaniowa ciągnie się pasmo również graniczne Pański Las ze szczytem 666 m. wys. , a nakoniec Wolańska Kiczera i Kiczera, na prawym brzegu Łodyny dopływu Strwiąża, ze szczytami przechodzącemi 600 m. Graniczne te pasma górskie obniżają się stopniowo ku dolinie Wiaru a na ws. od tej rzeki ciągną się znowu rozliczne, mało co niższe, bujnemi lasami pokryte pasma i grupy górskie i wypełniają całą połudn. część powiatu, zniżając się ku dolinom Wiaru, Wyrwy i Strwiąża, o których powyżej była mowa. Na przestrzeni objętej pr. brzegiem Wiaru, pr. brzegiem Wyrwy Dobroje Dobroje Dobrojewo Dobrolewszczyzna Dobrołęka Dobromierz Dobromierzyce Dobromil