Rudów, Ruziec, Rum. Strachowo, Szembekowo, Węgiersk, Rum. Wrotynia, Wygoda, Zie lona Paszcza, Laskowice, Sitno, Dobrzejowice, Macikowo, z młynów Birzgiel, Dolnik, . Gappa, młyn w Ciechocinie, w Sitnie, wiatrak w Dobrzejowicach, młyn Sosionka. Z dóbr powyż szych z tytułu spłacenia czynszu odłączone zo stały nomenklatury folw. Dobrzejewice, młyn Lubicz, młyn Biergiel, folw. Małszyce, Miliszewy, Rudawy i Krobia. Straż C. rządowe go leśnictwa Lipno obejmuje 5807 m. lasu. Par. C. dek, lipnowskiego 1484 dusz liczy. 2. C. , wieś i folw. , pcw. janowski, gm. i par. Modli borzyce. A. Pal. i F. O. Ciechocin, 1. niem. Czechozin lub Friedrichsau, wieś włościańska w pow. wejherowskim, nad rzeczką Redą. B. 1370 komtur gdań ski Konrad Czolner Ton Rotenstein zamienił tu prawo polskie na chełmińskie, a przywilej ten 1657 Jan Kazimierz potwierdził; było włók 37, z których sołtys Barnisław posiadał 3 wolne i musiał za to pełnić służbę wojenną z koniem. Od reszty włók dawali po 1 pru skiej marce i po dwie kury; zamiast dziesięcin biskupowi 1 wiardunek pieniędzy, a probo szczowi korzec żyta i korzec owsa; nadto byli zobowiązani kosić siana 20 mórg do gdańskie go zamku. Obszaru ziemi zawiera C. dziś je szcze jak dawniej 37 włók z cegielnią; . katol. jest 261, ewang. 37, domów mieszk. 27; par. Reda, odległość od Wejherowa wynosi 1 milę. 2. C. , niem. Czechocin, królewskie dobra sto łowe, w pow wejherowskim, na trakcie bitym gdańskokrokowskim, nad rzeczką Redą ob. , małe pół mili od. dworca kolei żelaznej gdańsko szczecińskiej w Redzie. Obejmuje obsza ru włók 59, mieszkańców katol. 111, ewang. 22, domów 9, odległość od Wejherowa 1 mila. 3. C. niemiecki, niem. Deutsch Cekzin, wieś włośc, położona nad jeziorem w pow. chojni ckim, pół mili od bitego traktu chojnickotu cholskiego. Istniała już za pomorskich ksią żąt, włościanie rządzili się prawem polskiem; r. 1342 komtur tucholski Dytryk von Liehtenheim nadał im nowe prawo niemieckie, sołtys posiadał 5 włók Za krzyżaków kościoła w C, nie było, tylko istniał w pobliskiej wiosce Koź minie, która później zaginęła; dopiero w roku 1485 życzyli sobie mieszkańcy Ciechocina, żeby było im wolno przenieść tu kościół z Koź mina, co też niebawem nastąpiło za zezwole niem duchownej władzy. Kościołek ten jest filią do Ostrowitego Osterwick, patronem jest gmina, co w Prusiech rzadkie. Obszaru ziemi ma C. 4793 m. , domów mieszk. 64, mieszkań ców samych katolików 480, szkoła jest w miej scu. Stacya pocztowa Frankenhagen. 4. C, ob. Ciechocinek. Kś. F. Ciechocinek stary i nowy, os. , pow. nieszawski, gm. i par. Raciążek, w pobliżu Wisły i granicy pruskiej, odl. 6 w, od stacyi dr. żel. warsz. bydg. i komory I klasy w Aleksandrowie, z którym połączona jest osobną odnogą kolei żelaznej. Odległa od Warszawy 217 w. Posiada obfite źródła słone, warzelnie soli i zakład kąpielowy, znany w całym kraju ze swej skuteczności. Istnieje tu szkoła początkowa, szpital, stacya dr. żel. warsz. bydg. , st. telegr. , kościół filialny, szpital letni na 30 chorych, zakłady warzelni soli i kąpielowe, kilka hoteli i t. p. Obecnie buduje się nowy piękny kościół ze składek. C. był przedtem własnością Niemojewskich, później Zawadzkich, w r. 1823 przez rząd nabyty. Obecnie jestto osada lecznicza i warzelniana. Dzisiejszy C. zupełnie różne ma położenie od dawnego i dzieli się na nowy i dawny, a zajmuje część wsi Słońska ob. , Wołuczewa i dawnego C; leży pośród nizin nadwiślańskich, nie bardzo bogatych z natury, a chociaż nie może iść w porównanie z zagranicznemi zakładami tego rodzaju, ciągłe przecież usiłowania ku uwygodnieniu i uprzyjemnieniu gościom pobytu, niewątpliwie postawią to miejsce pod każdym względem w rzędzie najznakomitszych krajowych zakładów kąpielowych. Powietrze, pomimo niskiego położenia, jest zdrowe i rzadko panują tutaj choroby epidemiczne. Liczba źródeł wody słonej dochodzi do 12, z temperaturą od 10 do 16 R. Jak dawno istnieje źródło pierwotne, nie można powiedzieć z pewnością, ale C. już w XVI w. dostarczał soli, czego dowodzi ta okoliczność, że Konrad Mazowiecki zobowiązał krzyżaków do dostarczania na dwór książęcy soli z nadanych im posiadłości. Za czasów Stanisława Augusta robiono tu poszukiwania; marszałek Soult, otrzymawszy od cesarza Napoleona, za czasów księstwa warszawskiego, ekonomią Raciążek, wywarzać kazał sól ze źródła tutejszego i takową na beczki sprzedawano. Dopiero od roku 1823, zaczęto na większą skalę sól wywarzać. Z początku wody tutejszej używano wyłącznie do wywarzania soli i dopiero w roku 1835, na skutek polecenia rządu, urządzono w skrzydle oberży 4 wanny, do których wodę ze źródła pobliskiego, dostarczającego solankę dwuprocentową, przeznaczono; w roku 1842 urządzono nowych pięć wanien i łaźnię parową; następnie zaś staraniem oddzielnego komitetu, z funduszu przez namiestnika Królestwa przeznaczonego, oddzielnie urządzono 13 nowych wanien obszernych i zajęto się innemi ulepszeniami. Dziś są tu 3 duże budynki kąpielowe, 3 tężnie a buduje się kursal. Do picia tylko solanka ze źródła Nr. 3 jest przeznaczona; dobywa się ona z głębokości 500 stóp, za pomocą machiny parowej; jest bezbarwna, doskonale przezroczysta, zapachu sobie właściwego, smaku słonego, nieco gorzkawego, temperatury 12 R. ; pozostawioną na powietrzu wkrótce smak zmienia i wydaje zapach jaj zgniłych; była ona kilkakrotnie rozbieraną w r. 1820 przez Kitajewskiego, następnie przez Heinricha, Celińskiego, Puscha, Hahna, Stierena a wreszcie N. Milicera, według którego solanka ciechocińska zawiera stałych części chloru 19, 290. bromu 0, 168, jodu 0, 009, kwasu siarczanego 0, 025, potasu 0, 916, sodu 1, 759, litu 0, 235, magnezu 2, 758, wapnia 3, 925. Napływ gości w ostatnich latach wzrasta niezmiernie szybko. W r. 1870 było tu 1362 osób; w 1878 2989 a obecnie liczba roczna dochodzi do 4000. Szkoda tylko, że ulepszenia i dogodności nie przybywają w tym stosunku; brak też cieniu i drzew. Czyt. C. pod względem histor. i leczniczym przez dra Mieczkowskiego, Warszawa 1873 r. O formacyi Jura w C. pisał Ludwik Zejszner Bibl. Warsz. 1848 r. IV 425 Por. też Kłosy T. XII Nr. 294 i Tyg. Illustr. 1869 r. IV 180, 1872 r. X 40 i 1876 r. I 116. A. K. Krótki rys historycznostatystyczny wojew. mazowieckiego. Kalend, polit. Król. Pols. Warsz. 1825 r; Rost G. H. A. Deutsche BergbohrerSchule u. Bohrhäuser der Saline Ciechocinek in Polen. Toruń 1843 roku; Bostworowski J. N. o warzelni soli i kąpielach w Ciechocinku Bibl. Warsz. 1846 r. ; Bełza J. O wodach mineralnych w Król. Pols. Wiadomość wyjęta z raportu, który w języku francuzkim złożył rządowi w 1837 r. ś. p. prof. Kitajewski Bibl. War. ; Zieleniewski M. Pogląd na ruch zdrojowisk ojczystych w r. 1860. Bocz. Tow. N. K. 1861 r. ; O źródle donem w wojew. mazowieckiem r. 1820 rozbiór Kitajewskiego; Ignatowski Iw Sprawozdanie o skuteczności wód ciechocińskich w r. 1855. fam. Tow. Lek. War. 1855. Br. Ch. Ciechocinek albo Ciechocin polski, niem. Fol Cekzin, wieś włośc, w pow. tucholskim, położona ponad jeziorem pół mili długiem, od Tucholi na wschód około milę odległa. Istniała za książąt pomorskich; r. 1301 król Wacław II oddał ją w lenno swojemu kanclerzowi pomorskiemu, Piotrowi Świecy. Mieszkańcy rządzili się długo prawem polskiem, które dopiero w r. 1379 Henryk von Bullendorf, komtur tucholski, zamienił na niemieckie czyli chełmińskie; podług niego dawali teraz od włóki rocznie między innemi 20 skotów pieniędzy, 1 korzec owsa, 2 kury na św. Marcin i musieli 1 dzień odrobić, gdzie im nakażą; włók było 80. Kościół z nadaniem swojem istniał w C. przed krzyżakami za książąt, podług przywileju z r. 1379 posiadał proboszcz zdawna 5 włók roli; przyłączony był jako filia do Bysławia i dopiero w r. 1850 za biskupa Sedlaga urzą dzono przy nim parafią. Szkoła jest w miej scu. Obecnie ma C, obszaru ziemi 7069 m, domów mieszkalnych 173, katol 773, ew. 303. Stacya poczt. Bysław. . Kś. F. Ciecholewy, Ciholewo, 1 niem. Zechlau, ryc. dobra w pow. człuchowskim, nad rz. Brdą, która niedaleko ztąd przechodzi przez jezioro Charzykowy Müskendorfer See, par. Kona rzyny, obszaru ziemi ma 4990 m. , domów mie szkalnych 8, kat. 78, ew. 32. Ma st. poczt. 2. C. , niem. Czechlau, wieś rycerska w pow. starogrodzkim, milę drogi od Starogrodu, ob szaru ma 3919 m. , kat. 160, ew. 46, domów mieszk. 13, par. Kokoszki, szkoła katolicka w miejscu. R. 1580 byli w C. Czarlińscy, 1789 Wincenty Bystram; obecnie od dłuższego czasu w ręku niemieckiem; stacya poczt. Swaroszyn. Kś. F. Ciechomice, wś nad Wisłą z lewego brz. , pow. gostyński, gm. Łąck, par. Dobrzyków, o 48 w. od Warszawy, o 27 od Gostynina, o 3 w. od Płocka, o 35 od Kutna. Znajduje się tu jezioro mające 44 morgi obszaru i 20 do 60 stóp głębokości, śród wzgórz pokrytych lasem. Łą czy się ono kanałem z jez. Zdworskiem; woda odpływa rowem do Wisły. C. posiadają bro war murowany z produkcyą roczną na 6, 000 rs. i cegielnię. Niegdyś istniał tu kościół. W 1827 r. C. miały 25 dm. , 269 mk. , obecnie jest 20 dm. , 405 mk. Dobra C. składają się z fol. C, wsi C, Zaździerz, Grabina, Budy Dolne i Budy Ciechomskie, Wincentów, Matyldów. Nabyte w r. 1862 za rs. 36. 000; rozle głość wynosi m. 1, 538, a mianowicie grunta orne i ogrody m. 799. łąk m. 180, pastwisk m. 316, wody m. 135, lasu m. 38, nieużytki i place m. 70; budowli murow. 15, drew. 14; gorzelnia, wiatrak, pokłady torfu; wś C. osad 46, gruntu m. 273; wś Zaździerz osad, 29, gruntu m 322; wś Grabina osad 16, gruntu m. 271; wś Budy Dolne i Budy Ciechomskie osad 20, gruntu m. 403; wś Wincentów osad 29, grun tu m. 390; wś Matyldów osad 27, gruntu m. 338. A. Pal, Br. Ch. Ciechomie, mylnie Ciechomin i Czechomie, nowa osada, nadana r. 1820 dwu włościanom, leży w pow. kartuskim, par. Sierakowice. Za wiera roli mor. 345, kat. 6, ewan. 23; odległość od Kartuz wynosi 3 1 4 mili. Kś. F. Ciechomin, 1. wś i folw. , pow. łukowski, gm. Mysłów, par. Wilczyska, przy trakcie z Siedlec do Żelechowa, o 10 w. od Żelechowa, o 23 w. od Łukowa, o 40 w. od Siedlec, o 13 w. od Krzywdy. Ma 274 mk. , 44 dm. , 2, 500 m. ziemi. E. 1827 było 20 dm. , 131 mk. Miejscowość lesista, płaska, grunta żytnie klasy 1ej i pszenne 2ej w szachownicy. Przed kilku laty rozparcelowano te dobra. W tejże gminie i par. wś włościańska Wola Ciechomska, o 3 w. od C, na miejscu wyciętego lasu urządzona kolonialnie przez byłego właściciela dóbr C. p. Zakrzewskiego, ma 13 osad, 101 mk. , 220 m. Ciechocin Ciechocin Ciechocinek Ciecholewy Ciechomice Ciechomie Ciechomin