Archiwum Komisyi Historycznej. T. 3. Kraków : nakł. Akademii Umiejętności, 1886. 499, IVs. ;27cm. (Scriptores Rerum Polonicarum ; t. 9) (Wydawnictwa Komisyi Hist. Akad. Umiejętności w Krakowie ; n. 31) Tekst część. łac. BUW 4.27.9.32. [9]

EDITIONUM C0LLEG1I HISTORICI ACADEMIAE LIT. CRAC. N. 31. SCRIPTORES RERUM POLONIGARUM TOMUS IX Continet: COLLECTANEA EX ARCHIVO COLLEGII HIST. CRAC. PISARZE DZIEJÓW POLSKICH TOM IX Zawiera: ARCHIWUM KOMISYI HISTORYCZNEJ TOM III. KRAKÓW, NAKŁADEM AKADEMII UMIEJĘTNOŚCI. Druk Wł L. anczyca i Spółki, pod zarządem Jana Gadowskiego. 1886.

EDITIONUM COLLEGII HISTORICI ACADEMIAE LIT. CRAC. N. 31. SCRIPTORES RERUM POLONICARUM. TOMUS NONUS. Continet : Collectaneorum ex Archivo Collegii hist. Crac. TOMUM III. CRACOVIAE, SUMPTIBUS ACAD. LIT. CRACOV. Typis Lad. L. Anczyc et Sociorum. 1886.

WYDAWNICTWA KOMISYI HIST. AKAD. UMIEJĘTNOŚCI W KRAKOWIE N. 31. ARCHIWUM KOMISYI HISTORYCZNEJ. TOM TRZECI. Treść: Stanisława Skrodzkiego porządek prawa bartnego dla starostwa łomżyńskiego z r. 1616, opracował Adam Antoni Kryński, str. 1. — Wyjątki z najdawniejszej księgi miejskiej lubelskiej, podał Bolesław Ulanowski, str. 45. — Wykaz dostojników duchownych i świeckich tudzież urzędników z czasów Władysława Warneńczyka (1434—1444), opracowany przez Saturnina Kwiatkowskiego, str. 61. — Zapiski herbowe z dawnych ksiąg ziemskich, przechowanych w archiwach radomskiem i warszawskiem, zebrał Ka­rol Potkański, str. 119. — Wybór zapisek sądowych kaliskich z lat 1409 —1416, wydał Bolesław Ulanowski, str. 153. — Materyjały do historyi prawa i heraldyki polskiej, wydał Bolesław Ulanowski, str. 271. — Rejestr wozów skarbnych od miast i miaste­czek rzeczypospolitej koronnych na wyprawę wojenną roku 1521 dostarczonych, przez Cezara Biernackiego, str. 473. KRAKÓW, NAKŁADEM AKADEMII UMIEJĘTNOŚCI. Z Drukarni Wł. L. Anczyca i pod zarządem Jana Gadowskiego. 1886. Spółki,

STANISŁAWA SKRODZKIEGO Porządek prawa bartnego dla starostwa łomżyńskiego. z r. 1616. opracował ADAM ANTONI KRYŃSKI. Rękopis pod nagłówkiem "Porządek prawa bartnego i t. d." jest książką z r. 1616, w 4-ce zwyczajnej (wielkości Właściwej drukom z wieku 16 i 17-go), oprawną w skórę ciemną, dziś dobrze zbrudzoną. Na skórze obu okładek znajdują się wytło­czenia suche w postaci ramek prostokątnych podwójnych: jedna ramka skrajna, złożona z trzech linijek, równoległych do brze­gów okładki; druga podobna, o 2 cale od niej oddalona ku środkowi okładki, równie o 3-ch linijkach. Wierzchołki tych pro­stokątów, czyli narożniki obu ramek prostokątnych, połączone są ze sobą takimiż wytłoczeniami z 3-ch linijek równoległych. Utworzone tym sposobem pola 4-ch trapezów, zawarte pomiędzy jedną ramką a drugą, zapełnione są szeregiem gwiazdek wytło­czonych wzdłuż jedna obok drugiej; gwiazdki te dzisiaj na pod­niszczonych okładkach niebardzo są wyraźne. Takież gwiazdki pojedyncze znajdują się po rogach wewnątrz ramki prostokątnej mniejszej, a 5-ta w środku tejże powierzchni prostokąta i samej okładki. Obie okładki są jednakowe, wytłoczenia na nich niezu­pełnie foremne i niestaranne. Na grzbiecie książki nie znać ża­dnych wytłoczeń. Okładki wskutek wilgoci są dość podniszczone, a książka, całkowicie zeszyta, z nich wyrwana. Przy takim sta­nie oprawy można bliżej przyjrzeć się samej kompakturze; z czego okazuje się, że na jej grubość złożyły się karty żółte zadruko­wanego papieru z jakiegoś inkunabułu łacińskiego treści religij­nej, jak to wskazują, między innymi, wyrazy czytelne: „Gloria patri et filio i t. d." Archiw. kom. hist. t IV. I

Wszystkich stron rękopisu jest 94, liczbowanych u góry każdej stronicy od brzegu jej zewnętrznego i jedna tytułowa nie-liczbowana wraz z odwrotną, zapisaną sentencyjami: z psalmu 81, z Arystotelesa i Bernarda. Każda stronica, niewyłączając i dwu stron karty tytułowej, posiada obwódkę prostokątną, na­kreśloną tym samym co i pismo czernidłem. Książka o 48-u kartach złożona jest z 6-u zeszytów niejednakowej grubości. Na końcu po str. 94-ej rękopisu znajduje się jedna karta czysta, z ob­wódkami po obu stronach, jak w całej książce. Ostatnia ta karta na pierwszej swej stronie ma u góry odmienną już ręką napi­sane wyrazy: „Co się Dzieje w terazniejszym a swywolnym", niemające związku z całością rękopisu. Papier rękopisu jest dosyć gruby, żółtawy, prążkowany. Znak wodny przedstawia wizerunek N. Maryji w postawie sto­jącej z dzieciątkiem, obwiedziony ramką owalną; prócz tego pa-papier posiada linijki wodne równoległe w odległości calowej jedna od drugiej. W ostatnim zeszycie, zawierającym kart 6: od strony 85 do końca, papier jest nieco odmienny, z jinnym zna­kiem wodnym, cieńszy, gładszy i miejscami przebijający. Rękopis napisany jest przez dwu pisarzów. Od początku do str. 82 litery pisma są prawie proste, okrągłe, drobne, pismo wszędzie staranne i wyraźne; nagłówek dzieła i nagłówek przy­pisania zawierają pismo znacznie większe, podłużne. Pojedyńcze artykuły tekstu mają w nagłówkach również pismo okrągłe, znacznie większe, niż w samym tekście, mniej­sze jednak od pisma na tytule dzieła i w nagłówku przypisania. Każdy nagłówek pojedyńczych artykułów tekstu ma literę po­czątkową dużą, podobnie jak i pierwszy wyraz tekstu każdego artykułu. Jednostajność pisma pierwszej ręki przerywa się na str. 82-ej, gdzie po nagłówku: „O takowych, którzy z drzew złamanych miody wybieraią" dalszy ciąg rękopisu na tej stro­nie 82 i na 6-u ostatnich kartach pisany jest jinną ręką. Dru­gie to pismo jest pochyłe, również drobne, lecz szybsze i mniej staranne i pod względem pisowni różniące się od części poprze­dniej. Czernidło pisma pierwszej ręki znacznie bledsze od czer-nidła użytego w części 2-ej. W nagłówkach i w początkach osobnych artykułów, gdzie litery są grube i duże, w wielu bar­dzo miejscach rękopisu czernidło przebija na drugą stronę karty; gdzieniegdzie zaś, wskutek obfitszego napuszczenia czernidła przy pisaniu tych liter, papier pod nimi w części nawskróś przegry­ziony. Ta ostatnia cecha odnosi się wyłącznie do czernidła uży­tego w części l-szej, np. na str. 13, 17, 19, 32 i t. d. Wzmiankowaliśmy, że część 2-ga rękopisu od str. 82, oprócz odmiennego charakteru pisma i czernidła, różni się od części

l-szej i pisownią. W części l-szej pisownia jest wogóle dokła­dniejsza i staranniejsza, w 2-ej niedbała i mniej dokładna. Nie­dbałość ta dotyczy zupełnego prawie nieodróżniania w piśmie dźwięków ż, ź od z; s od ś, ć od c, co rzadziej nierównie ma miejsce w części 1-ej rękopisu. Tak np. w części 2-ej mamy: ze zamiast źe, az zam. az, należy, każdy, męża, zważył, iezeli, może, służyli, do krzyza, zonie, niezbozni, skarząc zam. skarżąc i t. p.; podstarosci, sprawiedliwosc, swiatkow szesciu; spuscic, z dziecmi, wystarczyc, dac, narządzac, okopywac, choc zamiast choć, byc i bydz i t. p., w paru tylko miejscach miękkość spół­głosek ść zamiast .kresek u góry oznaczono kropkami, t. j. przez ść: powinność st. 83, przewieść 86, część 91. Użycie znaków sz zam. ź w tej 2 ej części jest pospolite; np. chociasz, dopo-mosz, tylesz, gdysz, takąsz, na tosz, poniewasz, za mąsz i t. p. Połączenie szcz w i-ej części oddawane stale przez szcz, w 2-ej tylko przez scz; np. w pusczy 82,88,... wypusczon 86, iescze 92, psczoły 87,89... psczelny 90, psczelnik 94. Wyraz chądziebnie (= kradzionym sposobem) w 1- ej części używa się z nosowym ą (62, 68), w części 2-ej spotykamy go z dźwiękiem u: chudzie-bnie (89, 90), chudziebna żałoba (89). W 2-ej też części wyraz wdowa znajdujemy w postaci wDowa (st. 92, 2 razy). Przytym błędy gramatyczne i omyłki pisarza częściej się tu spotykają, aniżeli na poprzednich 82-u stronicach. Rękopis niniejszy jest zbiorem 117-u artykułów prawa bar­tnego zwyczajowego, jakim sie bartnicy do starostwa łomżyń­skiego należący rządzili według zwyczaju przodków od czasów jeszcze książąt mazowieckich. Potrzebę spisania i zatwierdzenia praw tych uznali bartnicy na rugu bartnym nowogrodzkim, pierwszym za starosty łomżyńskiego Andrzeja Modliszewskiego (ok. r. 1583); praw tych jednak, spisanych wedle uchwały bar­tników, starosta rzeczony, jak czytamy we wstępie (st. 3) „dla różnych swoich trudności" nie przyjął i nie zatwierdził; dlatego po śmierci starosty Modliszewskiego prawa te, nanowo spisane i „od wszytkich bartników prawdę kochających uchwalone", przedstawiono do uznania i zatwierdzenia następcy poprzedniego, staroście Adamowi Kossobuckiemu1). Pisarzem, który artykuły prawa bartnego zebrał w jednę całość, jest Stanisław Skrodzki 1) Adam z Radzanowa Kossobucki, jako deputat rycerstwa płockiego, w r. 1601 z sejmu był naznaczony do korrektury prawa ziemskiego ko­ronnego; w r. 1611, jako kasztelan wyszogrodzki i starosta łomżyński, wyzna­czony był z sejmu jako komisarz do traktatów z Moskwą; następnie do jinnych posług publicznych. Niesiecki: Herb. V, 288.

z miasta Kolna, podpisany na przedmowie do starosty Kosso-buckiego, jako jego „najniższy służebnik". Taka ustawa bartna, ułożona dla użytku starostwa łomżyń­skiego, nie była bynajmniej ogólną, t. j. nie obowiązywała bar­tników jinnych ziem Polski, ani nawet całego Mazowsza, lecz wyłącznie tylko starostwo łomżyńskie. Ustawą bartną dla jinnej okolicy Mazowsza, a mianowicie dla Kurpiów przasnyskich, uło­żoną, było Prawo bartne dla bartników starostwa przasnyskiego przez Krzysztofa Niszczyckiego, starostę przasnyskiego i cie­chanowskiego, ogłoszone drukiem 1559 r.1). Prawdopodobnie, oprócz Prawa bartnego dla starostwa przasnyckiego, oraz ogłaszającego się obecnie Porządku prawa bartnego dla bartników jurysdykcyji łomżyńskiej, spisanego przez Stanisł. Skrodzkiego, jistniały też i w jinnych ziemiach polskich osobne prawa bartne, którymi się w gospodarstwie bartnym wedle zwyczaju rządzono. Jakie jednak były te prawa i przez kogo układane, niewiadomo nam. Powtórzymy tylko za Lele­welem, że pewne przepisy bartne posiadały Kielce dla swojej okolicy, jinne znowu ustanowił Jan Ostroróg (wnuk słynnego statysty z w. XV-go), wojewoda poznański, dla swojego majątku Komarne przed r. 1614 2). Pojedyńcze artykuły i przepisy pra­wne, zabezpieczające całość gospodarstwa bartnego i określające niektóre stosunki między bartnikami, spotykamy w prawodaw­stwie polskim Mało- i Wielkopolski, w mazowieckim3), jakoteż w prawodawstwie litewskim i ruskim 4). 1) Drugi raz przedrukowane w r. 1730, następnie po raz trzeci w r. 1854 w «Biblijotece starożytnej pisarzy polskich» Wójcickiego, w tomie IV, str. 217—271. Tytuł jego: « Prawo bartne rolnikom należace, którzy według niego sprawować się i sądzić mają, jako się niżej opisze do staro­stwa przasnyskiego, przez Wielm. I p. Krzysztofa Niszczyckiego przas­nyskiego, ciechanowskiego starostę i t. d. pana miłościwego postanowione. In anno Domini 1559 ». 2) Lelewel. Pszczoły i bartnictwo w Polsce. Polska, dzieje i rzeczy jej. IV, 519. 3) Porówn. Księgi ustaw, wyd. Lelewela, str. 74, Stat. Wiśl. małop. 1374 w § 110 «kedy ktho drzewo se psczolamy porąby i t. d.»; st. 86 Wiśl. wielkop. § 141; st. 121 Wiśl. Łas. §. 129; str. 131 Stat. Wł. Jag. 1420, § 25 (Mellificia. Barczy na pusczach i t.d.), w Stat. Januszows. st. 1110; str. 140 Stat. maz. ks. Jana r. 1401 §. I. (Obyczay wsdawanya barczy), oraz st. 141 § II, III i IV, i t. d. 4) Zbiór praw litewskieh, wydanie Działyń. 1841, str. 115—116. Ustawa wojenna sejmu brzesk. r. 1512 (a chto za pczołami derewo pose-czet, toho tesz na szybenicu; a chto wyderet pczoły i t. d.). Stat. lit. 1529, rozdź. 9-ty (O łowiech, puszczach, bartnem drzewie...), § 3 o barci, o jeziora... str. 328—30; § 4. Ktorzi pusczą swoią mayą, a czudze barci

Treść rękopisu "Porządek prawa bartnego", ułożony przez pisarza Skrodzkiego, przypomina w wielu miejscach znany do­tychczas jedyny układ Prawa bartnego Krzysztofa Niszczyckiego. Z bliższego obu dziełek porównania okazuje się, że pisarz Skrodzki znał dziełko Niszczyckiego, miał je podczas swej pracy pod ręką i niejeden stamtąd artykuł przeniósł do swojego układu prawa w odmiennej tylko redakcyji; w znacznej nawet liczbie artykułów (około 5o) pozostawił też same co i u Niszczyckiego nagłówki. (Np. Przysięga starosty bartnego u Skrodzkiego art. 3, u Niszcz. st. 2241). O pisarzu bartnym Skr. ar. 8, Nisz. st. 268; O księgach bartnych Sk. ar. 9, N. 255; O świadkach Sk. 24, N. 267; O widzeniu Sk. 32. N. 265; O zadziatkach Sk. 57, N. 232; O niestaniu na wtory pozew Sk. 100, N. 262 i t. d.). Mimoto pomiędzy obu układami wyraźna i znaczna za­chodzi różnica. Każdy z nich przedewszystkim ma na wzglę­dzie stosunki i potrzeby bartne własnej okolicy: Niszczycki — starostwa przasnyskiego, Skrodzki — starostwa łomżyńskiego. Pierwszy układa artykułów 94, drugi liczbę jich zwiększa do 117-tu; porządek artykułów w obu zupełnie jest różny. Arty­kuły, spotykane z nagłówkami jednakowymi w obu układach, są u Skrodzkiego obszerniej, niż u Niszczyckiego rozwinięte, do miejscowych warunków i zwyczajów zastosowane i zasadniczo się różniące w poglądach na przedmiot, wymiar kary i t. p. Dosyć porównać np. art. O widzeniu, zawierający u Skrodz­kiego przeszło 2 strony (st. 29—31), a u Niszczyckiego wierszy 10 niespełna (st. 265); art. O opiekunach u Skrodz. wierszy 29 (st. 34), u Niszczyckiego wierszy 6 (st. 236), albo art. 0 dłu­gach zapisnych u Skrodz. wierszy 33 (st. 45), u Niszczyckiego wierszy 17 (str. 239) i t. d. Porządek przeto prawa bartnego, ułożony przez Skrodz­kiego, przedstawia wizerunek praw zwyczajowych bartnych do­kładniejszy, w szczegóły obfitszy i w rozmiarach znacznie od dziełka Niszczyckiego obszerniejszych. Z tych względów staje się on zabytkiem piśmiennictwa naszego ważnym zarówno dla historyi prawa jak i dla dziejów języka polskiego. Rękopis sam jest własnością p. Antoniego Troczewskiego, b. sędziego sądu kryminalnego w Warszawie. Pan R. Plenkie-wicz, otrzymawszy to dziełko na czas pewien, łaskawie mi go w jego pusczy, str. 331; § 6. Ktobi miał spor o barć... str. 333; §. 13. Ustawa za drzewo barthne i niebarthne, co ma bić płacono, st. 339; §. 15. Ktobi sosną pczelną porąbał albo skazil, str. 339; § 17. Cena pczoląm, st. 340. 1) Cytaty z wydania Wójcickiego.

udzielił więc użytku naukowego; jego o uprzejmości zawdzię­czam możność przygotowania do druku samego tekstu, skreśle­nia kilku o nim uwag, oraz ułożenia słowniczka wyrazów, godnych uwagi bądź pod względem prawnym, bądź językowym. Tekst przepisany jest dosłownie i wiernie z zachowaniem wszyst­kich własności pisowni pierwowzoru; jedyne w obecnym prze­druku odstępstwo od pierwowzoru rękopiśmiennego stanowi liczbowanie kolejnych artykułów prawa (od 1 do 117), do­dane tutaj ze względów praktycznych, którego sam rękopis nie posiada. Ad. Ant. Kryński. Warszawa , w marcu 1884.

PORZĄDEK Prawa bartnego wedle starożytnego Zwyczaju, y da­wnych vstaw potocznyh Spraw Bartnych, z posrzodka Bartnikow Vchwalony y Wydany. Naywięcey dla nowych, młodych y sweywoli vzywaią-pych Bartnikow spisany. Roku Pańskiego 1616- Psalmus LXXXI. Iudicate egeno et pupillo, humilem et pauperem justificate. Sądzcie sprawiedliwie rzecz vbogiego Sieroty, Nędznego y vbogiego usprawiedliwiaycie. Aristoteles 1. Politicorum. Sicut optimum animalium est homo fruens lege et justitia, Sic pessimum animalium est homo a lege et justitia separatus. Iako naylepszy z zwierząt iest człowiek vzywaiący Zakonu y sprawiedliwośći, tak nay-gorszy z Zwierząt iest człowiek od zakonu y od sprawiedliwości odłączony. Bernardus ait. Cave serve Dei ut quem imitari non vis damnare cave alienae conversationis esse cu-riosus explorator, aut temerarius judex etiamsi pauperum actum deprehendis. Nec sic judices proximum, magis aut excusa intentionem, si opus non putes puta ignorantiam, puta surrep-tionem puta casum, quod si omnino omnem dissimulationem rei certitudo excusat, evade tibi ipsi isto modo et dicito apud te. Vehemens nimis ista fuit temptatio, quid de me illa fecisset, si accepisset in me similem potestatem? WIELMOZNEMU IMCI PANU ADAMOWI KOSSOBUCKIEMU KASZTELANOWI WYSZOGRODZKIEMU, ŁOMZIŃSKIEMU KO­LIŃSKIEMU ZAMBROWSKIEMU etc. STAROSCIE Naynizszy Służebnik służby swe zaleca. Przez tak długi czas Wielmożny MCi Panie zacząwszy pamięc od Swietey pamięci Xsiażat Mazowieckich ktorey tego wiek Zaden dosyc vczy-nic nie może. Naydaley od sławney pamięći niegdy Wielmoznego Imci Pana Hyeronima Modliszewskiego Kasztelana Małogoskiego, Starosty Łom-zinskiego aż do czasu teraznieyszego niemiewali Bartnicy Krola Imci do Starostwa Łomzinskiego należący, Prawa zadnego pisanego iakowymby sie sądzić mieli, tylko co ex vsv antiąuo od przodkow swych poięli Y ten zwy-

czay sądzenia Prawa Bartnego iedni po drugich conseąuenter miedzy się okazywali. Acz onym przeszłym Cnotliwym Bogoboynym Bartnikom mało było potrzebne prawo na pismie, gdyż cnotę, Bogoboyność, miłość, wiarę posłuszenstwo kochali, Szkod żadnych miedzy sobą w Puszczy Króla Imci nie czynili, y dla tego mniey Praw, Sadu zażywali. A gdy teraz młodzi nastali, y daley nastawać będą szkodliwych obyczajów, uporni. Szkody w Puszczy Króla Imci czyniący, nieposłuszni, Sady Bartne lekce powa-żaiacy, tedy nie dla czego innego to sie dzieie, iedno iz prawa na pismie miedzy nimi nie masz, którego iest pilna potrzeba mianowicie u prostych a uporczywych ludzi co głowa to rozum, Gdy tedy Artykuły niżey opi­sane przed oczy w sprawach ich okazywane będą, tedy ztąd vpor y złość onych poskromiona być musi. Y dla tego Starozytni Bartnicy zabiegaiąc aby za potomków ich w przyszły czas złość, vpor Swawola wszelka nie szerzyła się, na pierwszym Rugu Nowogrodzkim nastania na Starostwo Łomzinskie przeszłego Imci Pana Andrzeja Modliszewskiego starali sie o to prosząc aby Artykuły prawnie spisawszy warownie przez Pana Starostę approbowane były, Aże dla rożnych swoich trudności tych Artykułów przesyły Imci Pan Starosta (gdyż był Pan niezbyt kazdemu przystępny) nie approbował ani confirmował. Teraę Wielmożny Mci Panie co przyznać kazdy musi, iz przed Osobę WMWPana tak bogaty jako y vbogi bespie-czny ma przystęp, y wszelki według Sprawy swey nieodwłoczny, prawny y nieodwłoczny odnosi Dekret. czego y wszyscy Szlachta z Powiatów Starostwa tutejszego doznapsaia, iź sprawiedliwie y wedle prawa Sprawie­dliwość odbieraią. Przeto też y Ja tę licha ksiąszke jurisdictiey Bartney y Artykuły teraz nowo na niey spisane od wszytkich Bartników prawdę kochaiacych vchwalone, a złym rpornym niebarzo miłe WMWMciPanu od­dawam, vnizenie upraszaiąc aby approbowana confirmowana y ręką WMci Pana podpisana była. przez co zostawisz WMWMP. po sobie pamięć wie­czną. A z tym niegodne służby moie łasce WMWMPana poruczam. Działo sie w Kolnie Dnia 20 Januarii Roku 1616. WMWMci Pana naynizszy Służebnik Stanisław Skrodzki. Art. 1. Prawo Bartne zkąd iest założone. Swiętey pamięci Xsiązęta Mazowieckie gdy na swych dobrach Szla­chcie grunty rozdawali, y na nie Przywilegie dawali, tedy na kazdym Przywileju na tychże dobrach Szlacheckich do stołu swego Barcie zosta­wiali iakowe barcie ciż sami Szlachta po gruntach swych obeymowali, a Dani miodowe do skarbu Xsiążęcego na kazdy rok wedle vstawy oddawali, a też Bory Bartne miedzy sobą na swych że gruntach szlacheckich do upodobania swego alternatim rozdziewali y rozrabiali, jakowe bory Bartne ktorych w puszczy nie bywało nazywano Chrostowe. A iż tameczni Bartnicy Szlachta nie miewali przedtym prawa żadnego, ani też Vrzędu Bartnego, ale o wszelakie krzywdy iakowe kto z nich miewał albo miec sobie mie­nił przed Xżeta się pozywali y Załoby swe przekładali, Co im się zdało

być z vblizeniem strachem y wstydem wielkim, przed takowymi Monar­chami prawa swe Bartne odprawować. Aż za czasem y prozbami ciż Bartnicy Szlachta otrzymali od Xsią­żąt że im pozwolili prawa swe bartne miedzy sobą założyć, którym dali moc miedzy sobą obierać Starostę Bartnego sobie równego Szlachcica cnotliwego i dobrze osiadłego, a do niego osmiu Sędziow Szlachty, Ludzi godnych i sumnienia dobrego, ktorych jurisdictiey podlegali, zachowuiąc wolną Appellacyą od Sądów Bartnych do Xsiążąt. A wszakże nie chcieli podlegać prawu Maydeburskiemu ale exceptie swe miewali takowymi się sądzywali, ktore y tych czasow w Sądach Bartnych trwaią y trwać będą. Ta tylko rozność od Sądów teraznieyszych miedzy Bartnikami Szlache­ckimi bywała, że gdy o iakie drzewa o pszczoły, albo o znamię do sądu Bartnego pozywali się, o iakąby sprawę przysięga bywała skazowana; tedy nie w Sądzie bartnym, ale na korzeniu onego drzewa o ktore się sprawa toczyła przysięgi odprawowali. Co w teraznieyszych Sądach vstało. A ztąd ie nazywano Lesne prawo, y to prawo Bartne od Szlachty iest założone. Art. 2. O Staroście Bartnym y powinności lego. Bywało z dawna iako sie za Przodkow prawo zaczęło, Iż Starosta Bartny zawsze bywał Narodu Szlacheckiego, o czym w Aktach Starych Bartnych pewne iest Swiadectwo; to bowiem działo się z tey przyczyny iz wszelakie extrakty z ksiąg Bartnych pod pieczęcią Starosty Bartnego y z podpisem maią być wydawane. co y zawsze trwać ma. A ma być sławy dobrey osiadły, gdyż na sobie wiele ponosi, ktory ma być od Imci Pana Starosty Łomzinskiego confirmowany, a ma być przysięzny. Powin­nosc Starosty Bartnego iest pieniądze kunne, siana obroczne albo pienią­dze za nie, miody nastawne na czasy naznaczone od Bartnikow odbierać, a w cale Imci Panu Staroscie Łomzinskiemu oddawać każdego roku powi­nien. A za wiernośći zaś iego turbacie fatygi, y omieszkanie domowe Bor ieden ze wszytką do niego nalezytoscią iako to z łąką stanowiskiem wol­nym stawianiem zakow bez zadney daniny, y nastawy miodu trzymać ma. Także od każdego bartnika z rączki przy odbieraniu przygasnie miodu brać powinien. Most na Rzece Turosli narządzać y dwor na Krusku dla puzaru okopywać, Przez Podstarosciego swego Bartnikom wedle zwyczaju roskazywać. Nad to Bory bartne iesli by ktory był spustoszały, y przez gospodarza wakował, inszym Bartnikom, gospodarzom y robociązom do­brym za wiadomoscią Pana Starosty Łomzinskiego dla prowentow vmniey-szenia wedle waznosci vdawać powinien. Art. 3. Przysięga Starosty Bartnego. Ia N. Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu w Chwalebney Troycy iedynemu, Krolowi Imci Panu naszemu Miłosciwemu, Imci Panu Staroscie Łomzinskiemu, y Wszytkiemu gminowi Bartnemu. Iż będę w Vrzędzie moim Bartnym wiernym, w odbieraniu y w oddawaniu Imci Panu Sta­roscie Łomzinskiemu prowentow Krola Imci od Bartnikow mnie zleconych. Sprawiedliwość kazdemu z Wynalaskiem Sędziow Bartnych, nie z swego ro­zumu, ale wedle vchwalonego prawa czynie powinien będę. Nic sie nie-obawiaiąc na Dary, na strach, ani na zadną grozbę niemaiąc względu na bogatego, ani na ubogiego, ani na zadnego powinnego bliskiego y dalekiego. Tak mi Panie Boże dopomoż y Twoia Święta Niewinna Męka. Archiw. kom. hist. t. IV. 2

Art. 4. O Sędziach Bartnych. Bywał ten zwyczay starozytny, ze Bartnicy do sądów obierali osm osob Bartnikow godnych do sądzenia co trwało przez czas niemały, aż potym obierali sobie czterech Bartnikow godnych do sądu z posrzodka sie­bie, y to także czas niemały trwało. Ale gdy większe y waznieysze rzeczy w sądach ziemskich przez Pana Sędziego y Podsędka sądzone by-waią słusznie; Także w sądach Grodzkich przez Pana Starostę u Podsta­rosciego sądzywaią się: Słuszna tedy aby mnieysze sądy Bartne przez dwie osoby z Starostą Bartnym odprawowane y sądzone były, ktorych Sędziow spoinie wszyscy Bartnicy obierać maią. Wszakże Starosta Bartny obaczywszy godnieysze Ludzie z Electow do sądow przyimować ma, ktorzy Sędziowie na kazdy dekret z Starostą Bartnym zgadzać się maią. A sędziowie maią być przysiężni. Art. 5. Przysięga Sędziow Bartnych. Ia N. Przysięgam Panu Bogu wszechmogącemu w Chwalebney Troycy iedynemu. Krolowi Imci Panu N. Miłmu Panu Staroscie Łomzinskiemu. Staroscie Bartnemu, y wsytkim Bartnikom, iż czyniąc vrzędowi swemu zadosyć sprawiedliwie sprawy w sądzie Bartnym, nie z swego rozumu ale wedle prawa vchwalonego sądzic będę. Nieobawiaiąc sie na strach ani na zadną groźbę, ani na żadne dary, niemaiąc względu na bogatego ani na vbo-giego, ani też na powinnego swego iakiegokolwiek bliskiego ani dalekiego, ale wedle roznosci spraw, a wedle prawa Sprawiedliwość czynie powinien będę. Tak mi Panie Boże pomoż, y Twoia Swięta Niewinna męka. Art. 6. Powinność Sędziow. Powinność Sędziow Bartnych takowa iest: Na kazde Prawo bartne do sądow zasiadać oprocz zadney wymowki, wyiąwszy by było legale impedimentum, iakowe iest własna niemoc, ożenienie, pogrzeb oyca, matki, żony, Innych zadnych wymowek niemasz. A ktoryby z nich oprocz przy­czyn mianowanych do sądu nie zasiadł a był pozwan ex officio do P. Sta­rosty Łomzinskiego, przypada winy trzy grzywny Polskie. Art. 7. O Podstaroscim Bartnym. Podstarości albo Sługa Bartny ma być sławy dobrey w niwczym niepodeyrzany, przez Starostę Bartnego dany, ktory od zadnego Bartnika w swiadki być niema. Powinność iego ma być takowa: ma z roskazania Starosty Bartnego na każdą sprawę Bartnikow obwieszczać y oznaymo-wać. To iest Most na Rzece Turosli warować Narządzać, Dwor na Krusku okopywać dla puzaru, y powinność wszelaką wedle roskazania wyrządzać, ktorego wszyscy Bartnicy słuchać powinni. Iego nakazywanie ma być tak wazne iakby sam Starosta Bartny roskazował. A ktoryby Bartnik na Pod­starosciego Bartnego nakazowanie nic niedbał, a on by to w Sądzie Bartnym zeznał, takowy in recenti ma być winą karan wedle wynalasku Sądu Bar­tnego. Powinien też Bartnikow na roki bartne słownie pozywać iednego od drugiego, ileby komu tak z Bartnikow iako y z obcych Ludzi byłaby potrzeba ktory od pozwu od Bartnikow ma brać po pułgrosza, a od ob­cych ludzi iak go uprosi.

Art. 8. O Pisarzu Bartnym. Pisarz bartny ma być Osoba do tego vrzędu godna przez Sąd bartny y bartniki Starsze obrany, ktory w sądzie Bartnym od Bartnikow w ta-kowymże ma być poszanowaniu iako y Sąd Bartny, Pisarz moze być nie-przysięzny, ponieważ wszytkie sprawy, ktore się w Sądzie Bartnym od-prawuią maią być przezeń pisane przed Obecnoscią Sądu Bartnego, ktore sprawy w Akta Bartne zapisawszy będzie powinien zawsze w przyszłe roki Bartne przy Sądzie, Akta z Protokolem corrigować. Art. 9. O Księgach Bartnych. Księgi Bartne maią być u pewnego Gospodarza z skrzynką chowane od ktorey skrzynki klucz ma być v Starosty Bartnego. A będąli Bartnicy chcieć mogą drugi klucz od drugiego zamku od teyże skrzynki mieć v ktorego Sędziego, albo kogoby sobie do tego klucza obrali. Y o to się maią starać aby skrzynka z księgami w dobrym porządku chowana była. Art. 10. O Rokach Bartnych. Bywał ten zwyczay u Starych Bartnikow ze się schadzywali, y sądy swe odprawowali co dwie Niedzieli Co gospodarzom ile takowym ktorzy się dobrym gospodarstwem bawią z uprzykrzeniem było na tak częste roki chodzic w odległosci mieysca, przeto domogli się tego, ze się potym sądzywali co cztery niedziele, az się y to im uprzykrzyło. Postanowili po­tym miedzy sobą spoinie wszyscy co wiecznymi czasy trwać ma, że roki Bartne co sześć niedziel sądzone być maia, Wyjąwszy to że Wakanse trwać maią począwszy od Święta S. Małgorzaty aż do Swięta S. Bartło-mieia, w ktorych Wakancyach tak Sąd bartny iako y wszyscy Bartnicy maią od sądów być wolni, gdyż też w ten czas Bartnicy naywiększe ro­boty na borach miewaią, Oprocz iesli iaka (quod absit) potrzeba by za­szła o iakie złodzieystwo zeby musiało być judicium oportunum. Do tako­wych Sądow wszyscy na roskazanie przez Podstarosciego Bartnego Bartnicy być powinni pod winą na to vchwaloną. Art. 11. O Zapłacie u Sądow. Dla wieczney pamięci aby napotym w sądzie zapłaty większey się nie upominał zaden na sądzie siedzący nad vstawę od iakichkolwiek Spraw tego się napisać nieomieszkało. Naprzod od Wiecznośćią przedania Boru Bartnego dwanascie groszy, z ktoryeh Sądowi dziesięc, a Pisarzowi Bartnemu dwa grosze należec maią. Item od wszelakiego Dekretu pułtrzecia grosza z ktoryeh sądowi groszy dwa a Pisarzowi pułgrosza należy. Item od Widze­nia tak na drzewa iako y na łąki obiedwie strony po pułtora grosza tak Aktor iako y pozwany Sądowi dać maia, a osobliwie Aktor Pisarzowi pułgrosza dać powinien. Item od Więźi pułtrzecia grosza Sądowi z Pisa­rzem, a Podstarosciemu Bartnemu grosz ieden. Item od Protestaciey ia-kieykolwiek pułtrzecia grosza. Item od przewiedzienia Swiadkow samotrzec pułtrzecia grosza, a od zupełnych Swiadkow piec groszy. Item od Wolnośći iakieykolwiek pułtrzecia grosza. Art. 12. Na roki Bartne każdy Bartnik bywać powinien. Iest tego wielka potrzeba, aby gdy Podstarośći Bartny o Rokach Bartnych oznaymi, kazdy Bartnik na Rokach Bartnych bywał, to iest

ktorzy należą do Koleńskich, a ktorzy też do Nowogrodzkich rokow, gdyż też od rokow do rokow niemały przeciąg szesc niedziel każdy Bartnik w pięciu niedzielach odprawi na Puszczy roboty swoie, A ta tego iest przyczyna Iż ci ktorzy w puszczy szkody zwykli czynie, tedy naybarziey ten czas upatruią gdy roki Bartne sądzone bywaią, Y gdy gospodarza boru w puszczy niemasz na sądy odeydzie na ow czas nayprędzey szkodę iaką bądz w pszczołach, bądz w zywnosciach, albo li też w bartnych na­czyniach vczyni, gdyż złodzieiowi snadniey dom oszukać gdy gospodarza niemasz. A tak aby każdy bartnik gospodarz na każde roki Bartne bez zadney wymowki (oprocz tego zeby miał legale impedimentum) pod winą pułgrzywny Polskiey pieniędzy, ktorą gdy na roku stanie powinien duran-tibus judicijs zapłacić pod takoważ sowitą winą. o ktorą zarazem ma być osądzony, a niema być z cwierdzi puszczony aż onę winę zapłaci. Art. 13. Do sądu Bartnego iako się schadzywać maią. Bywał ten zwyczay niedawnych czasow zaczęty a zwłaszcza u dzi-sieyszych młodych Bartnikow a barzo zły y plugawy iz do sądu nie-przychadzali, az się popiwszy po gospodach w Miescie, a przyszedszy do Sądu pijani każdy z nich czynił niepotrzebne gwary tak, że Sąd Bartny trudno miał co dla Puku 1) ich sprawować, Dla tego pilna potrzeba aby ten nałog swywolnych ludzi vstał. A tak od tego czasu opusciwszy nie­zwykłe obyczaie kazdy Bartnik, iako też y postronny iaki człowiek komu­by iaka do sądu potrzeba była, maią się schadzywać do sądu Bartnego na Dwie godziny przed południem, a sprawy swe konczyc naydaley trzy godziny po południu pod vtraceniem sprawy swey tak Aktor iako pozwany Salvo iednak aresto Actori et citato. A iesliby aresztu ktora strona w spra­wie swey nie vczyniła judicialiter, tedy swoia sprawę traci. Art. 14. Sądy Bartne trzezwo odprawowane być maią. W Sądzie Bartnym zadnym pijanstwem zabawiać się niemaią az wprzod sprawy intentowane odprawione będą. A iz bywał niesposobny zwyczay v teraznieyszych młodych a nowych Bartnikow iż do sądu pi­jani ledwo nieslepi przychodzili hałasy y swary czynili na upominanie y karę mniey dbali. Co się nie czym innym działo, iedno że prawa in scriptis nie mieli, z ktorego gdy im często czytane będzie, y winy ich przed oczy przekładane będą, snadniey się ztąd pohamować muszą. Za-biegaiąc tedy temu iakoby ta swawola vgasła, to kazdemu wiedziec po­trzeba: leżeliby kto pijano do sądu Bartnego przyszedł swoia albo też czyią sprawę odprawować a uznał by to Sąd Bartny zeby pijany był, takowy do sprawy niema być przypuszczon. A iesliby chciał przeciw Sądowi przeczyć, tedy ma być do czwierdzi wsadzony A winą pułgrzy­wny polskich pieniędzy ma być karany. Wszakże sprawy swoiey tracie niema, ale do drugich Rokow Bartnych ma być Limitowana. Art. 15. Do sądu żaden z bronią wchodzić niema. Prawo wszelakie potrzebuie vczciwośći wielkiey y pokoju, gdyż w kazdym prawie mieysce krola Imci godnieysze iest y przednieysze, do 1) W rękopisie wyraz ten poprawiony czernidłem późniejszym na druku.

ktorego zaden z bronią wchodzic niema. A tak ktoby z Bartnikow do Sądu Bartnego z bronią to iest kordem, szablą, toporem, czekanem przy­szedł, a oneyby broni zarazem od siebie gospodarzowi do schowania nie-oddał, od takowego broń ma być odięta, która niema być iemu wrocona. A na takowym winy pułgrzywny Polskie pieniędzy ma być skazane przez Sąd Bartny ktorą durantibus judicijs zapłacic by powinien był. A gdzieby takowey winy zapłacie nie chciał, takowy z winą trzech grzywien Pol­skich pieniędzy ma być do Pana Starosty Łomzinskiego przez Sąd bar­tny odesłany. Art. 16. V Stołu sądowego żaden niepotrzebny siedzieć niema. Do stołu sądowego u ktorego Sąd Bartny sądzi sprawy ludzkie, zaden prozny zasiadać niema, oprocz pozwolenia sądowego. A ktoryby z Bartnikow wazył sie upornie u stołu sądowego zasiesc, dla ktorego by przeszkoda byc miała, na takowym Wina Dwanascie groszy pieniędzy ma być skazana, ktorey iesliby zarazem płacie od stołu wstawaiąc niechciał, ma być do czwierdzi osadzon, az by onę winę zapłacił. Art. 17. Niewiasty w sądzie Bartnym bywać niemaią. Bywał zwyczay a barzo zły, iż niewiasty za mężami do Sądu Bar­tnego iako własnie do karczmy chodzić zwykli, a zwłaszcza za obzercami iako y one same, ktore pijane przy męzach swych w perory, gwary wda­wały się trudniąc sprawy prawne szczebiecząc co się ludziom sprzykrzyć musiało. A tak ktoraby niewiasta za męzem albo y sama bez męza przy­szła, ktora nie iest wdowa chcąc się w iaką sprawę wdawać w Sądzie Bartnym (oprocz zeby legale impedimentum męza swego oznaymic miała) takowa ma być osadzona, y niema być z cwierdzi wypuszczona, az do skończenia spraw winy ma zapłacie szesc groszy oprocz zadney folgi gdyż inaczey poskromione być niemogą. A wszakże wdowie każdey wolno w sądzie być y o swoią krzywdę mowie chocby tez y Plenipotenta przy sobie miała. Art. 18. Ktoby Dekretowi sądowemu dał naganę. Dekret iakikolwiek gdy Sąd Bartny miedzy stronami controvertuią-cymi vczyni, bądz prawny, bądz też przeciw prawu ileby rozum znosił, od ktoregoby stronie tey, ktoraby mianowała sobie krzywdę mieć, nie-byłaby appellacya broniona, takowemu Dekretowi zadna strona słowy nievczciwymi przyganiać niema, poniewaz od takowey krzywdy swey by appellował, y appellacya byłaby onemu dopuszczona, Ale iesliby niechciał appellować, śmiał by się targać nievczciwymi słowy Dekret Sądowy ganiąc na takowym wina Trzy grzywny Polskie ma być skazana z ktorą ma byc do P. Starosty Łomzinskiego odesłan. Art. 19. Ktoby się na kogo w sądzie targnął. W Sądzie Bartnym w zaysciu prawa ieden na drugiego ani nie-vczciwymi słowy ani ręką ani bronią targać się niema, ale się prawnie bronie, ile iemu prawa stawa powinien, a ktoby wazył się na drugiego w Sądzie słowy targnąć a byłoby na takowego pewne Swiadectwo, tako­wego Sąd ma winą skarać pułgrzywny Polskie, ktorą durantibus judicijs zapłacić powinien pod sowitą winą grzywny Polskiey. A ktoby się ręką targnął tak zeby to sądowi nie tayno było, takowy ma być karan trzema

grzywnami Polskimi. Ktoby także na sąd nievczciwymi słowy się targnął przecząc Dekretowi, Na takowego wina trzy grzywny Polskie ma być ska­zana, a iesliby się ręką targnął, takowy Gardło swe okupić powinien. Art 20. Wdowie y Sierocie Plenipotent od sądu ma być przydany. Gdy by iaka wdowa albo sierota niemaiąc Rodzicow swych, a maiąc iakową od kogo krzywdę o ktorą by stronę swą do Sądu zapozwał, albo też y onę by kto także do Sądu zapozwał ktoraby opiekuna swego nie miała, a prosiłaby v sądu aby iey Plenipotenta przydał, takowym Sąd Bartny Procuratora dać powinien, a od takowego przydania zadna za­płata niema być brana. Art. 21. O Pozywaniu. Podstarosci Bartny ma pozywać Bartnikow do sądu słownie, a to kogo pozowie 1) ma w Sądzie zeznawać. A ma pozywać bądz na rynku, bądz też w gospodzie, bądz na drodze gdzieby tylko potrafił kogo pozy­wać ma, na ktory pozew pozwany do Sądu stać powinien. A iesliby do domu przyszedł tego kogo pozywa a nie zastał by go w domu, aleby tylko Matkę, Zonę albo czeladz a opowiedziałby ze Gospodarza onego domu po­zywa, takowy pozew ma być wazny, bo ten kogo pozywaią radby się pozwu schronił byle mogł, iakowych teraz się namnozyło dosyć. Art. 22. O Niestaniu na Pozew. Gdy kto będąc pozwany przez Podstarosciego Bartnego, w Sądzie Bartnym na pierwszy pozew stanąs zaniedbał Aktorowi, na takowego Aktor ma dać contumacyą zapisać, a do sprawy ma go znowu kazać przypozwać, na ktory pozew iesli pozwany stanie a będzie odpowiadać chciał, takowy ma wprzod niż się sprawa zacznie Aktorowi to co od con-tumaciey dał wrocić. A iesliby pozwany na ten wtory pozew stanąc nie­chciał, tedy na takowego Actor ma drugą contumacyą kazać sobie zapi­sać, a znowu na trzeci rok ma go przypozwać kazać, na ktory rok iesli stanie a wtoczy legale impedimentum A strona Actorowa uprze się nie-daiąc mu wiary, tedy pozwany ma to cielesną przysięgą podeprzeć, y ie­sli przysięze od zysku Aktorowego wolen będzie, a iesliby nieprzysiągł ma vtratę Aktorowi co wydał na zapisy wrocić, a Sądowi winy piętnascie groszy zapłacic, a zapłaciwszy, z Actorem o sprawę zaczętą de principali rospierać się. A iesliby na trzeci pozew pozwany Actorowi w zysku się wzdać dopuszczał, a Podstarosci Bartny zeznałby ze pozwanego na kazdy rok pozywał na takowym Actor dobry zysk otrzyma, y nie mogą pozwa­nemu iść zadne obrony prawne, ktorego gdy Actor na czwarty rok pozo­wie 2) ad Satisfactionem lucri sui judicialiter Obtenti, takowemu Sąd Bar­tny ma zysk wedle taxy żałoby aktorowey cum paenis de jure solitis et cum remisione ad Dominum Capitaneum Łomzensem. A iesliby po­zwany domagał się appellować, takowemu appellacya tanquam in re judi-cato 3) niema być dopuszczona. 1) Poprawiono czernidłem późniejszym na: pozwie. 2) Poprawiono później na: pozwie (jak w art. 21). 3) Poprawiono czernidłem późniejszym na: judicata.

Art. 23. O Executiey na przekonanego Prawem. Gdy by pozwany Actorowi dopuszczał na sobie proces Prawa przewieść, Na coby Authentice był słuszny dokument o iakąkolwiek sprawę, takowe przezyski nie na Dobra jurisdictiey Maydeburskiey to iest Domy, Ogrody, role, et id genus, ale na Bor Bartny w Puszczy Krola Imci sciągać się maią, ponieważ by przezysk prawa w Prawie Bartnym y o Bartne rzeczy otrzyman prawnie był. W iakowych przezyskach Bor Bartny pozwa­nego przez Sąd Bartny y knieyniki sąsiady pozwanego ma być za summę pienięzną złozony, a aktorowi jure vincenti przez Sąd Bartny podany, Takowy Bor iesliby większey ważnośći był summa pienię­dzy nad przezyski Actorowe, tedy Actor temu od kogo by mu bor był podany, długi iesliby iakowe były roznym ludziom wypłacic, a wprzod prowent krola Imci popłaciwszy, coby zbywało temu czyj Bor był oddać y winy zapłacic. Acz w prawie Szlacheckim w Głowszczyznie, w posagu, w przezyskach zadne imienie ginąc nie może, y w tym praescriptiey nie­masz, ale miedzy Bartnikami inaczey, bo gdzieby Bartnik na boru Bar­tnym trzy lata nierobił, tedyby Bor wniwecz się obrocił y spustoszeć by musiał. A iesliby też on Bor przez sąd złożony prawem zwyciężonego przezysków Aktorowych nie wyniosł, tak zeby mnieyszey wazności był anizeli przezyski Actorowe, takowego ten co Prawo przewiedzie, ma po­zwanego osadzie, a w cwierdzi chować do tąd aż mu się nagroda stanie, bo qui caret aere puniatur corpore, nie zarabiay na złe, będziesz w po­koju żył. Art. 24. O Swiadkach. W Swiadkach wszelakich y w iakimkolwiek Swiadectwie bywać nie mogą Brat rodzony, Strij, Brat stryieczny. Szwagier ktoryby siostrę ro­dzoną za sobą miał, A oprocz tych pomienionych mogą być, kogoby strona sobie dostać mogła tego też pilna potrzeba aby przed Sądem Swiad­kowie examinowani byli, aby kto chce w iakim swiadectwie być, Przy­kazanie Boże vmiał, gdyz tam broni fałszywego swiadectwa, ktorego iesliby iaki swiadek nieumiał, takowemu w swiadki być się niegodzi. Także y takowemu ktoby od koscioła na sobie (tak) klątwę miał w zadnych Swiadkach y swiadomiu być nie ma. Art. 25. Ktoby w Sądzie do przysięgi swiadkow namawiał. Ktoby przeciw inszemu Bartnik przeciw Bartnikowi z zayscia iakiego prawnego przez Dekret Sądu Bartnego miał wieść Swiadki z ktorymi by w sądzie przysięgę czynie miał, takowy z gotowymi swiadkami do sądu przyść ma, a nie ma się w sądzie na nie zdobywać, bo zeby się na swiadki w sądzie zdobywał znak by pewny był winnośći iego, y iesli by to Sądowi jawno było, z takowymi tedy swiadkami do sądu niema być przypuszczony, ale ma być od Actora w zysku wzdany za pozwoleniem Sądu Bartnego, gdyż takowych bezboznych ludzi iest po częśći, ktorzy sprawy nie wiedząc idą za kuflem piwa do przysięgi iako na naylepsze wesele, co iest przeciw Bogu y przykazaniu iego Świętemu. Art. 26. Ktoby zacząwszy prawo y pozwanym, a nieskonczyw­szy prawa potaiemnie się z nim zgodził. Bywało tego po częśći iż Bartnik zacząwszy sprawę z drugim Bar­tnikiem w Sądzie Bartnym tak Civiliter iako Criminaliter, a nieskonczywszy

sprawy swey zaczętey z pozwanym się ziednał, czym winy zwykli po­krywać, a swawola y szkoda im daley, tym się więcey mnożyła. A tak ktoby z Bartnikow tego się ważyć smiał zeby zacząwszy sprawę z ktorym Bartnikiem bądz Civiliter, bądz Criminaliter nieskończywszy oney sprawy z pozwanym się potaięmnie ziednał, pokrywaiąc winy Sądu Bartnego y Panu Staroscie należące, w takowey sprawie tak Actor iako y pozwany iednakową winą maią być karani, takową iaka miała być na pozwanym z załoby Actora gdy był prawem przekonany, oprocz zadney folgi; O iaka winę takowi maią być osądzeni, a z cwierdzi nie maią być puszczeni azby winę iesli Civilis Actio Sądowi Bartnemu, a iesli Criminalis P. Staroscie Obie strony zapłaciły. Art. 27. Obzałowany od Actora, gdyby nieczekaiąc dekretu, z prawa vpornie odszedł. Pozwany od Actora będąc obzałowanym w Sądzie Bartnym o iaką-kolwiek krzywdę o ktoraby taxę szkod położył stoiąc personaliter, a na załobę począwszy odpowiadać nieskończywszy sprawy y nieczekaiąc Są­dowego Dekretu, od sądu by upornie precz odszedł, na ktoregoby Actor przed Sądem stoiąc swiadczył, na takowym Actorowi taxa wedle żałoby z winą ma być skazana, takowemu Dekretowi pozwany przeczyć trudno ma. O iakową winę od sądu, a Actorowi ku zyskowi prawa Podstarosci Bartny na drugie roki bartne przyszłe ma rok dać. Ktory iesliby vpornie stanąc nie chciał, tedy go Sąd Bartny cum toto causae effectu do Pana Starosty odesłać ma, y Obiema stronom nakazać dzien pewny złożywszy. Art. 23. O Arescie. Areszt takowy ma być rozumiany, gdyby iaki Bartnik lub będąc Actorem lub też będąc pozwanym maiąc sprawę do sądu Bartnego, a bę­dąc zatrudniony omieszkałby do swey sprawy przybyć do sądu, do kto­rey sprawy gdyby przyszedł a iuż go wzdano, albo przeciw iemU Ewazya otrzymano, y prosiłby durantibus judicijs aby mu areszt swey sprawy vczynic dopuszczono, takowego aresztu Sąd Bartny ma dopuscic y zapisać roskazać, Do iakiego aresztu ten co sprawy aresztuie ma stronę na przy­szłe roki przypozwać, a wszakże niż prawo zacznie będzie winien stronie przeciw ktorey sprawy aresztuie, to co go w zysku wzdawał albo Ewazya otrzymał wprzod wrocic. A wszakże areszt po dokonczeniu rokow Bar­tnych, niema być przyimowan. Art. 29. Kto sprawę vtraci, juz się na nie poprawować nie może. Gdyby kto zacząwszy iaką sprawę w Sądzie Bartnym y oneyby sprawy zaniedbawszy poprzestał, tak iżby oney sprawie zaczętey wyszedł rok i sześć niedziel Po ktorym roku y szesciu niedziel wyszłych Actor znalazłby iakie munimenta, a znalazszy pozwałby o onąż sprawę wprzod prawem zaczętą onegoż co y pierwey pozwanego, a okazałoby się to Actami Bartnymi że o tąż sprawę prawo zaczął, a zacząwszy zamilczał, takowe prawo iuż mieysca w sądzie miec niemoże. Bo nie może drugi raz nikt o sprawę prawnie czynie, ktorą iuż raz utraci 1). Ato dla tey przy­czyny, iż miał dosyc czasu poprawować się w roku y szesciu niedzielach, w ktorey y munimenta choć iakie miał v sądu służyc nie mogą. l) Wyraz utraci poprawiono późniejszym czernidłem na utracił.

Art. 30. Aktorowi przeciw Swiadkom, jaki Dekret być ma. Gdy by w Sądzie Bartnym ieden na drugiego załobę vczynił o iaką-kolwiek krzywdę, na coby swiadectwo postawił, ktoryby albo też ktorzy zeznali w Sądzie, że tak iest iako Actor załuie, a pozwany by stoiąc Sim­pliciter zapierał, ze tego niewinien o co Actor załuie, takowemu Sąd Bar­tny ma skazać odwieść się niewinnosci swey, z tak wielu Swiadkow, ileby ich Actor do załoby swey postawił. A iesliby też Actor załowałby na pozwanego o iaką krzywdę swiadka zadnego niestawiaiąc, a pozwany by nieznał, tedy na taką załobę samemu przysięga ma być skazana. Art- 31. Ktoby kogo w pozwie ranił. Gdy by ktory Bartnik zacząwszy sprawę w Sądzie Bartnym o iaką-kolwiek krzywdę swą, bądz będąc Actorem, bądz też będąc pozwanym. A w tym zaysciu prawa z iakiego rankom raniłby ieden drugiego, tedy takowy ktoryby ranił sprawę swą utraca wiecznie do tego ktoregoby ranił, choć by też miał sprawiedliwą, bo ten co się ręką mści, już prawa odstępuie spra­wiedliwość sobie czynic vmysliwśzy. A wszakże zraniony ma prawo miec o rany swoie w sądzie gaionym, pod ktorym dobra tego co zrani, nieru­chome y.też ruchome leżą. Art. 32. O widzeniu. Gdy by Bartnik Bartnika do Sądu Bartnego zapozwał oto. Iż mu się wrzucił na sosnią, albo na iakie insze drzewa boru iego należące, zna­mie iego zepsował, a swoie popisał Albo też o łąkę, iż mu się na nię na mieyscu pewnym wrzucił posiekł etc. A pozwany by rzekł że tak drzewa albo li tez łąkę robię iako swoie własne, y prosiłby aby iemu Widzenie skazane było, tedy Sad Bartny ma obiema Widzenie skazać, Widzennikow dwoch Bartnikow ludzi wiary godnych przydać, y dzien Widzenia pewny naznaczyć czego się Widzennicy zbraniać niemogą ktorych Sąd na­znaczy pod winą sądową. A tam oni Widzennicy dnia naznaczonego z obiema stronami maią się do mieysca onego zniść, gdzie ono drzewo, albo ona łąka o ktorą się sprawa toczy leży, y maią się dobrze onemu znamieniowi na drzewie przypatrować aby mogli drzewa niepsować, czy-ieby znamię starsze y waznieysze było. A iesliby strona ktora lub obie tak uparte były, aby w vznaniu widzennikom wiary dać nie chcieli, tedy Widzennicy maią ono znamię dobrze wyciąć, a wior do siebie wziąc, y po­tym go do sądu przynieść, A sąd z inszemi Bartnikami starszymi maią z onego wioru vznawać po słoiach drzewa lata licząc, ktore znamię starsze y ktoremu borowi należy. A wszakże Widzennikom wprzod niż wior do sądu oddadzą maią Obiedwie stronie tak Actor, iako pozwany dać po puł-tora grosza, a choćby y wiora nie wycinali, także im płacie maią, A iako zeznaią tak Sąd Bartny potwierdzic ma, y drzewo komu należy przyka­zać, a natym ktoby cudze pszczoły chodził Winę pięcdziesiąt groszy skazać. A iesliby pozwolił ktory Widzennikom znamię wyciąc z drzewa, a nie zna­lazłaby się iego sosnia albo iakie inne drzewo, tedy ma dać temu czyie drzewo będzie za znamię pięcdziesiąt groszy, z winą pięcdziesiąt groszy, albo to drzewo zepsowane wziąc ma, a drugie takoweż drzewo zdrowe z swego boru w teyże kniej ma iemu dać z takoważ winą. Także y o łąkę iako Widzennicy zeznaią sąd ich zeznanie ma approbować. A wszakże bę­dzieli się komu zdała krzywda, tedy będzie mu wolno na Większy Vrząd, to iest na zupełny Sąd Bartny swym kosztem na Widzenie wziąc, czego Archiw, kom, hist. t. IV. 3 

Sąd Bartny bronic niema, od ktorego Widzenia będzie dać winien piętna­ście groszy. A tam przy tym Widzeniu Sąd Bartny Dekret y zarazem rozdział oney łąki miedzy stronami vczynic maią. To też potrzeba wie­dziec strony iakiego drzewa iesliby widzennicy tam na widzeniu będąc obaczyli zeby ktory z stron pozywaiących się psował znamie swego szu-kaiąc, na coby od sądu Bartnego pozwolenia niemiał, a zeznali by to w sądzie Bartnym, tedy ten co się wazył dobywać znamienia ono drzewo choć by y iego było boru, do tego co się z nim prawuie wiecznie traci, a sądowi winę pięcdziesiąt groszy pieniędzy przepada, ktorą durantibus judicijs zapłacic powinien pod winą sowitą cum remissione ad Dnum Ca-pitaneum. Art. 33. Przy widzeniu Vczćiwość ma być zachowana. Przy Widzeniu ktore z Sądu Bartnego bywa na roznice drzew albo łąk z syłane, tak iako y w sądzie vczciwosc ma być zachowana, A tak gdy od sądu Bartnego widzennicy na iaką sprawę bywaią z syłani z stronami ktorzyby z sobą tak o drzewa iako y o łąki prawo wiedli, tam one strony, y insi ktorzyby przy nich byli maią widzenniki w takowym poszanowaniu miec iako sąd Bartny, y nietylko Widzenniki same, ale przy nich y sami sobie niemaią nievczciwych słow zadawać, ani bronią na sie targać się, A iesliby iaki swar albo nievczciwe słowa przy widzennikach zadawać sobie mieli albo się bronią na się targali, alboby ieden drugiego zranił, a widzennicy by to w sądzie zeznali, y nalezliby iednego miedzy stronami winnieyszego, tedy Sąd Bartny ma winnieyszego karać winą za nievczciwe słowa groszy piętnascie. Za targanie na sie albo zranienie trzy grzywny Polskie, y z winą do Pana Starosty odesłać. Art. 34. Po widzeniu na księgi dilacya ma być pozwolona. Gdy by się miedzy stronami iaka sprawa wiodła w Sądzie Bartnym w ktoreyby sprawie miedzy stronami widzenie skazane było. Po ktorym widzeniu iesliby ktora strona prosiła aby iey była dana dilacya o tę sprawę na księgi, takowym dilacya niema być broniona, ale ma im Sąd nakazać księgi na przyszłe roki Bartne położyc, y okazac takowey spra­wie potrzebne o ktore rzecz idzie, ktoryeh iesliby nieokazał, onę sprawę swoie traci wiecznie. Art. 35. O Apellacyach. Apellacya w rzeczach słusznych zadnemu nie ma byc broniona ktora z Sądu Bartnego ma bywać prosequowana przed Panem Starostą tame­cznym w Rugu Bartnym Nowogrodzkim. Wszakże ktoryby Bartnik za­cząwszy sprawę w prawie Bartnym, badz by iey był Actorem, bądz by też był pozwanym, otrzymawszy dekret w sądzie Bartnym, a od onegoby decretu nie apellował, Iuż ona sprawa iego transit in rem judicatam, y w takowey sprawie choć by potym chciał apellować, niema iemu być apellacya dopuszczona. Art. 36. O wdowach y spadkach onym nalezących. Ktoraby żona po mężu swym zmarłym została wdową spłodziwszy z nim dziadki, Takowa wdowa nie dziedziczy w Boru Bartnym, ale ileby dzieci miała, tedy miedzy niemi w Boru rowną cześć brać ma a nie wiek-

sza. A to sie rozumiec ma, nie zeby w boru miedzy dziećmi dziedziczyć miała ale z składu y waznośći Boru część pieniędzy, tak iako y na ktore dziecię ona powinna wziąc. Bo to z tey przyczyny Przodkowie wynalezli, iż gdyby niewiasta Borem rządziła, albo połowę w boru brała dla vporu niewiesciego prętkoby bor zniszczeć musiał. A iesliby taka wdowa maiąc dzieci szła za inszego męza, tedy onego Boru z Męzem vżywać ma, z wia­domoscią Starosty Bartnego, a dziadkom wychowanie vczciwe dawać az do wzrostu y lat. A wszakże mąż iey na onym boru ma robic iako pe­wny gospodarz, y na onym boru niema nic vtracać, ani go sam poręby-wać, ani drzewem mięniać, ani łąkami, ani przedawać ale w cale chować do dziecinnego wzrostu. Y niema być za doskonałego Gospodarza onego boru dziedzicznego, ale za Opiekuna, A dokądby on bor trzymał, powi­nien na onym Boru robotą y dzietwą na kazdy rok wystatczać tak iako o Opiekunach iest opisano, czego Starosta z Sędziami Bartnymi pilnie doyrzec powinni. A wszakże gdy Matka dzieciom Bor puszczać będzie, tedy dzieci powinni Matce część iey spłacic według składu waznosci boru. A iesliby on Oyczym na boru roboty niewystatczał y nieprzedziewał tak iako Opiekun, tedy dzieći maią go prawem popierać z iego Dobr. A on Oyczym powinien się Pasierzbom swym sprawie w Sądzie Bartnym. Art. 37. O Opiekunach. Ktoreby dzieci po smierci Ojca swego y Matki swey zostały nie-latne, a choćby też y Matka była z dziecmi, ktoraby iuż za inszego męza nie chciała iść, Takowym dzieciom Sąd Bartny powinien dać Opiekuna z liniey rodzaju onych dzieci, A iesliby się nieobrał Opiekun z rodzaju Oycowskiego onych dzieci, tedy Sąd Bartny powinien dać kogoby obrał gospodarza dobrego pewnego ktoryby onym borem dziecinnym dobrze rządził, onego vzywał, Prowent Krola Imci zawsze w cale oddawał, one dzieci nielatne chował, A iesliby się dzieci chować niechciał podiąć, tedy z onego boru ma postąpic na kazdy rok dzieciom dawać wedle wynalasku Przyiacielskiego y Sądu Bartnego. A takowy Opiekun dziecinnego boru, niema od boru onego niczego zbywać, ani drzewami, pszczołami, łąkami mięniać, ani przedawać, ale ze wszytkimi pozytkami w cale on bor dzieciom dochować, az do wzrostu y przyscia lat dziecinnych. A iesliby on Opie­kun czego od boru komu odbył, zamieniał, albo zaprzedał takowe zamianki, y zaprzedania maią być nikczemne, ktore zamianki i zaprzedania dzieci oprocz zadney trudnośći do swego boru dorozszy lat odięłyby. A takowy Opiekun pokiby on Bor w swoiey Opiece miał, powinien na każdy rok na Onym boru przydziewać po piętnaśćie drzewa Sosnowego, a iesli dębo­wego, tedy rachować ma ieden dąb za dwie Sośni. O ktory przydziatek ma się on Opiekun Opowiadać na kazdy rok Sądowi Bartnemu. A Sąd Bartny będzie winien Podstarosciego Bartnego posyłać na Oglądanie Onego przydziadku. A iesliby on Opiekun przez te lata w ktoreby on Bor trzy­mał, dziatwą na onym boru niewystatczył, tedy powinien gdy Bor dzie­ciom puszczać będzie Onym za kazdą Sosnia po Cztery grosze rachuiąc ileby drzewa wystatczać miał, zwiną piąciudziesiąt groszy. Art. 38. Siostry ktore Bracią maią nie dziedziczą w Boru. Po zeyśćiu z Swiata Rodzicow, po ktorych by pozostały dzieci Sy­nowie z Corkami, albo Syn ieden z Corką, albo z Corkami, takowe sio­stry z Bracią albo z Bratem w Boru Bartnym nie dziedziczą dla spusto-

szenia boru, na ktorym roboty pilney zawsze potrzeba. Wszakże iednak onym Siostrom albo Siestrze powinni Bracia albo Brat część z Boru iako-wa na nie przyidzie wedle wynalasku Przyiacielskiego albo składu Sądu Bartnego ile niezamęznym pieniędzmi zapłacić. Ale ktoraby Corkę Ociec za zywota swego za mąż wydał, takowa po zeysciu z Swiata Rodzicow swych do Boru nic niema, Oprocz tego iesliby iey za zywota swego Ociec Synom roskazał co dać, albo też zapisem to Obwarował, gdyż kazdy Ociec wie iak corkę swą za mąż wydaie. Art. 39. Dziewki ktore Braci niemaią iako na Boru dziedziczyć maią. Gdy by po zeysciu z Swiata Oyca Matki pozostało kilka Corek citra vel vltra, na ktoreby Bor Bartny prawem przyrodzonym przypadł, gdy by Brata rodzonego zadnego niemiały, ktoreby siostry po rodzicach swych poszły za męze, takowym tedy Szwagrom na roznych mieyscach mie-szkaiąc, trudnoby na Onym boru wszytkim robic, a choćby też y w ie-dnym miescie albo wsi mieszkali gdyż się rodzoni Bracia kilku ich na iednym boru zgodzić niemogą, pogotowiu tedy Szwagrowie, y musiałby on Bor do zguby przyść. Przeto na Boru po Oycu pozostałym starsza siostra dziedziczyć ma, a młodszym ileby ich było spłacic wedle wyna­lasku Przyiacielskiego, albo też składu Sądu Bartnego powinna będzie, Oprocz zadney trudnośći szkod, y rosterku prawnego pod vtraceniem prawa swego. Art. 40. O Rozdziale Boru miedzy niezgodną Bracią. Gdy po zeysciu z swiata Rodzicow pozostało kilku Synow na kto­ryeh by Bor Bartny Successive przypadł, Oktory niemogliby się dla iakiego uporu swego zgodzie, y zapozwaliby się o On Bor do Sądu Bartnego chcąc miedzy sobą przez Sąd o on Bor Bartny rozdział vczynic, a chciałby ten y Ow On bor otrzymać, a innym Braci zniego spłacie. Miedzy taką Bra­cią Sąd Bartny, gdyby ich namową do zgody pewney przyciągnąc1 nie­mogł, y mowiliby ze tak mnie miła Oyczyzna iako y drugiemu, Tedy miedzy takową Bracią Sporną Ma Sąd Bartny wziąwszy do siebie insze Bartniki wedle Boga, skład pienięzny według waznośći Boru vczynic y on roskazać zapisać w Acta Bartne. A potym losy takowe vczynic, nastrzyc rownych kartek a na iedney napisać Bor, a insze kartki niepisane, y wło­zyć one kartki w Czapkę a pomieszawszy ie wezwać iakiego chłopczyka dziecięcia ktoreby ieszcze na sobie grzechu smiertelnego miec nie mogło, y dać mu onę czapkę z kartkami, a kazać mu niepatrząc w czapkę po iedney kartce wyimować, y onym Braci po starszemu dawać. A ktoremu Bratu da kartkę na ktoreyby napisano było bor, ten on bor ma otrzymać, a inszey Braci wedle składu z niego popłacić, czemuby inni Bracia prze­czyć niemogli, ani zaden z nich czasy wiecznymi, gdyż też tak iest zda­wna iż na Borach wielu Braci dziedziczyc niemogą naywięcey dwoch, da-ley nic dla spustoszenia Borow przez niewystarczanie robot borowi na­leżących. Art. 41. O spadkach bliskości po niepłodnych Bartnikach. Gdy by iaki Bartnik z żoną swoią z szedł z Swiata, niemaiąc zadnego potomstwa, ktoryby po sobie zostawił Bor Bartny w Puszczy Krola Imci, nie vczyniwszy zadney ordinaciey Onego Boru Swego, A powinni Ich

dopomagali pozostałego Boru, Takowy Bor na krewnych onego Bartnika niepłodnie z Swiata zeszłego, a nie na powinne żony iego przypadać ma. A wszakże powinien bliskim Oney Zony także niepłodnie zeszłey Wiano spłacic wedle składu Sądu Bartnego. A iesliby zona onego niepłodnego męża przeżyła, bądz by szła za innego, bądz by nieszła męza, tedy powinna On Bor krewnym męza swego pierwszego bez zadney trudnośći puscic, wziąwszy swoie dosyć vczynienie wedle składu z onego boru, Gdyż. nie­wiasta robocie borowey dosyć vczynic niemoże. Achoć by ona niewiasta taki Bor chciała zapisać (iako niewiesciego vporu niemało bywa) tedy do tego zadney mocy miec nie może, y to iey od Sądu ma być zabroniono. Wyiąwszy to, że by summę wedle składu chciała komu dać y opisać, to iey wolno y niema być zabroniono. Art. 42. O Wiecznośćiach. Zapisy wszelakie tak Wieczyste iako zamiankowe, albo też zastawne z strony borow Bartnych maią bywać w własney jurisdictiey Bartney czynione, bądz w kolnienskiey, bądz też w Nowogrodzkiey jurisdictiey gdyż to iest iednoż prawo. A iesliby iakowe zapisy przez kogo bywały czynione w Iurisdictiey mieyskiey, tedy takowe zapisy niż wynidzie rok y sześć niedziel, do Akt Bartnych maią bywać przewiedzione, jakowym zapisom gdy będą pod pieczęcią Mieyską, w Sądzie Bartnym Wiara ma być dawana. A gdzie by takowe zapisy z Akt Mieyskich do Akt Bartnych nie­były przewodzone niż by wyszedł rok y sześć niedziel, tedy takowe zapisy zadney mocy w Iurisdictiey Bartney mieć niemogą. Art. 43. O Przedawaniu i kupowaniu Borow. Gdy Bartnik u Bartnika bor Bartny kupuiej takowy targ ma być czyniony przy ludziach vczciwych, aby to jawno było kazdemu iako, y za co kupuie. jakowy kupiec boru, niema przy lidkupie Przedawczy (tak) więcey dawać nad iednę kopę groszy, a do Sądu Bartnego przyszedszy ma w Sądzie za bor pieniądze dać wedle targu bądz wszytkie (tak) summę razem, bądz też na raty wedle vgody. Z ktorey summy pieniędzy ma Sta­roscie Bartnemu od kazdey kopy dać po iednemu groszu. Wzdawne także Staroscie Bartnemu y Braterskie Bartnikom wedle zwyczaiu dawnego za­razem ma być od kupca boru płacono. Art. 44. O W Więzi Boru. Kupiec boru gdy Bor Bartny kupi Wiecznośćią, powinien wedle prawa vchwalonego vrzędownie w Wiąs (tak) na On bor vczynic przez Podsta­rosciego Bartnego od Sądu Bartnego przydanego, ktora ma być czyniona w Sądzie Bartnym, przy gminie Bartnikow tam będących, y ma być niż tey kupi wynidzie rok y sześć niedziel. Iakowey w Więzi iesliby kupiec czynic omieszkał a Wyszedłby rok y sześć niedziel, takowa w Wiąś choć­by ią potym vczynił, niemoże być przeciw Odezwowi boru onego ważna. Art. 45. O Odezwie Boru. leżeliby iaki powinny bądz bliski, bądz też daleki, po kupieniu Boru Bartnego iakiego Ozwawszy się, chciałby kupcowi Bor zaprzedany blisko­scią odebrać, takowy ma wprzod tego dowiesc iakową bliskoscią bor za­przedany odebrać by chciał, który dowiodszy ma odzywać dokądby nie

wyszedł rok i sześć niedziel kupi onego boru. A inakszego prawa do od­zywania boru miec niemoże choćby y nayblizszy Przyiaciel był Przedawczy boru. To też wiedziec potrzeba iż ktoryby Bartnik bor inszemu Bartnikowi zaprzedał, Y on by zas kupiec bądzby go długo bądz też krotko trzymał, a potrzymawszy inszemu by go Bartnikowi przedał, takowego boru on pierwszy przedawca Odezwać go niemoże, bo prawo swoie ktore na on bor miał na Onego kupca wlał, do iakowego y iuż by przyiść nie mogł. Art. 46. Drzewa surowego, ani Łąki od Boru, żaden przedawać niema. Sośni, Dębu, ani zadnego drzewa surowego, ani też łąki żaden Bar­tnik od boru Swego przedawać niema. Oprocz tego zeby co słusznie do­bre za dobre, drzewo za drzewo, łąkę za łąkę za pewnym swiadectwem y dowodem, y Wiadomoscią Sądu Bartnego zamieniał. A ktoryby Bartnik ważył się tego zeby surowe drzewa alboli też łąkę od boru zaprzedał, a doszłoby to Wiadomosci Sądu Bartnego, takowi Obadwa tak ten co przedał, iako y ten co kupił iednakową winą po grzywnie Polskiey maią być karani. A to coby od Boru było zaprzedano ma być do tegoż boru przywłaszczone, tak drzewa iako y łąka. Art. 47. O Zastawowaniu drzew Bartnych, y łąk. Drzew zadnych Bartnych tak pszczolnych iako Jałowych ani też knieie od boru zaden drugiemu Bartnikowi zastawować niema, gdyżby kupiec albo ten coby mu drzewa zastawiono na takowych drzewach nie-rabiał, spodziewaiąc się prętkiego wykupienia, dla czegoby bor spustoszeć musiał. A wszakże łąkę do boru należącą ile w Niedostatku dla zapłace­nia prowentow Krola Imci z boru należących zastawic każdemu Wolno, tak by ią Bartnikowi zastawił iak też obcemu człowiekowi do czasu pe­wnego. A wszakze nie w Większey Summie, iedno we Czterech kopach pieniędzy, bo gdyby ią w Większey Summie zastawił, tedy by prawie iakby ią na Wieki zaprzedał, czymby bor spustoszeć musiał. Co iesliby ktory Bartnik w Większey Summie pieniędzy zastawić chciał, tedy to jemu ma być zabroniono. Art. 48. 0 Zatrzymaniu dawnośćią drzew y łąk Bartnych, co praescriptią zowią. Gdyby ktory Bartnik robił drzewo iakie Bartne, boru inszego Bar­tnika, O iakowym drzewie on gospodarz czyie by drzewo było niewie­dział, A on coby ono drzewo nieswoie robił trzymał by ie czas niemały, y vzywałby go iako swego własnego, y byłby od onego dziedzica ktore­goby własne drzewo było zapozwan do Sądu Bartnego, a broniłby się tym ze ono drzewo robi, y vżywa go czas niemały w pokoju, chcąc się wedle possessiey swoiey przy Onym drzewie zostać, takowemu ta Obrona iego nic pomoc niemoże, y possessiey iego mieysce nie ma być dane, z tey miary iż w Prawie Bartnym zadney praescriptiey niemasz, gdyż takowych borow niemało co się często w gospodarze odmięniaią. jakowych drzew nowy gospodarz z trudna zrazu wynaleść może. Do tego starożytny zwy-czay (iakowy za głowne Prawo opisuią) bywał, y czasow teraznieyszych iest, y-trwać do skonu będzie. Iż gdy Bartnik Bartnika zapozwał y za­łobę przekładał O osiągnienie iakowego drzewa albo drzew, tam pozwany

niebronił się dawną possessyą, y zatrzymaniem onego drzewa choćby go naydawniey vżywał, ale się na widzenie brał. Y tak Sąd Bartny vznawszy z widzenia, albo z wioru wyrąbionego bądz też z iakich munimentow przy­sądzał, ktorego boru ono Drzewo nalezy dawność na stronę odrzuciwszy. At co się tycze strony łąk bartnych, tedy ktoryby Bartnik znowu Łąkę przątnął tak izby w onym przątnieniu od zadnego Bartnika niiakiego im-pedimentu niemiał, a trzymałby onę łąkę po wyprzątnieniu dziesięc lat, a będąc od ktorego bartnika pozwany o onę łąkę dowiodł by tego ludzmi Wiary godnymi iż ią trzyma po wyprzątnieniu dziesięc lat w pokoju, ta­kowy przy takiey łące ma być zachowan wiecznie, y blizszy by był pos-sessiey swoiey ze dwiema Swiadkami podeprzec, anizeli on coby się ta-kowey łąki dopomagał. Art. 49. O Zamiankacłi. Weszło było w obyczay miedzy Bartnikami a zwłaszcza takowymi, ktorzy na borach bartnych na roboty niesą zazdrosciwi, Iż gdy ktoremu niedostawało chleba soli, albo okrasy albo też sukni, tedy takowi drzewa boru swego własnego Bartnego inszym Bartnikom moznieyszym zaprzeda-wali, a do Sądu Bartnego przyszedszy Obie strony Zamianek drzew zmy­sony zeznawali, y sobie zapisywać roskazowali, mieysca y knieie w iako-wych ten co drzewo kupował zadnego drzewa swego niemiał, jakowymi Zamiankami bory naybarziey pustoszały. Czego pilna potrzeba aby takowe Zamianki vstały, ale iesliby się trafiło (iako zdawna bywało) żeby Bartnik ieden z drugim chciał iaki Zamianek vczynic drzewami, Tedy maią to w Sądzie Bartnym czynic y zeznawać, a dać sobie drzewo za drzewo, dobre za dobre, jakowego zamianku maią Obie Strony dowieść dwiema Bartnikami Wiary godnymi, ktorzy w Sądzie maią pod sumnieniem ze­znać, iż iest ten Zamianek prawdziwy a nie zmyslony, ktory iakiby strony miedzy sobą vczyniły, takowy Zamianek ma im być zapisany, a inaksze Zamianki bywać niemogą. A gdzieby Swiadectwa na Zamianki strony nie-vczyniły, takowe niemaią być przyimowane. Wszakże łąkami Oprocz Swia­dectwa Zamianki mogą bywać czynione komuby była tego potrzeba, bo o łąkach gdzie czyia leży, ledwo niewszyscy Bartnicy Wiedzą. Art. 50. O Długach Zapisnycłi. Gdyby kto maiąc bor bartny w Puszczy Krola Imci zadłuzył sie inszemu badz Bartnikowi, badz też iakiemu inszemu Człowiekowi któremu-by dług zapisał na boru swoim na pewny czas zapłacic, a czas zapłacenia długu przyszedłby. A byłby o on dług od onego Wierzyciela swego za-pozwan do Sądu bartnego. Takowego dłuznika iesliby był prawem prze­konany Bor vrzędownie złożyć iakieyby waznosci był, a Onemu wierzy­cielowi Sądownie go podać. Ktory to Wierzyciel zapłaciwszy wprzod prowent Krola Imci, iesliby pozostał winien być, Ostatek Summy wedle składu Onego boru dłuznikowi oddać zarazem by powinien. A iesliby on dłuznik nieiednemu ale kilku Osobom długi winien był, a przyszłoby do tego żeby Bor iego dłuznikom za przekonaniem prawa musiał być vdany, tedy ten ktoryby większy dług miał, na Dłuznika boru ostać się ma, a inszym komuby on dłuznik co był winien zapłacić by powinien. A wszakże niewięcey by płacie powinien, iedno coby znosiła Summa Składu przez Sąd Bartny vczynionego Onego Zadłużonego boru. A iesliby więcey długow było niż by Summa Składu boru dłużnikowego była, tedy

z dłuznikiem Sąd Bartny daley postępować niema, ale go ma odesłać do jurisdictiey dobr iego własney, A tam wierzycielowie maią ostatka długu na dłuznikowych dochodzic dobrach, iesliby iakie dobra miał. A iesliby dobr niemiał postąpic z dłuznikiem iako z gołota. Acz w Sądach Szla­checkich ta Constitutia iest, iż w przezyskach, w Wianie w posagu zadne imienie praescriptiey niema, ale w prawie Bartnym inaczey, bo gdyby Bartnik naydaley trzech lat robotą Borowi Bartnemu wystatczać omie­szkał, bez pochyby bor zniszczećby musiał. Słusznie tedy bor zadłuzony Wierzycielowi ma być przysądzon. A wszakże iednak niż wyidą trzy lata Wolno dłuznikowi bor swoy Odezwać a długi y vtraty zarazem zapłacic. A daley do Wykupienia żadnego prawa miec niemoże. Art 51 O Rękoiemstwie długu. Gdydy kto z bartnikow za drugiego Bartnika komukolwiek dług iaki zaręczył zapłacic na czas pewny, ktoregoby długu on dłuznik zapłacie zaniedbał bądz dla iakiego niedostatku, bądz też dla iakiego uporu, a przeszedłby czas zapłacenia długu. A on Wierzyciel pozwałby rękoy-miego o niezapłacenie długu do Sadu Bartnego, Y on Rękoymi prosił by Sobie v Sądu Bartnego dillaciey pozwolenia, dokądby się z dłuznikiem o swoie rękoiemstwo prawnie obyszedł za ktorego dług zaręczył, tedy iemu dillacya do sądu bartnego niema być broniona kfeora niemoże daley trwać, iedno do Osmnastu niedziel. A iesliby on rękoymia nievjscił się Wierzycielowi a wyszłoby Osmnascie niedziel, bądz by z dłuznikiem ó dług prawnie czynił, bądz by nie czynił, Takowy dług On rękoymy Wierzycie­lowi z Prawa niewychodząc powinien pod Winami Sądowymi zapłacie, ktorego iesliby durantibus judicijs nie zapłacił, tedy na drugie roki Bar­tne powinien by dług ktory zaręczył, z winami Sądowymi, Sub taxa in propositione posita zapłacić. A wszakże rękoymy z dłuznikiem O dług zdrowe prawo czynie ma być zachowan. Art. 52. Rękoymy na dłuzniku zapłaty iako dochodzić ma. Gdyby ktory Bartnik iaki dług komukolwiek winien był zaktoryby dług iako by go miał na czas pewny zapłacie wierzycielowi inszy by Bar­tnik zaręczył, y przyszedł by czas zapłacenia długu, ktoregoby dłuznik zapłacie zaniedbał bądz dla niedostatku, bądz też przez iaki upor swoy, a Rękoymięmu przyszłoby do tego zeby za postępkiem prawnym z de­kretu Sądowego musiał on dług za dłuznika Wierzycielowi zapłacie, Y był­by on dłuznik do sądu od rękoymego zapozwany, na takowym dłuzniku rękoymemu do rokow bliskich zapłata ma być skazana pod Winami sądo­wymi. Ktorego długu iesliby- w drugie roki Bartne według decretu nieza-płacił, takowemu do trzecich rokow Bartnych pokupiwszy winę sądową, Sub taxa in propositione interposita y winami Sądowymi zapłata ma być skazana. A iesliby w trzecie roki Bartne decretowi Sądowemu dosyć vczy-nic niechciał, Takowego bor ma byc przez Sąd bartny złożony za Summę pienięzną wedle wazności onego boru, A onemu rękoymięmu Bor iego ma być przez Sąd bartny vdany, tak w długu za ktoryby zaręczył, iako w iego przezyskach y w Winach, takowym Obyczaiem, Iż on rękoymy naprzod prowent Krola Imci iesliby go pozostał, także Winy Sądowi od­łożyć, a on bor otrzymać zadłuzony. A iesliby co summy nad dług re-koymiego y Prowent Krolewski, także Winy Sądowe zostawało, tedy Onemu dłuznikowi ma zarazem oddać. Oprocz zadney zwłoki z Summy

za bor zadłuzony A iesliby też onemu rękoymieniu niedostawało z Summy za bor złozony, zapłaciwszy prowent Krolewski, y winy Sądowe już na-tym rękoymy ma przestawać, gdyż Wiedział za kogo y iako, na co y za co ręczył się. Art. 53. O Ordynaciey Oycowskiey. Ktoryby Ociec maiąc dziadki (tak) swe z żoną własną zrodzone, maiąc bor bartny w Puszczy Króla Imci, chcąc dzieci swe rozrządzić za dobrego zdrowia swego, tak zeby oprocz pomocy iakiey do Sądu przyszedł Bar­tnego, chcąc vczynić Ordinacyą miedzy dziećmi Swoimi, na to się dobrze rozmysliwszy, a tamże by przed Sądem Bartnym zeznanie vczynił, Iż on Synowi iednemu bądz też y dwiema ktorego by sobie vpodobał do po­sług y do roboty bartney być godnieyszego Y to coby inszym zeznał, a oto prosiłby aby taka Ordinacyą iego była Zapisana, takowemu Sąd Bartny tego bronic niema, Y taka Ordinacyą Oycowska ma być w mocy czasy Wiecznymi zachowana, Y tey Ordinaciey Oycowskiey zaden iego Syn po Smierci Oyca swego niemoże przeczyć, A takowy Syn po Oycu Swym ktoryby od Oyca Swego zapis na bor oycowski otrzymał, niemoże być od żadnego brata swego przenagabywany w boru Oycowskim czasy wiecznymi, Choćby ktory brat albo bracia iego mienili to sobie za krzy­wdę Wielką, bo kazdy Ociec wie iako dzieci swe rozrządza Y wie ktory Syn iest iemu pozytecznieyszy. A wszakże iesliby też Ociec czyniąc Ordinacyą roskazał y oznaczył Dziedzicowi boru inszey braci iego co 7. boru dać, tedy to zarazem vczynić powinien. Art. 54. O "Wyciosaniu y zepsowaniu znamienia z drzewa Bartnego Ktoby z Bartnikow wazył się oprocz pozwolenia Sądu Bartnego, z Jakiegokolwiek drzewa bądz Sosnowego, badz dębowego, jesionowego, jeglijowego bartnego Swoią wolą znamię Wycinać, siec, niewiodszy z bar­tnikiem zadnego prawa w Sądzie Bartnym, a choćby też y zacząwszy prawo o ono drzewo, a zrąbił by ie y znamię psował oprocz Widzenni-kow, takowy za ono zepsowanie drzewa y wyciosanie znamienia będzie winien dać temu czyie drzewo zepsował pięcdziesiąt groszy pieniędzy, z winą takoważ Sądowi Bartnemu zarazem z prawa niewychodząc. Czego iesliby niezapłacił ma zarazem do czwierdzi być osadzony. A iesliby się okazało że ono drzewo z ktorego znamię wyciął swą wolą, oprocz pozwole­nia Sądu Bartnego było iego boru własnego, takowe drzewo iż swoią wolą to vczynił przypada na Vrząd Bartny, ktore będzieli chciał blizszy ono drzewo z Vrzędu Bartnego odkupić. Art. 55. O Wycięciu pszczoł z Vlem z wywroconego albo złamanego drzewa. 4 Iż się to poniekąd trafia że Sosnia, dąb, lub iakie inne drzewa bartne ze pszczołami bywaią wywrocone, albo złamane w Puszczy Krola Imci, O iakowych pszczołach gospodarzowi zrazu strudna się dowiedziec przy zabawie gospodarstwem domowym. A naszedszy inszy Bartnik (iako to byli zwykli) takowe drzewo z pszczołami Wyrąbi y do domu wezmie, albo raczey komu ie zaprzeda, y gospodarzowi Onych pszczoł wielka sta­nie się szkoda. A tak ktoby się tego wazył, żeby pszczoły cudze z drzewa iakiego Wywroconego albo złamanego Wyrąbił, Y one skorzystał, takowy Archiw. kom. hist. t. IV.

będzie winien dać temu czyie pszczoły wyciął dwie kopie groszy, z winą grzywny iedney Polskiey Sądowi bartnemu Oprocz zadney folgi aby ta­kowego postępku inni się niedopuszczali y kajali. Art. 56. Z "Widzenia gdyby się nie znalazło znamię ni jedney strony. Gdyby Bartnik Bartnika zapozwał do Sądu Bartnego o Osiągnienie iakiego drzewa bartnego, bądz z pszczołami, bądz też proznego, z ktorey by załoby Widzenie Obiema zkazane było, y rąbiliby Widzennicy znamię w Onym drzewie o ktore takowa szła sprawa, a nieznalazłoby się znamię ani tey, ni owey strony, takowe drzewo przypada na Vrząd Bartny wie­cznie. A iesliby się onym rąbieniem okazało znamię innego bartnika, kto­ryby z takowymi stronami o Ono drzewo Sprawy niemiał, takowi Obadwa ktorzyby mieli sprawę o cudzą sosnia maią być winni, y temu czyie drzewo za znamię dać pięcdziesiąt groszy, z winą takoważ Sądowi Bar­tnemu. A wszakże ten coby one pszczoły chodził, powinien by temu czyie drzewo chodził y pszczoły kleczył szkody nagrodzic y Winę Są­dowi zapłacic. Art. 57. O Zadziatkach. Zadziewanie drzew w Puszczy Krola Imci z dawnych czasow są za­bronione, ale ktory bartnik iakie drzewo dziać pocznie, niech ie zarazem wydzieie. A iesli minie zadziatkowi, żeby zacząwszy dziać iakie drzewo a niedodział, dla zepsowania piesni, cztery niedziele, tedy ono drzewo już nie iego ale tego ktoby go dodział, A wszakże ten, co dodzieie zadzia­nego drzewa, ma to sobie Actami bartnymi Obwarować z pewnym Swia­dectwem, w ktorym drzewie gdy tak vczyni, tedy on co drzewa zadział niema go przenagabywać wiecznie pod Winami sądowymi. Art. 58. O Zapowiedzi Pszczoł. Gdyby Bartnik bartnika zapozwał do Sądu Bartnego, iz robi drzewo iego, Własnegoż boru onego, y w tym drzewie pszczoł vżywa, A po­zwany by nie zapierał aleby rzekł że robię iako Swoie własne, biorąc się na Widzenie, a tam zeby on Actor domagał się u Sądu tego, aby one pszczoły vrzędownie zapowiedziane były do rosparcia prawnego, Takowa zapowiedz iest zabroniona ile osiadłemu Bartnikowi, boby w takowey za­powiedzi mogłby się iaki łotr wrzucić na one pszczoły odkleczyć albo y wydrzeć, a takby obie strony do vtraty przyszły, domniemaiąc się ieden na drugiego że one pszczoły odkleczył, albo też wydarł. A iz osia­dłemu zapowiedz nie idzie, przeto Sąd Bartny w zaysciu prawa o takowe pszczoły ma zesłać Podstarosciego Bartnego ktory przy bytnośći Obudwu stron Okleci one pszczoły, a oklek do Starosty Bartnego przywieść aby v Starosty Bartnego był, az do rosparcia prawa miedzy stronami. A tak ktory z stron one pszczoły prawem zyszcze, ten on oklek od Starosty bartnego wziąć ma od ktorego Winien dać pułosma grosza. A o dawniey-sze vzywanie takowych pszczoł z stroną ma mieć zdrowe prawo w Sądzie Bartnym. Art. 59. O Szwiepiotach. Szwiepiotami zowią pszczoły, ktore same siadaią w drzewa stare nie-dziane wyprochniałe w lasach y też w borach, jakowe pszczoły roie

w puszczy zamagaią Bartnikom, do tych pszczoł zaden z bartnikow nic niema, A takowe pszczoły gdy by ktory Bartnik znalazł w Puszczy, powi­nien o nich w sądzie Bartnym wszytkim Bartnikom opowiedziec by wszyt­kim iawne były, zeby iaki łotr nie wyrąbił onych. A gdy by takowe pszczoły kto porąbił, a byłby nań dowod pewny takowy powinien Panu Staroscie tamecznemu piec grzywien Polskich Winy. A Sadowi Bartnemu dwie grzywny Polskie, Bartnikom wszytkim dwie beczki piwa. Go się ma rozumiec tak o Bartnikach, iako y o roznych ludziach. A ktoby o takowych pszczołach wiedział, a Bartnikom o nich nie oznaymił, takowey winy połowicą ma być karany, Oprocz Zadney folgi, bo gdy by ich taił, znak tego, zeby ie miał wolą skorzyscic. Art. 60. 0 zrąbieniu drzewa sośni, albo dębu Bartnego. Ktoryby Bartnik drugiemu Bartnikowi porąbił Sosnia, albo Dąb albo iakie inne drzewo Bartne, a okazałoby się to że porąbił, takowy za tako­wy exces, ma dać z boru swego własnego takoweż drzewo iakoweby po­rąbał w kniej gdzieby Sobie obrał ten co iego było drzewo zrąbione, z Winą Sądowi bartnemu pięciudziesiąt groszy durantibus judicijs. Art. 61. O Oćięciu gałęźi z drzewa Bartnego. Ktoryby Bartnik ważył się tego, żeby zalazszy powrozem na czyie Sosnią albo dąb ocinał gałęzie, tak zeby ono drzewo Ocinaniem Oszpecił, a byłby o ocięcie do Sądu Bartnego zapozwany, y okazałoby się to że ociął, za takowe ocięcie gałęzi byłby powinien zarazem dać temu co iego drzewo ociał, w tamteyze kniej takową Sośnią albo dąb wedle upodo­bania iego z winą pułgrzywny Polskiey Sądowi Bartnemu. A wszakże Onę Sosnią albo dąb Ocięty, ma sobie do swego boru wziąć. Takowyż decret ma być o vcierzchlenie Sosni albo dębu, albo iakiego innego drzewa Bar­tnego z takoważ winą. Także takowyż in Simili dekret ma być vczyniony, ktoby rąbiąc iakie drzewo na Sosni, albo dębie, albo na iakim innym drzewie, swoim drzewem gałęzie cudze na drzewie Bartnym obłamał z ta­koważ winą Sądowi Bartnemu ma być skarany. Art. 62. O wzięciu powroza, piesnie, serki y Ciosnki Bartnych. Ktoby z Bartnikow albo też y z obcych ludzi Smiał się tego ważyć zeby powroz bartny, albo też zelaza piesnią, Serkę, ciosnkę, topor, Swey-czę wziął przy robocie w kniej w puszczy drugiemu bartnikowi, przez iakoweby pobranie statkow na robocie bartney Szwankował barzo, a oka­zało by się to, izby One statki bartne pobrał, takowy winien dać oprocz zadney folgi za powroz trzydziesci groszy, za piesnią Dwadziescia groszy, za serkę piętnascie groszy, za Ciosnkę dziesięc groszy za Szweyce Trzy grosze, za topor piętnascie groszy, z winą grzywny iedney Polskiey. A za Omieszkanie roboty na Puszczy w boru swym na Szkodę przysiądz, ma ten coby mu te statki bartne kto pobrał. Art. 63. O Zabraniu strawy w puszczy. Gdyby ktory Bartnik robiąc na puszczy w boru bartnym swoim czas niemały, a zywnosci by iemu niedostało, pusciłby się do domu znowu dla zywnosci, z ktoraby zaś miał na robotę przyść, Y trafiłby będąc vgło-dzony, strawę innego bartnika, albo w stanu, albo w iakim iego schowa-

niu, samego przy Oney strawie nie zastawszy, takowy Oney strawy może podieść dla posilenia ciała swego, a na znak tego aby on Bartnik czyia iest strawa wiedział, ma napisać znamię boru swego przy oney strawie, apotym Vyrzawszy się z onym bartnikiem opowiedzieć, y będzieli chciał nagrodzic. Takowy tedy mniemania złego y Winy vchodzi, gdyż iest rzecz niemała przygoda. Ale ktoby vmyslnie zaszedszy na Puszczą szukał po Stanach, albo Schowaniach Bartniczych, Strawy bartney, a znalazszy Onę by strawę zabrał, dlaczego by bartnik na robocie swey Szwankował, a oka­załoby sie to po nim zeby zabrał, Takowy winien za Onę Strawę dać, tak iakoby ią sobie szacował czyia była, z winą kopy groszy pieniędzy. A za omieszkanie powinien taki dać kopę groszy oprocz zadney folgi, aby się inni w tym kajali. Art. 64. O Wzięciu garca w puszczy. Na Puszczy nie jeżdzą zduni do garcy wołaiąc, aiesli O co w Puszczy trudno iako o garnec, bo choć bartnik ma co warzyć gdy garca niema musiałby z roboty do domu gwoli garcowi isc rad nierad, przez coby nie­małą szkodę podiął. A iest ta Starozytnych Bartnikow vstawa, ktora do zgonu trwać ma, Iz ktoby komu w puszczy garnec wziął, tam gdzieby go Bartnik dla swey potrzeby Schował, a okazałoby sie to jawnie przez pewne Swiadectwo, albo za przewiedzieniem prawa, takowy za kazdy gar­nec ma dać piecdziesiąt groszy pieniędzy, Stronie y Sądowi oprocz folgi. Art. 65. O Poięciu Czołna z Przystani. Bartnikowi kazdemu bez czołnu w ktorym się do roboty swey Bar­tney przez rzekę albo przez potoki przewozi, tak iako dobremu gospodarzowi bez konia barzo ile, A tak kto by się ważył Bartnikowi ktoremu na iego przystani czołen wziąc, A na to mieysce zaś go niepostawić, aleby go dla pozytku swego pokątnie chował, iaki niktorzy zwykli czynic, dla ktorego by wzięcia czołnu ten czyiby czołen na robocie szkodzien był, a oka­załoby się to że on Czołen wziął, takowy za on czołen winien zapłacie Czterdziesci groszy z Winą takoważ Sądowi Bartnemu. A o szkody ktore by on Bartnik miał przez wzięcie czołnu, zdrowe prawo miec ma. Art. 66. O Wzięcie Żaku. Gdyby Bartnik Bartnikowi na iego Zastawisku Żak albo kilka wziął, a okazałoby się to po nim, takowy za kazdy Żak powinien zapłacie po dziesiąciu groszy, z winą takoważ Sądowi Bartnemu. Art. 67. 0 Roiach Pszczoł. Zwyczay bywał v niektorych Bartnikow, a także y u pospolitych ludzi niebarzo dobry, Iż chodząc po Puszczy na Vmysł szukali, y teraz szukaią rojow pszczoł, które zebrawszy do domow swych noszą, y innym ludziom postronnym przedaią, dla czego bartnicy barzo szkodni, gdyż kazdy nato pracuie Spodziewaiąc się Osadu z łaski Bożey w drzewach swoich, aż ci roje ktoreby miały w drzewa bartne osiadać Oni ludzie zbieraią, czego za starozytnych Bartnikow zabroniono, y o takowe Sprawy ledwo na gardle się niekarali. Zabiegaiąc tedy temu aby takie Swewoli vstały, iako iest dawne postanowienie, aby ktoby po puszczy chodząc Pszczoły roje zbierał, a do domu nosił, a był przeswiadczony, czyby le

w domu chował, czyli też komu przedawał, takowe pszczoły maią bar­tnicy wziąc, A winą za kazde pszczoły grzywną Polską taki ma być ka­rany, o ktorą zarazem ma być Osądzony. Art. 68. O Wykurzaniu Pszczoł. Zwykli niektorzy z Bartnikow nietylko roje pszczoł po Puszczy zbie-rywać, ale też Y pszczoły Swieżo Osiadłe z dzieni wykurzywać, a zwła­szcza tacy ktorzy się w domach małym gospodarstwem bawią, co iest rzecz plugawa, nietylko ludziom ale y Panu Bogu omierzła, a takowi ledwie co nie za złodzieiow rozumieni być maią, gdyż przesmrodziwszy dzienie Dymem, trudno się w takowe dzienie Bartnik ma dorobić pszczoł. A tak ktoryby Bartnik ważył się komu z dzienia pszczoły Wykurzać, a byłby nań pewny dowod. Takowy ma do Czwierdzi być osadzon, a nie puszczony aż Panu Staroscie tamecznemu zapłaci winy trzy grzywny Pol­skie, Sądowi Bartnemu grzywnę iednę Polską, a Bartnikom dwie beczki piwa, oprocz zadney folgi. Aiesliby się tego drugi raz czynić wazył, tedy takowy ma być z puszczy wywołany a bor iego innemu ma być vdany. Art. 69. O spaleniu drzewa Bartnego, albo vsuszeniu puzarem. Iesliby kto z Bartnikow w Puszczy nocleguiąc, albo popasaiąc, albo łyka drąć nieopatrznie Ognia odszedł, od ktorego ognia pużarem bor by się zapalił, ktorym pużarem zgorzałaby ktoremu Bartnikowi Sosnia, albo dąb, bądz ze pszczołami, bądz by też bez pszczoł, alboby też od tegoż pu-żaru vschło iakie drzewo, z ktoregoby iuż zadnego pożytku niebyło, a okazałoby się to, że tym pużarem Ono drzewo zgorzało, albo vschło, tedy ma wydziać za iednę sosnia dwie sośni, a za ieden dąb, dwa dęby, tam gdzie by mu wywiodł z winą piąciudziesiąt groszy. A takowey szkody nie drzewem gotowym boru swego, ani zmyslonym Zamianku Czynieniem płacic ani Opisować ma, iedno własną robotą swoią, dla spustoszenia boru swego. A wszakże o zapalenie pużaru Dworowi by się sprawować powi­nien, ktoryby zarazem miał być wydan do Pana Starosty. Art. 70. O spaleniu w puszczy stanu Bartnego. Iesliby się trafiło ktoremu z Bartnikow, albo też z obcych ludzi, zeby w stanu drugiego bartnika nocuiąc, w nim iako nieopatrznie ogien zostawił y spalił, a byłby o to spalenie do Sądu bartnego zapozwan, na ktoregoby załoba była, jż stan leżąc w nim spalił, a pozwany by się bro­nił tym, że niechcąc ale w zaśnieniu z roboty y pracy zapaliło sie, tam iemu samemu przysięga ma być skazana iako nie vmyslnie, ale w zaśnie­niu on Stan by zgorzał. A wszakże z onym bartnikiem czyiby stan zgorzał ma go spoinie pobudować, naydaley do Czterech niedziel pod winami Sądowymi. Art. 71. Gdyby ieden drugiemu Pszczoły Oklecił. Gdy by Bartnik Bartnikowi pszczoły iego okleczył Niezacząwszy z nim prawa, mianuiąc ie za swoie własne, y otknąłby one pszczoły swieżą wiechą, y znamie swego boru połozył na ono drzewo. Takowy nie­mą być rozumian aby one pszczoły chądziebnie kleczył. Awszakże jżby się oprocz prawa targnął na One pszczoły ktorych przedtym nieużywał,

ma być winą pięcdziesiąt groszy karany. A iesliby się przez Widzenie okazało że cudze a nie swoie pszczoły okleczył takowy za oklek onemu czyie by pszczoły były ma dać kopę groszy, z winą grzywny Polskiey. A od znamienia iesliby swoie nowe na Oney Sosni albo dębie włozył ma być winą pięcdziesiąt groszy karany. Art. 72. Czas kleczenia Pszczoł. Za sławney pamięci Wodzonego Andrzeia Modliszewskiego niekiedy Starosty Łomzinskiego na Rugu bartnym Nowogrodzkim otrzymali Bar­tnicy dekret takowy, Iż zaden Bartnik niema się ważyć kleczyć pszczoł, az do Swięta podniesienia krzyża Swiętego. Była bowiem tego przyczyna, iż niektorzy z bartnikow zwykli się byli vbiegać do kleczenia pszczoł chociasz nie swoich, ktory decret stanął za skargą niektorych Bartnikow. A iż ten Dekret teraz zda się być Bartnikom niepozyteczny z tey przy­czyny, Iż co daley to się większego złodzieystwa namnaża, ktorzy w ten czas gdy się Bartnicy domowym gospodarstwem bawią, zwykli się do pszczoł cudzych kleczenia vbiegać. Przeto dogadzaiąc iakoby Bartnicy Szkod uchodzic mogli postanowili miedzy sobą (czego ganic nie trzeba) aby kleczbę zaczynali od Swięta Narodzenia Panny Mariey. A ktoryby Bartnik wazył się przed tym czasem pszczoł kleczyc, ma być winą według decretu w Actach generalskich Opisanego karany. Art. 73. Czas podmietywania Pszczoł. Zwykli niektorzy z Bartnikow prozno podmietywać Pszczoły, zwła­szcza ci ktorzy się bawią domowym gospodarstwem, wprzod woli około jarzyn robic, role sprawować, a zrządziwszy gospodarstwo domowe, po­tym idzie prozno pszczoł na Puszczy podmietać, Y podmietaiąc robotę z robakiem prawie przełożonym trzeć. A to z tey miary czynili aby się iego pszczoły v ktorych robak iest nierojły. jakoż rzecz y pewna y pra­wdziwa że się takowe pszczoły v ktoryeh robaka rzną roic niemogą, czym się innym Bartnikom szkoda niemała czyni. A tak kazdy Bartnik ma się na wiosnę iak da Pan Bog ciepło pospieszać do podmiotu pszczoł, a pod­miot konczyć naydaley do Swięta Swiętego Stanisława w Maiu. A ktoryby Bartnik niepodmiod (tak) pszczoł do S. Stanisława, aby ich już nieruszał pod winą trzech grzywien Polskich. Art. 74. O Twarzy. Zwykli niektorzy z Bartnikow zawioszy się na puszczą na tworz, nie­tylko Swiętu, ale y niedzieli nie borgować, mowiąc szkoda prozno chleba ieść tworząc tak w Swięto, Niedzielę, iako powszedni dzien, a Pan Bog wie za co na Bartniki dopuszcza plagi wielkie, niedzwiedzie, złodzieie, Wiatry, Ognie, puzary et id genus. Dla czego aby zaden Bartnik niewazył się w zadną niedzielę ani w Swięto vroczyste na puszczy robie, tworzyć, podmietać, kleczyć wrozic, dziać. Co iesliby ktory był przeswiadczony zeby robotą swą Swięta chwalebnego nie vczcił ma być winą pułgrzywny Polskie karany, tyle razy ileby się tego wazył czynic. Art. 75. O Loźnych Bartnikach. Loźnych Bartników iako zawsze bywało, tak y taraz iest po częśći ktorzy bory swe poprzedawszy innym Bartnikom, robią u innych Bartni-

kow, a ztąd zwykli w puszczy szkody czynic tak w pszczołach, iako w la­sach, to iest pszczoły Wydzierać, łyka w lasach drzeć, tak iż Bartnicy dla takowych z trudnoscią łyk do swey roboty dostaią. Zwykli też takowi Lozni łącze w lasach stawiać, y z gotowych Bartniczych obychodzac wy­bierać, zywność w Stanach albo w schowaniach Bartnikom bierać, y inne Szkody czynic, Zwykli też takowi lozni towarzystwo z strzelcami miewać takowymi ktorych proznymi zowią, znimi po puszczy chodząc, Spoinie szkody czyniąc, co się ztąd czyni że na takowych kary niemasz. Acz wprawdzie Bartnikom robociązóm (tak) potrzeba, awszakże takowym sposo­bem Lozni bartnicy, u Osiadłych robie maią, aby zaden lozny swą wolą do Puszczy nieważył się chodzie aż ma miec pewnego Bartnika, u ktoregoby za pieniądze robił, A w puszczy do tąd bywać ma, dokądby v onego Bar­tnika v ktorego się robie naiął robotę miał, a iako z nim na robotę zay-dzie, tak zas z nim z puszczy schodzie ma, Czego sami Bartnicy prze­strzegać maią, a inaczey w Puszczy bywać niema. A ktoby kolwiek ta­kowego loznego Bartnika w puszczy Krola Imci potrafił, a on niemaiąc Pana v ktoregoby robił po puszczy chodził, albo po łączach, albo łyka darł," albo też z gotowymi łykami z Puszczy Szedł, Takowy lozny ma być pojmany, a z tym coby niosł do Dwora go oddać. A dwór takiego karać ma tak iako zasłuży. Art. 76. O Odpowiedzi. Gdyby kto z bartnikow będąc z iakiego rankoru zaiątrzony, miał nienawisc na drugiego Bartnika y odpowiadał mu, tak zeby on bartnik dla iego odpowiedania nie miał bespiecznego iscia na puszczą y robot swych odprawowana y też bespiecznego spoczynku w stanu swym, albo y w ia­kiego innego bartnika, a uciekłby się z tym do sądu Bartnego vskarzaiąc się na takowego na ktorego by sie vskarzał, y obawiał onego, takowy ma być zapozwan do Sądu Bartnego, a tam ma być Osadzony do Czwierdzi Bartney, z ktorey niema być wypuszczony aż postawi pewne rękoiem-stwo Osiadłych ludzi, iako on Bartnik ktoremu odpowiada ma być bes­piecznego zdrowia od niego, ktorzy rękoymiowie maią w sądzie stanąć y to zeznać Rękoiemstwo Y zapisać, zakład miedzy nimi założywszy. A iesliby takowy vporny był, y do Czwierdzi iść niechciał, na takowym ma być wina skazana dziesięc grzywien, z ktorą ma być do P. Starosty odesłany. Art. 77. Ktoby za Dekretem sądu Bartnego do Czwierdzi iść niechciał, albo z Czwierdzi vpornie Wyszedł. Gdyby Bartnik za przewinieniem, a za Dekretem Sądu Bartnego na ktorymby wina była skazana vpornie do Czwierdzi iść (nie) chciał, albo też będąc Osadzony, z Czwierdzi bez woli sądu Bartnego Wyszedł, na takowego ma być Winy trzy grzywny Polskie skazano, z ktorą do Dworu ma być Wydany. Art 78. O Fałszywym Miedzie. Gdyby kto z Bartnikow przedał beczkę miodu zaszpontowaną, za kto­raby kupcowi slubił, iż niema być w beczce zadnego fałszu, ktoraby beczkę kupiec zwierzawszy się na słowo iego wziął, a potym on sam kupiec, albo drugi komuby tę beczkę miodu przedał, znalazłby w niey iaki fałsz dla ktoregoby trudności iakiey zażył, A on kupiec vdałby się do sądu Bar­tnego, a okazałliby sie fałsz, takowa beczka z miodem ma być Dworowi

Wydana a niewrocona, A on przedawca beczki kupcowi co v niego kupił miod fałszywy winien by wszystkie pieniądze wrocic, za coby on miod przedał. A iesliby co on kupiec utracił, takowym iego fałszem to wszytko nagrodzic by powinien, czego iesliby się vczynic zbraniał, takowy ma być od sądu Bartnego winą karany. Art. 79. O Rugach. Bartnych. Rugi bartne wedle starożytnego Zwyczaju w Nowogrodzie maią by­wać odprawowane, przy Oblicznosci Pana Starosty tameyszego albo Sub-delegata iego. Na ktore bartnicy wszyscy tak Nowogrodzkiego iako Ostrołęckiego Nastawstwa kazdy Osobą swą powinien bywać, y wedle starożytnego zwyczaiu przysięgi wedle Roty Opisane odprawować po­winni, ktory iako zdawna bywał przez dwie lecie na dzien Swięta Swiętey Elzbiety. Art. 80. Przysięga Rugowa. Ia N. Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu w Chwalebney Troycy iedynemu, Krolowi Io. Mci Panu Naszemu Młłmu, Panu Staroscie tuteyszemu N. y też Wszytkiemu gminowi Bartnemu. Iż Ia w Puszczy Krola Imci szkod żadnych nieczyniwał, Puszczy puzarem niepopaliłem. Pszczoł żadnemu Bartnikowi w drzewach pospolitych nie dzierałem, anim miodu gotowego nikomu chądziebnie nie bierał. Żywnośći ani naczyniow bartnych Bartnikom nie bierałem. Drzew z pszczołami y proznych nierą-bywałem, ani wiadomie ogniem zadnegom niepopalił. Rojow pszczoł z Pu­szczy do domu swego nienosiłem, anim też ich żadnemu nieprzedawał. Z strzelcami prożnymi ktorzy w puszczy szkody czyniwaią, towarzystwa żadnego niemiewałem, anim też zadnemu do złego nieradzi!, ale owszem na kogom co Wiedział opowiadać powinien będę. Iako z rusnicą nie cho­dzę strzelać zwierza y na swoy pozytek obracać, ale do dworu wszytko oddaię. Tak mi Panie Boże pomoz Y męka iego Swięta. Art. 81. Ktoryby Bartnik na Rugu niebył, w iaką winę popada. Ra Rugu bartnym za oznaymięniem Podstaroscich Bartnych każdy Bartnik bywać powinien. Nietylko sami gospodarze Bartnicy, ale y ich Synowie, słudzy ktoby tylko na puszczy powrozem robił. A tam kazdy z nich przysięgę wedle Roty Opisaney czynic powinien. a dokąd się Rug nieskonczy, dotąd kazdy być y nieodchodzic powinien. Y w ten czas kazdy robotnik kazdego Bartnika gdy Rug bywa sądzony w Puszczy być niema dla szkod iakich czynienia A ktoryby Bartnik sam y iego chleboiedca na Rugu w Nowogrodzie bywać zaniedbał, takowy kazdy z Bartnikow popada w Winę Panu Staroście Łomzinskiemu trzy grzywny Polskie, A Sądowi Bartnemu jurisdictiey swey iednę grzywnę Polską. A wszakże takowy ktoryby na Rugu niestanął, powinien Winę zapłaciwszy, w pierwr-sze roki bartne jurisdictiey Swey takoważ przysięgę vczynić wedle Roty Opisaney, iako y na Rugu, ktorey iesliby nievczynił, y na Rugu nie stanął, w takoważ winę popada tyle razy, ile razy dosyć by prawu nievczynił. Art. 82. O Złoczyńcach. Gdyby iaki złoczyńca bądz z Bartnikow, bądz też iaki obcy na kra- dziestwie był poiman, albo o wydarcie pszczoł, albo o porąbienie iakiego drzewa z pszczołami, y żeby gardło vtracic zasłużył y byłby na gardło

Osądzony, do takowego Actu Podstarości bartny wyprowszy kozieł od powroza bartnego na pozew, co znaczy Smierć złoczyńce ma obeyść bar­tnikow wszytkich nakazuiąc im Onym kozłem aby do mieysca pewnego y na czas pewny wszyscy gospodarze bartnicy z Swymi chleboiedcami ktoryby tylko na boru robił stanęli. Do ktorego Actu gdy ich Podstarośći bartny obwieśći, z takowym pozwem powinni stanąc kazdy z nich pod winą piąciudziesiąt groszy pieniędzy, zdawna przeciw nieposłusznym po­stanowioną, ktorzy z szedszy się do mieysca iednego, niedawaiąc samey powodowey stronie śzkodować, powinni się składać na Wydatki y po­trzeby wszelakie na iednego złoczyńcę po Cztery grosze, Czego się Zaden zbraniać niema pod takoważ winą wyżey opisaną. Art. 83. O. Executiey na Złoczyńcę. Gdy iuż strona powodowa w Sądzie potrzebnym bartnym żałobę swą przełoży na złoczyńcę criminaliter, bądz o Wydarcie pszczoł, bądz o porąbienie drzewa z pszczołami y Wybranie miodu wedle zwyczaju prawa pospolitego, za iakiby exces gardło utracic zasłuzył, a on złoczyńca zrazu przyznać się niechciał, aleby owszem zapierał, spodziewaiąc się iaką sztuką procuratorską od smierci być wybawionym, takowego złoczynce gdy nan będą pewne documenta na Sąd wydać katu na probę, przy kto-rey probie ma być Pisarz Bartny z Czterma bartnikami od Sądu na to przydanymi ktory zeznanie iakieby złoczynca wyznawał ma pisać. A ie-sliby złoczynca tak twardego sumnienia był zeby się przyznać niechciał, takowego powod powinien z szescią Swiadkow zarazem poprzysiądz. A iesliby się przyznał takowego iuż poprzysięgać nie potrzeba. To też pilno potrzeba wiedzieć, iż iesliby sie złoczynca przyznał, że takowy zły vczynek pierwszy kroć vczynił, takowy ma być Obieszony. A iesliby ze­znał iż to kilkakroć czynił co się dotycze miodu, takowemu kat ma pęp wyrznąć y z niego kiszki wytoczyć, y tak z nim czekać az zdechnie, a po­tym zdechłego obiesić. jus culmense demonstrat. Art. 84. O Złoczyńcy Osądzonym na Smierć. W Prawie Maydeburskim Opisuie prawo gorące złoczyńcom do vczynienia Executiey do Dwudziestu y Czterech godzin, a miniełi ten czas tedy do trzeciego dnia. Bywało też to w prawie bartnym ieszcze za S. Pamięci Książąt Mazowieckich, Iż na złoczyncę Osądzonego bartnicy nieszukali kata, ale go Sami Wieszali. Na iakowego powodowa strona da­wała Swoy powroz bartny, a doprowadziwszy złoczyńcę do iakiego drzewa Onże powod Swoy Powroz przerzucał przez gałąś na drzewie wysoko, a ieden brzeg powroza uwiązał u innego drzewa, albo v iakiego krzaka, iia drugim złoczyńcę vwiązawszy, wciągnąwszy go wszyscy bartnicy co ich iedno bywało, y taka Smierc onemu była. Teraznieyszego tedy Wieku takowe executie ustały, gdyż iest rzecz brzydka takowym rzemiosłem się bawic, a katu dochod odeymować, ale na takowego złoczyńcę powinni bartnicy po sobie pobor puszczać, tak na kata, iako y na inne wydatki, niedawaiąc powodowey stronie śzkodować. A tak gdyby złoczyńca iaki był na smierć Osadzony, a niemogliby się na kata tak rychło wzdobyć, tedy nie względem prawa Maydeburskiego dnia trzeciego ale dokądby kata niedostano ma być złoczyńca tak długo pod Strażą w Czwierdzi chowany, przestrzegaiąc tego, aby przy złoczyńcy, ani noż, ani zadna Archiw. kom, hist. t. IV. 5

rzecz takowa nie była, ktoraby wiedząc iż ma na katowskie ręce przyść Smierci sobie niezadał. Art. 85. Obieszony mali być Zarazem z Szubienice vrzniony, albo na Cmyntarzu pochowany. Hostiensis Doctor o Obieszonych tak pisze. Suspensi in Ecclesia vel circa Ecclesiam sunt Sepeliendi dum tamen poenituerunt, sed tamen ad hoc quod de patibulo non deponantur nisi cum licentia judicis saecularis, ne justitia contemni videatur, et sic loąuun-tur leges, quam,licentiam judex denegari non debet. To iest. Obieszeni, w kościele albo przy kosciele maią bywać chowani iesli się spowiadali. A wszakże iest przydano do tego, Iż z Szubienicy niemaią być złożeni, aż za pozwoleniem Sądu Swieckiego, ażeby Sprawiedliwość nie zdała być się wzgardzona. Y tak omawiaią Vstawy prawne, jakowego pozwolenia sędzia zabraniac niema. Stosuiąc się tedy nietylko do vstaw prawa pospolitego Swieckiego, ale też y do pisma Swiętego, więc zło­czyncę obieszonego iesli się brzed karą swoią spowiadał, Chwalebny Sa-crament przyimował, maią z Szubienice zdiąwszy w kosciele albo na Cmyntarzu pochować, Ale iesli by się nie spowiadał, tedy tamże pod Szubienicą ma być pochowany. Awszakże oprocz pozwolenia Sądu Bartnego nie ma być z Szubienicy vrzynany, iednak choćby y Sąd po­zwolił, tedy Obieszony po Obieszeniu przynaymniey ma być na szubie­nicy Sześć dni, a to dla vpamiętania inszych ktorzy patrząc na Obieszo­nego Snadniey mogą przychodzie, ile zli, do vznania. Art. 86. O Regestrowanych. Gdy złoczyńca Osądzony będąc v kata na probie, albo też dobro­wolnie bez proby pomowił by kogo albo z prawdy albo też z nienawiśći, że z nim na złodzieystwie społkował, ktoryby przez Wyznanie złoczyncy był regestrowan, a nie odezwałby zas tego on złoczyńca idąc na smierć, Takowy regestrowany iesli się czuie byc niewinnym, tedy niz onemu wyni­dzie rok y szesc niedziel ma do sądu bartnego dobrowolnie przyść, oprocz za­dnego zapozywania, maiąc przy sobie szesciu swiadkow ludzi wiary godnych, w niwczym niepodeyrzanych, Y tamże przed sądem opowiedziec niewinność swą. A ma prosie o to pilnie, aby iemu takowe regestrowanie przez zło­czyncę vczynione z swiadkami ktoreby przy sobie miał cielesną przysięgą znieść nakazał, na Rotę, iako z tamtym złoczyńcą zadnego towarzystwa nie miewał. Co gdy tak vczyni ma być wolen od takowego regestrowania. Y nie mogł by mu żaden tego zadawać aby iemu takie regestrówanie mogło być szkodne. A iesliby takowego regestrowania zaniechał, a niewy-wiodłby się Swiadkami niżby wyszedł rok y szesc niedziel, Takowy ma być rozumian za takowegoż obieszonego co nań wyznawał, y takowy w Puszczy Krola Imci miedzy bartnikami mieysca miec by nie mogł, Y boru bartnego swego trzymać by iuż niemogł Y owszem Takowy ma być z puszczy Wywołany, a bor iego bartny ma być iakiemu gospoda­rzowi vdany, z ktoregoby boru wina Dworna Y sądowa mogła i miała być zapłacona. Art, 87. O złym mniemaniu na ktorego z Bartnikow. Bywało po częśći, a zwłaszcza miedzy teraznieyszymi młodymi Bar­tnikami. Iż niektorzy chodzą miedzy ludzmi prawie iako pod pokrywką

czyniąc się pokornymi sprawiedliwymi Y niewinnymi vskarzaiąc się przed ludzmi y narzekaiąc, iakoby im w puszczy złodzieie szkody czynie mieli w pszczołach, y niektorzy ludzie na czas im wiarę dawaią, a oni Sami ta­kowi barzo radzi porywczy do szkod czynienia ludziom, O iakowych nie-ktorzy z Bartnikow, takteż y obcy ludzie prawie dobrze wiedzą że takowi tylko że dla vtraty swey opowiadać ich niesmieią. Sniadnie bowiem tako­wych ludzi poznać ktorzy się sztuką złodzieyską bawią, a to niemaiac przychodow żadnych z hoynego a marnotrawnego życia, z częstego na­wiedzania karczmy, alboli też do domu swego beczkami noszenia piwa, z Ochędoznego przyodziewku, Z Wielkiego nierządu bawienia się z Stro­jow nierzadnicąm kupowania et id genus. O czymby ludzie pospolici Wie­dzieli takowe przychody iakieby miewali roschody, A iż o takowych mil­czą tedy oni im daley tym większą złość popełniaią, mniemaiąc aby o takowych ich excessach zaden człowiek wiedziec niemiał. Na kogoby tedy takowe złe mniemanie było, a oznaymili by to dobrzy ludzie, Iż niemaiac domowego dostatku hoynie żyią, a bawiłby się takowymi exces-sami iakie są opisane wyżey. Takowego kazdego ma Sąd Bartny kazać do Sądu Bartnego zapozwać, y obiawic iemu O co go pozywaią. Ktory iesli stanie, a przeciw żałobie Instygatora nieznałby się nidoczego, tako­wemu ma przysięga z Szescią Swiadkow ludzmi sławy dobrey skazana, ktorych iesli nieprzewiedzie ma być za złodzieia rozumian. A iesliby też za pozwem stanąc na roki niechciał, tedy potemuż, takowego tedy ma sąd bartny do dworu wydać, ktory tam gardło swe ma okupować, a z puszczy Krola Imci ma być Wywołany, a bor iego gospodarzowi do­bremu ma być vdany. Art. 88. Ktoby Złodzieia kradnącego trafił w Puszczy, a taił by onego. Gdy by się ktoremu bartnikowi przydało żeby złodzieia potrafił w Puszczy Krola Imci, a on by albo pszczoły Wydzierał albo sosnia z pszczołami porąbił, alboli też co Bartnikowi w Puszczy vkradł, takowego iesliby go zmogł ma poymać, a do Miasta przyprowadzic, a opowiedziaw­szy Bartnikom osadzie Y trzymać w Czwierdzi aż do zgromadzenia wszytkich Bartnikow. A iesliby onego złoczyncę na puszczy poimać nie­mogł tedy ma zarazem przyść y to wszytko opowiedziec, tak żeby o zło-dzieiu każdy z Bartnikow wiedział, ktorzyby czasu swego z takowym sprawę mieli, tak iako ze złodziejem. A iesliby też kto z Bartnikow ta­kowego złoczyncę trafił w puszczy szkodę iako wyzey czyniącego, a za­taił by tego, abyło to pewne swiadectwo na takowego ktoryby złodzieia trafił Y zataił, takowy ma być do sądu bartnego zapozwany, a iesliby y w sądzie tego taic chciał powiadaiąc że złoczyncy w Puszczy nietrafił, takowemu przysięga z szescią swiadkow ludzmi wiary godnymi ma być skazana na Rotę, iako złoczyncy w puszczy szkodę czyniącego nietrafił, ani go zataił, ktoryeh iesliby nie przewiodł ma być winą piąciu grzywien polskich karany Y do dworu odesłany, a wszakże z złoczyncą prawo tak iako z złodzieiem iest Opisano, Y ma być postępowane. Art. 89. Ktoby komu złodzieystwo zadał a niedo wiodł tego. Gdyby Bartnik ieden drugiemu zadał to żeś ty złodziey A słyszałby to kto alboby ich kilka, A ten co mu zadano złodzieystwo Oswiadczyłby to Onymi ludzmi ktorzy to słyszeli, takowy co zadawał złodzieystwo

będąc pozwany do sądu Bartnego ma dowodzic tego o co jemu złodziey-stwo zadawał, y iako Y na ktorym mieyscu y kiedy by to złodzieystwo popełniał, co iesliby dowiodł ma być z takowym ktoremu zadano iako z złodzieiem. A iesliby tego parł że mu nie zadawał złodzieystwa, tako­wemu przysięga z dwoma Swiadkami wiary godnymi ma być skazana, ktorych swiadkow iesliby nie przewiodł powinien to przy wszytkim gmi­nie bartnikow odezwać, tymi słowy: Com mowił temu dobremu człowie­kowi zlem to łgał iako pies. A po odezwaniu takowy ma być Osadzany a niewypuszczony azby winę pięcdziesiąt groszy pieniędzy Sądowi zapłacił. Art. 90. Ktoby dębinę szewcom odzierał do popiołu. Zwykli niektorzy z Bartnikow maiąc porozumienie z Szewcami, za­płatę od nich biorąc zwłaszcza Bartnicy loźni albo też y ci ktorzy mało Osiadłośći maią zachodząc z Szewcami w Puszczą, na dębinę powrozami lazą, a korę z dębiny odzieraią tak dziane bartne, iako y niedziane suro­we do roboty Bartney godne, co iest przeciw zakazaniu tak Dworskiemu, iako y sądu Bartnego, bo coby miał Barnik do pozytku wydziać to zły człowiek odrze y vsuszy, Y siła drzewa w niwecz obroći. Ktoryby tedy Bartnik lub też lozny z Szewcami po Puszczy chodząc dębinę odzierał, a byłoby na takowego pewne Swiadectwo, tedy iesli niedziany dąb odrze, ma dać od niego kopę groszy Dworowi, A Sądowi Bartnemu złoty Polski, a iesliby dziany dąb odarł, za taki czyiby dąb był ma dać dwie kopie groszy, Sądowi Bartnemu kopę groszy, Także Dworowi dwie kopy groszy, A dwor z Szewcami o poszuszęnie Dębiny czynić ma co wola iego, A ta­kowego każdego ktoryby Dębinę odzierał niema zaden Bartnik taic y owszem kazdego winien kazdy opowiadać wedle przysięgi Rugowey. Art. 91. O Winach ktoreby przypadały z Sądowego decretu. Gdyby się przytrafiło zeby w iakowey sprawie ktora się zaczęła criminaliter, była pozwanemu z Sądu skazana przysięga z Sądu Bartnego przez Decret, z szescią Swiadkow, a pozwany by na roku dopuscił Acto-rowi na sobie zysk otrzymać, albo by Swiadkow nie mogł przewieść, Alboby się z Actorem bez Wiadomosci Sądu Bartnego ziednał, zkąd by się znaczył winnym być pozwany, takowy pozwany ma popadać w Winę. Dworowi piec grzywien Polskich, Sądowi Bartnemu pułgrzywny Polskie, a Strony (tak) za Szkody nagrody na czymby ziednać mogł. A komu by też w sprawie ktorą zowią Civilis przez Sąd bartny przysięga z dwiema Swiadkami skazana była, a dopuscił by się na takową przysięgę Acto-rowi w zysku wzdać, alboby się z stroną ziednał, takowy popada w Winę Sądowi Bartnemu trzy złote Polskie a stronie nagrodę za szkody. A ko­muby też Samemu była przysięga skazana, a dopuscił by się na nie Acto-rowi wzdać w zysku, alboby się z stroną ziednał, takowy Sądowi Bar­tnemu ma dać winy pięcdziesiąt groszy. A takowych Win ma dawać Staroscie Bartnemu połowicę, a Sędziom Bartnym drugą połowę. Art. 92. O Rożnośći działu borow miedzy Bracią. Bywa tego po częśći że będą dwoch albo trzech braci rodzonych, ktorzyby pozostali po Rodzicach Swych mieli bor bartny Oycowski, y miedzy oną bracią nie vmiałby robie na boru tylko ieden albo dwoch braci, a przyszłoby miedzy nimi do działu onym borem Oycowskim,

o ktoryby miedzy dopomagającymi się były by controversie y vpor, tak zeby na onym Boru dopomagaiąc się to ten, to ow. Takowy tedy Brat kto­ryby na boru vmiał robic dobrze, ktoregoby insi Bartnicy lepiey rozu­mieli złozywszy bor Oycowski, bądz sami przez się, bądz przez Sąd Bar­tny, blizszy onym braci swym ktorzyby na boru robic nie vmieli spłacie, a bor sam, albo ich dwa otrzymać, ktorzyby powinni pieniądze wziąc, a z boru vstąpic, pod vtraceniem oney Summy za bor złożoney. Art. 93. O Takowych ktorzy z drzew złamanych. Miody Wybieraią. Bywa tego po częsci niemało, ze w pusczy od wiatru złamanych drzew znayduią się z ktoryeh niezbozni Bartnicy miody wybierali ale na takowych wina iako y za Oklek; Złotych dwa za miod Grzywna Sądowi iedna y wosku wrąb ieden. Vide (Pag. 61) art. 71. Art. 94. O Powinności Bartney y powinney daninie Prowentow Krolewskich. Potrzeba tego aby powinność Bartna była na plac wyłozona gdy na tym wiele nalezy aby kazdy ktory Bor kupuie wiedział wszelką powin­ność y daninę aby sobie zwazył iezeli komu moze wystarczyc albo nie. na przod wszyscy Bartnicy z Boru iednegó maią dac na rok, miodu rączkę iednę, kunnych pieniędzy piętnascie groszy, Item obrocznego złotych dwa na Swięto Swiętego Mattheusza Apostoła, Item Most na rzece Turosli co rok narządzac y Dwor na Krusku dla pozaru okopywac pod winą groszy piętnascie A ktorzy Bartnicy połowę Boru maią przez połowę tylko dac powinni prowentu krolewskiego, co z całego Boru daią. Art. 95. Sędzia. Sedzia nie wedle swey wiadomosci Sądzić ma chociasz by naylepiey wiedział ale wedle kontrowersyey stron obudwuch y Inqvizycyey. Art. 96. Sędzia gdyby do Sądu niezasiadał. Sędzia gdy upornie do Sądu niezasiadł, tak ze by się Sprawiedli­wosc ludzka na dalszy czas odwłoczyła, a na to by legale impedimentum niebyło, ktore iest własna niemoc 1), pogrzeb Oyca Matki Zony Sługi lub Słuzebnice, także 2) wesele w domu, te rzeczy wyiąwszy, ma byc trzema grzywnami karan, a na mieyscu Sędziego godna Osoba zasiadac ma na Sądy 3) aby Swięta Sprawiedliwosc nieupadała. Art. 97. Przysięga Podstarosciego Bartnego. Ia N. przysięgam P. Bogu Wszechmogącemu, P. Staroscie głownemu y Panu Staroscie Bartnemu y Całemu gminowi Iurisdikcyey Bartney, iż od tego czasu y na potym będę wiernym w sprawach wszytkich mnie poruconych, tak gdy będę na iakie Świadectwa wezwan Sprawiedliwie będę zeznawał y pozwy będę wiernie będę wynosił y sprawował, nie 1) W rękopisie błędnie: moc. 2) W rękopisie mylnie: take. 3) W rękopisie mylnie: na Sąby.

zboiazni nie znienawisci nie zmiłosci nie sprzenaymu, Ale dla Boga y Spra­wiedliwosci to co mi porucono będę okrom zdrady Chytrosci sprawował, tak mi Panie Boze dopomosz y wszysci Swięci. Art. 98. Zeznanie Fałszywe Podstarosciego. Gdyby Podstarosci Bartny tego się wazyc smiał, ze by iakie Fał­szywe zeznanie uczynił, tak zeby się nań pokazało, nad prawo pospolite takowy ma byc z Vrzędu złozon. A winą piącią Grzywien karan bez za-dney litosci, ktora wina ma byc do Skrzynki włozona na porządek Bartny. Art. 99. Kto by Podstarosciego Łaiał w Sądach Gdy by kto tak uporny będąc, chcąc po swey woli sobie iako re­lacyą od Podstarosciego miec a on by ienaczey zeznawał, tak własnie iako było w samey rzeczy, a zato by mu w Sądzie Łaiał a dowiodł by nan Podstarosci Dwiema swiadkami ze mu darmo nałaiał, Chcąc by nie słyszał Sąd, takowy przepada winę grzywnę ktorey Sądowi połowa a Pod-starosciemu połowa ma bydz. Art. 100. O niestaniu na wtory Pozew. Gdy Strona pozwana na Roki drugim pozwem nie stanie, ku dosyć uczynieniu Exkuzy albo niewinnosci swey według pierwszey proposycyey a prawa nie piląc Stac pozwowi niechciał. Na takowego Zysk ma byc Skazan na pewną relacyą Podstarosciego ktorą iak naypierwszym (tak) tak na drugim roku zeznac ma o co był pozwany. Art. 101. Zwycięzony Prawem czym Płaćic ma. Ktoryby Bartnik pozwany będąc dał by stronie powodowey prawo na sobie przewieść, a nie niałym1) by czym płacic. Takowemu sąd ma Bor odebrac y otakszowawszy Szkodę, Stronie w tey sumie podac do wykupna czyli to samey strony czyli potomstwa iego czyli tez powinno-watych y nigdy takowy Bor w Preskrypcyą podac niema. Art. 102. Ktoby Sądowi nałaiał albo się ręką nań Targnął. Ktora by Strona niebyła kontenta z Dekretu a naganiła by Sądowi niechcąc apellacyey takowy ma byc do Twierdzi wsadzon y nie wprzod ma byc wypusczon az połozy Grzywien trzy. A inqvantum by się ręką na Sąd Targnął ma byc do Twierdzi wsadzon y niewypusczon az z wia­domoscią Starosty Głownego. Art. 103. Swiadek ktory Obiecawszy się Stronie przysiąc niechciał. Gdy by się trafiło zeby ieden albo dwuch Swiadkow obiecawszy się Stronie Stronie Swiadczyć, a do krzyza niechciał by przystąpić, takowy może być wolen od przysięgi gdysz na ten czas moze byc od człowieka Bogoboynego iako przestrogę miec Strony Fałszywego Swiadectwa. A Stro­nie od ktorey był pozwany ma strawę y napoy zapłacie A strona na drugę2) Sądy ma stawić dwuch Swiadkow za iednego. 1) Mylnie, zam. a nie miał. 2) Tak w rękopisie, zam. na drugie.

Art. 104. Gdy by kogo zastano Cudze Psczoły wydzieraiąc. Gdy by się uchoway Boże trafiło, zeby kogo zastano Cudze psczoły wydzieraiąc iego, a ten co go zastał mogłby go poymac sam albo z po­mocą a do twierdzi oddał, albo gdyby go dwuch Bartnikow widziało, lub dwuch ludzi wiary godnych a on by im uszedł, a oni za swieza przyszed-szy do starszych oznaymili o tey sprawie, takiemu Swiadectwa wiara ma byc dana gdy in ore duorum vel trium prohibetur testimonium tak zło­czynca do Sądu ma byc pozwan, ale gdy mu to się pierwszy raz trafiło haniebney Smierci uyść moze, gdy nie mogł byc poyman. Ale S pusczy wiecznemi Czasy ma byc wygnan. y winą Dziesiątką grzywien ma byc karan y Bor iego ma bydz wzięty a drugiemu Bartnikowi Zaprzedany y z tych pieniędzy winę zapłaciwszy Sądowi y Stronie Ostatek pieniędzy Złoczynczy (tak) oddac nalezy. Art. 105. Kto by komu w Sądach, nałaiał. Gdy by Strona Stronie maiąc z Sobą w Sądzie Akcyą nie uccywszy Sądu ieden drugiemu łaiał takowy winy in recenti przypada Sądowi Gro­szy 12 a stronę zaraz w Sądach przeprosić winien iezeli czego nieuczynił by Stronie przypada winy tylesz iak Sądowi. Art. 106. Zysk Pozwany iako złozyć ma. Gdy by Strona będąc pozwana od Strony powodowey raz y drugi na pozew nie stanął a Strona powodowa in Contumaciam otrzymała by Zysk, a chciała by Strona pozwana ten zysk na sobie otrzymany pra­wnym Terminem z Siebie znieść iz o pozwie ani przypozwie niewie ani o procesie prawnym takowey Stronie Sąd ma naznaczyc przysięgę iako o pozwach ani o zadnym prawie niewiedział ktory gdy przysięże wolen od Zysku in Contumaciam otrzymanego, a ma w sądach zaraz odpowie­dzieć Stronie Powodowey. Art. 107. Zgoda in Criminali niewazna. Gdy by Strona pozwana z powodową miała się in Criminali pogo-dzić iako to o Oklik albo o wydarcie psczoł lub porąbanie Drzewa z Psćzołami co się ma za Chudziebną załobę, takowe strony obiedwie przepadaią winy po grzywien trzy. A gdy by się strona pozwana dała in Contumaciam wzdać lub chociasz by Stawał a Swiatkow szesciu nie mogł by stawic, takowy iż iest na niego pewny znak y podobienstwo ma Dzie­sięc Grzywien Polskich zapłacic. A iezeli by drugi raz tak uczynił takowy takąsz winę zapłaciwszy ma być z Pusczy wygnan wiecznemi czasy y wy­wołan Podstaroscim, iednak resztę pieniędzy za Bor trzeba mu oddac. Art. 108. Rotne. Podstarosci niema więcey brac Rotnego choc sam przysięga choc samowtor lub tez samosiodm tylko grosz ieden. Art. 109. Siano Cudze gdy kto Brał Chudziebnie. Gdy by ieden drugiemu Bartnik Siano Chudziebnie brał, a było by na to pewne Swiadestwo a obiniony nie mogł by się prawnie Oczysczyc takowy ma Siano według szacunku zapłacić z winą grzywny iedney Sądowi.

Art. 110. Smiat kto by Cudzy zdyiął y znamie ściął. Gdy by ieden Bartnik drugiemu Smiat z drzewa psczelnego zdyiął, a ten czyi iest poznał by swoy Sniat na inszym drzewie a oznaymił by y pokazał dobremu człowiekowi a przypozwał by go do Sądu y sam z tym co mu oswiadczył takowy ma Sniat z dobrego drzewa włozyc na tosz drzewo z ktorego zdyiął z winą puł Grzywny a Za znamie piędzie-siąt groszy winy. Art. 111. Spadek na męza po Dziedziczney Zonie. lezeli by ktora Zona maiąc swoy Bor Dziedziczny z ktorym zamąsz Poszła a zonym męzem Spłodziwszy Dziatki a ona umarła a masz iey z Onemi Dziecmi został 1), tedy on masz niema nic więcey w Boru miec ięno rowną część z Dziecmi Swemi2). A iezeli by zona bez Płodna umarła, to masz oney zony blizszym krewnym puł Boru ma zpłacić według taksy a z niego prace po Zonie puł Borek spuscic ma. Art. 112. Sieroty. Dzieci Osierociałe po Oycu y Matce będące ma takim Sąd opie­kuna dobrego y Bogoboynego naznaczyc aby prowenta krolewskie płacił, y one by Dzieci chował, a iezeli by one Sieroty u Swoich przyiacioł byli lub u kogo innego Słuzyli takowym on Opiekun Sierotom winien od Boru pewną kwotę postąpic y to zapisem warowac y na onym Boru Skute­cznie robic ma tak iak na swoim własnym y okrom płatni na kazdy rok ma przydziać dziesięcioro Drzewa Zeby bor niepustoszał drzewa tez mie­niac albo przedawac lub łąki zastawowac niema az do lat owych Sierot a gdyby co zastawił lub zamienił od tego Boru taki zapis ma byc zanic y cale zły. Art. 113. Apellacyey kto nie prosekwuie. Gdy by kto z Sądow Bartnych Apellował do Pana Starosty Gło­wnego lub na Roki walne a Swey appellacyey przez rok y niedziel sześć zaniechał takowy apellacya traci, a tym Dekretem od ktorego apellował ma się kontentowac y według tego Dekretu stronie zadosyc uczynic ma, A strona ktorey by niedosyc uczynił ten co appellował ma go przypo-zwac o wykonanie Dekretu przeszłego. Art 114. Długi nieletnych Dzieci. Dług Zapisny ktory by pozostał na Boru po Oycu a Dzieci iescze do lat nieprzyszły, a miały by Opiekuna bądz z Sądu danego, bądz też z krewnych kogo takowy Opiekun o On dług pozwany będąc powinien przez rozsądek zapłacić, a kwit na się obrocić takowy iz dług nieletnych Dzieci zapłacił, a gdy dorosną Dzieci winni będą Opiekunowi dług wrocić, praecavendo iezeli z Boru onych Dzieci arędy sobie nie wybrał. 1) W rękopisie mylnie: zalał. 2) Na polu jinną ręką dodano uwagę: Podług prawa chełmińskiego.

Art. 115. Dług wDowa z Dziećmi płacić ma. Ktora by wDowa po męzu została z Dziecmi Bor maiąca, a mąz by iey dług na swoy Bor Zapisny po Sobie zostawił taki dług Matka ro­wno 1) z dziecmi powinna płacić. Art. 116. Odpowiedz Zufalna. Gdyby ktory Bartnik będąc zufalny niedbaiąc na ostrosć Prawa po­spolitego maiąc złą wolą na towarzysza swego drugiego Bartnika, a od­powiedał by mu groząc lub na pusczy lub na innym mieyscu zeby się gwałtem krzywdy Swey obiecował zemsćić a pozwał by go do Sądu y Swiadki na to postawił, Skarząc iz dla niego niema na pusczy ręczny, roboty, Strzegąc od niego swego zdrowia, takiego złego zufalcę Sąd Bar­tny powinien przez zakład uskromić to iest miedzy obiema Stronami. po dziesiąciu kop groszy Polskich. Poniewasz każdy Bartnik spracowany leząc sobie bespiecznie łacno by mogł bydz od nieprzyiaciela swego, zdespektowany. Taki tedy zakład obiedwie strony ludźmi statecznemi y zapisem zaręczyc maią. A gdy by ten zufali Bartnik niemiał Rękoymi do zakładu, to ma bydz do Twierdzi wsadzon y nima bydz z Twierdzi uwol­niony az wprzod dobre Stawi iako pokoy ma miec iego Adwersarz. Art. 117. Sosnią gdy kto przeda do Psczelniku. Wszyscy Bracia Iurisdictiey Bartney widząc wielką desolacyą w Bo­rach przez niektorych Swawolnych ze Sosnie z psczołami wazyli się prze­dawac y wydawac kryiomo bez wiadomosci Vrzędu Bartnego do Psczel-nikow Owym ludziom w Iurisdikcyey Bartney niezostaiącym, A by taka napotem Swywola nieznaydowała się, waruią tego aby zaden Bartnik bez wiadomosci Sądu Bartnego niewazył się przedawac ani wydawac do Psczelniku obcym 2) ludziom Pod winą Czternastu grzywien Polskich ktorey winy nalezeć będzie, Panu Staroscie Głownemu połowa Grzywien Siedm a Sądowi Bartnemu druga połowa grzywien Siedm. 1) W rękopisie mylnie: rownę. 2) W rękopisie mylnie: owczym. Archiw. kom. hist. t. IV. 6

SPIS RZECZY. Przypisanie Stanisł. Skródzkiego. — 1. Prawo bartne skąd jest założone. — 2. O Sta­roście bartnym y powinności jego. — 3. Przysięga starosty bartnego. — 4. O sędziach bar­tnych. — 5. Przysięga sędziów bartnych. — 6. Powinność sędziów, — 7. O podstarościm bartnym. — 8. O pisarzu bartnym. — 9. O księgach bartnych. — 10. O rokach bartnych.— u. O zapłacie u sądów. — 12. Na roki bartne każdy bartnik bywać powinien. — 13. Do sądu bartnego jako się schadzywać mają. — 14. Sądy bartne trzeźwo odprawowane być mają. — 15. Do sądu żaden z bronią wchodzić nie ma. — 16. U stołu sądowego żaden nie­potrzebny siedzieć nie ma. — 17. Niewiasty w sądzie bartnym bywać nie mają. — 18. Ktoby dekretowi sądowemu dał naganę. — 19. Ktoby się na kogo w sądzie targnął. — 20. Wdo­wie i sierocie plenipotent od sądu ma być przydany. — 21. O pozywaniu. — 22. O niesta-niu na pozew. — 23. O egzekucyjej na przekonanego prawem. — 24. O świadkach. — 25. Ktoby w sądzie do przysięgi świadków namawiał. — 26. Ktoby zacząwszy prawo z po­zwanym, a nieskończywszy prawa, potajemnie się z nim zgodził. — 27. Obżałowany od aktora gdyby nie czekając dekretu, z prawa upornie odszedł. — 28. O areście. — 29. Kto sprawę utraci już się na nię poprawować nie może. — 3o. Przeciw aktorowi z świad­kami jaki dekret być ma. — 31. Ktoby kogo w pozwie ranił. — 32. O widzeniu. — 33. Przy widzeniu uczciwość ma być zachowana. — 34. Po widzeniu na księgi dilacyja ma być po-zwolona.— 35. O apelacyjach.— 36. O wdowach i spadkach onym należących.— 37. O opie­kunach. — 38. Siostry, które bracią mają, nie dziedziczą w boru. — 39. Dziewki, które braci nie mają, jako na boru dziedziczyć mają. — 4o. O rozdziale boru między niezgodną bracią. — 41. O spadkach bliskości po niepłodnych bartnikach. — 42. O wiecznościach. — 43. O przedawaniu i kupowaniu borów. — 44. O wwięzi boru. — 45. O odezwie boru. — 46. Drzewa surowego ani łąki od boru żaden przedawać nie ma. — 47. O zastawowaniu drzew bartnych i łąk. — 48. O zatrzymaniu dawnością drzew i łąk bartnych, co preskryp-cyją zowią. — 49. O zamiankach. — 5o. O długach zapisnych. — 51. O rękojemstwie długu. — 52. Rękojmi na dłużniku zapłaty jako dochodzić ma. — 53. O ordynacyjej ojcow­skiej. — 54. O wyciosaniu i zepsowaniu znamienia z drzewa bartnego. — 55. O wycięciu pszczół z ulem z wywróconego albo złamanego drzewa. — 56. Z widzenia gdyby się nie znalazło znamię ni jednej strony. — 57. O zadziatkach. — 58. O zapowiedzi pszczół. — 59. O szwiepiotach. — 60. O zrąbieniu drzewa sośni, albo dębu bartnego. — 61. O ocięciu gałęzi z drzewa bartnego. — 62. O wzięciu powroza, pieśnie, serki i ciosnki bartnych. — 63. O zabraniu strawy w puszczy. — 64. O wzięciu garca w puszczy. — 65 O pojęciu czółna z przystani. — 66. O wzięciu żaku. — 67. O rojach pszczół. — 68. O wykurzaniu pszczół. — 69. O spaleniu drzewa bartnego, albo ususzeniu pużarem. — 70. O spaleniu w puszczy stanu bartnego. — 71. Gdyby jeden drugiemu pszczoły oklecił. — 72. Czas klę­czenia pszczół. — 73. Czas podmietywania pszczół. — 74. O twarzy. — 75. O loźnych bar­tnikach. — 76. O odpowiedzi. — 77. Ktoby za dekretem sądu bartnego do czwierdzi iść nie chciał albo z czwierdzi upornie wyszedł. — 78. O fałszywym miedzi. — 79. O rugach bartnych. — 80. Przysięga rugowa. — 82. Któryby bartnik na rugu nie był, w jaką winę popada. — 82. O złoczyńcach. — 83. O egzekucyjej "na złoczyńcę. — 84. O złoczyńcy osą­dzonym na śmierć. — 85. Obieszony mali być zarazem z szubienice urzniony, albo na cmyn-tarzu pochowany. — 86. O regestrowanych. — 87. O złym mniemaniu na którego z bar­tników. — 88. Ktoby złodzieja kradnącego trafił w puszczy, a tajiłby onego. — 89. Ktoby komu złodziejstwo zadał, a nie dowiódł tego. — 90. Ktoby dębinę odzierał szewcom do popiołu. — 91. O winach, któreby przypadały z sądowego dekretu. — 92. O różności działu

borów między bracią. — g3. O takowych, którzy z drzew złamanych miody wybierają. — 94. O powinności bartnej i powinne) daninie prowentów królewskich. — 95. Sędzia. — 96. Sędzia gdyby do sądu nie zasiadał. — 97. Przysięga podstarościego bartnego. — 98. Ze­znanie fałszywe podstarościego. — 99. Ktoby podstarościego łajał w sądach. — 100. O nie-staniu na wtóry pozew. — 101. Zwyciężony prawem czym płacić ma. — 102. Ktoby sądowi nałajał albo się ręką nań targnął. — 103. Świadek, który obiecawszy się stronie przysiąc nie chciał. — 104. Gdyby kogo zastano cudze pszczoły wydzierając. — 105. Ktoby komu w sądach nałajał. — 106. Zysk pozwany jako złożyć ma. — 107. Zgoda in criminali nie­ważna. — 108. Rotne. — 109. Siano cudze gdyby kto brał chudziebnie. — 110. Smiat ktoby cudzy zdjął i znamię ściął. — 111. Spadek na męża po dziedzicznej żonie. — 112. Sieroty. — 113. Apelacyjej kto nie prosekwuje. — 114. Długi nieletnich dzieci. — 115. Dług wdowa z dziećmi płacić ma. — 116. Odpowiedź zufalna. — 117. Sośnią gdy kto przeda do pszczelniku. Słownik do niniejszego Porządku prawa bartnego, ułożony przez Ad. Ant. Kryńskiego, pomieszczony jest w tomie IV Sprawozdań Komisyi językowej Akademii Umiejętności.

WYJĄTKI Z NAJDAWNIEJSZEJ KSIĘGI MIEJSKIEJ LUBELSKIEJ. PODAŁ BOLESŁAW ULANOWSKI Znaczenie ksiąg miejskich jako źródeł historycznych i pra­wnych powszechnie jest uznane, a zwłaszcza niezbędną jest ich znajomość dla zajmujących się dziejami wewnętrznymi, do któ­rych obok ksiąg sądowych ziemskich i grodzkich, jakoteż ksiąg konsystorskich, najwięcej bezwątpienia zawierają materyału. — Niestety oprócz najdawniejszych ksiąg miejskich krakowskich żadne inne nie zostały dotychczas u nas wydane 1). Przeglądając archiwum dawnego województwa Lubelskiego, przekonałem się, że w niem obok znacznej ilości ksiąg sądo­wych ziemskich i grodzkich znajduje się także szereg Konsula-riów Lubelskich, z których pierwsza księga obejmuje cały wiek XV-ty i sięga nawet do wieku następnego. Rękopis ten formatu in 4-to porządnie w skórę oprawny, liczy kart 322, ale mimo że jest paginowany, nie zawiera ma­teryału ułożonego w porządku ściśle chronologicznym. Mając nie wiele czasu do rozporządzenia, nie mogłem choćby najdawniejszej części tej księgi w całości odpisać, dlatego ogra­niczyłem się do excerpowania z niej tych wszystkich zapisek, 1) Z obcych wydawnictw mieszczą: Codex Diplomaticus Silesiae, nie­które księgi wrocławskie; Bunge go Livlandisches Urkundenbuch, wyjątki z ksiąg miejskich Rygi i Rewalu, a mamy nadzieję, że podjęta obecnie na wielką skalę publikacyaą nowego prusskiego dyplomatycznego kodeksu obejmie w dziale przeznaczonym na miasta także i księgi miejskie.

które mają ogólniejszy charakter, lub szczególniejszy przedsta­wiają interes. Ztąd zebrała się szczupła objętością lecz ciekawa treścią wiązanka zapisek i aktów, które wydajemy przypomina­jąc, że wartoby chociaż w ten sposób zaznajamiać badaczów średniowiecznych naszych dziejów z kryjącym się w księgach większych lub mniejszych miast materyałem, zanim obszerniejsze wydawnictwa temu poświęcone gatunkowi źródeł, z całego ich zasobu wiadomości nie dozwolą nam korzystać.

Anno 1405. 1. (fol. 173.) Hic notantur exposita et expense ad viam Litwanie et in Jedlna et in Cracouiam facte pro priuilegio et pro omnibus mu- neribus facte domino Regi et Witowdo et dominis omnibus Regni Po- lonie: primo exposuimus pro priuilegio ciuitatis super non solucione Theo- lonei, dedimus domino Nicolao vicecancellario et eius notario pro labore, et pro uniuersis expensis dictarum trium viarum exposuimus centum marcas et IIII marcas et XIII grossos. Item dedimus Johanni Balusche unam marcam ad expensas cum Cra-couiam equitauit in nuncciacione ciuitatis. Item exposita ad viam cum Kylhaw ad regem: IX marce minus II grossis. Anno 1405 (d. 6 Maii). Hic notatur pecunia exaccionis. 2. (fol. 174.) Sub anno domini M° CCCC0 quinto ipso die sancti Johannis ante portam latinam exposuimus de pecunia exaccionis pro flo- renis, quos emit Michael paruus in Luczko, XXV marcas latorum gros- sorum. Item exposuimus XXXII marcas et XVI grossos, quas Cracouiam direximus. Item exposuimus XIIII marcas minus duobus grossis, quas dire- ximus Cracouiam per dominum Matheum Troczski. Item dedimus domino Matheo de Troki unam marcam Cracouiensem ad expensas, quando equi- tauit Cracouiam deferendo florenos domino Regi. Item dedimus de pre- dictis pecuniis unum fertonem pro clipeo, cum quo honorauimus dominum episcopum Cracouiensem. Anno 1408 (d. 22 Julii). 3. (fol. 16.) Item nouerint, quibus expedit, singuli et uniuersi, quod nos consules de anno presenti videlicet Nicolaus Kylhaw, Mathias Throczky, Nicolaus Zaczek et Petrus Philippowicz ex uoluntate et libero arbitrio omnium seniorum et tote communitatis fecimus et statuimus sta-tuta nostre ciuitatis cum adiutorio nostrorum antiquorum consulum, ut pre-mittitur, propter meliorem pacem retinendam, et quis eorum infringerit et non seruauerit penam demeretur, ut in quolibet articulo continetur in in-

frascriptis. Actum in domo parui Michaelis in die sancte Marie Magdalene de anno quo ut supra. Item primo et principaliter quicunque aliquam aream emerit, quod dicitur eyn Hoffestat, pro quantis pecuniis emerit et de illis debet exaccio-nari et non magis tenetur exaccionari, et si quis ab eodem emerit, tunc ille debet vendere, sicut ipse tenuit in graniciis suis et possedit, et idem emptor debet exaccionari, ut suus venditor et non aliter. Item quicunque gladium euaginauerit, siue traxerit friuole, ille deme-retur pro pena unam sexagenam consulibus et dare sine omni contradiccione (tenetur), et si talis non habuerit dare sexagenam, ille debet sedere XIIII diebus detentus. Et si aliquis pro eodem supplicauerit et rogauerit, pari pena punietur sine omni contradiccione. Item quicunque cultellum friuole traxerit, ille pro pena demeretur mediam sexagenam consulibus, et qui pro eodem supplicauerit, pari pena punietur. Et si talis pecuniam dare non habuerit, detentus debet sedere XIIII diebus, ut premittitur. Item si aliquis aliquem enormibus uerbis maledixerit et coram iudicio fassus fuerit, ille demeretur dare pro pena consulibus unam sexa-genam et illi penam et advocato emendam siue penam et illi satisfacere sine omni contradiccione, et si ibi penam non habet dare, eciam debet XIIII diebus detentus seruari. Item quicunque male iurauerit et super eum protestare poterint, illi debent facere secundum iuris exigenciam facem ad manum et fexpellere ?] extra ciuitatem. Item quicunque iuramentum male sumpserit et super eum protestare poterint, similiter punietur secundum iuris exigenciam. Item quicunque cambucam gesserit uel portauerit friuole, [aut] aliquem offenderit, pari pena punietur, ut premittitur. Item quicunque securim detulerit et ad percuciendum extenderit fri-uole, pari pena punietur. Item prohibitum est differre secures, sumere debent et dimittentur, et ipsis reddere non tenentur. Anno 1410 (d. 7 Februarii). 4. (fol. 21.) Item nouerint, quibus expedit, quod domini consules moderni et , antiqui statuerunt inter mercatores et vectores, quod ipsi debent cum iunice equitare uersus Wratisslauiam et contra quis eorum hec statuta non tenuerit, debet dare ciuitati quinque marcas sine omni contradiccione. Actum in crastino sancte Dorothee sub anno Domini M° CCCC0 X°. Anno 1410 (d. 7 Martii). 5. (fol. 22.) Hic nota statuta dominorum facta et ordinata per consules et per communitatem ciuitatis de anno domini millesimo quadringente-simo X°. Actum feria sexta ante Dominicam Judica. Item primo, quod nullus inquilinus nullum braseum facere debet, nisi ille, qui conuenit domum, et si fecerit et excesserit contra mandatum con-

sulum, debet dare pro pena unam sexagenam, et quis pro tali supplicauerit, pari puna punietur, et quis braseator talibus fecerit unam sexagenam. Item 2° quicunque pisces extra ciuitatem uel in plathea emerit et perscietur a consulibus, pro pena dare tenetur unam sexagenam sine omni exbusacione, et qui pro eo supplicauerit, pari pena punietur, quia debet eum mittere, pergere ad forum et peruenire. Item quando aliquis nobilium aut kmethonum pisces recentes porta-uerit ad ciuitatem ad vendendum et si aliquis ex nostratibus uel conciui-bus eidem venderit et ille non per se, que ad vendendum, portauerit et si perscietur a consulibus, debet dare pro pena unam sexagenam sine omni excusacione, et si aliquis pro eo supplicauerit, pari pena punietur. Actum die quo ut supra. Anno 1419. 6. (fol. 54 .) Hic nota arbitria facta per dominos consules nouos et antiquos cum Petrus Phiiippowycz, Abraham sartor, Nicolaus Kolaczek et Johannes Czanok erant consules de anno domini M. CCCC0 XIX0, et iila arbitria debent esse firma at rata. Item primo penestice debent habere locum vendicionis in dextra parte circa pretorium eundo de porta superiori ciuitatis et quelibet penestica dabit in quolibet quatuor tempore (s) tres grossos pro censu. Item nullus vendat inquilinus pannum, qui non habuerit domum pro-priam, vel quam conuenisset. Item nullus forizabit, nec emet triticum pro brazeo exceptis hiis, qui soli propinant ceruisiam, sed nemo inquilinus emet triticum pro brazeis. Item pistoribus depositum est forum voluntarium siue in wlgari frey-markt et in foro voluntario panis albus siue triticeus non vendetur, sed si pistores non fecerint populo equitatem, extunc domini eos possunt pu-nire et emendare etc. Item sutores non habent emere cutes, quas aliunde ducere vellent ad uendendum, nec ulterius ement, nisi quantum delaborare poterint. Anno 1427 (d. 7 Januarii). 7. (fol. 203 .) Vladislaus dei gracia Rex Polonie Lithvanieque prin-ceps supremus et heres Russie etc. uniuersis et singulis principibus tam spiritualibus prelatis, baronibus, militibus, proceribus, capitaneis, burgra-biis, procuratoribus, viceprocuratoribus, communitatibus ciuitatum et opi-dorum nostrorum, theolonatoribus poncium, nauigiorumque custodibus amicis nostris carissimis et beniuolis nostrisque subditis fidelibus salutem et ami-cicie obtinuerit incrementum et fauorem, cum optauerit. Omnes boni, preclari venerabiles, magnifici, strenui et nobiles circumspecti ac prouidi amici ca-rissimi, nostrique subditi fideles et dilecti, quia prouidus Stanislaus ciuis Cracouiensis mercator seu institor preclari principis domini Alexandri alias Wytawdi magni ducis Lithwanie fratris nostri carissimi ad diuersas partes pro emendis rebus pro prefato fratre nostro et curia sua consuetus est proficisci, ideo vestras amicicias petentes ex affectu vobisque subditis Archiw. kom. hist. t. IV. 7

nostris seriose precipimus et mandamus, quatinus quocienscunque prefatum Stanislaum seu Clementem fratrem suum germanum cum huiusmodi rebus seu mercanciis per loca, ciuitates, castra, opida, pontes, nauigia et queuis alia loca dicioni nostre et vestre subdita transire contigerit, ipsum libere secure et sine quauis solucione theolonei, dacy, gabelle seu cuiusuis exac-cionis ire, transire, stare, morari, emere, vendere permittatis et permitti faciatis tociens, quociens presentibus fueritis requisiti gratam et acceptam complacenciam nobis in eo ostensuri, vosque subditi nostri secus non facturi gracie nostre sub optentu. Datum in Wylna feria tercia in crastino Epifa-nie anno domini Millesimo Quadringentesimo XX septimo etc. Anno 1428 (d. 28 Decembris). 8. (fol. 86.) Anno natiuitatis Cristi millesimo quadringentesimo vice-simo octauo ipso die sanctorum Innocentum facta conuencione cum consulibus ciuitatis Sandomiriensis in Urzandow et ibidem habito colloquio assumpserunt domini consules cum ciuitatibus scilicet Sandomiria et Oppa-tow unum lictorem ad plectendum criminosos iure condempnatos, ita quod quelibet ciuitatum det eidem tortori ebdomadatim per VI grossos, et que-libet ciuitas teneat eum unum annum. Anno 1431 (d. 19 Januarii). 9. (fol. 93 .) Anno domini millesimo quadringentesimo trecesimo primo, feria sexta proxima post octauam Epiphanie Domini in pretorio residenti-bus personaliter strenuo Johanne de Ossolin castellano Radomiensi, Martino R. G. (s) de Lublin, Petro Philippi, Abraham sartore, Stefano, Clemente, Nicolao Pyantek arbitris, arbitratoribus propter bonum concordie et unionis inter partes infrascriptas puta Micolassium aduocatum Lublinensem et no-bilem Martinum de Chmelik notarium districtus Lublinensis etc. prefati arbitri recepta facultate parcium plenaria super pronunciacione et laudo concordie omnes rancores, displicencias, odia inter partes prescriptas de alto et basso ac eciam pro infliccione wlnerum alterutri inflictorum prefati arbitri pronuncciauerunt, laudauerunt et decreuerunt de consensu et volun-tate parcium, quod ipse partes se mutuo pecierunt pro ignoscendo et ran-coris, odii, displicencie, plagarum facta inter [se] mutuo ignouerunt et manum, stipulacionem mutuo concordiam ratam et gratam habentes ipsam emolo-gauerunt inter partes prescriptas pena vallata XXX marcarum de pace tenenda sub fide rata et inconcusse obseruanda; item quod partes pre-scripte mutuo se honorifice tractent et quiete in pacis dulcedine perseuerent pacem non uiolando, nec wlneribus siue cicatricibus derogando (s) per se uel per interpositam personam; quod si parcium altera secus fecerit et duo-rum fidedignorum testimonio conuicta fuerit, XXX marcas ad pretorium dominis prescriptis in pena vallata irremissibiliter succumbet et factum sopitum cum secunda iniuria iuris strepitu debet placitari; item partes prescripte debent penam vallatam per dominum capitaneum et in librum terrestrem inscriptam debent delere.

Anno 1431 (d. 18 Februarii). Copia de Camenecz. 10. (fol. 94 .) Wladislaus dei gracia Rex Polonie Litwanieque princeps serenissimus et heres Russie significamus tenore presentium qui-bus expedit uniuersis, quomodo volentes ciuitatis nostre Camenecz de-fectibus et inopiis munificencia nostra prouidere et suffragari de in-nata nostre celsitudinis clementia omnibus ciuibus et mercatoribus pre-dicte ciuitatis Camenecz talem concessimus et tenore presencium con-cedimus libertatem, quod uniuersi incole predicte ciuitatis nostre cum eorum mercanciis, cuiuscunque generis existant, per regnum, terras et do-minia nostra ubilibet libere absque theoloneorum quorumcunque nostrorum solutione transire, stare, emere, vendere, deducere et morari possint, de quaquidem solucione theoloneorum predictorum ipsos absoluimus et libe-ramus per presentes hoc addicto specialiter et expresso, quod predicti ciues et mercatores nostri Camenecenses cum eorum mercanciis in Lem-burga ultra quinque dies moram facere non debeant neque sint astricti, sed completis predictis diebus cum ipsorum mercanciis de Lemburga libere ad nutum suum recedere poterunt et proficisci; vobis igitur omnibus et singulis capitaneis, burgrabiis, woywodis, aduocatis, consulibus, ciuibus, tributariis, theolonatoribus et officialibus nostris quibuscunque ubilibet in Regno nostro constitutis et constituendis fidelibus nostris dilectis presen-tibus requirentes districcius precipiendo mandamus omnino habere volen-tes, quatinus a predictis civibus et mercatoribus nostris nulla theolonea recipere et exigere audeatis quoquomodo gracie nostre sub obtentu secus facere non ausuri presentibus dumtaxat ad trium annorum continue se sequentium valituris harum, quibus sigillum nostrum impressum est testi-monio litterarum. Datum Sandomirie die Dominice Innocavit Anno Domini M° CCCC XXXI. — Relacio wenerabilis Wladislai de Opporow R. P. vice-cancellarii. Anno 1432. Constitucio arbitraiis. 11. (fol. 96 .) Domini consules noui et antiqui cum scabinis et ma-gistris mechanicorum de unanimi consensu nullo ipsorum contradicente sta-tuerunt sub pena LX marcarum, quod exnunc deinceps nullus ciuium debeat citare seu trahere conciues extra iurisdiccionem ciuilem ad ius ter-rcstre, siue secreta ciuitatis pandere coram terrigenis, et si quispiam in premissis excesserit, in pena LX marcarum irremissibiliter erit puniendus. 12. (fol. 97.) Mota lite inter carnifices et ipsorum magistros alterutros pro quibusdam duobus bancis carnium relictis post mortem Johannis Newschil felicis recordii conuocati sunt magistri aliorum artificiorum contra volunta- tem et scitum consulum, qui unanimiter in pretorio constituti dominis con- sulibus se dederunt ad graciam et mutuo pro se fideiusserunt penis legum puniendi pro iniusta conspiracione et congregacione contra consules, et

huiusmodi motum discordie mouit Nicolaus alias Nikil Carnifex et Jan Carnifex, qui consulum decreto mancipio sunt puniti et pro pena mancipii astrinxerunt se soluere XX marcas de gracia dominorum. Anno 1433 (d. 12 Aprilis). 13. (fol. 209.) Nos Martinus de Koszebrode, frater germanus domini Jo-hannis cancellarii Gneznenzis, sui vicesgerens in Marzenyn nec non strenuus Jacobus heres de Grabya ceterjque nobiles et terrigene videlicet Thomas de Crobanow, Johannes heres de Mlodawyn, Johannes heres de Byelow, ceterique coincole ville Marzenyn tenore presentium profitemur publice coram vobis protestantes Jacobum ostensorem presencium honestis ex ho-minibus legitimisque parentibus patre Stanislao, matre Pyechna nostris coincolis fama laudabili fulgentibus fore procreatum, quiquidem Jacobus pretactus coram nobis et nostris a diebus sue iuuentutis usque nunc digne ac laudabiliter in conuersacione bona atque honesta se rexisse videbatur ipsum vestris solerciis aduocato, magistro ciuium, consulibus totique com-munitati in Lublin in uita eius laude dignum moribus fulgidum famaque laudabili multum redolentum vobis dominis nostris et cuilibet pronuncia-mus, ut, si per aliquos delatores apud vestras solercias est, uel fuit infama-tus, ipsum expurgaremus per presentes. Cum igitur sua probitas hoc pro-meruit, uobis ipsum recomendamus pro eo et cum eo vobis et vestris solerciis supplicantes, quatinus sepe dictum Jacobum vestre communitatis in uicinum assumere dignemini fauorose sibique de fauore speciali proui-dere, pro quibus vestris prudenciis cupimus in simili uel maiori in poste-rum respondere. Ad quorum omnium certitudinem et fidem plenariam pre-missorum sigilla nostra presentibus sunt inpressa. Datum in Marzenyn die Dominico, quo in ecclesia dei Cantate decantatur. Anno domini Millesimo quadringentesimo tricesimo tercio. Anno 1455 (d. 5 Februarii). Oblata feria quarta post Purificacionem 1455. 14. (fol. 138.) Kasimirus dei gracia Rex Polonie Magnus Dux Lythwanie Russieque etc. significamus tenore presentium, quibus ex-pedit uniuersis, quomodo ex innata nobis clementia et affectu, quam ad ciuitatem nostram Wilnam et ciues ac coincolas gerimus, speciali ipsos ciues Wilnenses tam Romane ecclesie cultores quam eciam Ruthenos per totum regnum nostrum Polonie a solutione theolonei presentibus eximimus et liberamus, idcirco vobis omnibus palatinis, castellanis, capitaneis, burgrabiis, tenutariis, terrigenis, consulibus civitatum et opidorum communitatibus et eorum rectoribus et vices ipsorum gerentibus, theoloneatoribus, viarum custodibus ac arestatoribus per predictum Regnum nostrum Polonie ubili-bet constitutis presentibusque requirentes mandamus discrecius precipientes, quatinus prefatos ciues Wilnenses per totum Regnum Polonie, ut premitti-tur, ire, stare, morari mercancias exercere, quociescunque opportunum

fuerit libere, secure tam per aquam quam per terram absque exaccione et solucione theolonei omni impedimento remoto permittatis et permitti faciatis presentibus ad nostram voluntatem solomodo duraturis secus non facturi gracie nostre sub optentu harum, quibus sigillum nostrum est sub-appensum, testimonio litterarum. Datum Sandomirie feria quarta proxima post festum beati Barnabe apostoli gloriosi (d. 12 Junii). Anno Domini 1448. — Relacio Magnifici Johannis de Coneczpole R. P. Cancellarii. Anno 1463 (d. 15 Novembris). 15. (fol. 153.) Acta sunt hec anno, quo supra, die vero Martis pro-xima post festum sancti Martini. Veniens prouidus dominus Johannes dictus Gambala consul Lublinensis obtulit certam litteram [in] testimonium contra quosdam ocultos oblocutores fame ipsius sub titulo et sigillo appenso con-sulum Noue-Szandecz coram dominis consulibus Lublinensibus petens eam ad librum consulum [inseri] propter futuram firmam memoriam habendam, cuius tenor sequitur et est talis: Uniuersis et singulis principibus magnificis margrabiis, generosis, nobilibus, famosis, circumspectis, prouidis discretisque viris utriusque status, et signanter Reverendissimis in Christo patribus ar-chiepiscopis, episcopis et eorum vicesgerentibus tam in Regno Polonie quam in ducatu Mazouie, Russie, Lithuanie, ubicunqunque presens scriptum deuenerit, in quibuscunque locis, terris, diocesibus constitutis presentes vi-suris litteras, audituris consules ciuitatis Nowa Szandecz desiderio semper in comnibus complacendi. Honesti viri, fautores et amici colendissimi, quia ante annos fere decem et octo contingit in ciuitate nostra, quod aliqui viri iter arripuerant ad dominum Komorowsky propter stipendium acci-piendum, illo tempore illi omnes viri in numero quasi sexaginta magis uel minus fuerant capti et detenti et cum hoc carceribus compressi, postquam autem iusticia mediante rei de crimine reperti sunt, mala morte perierunt et alii per innocenciam suam sunt expediti et dimissi, sed idem Johannes dictus Gambala tamquam persona honesta et laboriosa audiens in aures suas aliquos homines ciuiles simplices eum flere accusantes per loca spe-cialia obscure et non manifeste sicut simplices iustum hominem iniuste accusantes, appellantes ibi eum fore et conversari cum illis, qui fuerant capti et detenti, idem Johannes dictus Gambala volens defendere suam ho-nestatem et probitatem venit personaliter et clara facie querelam po-suit coram omnibus consulibus, aduocato et tota congregacione scabino-rum contra istos homines ciuiles et simplices, qui eum flere accu-sabant; nos videntes iustum hominem in nullo puncto culpabilem eum dimisimus in pace, et idem Johannes probe et honorifice recessit a pre-sencia nostrorum omnium ac tota congregacione ciuitatis, innocenciam suam et probitatem edocuit per legittimam facti expurgacionem sic, quod nos de persona sua simul et statu ob eius huiusmodi expurgacionem usque in hodiernum diem nihil mali scimus solummodo omne bonum, probum et ho-nestum, quibus omnibus premissis nos eum testificamur, roboramus et approbamus esse bonum et probum honestumque virum, quod vita sua inter nos et omnes christifideles et ydoneos bene et laudabiliter per longa tempora poterit conseruare. In cuius rei euidenciam firmitatem, et amplius testimonium sigillum nostrum presentibus est appensum. Datum in Noua

Szandecz feria tercia in uigilia Purficacionis Virginis Marie sub anno etc. M° CCCC0 LX tercio. — Quam litteram premissam expurgacionis domini consules ad librum inserendam decreuerunt presentibus supra. Anno 1465 (d. 24 Aprilis). Sequitur littera Natalis originalis Stephani infrascripti. 16. (fol. 155 .) Uniuersis et singulis ad quos presens scriptum venerit iudicioquespirituali et seculari presidentibus et presertim prudentibus dominis preconsuli et consulibus ciuitatis Lublin dominis amicis carissimis consules ciuitatis Pyontek promptum complacencie affectum in omnibus. Venerabiles, magnifici, legales, prudentesque domini nobis sincere [dilecti] vestris domi-nacionibus damus presentibus fidele testimonium testificantes, quomodo Johannes Polatek, Michael Frigek, Johannes Wspinek, Johannes Mlinek nostri conciues et vicini uiua uoce et publice fideliter sunt professi nostram venientes ad presentiam, quia Stephanus presencium lator est ab utroque parente matrimonialiter legitimo ex thoro procreatus patre Stanislao et matre Anna in villa dicta Plaszczinowo non in remota distancia sita a ci-uitate Pyantek, qui dum apud nos mansit se laudabiliter per omnia tem-pora sua ac honeste conseruauit, itaque nichil mali sed omne bonum de ipsius laudabili fama conuersacioneque digna penitus est auditum tempus usque ad hodiernum, quiquidem Stephanus aput uos vestra in ciuitate elegit sibi liberam mansionem, quocirca vestris dominacionibus supplicamus per presentes ipsum vestrum in collegam ac congregacionem assumere velitis graciose iusque ciuitatis conferre sibi fauoribus vestris benignis ipsum pro-sequentes, similiter magistri artis pellificum Petrus Ganerek et Johannes Dreycza protestantur, quia idem Stephanus honorifice mansit et abscessit, ubi ei placuit, nos enim vestris dominacionibus in similibus et maioribus volumus complacere. Datum in Pyontek feria IIII-ta proxima post festum sancti Adalberti Anno etc. 1465, sub sigillo ciuitatis. Anno 1473 (d. 8 Decembris). 17. (fol. 182 .) Acta feria quinta ipso die Concepcionis Marie anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo tercio. Venientes famosi et prouidi viri domini preconsul et consuies llublinenses et seniores saliscussorum cum ceteris fratribus siue venditoribus salis in Llublin coram illustrissimis natis domini Regis et eorum directoribus venerabili generoso-que dominis Johanne Dlugosch seniore canonico Cracouiensi, Stanislao de Schidlowyecz castellano Zarnouiensi et magistro curie recognouerunt, quia ad requisicionem nobilis Mathie Glowaczky cubicularii regie Maiestatis et arestatoris salis Tholpaczicze Ruthenicze et propter Thezaurarorum augmentacionem domini Regis, ne esset preiudicium Zupparum Bochnen-sium ac propter sufficientem habundanciam salis bancati in terra Lubli-nensi iuxta modum et formam ex antiquo conseruatam consenserunt, quod quilibet tam nobilis, tam ciuis, quam villanus ex quibuscunque ciuitatibus, opidis et villis quicunque duxerit sal banccatum ad forum et ad reposi-

tionem in Lublin, beniuole et quiete potest dictum sal concuttere, vendere uno, duobus, tribus etc. lapide sive lapidibus aut centhenario siue centhe-nariis, vel pluribus iussimus librare aut pensare iuxta beneplacitum et vo-luntatem suam ac iuxta exigentiam cuiusuis sumptoris absque quauis con-tradictione et aresto soluto tamen perprius iure ciuili a quolibet bancco iuxjta priorem consuetudinem, et omni die debent sal dicti venditores sa-liscussorum habere dummodo edificabuntur camere, ut indigentes sale faciliter ipsum inuenirent; consules autem Llublinenses debent diligenter querere intra suos conciues sal Ruthenicum Tholpathicum et diligenter aspicere, ne quis eo utatur, et ubi inventum fuerit, castigare debent tam in corpore quam in bonis, ad quod dicti consules et saliscussores ac ciues Llublinenses se sponte et beniuole obligauerunt et subiecerunt. Anno 1473 (d. 4 Decembris). 18. (fol. 218.) Item sabbato ipso die sancte Barbare virginis anno domini millesimo CCCC LXXIII0 nos Johannes Dlugosch senior canonicus Cracouiensis, Stanislaus Schidlowyeczky castellanus Zarnowyensis magister curie Illustrissimorum natorum Regie Mtis, Johannes Maczeowsky subdapi- ter Lublinensis necnon Jacobus Wynarsky protunc magister ciuium, Mathias Wyelunsky, Petrus Syesztrzenycz, Gregorius Goszdz, Martinus Closzman, Johannes Cindni, Johannes Gambala, Mathias Dlugosch consules ciuitatis Lublin necnon Commissarii dati per Serenissimum principem dominum Kazimirum Regem Polonie dominum nostrum graciocissimum in causa, que vertebatur inter honestam Heduigim relictam Mathie Krouynoga (s) de Lublin ab una et Stephanum Sczepanouicz ciuem Lublinensem partibus ab altera pro annulo aureo et eius occasione, quem utraque pars suum esse asserebat, die hodierna, in praetorio Lublinensi constituti partes pre- tactas judicialiter audivimus eorum querelas, propositiones et allegationes et imprimis decreveramus, quod quelibet pars probationes et testimonia pro intentione sua induxisset, ut nos iuxta testimonia et probationes ei parti annulum adiudicaremus, quam videremus meliora testimonia et pro- bationes habere; dum autem praefatus Stephanus Szczepanowicz neque testimonia nec probationes a nobis interrogatus vellet inducere asserens se in testimonio Hedvigis iuridice producendo contentum esse, nos attento, quod superioribus diebus viri notabiles videlicet Gorgebock, Gotschulek consules Posznanienses in nostro consulatu personaliter constituti testaban- tur se presentes fore seu fuisse, quando Hedvigis praefata Krouynosina prefatum annulum apud quendam Wylhelmum pannitonsorem de Gdansk pro viginti duobus florenis Hungaricalibus comparasset, et quod eorum testimonium iuxta ius scriptum Theutonicale erat sufficiens absque iura- mento, cum sint consules Posznanienses iurati, per presentem tamen nostram sentenciam, quam ferimus in his scriptis, ex superhabundanti decreuimus, quod prefata Heduigis testimonium in hac re per prefatos Gorgebok, Goczalek consules Posznanienses aliosque ciues Lublinenses coram nobis pre- stitum corporali iuramento in primo iudicio bannito in Lublin post festum Epiphaniarum nunc instans celebraturo per eam prestando comprobabit, et annulum obtinebit; post cuiusquidem (s) sentenciam per nos latam ipse Stephanus ad dominum regem appellauit.

Anno 1474 (d. 8 Januarii). 19. (fol. 218.) Item feria quarta infra octauas sancte Angnetis prouidus Hansel ciuis noster litteram conseruatoriam sue legitime nacionis attulit, cuius tenor et verba secuntur in hunc modum de verbo ad verbum: Uni-uersis et singulis presentibus et futuris presentem litteram inspecturis et presertim in Lublin consulibus et iuratis dominis et amicis in Cristo di-lectis salutem in domino. Nicolaus Lubiczsky scultetus et heres in Zyzdnow unacum septem iuratis videlicet Clemente, Petro, Gregorio, Paulo, Stanislao Nicolao et Swyanthoslao bannito in iudicio presidentibus profitemur fidele testimonium, quomodo dominus Johannes conciuis pronunc Lublinensis apud nos nostra in tenuta videlicet in Zyzdnow legitime est progenitus ex thoro legitimo videlicet ex patre nemine (s) Mathia et ex matre Margaretha legi-timis ex parentibus ex progenie et dignitate Scultetorum et in tota sua genologia et progenie nullum sciuimus nec scimus fore suspectum sed omnes et singulos nouimus esse bene natos et bene meritos, in cuius testi-monium, fidem litteram presentem nostri sigilli robore iussimus communiri. Datum in Zyzdnow sabbato infra octauas Epiphaniorum domini anno eius-dem millesimo CCC CLXX quarto. Anno 1483 (d. 10 Septembris). 20. (fol. 129.) Anno domini millesimo quadringentesimo octuagesimo tercio feria sexta ante exaltacionem sancte Crucis Jacobus Kozyel de Volycza non remote Currow (s) litteram sue nacionis debitam coram nobis produxit, qui est natus ex Paulo dicto Kozyel patre et Pyechna matre, qui prout littera testabatur, extiterunt legitime copulati in facie ecclesie, et eam de-bite aprobauimus et suscepimus etc. — Datum littere in Curow feria 3-a ante festum beati Leonardi ex iudicio bannito, anno quo supra etc. 1) Anno 1486. 21. (fol. 182 .) Kazimirus dei gracia Rex Polonie magnus dux Li-thuanie Russie Prussieque dominus et heres. Famosis doleatorum magistris fraternitatis doleatorie in civitate nostra Cracouiensi fidelibus nostris dilectis graciam regiam. Famosi fideles nostri dilecti, nomine prouidorum doleato-rum Lublinensium querelas recepimus, quod ex leui quacunque causa et occasione turbare consueuistis eosdem euocando de Lublinensi civitate Cra-couiam ad fraternitatis constituciones vestras nonnullis vero presertim artificiis eorum famulis et discipulis laborem sepius et tociens quociens wltis, prohibendo et aliquos ab artificio suspendendo in grauamen ipsorum et iniuriam, quibusquidem doleatoribus nostris Lublinensibus attento eo libertatis eorum defectu fraternitatem feliciter de Lithvania redeuntes dan-dam deliberamus ita, quia mandamus vobis prohibentes et omnino habere 1) Na wolnej karcie późniejszą ręką wpisana zapiska.

nolentes, quatinus doleatores ipsos hinc usque ad nostrum felicem aduen-tum de Lithuania aduentum seu redditum more ipso turbare, de Lubli-niensi ciuitate Cracouiam euocare ab artificioque et labore non presumatis vlla racione, aliter non facturi pro gracia nostra. Datum in Lukow domi-nica die post festum (?) anno domini millesimo quadringentesimo octuage-simo sexto. — Relacio venerabilis Creslai de Kurozwanky Regni Polonie cancellarii. Anno 1489. 22. (fol. 161.) Uniuersis et singulis palatinis, castellanis, burgrabiis, procuratoribus, aduocatis, magistris ciuium, consulibus, scabinis, senioribus fraternitatibus et eorum vicesgerentibus per et infra loca, ciuitates, oppida castella, dominia regum Polonie terrarum et alias ubilibet constitutis, ad quos hoc presens nostrum scriptum deuenerit dominis et amicis dilectis et signanter in ciuitate Lublinensi; nos consules ciuitatis Opoczno significamus tenore presencium, quia prouidus Johannes Lyeyczy sutor nacione de Opoczno presencium ostensor super attestacione genoloye sue ac paren-tum suorum litteram conseruatoriam a nobis per consanguineos suos ha-bere postulauit ac diligenter pro eodem supplicauit. Nos igitur tenemur unicuique, quod iustum et honestum fuerit, non denegari, quia omnibus iusta et honesta petentibus et postulantibus assensus non debet contradici, dominacionibus vestris publice profitemur, quia prefatus Johannes, ut pre-dictum est, de Oppoczno ex patre Paulo Lyeyczy dicto, ex matre Eliza-beth thoro ex legitimo secundum matrem sanctam Ecclesiam processit et est genitus, parentes vero ipsius prenominati in vicinatu nobiscum mo-rantes vitam honestam ac laudabilem in humanis degentes duxerunt, nichil de ipsis sinistri audiuimus nec scivimus, nisi omne bonum similiter et de Johanne filio ipsorum presencium exhibitore, quare Dominaciones Vestras petimus, sepefatum Johannem sutorem sic ut prefertur bene genitum et ho • neste conseruatum a parentibus legitime procreatum in vicinatum et fra-ternitatem Dominationes Vestras fauorose suscipere velint et in omnibus ipsius agendis benevolenciam exhibere veluti et nos cuilibet ex vestris litteris et tempore se offerente complacere studebimus. In cuius rei testis monium sigillum nostre ciuitatis Oppoczno est appensum et impressum. Da-tum in Oppoczno Dominica infra octauas Corporis Christi (d. 17 Junii) 1487. Anno 1490. 23. (fol. 211). Regestrum Expedicionis bellice super duos currus anno domini Millesimo quadringentesimo nonagesimo. Regie Maiestati XIIII sexagene piscium siccorum. Regie Mti quatuor sacci farine. familie duo sacci farine. Regie Mti quatuor chori pisi. familie duos choros pisi. Pulcium(s) quatuor chori; et occasione myly(s) duo chori pulcium ordeaceorum. Papaueris duo chori. Q Archiw. kom. hist. t. IV.

Seminis canapi duo chori. Caseorum sex sexagene. familie due sexagene caseorum. Butiri duo vasa. Salis vas alias taszka (s). Panis XVI sexagene. familie VI sexagene panis. Lardi octo parne. familie duas parnas Lardi. Quatuor pedites sufficienter armati. Duo aurige cum duobus curribus. Anno 1492 (d. 2 Martii). Constitucio et laudum pro republica. 24. (fol. 164.) Anno domini Millesimo quadringentesimo nonage- simo secundo feria sexta ante Dominicam Carnispriuii proxima domini consules noui et antiqui attento eo, quod braseatores nonnulli multo- ciens fugiebant et homines dampnificabant, proinde ipsi domini consu- les laudaverunt et constituerunt, quod possessores et heredes braseatorum tales braseatores in ipsorum braseatoriis seruare et eis ipsorum braseato- ria conuenire [tenentur], qui non fugerent et homines decetero non dampnificarent, alias si aliquod dampnum euenerit in aliquo braseatorio, extunc prefati heredes braseatorum omnibus dampna pacientibus tenebuntur satisfacere et soluere absque contradiccione et quia ipsi tamquam locato- res debent scire, quem in suis bonis locant et seruant, et dicti braseato- res, quot choros triciti mensure simplicis alias rowney sustulerunt, totidem choros mensure superagitate alias wyrzchovatey myeny brasei extradere tenbuntur. Anno 1492. Constitucio Reipublice. 25. (fol. 164.) Domini consules novi et antiqui cum omnibus Cze- chemagistris decreuerunt et constituerunt, quod dum et quando aliquis conci- uium velit braxare, extunc braxator ceruisie solusmet debet ire ad braseatorium et reuidere braseum, si sit bene et competenter dispositum et factum, et si malum braseum fuerit, illud non debet suscipere, alias si malum braseum susceperit, extunc conciui pacienti dampnum ipse bra-seator dampnum tenebitur resartire et recompensari et braseator ad ali-quod ius per nos non compelletur et ipse braseator sue improuidencie imputet et periculum paciatur. Et nullus conciuium debet suscipere braseum, quando presens bra- xator braseum, alias si susceperit, solusmet dampnum paciatur et pe- nam ciuitati exoluat consuetam. Eciam dicti rectores ciuitatis supranomitati constituerunt, quod nul-lus conciuium diebus festiuis aquam ducere, ligna et robora emere, nec

quouis labore solennia festa infringere, alias si quis transgressus fuerit in aliquo horum, penam unius sexagene ciuitati reponat. Et si ali-quis preconsulum tempore sui preconsulatus eandem constitucionem infrin-gere admiserit et tales transgressores pena statuta non punierit, ipsemet solus penam decem marcarum ciuitati componet. - Post prandia autem poterint ligna et victualia omnia [ducere]. Anno 1495 (d. 21 Augusti). 26. (fol. 168.) Anno domini millesimo quadringentesimo nonage-simo quinto feria sexta proxima infra octauas Assumptionis gloriose Marie virginis domini consules noui et antiqui ciuitatis Lublinensis videntes rem-publicam deprimi et segne gubernari per inobedienciam aliquOrum consu-lum, qui tarde venerunt ad pretorium et interim venire pertinaciter negli-gunt in contemptum obediencie, que est virtutum excellentissima, et quia maior est obediencia, quam victoria, proinde nos unanimi consensu et ani-mo volentes vicium inobediencie exterminare et inobedientes ad obedien-ciam adducere constituimus, decreuimus et laudauimus, ut si aliquis con-sulum mandato domini preconsulis per nuncium fuerit requisitus et auisa-tus, ut ad prethorium vel ad dominum preconsulem venisset consulturus pro republica et inuentus fuerit personaliter, talis si venire neglexerit pro pena inobediencie nOn recedendo de prethorio sex grossos irremisibiliter reponet, quod perpetuo volumus obseruari, et si solusmet preconsui venire neglexerit in duplo reponet; et hoc si taliter auisatus non uenerit pro iila hora, ad quam sibi mandatur per dominum preconsulem, extunc eadem pena sex grossorum non recedendo de pretorio talis inobediens puniatur. Anno 1503. 27. (fol. 187.) Constitutus personaliter idem Swrowy (s) conque-stus contra Albertum Strozyczop, quod ipsum infamasset verbis illicitis, que tangerent honorem et famam ipsius et signanter pro excessu patris allegando, quod pater ipsius ex decreto iuris furem suspendisset, cum tor-torem ciuitas non habuit et quod eadem infamia dicte suppensionis filio dicti Swrowy suo honori derogare deberet; ex decreto antiquorum domi-norum erat inwentum, quod filio Swrowy id honori derogare non potest, cum filius non portabit iniquitatem patris sui, et eciam domini consules moderni id approbauerunt, quod ipsi Swrowy id tamquam filio suo honori nocere non debet; — et pro quodam bove vagabundo per olim consortem fratris ipsius recepto per dominos inventum est, quod id honori suo non debet nocere.

Anno 1504 (d. 2 Januarii). 28. (fol. 184.) Anno domini Millesimo quingentesimo quarto feria tercia proxima post festum Circumcisionis Domini Belczar pannitonsor consul sine scitu et consensu dominorum preconsulis et consulum in medio noctis mandauit ciuitatem Lublinensem apperire et apperta porta ciuitatis Ca-strensi vicecapitaneum dominum Laschotam de ciuitate non [nocte?] emisit ignorantibus dominis consulibus, et temporibus retroactis et superioribus regie Maiestati et magnificis personis non apperiebatur ciuitas Lublinensis in medio noctis.

WYKAZ DOSTOJNIKÓW DUCHOWNYCH I ŚWIECKICH TUDZIEŻ URZĘDNIKÓW Z CZASÓW WŁADYSŁAWA WARNEŃCZYKA. (1434—1444.) opracowany przez SATURNINA KWIATKOWSKIEGO. Ktokolwiek pracował na niwie historyi polskiej, odczuwał zapewne niejednokrotnie a dotkliwie brak wykazu osób, które piastowały wyższe lub niższe urzędy w Koronie lub na Litwie. Zbyteczną też byłoby rzeczą rozwodzić się nad pożytecznością takiego wykazu. Dość wskazać na usługi, jakieby wyświadczył przy sprawdzaniu świadków podejrzanego dokumentu, co obe­cnie wymaga za wiele, w stosunku do rezultatów, czasu i mo­zołu. Prócz tego mógłby posłużyć do wyjaśnienia wiadomości kronikarzy a nawet, wobec niewydanych dotąd wcale lub w szczupłej tylko mierze skarbów archiwalnych, rzuciłby pewne światło na organizacyą rządową poszczególnych prowincyj. Tą myślą powodowany zestawiłem wykaz urzędników z cza­sów, którymi się dokładniej zajmowałem. Dostojeństwa i urzędy wyliczyłem w porządku, wskazanym przez dokument pokoju brzeskiego z r. 1435 (Vol. leg. I, 51), posiłkując się przytem częstokroć spisem D-ra Piekosińskiego, umieszczonym w Ko­deksie Katedry św. Wacława. Ze względów praktycznych wyliczyłem jednakże dostojni­ków każdego działu w porządku alfabetycznym ziem i powia­tów, stąd też znajduje się kasztelan krakowski między kasztela­nami (pod literą C) a nie przed wojewodami.

Liczby, umieszczone obok imion osób, oznaczają lata, w któ­rych dotycząca osoba występuje. Jednem z główniejszych źródeł, na którem się oparłem, są akta sądowe, przechowane w kraj. archiwum lwowskiem. Stan aktów jest dotąd bardzo nędzny. Wprawdzie wszystkie książki są należycie oprawne, ale wewnątrz panuje ogromny chaos. Obok kartki z XV. w. np. znajduje się nierzadko karta z wieku XVI. lub XVII. i t. p. Jeżeli rzecz taka łatwo wpada w oczy i nie powoduje omyłki, to daleko trudniejszą jest sprawa, gdy np, obok kartki z 1440. r. umieszczono kartę z r. 1444. i t. p.; w takim bowiem razie napotyka się trudności znaczne, a mo­zolne zestawienia niezawsze usuną sprzeczności. Jak długo też książki te nie zostaną rozszyte, tak długo ułożenie ich i upo­rządkowanie jest wprost niemożliwe, a korzystający z nich nie będą mogli ustrzec sie błędów. Ze spisu poniższego wynika, że nie odróżniano jeszcze wów­czas stanowczo cześnika od podczaszego, stolnika od podstolego i t. d. Pojawia się też na Rusi, mało lub wcale dotąd nieznany urzędnik, wojewoda grodzki, zupełnie od każdoczesnego staro­sty zawisły. Niewielkie są rezultaty mego wykazu, ale bo też i mały objąłem okres chronologiczny. Znacznych korzyści należy się spodziewać po wykazie ogólnym, którego zapewne nieprędko się doczekamy. Zanim to nastąpi, przyniesie ogłoszenie poszcze­gólnych cząstek wykazu pewien pożytek, choćby tylko ten, że ułatwi pracę nad wykazem ogólnym. We Lwowie 1882 r.

I. Archiepiseopi (Arcybiskupowie). Gnesnensis 1). 1. Albertus Iastrzambyecz de Lubnicze 1434—36. Dłg. IV, XI, 529, 546, 549, 552, 553—XII, 559, 56o, 568, 575 — Kod. Tyn. II nr. 173 —Arch. N. Sącza nr. 41 —Vol. leg. I, 51 — Cod. ep. I, nr. 86 — Voigt VII, str. 678 — Łaski II, 249*. 2. Vincencius Koth de Dambno 1437—44. Dłg. IV, XII, 580, 603, 604, 605,615, 712 — Cod. ep. I nr. 85—86— 125 — str. 150 — dodatek nr. V—AGZ. V nr. 75 —Vol. leg. I, str. 63 — Pam. Knyżka str. 51-8 — Rps. Ossol. nr. 1617 str. 23-4 — Piekosiński I, nr. 142 — Łaski II str. 35*, 531, 70*, 406, 5o5* — Mon. Pol. II, 928 — Ermisch w Zeitschrift f. schles. Gschte. XIII str. 43, 54, 69 — Klose, Von Breslau II, 1, str. 458—Bachman w Fontes Rer. Austr. t. 42 str. 9 2). Leopoiensis. 1. Iohannes Rzescłiowski 1435—36. Arch. N. Sącza nr. 42—43 — Vol. leg. I, 51—Dłg. IV, XII, 572 — Ter. Prev. I, 24, 32, 87, 112 — Mon. Pol. II, 928. 2. Iohannes Odrowansch 1436—44. Dłg. IV, XII, 574 —Mon. Pol. II, 928 —AGZ. I nr. 18—II, nr. 59—61, 66-67—68—IV nr. 82 — V nr. 76—86-91 —VI nr. 19—20 —Ter. Hal. I, 87, 97, 102, 113, 122, 132, 134, 135, 143, 148, 152, 158, 159, 161, 165, 167, 170, 171, 173-6, 205-8, 212, 213, 217 — Castr. Leop. I, 51, 135, 156, 161, 164, 182, 267, 310, 312, 335, 349, 355. — Castr. Leop. t. 526, str. 640 — Ter. Leop. IV, 1039 — Janota nr. 127 — M. 1. nr. 290. II. Episcopi (Biskupowie). Camenecensis. Paulus 1434—41. Daniłowicz II nr. 1696 — Vol. leg. I, 51 —Rps. Ossol. nr. 1485 3) — Rz. M. III. nr. 208 —AGZ. II nr. 59 —V nr. 84— Gacki, Kl. Swkrz. 207. Chelmensis. Iohannes Opatowski 1434—40. Dłg. IV, 546, 553 — Vol. leg. I, 51 — Hel. II nr. 3302a — AGZ. II nr. 59 — V nr. 80 — Bzovius, Propago Hyacinthi str. 58. 1) Kijowski metropolita między biskupami. 2) Porównaj moję rozprawę: Urzędnicy kancel. itd. Władysława Warneńczyka, str. 28—30. 3) Pod tytułem: Akta Jazłowieckie — bez stron..

Cracoviensis. Sbigneus de Oleschnycza 1434—441). Dłg. IV, 528, 529, 540, 546, 551-4, 56o, 568, 571, 574-5, 579, 58o, 582, 586, 594, 604, 608, 610, 612, 624, 626-7, 629, 639, 645, 647, 653, 659, 675, 692 — Ter. Prev. I, 31 — Hel. II nr. 2519, 2571, 2585, 2586, 2600, 2610, 2668, 2754, 2795, 2807, 2908, 2986, 3006, 3099, 3147, 3148, 3151, 3209, 3302a —Kod. Tyn. II nr. 173 — Dod. G. Lw. r. 1873, str. 5o — Vol. leg. I, 51, 63 — Cod. ep. I nr. 86 — 88 — 89 — 110—115—117—119 — 122—124 — str. 150 — dodatek nr. V —II nr. 2 — Rz. M. I nr. 177 — III nr. 208—211 — Gołęb. 136, 159h, 225 — AGZ. V nr. 75—80 — Cod. st. gls. I, str. 194 — II W. 113—123—Kovachich S. I, 492 — Kod. Kórn. II, 68, str. 372, 408 — Nakielski 465, 474 — Voigt VII, 781, 1 — Rps. Ossol. nr. 1617, str. 23 — Janota nr. 132— Gacki, KI. Śwkrz. 293— Ind. Dog. 81, 171 — Piekosiński I nr. 142 — Rps. Ossol. nr. 146, str. 48 — Dzieduszycki, Oleśnicki II, str. XIII—XVI, XXII, XXIV-VII i t. I, str. III—V. — Milewski str. III, 1. Kijoviensis. 1. Herasimus. 1434. Daniłowicz II nr. 1695: «arcybiskup prowincyi ruskiej». 2. Abraham 1437. Cod. ep. I nr. 92 : archimandrita ecclesiae ruthenicalis Kijoviensis. 3. Isidor 1439—40 2). Dłg. IV, XII, 612, 624 — Theiner M. P. II nr. 57: metropolita Kyevi. Plocensis. 1. Stanislaus Pawlowski 1434-39. Dłg. IV, 546, 568, 576, 614 — Vol. leg. I, 51 — Kod. Kórn. II, 68, str. 400 — Kod, Maz. nr. 172—174—175 —176—179—180—182. 2. Paulus de Gizicze 1439—44. Dłg. IV, XII, 615 — Nakielski 478 — Kod. Maz. nr. 188-189-192. Praemisliensis. 1. Iohannes (Ianussius) Slyedz 1434—35. Castr. Sanoc. I, 185, 190 (256 olim episcopus rok 1440)—Dłg. IV, 559— AGZ. VIII nr. 61—62 —Arch. N. Sącza nr. 42—43 (z 1435. 16 kwietnia olim). 2. Petrus Chrzanstowski 1436—44 3). Ter. Prev. I, 42, 44 — Ter. Prem. I, 11, 237, 277, 283 — Castr. Sanoc. I, 239, 240, 255, 259, 309, 311, 313, 314, 318 — II, 57 —AGZ. II nr. 59 — VI nr. 18 — VII nr. 45 — VIII nr. 63—64, 66-68—70—71 — 72—73—74 - Dłg. IV, 559. Posnaniensis. 1. Stanislaus Czyolek 1434—38. Dłg. IV, 546, 551, 568, 576, 602, 609 — Cod. st. gls. II, str. 50 — Vol. leg. I, 51 — M. P. II, 936. 2. Andreas Bninski 1438—44. Dłg. IV, XII, 602, 609 — Hel. II, nr. 2851 — M. P. II, 936 —AGZ. V nr. 75 — Vol. leg. I, 63 — Kod. Kórn. II, 68, str. 428 — Ermisch w Zeit- 1) Gacki, KI. Śwkrz. 293—4: „Jarosław, biskup laodycejski, suffragan krakowski". 2) Bzovius: Propago Hyacinthi str. 5o „F. Michdel antistes eiusdem (Kijoviensis) eccle­ siae 1439". 3) Ter. Prem. I, 267: Hylia wladica rok 1440.

schrift f. schles. Gschte. t. XIII, str. 19, 58, 62, 63, 69—Bachman w Fon-tes Rer. Austr. t. 42, str. 9. Samogitiensis. Petrus 1434. Daniłowicz II, nr. 1694—1695: "mianowany biskup". Vilnensis. Mathias 1434—44. Dłg. IV, 621, 655, 658, 712 — Daniłowicz II, nr. 1692 — Napierski nr. 1365 — Kod. Kórn. II, 68, str. 72 — Vol. leg. I, 51, — Cod. ep. I, nr. 93. Vladislaviensis. Vladislaus de Oporow 1434—44. Dłg. IV, 546, 552, 553, 568, 575, 606, 610, 711 — Rz. M. II, nr. 388—391 — III nr. 208 — Vol. leg. I, 51, 63 — AGZ. V nr. 70—75 — Gołęb. 159h — Cod. ep. I nr. 125 — Kod. Maz. nr. 192. Vlodimiriensis. Andreas 1435. Vol. leg. I, 51. III. Regis Poloniae Locumtenentes. 1. Iohannes de Cziszow. 1440. Paprocki 249 1) [król mianuje go: „regni Polonie terrarum vi-delicet Cracoviensis, Sandomiriensis, Russie et aliarum terrarum ad eas-dem spectantium tutorem, rectorem et gubernatorem per tempus, quo nos in regno Hungarie predicto morari et manere contingat"]. — Kod. Tyn. II, nr. 185 — 186 — Hel. II, nr. 2881. — Castr. Sanoc. I, str. 352— Dłg. IV. XII, 626 — Castr. Leop. I, str. 18, 19, 22, 25, 29 — Ter. Prem. I, 277. 1441. Hel. II, nr. 2927—2967—2983—3014—3033 — 3034 — AGZ. V, nr. 80. 1442. Hel. II, nr. 3085—3086 — 3095—3097—3102—3115—3117— 3122—3133. — M. 1. nr. 153 — Castr. Leop. I, 122 — Ter. Prem. I, 313—317- 1443. Gacki Kl. Sieciech. 175 — AGZ. V nr. 91 — VI nr. 21 — Inv. 205.— Przeździecki, Podole I, 147 n. 1 — Hel. II, nr. 3147—3148 —3151 — Castr. Leop. I, 207, 223, 290. 1444. AGZ. V nr. 97— 99—101 — Cod. ep. II nr. 2 2). 1446. Kod. Kórn. II, 68, str. 394. 1447. dnia 3 lutego locumtenens regis Polonie electi. Hel. II, nr. 3285-— ibidem nr. 3595 rok 1457. 29 grudnia rezygnuje z urzędu starosty krakow­skiego a 1458. 2. czerwca (ibid. nr. 3607) olim castellanus Cracoviensis. Syn Jan u Helcla II, nr. 3618—3929—3932—3944 i t. d. 2. Albertus de Male. Już sam dokument, którym król zamianował Czyżowskiego namie­stnikiem Małopolski, jest dowodem, że Wielkopolska miała osobnego na­miestnika. Długosz 3) nazywa Malskiego Vicarius in terris Maioris Polonie, 1) Wyliczam tu miejsca, gdzie Czyżowski nazwany wyraźnie locumtenens; zresztą patrz niżej: Capitanei, Castellani, Palatini (krakowski i sandomirski). 2) Hel. II, nr. 3243, rok 1445: quod dominus castellanus Cracoviensis est vices tenens domini regis ideo perpetue resignationes possunt fieri coram eo. 3) IV, 626. Archiw. kom. hist. t. IV. 9

a dokumenty z r. 1446 i 1447 1) roku in R. P. regis locumtenens. Był więc Malski namiestnikiem wielkopolskim. — Porównaj Palatinus, Castella­nus Lanciciensis, Capitaneus Nopae Civitatis. IV. Tutores (Opiekadlniki) 2). 1. Iacobus alias Skarbek de Gora3). 1436. Paprocki 218. 1437. Ter. Hal. I, 58 tutor Leopoliensis. 2. Iohannes de Grabye4). 1434. Hel. II, nr. 2587 tutor regni; porównaj: Castellanus Spicimi- riensis i Łaski I, 403. 3. Iacobus Gyza. 1435. Ter, Hal, I, 7 tutor terre Haliciensis. 1436. ibid. 17, 18, 19, 37, 42. 1437. ibid. 21, 23, 24, 25, 26, 42, 43, 44, 48, 49, 5o, 58. Porównaj Vexillifer, Iudex Haliciensis. 4. Iohannes de Ossolin. 1434. Dłg. IV, 548 propisor Sandomiriensis. — Hel. II, nr. 2599 tutor Sandomiriensis. Porównaj Castellanus Radomiensis. 5. Senko de Sennow. 1436. Ter. Prem. I, 48. tutor Premisliensis. 1437. ibidem. 45, 161, 162, 182, 183. Porównaj Castellanus Leopoliensis, Subcamerarius Praemisliensis. 6. Dobrogostius de Schamotuli. 1434. Hel. II, nr. 2587 tutor regni. 1435. Piekosiński I, nr. 132 tutor Maioris Polonie. Porównaj Subcamerarius Biecensis, Calissiensis, Castellanus Posnaniensis. 7. Petrus Smoliczki. 1436. Castr. Sanoc. I, 203 tutor terre Sanocensis, 204. 1437. ibid. 203, 227 — Ter. Prem. I, 45. Porównaj Castellanus, Capitaneus Sanocensis. 8. Clemens Wantropka de Strzelcze. 1434. Dłg. IV, 548 prorisor terre Cracoviensis, Hel. II, nr. 2587 tutor regni, 2599 tutor terre Cracoviensis. 1435. Piekosiński I, nr. 132 — Hel. II, nr. 2602. Porównaj Magnus Procurator Cracopiensis, Castellanus Biecensis, Woi-nicensis, Sandomiriensis. 1) Kod. Kórn. II, 68, str. 394. — Mosbach, Przyczynki str. 99. 2) Mikrot, Walka w Polsce i t. d. Przegląd akad. 1881, zeszyt II, 123. — Porównaj: Urzędnicy kanc. itd. str. 83. 3) W aktach halickich (Ter. Hal. I, 164, 179, 197, 206 i t.- d.) zachodzą Jan i Bogdan bracia Skarbek de Szeranczuky. 4) Mikrot: Walka w Polsce i t. d. Przegląd akad. 1881, zeszyt II, 125, uwaga 5 sądzi, że nie był tutorem. Według niego powinna odnośna zapiska brzmieć: I. de T. C. W. tuto- ribus Regni et Iohanne de Grabye.

9. Iohannes de Thanczin. 1434. Dłg. IV, 548 propisor terre Cracoviensis — Hel. II, nr. 2567 tutor regis, 2587 tutor regni, 2599 tutor terre Cracoviensis. 1435. Hel. II, nr. 2602, 2613, 2620 — Piekosiński I, nr. 132. Porównaj Castellanus Biecensis, Woinicensis, Palatinus Sandomiriensis, Cracopiensis. [Cod. ep. II, nr. 2.] 10. Warsius (de Ostrow?). 1436. Ter. Prem. I, 48 tutor Radomiensis 1). V. Palatini (Wojewodowie). Bełzenzis. Paulus de Radzimowo 1435. Vol. leg. I, 51 (Privilegia 6: de Badzinowo). Brestennis. Iohannes de Lichin 1435—442). Dłg. IV, 569-70 — Vol. leg. I, 51, 63 — Rz. M. I, nr. 178 - III, nr. 211 — AGZ. V, nr. 75 — Łaski I, 292* — Lubomirski w Bibl. warsz. 1857, II, str.801, uw. 1. Calissiensis. Martinus de Slawsko 1437—39. Dłg. IV, 581 — Inv. 282 — Rz. M. I, nr. 177 - Goł. 159h — AGZ. V, nr. 75 — Vol. leg. I, 63 (Sławkow) — Riedel A. XXIV, str. 147 i B. IV, str. 198 (Marcus). Camenecensis patrz Podoliae. Cracoviensis. 1. Petrus senior Schaffraniecz de Pyeschkowa Skala. 1434-37 (4 lutego). Dłg. IV, 550, 559 —Hel. II, nr. 2513, 2517, 2518, 2519, 2529, 2565, 2569, 2583, 2587, 2597, 2602, 2625, 2653, 2659, 2661, 2668, 2672, 3302a — Arch. N. Sącza nr. 40 — Piekosiński, O monecie, str. 2 56 —Piekosiński I, nr. 132—Vol. leg. I, 51 —Cod. st. gls. I, nr. 96 (ibidem II, nr. 121 †) — Ermisch w Zeitschrift f. schles. Gschte. XIII, str. 19 (4 lutego). 2. Iohannes de Cziszow 1437—38. Hel. II, nr. 2700 (z r. 1437. 24- lutego)> 2716, 2718b., 2734, 2759, 2738 — Janota nr. 128—129 — M. L.nr. 142— Rz. M. I, nr. 178 — AGZ. V, nr. 69 — 75 3). 3. Iohannes de Thanczin 1438 (grudzień) — 1444. M. 1. nr. 140 — Rz. M. II, nr. 580 — III, 211 — Hel. II, nr. 2780, 2792, 2802, 2808, 2836, 2837, 2875, 2909, 2912, 3084, 3097, 3139, 3143, 3147, 3151, 3190, 3209— Zeissberg, KI. Gschq. 20, 21 —Castr. Sanoc. II, 1) Ani kanclerz Koniecpolski ani Jan Czyżowski nie byli tutorami; patrz: Urzędnicy kanc. itd. str. 26, uw. 5. 2) Paprocki, 240, przytacza nagrobek: hic iacet magnificus dominus Marcus de Lubin palatinus Brzestensis, qui obiit feria ąuarta anno 1441; Niesiecki VI, 145, twierdzi nawet, ze Marek występuje w dokumencie Warneńczyka z 1441 dla Lwowa wydanym. Mimoto nigdzie nie mogłem tego Marka odszukać. 3) Jestto dokument z 16. grudnia 1438, a Vol. leg. I, 63, w dokumencie tejże daty jest Czy­ żowski już kasztelanem krakowskim. Z porównania godności świadków, na tych dwóch doku­ mentach wymienionych, widoczna, że król pełnoletni, zatwierdziwszy stanom prawa, rozdał wakanse.

125, 129, 136, 179, 194 — Dłg. IV, 610, 627, 629, 634, 654, 659, 662-Nakielski 463 — Inv. 203 — Piekosiński I, nr. 136 A, B, C—142 — Pa- lacky, Archiv cesky III, str. 18: wojwoda krakowsky, hejtman wojsky kralewskeho etc. — Castr. Sanoc. I, 352 — Kovachich S. I, 492 — AGZ. V, nr. 83—96— Gacki, KI. Śwkrz. 207 — Gacki, Ki. Siec. 175 — Rps. Ossol. nr. 1617, str. 23 — Kod. Kórn. II, 68, str. 372 — Kod. Tyn. nr. 190 — Cod. ep. II, nr. 2. — Milewski str. III, 1. Cuiaviensis patrz lunivladislaviensis. Czyrnensis. 1. Petrus Pilik de Skuly 1406-35. Lubomirski XCIX. 2. Iohannes Glowacz de Lanzenica 1435-42. Vol. leg. I, 51 — Lubomirski XCIX — Kod. Maz. nr. 174 (Palatinus noster) 1). — Patrz Palatinus Mazoviae, Varschoviensis. Iunivladislaviensis. 1. Iarandus de Brudzow (Grabie) 1434—39. Hel. II, nr. 2583 2) - Dłg. IV, XII, 569 — Vol. leg. I, 51, 63 — AGZ. V, nr. 75 — VI, nr. 19 — Biblioteka Poturzycka 4, I, G. 2. Boguslaus de Oporow 1440. Rz. M. III, nr. 211. Kijoviensis. Iurscha 1437. Cod. ep. I, nr. 92. Lanciciensis. 1. Stiborius de Borzislavicze 1436. Dłg. IV, 575 3). 2. Albertus Malsky 1436-44. Hel. II, nr. 2780—3302a —AGZ. V, nr. 75-80 — Vol. leg. I, 63 — Piekosiński I, nr. 134 — Rz. M. III, nr. 211 —Piekosiński I, nr. 142 4). — Ermisch w Zeitschrift f. schles. Gschte. t. XIII, str. 69—70. — Milewski str. III, 1. Leopoliensis. 1. Iohannes Manszyk de Dambrowi 1136-37. Ter. Trem. I, 48, 65, 69 Mazulcus — Hel. II, nr, 2700 (z 1437. 24. lu­tego a już 3 października olim; ibid. nra. 2720 a, b, c,— 2721, 2722, 2723). 2. Petrus Odrowansch de Sprowa (Zagorze) 1437—44. Ter. Prem. I, 90, 94, 99, 182-4, 236, 239, 245, 282, 283, 310, 356, 365, 396, 397, 399 — Ter. Hal. I, 87, 113, 128, 166, 171, 172, 178—Ter. Prev. I, 31 — C. Leop. I, 13, 27 5), 46-8, 51, 143, 186, 193, 202, 207, 208, 1) W Kod. Maz. nr. 191 r. 1444 w dokumencie wystawionym przez Władysława, ks. mazowieckiego: Wydzga de Pankawczino Palatinus bez dodatku jaki wojewoda. 2) Ibidem nr. 2515 nazwany wojewodą poznańskim, lecz już wydawca dodał znak pytania. 3) Dłg. IV, 539, 575 pod rokiem 1435 wymienia Marcina z Rytwian, wojewodę łęczy-ckiego. Marcin jednak piastował tę godność kilka lat przedtem, a 1431 r. jest wojewodą Ścibor. Hel. II, nr. 2344. 4) W Rps. Ossol. nr. 1617, str. 23 znajduje się dokument z 1442 w kopii z XVIll-go wieku, w którym Malski nazwany kasztelanem łęczyckim. Błąd ten trzeba policzyć na karb kopisty. 5) Castr. Leop. I, 25 i 29 zachodzi Iohannes Sprowa Palatinus Leopoliensis. Na tejże stronie 29. jednak jest niżej tą samą ręką zapisany Piotr wojewoda; jestto więc błąd. Jan ze

210—12, 215, 218, 219, 222 — 5, 229, 23O, 233 — 5, 237—41, 243, 244, 249—52, 255, 257—9, 263—4> 268—71, 274, 276, 278, 281, 286—7, 289-90, 292—4, 296, 299, 301, 302, 304, 307—9, 312, 319, 327,332,334,339, 347, 350, 351-4, 359, 360, 363, 365, 367—72, 374, 376, 378, 380—1,383,385, 396, 398, 400-5 — ibid. t. 371, str. 396 — ibid. t. 526, str. 640 — ibid. III, 1013. — Castr. Sanoc. I, 314, 334 — Rps. Ossol. nr. 2083, str. 74— Hel. II, nr. 2851, 3070, 3176 — Dłg. IV, 574 (nazwany wojewodą, choć jeszcze nim nie był) 671, 672 — Janota nr. 128—129 — Inv. 256—257 — M.l. nr. 142—150—153 —154—285—AGZ. I, nr. 18—19—20 — II, nr. 66— 67 — V, nr. 75 — 77 —78—80-85—90—91—97-99—101 —102 — VI, nr. 19—20—21 — VIII, nr. 67 — Vol. leg. I, 63 — Rz. M. II, nr. 58o — III, nr. 211 — Goł. 159h — Kod. Kórn. II. 68, str. 372, 408—11 —Biblio­teka Poturzycka 4, I, G. — Wap. II, 412, 2, 414,3 — Rps. Ossol. nr. 2155 k. 11 — Teleki X nr. 54. — Dod. G. Lw. r. 1872, str. 47 — Gacki. KI. Siec. 175 — Ind. Dog. 95. Mazoviae. 1. Stanislaus dictus Grad 1435. Gawarecki 164; patrz niżej Plocensis. 2. Iohannes Głowacz 1438. Kod. Maz. nr. 180. — Patrz Palatinus Czyrnensis. Plocensis. Stanislaus Grad de Srzensko 1435. Vol. leg. I, 51. — Kod. Maz. nr. 176. Porównaj wyżej Mazoviae. Podoliae. 1. Petrus Odrowansch. 1434—36 1). Ter. Prem. I, 48, 62 — Hel. II, nr. 2518. 2. Michael de Buczacz 1437 - 38. Ter. Prem. I, 76, 90, 182. 3. Hriczko (Iohannes Hriczkonis) Kyerdey (Kyerdeowicz) de Pomarzani (Vynniki) 1439—442). Biblioteka Poturzycka 4, I, G. — Castr. Leop. I, 20, 181, 184, 188, 191, 192, 239, 244, 246, 276, 291, 298, 299, 306, 308, 363—Dłg. IV, 654, 662 — Rz. M. III, nr. 211—AGZ. II, nr. 66 —V, nr. 80-84 —VI, nr. 20 — Cod. st. gls. I, str. 194 — Daniłowicz II, nr. 1769 — Barącz I, 467 — Gacki, Kl. Śwkrz. 207 — Rps. Ossol. nr. 2155, k. 11 — Teleki X, nr. 54 — Dod. G. Lw. r. 1872, str. 47, 243—Castr. Leop. t. 18, str. 239 — t. 526, str. 640 — Vol. leg. I, 65 — Stadnicki 31 — Wuttke nr. 61. Sprowy jest wojewodą z końcem XV. wieku. AGZ. II, str. 226. — W czasie nieobecności wo­jewody zasiada często na roczkach jego zastępca; osoby często się zmieniają, np. 1443. An-dreas Malechowsky, sedens loco Petri Odrowansch Cistr. Leop. 1, 241 a 244 locumtenens palatini. — Nicolaus Gologorsky Subdapifer Leopoliensis et districtus Leopoliensis, locumte­nens magnifici Petri Odrowansch de Sprowa Palatini et Capitanei Leopoliensis generalis, ibid. 25o — 1444 Demetrius de Nyeczulicze loco domini palatini ibid. 351.— Petrus Borna-nowsky in loco Palatini residens ibid. 326, 347. — Napotykamy też Andreas dispensator do­mini palatini r. 1443 ibid. 260, 264—7, 269, 272 — 3. Iohannes Slezita de Strzelecz claviger domini Palatini r. 1444 ibid. Ś89. 1) Daniłowicz II, nr. 1687, rok 1434: Strumilo, wojewoda podolski. 2) Go do wojewodów podolskich porównaj: Dr. Antoni J... (Rolle): Zameczki podol­skie w Przegl. polsk. 1870, III, str. 363.

Posnaniensis. 1. Sandivogius de Ostrorog 1434—41 (12. lipca). Ter. Hal. I, 7 — Hel. II, nr. 2519, 2583, 2700, 2759, 2780, 3302a — Dłg. IV, 571, 586, 592, 619, 628, 629 — Vol. leg. I, 51 —Rz. M. III, nr. 208—211 — Goł. 159h. — Palacky, Archiv ćesky III, str. 462.- Pieko­siński, O monecie, str. 256. — Nakielski 463 (błędnie nazwany poznański i łęczycki wojewoda) — Riedel A. XXIV, str. 147, B. IV, str. 198 — Piekosiń­skiI, nr. 134 — Raczyński nr. 122 — AGZ. V, nr. 80 — Kovachich S. I, 492 — Kod. Kórn. II, 68, str. 408 — Barącz I, 467 — Gacki, Kl. Śwkrz. 207. 2. Lucas de Gorka 1441 (27. listopada) — 1444. Castr. Leop. t. 446, str. 1788-91, 1793-6 — Wap. II, 404, 17—412, 1—474, 7-414, 3 — 416, 6 — M. 1. nr. 151 — Vol. leg. I, 65 —AGZ. V, nr. 104— 105 —106-109 — Raczyński, Wsp. II, 145b — Dod. G. Lw. r. 1872, str. 243 — Wuttke nr. 61. Russiae patrz Leopoliensis. Sandomiriensis. 1. Spithko de Tarnow 1434—35 (†). Hel. II, nr. 2519 — Dłg. IV, 557. 2. Iohannes de Cziszow 1435 (27. marca)—37 (20. lutego). Dłg. IV, 557, 568 — Hel. II, nr. 2638, 3302a — Vol. leg. I, 51 — Rz. M. III, nr. 208 (z r. 1437. 20. lutego a tegoż roku 24. lutego jest woje­wodą krakowskim Hel. II, nr. 2700). 3. Johannes de Thanczin 1437—38 (16. grudnia). Dłg. IV, 580, 586, 591 — Hel. II, 2734—2760— Rz. M. I, nr. 177 — Janota nr. 129 — Goł. 159h — AGZ. V, nr. 75. — Palacky, Archiv ćesky III, str. 462. 4. Dobeslaus de Oleschnicza (Senno) 1438 (16. grudnia) —1440. Vol. leg. I, 63 — Castr. Sanoc. II, 52 —Dłg. IV, 626, 654 —Hel. II, nr. 2802 — Rz. M. II, nr. 58o — III, nr. 211 — M. P. II, 931. 5. Iohannes Glowacz de Oleschnicza 1443 (23. września)—1444. Hel. II, nr. 3143, 3147, 3153, 3155, 3164 — Dłg. IV, 712 — Gacki, Kl. Siec. 175 — M. 1. nr. 291—292 — AGZ. V, nr. 96 — Kod. Kórn. II, 68, str. 372 — Inv. 242 — Cod. ep. I, nr. 125 — II, nr. 2. Siradiensis. 1. Martinus de Kalinowa 1434—35. Vol. leg. I, 51 — Niesiecki V, 17— Piekosiński, O monecie str. 256. 2. Iarandus de Brudzew (Grabie, Dambrowka) 1440—43. Hel. II, nr. 2802 —Rz. M. III, nr. 211 — Piekosiński I, nr. 142. Trocensis. 1. Petrus Lelusz 1434-36. Daniłowicz II, nr. 1692—1726 — Kod. Kórn. II, 68, str. 72 - Vol. leg. I, 51 — Bychowiec str. 49, 52. 2. Iwaszko Gasztold 1441. Daniłowicz II, nr. 1768 — Bychowiec str. 52. 3. Iohannes Moniwid 1443—4. Narbutt VIII, str. 40 — Akta zapadnoj Rossyi I, nr. 44.

Varschoviensis. Iohannes Głowacz 1435. Kod. Maz. nr. 176. Patrz Czyrnensis. Vilnensis. 1. Iohannes Dawgerd 1434—43. Dłg. IV, 542, 655 — Daniłowicz II, nr. 1692, 1726, 1768, 1783 — Kod. Kórn. II, 68, str. 72 — Vol. leg. I, 51 — Cod. ep. I, nr. 90—93.— Bychowiec str. 48, 49, 52 i Narbutt VIII, str. 40. 2. Iwaszko Gasztold 1443. Narbutt VIII, str. 40. Vladislaviensis patrz lunivladislaviensis. VI. Castellani (Kasztelanowie). Bełzensis. 1. Nicolaus Maldrzyk de Starogrod 1435. Vol. leg. I, 51. Porównaj Inv. 306. 2. Paulus (de Tharnoschino) 1440. Ter. Bełz. I, 6 Paulus — uzupełniłem de Tharnoschino z tejże księgi str. 9, rok 1448. Biecensis. 1. Iohannes de Thanczin 1434—35. Dłg. IV, 548, 557 (1435. 27. marca postąpił na kasztelanią wojnicką) — Hel. II, nr. 2519, 2529, 2515, 2587, 2599, 2602, 2613. 2. Clemens Wantropka de Strzelcze 1435 (27. marca) —36. Dłg. IV, 548, 557, 571 —Hel. II, nr. 2618, 2621, 2638, 2653, 2661.— Piekosiński I, nr. 132. — Vol. I, 53. — Piekosiński, O monecie str. 256. 3. Spithko de Melstin 1437—38. Hel. II, nr. 2695, 2716, 2718c — AGZ. V, nr. 64—75 (VoI. leg. I, 64) — Janota nr. 128. 4. Iacobus de Cobylany 1444 (9. marca)1). Ter. Prev. I, 98. 5. Iohannes Ligensa 1444 (24. sierpnia). Stadnicki 31. Biechoviensis. Stanislaus de Karschewo 1434—35. Kod. Tyn. II, nr. nr. 176 (Sycchoviensis!) — Vol. leg. I, 51. Brestensis. Nicolaus de Warzimow 1435—38. Vol. leg. I, 51 —AGZ. V, nr. 75. — Piekosiński, O monecie str. 256. Brzezinensis. 1. Mathias de Bielavi 1435. Vol. leg. I, 51 — Piekosiński, O monecie str. 2 56. 2. Stephanus de Opporow 1438. AGZ. V, nr. 75. 1) Porównaj: Jakób z Kobylan przez L(ubomirskiego) w Bibl. warsz. 1860, II, 557.

Bydgostiensis. Nicolaus Kiełbasa (Gosławski) 1) 1435. Vol. leg. I, 51. Calissiensis. 1. Petrus de Zyrniki 1435. Vol. leg. I, 51. 2. Mathias de Wanszosche2) 1443. Wap. II, 45ob. Camenecensis. 1. Dobrogostius de Colno (Colino, Colenski) 1435—40. Vol. leg. I, 51 — Raczyński, Wspm. I, 38 — Rz. M. I, nr. 178 — Inv. 282—283 — AGZ. V, nr. 75 — Raczyński nr. 121 —122— Riedel A. XXIV, 147-B. IV, 198. — Porównaj Podoliensis. 2. Theodricus Jazłowiecki de Buczacz (Czirwonogrod) 1442. Castr. Leop. t. 520, str. 640 — AGZ. II, nr. 66 3). 3. Dobrogostius de Ostrorog 1443. Castr. Leop. t. XVIII, str. 239. Chelmensis. Wanco de Kwaszylow 1438—39. M. 1. nr. 140 — Biblioteka Poturzycka 4. I. G. Conariensis. Pasco de Gosławice 1435. Vol. leg. I, 51. Cowalensis. Przybyslaus 1435. Vol. leg. I, 51. Cracoviensis. 1. Nicolaus de Michalow 1434—38. Dłg. IV, 552; 554, 560, 568, 571 — Napierski nr. 1355 — Arch. N. Sącza nr. 40 — Piekosiński I, nr. 132— Piekosiński, O monecie str. 256 — Vol. leg. I, 51—AGZ. VI, nr. 17 —Bischoff 16 —Rz. M. III, nr. 2084) — Janota nr. 128 —129 — Goł. 159h — M. 1. nr. 142 — Rps. Ossol. nr. 165, k. 88 — Hel. II, nr. 2517, 2519, 2529, 2549, 2565, 2568, 2576, 2583, 2587, 2599, 2602, 2613, 2618, 2620, 2625, 2653, 2661, 2687, 2688, 2689, 2695, 2705, 2714, 2716, 2724,2734, 3302a (2764 rok 1438. 24. listopada olim). 2. Iohannes de Cziszow 1438 (16. grudnia) —1444. Dłg. IV, 604, 626, 654 — Castr. Leop. I, 18, 19, 20—2, 25, 27, 29, 120—3, 149, 207, 223, 233, 290, 309, 312, 320—1, 359, 360, 371 — Ter. Prem. I, 276—7, 313, 317, 325, 340 — Hel. II, nr. 2802, 2808, 2821, 2844, 2881, 2885, 2909, 2927, 2967, 2983—4, 3014, 3033—4, 3085—6, 3095, 3097, 3101—2, 3112, 3115, 3117, 3120, 3122—3, 3147—8? 3151, 3170, 3190, 3214 — Zeissberg, KI. Gschq. 21 — Vol. leg. I, 63 — Rz. M. II, nr. 58o — III, nr. 211 — Nakielski 463 — AGZ. V, nr. 80—91,97-101 — VI, nr. 21 — Kod. Tyn. II, nr. 185 —186 —188—190 — Paprocki 1) Porównaj Żychliński I, 365 u. g. 2) Wap. w tłumaczeniu polskiem z „Wąsosza". 3) Rps. Ossol. nr. 135, str. 4G6 nazywa go 1443. 3o. maja kasztelanem kamienieckim; 22 marca jednak jest nim Dobrogost z Ostroroga. 4) de Misschowo.

249, 250 — Cod. st. gls. I str.194 - Castr. Sanoc. I, 352 —Pie­kosiński I, nr. 139 — 142 — Rps. Ossol. nr. 1617, str. 23 — Dod. G. Lw. r. 1872, str. 47 — M. 1. nr. 290 — Gacki KI. Siec. 175 — Inv. 2o5 — Przeździecki I, 147 n. 1 — Ind. Dog. 95 — Rps. Ossol. nr. 165 k. 183. — Kod. Kórn. II, 68, str. 372 — Cod. ep. II. nr. 1—2. Crusvieensis. Nicolaus de Warzymowo (Lupstowo) 1434—351). Kod. Tyn. II, nr. 176 — Vol. leg. I, 51. Czechonoviensis. Nicolaus Wansch de pobrzankowo 1435—38. Kod. Maz. nr. 174—179. Czechoviensis. Iacobus Przecora de Morawyani 1435—43. Vol. leg. I, 51 — AGZ. V, nr. 75—96 —Vol. leg. I. 64, M. 1. nr. 67. Czyrnensis. Wigandus de Ostrołęka (Powsino) 1435—44. Vol. leg. I, 51 — Zeissberg M. 48 — Lubomirski XCIX. Dobrinensis. Nicolaus Slup de Wirzbiczko (Wyrbyczsko) 1435—41. Vol. leg. I, 51 — AGZ. V, nr. 75 — Rz. M. II, nr. 391 — Rps. Ossol, nr. 184 k. 353 2). Gnesnensis. Petrus de Bnin 1435—40. Vol. leg. I, 51 — Rz. M. I, nr. 179 — Inv. 283. Gostinensis. Adamus de Sythzko (Rytlo, Ziczsko)3) 1435—41. Privilegia 6, Vol. leg. I, 51 — Kod. Kórn. II, 68, str. 428 — Kod. Maz. nr. 175—183—187. Haliciensis. 1. Michael Musilo de Buczacz 1435—37. Ter. Hal. I, 13, 14, 22, 31, 40, 55, 56 — Ter. Prem. I, 40 — Vol. leg. I, 51. 2. Iohannes Cola de Daleow 1437 (15 grudnia) — 38. Ter. Hal. I, 61, 62, 64, 71, 78, 79, 81, 82, 84, 85, 98 (wspomniany ibidem 110, 113, 123, 207 itd.) — Dłg. IV,, 593. 3. Iohannes de Knyehnycza (Knyehynya, Knahenycze, Kneh- niczky, Knehnisky) 1439—44. Ter. Hal. I, 120, 128, 129, 141, 145, 147, 150, 160, 167, 168, 175, 206, 214, 215, 218, 239 — Castr. Leop. I, 25, 51, 67, 74, 114, 115, 116, 169, 186, 220, 225, 227, 261, 262, 309, 312, 363 — AGZ. V, nr. 90—91 — 97 — VI, nr. 19 — Rps. Ossol. nr. 2155, str. 11. Iunidivladislaviensis. 1. Martinus de Vyrzyska 1435. Vol. leg. I, 51. 1) W jednym dokumencie nazwany Mikołaj z Warzymowa, w drugim z Łupstowa; zdaje mi się, że to jedna osoba. Prawdopodobnie jest on też identycznym z Mikołajem Głę­bockim, którego Niesiecki IV, 143, na podstawie dokumentów, kasztelanem kruświckim na­zywa. W tym wypadku byłby Mikołaj kasstelanem jeszcze w 1444. roku. 2) Wymieniono wielu innych urzędników bez dodania ziemi, w której urząd piastowali. W innych dokumentach imion tych nie znalazłem. Kopia rękopisu z 18 wieku. 3) Żychliński I, 364: „Adam z Rydła". Archiw, kom. hist. t. IV.

2. Nicolaus Scharleiski (de Scharley) de Stiborze 1438—43. Rz. M. II, nr. 394—581—587—588—589 — III, nr. 210-212 — Dłg. IV, 627 —Hel. II, nr. 2581 — AGZ. V, nr. 82 — Stronczyński nr. 54 — Rps. Ossol. nr. .135, str. 599 (Szudlinski!) — Wap. II, 417, 11 — Caro, Liber II, 235 A. — Castr. Leop. t. 355, str. 423 — t. 18, str. 239 — Wap. 448, 2. Lanciciensis. 1. Albertus Malsky 1434—36. Arch. N. Sącza nr. 40 — Rz. M. III, nr. 206 — Vol. leg. I, 51 —Inv. 201. 2, Mathias de Byelawy 1438—43. AGZ. V, nr. 75. — Piekosiński I, nr. 112. Landensis. Przedpelco de Copidlowo 1434—38. Kod. Tyn. II, nr. 176 — Vol. leg. I, 53 — AGZ. V, nr. 75. Leopoliensis. 1. Hriczko Kyerdey (Kyerdeowicz) de Pomorzani (Wynary) 1435—38. Vol. leg. I, 53 — Hel. II, nr. 2679 — Rz. M. II, nr. 580. 2. Senco [Sculco (sic)] de Sennow 1439—44. Ter. Premn. I, 103, 239, 277, 339, 340, 346, 397, 399, 408 — Castr. Leop. I, 25, 128, 149, 186, 236, 257, 258, 264, 353 (nazwany tu Iohannes) — AGZ. V, nr. 91 —VI, nr. 19 — Dłg. IV, 655 — Ter. Prev. I, 81. Lublinensis. 1. Dobeslaus de Oleschnicza do 27. marca 1435. Dłg. IV, 557. 2. Domarath de Kobilany 1435—38. Dłg. IV, 557 — M. 1. nr. 275—277 — Vol. leg. I, 51. 3. Warsius de Ostrow 1439—1443. Dłg. IV, 607, 654 — Biblioteka Poturzycka 4. I. G. — Hel. II, nr. 2860 — Rz. M. III, nr. 211 — AGZ. V, nr. 83. — Piekosiński I, nr. 142. 4. Creslaus de Curozwanky 1444 1). Hel. II, nr. 3190 — Kod. Tyn. II, nr. 189, 190 — Cod. ep. II, nr. 2 Cyro ac Swantky). Malogostiensis. 1. Paulus de Biskupicze 1434—38. Hel. II, nr. 2595 — Vol. leg. I, 51 — Rz, M. I, nr. 178 — Goł. 159h — AGZ. V, nr. 75. 2. Stanislaus de Gorzicze 1442—43. Hel. II, nr. 3037 — AGZ. V, nr. 96. Medzirzecensis. Vincencius de Schamotuli 1434—43. Dłg. IV, 58o, 601, 627, 631, 643 — Ter. Prem. I, 48, 102 — Ter. Prev. I, 83 — Castr. Leop. I, 25, 309 — Hel. II, nr. 2700 — Krupowicz I, nr. 16—17 — AGZ. V, nr. 61—69—70—94 — Vol. leg. I, 51 — Bi-schoff 16 — Inv. 256, 283 -Raczyński nr. 122 — Kovachich S. I,492 — Barącz I, 467 — Gacki, Kl. Śwkrz. 207. l) Jeszcze 28. marca t. r. jest kasztelanem wiślickim.

Naklensis. Barthossius de Gostyn 1435. Vol. leg. I, 51. Plocensis. 1. Andreas de Czechomice 1434—39. Kod. Kórn. II, 68, str. 77 — Kod. Maz. nr. 175 —179—181—183. 2. Sczubyal de Czechomice 1444. Kod. Maz. nr. 191. Podoliensis. Byedrzithus (de Byedrzychowcze) 1439 1). Ter. Prem. I, 239. — Porównaj Camenecensis. Polanicensis. Petrus de Chelm (Wolya) 1435—43. Rz. M. III, nr. 206 — Vol. leg. I, 51 — Hel. II, nr. 2777—2804— 2851—2926—2939—3050—3136 — Castr. Sanoc. I, 55o — Rps. Ossol, nr. 165 k. 24. Posnaniensis. 1. Martinus de Slawsko 1434—35. Kod. Tyn. II, nr. 176 — Vol. leg. I, 51. —Piekosiński, O monecie 256. 2. Dobrogostius de Schamotuli 1438—40. Dłg. IV, 607, 6272)-AGZ. V, nr. 75 — Vol. leg. I, 63 - Nakiel­ski 463 — Riedel A, XXIV, 147, B, IV, 198. Praemisliensis. Nicolaus Kmytha de Wisznyczie (Wyschniczsky) alias de Bochurzec 1434—44. Castr. Sanoc. I, 154, 186, 187, 191, 195, 196, 200, 212, 215, 257, 259, 262-7, 271, 307, 333, 348, 350, 351, 353-6 — II, 66, 31, 53, 56, 57, 76, 77, 130 — Ter. Prem. I, 69, 71-3, 77, 82, 90, 124, 182, 183, 265 — Ter. Prev. I, 62, 75 — Hel. II, nr. 2519—2549—2680—2714—2898 — 2912 — Vol. leg. I, 51 — AGZ. IV, nr. 83. Radomiensis. 1. Iohannes Baliczsky de Ossolin 1434—35. Arch. N. Sącza nr. 40 — Vol. leg. I, 51 — Hel. II, nr. 2515, 2529, 2565, 2599, 2603 — Dłg. IV, 548. 2. Nicolaus de Ossolin 1438—41. Goł. 159h. — Piekosiński I, nr. 134. — Kovachich S. I, 492-4 — Hel. II, nr. 2913 a. 3. Gregorius de Branicze 1442—44. M. 1. nr. 151 — Paprocki 828 — Hel. II, nr. 3147—3157—3170— 3182—3196—3205 — Kod. Kórn. II, 68, str. 372 3). 1) Na podstawie dokumentu w Rps. Ossol. nr. 184 k. 351. Rok dokumentu podano tam fałszywie 1439, dlatego nie uwzględniałem zachodzących tam osobistości. 2) Ibid. str. 568 rok I435 błędnie kasztelanem poznańskim nazwany. 3) Datum Cracouie sabbato antę Judica 28. marca 1444. Sbigneus episcopus, Iohan­ nes de Czizow castellanus et capitaneus, Iohannes de Thanczin pallatinus Cracouienses, Io­ hannes de Oleschnicza Sandomiriensis, Petrus de Sprowa Leopoliensis palatini, Przedborius de Conyecipolye Sandomiriensis, Crzeczlaus de Curoswanky Visliciensis et Gregorius de Branicze Radomiensis castellani wystawiają glejt ks. Mikołajowi raciborskiemu i otoczeniu do 100 ludzi ut ad nos in Skawniam vel thabernas inter Skawniam et Zathor consistentes pro tractandis negociis publicis venire poterit,

Raczansiensis. Zavissius de Cunraczyecz 1440. Kod. Maz. nr. 184. Ravensis. Marcussius de Popyen (Popey) 1435-39. Vol. leg. I, 51 — Kod. Kórn. II, 68, str. 79 — Rz. M. III, nr. 208 (Lavensis!) — Kod. Maz. nr. 183. Ripinensis. Iacussius de Strzygi 1435—39. Vol. leg. I, 51 — Rps. Ossol. nr. 184 k. 353 Iacobus. Kopia z 18 w. Rogosnensis. lohannes de Ulanowo 1435. Vol. leg. I, 51. Rospergensis. Przedborius de Conyeczpole 1434-42. Hel. II, nr. 2599—2714—2741 — 3039—3124 — Ter. Prem. I, 270, 317 — Dłg. IV, 585, 627, 629— Vol. leg. I, 51 — Goł. 159h—AGZ. II, nr. 66 — V nr. 75-85 — VI nr. 20 — M. 1. nr. 279 — Kovachich S. I, 492 — Gacki, Kl. Śwkrz. 207 — Teleki X, nr. 54 — Caro, Liber II, 235 A — Rz. M. II. nr. 587 (z r. 1442. 12. listopada Sandomiriensis) — nr. 588 1) — III, nr. 212 (z 1442. 3. listopada Rospergensis). Sandecensis. 1. Cristinus (Krzczon) de Kozeglowy 1434—37. Castr. Sanoc. I, 178 Krzczon — Dłg. IV, 554, 570 — Hel. II, nr. 2519—2529—2602—26o5—2653—2705 (†) — Vol. leg. I, 51. 2. Petrus de Curow 1440—44. Inv. 24 — Rz. M. III, nr. 211 — AGZ. IV, nr. 83 — Kod. Tyn. II, nr. 190 — Hel. II, nr. 2909 — 3147—3158 — 3190. Sandomiriensis. 1. lohannes de Czizow (Chmelow) 1434—1435 (27 marca). Hel. II, nr. 2519 2)—2555 —2565—2599 — Dłg. IV, 557. 2. Dobeslaus de Oleschnicza 1435 (27 marca) — 38. Dłg. IV, 557, 568 — Hel. II, nr. 2734—2761 — Vol. leg. I, 51 — AGZ. V, nr. 75 3). 3. Clemens Wantrobka de Strzelcze 1438 (16. grudnia) — 40. Vol. leg. I, 63 — Rz. M. II, nr. 58o — III, nr. 211 — Inv. 202 — Ter. Prem. I, 239 — Hel. II, nr. 2802 (2857 z 1440. 21. lipca defunctus). 4. Iohannes Głowacz de Oleschnicza 1440-42. Dłg. IV, 626, 652, 662 — AGZ. V, nr. 83 — Inv. 235 — Barącz I, 467 — M. 1. nr. 281-282 — Hel. II, nr. 2912—3099 — Sommersberg Scres. II, str. 83. 1) Żychliński III, 212 oddrukował: „Vladislao Przedborio de Koniecpole". Ra­ żący ten błąd powstał w ten sposób, że Mikołaja ze Ściborza, idącego przed Koniecpolskim, umieścił bez kasztelanii włocławskiej. 2) Z porównania dat wynika, że Jan z Czyżowa pisał się też z Chmielowa. 3) W dokumencie tej samej daty (1438. 16. grudnia) Vol. leg. I, 63 nazwany już wo­ jewodą sandomirskim.

5. Przedborius de Conyeczpole 1443—44 Hel. II, nr. 3147— 3158—3202 — Ter. Prem. I, 412 — Rps. Ossol, nr. 2083, str. 80 — Zeissberg, Kl. Gschq. 21 (Liske, Przegląd polski, 1878, III, 135) — AGZ. VI, nr. 21 —Kod. Kórn. II, 68, str. 372— Rps. Ossol, nr. 165, k. 183 — Cod. ep. II, nr. 2. — Porównaj uwagę przy kaszte­lanie rospirskim. Sanocensis. Petrus Smoliczki 1434—44. Castr. Sanoc. I, 154, 173, 175-7, 179-84, 186, 191, 194-6, 198-9, 200, 203, 204-7, 216, 220-22, 227, 234, 238-40—245-55, 257-9, 261, 266-7, 269, 271-3, 280-2, 285, 288-90—293, 297, 299, 302, 304-8, 311-16, 319, 321-24, 333-4, 348, 353, 356, 545, 549-51, 557-9 — II, 36-7, 39-40, 50, 52-5, 56, 57-60, 62-3, 65-70, 74-5, 77, 79, 83, 86, 90, 93-6, 99, 100, 102, 104, 106, 110, 112-20, 122, 126, 128, 133, 145, 166, 179, 185, 188, 214-16, 220, 225-6, 228-32 — Ter.Prem.I, 45, 164, 239 — Castr. Biec. I, 58—II, 357— Hel. II, nr. 2549 — AGZ. VIII, nr. 61 — Vol. leg. I, 51. (Santocensis). Iohannes de Calinowa 1435—44. Vol. leg. I, 51, Privilegia 6, Januszowski 860, Łaski, Statuta 132 1). Siradiensis. Laurencius Zaramba de Kalinowa 1435—43. Piekosiński I, nr. 132—134 — Piekosiński, O monecie str. 256—Vol. leg. I, 51—63 — Goł. 159 h — M. 1. nr. 142—151 — AGZ. II, nr. 66 — V, nr. 75 — VI, nr. 20 — Nakielski 463 — Rz. M. II, nr. 587—588 — III, nr. 211—212 — Kod. Kórn. II, 68, str. 408 — Inv. 308 — Wap. II, 412, 1 — Paprocki 828 — Rps. Ossol. nr. 2155, str. 11 — Teleki X, nr. 54 — Dod. G. Lw. r. 1872, str. 47 — Caro, Liber 235 A — Castr. Leop. t. 355, str. 423 — Zeissberg, Kl. Gschq. 21—Dłg. IV, 572, 668 — Hel. II, nr. 2915. Slonensis. Thomas de Myaschasosznya 1439—1442. Łaski II, 424 uwaga. — Rps. Ossol. nr. 184 k. 353 de Szadlowo rok 1439; kopia z 18. w. Sochaczoviensis. Paulus de Leszno 1435—39. Vol. leg. I, 51 — Kod. Maz. nr. 183. Spiczimiriensis. Iohannes de Grabie 1438—43. AGZ. V, nr. 75 — Rps. Ossol. nr. 1617, str. 23. — Piekosiński I, nr. 142. Srzemensis. Albertus de Pakosz 1435. Vol. leg. I, 51. Varschoviensis. Dobrogostius de Nowydwor 1435—38. Vol. leg. I, 51 — Kod. Maz. nr. 174—180. 1) We wszystkich tych wydawnictwach znajduje się dokument pokoju brzeskiego z 1435 r.; między świadkami wymieniono Krystyna z Koziegłów jako kasztelana sądeckiego, a trochę niżej obdarzono Jana z Kalinowa tymże tytułem. W istocie był Koziegłowski już od 1406 (AGZ. V, str. 38) kasztelanem sądeckim, a Kalinowski Jan 1461 sieradzkim (ibid. IV, str. 177, 181). Błędnie odczytano Santocensis, bo Kalinowski był kasztelanem santockim, jak tego dowodzi dokument z 1447 u Mosbacha str. 99. Na tej też podstawie dopisałem „do r. 1444".

Vilnensis. Cristlnus alias Ostyk 1434—37. Daniłowicz II, nr. 1692—1755 — Kod. Kórn. II, 68, str. 72 — Vol. leg. I, 51 — Cod. ep. I, nr. 93 — Dłg. IV, 655 (rok 1440 Iohannes). Vislicensis. 1. Florianus de Korytnica 1435. Vol. leg. I, 51. 2. Thomas Calsky de Prawęcino 1437—38. Hel. II, nr. 2718 c — Goł. 159h (Gacki, Kl. Śwkrz. 205 f). 3. Crzeslaus de Curozwanky (Grzibow) 1439—44 (28. marca)1). Hel. II, nr. 2780—2881—2882—2912a— 2941 —3014—3016 —3068 — 3147—3157—3158—3170— 3182 — Inv. 306—307—308 — Rz. M. III, nr. 211 — Wap. II, 348 n. 1. 4—403,15—419,15 — Rps. Ossol. nr. 1617 str. 23 — Piekosiński I, nr. 142 — AGZ. V, nr. 96 — Kod. Kórn. II, 68, str. 372 — Dłg. IV, 626. 4. Nicolaus de Zacrzow 1444 (21. sierpnia). Dod. G. Lw. 1872, str. 243. — Stadnicki 31. — Kod. Tyn. II, nr. 190 — Hel. II, nr. 3190. Wiznensis. 1. Wydzga de Ostrow 14392). Ter. Bełz. I, 1, 4. 2. Nicolaus de Crassowo 1444. Kod. Maz. nr. 191. Vladislaviensis patrz lunivladislaviensis. Voinicensis. 1. Domarath de Kobilany 1434—35 (27. marca). Hel. II, nr. 2565 — Dłg. IV, 557. 2. Iohannes de Thanczin 1435 (27. marca) — 36. Dłg. IV, 557, 571 — Hel. II, nr. 2618—2620—2653—2661—2662 — 2677. — Piekosiński I, nr. 132 — Vol. leg. I, 51. — Piekosiński, O mo­necie str. 2 56. 3. Clemens Wantrobka de Strzelcze 1437-383). Ter. Biec. I, 38 — Hel. II, nr. 2705—2716—2734 — Rz. M. III, nr. 208 — Janota nr. 128—129 — M. 1. nr. 142 — Goł. 159h — AGZ. V, nr. 75 (a Vol. leg. I, 63 już sandomirski kasztelan). 4. Raphael de Iaroslaw (Tharnow) 1439—41. Ter. Prev. I, 41 — Hel. II, nr. 2780 — Castr. Leop. I, 8, 13, 20-2, 25, 28-30, 39, 40, 42-3, 45, 48, 51, 59, 60, 76, 77, 82, 85, 86 (89 olim).— Rz. M. III, nr. 211 —AGZ. III, nr. 108 (II, nr. 67 olim) — M. 1. nr. 149 4). 1) Porównaj Helcel II, nr. 2320. 2) Niesiecki IV, 136 bez podania źródła: „Mikołaj Glinka kasztelan wiski 1440 roku." 3) Zychliński III, 339 bez podania źródła (może poszedł za Dzieduszyckim: Oleśnicki I, 173, a względnie powołanymi przez tegoż autora źródłami): „Jan z Sienna wojnicki kasztelan roku 1437"; byłby więc kasztelanem po Pęczyńskim. 4) Ter. Leop..I, 82 i 89 rok 1441 Albertus de Orzoskowo notarius magnifici Raphaelis de Tharnow castellani Woinicensis.

5. Nicolaus de Ossolin 1444. Hel. II, nr. 3190 — Dod. G. Lw. 1872, str. 243 — M. 1. nr. 155 — Stadnicki 31 — Wuttke nr. 61 — Kod. Tyn. II, 190. Żarnoviensis. 1. Przibislaus Dzik (de Kadlub et Wola) 1434—35. Dod. G. Lw. 1873, str. 5o — Vol. leg. I, 51 — Ks. Rad. str. 113. 2. Stanislaus de Gorzyce 1438. Goł. 159 h. 3. Iohannes Zacrzowsky de Bescze 1440—431). Hel. II, nr. 2932—3061 — Rps. Ossol. nr. 1584, str. 2. — Ks. Rad. str. 138, 145 b, 153. Zavichostiensis. 1. Warsius (Wahrs) de Ostrow, tenutarius de Szloth- niky 1434—38. Hel. II, nr. 2567 — Vol. leg. I, 51 — AGZ. V, nr. 69—75 — Goł. 159 h. 2. Paulus de Byscupicze 1441. AGZ. V, nr. 83 — Barącz I, 467 2). VII. Capitanei (Starostowie)3). Belzensis. 1. Wenceslaus 1439—44. (24. stycznia). AGZ. VI, nr. 22 — Ter. Belz. I, 1, 2, 5, 67, 68. 2. Martinus 1444. (13. listopada). Castr. Leop. I, 386. Biecensis. 1. Paulus de Byscupicze 1434. (7. października). Hel. II, nr. 2595. 2. Ioannes de Zagorzani (Zagorzenschky) 1437. Castr. Biec. II, 331, 334— Ter. Biec. I, 33, 36, 37, 39, 45, 46, 49, 50. 3. Hinko Biberstein de Camen 1440—42. Castr. Biec. II, 351, 355, 357, 358. — Ter. Biec. I, 58, 63, 64. 4. Nicolaus Pyenyaszek de Wittowicze 1443—44. Ter. Biec. I, 75, 81 — Castr. Biec. II, 359 — Castr. Sanoc. II, 185, 189. de Boleslawecz. Nicolaus Campensky 1434. Hel. II, nr. 2583. 1) Hel. II, nr. 2932, uwaga 98 domyśla się, że Jan de Bescze był kasztelanem żarno­wieckim, gdyż kasztelanem żarnowskim był Zakrzowski. W aktach cytowanych przez niego, tudzież w rękopisie Ossol. (kopia z XVIII w.) jest Jan kasztelanem żarnowskim. W księdze radomskiej nazwano go w 1440 de Bescze a 1441-2 de Zakrzow, a zawsze Żarnoviensis Cstls. 2) Jakim kasztelanem był Iwo de Gori Tribunus Sandomiriensis Castellanus Hel. II, nr. 3039—3222 i czy był nim w ogóle, nie mogłem tego odszukać. 3) Wyliczam też starostów bez jurysdykcyi sądowej (tenutarii).

Brestensis. Ioannes Krethkowsky 1442. Rz. M. II nr. 587. Buscensis. Andreas de Opolsko 1440. Inv. 266. Buszkoviensis. Iohannes Miczowski 1414. Castr. Leop. I, 395 a 396 Gothardus Miczowski. Bydgostensis. Nicolaus Scharleyski de Stiborze 1443. Rz. M. II, nr. 394—589. Camenecensis. 1. Monwid 1436—7. Daniłowicz II, nr. 1753 — Cod. ep. I, nr. 92. 2. Ianussius de Cobilani 1438 (?). Castr. Biec. II, 350 1) protunc capitaneus Camenec. 3. Derlaus Wlosthowski 1439. M. 1. nr. 67 — Dłg. IV, 575 daje mu ten urząd już 1436. 4. Petrus Polyak de Wylfin 1440. Castr. Leop. I. 18, 20 — Dłg. IV, 626. 5. Theodricus de Buczacz 1440 — 44. Dłg. IV, 626 — Castr. Leop. I, 391 — ibid. t. 526, str. 640 — Ter. Hal. I, 194, 203, de Capil. Petrus Montigirdowicz 1435. Kod. Kórn. II, 68, str. 72. Chelmensis. 1. Iohannes 1434. Hel. II, nr. 2583. 2. Ryczko de Wynary (Kyerdeowicz) 1436. Hel. II, nr. 2679. 3. Derslaus de Rythwyany 1439—40. Dłg. IV, 655 — Hel. II, nr. 2825 — Mikrot, Walka w Polsce itd. Przegląd akadem. 1881, zeszyt III, 213 u. 4. 4. Wolczko Rokuthy de Clodno 1443—44. (24. stycznia). Castr. Leop. I, 277, 279, 280, 284, 309. 5. Petrus de Sczekociny 1444. (22. września). M. 1. nr. 144. Colomiensis. Michael Musilo de Buczacz 1439—44. AGZ. V, nr. 76 2)— 95—97—101 — Castr. Leop. I, 20, 57, 150, 248, 383, 387, 391, 397 — ibid. t. 446, str. 1788 — Inv. 257 —Ter. Hal. I, 168. 1) Rok niewiadomy — prawdopodobnie 1438. 2) Ibidem Petrus de Skawina, plebanus ecclesie in Mychalecz, notarius Buczackiego rok I439.

in Conyn. Iohannes Kraska 1440. Dłg. IV, 627. Costrzenensis. Lucas de Gorka 1440—41. Inv. 283 Costensis — Rz. M. II, nr. 582: Costrzenensis. Cracoviensis. 1. Nicolaus de Michalow 1434—38. Dłg. IV, 552, 554, 56o, 568. 571 — Hel. II, nr. 2515—2517—2519— 2529 — 2549 — 2565 — 2568—2576—2583—2587—2599— 2602 — 2613—2618— 2620 - 2625 — 2653—2661—2687—2688—2689 — 2705—2714 — 2716—2724— 3302a — Arch. N. Sącza nr. 40. — Piekosiński, O monecie, str. 256. — Piekosiński I, nr. 132—Vol. leg. I, 51 — Bischoff 16 — AGZ. V, nr. 17 — Rz. M. III. nr. 208 — Janota nr, 128—129 — Goł. 159I1 — M. 1. nr. 142 — Rps. Ossol. nr. 165 k. 88 . 2. Dobeslaus de Ołeschnicza 1438 (13. października). Hel. II, nr. 2761 (2767 wspomniany). 3. Iohannes Głowacz de Oleschnicza 1439 (12. stycznia) —40 (14. stycznia). Hel. II, nr. 2767, 2780-1, 2795, 2824-5. — Piekosiński I, nr. 134 — Dzieduszycki, Oleśnicki I, str. III. 4. Iohannes de Pylcza 1440 (od 22. stycznia do pocz. marca). Hel. II, nr. 2826—2832 — Dłg. IV, 626 (Kod. Tyn. II, nr. 185 rok 1440. 20 marca tunc Capitaneus). 5. Iohannes de Cziszow 1440 (20. marca) — 44 1) Dłg. IV, 626, 654 — Castr. Leop. I, 18-22, 25, 27, 29, 120-3, 149, 207, 223, 233, 290, 312, 320-1, 359-60, 371 — Ter. Prem. I, 276-7, 313, 317, 325, 340 — Hel.II, nr. 2845 - 2881— 2885 — 2927—2967—2983 — 2984— 3014—3033 —3034—3085—3086 — 3095 — 3097 - 3101 — 3102—3112 — 3115 — 3117—3120—3122 — 3123 — 3147 —3148 —3151—3170—3190—3214 — Kod. Tyn. II, nr. 185—186 —188 — Cod. st. gls. I, str. 194 — Piekosiński I, nr. 139—142 — Rps. Ossol. nr. 1617, str. 23 — M. 1. nr. 153 — Gacki, Kl. Siec. 175 — AGZ. V, nr. 91—97—99 — 101 —VI nr. 21 — Inv. 205 — Przeździecki I, 147 n. 1 — Ind. Dog. 95 — Kod. Kórn. II, 68; str. 372 — Cod. ep. II nr. 1—2. — Rps. Ossol. nr. 165 k. 183. Crzepiciensis. Iohannes Czupka Grabowsky de Popow (Oschany, Jedlna) 1410-43 2). Castr. Leop. I, 6, 16, 50, 51 —Hel. II, nr. 3123—3145 (2720 a, b, c). Czirwonogrodensis (Rubeicastri). Theodricus de Buczacz 1437—41. Ter. Hal. I, 52, 57, 58, 128, 129, 144 —Castr. Leop. I, 52, 54,66,69. Czyrnensis. 1. Stanislaus 1439. Lubomirski XCIX. 2. Laurencius de Sobien 1441—44. Lubomirski XCIX. 1) AGZ. V 101 Iohannes Golewski marsalcus castellani et capitanei Cracoviensis. 2) Ter. Prem. I, 209 rok 1438 bez tytułu starosty Iohannes Iyedlenski de Ossani. Archi w. kom. hist. t. IV.

Dubinensis. Andruschko Sakowicz 1435. Kod. Kórn. II, 68, str. 72. Gostinensis. 1. Thomas de Sluszewo 1437. Kod. Kórn. II, 68, str. 78. 2. Nicolaus de Stiborze 1443. Inv. 330. Grodecensis. 1. Swidrigello dux 1441. Castr. Leop. I, 90, 98 tenutarius. 2. Iurga Stadnyczszky 1442. Castr. Leop. I, 111, 123. 3. Bernhardus 1444. Castr. Leop. I, 376. Haliciensis. 1. Michael Musilo de Buczacz 1434—35. Krupowicz I, nr. 16 —17. 2. Petrus Odrowansch de Sprowa 1436 -42. Ter. Hal. I, 23, 34, 37, 42, 43, 44, 87, 94, 128, 134, 157, 171, 172, 178 — Ter. Prem. I, 282, 283 — Castr. Leop. I, 46— Hel. II, nr. 3070 — AGZ. I, nr. 19-20 — V nr. 90 — M. 1. nr. 150-153. 3. Nicolaus Parawa de Lubyn (Lubnie) 1443—44. AGZ. V nr. 97 — 99—102 — Ter. Hal. I, 204, 206 — Castr. Leop. I, 225, 231, 236, 239, 240, 304, 320, 373. Iunivladislaviensis. Nicolaus de Stiborze 1441—43. Stronczyński nr. 54 [królowa Zofia nazywa go swym starostą] — Rz. M. II, nr. 589. Leopoliensis (Russiae generalis). 1. Vincencius de Schamotuli 1434—39. Ter. Prem. I, 48, 176 — Krupowicz nr. 16—17 - AGZ. V, nr. 61 — 69—70 — Bischoff 16 — Raczyński nr. 122. 2. Raphael de Tharnow (Iaroslaw) 1440—41 1). AGZ. III nr. 108 — Castr. Leop. I, 8, 13, 20-2, 25, 28, 30, 39, 40, 42, 43, 45, 48, 51, 59, 60, 76, 77, 82, 85, 86 (89 z 29. maja 1441 olim). 3. Spithko de Tharnow (Iaroslaw) 1442—43 2), Castr. Leop. I, 42, 110, 114-6, 119, 140, 142, 151, 158-60, 174-8, 180, 182-3, 185, 194-5, 200 (z r. 1443. 1. lutego) — II, 42 — Hel. II, nr. 3039— 3078 — 3079 3). 1) Castr. Leop. I, 26, rok 1440 Petrus Cebrowsky de Zabokruky (Istoky) loco domini capitanei positus. — Tu wspominam, że ks. Lubomirski w artykule: Rolnicza ludność w Pol­sce (Bibl. warsz. 1857 i 1858,) podał wyciągi z archiwum krajowego lwowskiego. 2) Castr. Leop. I, 200, jego notarius Stanislaus. 3) Porównaj Hel. II, nr. 2717 podział dóbr. Długi Jarosławskich znajdują się w Ter. Prev. I, 31. Feria secunda in crastino Urbani anno etc. XXX octavo. Venientes nobiles et generosi Raphael, Iohannes et Spithco fratres germani, heredes de laroslauice recognoverunt inter se taliter, quod diviserunt debita patris sui ad tres partes debitoribus solvenda.

4. Petrus Odrowansch de Sprowa 1443—44. Castr. Leop. I, 202, 207, 208, 210-12, 215, 218-19, 222-5, 229, 230, 233-5, 237-41, 243-4, 249-52, 255, 257-9, 263-4, 268-71, 274, 276, 278, 281, 286-7, 289, 290, 292-4, 296, 299, 301-2, 307-9, 312, 319, 327, 332, 334, 339, 347, 350-4, 359, 360, 363, 365, 367-72, 374, 376, 378, 380, 381, 383, 385, 396, 398, 400-5 — Dłg. IV, 671 — AGZ. II, nr. 67 — V, nr. 85 — 91—98—99—101—102 - VI, nr. 21 1). Lidensis. Olechno Dowoynowicz 1435. Kod. Kórn. II, 68, str. 72. Lublinensis. 1. Iohannes de Thanczin 1434 i 14382). Hel. II, nr. 2599—2760. 2. Iohannes de Sczecoczini 1440—41. Dłg. IV, 626, 655, 657, 673 — AGZ. V, nr. 83 — VI, str. 82. de Melstin. Nyewstamp 1444. Ter. Czchov. VII, 257. Medzirzecensis. Vincencius de Schamothuli 1434—43 3). Krupowicz nr. 16—17 -AGZ. V, nr. 61 — 69—94 —Vol. leg. I, 51 — Bischoff 16 — Inv. 253—283 -- Raczyński nr. 122 — Kovachich S. I, Et si quis ex predictis tribus fratribus se a festo sancti Martini proxime preterito in-debitaretur et involveret, iste frater ad suam sortem divisionis indebitari debet et tene-tur. Et primo: Raphael debita hiis debitoribus solvere tenetur videlicet: Stanislao Brzithewcze 5o (w oryginale liczby podane literami) marcas, Cloz Wirzing civi 86 marc, Kyelczowi 80 mr. et eidem 7 mr. cum mdia, cuidam Dobkoni 10 mr., Cunathowey 15 mr., Marcissio de Morawsko 18 mr., Ragyski 20 mr., Slemudrowi 5 mr,, Burney Serey iustitricis 10 fl. cum 2 gr., magnifico Petro Odrowansz 100 mr., honorabili Iohanni capellano 9 mr., et pro Lissacowski eidem 5 mr., Iacobo procuratori de Sglobyen 40 mr., Ozegowi 9 mr., Gyerlachonis filiastro duas sexagenas, Ripcze de Iaroslawia 1 mr. cum media, Hoszownye 1 mr. cum media, canonicis Przemisliensibus a festo Nativitatis Domini proxime venturo ad aliud festum Nativitatis 3o mrc, Swidniczar 3 mr., sunt iam solute, et alie 3 mr. partis Spith-conis eidem sunt etiam solute per dominum Raphaelem, quas tenetur Spithco restituere Ra-phaeli. — Secundo: debita Iohannes alter frater solvet ista: Cristino 40 mr., Ragyskyemu 10 mr., Chranstowi 10 mr., Brzithewcze 17 mr., Bistramo et Petro de Malczow 75 mr., Ia­cobo cum fratribus de Czesschaczin 45 mr., canonicis Przemisliensibus ad proximum festum Nati-yitatis 3o mr., Cunathowey 15 mr., Marcissio de Morawsko 18 mrc, episcopo Cracoviensi 60 mr., magnifico Petro Odrowansz 100 mr., Slumudrowi 5 mr., Swidniczar 3 mr., Grodskyemu 6 mr., Iordano 6 fl. duas sexagenas, canonicis Przemisliensibus in duobus annis a festo Nativitatis proxime venturo 30mr., Ribcze 1 mr. cum media, Hoszownye puelle 1 mr. cum media, advocato Iaroslaviensi 2 mr. cum 7 scotis, Mardalicz (?) 19 mr., pro cendsia in Iaroslawia 3 mr. — Tercio: debita tercius frater Spithko solvet ista: Francisco Lvik 3oo mr., subiudici Lublinensi 66 mr., Morawye 20 mr., Crolyewskyego pueris 20 mr., Slemudrowi 5 mr., ple-bano Iroslaviensi 10 mr., Burneyserowey 4 mr. cum 9 scotis, archiepiscopo dive memorie Leopoliensi 8 mr., Paulo apotecario in Cracovia 6 mr., Swidniczar 3 mr., Schulerowi in Leo-poli 7 sexagenas, Manczicalownye pro floreno 40 mr. cum una cum media mrc — De resi-duis autem debitis predictorum fratrum patris, quorum certitudo ignoratur, que non sunt presentibus inserta et specificata, predicti fratres debent practicare et omnes tres fratres qui-libet suam partem eorundem debitorum solvere. 1) Spytko jest starostą jeszcze 1443. 1. lutego (Castr. Leop. I, 194, 195, 200); tym­czasem Odrowąż nazwany starostą już 2. października 1442. roku. (A.GZ. II, nr. 67) i 1443. 2. stycznia (ibid. VI, nr. 2, 1). 2) Inv. 247 podaje dokument rzekomo z 1435, w którym Mikołaj Firlej z Dąbrowicy nazwany starostą lubelskim i chorążym krakowskim. Jestto anachronizm, bo Firlej piastuje te godności dopiero z początkiem XVI. w. (AGZ. II, str. 94 — III, str. 193 — V, str. 122 itd.) 3) Na Węgrzech jest capitaneus in Vissograd, castellanus Vissogradensis. — Barącz, Teleki I c

492-Barącz I, 467 — Gacki, Kl. Śwkrz. 207 — Ter. Prem. I, 102 — Hel. II, nr. 2700 — Castr. Leop. I, 25 — Dłg. IV, 580, 601, 627, 643 — Teleki X, nr. 47—48. Naklensis. 1. Wlodko de Danaborz 1440. Inv. 299. 2. Iohannes de Czarnkowo heres de Schubyn 1441. Łaski I, str. 131*. Nieschoviensis. Nicolaus de Stiborze 1441—43. Stronczyński nr. 54 — Inv. 330. Novaecivitatis. 1. Albertus Malski 1435. Rz. M. III, nr. 206. 2. Nicolaus de Brzezye 1436. Castr. Sanoc. I, 147. — Arch. N. Sącza nr. 45. in Olesko. Iohannes Woyniczszky de Senno (alias de Oleszko) 1437-44. Dłg. IV, 58o. — Castr. Leop. I, 123, 127 1), 201, 208 tenutarius Oleszky, 213, 236, 285, 286, 291, 300, 304, 307, 320, 326, 346, 358, 371 — Ter. Hal. I, 71. Olsthinensis. Petrus de Szczekoczin 1436. Hel. II, nr. 2641. Oppocensis. Msczugius (Dunin de Skrzino) 1441—(1445)2). Hel. II, nr. 2935. Plocensis. 1. Zavischa de Dlusznewo (Konradecz) 1435. Kod. Maz. nr. 176 — Gawarecki 164. 2. Iohannes dictus Szyroka 1440—41. Kod. Maz. nr. 185—186. Podoliae 3) patrz Camenecensis. Poloniae Maioris. 1. Andreas Czolek de Zelechowo 1434—36. Kod. Tyn. II, nr. 176. — Raczyński, Wspm. I, 38. 2. Raphael de Gołuchowo 1438. Raczyński nr. 121, i Wspm. I, 38 4) gdzie błędnie r. 1439. 3. Stanislaus de Ostrorog 1439—40. Riedel A. XXIV, str. 147, B. IV, str. 198 — Raczyński nr. 122 — Inv. 283 — Dłg. IV, 626. 1) Coram nobis Iohannes (sic) capitaneo Oleschszky, palatini Sandomiriensis locumtenente. 2) Za czasów Warneńczyka występuje tylko raz jeden i nazwany wprost Msczugius. U Łaskiego I, 642* pod r. 1445 z pełnem nazwiskiem jako starosta opoczyński. 3) Mikołaj Komorowski starosta podoliński (in Podolinecz) Dłg. IV, 669 — Hel. II, nr. 3124—3147 był tylko prywatnym urzędnikiem Zbigniewa, biskupa krakowskiego. 4) Według Raczyńskiego jestto Rafał Leszczyński.

4. Crzeslaus de Curozvanky 1440—43. Dłg. IV, 626 — Wap. II, 403, 15—419, 15 — Rps. Ossol. nr. 1617, str. 23 — Piekosiński I, nr. 142 — Hel. II, nr. 2881—2941 — 3157—3158. Praemisliensis. 1. Michael Muzilo de Buczacz 1437—38. Ter. Prem. I, 40, 133, 160, 162 — Ter. Hal. I, 76. 2. Przedborius de Conyeczpole 1441—44. Hel. II, nr. 3039—3202 — Ter. Prem. I, 317. Przedboriensis. Sestrzenecz. Hel. II, nr. 2693. Radomiensis. 1 Iohannes de Cretkow 1435. Rz. M. III, 206. 2. Andreas de Gosczikow 1438. Ks. Radom. str. 133. 3. Hinca de Rogow 1440 — 42. Inv. 307—308 — Wap. II, 348 nr. 1, 3. — Hel. II, nr. 3071. Rohatinensis. Nicolaus Parawa de Lubyn 1444 AGZ. V, nr. 97. Rubeicastri patrz Czirwonogrodensis. Russiae patrz Leopoliensis. Samboriensis. Petrus Odrowansch 1436—42. Ter. Hal. I, 23, 128, 171, 172, 178 — Ter. Prem. I, 282, 283 — Castr. Leop. I, 46 — Hel. II, nr. 3070 — AGZ. I, nr. 19-20 — V, nr. 90 — VI, nr. 17 — M. 1. nr. 150—153. Sandecensis. 1. Nicolaus de Brzezye 1436 — 37. Ter. Biec. I, 39 — Castr. Sanoc. I, 147 — Arch. N. Sącza nr. 40. 2. (Nicolaus) de Panchow (Panchowski) 1441. Ter. Biec. I, 58 (rok niepewny) — Hel. II, nr. 2929 — Rps. Ossol, nr. 2083, str. 84 (rok 1444. bez tytułu). 3. Abraham Niger de Gossycze 1443. Castr. Sanoc. II, 166. Sandomiriensis. 1. Iohannes de Czizow 1434—37. Hel. II, nr. 2599—2638—2718b. 2. Derslaus de Rithwyani 1440. Dłg. IV, 626. 3. Iohannes (Woyniczszki) de Senno 1440—41. Dłg. IV, 662 — AGZ, V, nr. 83 — Barącz I, 467. Sanocensis. 1. Nicolaus Chranstowski 1434-37. Sastr. Sanoc. I, 146-7, 180-2, 195, 205-7, 221-2, 227-9, 331, 547, 549, 550, 557-60 — II, 45, 85-6 — AGZ. VIII, str. 106 — Ter. Biec. I, 36.

2. Petrus de Smolycze 1438—42. Ter. Prem. I, 164 — Ter. Biec. II, 357 — Castr. Biec. I, 58 — Castr. Sanoc. I, 238-40, 245-59, 261, 266-7, 269, 271-3, 280-2, 285, 288-90, 293, 297, 299, 348, 353, 356—II, 36-7, 39 40, 5o, 52-5, 56-60, 62, 63, 65-70, 75, 77, 79, 83, 93-6, 99, 100, 102, 104, 106, 110, 112, 113-9. 3. Iohannes Curopathwa 1442—441). Castr. Sanoc. I, 302, 304, 307, 313, 314, 317 — II, 41, 121, 125, 126, 128-30, 135-6, 141, 145, 165, 171, 173-4, 179, 180; 184-9, 191-3, 226, 228. Scalensis. Stiborius de Comorniki 1444. Castr. Leop. I, 366. Siradiensis. 1. Petrus Schaffranec de Peschkowascala 1435—7, Dłg. IV, 559 — Ermisch w Ztft. f. schles. Gschte. XIII, str. 19. — Porównaj palatinus Cracoviensis. l) Przytaczam zapiskę bardzo ciekawą, a dotyczącą starostwa sanockiego. Castr. Sa-noc. II, 237: Nota anno Domini millesimo quadringentesimo quadragesimo sexto feria se-cunda post dorwinicam Oculi magnificus dominus Albertus de Michow intronisatus es.t in capitaneatum et tenutam Sanocienses, cui dominus Curopathwa ipsius antecessor in castro et allodiis reliquit infrascripta et primo in Besko peccora. Item quinque vacce doyne cum quinque vitulis. Item due vacce czelne et due Ialowiczi. Item due Ialowyczy trzieczaczky. Item tres biczky trzeczaczky. Item tres ance et una anetha. Item triginta cappones.. Item galline triginta cum duobus gallis. Item scrophe. In Costirowcze. Item quatuor vacce doyne cum totidem vitulis. Item una vacca Ialowa. Item quatuor Ialowiczky trzieczaczky. Item quo biczky trzeczaczky. Iteni novem scrophe et decima habet VII succulos. Item duo apri kernodze. Item unum prosanthko parvum. Item duo anethe. Item viginti sex galline. In castro Sanocensi. Item una ferrea pixis tharasniczka. Item pulveres pixidis in uno parvo wasculo parum. Item in duobus vasis tele sagittarum et eciam in pudlo sunt tela. Item lapides pixides. Item tria octualia cervisie. Item quatuordecim parvas.... parvarum. Item tres pixides huffnycze. Item XI scrophe et tres apri kernodze. In allodio sub castro. Item quatuor vacce doyne cum tribus vitulis. Item una vacca Ialowa. ltem tres biczky duorum annorum. Item quatuor Ialowyantha unius anni. In Vlicz allodio. Item quatuor vacce doyne. Item due Ialowiczky trzeczaczky. Item octo czelanth. Item XIIII scrophe. ltem ance XIIII. Item cappones.

2. Petrus Schaffranec de Peschkowascala 1437—1442. AGZ. V, nr. 73 — Hel. II, nr. 3073, 3074, 3075. — Patrz Succame-rarius Cracoriensis. 3. Iohannes de Koniecpole 1443. AGZ. V, nr. 94. in Slawkow. Hinczka de Sarnow przed 1435. Hel. II, nr. 2611 (r. 1435. 12. stycznia olim capitaneus). Smolenscensis. Ianussius Gasztold 1436. Inv. 358. Snyathynensis. Michael Muzilo de Buczacz 1436—44. Ter. Hal. I, 34, 57 — Ter. Prem. I, 212 — Castr. Leop. I, 128, 134, 138, 150, 163, 166, 167, 235, 244, 245, 248, 383, 387, 391, 397. Sochaczoviensis. Iohannes Zelaszo (de Szyrzhowo?) 1434—40. Kod. Kórn. II, 68, str. 77. — Kod. Maz. nr. 184. Strelczensis. Gumperthus de Berawa 1437. AGZ. V, nr. 68-69. Striensis. Tharlo Zaclica de Podhaycze (Sczekarzewicze) 1438—44. Ter. Prem. I, 228 — Castr. Leop. I, 214, 362, 364, 462 — AGZ. V, nr. 90. Trembovliensis. Iohannes de Buczacz 1439—44. Ter. Hal. I, 124, 129, 140. 163, 164, 168, 172-4, 178, 187, 189, 206, 210 — Castr. Leop. I, 225, 251 —Castr. Sanoc. I, 356 — Inv. 257 — M. 1. nr. 147. Vielunensis. Laurencius Zaramba de Kalinowa 1436—41. Dłg. IV, 572, 668. Vilnensis. Iohannes Dolgerth 1436 — 40. Dłg. IV, 542, 655. Vislicensis. Nicolaus de Brzezye 1436. Castr. Sanoc. I, 147. Zudaczoviensis. Gotardus de Miczow 1441. Castr. Leop. I, 396. VIII. Succamerarii (Podkomorzowie). Bełzensis. Gotardus de Miczow 1440—44. Castr. Leop. I, 396 — Ter. Bełz. I, 6. Brestensis. Andreas Dunin 1435 1). Vol. leg. I, 51. 1) Według zdania p. Dra M. D. Wąsowicza, który zbiera pilnie materyaty do Duni­nów, ma to być Andrzej Dunin Modliszewski, który był już 1430. podkomorzym i pisał się

Calissiensis. 1. Dobrogostius Swidwa de Schamotuli 1435—36. Piekosiński I, nr. 132 — Vol. leg. I, 51 — Hel. II, nr. 2587 (bez do­datku jaki podkomorzy) — 2674 — Piekosiński, O monecie, 256. 2. Raphael de Gołuchow (Obichow) 1438—40. Raczyński nr. 121 — Riedel A. XXIV, str. 147, B. IV, str. 198 — Dłg. IV, 627 (Obichow). Camenecensis. Ianussius Orinin (Choczymirski) Kerdeyowicz 1435—40. Voi. leg. I, 51 — Ter. Hal. I, 87, 113, 368. Chelmensis. Stanislaus de Kanymir (Kunraczicze, Thuchowic) 1435 — 37. Vol. leg. I, 51 — Ks. Rad. str. 128. Cracoviensis. 1. Petrus Schaffraniec de Pyescowaskala 1434—42. Hel. II, nr. 2583 — 2654 — 2700 — 2713 — 2759—2869 — 2987 — 2988 — 2989 - 2990—3014 — Vol. leg. I, 51 — AGZ. V, nr. 73 — Rz. M. III, nr. 210 — Cod. st. gls. II, nr. 108 (z r. 1442. 17. lutego a tegoż roku 27. lutego Hel. II, nr. 3073-4 już nie żyje). 2. Michael de Broniszow 1442 (14 marca)—43 (1 maja). M. 1. nr. 151 — Piekosiński I, nr. 142 na pieczęci: de Krvmolow. 3. Petrus Schaffraniec de Pyescowaskala 1443—441). Hel. II, nr. 3177 [z 1443. 12. sierpnia po raz pierwszy] — 3190 — AGZ. V, nr. 90 — Cod. st. gls. II, nr. 121. Czechonoviensis. Sandco de Crobino 1434-36. Stronczyński nr. 51 — Kod. Maz. nr. 177 — Gawarecki 145. Czyrnensis. Nicolaus Cumpza Stanischewicze 1436. Kod. Maz. nr. 177. Dobrinensis. 1. Andreas de Lubin 1436—39. Hel. II, nr. 2641. — Rps. Ossol. nr. 184 k. 353. 2. Petrus de Dzalin 1438—41. AGZ. V, nr. 75 — Rz. M. II, nr. 391. Gostinensis. Nicolaus de Brzozow 1435—39. Vol. leg. I, 51 — Kod. Maz. nr. 183. Haliciensis. Andreas Czurilo de Blaszcowacz (Blasscoua, Stoancze) 1435 _ 40. Ter. Biec. I, 15 — Ter. Hal. I, 87, 113 —Ter. Prem. I, 24, 39, 116, 210, 211, 277, 280 — Vol. leg. I, 51 — Castr. Leop. I, 2362). „de Wolia Wrzeszczowska i de Craiow. Zapisek tych, mających się znajdować w Ks. Rad. str. 74 i 106 pod r. 1430 i 1437 nie widziałem i stąd umieszczam tę wzmiankę w uwadze. 1) W rodzinie tej było podkomorstwo jakby dziedziczne; po śmierci ojca brał je syn, chociaż po krótkiej przerwie. — O Grzegorzu Branickim patrz Urzędnicy kanc. itd. w uwa­dze przy relacio kanclerza pod r. 1441. 2) Nazwany tu przez pomyłkę podkomorzym przemyskim, chociaż w tym samym akcie dwa wierszy wyżej wymieniono Jana z Sienna jako podkomorzego przemyskiego.

lunidivladislaviensis. Stanislaus Sczkowski 1435—1436. Vol. leg. I, 51. — Lubomirski, Ludność, w Bibl. warsz. 1857, II, str. 801, uwaga 1 : Vladislaviensis. — Piekosiński, O monecie, 256. Lanciciensis. Stanislaus Bielawski 1435. Vol. leg. I, 51. Leopoliensis. Petrus Wolczko Rokuthy de Klodno [Rokutowicz de Klodzyenyecz] 1435—44. Castr. Leop. I, 100-4, 263, 265-6, 270, 277, 279, 280, 284-5, 300, 309-12, 317-24, 329, 337, 341, 345, 350 — Vol. leg. I, 51 — AGZ. II, nr. 62 — V, nr. 71 — M. 1. nr. 144. Lublinensis. 1. Iohannes de Sczecoczini (de Woyciechow) 1436—43. Goł. 159 h — AGZ. V, nr. 75 — M. 1. nr. 67. — Rps. Ossol. nr. 60 k. 7 Sczekoczki de Woycziechow 76 — Rps. Ossol. nr. 57 k. 2. 2. Iohannes Curopathwa de Lanczuchow 1440-43. Dłg. IV, 655 — Castr. Sanoc. II, 228. — Rps. Ossol. nr. 60 k. 76 , de Lanczuchow. Plocensis. Petrus de Kampa 1435. Vol.leg. I, 51 — Gawarecki 164. Podoliae generalis patrz Camenecensis. Posnaniensis. 1. Petrus Kordebog 1435. Vól. leg. I, 51. 2. Stanislaus de Ostrorog 1438. AGZ. V, nr. 75. Praemisliensis. 1. Senco de Sennow 1435—39. Ter. Prem. 1,45,48, 55, 56, 121, 151, 161, 162, 180, 182, 183, 198 — Ter. Hal. I, 43, 71, 87 - Vol. leg. I, 51 — AGZ. V, nr. 75. 2. Iohannes de Senno 1441. AGZ. V, nr. 83 — Barącz I, 467 — Castr. Leop. I, 236, 304, 355, lata niepewne. 3. Iohannes (Dersnak) de Rokythnicza 1442. Ter. Prev. I, 65. Ravensis. Iohannes Thabasch de Zalusky 1434—39. Kod. Kórn. II, 68; str. 77, 79 — AGZ. III, nr. 107 — Vol. leg. I, 51 — Kod. Maz. nr. 183. Russiae. Nicolaus de Thsczenecz 1438. Hel. II, nr. 2751. Sandomiriensis. 1. Andreas Czolek de Zelechowo 1434—36. Kod. Tyn. II, nr. 176 — Vol. leg. I, 51 — Raczyński, Wspm. I, 38. 2. Crzeslaus de Grzibow 1438. Hel. II, nr. 2734 — AGZ. V, nr. 75. 12 Archiw. kom. hist. t. IV.

3. Nicolaus Parawa de Thaczow 14421). Ks. Rad. str. 153. 4. Iohannes Swidwa de Schamotuli 1444. AGZ. V, nr. 101. Sanocensis. Iohannes Grzymala 1434—352). Castr. Sanoc. I, 173 — Vol. leg. I, 51 — Castr. Sanoc. II, 56, 57, 150, 151, lata niepewne, prawdopodobnie 1439 i 1444. Siradiensis. Clemens Szeliga de Ianowice 1435. Vol. leg. I, 51, Privilegia 6 3), Januszowski 842, Łaski, Statuta 132. Sochaczoviensis. Andreas de Radzeyowice 1435—39. Vol. leg. I, 51 — Kod. Maz. nr. 183. Varschoviensis. Michael de Zyemyanczicze 1434. Stronczyński nr. 51 — Kod. Maz. nr. 174— Gawarecki 145. Vladislaviensis (porównaj: Iunivladisl.). Petrus Sczkowsky 1438. AGZ. V, nr. 75. IX. Vexilliferi (Chorążowie). Brestensis. Wasko de Słuzewo 1435. Vol. leg. I, 51. Calissiensis. Nicolaus de Pleszewo 1435. Vol. leg. I, 51. Cracoviensis. 1. Marcissius (condam) de Wroczimirowicze (Wroczi- mow) 1434—41. Hel. II, nr. 2565—2609—3010 — Castr. Sanoc. II, 173, 216 — Ter. Hal. I, 7, 55, 56 — Ter. Prem. I, 40, 69, 75, 106, 133 — Ter. Biec. I, 1, 11, 14, 21, 59 — Vol. leg. I, 51 — Janota nr. 129 — Goł. 159 h — AGZ. V, nr. 75. 2. Iohannes Beysath (Beczath) de Nyda (de Mokrsko) 1442—44, Rps. Ossol. nr. 1617, str. 23, Iohannes Borat (sic)! — M. 1. nr. 151 — Piekosiński I, nr. 142 — Dod. Gaz. Lw. r. 1872, str. 423 — Stadnicki 31 — Wuttke nr. 61 : Przfat de Matirstio (sic)!? Czechonoviensis. Iohannes. Kod. Maz. nr. 181. 1) Dłg. IV, 576 i 712 t. j. pod r. 1436 i 1444 (podobnie Narbutt VIII, str. 42) wymie­nia Mikołaja Powałę z Thaczowa jako podkomorzego sandomirskiego; pomylił się więc co do czasu, bo Mikołaj mógł być podkomorzym, tylko od 1439—44. W r. 1437 jest on stolnikiem; porównaj Dapiferi. 2) Patrz: Urzędnicy kanc. itd. str. 87 uw. 5. 3) Tutaj nazwany Tomaszem.

Czyrnensis. Iohannes de Boglevicze 1434—44. Ks. Rad. str. 112 b — Vol. leg. I, 51 Roglewice — Lubomirski XCIX — Kod. Maz. nr. 177. Dobrinensis. Georgius de Lassothky 1435—41. Vol. leg. I, 51 — Rz. M. II, nr. 391. Gostinensis. Nicolaus dictus Gamba de Trampky 1435—41. Kod. Kórn. II, 68, str. 78, 428 — Kod. Maz. nr. 175—176—187. Haliciensis. 1. Iacobus Gyza de Zakowicze 1435—37. Vol. leg. I, 51 — Ter. Hal. I, 58. 2. Albertus Zolandz de Drziscnczow 1437—40. Ter. Hal. I, 61 (grudzień 1437), 62, 63, 86, 87, 100-2, 111, 113, 123, 133, 134, 136, 138, 141-2, 145 (165 rok 1440 †). 3. Petrus Godowski 1440—44. Ter. Hal. I, 152, 160, 172, 180, 200, 206. Iunivladislaviensis. Nicolaus de Koscielecz 1435—38. Vol. leg. I, 51 — AGZ. V, nr. 75—Piekosiński, O monecie str. 256. Lanciciensis. l. Petrus de Opporow 1435—40. Vol. leg. I, 51 — AGZ. V, nr. 75 — Rz. M. II, nr. 58o — Kova-chich S. I, str. 492. 2. Albertus (Adalbertus) Kalen de Gay 1441—43. Castr. Leop. I, 355, str. 423 — ibidem t. 446, str. 1788 — M. 1. nr. 151 — Rz. M. II, nr. 587 — AGZ. V, nr. 94. Leopoliensis. 1. Iohannes de Winniki 1435—36. AGZ. V, nr. 63—65 — Vol. leg. I, 51 de Winnica. 2. Sigismundus Kerdeowicz de Choczerz 1437—41. Ter. Hal. I, 58, 61, 63, 145 — Castr. Leop. I, 59. 3. Georgius [Iurgi] Strumilo de Clodno [de Gay, tenutarius de Camyonka] 1443—44 1). Castr. Leop. I, 279, 280, 284, 285, 286-7, 289, 300, 310-12, 316-24, 333, 335-6, 338, 402, 404-6 — AGZ. V, nr. 99. Lublinensis. Derslaus de Wysokie 1435. Vol. leg. I, 51. Plocensis. Andreas Wydzga 1435. Vol. leg. I, 51. Posnaniensis. 1. Theodricus de Modzychod 1435. VoL leg. I, 51. 1) Castr. Leop. I, 405: Zanko officialis de Gay strenui Strumilo Vexilliferi Leo­poliensis.

2. Byenyaw (Bieniaszko) de Bandlowo (Bandlewski) 1439— 44. Riedel A. XXIV, str. 147, B. IV, str. 198 — AGZ. V, nr. 104— 105—109 — Dod. G. Lw. r. 1872, str. 243 — Stadnicki 31 — Castr. Leop. t. 446, str. 1788. Praemisliensis. Herborth (Herboltus, Arborth, Erberth) de Felstyn (Przelbycze) 1437—44. Castr. Leop. I, 59, 63, 66, 78, 85, 236, 278, 303, 374 — Ter. Prem. I, 42, 47, 170, 180-3, 187, 200. 339. Ravensis. Nicolaus de Crassowo 1435—41. Kod. Maz. nr. 175—176—181—186. Sandomiriensis. 1. Stanislaus de Ogroczenecz 1434. Hel. II, nr. 2565. 2. Nicolaus Sianka de Ruthca (Lapzowo, Wawrzanczicze, Wawrzątsky) 1435—42. Privilegia 6 1) —Hel. II, nr. 2653 — 2661—2702—3020 — Goł. 159 h — AGZ. V, nr. 75—84 — Gacki, Kl. Śwkrz. 207 — Teleki X, nr. 54 — Piekosiński, O monecie str. 2 56. 3. Hinka de Balice 1444. Stadnicki 31. Sanocensis. Petrus Mathiaschowicz (filius Mathiaszouicz) de Boyska (Thirawa) 1434—44. Castr. Sanoc. I, 148, 186-7, 189, 191-4, 207, 238, 245, 253, 258-61, 269, 299, 311, 313, 320, 322-4, 546, 549 — II, 25, 26, 29, 35, 43-5, 54, 58-9, 60, 71, 77, 79, 89, 90, 93, 112, 126, 138, 141-2, 145, 149, 165, 185, 188, 230 — Hel. II, nr. 2663. Siradiensis. Zegotha de Monkowo 1435. Vol. leg. I, 51. Sochaczovlensls. Iohannes Iesch de Markowo 1444, AGZ. VI, nr. 22 — Kod. Maz. nr. 191. Varschoviensis. Borutha 1434. Stronczyński nr. 51. Vladislaviensis patrz Iunlvladisiaviensis. Vyschogradiensis. Iohannes Rogalya de Wengrzynowo 1434-36. Stronczyński nr. 51 — Vol. leg. I, 51 — Kod. Maz. nr. 174—177. Zacroczimensis, Derslaus de Podosye 1434—38. Stronczyński nr. 51 — Vol. leg. I, 51 — Kod. Maz. nr. 174—177 — 179—181. 1) W Vol. leg. I, 51, Januszewski 842, Łaski, Statuta 132, nazwany Stanislaus. a w Privilegia I c. Iohannes.

X. Iudices (terrestres et castrenses)1) (Sędziowie). Bełzensis. Sassinus de Wirzyska 1435—40. Vol. leg. I, 51 — Ter. Bełz. I, 3, 6. Biecensis. *Iaroslaus, Iudex iuris supremi castri Becz 1434—40. Castr. Biec. II, 309, 340-2, 345, 348, 350, 354. *Iohannes de Banczal, Iudex castri 1437—38. Ter. Biec. I, 45, 53. Brestensis. Andreas de Ludbrancz 1435—6. Vol. leg. I, 51 — Lubomirski, Ludność, w Bibl. warsz. 1857, II, 801. Calissiensis. Troian de Lekna 1435—44. Vol. leg. I, 51 — Łaski I, 109. Chelmensis. Gnewossius 1440. Ter. Bełz. I, 6. * Iohannes, Iudex Capitanei Chelm. 1440. Ter. Bełz. I, 6. Cracoviensis. 1. Paulus de Bogumiłowice 1434—35. Kod. Tyn. II, nr. 175—177 — Vol. leg. I, 51. 2. Iohannes Rey de Schumsko 1436—39. Hel. II, nr. 2638—2662 — 2701 — 2714—2716 — Dłg. IV, 571 — Ter. Czchov. II, 229 — Janota nr. 128 — 129 — Cod. st. gls. I, nr. 198 — Inv. 202 - Rz. M. I, nr. 178 — III, nr. 210. 3. Barthossius Obulecz de Gori 1440—44. Hel. II, nr. 2809—2907—2909—2914—3014 —311 5—3143 — Ter. Biec. I, 32 — Ter. Czchov. I, 73 — Kod. Tyn. II, nr. 187—190 —AGZ. V, nr. 96 — VII, nr. 44 — Cod. st. gls. II, nr. 117—118—119—122 — Rz. M. III, nr. 213. *Pelca de Clissow, Iudex castri 1434—40. Hel. II, nr. 2545—2789—2857—2858 (2620 iudex magnifici Nicolai de Michałom castellani et capitanei Cracoviensis). *Mathias de Szczodrkowicze, Iudex castri 1439—41. Hel. II, nr. 2767—3023. *Nyemsta de Maliksyasz, Iudex castri 1443 2). Castr. Leop. I, 201 (ibidem str. 21, rok 1440, iudex domini Craco-viensis, 22 iudex castellani Cracoviensis). 1) Sędziowie grodzcy stali niżej od ziemskich; wyliczam ich jednak na tem miejscu, by nie rozrywać całości. Dla odróżnienia opatrzyłem nazwiska sędziów nieziemskich (*) 2) Prócz tego znajdujemy: 1) Iohannes Coczinsky iudex Iudeorum per strenuum do- minum Petrum de Pyescowascala seniorem Schaffraniecz palatinum Cracoviensem ad hoc specialiter deputatus rok 1436 Cod. st. gls. I, nr. 96. 2) Marcissius de Bobowa iudex de-

Czechonoviensis. Zyemak de Smogorzewo (Celesino) 1434—38. Gawarecki 145 — Vol. leg. I, 51 —Kod. Maz. nr. 174—179—181. Czyrnensis. 1. Albertus de Chebdzino 1434—42. Vol. leg. I, 51 — Lubomirski XCIX — Kod. Maz. nr. 174—176—177 (et Varschoviensis iudex). 2. Laurencius de Sobien 1442—44. Lubomirski XCIX. Dobrinensis. Nicolaus de Ploniki (Plonyany) 1435—41. Vol. leg. I, 51 — Rz. M. II, nr. 391. — Rps. Ossol. nr. 184 k. 353 Alexius, kopia z 18 w. Grodecensis. *Petrus Pirka, Iudex causarum 1443. Castr. Leop. I, 202, 302. Gostinensis. Sassynus de Szczawino 1435—39. Vol. leg. I, 51— Kod. Kórn. II, 68, str. 78 — Kod. Maz. nr. 175—183. Haliciensis. 1. Iohannes Cola de Daleow 1435—37 (4. czerwca). Ter. Hal. I, 1, 2, 8, 9, 13, 17-19, 24, 37, 41,43, 40, 53, 58 — Vol. leg. I, 51. 2. Iacobus Gyza de Martinow (Zakowicze) 1437 (15. grudnia)—38 (maj). Ter. Hal. I, 614, 68, 70, 71, 74, 77, 84, 86. 3. Ihnath (Hinathko) Kutysky (de Kutiscza, Kuczisky, Kotisczky) de Nyesznow 1438 (listopad) — 41. Ter. Hal. I, 97, 98, 100, 102, 105, 107, 109, 110, 112, 113, 122, 126, 127, 133, 135, 138, 139, 140, 141, 142, 144, 145, 148-50, 159, 162, 163, 166, 168-71, 179, 180, 368 (212, rok 1443 bez tytułu iudex). *Nicolaus, Iudex castri 1438. Ter. Hal. I, 94, 101. *Syestrzenyecz, Iudex castri 1440—41. Ter. Hal. I, i5i, 152, 161, 172, 178. Iunivladislaviensis. Mathias Figa de Olesznica 1435. Vol. leg. I, 51. Lanciciensis. Adam de Thur 1434—35. Arch. N. Sącza nr. 40 — Vol. leg. I, 51 — Hel. II, nr. 2520 — 2521 —2543 Leopoliensis. l. Stanislaus de Dawidow 1435 — 42. Castr. Leop. I, 8, 22, 28, 30, 31, 51, 63, 65, 67, 74, 88, 94, 125-7 — AGZ. II, nr. 60—65 — V, nr. 61-63—65—71 — Vol. leg. I, 51. putatus per Dobconem capitaneum Cracoviensem rok 1439 Hel. II, nr. 2704. 3) Fraczek de Sanczpow iudex commissarius Petri Schaffranec de Peschkowascala succamerarii Cracovien-sis et capitanei Siradiensis 1435—7. Wiszniewski V, 359 — AGZ. V, str. 73. 4) Nicolaus Probolowsky iudex comissarius castellani et capitanei Cracoviensis loco subiudicis sedens 1436—37. Hel. II, nr.2694—2698.

2. Iohannes Golambek de Zymnawoda 1444 (od 9. października). Castr. Leop. I, 367, 372-3, 375,377, 379, 385, 389, 397,401-4. *Nicolaus de Polozewo (Polozewsky) alias de minori Smerekow, Iudex castri 1440-44. Castr. Leop. I, 2, 6, 8, 11, 12, 14, 16, 17, 18, 21, 22, 24-6, 32-4, 36, 37, 40, 42-4, 48, 56, 60, 62 5, 67, 69, 70-6, 78, 80, 83, 88, 90, 93-5, 97-9, 102-4, 109-12, 114-17, 119, 120, 123-5, 127-30, 132, 134-5, 137-9, 142, 144, 147, 149-51, 153-6, 159, 161, 163-5, 167, 169, 171, 173-5, 177-8, 180-1, 183, 185-9, 190-4, 196-8, 200-3, 205, 208-12, 215, 220, 225, 227, 232-6, 238 tamquam subiudex a rege deputatus, 239, 241, 244, 247-8, 251-4, 261, 264-5, 268-71, 274, 277, 284, 287, 289, 297, 299-304, 307-8, 312, 314, 316, 319-21, 325, 330-1, 333, 337-8, 341, 345, 348, 351-3, 357-8, 360-2 — AGZ. V, nr. 90. *Chwalislaus de Munyno, Iudex castri 1442. Castr. Leop. I, 182. *Nicolaus Czelatisky, Iudex castri 1442. Castr. Leop. I, 126. *Bistram de Lopyenyk, Iudex castri 14441). Castr. Leop. I, 366-74, 376-7, 379, 384-5, 387-96, 398-406. Lublinensis. Iohannes de Kelczowicze 1435—42. Vol. leg. I, 51 — Rz. M. III, nr. 209 — Biblioteka Poturzycka 4. I. G. — Rps. Ossol. nr. 60 k. 7 , 8, 22 5 . Plocensis. Stanislaus de Strzegowo 1435—44. Vol. leg. I, nr.51—Kod. Maz. nr. 173—175— 179—181 —184—185— 191. — Gawarecki 164. Posnaniensis. 1. Abraham de Zbanschin 1434—40. Dłg. IV, 544, 561, 571, 609 — Vol. leg. I, 51 — Hel. II, nr. 2760 — 2851 — Rps. Ossol. nr. 135, str. 477 — Rz. M. I, nr. 178 — Raczyński nr. 121 — Riedel A. XXIV, str. 147, B. IV, 198 — Stronczyński nr. 52 — Raczyński, Wspm. I, 214, 4 — Kod. Maz. nr. 180. — Piekosiński, O mo­necie str. 256. 2. Nicolaus Skora (?) 1441. Dłg. IV. 668; porównaj Subiudex Posnaniensis. 3. Petrus Skora de Gaye 1442—43. Wap. II, 412, 1 — M. 1. nr. 151 — Rps. Ossol. nr. 2155 k. 11— Dod. G. Lw. r. 1872, str. 47 — AGZ. II, nr. 66 — VI, nr. 20 — Castr. 1) Znajdujemy jeszcze: 1) Stefanus Bidlowsky 1440 iudex Iudeorum Leopoliensium per Petrum Odrowansch palatinum Leopoliensem specialiter deputatus — 1441 loco iudicis. Castr. Leop. 1, 48, 182. 2) Iwan Dzurdz de Stupnicza 1440 iudex specialiter per magniji-cum dominum Petrum palatinum Leopoliensem deputatus. Castr. Leop. 1, 48 3) Johannes Zubrsky 1443 locatus in loco iudicis castrensis Leopoliensis. Castr Leop. 1, 25o. 4) Petrus de Zoltanicze 1441 tamquam protunc sedens loco iudicis castrensis Castr. Leop. 1, 77. 5) Raphael de Krostkowycze iudex 1444. Castr. Leop. I, 400. 6) Andreas Malechowsky 1441 loco iudicis capitanei Leopoliensis. Castr. Leop. I, 79. 

Leop. t. 355, str 423 — t. 526, str. 640 — Caro, Liber II, 235 A — Rz. M. II, nr. 587-588 — III, nr. 212. Praemisliensis. Petrus de Grochowcze 1435—44. Ter. Prem. I, 17, 21, 33, 39, 40, 54, 65, 69, 75, 76, 82, 96, 116, 118, 125, 135, 173, 182, 183, 192, 200-1, 206-8, 216, 229, 233, 235, 239, 250 257-8, 273, 277-8, 283, 305, 352, 356, 366, 404 — Castr. Leop. I, 75, 220 — Vol. leg. I, 51 — Wiszniewski V, 362 — AGZ. VIII, nr. 71. *Michael de Rocsicze, Iudex castri 1442. Ter. Prem. I, 317 (prócz tego bardzo często bez tytułu). Ravensis. Iacobus Cassik de Glowno 1435—44. Vol. leg. I, 51 — Kod. Kórn. II, 68, str. 2 5, 79 — Kod. Maz. nr. 178—181—183 —184-—191. Sandomiriensis. I. Iohannes de Sprowa 1434—39. AGZ. V, nr. 59 — Dod. G. Lw. 1873, str. 5o — Rz. M III, nr. 206 — Nakielski 454 — Vol. leg. I, 51 — Gacki, Kl. Śwkrz. 2o5-6 — Ja­nota nr. 129 — Ter. Pilsn. XXI, str. 306 — Hel. II, nr. 2529—2595 — 2734 — Ter. Prem. I, 69, 75. 2. Petrus Wyesschmunthowsky 1441—43. Hel. II, nr. 2909 — Gacki, Kl. Śwkrz. 208-9 — AGZ. V, nr. 96. — Rps. Ossol. nr. 60 k. 234. Sanocensis. 1. Clemens (Climaschco) de Pobyedna (Pustlow) 1434 — 39. Castr. Sanoc. I, 147, 151, 154, 173-7, 179-82, 184-6, 188-9, 191-2, 194, 195, 196, 199, 200-12, 214-16, 220, 222, 227, 241, 245, 247-50, 331, 334, 547, 549-51, 556-7, 559 — II, 23-4, 27, 29, 36, 43, 45, 46, 48, 40, 59 — AGZ. VIII, nr. 61. 2. Nicolaus Pelwelski de Burzino 1440—44. Castr. Sanoc. I, 254, 259, 270, 274-5, 280, 287-8, 290-2, 294-5, 297-300, 302-5, 311, 313, 315, 317, 319, 321-3 -II, 74, 79, 80, 82-3, 93, 94-5, 147, 165, 171, 188. *Swensko (Swyaschko), Iudex castri 1436—44. Castr. Sanoc. I, 148-50, 302, 348, 351, 554, 556-8 — II, 23-4, 26, 28, 30-4, 36-40, 42-3, 47-9, 51-3, 59-61, 65-6, 68-9, 74-7, 79, 81,83-5, 88, 89, 93-6, 104, 115-26, 128-31, 132-7, 139-51, 165, 171-4, 179-94. Siradiensis. Petrus de Widawa 1435. Hel. II, nr. 2613 — Vol. leg. I, 51. Sochaczoviensis. 1. Andreas de Przeradowo 1439. Kod. Maz. nr. 183. 2. Grzimko de Micolayewo 1440. Kod. Kórn. II, 68, str. 25 — Kod. Maz. nr. 184. Varschoviensis patrz Czyrnensis.

Vielunensis. Victor 1436. Hel. II, nr. 3302a. Vischegradiensis et Zacroczimensis. Zyland (Silamus) de "Winnica 1435. Vol. leg. I, 51 — Kod. Maz. nr. 174 et Zacroczimiensis. Zawkrzensis. Iohannes dictus Swinka de Zyelone alias de Choy- nowo 1435—44. Kod. Kórn. II, 68, str. 25 — Kod. Maz. nr. 173—175—179—181— 184—191. Zudaczoviensis. Senko Proczowicz de Rudnyky 14351). AGZ. III, nr. 107. XI. Magni (generales) procuratores terrae Cracoviensis (Sprawcy albo rządcy powszechni z. krakowskiej)2). 1. Clemens Wantrobca de Strzelcze 1434 (19. stycznia). Hel. II, nr. 2569. 2. Barthossius Obulecz de Gori 1434 (10 maja) —1438. Hel. II, nr. 2529—2587—2599—2601—2602—2689—2714 Bartholo-meus — 2734—2821 — Janota nr. 129. 3. Nicolaus de Chelm 1439—40. Hel. II, nr. 2789—2832. 4. Luthco de Thocari 1441. Piekosiński I, nr. 139. 5. Iohannes Galka de M(y)edzwedz 1443-44 (12. kwietnia). Hel. II, nr. 3148 — Cod. st. gls. II, nr. 118—119. 6. Nicolaus de Zakrzow 1444. (2. lipca) 3). Inv. 205. 1) Zachodzą jeszcze: 1) Iohannes Gorsky 1444 iudex capitanei de Chancziny. Hel. II, nr. 3214. 2) Petrus de Iwanky 1438 iudex locatus in villa Dobrcza. Pam. Knyżka, 1871, str. 62. 2) Januszowski, Statuta 35. — Nie mogłem dociec, jakie zajmowali miejsce, może więc za wysoko ich umieściłem. 3) Wyliczam tu żupników i podżupków. a) Abraham vicezup. Thiraviensis 1436. Castr. Sanoc. I, 554-5. b) Antonius de Florentiis utriusque salis et Russie zuparius 1434. Rps. Ossol. nr. 135, str. 330. c) Abraham Niger de Goszczicze 1440—43 zupparius Helkusiensis. Hel. II, nr. 2838— 2885—2953 — Inv. 2o5. d) Iacobus vicezup. Vielicensis 1444. Rps. Ossol. nr. 165 k. 183. e) Iohannes vicezup. Premisliensis 1436—42. Ter. Prem. I, 340 — Castr. Sanoc. I, 200. f) Ianotha zupar. Drohobicensis 1436—37. Ter. Prem. I, 74, 109, 158 — AGZ. V, nr. 66. g) Iohannes de Parwazino vicezup. de Sol 1437—38. Ter. Prem. I, 94, 232, 269. [ibid. II. str. 373-6 Iohannin vicezup. de Sol]. h) Franciscus de Sanspow 1435 zup. utriusque salis Wiszniewski V, 359. i) Nicolaus Seraphin 1434—44 utriusque salis et Russie zuparius; patrz Urzędnicy kanc. str. 69. Archiw. kom. hist. t. IV. 13

XII. Dapiferi (Stolnicy). Brestensis. Cristinus de Kosciol 1435. Vol. leg. I, 51. Calissiensis. Sigismundus de Margonino 1435. Vol. leg. I, 51. Cracoviensis. Iohannes Farurey de Garbow 1435—44. Vol. leg. I, 51 — Ter. Prem. I, 75 — Ter. Biec. I, 39 — Hel. II, nr. 2718a — Inv. 203—242 — Dod. G. Lw. 1872, str. 243—Stadnicki 31 — Goł. 159 h 1) — Porównaj Nicolaus de Lanckorona Subdapifer. Czyrnensis. 1. Andreas Olth de Tharnowo 1435. Lubomirski XCIX. 2. With de Duda 1435-6. Lubomirski XCIX. 3. Iohannes Goszczacki 1443—44. Lubomirski XCIX. Gostinensis. Iohannes de Cuthno 1435—41. Kod. Kórn. II, 68, str. 428-9 — Kod. Maz. nr. 175—187. Iunivladislaviensis. Iohannes Boyhuski 1435. Vol. leg. I, 51. Lanciciensis. Stephanus de Opporow 1435. Vol. leg. I, 51. Leopoliensis. 1. Demetrius de Chodorow (Brzosdowcze) 1435—41. Vol. leg. I, 51 — Leop. I, 25, 94. Brzosdowcze. 2. Paulus de Zagorze (Sprowa)2) 1443. Ter. Prem. I, 363, 389 — Castr. Leop. I, 208. Posnaniensis. Byenyaw de Bandlewo 1435. Vol. leg. I, 51. Praemisliensis. Iohannes antiquus Mzurowski 1435—44. Vol. leg. I, 51 — Castr. Leop. I, 94, 95, 270, 272 — Ter. Prev. I, 1, 11, 46, 68, 107, 111, 115 — Ter. Prem. I, 48, 69, 162, 192, 250, 309, 407. Ravensis. Derslaus de Curzeschino 1437. Kod. Maz. nr. 178. k) Nicolaus de Tarnawa salis utriusque zup. 1434. Hel. II, nr. 2575 i wyżej Seraphin. 1) Tesznar 1443 zuparius Helkusiensis. Inv. 2o5. 1) Gołębiowski wydrukował: Iohannes Farnocy (sic) subdapifer Cracoviensis a Iohan­nes Stadniccy dapifer Cracoviensis. Nigdzie zresztą nie spotkałem stolnika Stadnickiego. 2) W cytowanych miejscach zachodzi Paweł z Zagórza; że to jest Sprowski, wynika z Hel. II, nr. 3235.

Sandomiriensis. - 1. Johannes Powała 1435. Vol. leg. I, 51. 2. Nicolaus Powała de Thaczow 1437. Ks. Rad. str. 130. 3. Florianus Chranstowski 1440. Inv. 203. 4. Iohannes de Sczecoczini 1441. AGZ. V, nr. 83 — Porównaj Subdapifer Sandomiriensis. Sanocensis. Steczko de Tharnawa 1437—41. Castr. Sanoc. I, 248, 249, 334 — Ter. Prem. I, 49, 261 Subdapifer (Castr. Sanoc. I, 287, rok 1442 t). Porównaj wyciągi z aktów przy Sera­finie Gladifer regalis w Urzędnicy kanc. str. 69. Sochaczoviensis. Abraham de Gnathouicze 1435 — 40. Kod. Kórn. II, 68, str. 25 — Kod. Maz. nr. 175—184. XIII. Subpincernae (Podczaszowie). Calissiensis. Stanislaus Ebermuth de Chrostowo 1434—39. Kod. Tyn. II, nr. 176 — M. 1. nr. 143. Cracoviensis. Dobeslaus de Oleschnicza 1438. Gacki, Kl. Śwkrz. 205-6. Czyrnensis. Andreas Olth de Tharnowo 1434—44. Lubomirski XCIX umieszcza go pod nagłówkiem: podczaszy-cześnik. Ks. Rad. str. 116 Pincerna. Leopoliensis. 1. Nicolaus de Gologori 1437. AGZ. V, nr. 71. 2. Nicolaus Clus (antiquus) de Wiznyani 1442 — 44. Castr. Leop. I, 117, 220, 225, 227, 228, 231, 250-4, 265, 268, 270-1, 273, 278, 286-7, 326, 330, 345, 350-1, 356, 360, 363-4, 388, 391. Lublinensis. 1. Iohannes de Bescze 1438. Goł. 159h. 2. Goworek de Sdzechow 1440. M. 1. nr. 233. Posnaniensis. 1. Iohannes Goli heres in Goleschewo 1434. Pam. Knyżka, 1871, str. 60. 2. Lucas de Gorka 1438—40. Raczyński nr. 121 — Inv. 283. Praemisliensis. 1. Budko de Zaborze 1436—39. Ter. Prem. I, 76, 113, 127, 132, 147, 181, 187, 199 w tych miej­scach nazwany Pincerna— zaś ibidem 162, 170 i Hel. II, nr. 2766 (lata 1437 i 1439) Subpincerna.

2. Iohannes Dersnak de Rokythnicza 1444. Ter. Prem. I, 404-5. Ravensis. Groth de Zelaszna 1436—37. Kod. Kórn. II, 68, str. 79 — Kod. Maz. nr. 178. XIV. Subiudices (Podsędkowie). Bełzensis. 1. Sdrod 1439 1). Ter. Bełz. I, 1, 67, 68. 2. Tomas 1440. Ter. Bełz. I, 6. Brestensis. Andreas de Brzezie 1435. Vol. leg. I, 51. Calissiensis. Bogussius de Krussow 1435. Vol. leg. I, 51. Camenecensis. Nicolaus Czarni 1439. Ter. Prem. I, 2 55. Cracoviensis. 1. Sigismundus de Bobowa 1434 36. (9. lutego). Hel. II, nr. 2519—2587—2595 — 2597—2628 — Arch. N. Sącza nr. 40 — Kod. Tyn. II, nr. 175—177. 2. Philippus de Chrobrza (Chroberz) 1436. (21. maja—41 (3. października). Hel. II, nr. 2638—2701—2711—2716 — 2729—2738—2809—2901 — 2914 — Janota nr. 128 —129 — Cod. st. gls. I, nr. 98 — Inv. 202 — Rz. M. III, nr. 210 —Ter. Biec. I, 61 —Ter. Czchov. II, 229 (Kod. Tyn. II, nr. 187, rok 1441 30. listopada vivens adhuc in humanis olim subiu-dex a Hel. II, nr. 3037 rok 1442. 29. stycznia †). 3. Petrus de Czcikowice (Czcicowsky) 1441—442). Kod. Tyn. II, nr. 187—190 — AGZ. VII, nr. 44 — Cod. st. gls. II, nr. 117 —118 —119—122 — Rz. M. III, nr. 213 — Hel. II, nr. 3115, 3143, 3147, 3148, 3151. Czyrnensis. 1. Iohannes de Goszczancice 1435. Lubomirski XCIX. 2. Martinus Turowski 1440—44. Lubomirski XCIX. Dobrinensis. Nicolaus de Maiori Chchonicza 1439— 41. Rz. M. II, nr. 391 — Rps. Ossol. nr. 184 k, 353. 1) Może Sdrod de Vronowo; tak nazwana osoba występuje ibidem str. 2 bez wszel­kiego tytułu. Podsędek z r. 1440 Tomasz może też jest jedną osobą ze Sdrodem ? 2) Inv. 202 jest dokument Pawła z Bogum łowic sędziego i Krystyna z Nieprzy podsędka ziemskich krakowskich rzekomo z 1436. roku. Lecz Kry?tyn został podsędkiem 1414. roku 12. marca, a umarł 1417. 6. grudnia. Hel. II, nr. 1329—1546.

Halicien3i8. Stiborius de Conyuchi (Kunaschowsky, de Wasyczyn, Waszyącin) 1435 — 44. Ter. Hal. I, 1, 2, 7, 13, 14, 17-19, 23-5, 28, 31, 34, 37, 41, 44, 53, 55, 57-9, 70-1, 77, 86-9, 92, 123, 139, 159, 162, 164, 171, 178, 182, 185, 206, 218, 368 — Ter. Prem. I, 239. Leopolienśis. 1. Iohannes Golambek de Zimnawoda 1435—44. Ter. Prem. I, 310, 322 — AGZ. II, nr. 60-65 — V, nr. 61—63— 65—71 — Vol. leg. I, 51 — Castr. Leop. I, 2 protunc loco iudicis ca­strensis residens, 8, 14, 18, 28, 30, 37, 51, 58-9, 61, 63, 65, 67, 69, 70, 75, 81, 83, 88, 90, 92-5, 978, 109, 114, 116, 121, 123, 125, 127, 129 pro-tunc iudex castrensis Leopoliensis 131-2, 135, 137, 142, 149, 151, 153, 160, 163, 175, 185, 201-2, 204, 218, 222 loco palatini sedens, 225, 227, 229, 231, 238 tamquam iudex a rege deputatus, 252, 258, 265, 270, 272, 274, 276, 278-9, 281, 287, 289, 291, 293, 301-4, 307-9, 312, 325, 327, 330-33, 335-36, 338, 356, 361 (367 t. j. 1444. 9. października iudex). 2. Stiborius de Wysnya alias de Kuthna 1444. (12. listopada) 1). Ter. Prem. I, 415 — Castr. Leop. I, 374-5, 392-3, 401-2. Lublinensis. Nicolaus de Prawidlniki 1435—43. Rz. M. III, nr. 209 — Rps. Ossol. nr. 60 k. 7, 7 , 8, 225 , 76 . Plocensis. Ninogneus de Gradzanowo (Lanschewo, Czisszko 1435 — 44. Kod. Maz. nr. 175—179—191 — Gawarecki 164. Posnaniensis. 1. Vincencius 1434. Hel. II, nr. 2583. 2. Petrus Scora de Gaye 1435 — 37. Vol. leg. I, 51 — Hel. II, nr. 2700. 3. Nicolaus Scora Uio2). Dłg. IV, 627. Praemisliensis. 1. Wolczko de Boratin 1436. Ter. Prem. I, 28-9, 46-8, 64. 2. Paulus Golambek de Zamyechow 1437—44. Ter. Prev. I, 34, 49, 51, 66, 67, 93, 104-6. — Castr. Leop. I, 114, 116, 201, 220 — AGZ. VIII, nr. 63—71 — Wiszniewski V, 362 — Ter. Prem. I, 5,7, 14,24, 77, 157, 179, 182-3, 186, 187, 247-8, 257, 262, 275, 277, 279, 280, 283, 344, 390, 409, 414. Sandomiriensis. 1. Iohannes (Missopad)1) de Koryn dictus Borutha 1434 — 36. AGZ. V, nr. 59 —Dod. G. Lw. 1873, str. 50 —Rz. M. III, nr. 206 — Nakielski 454 — Ter. Pilsn. XXI, str. 306. 1) Castr. Leop. I, 128, rok 1442 Gelowszky viceiudex castri Leopoliensis. 2) Tylko Długosz nozywa go podsędkiem a 1441 sędzią. Uderza jednakże, że Piotr Skora, który był prędzej podsędkiem niż Mikołaj, został sędzią dopiero po nim. Może Dłu­gosz tylko przez pomyłkę wymienił obydwa razy Mikołaja zamiast Piotra? 3) Niesiecki VI, 423.

2. Petrus Wyesschmunthowsky 1438—40. Gacki, Kl. Śwkrz. 2o5-6 — Goł. 159h. 3. Iohannes de Slawschovicze (Slawoschowicze) 1441—43. Gacki, Kl. Śwkrz. 208 — AGZ. V, nr. 96 — Rps. Ossol. nr. 60 k. 234 — Ks. Radom. str. 157b. Sanocensis. 1. Nicolaus (Miculecz) -Pelwelski (de Pella, Burzino) 1435 —40. Castr. Sanoc. I, 195, 200, 205-9, 210-12, 214-6, 218, 220, 222, 227-9, 231, 2-32, 234, 241, 244-5, 248-50, 331, 334, 545 (254rok 1440 14. marca iudex) :— II, 29, 31, 43, 46, 48, 49, 51, 52, 58, 59. 2. Miculecz (Nicolaus) de Pella (Smolycze). 1440 (14. marca) - 44. Castr. Sanoc. I, 223-4, 254, 259, 269, 270, 273-5» 287-90, 292, 294, 297, 299, 300, 302-4, 307, 311, 313, 315, 317, 319, 321 — II, 59, 65-7, 70, 74, 80, 93-5,97, ipó-8, 112, 115-6, 118, 119-21, 126, 138, 147, 165, 214, 220, 225, 228, 230. Sochaczoviensis. Florianus de Branky 1439. Kod. Maz. nr. 183. Zacroczimensis. Martinus Broda de Ieszewo 1434—38. Zeissberg. M. 46 — Kod. Maz. nr. 177—179—181. XV. Subdapiferi (Podstolowie). Brestensis. Nicolaus Scharley de Stiborze 1435. Vol. leg. I, 51. Calissiensis. Stanislaus de Ostrorog 1435—40. Vol. leg. I, 51 — Riedel A. XXIV, str. 147, B. IV, str. 198— Ra­czyński nr. 122 — Inv. 283. Cracoviensis. 1. Nicolaus de Lanckorona (Brzezye) 1435—39. Vol. leg. I, 51 — Inv. 201, 202 — Arch. N. Sącza nr. 45 — M. 1. nr. 67, rok 1439 Dapifer. — Porównaj Dapifer. 2. Nicolaus de Paczanow 1441—43. M. 1. nr. 282 — Castr. Leop. XVIII, str. 239. Dobrinensis. Iohannes Krethkowsky 1442. Rz. M. II, nr. 587. Haliciensis. Procopius de Strzelcze et Hanyowcze 1439—40. Ter. Hal. I, 126, 162 (zresztą często bez tytułu). Iunivladislaviensis. Nicolaus de Kołuda 1435—41. Vol. leg. I, 51 — Iny. 299 dokument pod r. 1440., co jednakże nie­prawdopodobna, choćby już przez wzgląd na miejsce wydania „Buda". Lanciciensis. Ciernens de Banczyce 1435. Vol. leg. I, 51.

Leopoliensis. 1. Iohannes de Knyehnycza 1437. Ter. Hal. I, 24, 42-3, 59, 60 — AGZ. V, nr. 71. 2. Nicolaus de Gologory 1440—44. Castr. Leop. I, 25, 27, 177, 220, 225, 227, 229, 230, 238, 249, 25o, 252, 272, 292, 293, 294, 328, 377, 381, 383, 402. Plocensis. 1. Zawischa de Dlusznewo (Cunradzecz) 1435—40. Kod. Maz. nr. 176- 179—181—185 — Gawarecki 164. 2. Gunthko de Czyolkowo 1440—41. Kod. Maz. nr. 176—184—185-186 — Kod. Kórn. II, 68, str. 25 (Splepcowo?) Posnaniensis. Raphael de Goluchowo 1434—35. Vol. leg. I, 51 — Kod. Tyn. II, nr. 176. Sandomiriensis. 1. Iacobus de Baranow 1435—38. Vol. leg. I, 51 — Goł. 159h1). 2. Iohannes de Sczecoczini 1441. AGZ. VII, str. 82. — Porównaj Dapifer. Sanocensis patrz Dapifer. Yladislaviensis patrz lunivladislaviensis. XVI. Pincernae (Cześnicy). Cracoviensis. Swantopelk de Zawada 1439. M. 1. nr. 67. Czechonoviensis. 1. Pomstiborius 1434. Stronczyński nr. 51. 2. Zyemak de Smogorzewo 1440. Kod. Kórn. II, 68, str. 25 — Kod. Maz. nr. 184. Czyrnensis patrz Subpincerna. Haliciensis. Michael Buczacki 1434. Krupowicz nr. 16. Praemisliensis patrz Subpincerna. Ravensis. Prandotha de Zelasna 1436-39. Kod. Kórn. II, 68, str. 79 — Kod. Maz. nr. 178—181 —183. Siradiensis. Iacobus Klicze 1435. Vol. leg. I, 51. 1) Goł. wydrukował: Iacobus de Baranow subdapifer Sand. (sic) — Crzeslaus de Grzy-sulcam (sic) subdapifer Sandom. (sic). Gdy Jakób z Baranowa był podstolim w 1435 czytam Sand, jako Sandomiriensis. Coby to był za Krzesław — nie wiem.

XVII. Tribuni (Wojscy). Bełzensis. Iohannes 1439. Ter. Bełz. I, 1, 2, 5. Camenecensis. Bartholomeus de Blizniowa 1436. Rps. Ossol. nr. 1485: Akta jazłowieckie. Cracoviensis. Ivo de Gory 1436. Hel. II, nr. 3302 a. — Patrz Sandomiriensis. Czyrnensis. I. Iohannes de Pancłowo 1434—42. Lubomirski XCIX. 2. Nicolaus de Gora 1444. Lubomirski XCIX. Dobrinensis. Iohannes de Lassothky 1435—41. Vol. leg. I, 51. — Rz. M. II, nr. 391. Leopoliensis. Iacobus de Malice 1435. Vol. leg. I, 51. Lublinensis. Iacobus 1435. Vol. leg. I, 51. Sandomiriensis. Iwo de Gori 1442. Hel. II, nr. 3039. — Patrz Cracoviensis, Sanocensis. 1. Nicolaus Zamba (Zemba) de Iaroslawicze 1434—40, Castr. Sanoc. I, 151, 153, 182, 184, 188, 202, 204-10; 212, 220, 227, 334-5, 545, 549, 550, 551, 559 — II, 39, 40, 46, 61, 70 (83 rok 1441 9. września †). 2. Petrus 1442—44. Castr. Sanoc. I, 269, 271-2, 288-91, 296-7, 299, 300-4, 307, 311, 323 — II, 86, 89, 90, 97, 99, 109, 110, 112, 113, 116-7, 120-2, 126, 128, 144, 165, 184-6, 189, 190, 193, 211, 214, 220. Siradiensis. Kielcz 1435. Vol. leg. I, 51. Stążicensis. Dobko de Ulelin 1435. Rz. M. III. nr. 206. XVIII. Gladiferi (Miecznicy). Cracoviensis. 1. Nicolaus Chranstowski 1434—36. Castr. Sanoc. I, 181-2, 331 — AGZ. VIII, nr. 61 — Hel. II, nr. 2909. 2. Nicolaus Seraphin 1440-44. AGZ. V, nr. 81 — M. 1. nr. 280 — Cod. st. gls. II, nr. 118—119 — Hel. II, nr. 2945—3024—3065 — 3202.

Praemisliensis. Nicolaus Mzurowsky 1437—44. Ter. Prem. I, 120, 122, 219, 229, 338 — Castr. Leop. I, 81, 310. Sanocensis. Fredericus de Taczymirz (Wykothi) 1434—44. Castr. Sanoc. I, 148-51, 173-86, 188-90, 192, 195-6, 198-9, 201-5, 209-11, 213-4, 216, 218-9, 231, 233-4, 236, 238, 240-1, 247, 249, 255, 275, 286-91, 293, 296-7, 304, 306-7, 310-15, 320, 334-5, 348, 351, 551-3, 560 — II, 31, 33-4, 36, 41-2, 44-5, 50, 59, 60-2, 64, 69, 70, 72, 86, 89, 90, 92, 98, 99, 112, 114-17, 125-6, 132, 133-7, 139, 148-51, 160, 165, 172-4, 179-80, 183, 186, 188, 189, 190, 194, 214, 2i5, 217, 226, 229, 230 — Ter. Prem. I, 24, 59, 103, 105. XIX. Venatores (Łowczowie). Brestensis. 1. Woiensky 1435. Vol. leg. I, 51. 2. Nicolaus de Schewersko 1436. Lubomirski, Ludność, w Bibl. warsz. 1857, II, 801. Cracoviensis. Ianussius de Cobilani 1435—38. Vól. leg. I, 51 — Castr. Biec. II, 350. Gostinensis. Cristinus de Rossky 1435. Kod. Maz. nr. 175. Iunivladislaviensis. Kaczkowski 1435. Vol. leg. I, 51. Leopoliensis. Nicolaus de Felsten 1435. Vol. leg. I, 51. Lublinensis. Iohannes Wlostowski 1437. Rz. M. III, nr. 209. Posnaniensis. Samborius de Małachowo 1435. Vol. leg. I, 51. Praemisliensis. Miclasz de Felstin 1437—39. Ter. Prem. I, 154, 235 (250 rok 1439 †). Ravensis. Iohannes de Ossyny 1436—40. Kod. Kórn. II, 68, str. 79 — Kod. Maz. nr. 184. Sandomiriensis. Petrus de Krzyzanowice (Rymanow) 1435—44. Vol. leg. I, 51. — Castr. Sanoc. II, 147 1). Siradiensis. Tomko de Mirza 1435. Vol. leg. I, 51. 1) Tu nazwany de Rymanow; sądzę, że to jedna osoba. Żychliński I, 101 mianuje go błędnie podsędkiem w 1436 r. 14 Archiw. kom. hist. t. IV.

XX. Subvenator (Podłowczy). Brestensis. Dobeslaus 1436. Lubomirski, Ludność, w Bibl. warsz. 1857, II, str. 801. Sochaczoviensis. Iohannes de Markowo 1434—40. Kod. Kórn. II, 68, str. 77 — Kod. Maz. nr. 184. Szyrzhowo. XXI. Thesaurarius (Podskarbi). Brestensis. Bogussius 1436. Lubomirski, Ludność, w Bibl. warsz. 1857, II, str. 801. XXII. Burgrabii (Burgrabiowie). Bandinensis. Nicolaus Syestrzenecz Cornicz de Bandzin (Rabstin, Iarossowa) 1434. Hel. II, nr. 2532—2570—2571. — Patrz Rabstin. Biecensis. 1. lohannes Banczalszky 1437. Ter. Biec. I, 47. 2. Stanislaus 1438. Ter. Biec. I, 54. Calissiensis. Albertus de Podrzecze 1434. Kod. Tyn. II, nr. 176. in castro Chorzin. Mironyewski 1439. Ter. Prem. I, 257. Cracoviensis. 1. Synowecz 14371). AGZ. V, nr. 73. 2. Sigismundus de Bobowa 1439. Hel. II, nr. 2789. 3. Nicolaus de Slyedzouicze alias Wyerzink 1439-43. Hel. II, nr. 2789—2792—3084—3148 — Cod. st. gls. II, nr. 118. 4. Iohannes Czelustka de Stradow (Zalicze) 1438—44. Hel. II, nr. 2838-2885 — Ter. Biec. I, 76 — Castr. Biec. I, 345, 369, 370. 5. Iohannes de Mokrsko 1443. Hel. II, nr. 3148. 6. Iohannes Grzymala de Myescze 1444 (?). Castr. Sanoc. II, 151, rok niepewny. — Patrz Succamerarius Sa­nocensis. l) Może Nicolaus Synowecz de Szadawicze; patrz Cod. st. gls. II, nr. 108.

Dobrinensis. lohannes Nalancz de Ossyek 1441, Rz. M. II, nr. 391. Haliciensis. Petrus Godowski 1437. Ter. Hal. I, 61, 62. Leopoliensis. 1. Przecslaus de Leszcze 1437. AGZ. V, nr. 71. 2. Stanislaus de Zyronimo 1440—42. Castr. Leop. I, 2 (rok 1440 tylko Stanislaus), 123, 134, 163, 182. 3. Wanko Burgrabius inferioris castri 1441. Castr. Leop. I, 100. 4. Iohannes (Wiszadsky) Wyssoczski Burgrabius alcioris castri 1443—44. Castr. Leop. I, 205, 208-9, 211, 234, 237, 239, 240, 244, 245, 247, 250-1, 260, 262, 265-8, 273, 325, 331-2, 334-5, 337-43, 357, 361-2, 365-6, 368-70, 377-8, 388, 391-3, 405-6. Olsztinensis. Służka 1441. Inv. 204. Pilcziensis. Nicolaus Scultetus de Wszlosenyecz 1439. Hel. II, nr. 2767. Pyzdrensis. Ratiborius alias Sczecinski 1435. Nakielski 461. Rabstinensis. 1. Nicolaus Cornicz Syestrzenyecz 1437. Hel. II, nr. 2705-6, 2711-13, 2770, 2802, 2805-6, 2736-7 — Dłg. IV, 538-554. 2. Nicolaus Losch 1440. Hel. II, nr. 2824. de Rosznow. Iacobus Grodeczky 1444. Ter. Czchov. VII, 258. Sanocensis. Michael de Smolicze 1440. Castr. Sanoc. II, 61. XXIII. Viceeapitanei (Woywodapodstarości). Biecensis. Iohannes Banczalszky Vicecapit. 1437—38. Ter. Biec. I, 49, 53. Cracoviensis. 1. Stanislaus Pothdambsky Vicecapit. 1434. Hel. II, nr. 2569 (2570). 2. Stanislaus Czwicla de Conin Vicecapit. 1439. Hel. II, nr. 2773—2780 — Rz. M. III, nr, 210.

3. Iohannes Rokos de Kostrzicze Vicecapit. 1440—44. Hel. II, nr. 2857—2858, 2876— 2965— 2992—3002—3019-—3020— 3026—3081—3092-3116—3117—3181 — 3124 — Kod. Tyn. II, nr. 186 — Rps. Ossol. nr. 165 k. 183. Denoviensis. Soleczky Woywoda 1442. Castr. Sanoc. II, 113, 118. Glinianensis. 1. Petrus Lelowsky (Gelowszky) Woywoda 1442. Castr. Leop. I, 109-11, 147. 2. Nikel de Pohorcze (Rostkowicze) 1444. Castr. Leop. I, 394 tenutarius, 396 woywoda, 398 officialis castri. Grodeczensis. Chotco Woywoda 1441. Castr. Leop. I, 70, Haliciensis. 1. Zolandz Woywoda 1435—6. Ter. Hal. I, 1, 8, 11, 19. 2. (Iohannes) Syestrzenyecz (de Wadowa, Komorow) Woywoda 1436 — 37. Ter. Hal. I, 42, 48, 49, 52-3, 55, 56, 58. 3. Petrus Godowski Woywoda (Subcapitaneus) 1438—41. Ter. Hal. I, 64, 86, 93, 94, 111, 134, 141, 149, 151-2, 160, 162, 171. Leopoliensis. 1. Przeczslaus in Leshecz Woyw. 1434. AGZ. V, nr. 63. 2. Andreas Clusszac de Lescze Woywoda 1440—41. Castr. Leop. I, 2, 6, 8, 14, 16, 17, 22, 25, 26, 30, 32, 33-4, 36-7, 39, 44, 45, 48, 56, 58, 62, 65-7, 69-70, 72-5, 77-83, 85, 88-92, 94-5, 97-9 — AGZ. III, nr. 108. 3. Iohannes Szyekani de Gedlarowa (Gyedlarowsky, de Ostro- schani) Woywoda 1441 — 43. Castr. Leop. I, 102, 109-11, 113-5, 119-21, 124-6, 128-9, 131-4, 136-40, 142-4, 147-8, 151, 153, 154, 161, 163, 164, 167, 169, 173, 177, 182, 187-9, 191, 194, 196-7. 4. Nicolaus Tarchanowsky Vicecpts. (Woyw.) 1443—44 (31. sierpnia). Castr. Leop. I, 2o5, 208-9, 211-12, 234, 236-7, 239-41, 244, 245, 247, 248-54, 259, 263-4, 266, 269, 270, 273, 275, 277, 282, 286, 299, 308, 316, 319, 326, 332-3, 336-7, 340-1, 348, 352, 356, 362. 5. Stanislaus alias Stacher de Sroki Vicecapit. (Woywoda) 1444 (29. października)1). Castr. Leop. I, 171-6, 384-8, 389 woywoda alias vicecapitaneus, 391, 393, 395-8. 1) Castr. Leop. I, 12?, 197 Stanislaus de Zyronimo 1442-43 Vicewoywoda (Sub-woyw.) Leopoliensis.

Nowogrodensis. Iwaschko Goszeuicz Woywoda 1435. Kod. Kórn.II, 68, str. 72. Praemisliensis. 1. Iohannes Doliński Woywoda 1440. |Ter. Prem. I, 276. 2. Marco de Boleslaviecz Woywoda 1441—44. Ter. Prem. I, 305, 414 — Ter. Prev. I, 82. Rohatinensis. Iankowsky Woywoda 1437. Ter. Hal. I, 55. Sanocensis. 1. Stanislaus Woywoda 1434. Castr. Sanoc. I, 175. 2. Nicolaus Woywoda 1435 (27. sierpnia). Castr. Sanoc. I, 547. 3. Iaciussius Woywoda 1435—43. Castr. Sanoc. I, 148-9, 151, 553-7, 559 — II, 45, 85, 88. 3. Michael de Smolycze Woywoda 1438—42. Castr. Sanoc. I, 241, 248 — II, 34, 39, 53, 70, 108, 111, 115, 119, 120. 4. Iohannes Głowa Woywoda 1442—44. Castr. Sanoc. I, 302 — II, 120-5, 147-8. 5. Smyothanka Woywoda 1443—44. Castr. Sanoc. II, 54, 126, 129-32, 134, 137-42, 145, 149-51, 171-4, 179-81, 183-4, 187-90, 192, 194, 214. 6. Andreas Woywoda 1444 1). Castr. Sanoc. II, 149. Striensis. Michael Vicecapitaneus 1444. Cast. Leop. I, 363. de Thyszmyenycza. Iohannes Nosz Woywoda 1437- 38. Ter. Hal. I, 24, 25, 69 procurator de T., 82. Trembovliensis. Zdun Woywoda 1440 2). Ter. Hal. I, 368. 1) Castr. Sanoc. II, 151 Andrzeiko Vicewoywoda 1444. — ibidem 132 Oduczi tunc loco Woywode positus. 2) Znachodzimy jeszcze podstarościch: 1) Iohannes Woyw. de Besko 1444 Castr. Sa­ noc. II, 149; 2) Andreas Chidow Woyw. de Cossibyesz 1444 Ter. Hal. I, 215; 3) Mar- ciussius Woyw. de Kaluscha 1438 Ter. Hal. I, 85; 4) Phedco alias Woyw. de Obelnicze 1444 Ter. Hal. I, 216; S) Paschco Woyw. 1442 Castr. Sanoc. U, 104 (na roczkach woło­ skich — może więc jest Woywoda Walachorum.

XXIV. Notarii (Vicenotarii) terrestres (Pisarze). Cracoviensis. 1. Bartholomeus de Gorka 1436—40. Hel. II, nr. 2648—2716 — 2843—2846. 2. Bernardus 14411). Hel. II, nr. 2949—2951. Czyrnensis. Stanislaus Chrzonowski 1443. Lubomirski XCIX Haliciensis. 1. Sbigneus 1441. Ter. Hal. I, 176. 2. Petrus de Pylchowycze 1442—44. Ter. Prem. I, 316, 402. Leopoliensis. Albertus 1440—41. Castr. Leop. I, 30, 37, 40, 42, 62, 100 terre Leopoliensis et pro pre-senti castri Leopoliensis notarius, 104. districtus Pylsnensis et Tarnoviensis. 1. Petrus Drzasszel 1434. Ter. Pilsn. XX, 236, 253, 278 (305-6, 309, z roku 1437 quondam notarius — żyje). 2. Iohannes de Tuchow 1436—37. Ter. Pilsn. XX, 289, 295, 305-6, 309. Plocensis. Ratiborius 1437—44. Kod. Maz. nr. 190—191. Praemisliensis. Andreas de Pomorzani (Manczycouicze) 1436—442). Ter. Prem. I, 63, 199, 316, 400, 402 — Ter. Prev. I, 46. — Poró­wnaj notarius regis w Urzędn, kanc. str. 45. Tarnoviensis patrz Pilsnensis. 1) Vicenotarii: 1) Iohannes 1438 Hel. II, nr. 2738; 2) Bernardus 1438—41 Hel. II, nr. 2745—2903; 3) Stanislaus, baccalarius et vicenot. ter. Cracoviensis i438. Rps. Ossol, nr. 165 k. 88 . 2) Ter. Prem. 1, 356: Symon de Kobyerzino vicenot. 1443. - Tu wyliczam pisarzów grodzkich, miejskich i niewymienionych pierwej prywatnych: Biecensis: Iohannes 1436 Castr. Biec. II, 326. Cracoviensis: 1. Nicolaus Owczarsky 1438 not. iudicis Hel. II, nr. 2729. 2. Iohan­nes Bland 1443 not. Ioh. de Czyzow castellani et capitanei Cracoviensis Castr. Leop. I, 294, 296, 299. 3. Nicolaus Woda 1434 notarius palatini Cracoviensis (Szafrańca) Hel. II, nr. 2588. de Crossna: Nicolaus 1443 Castr. Biec. II, 360-1, 363-4, 367. Haliciensis: 1. Iohannes not. castr. 1438 Ter. Hal. I, 85. 2. Michael notarius de Zlothnyky cwis Haliciensis 1438—40 Ter. Hal. I, 73, 80, 88, 91, 92, 97, notarius de Ha-lycz, 110, 132 notar. Haliciensis, 152.

XXV. Camerarii (Komornicy) 1). Biecensis. 1. Iacobus Baran de Cobilanka c.2) iudicis 1437. Ter. Biec. I, 7. 2. Clemens Franczuch c. subiudicis 1437. Ter. Biec. I, 7. Cracoviensis. 1. Nicolaus de Illicouicze c. t.2) iudicis 1441. Hel. II, nr. 2907. 2. Stephanus de Moszgawa c. subiudicis 1438. Hel. II, nr. 2730—2746—2748. 3. Petrus de Myanoczicze c. subiudicis 14413). Hel. II, nr. 2901. Dobrinensis. Andreas de Lubawsch c. 1441. Rz. M, III, nr. 391. Haliciensis. 1. Nicolaus de Wodnyky (Wodnyczsky) c. iudicis 1435 -394). Ter. Hal. I, 1, 4-8, 13, 17, 23-4, 26, 28, 32, 34, 37, 44, 48-9, 52-3, 58-9, 61-4, 71, 76, 87, 92, 100, 102, 123, 126 Subcamerarius. 2. Cunradus de Kunaschow c. subiudicis 1435—44. Ter. Hal. I, 2, 4, 5, 7, 8, 10, 17, 18, 20, 23, 26-9, 32, 34, 37, 44-5, 48-9, 52, 59, 61, 63-4, 70, 74, 76, 80-1, 100-2, 107, 109, 111, 123-4, 126, 138-9, 141, 145, 148, 152, 158, 162, 166, 168, 172, 182, 193-4, 197, 203, 212, 218. Leopoliensis: 1. Andreas not. castr. 1441 Castr. Leop. I, 75. 2. Swanthoslaus not. castr. 1441—43 ibid. 182, 189, 193, 208. 3. Vincencius Statschreiber 1437. AGZ. V, nr. 72. 4. Albertus not. capitenei 1435 (Wincentego z Szamotuł) AGZ. V, nr. 97. 5. Iacobus de Teschatin not. capitanei 1440 (Rafała z Tarnowa) Castr. Leop. I, 45. 6. Stanislaus nota-rius magnifici Spytkonis de Tarnow capitanei Leopol. 1443, ibid. 200. 7. Nicolaus de Stra-dow 1442—43 notarius magnifici Petri Odrowansch palatini Leop. ibid. 143, 239, 241, 259. 8. Nicolaus de Nowe 1443—44 jak wyżej ibid. 293, 399. 9. Gerka notarius (nie ma czyj) 1443 ibid. 257. Pylsnensis: 1. Vincencius not. ac rector scole 1441 Rps. Ossol. nr. 2o83, str. 129. 2. Zavissins not. civitatis 1441—44 ibid. str. 77, 79, 82-4. Sandomiriensis: Stanislaus de Ianikowicz protunc not. iudicis et subiudicis 1435. Dod. G. Lwow. 1873, str. 50. Sanocensis: 1. Andreas de Bytesch 1436. scultetus in Nowoszedlcze notarius et fa-miliaris Capitanei (Chranstowskiego). Castr. Sanoc. I, 332; w latach 1434—42 ibid. 150, 181, 554 — II, 47, 68, 108, 111, 191 nazwany: Andreas not. castr. 2. Iohannes not. castr. 1443—44 ibid. II, 131 domini capitanei, 336 castrensis, 136. 3. Nicolaus not. civitatis 1434—35. ibid. I, 175, 551. 1) Hel. II, nr. 4422: officialis nostre serenitatis hoc est camerarius. 2) c = camerarius — t = terrestris. 3) Iacobus de Coczonow 1436 presidens loco camerariatus domini Sigismundi subiu­ dicis terre Cracoviensis. Hel. II, nr. 2628. 4) Ter. Hal. I, 206 Nicolaus Czirneowsky loco camerarii 1443.

3. Chodko Holowyenczycz c. capitanei 1435. Ter. Hal. I, 5, 7, 8, 12, 13. Leopoliensis. Nicolaus de Grzanda subc. 1) subiudicis 1444. Castr. Leop. I, 303. Lublinensis. 1. Petrus de Smiłow, camerarius granicierum 1443. Rps. Ossol. nr. 60 k. 77. 2. Ioannes de Wlostow alias de Krasnicza o. Iohannis de Woyciechow2) 1436. Rps. Ossol. nr. 60 k. 7. Praemisliensis. 1. Adalbertus de Podlaszki o. iudicis 1442. (22. stycznia). Ter. Prem. I, 314 tunc iudiciis presidetis (zresztą. często bez tytułu). 2. Marcissius Woczechowsky alias de Morawsko c. iudicis 1442. (29. stycznia). Ter. Prev. I, 65. 3. Nicolaus Sirshey c. 1442 3) Ter. Prem. I, 320 (tylko imię) — Ter. Prev. I, 49. Sandomiriensis. 1. Bartholomeus de Abszyce c. t. 1434—36. Ter. Pilsn. XX, 268 Barthossius, 283; 295 Bartholomeus c. subiudi­cis. Sądzę, że to ta sama osobistość. 2. Petrus de Gyzary c. iudicis 1436. Ter. Pilsn. XX, 295. Nie dopisano jakiego sędziego był Piotr komor­nikiem. Ponieważ jednak znajduję w pilzneńskich aktach sandomirskich sę­dziów i komorników, policzyłem Piotra do urzędników tej ziemi. 3. Laurencius subcamer. 1437. Ter. Biec. I, 15. Nie mam pewności, czy to nie jest podkomorzy (dygnitarz). Sanoeensis. Stanislaus Stalski c. 1444. Castr. Sanoc. I, 321, 323. 1) subc. = subcamerarius. 2) Patrz Succamerarius Lublinensis. 3) Nie dopisano czyj komornik. 

DODATEK. UZUPEŁNIENIE ITINERARIUM 1). 1435. 19. marca 5. sierpnia 14. października 17. października 3. listopada wykreślić 2) Kraków Kraków ? (Kraków) Kraków Piekosiński I, str. 360. Piekosiński, O monecie, str. 256. Ermisch w Ztft. f. Schles. Gschte. XIII, str. 18. Goł. 31. n. 52. 1437, 1. marca 20. maja 15. listopada Kraków Kraków ? (Sieradź) Klose, Von Breslau II, 2, str. 356, Ermisch w Ztft. f. Schles. Gschte, XII, str. 244, Mosbach str. 97 3). wykreślić 4). Klose, Von Breslau II, 2, str. 356, Mosbach str. 96 5). 1438. 10. marca Kraków 18, 25, 28. październ. Voigt VII, 711 n. 1. porównaj Ermisch Ztft. f. Schles. Gschte. XII, str. 258-61. 1) Drukowane w „Albumie młodzieży polskiej poświęconem J. I. Kraszewskiemu". Lwów, 1879. 2) Dokument nie z tego roku; patrz capitaneus Lublinensis uw. 3) Podaje pod r. 1432. 4) Morawski II, 161 podał datę 20. maja; z oryginału, który (po wydrukowaniu Itine- rarium) do rąk dostałem, przekonałem się, że jest data 25. lutego. 5) Podaje pod r. 1432. l5 Archiw. kom. hist. t. IV.

1439. 30. maja 4. lipca. 1. sierpnia 14. " 14. września 18. Kraków Krasnystaw Przemyśl ? Korczyn " Piekosiński I, str. 195. Biblioteka Poturzycka 4. I. G. Ter. Prem. I, 239 1). Castr. Leop. t. 334, str. 30 2). Riedel A. XXIV, str. 147 — B. IV, str. 198 3). Piekosiński I, str. 196 4). 1440 5). 1. luty ? (Kraków) 4. marca Kraków 21. marca " 7. kwietnia " 31. lipca Buda 2. sierpnia Buda 9. sierpnia " 2. września wykreślić 6) 10. października Buda 13. grudnia " Ermisch w Ztft. f. Schles. Gschte. XIII, str. 9. Ter. Leop. IX, 653. Piekosiński I, nr. 136 A. B. C. ibid. str. 198. o. Fessler-Klein II, 469 nr. 2. Cod. patr. II, str. 290. Teleki X, str. 89. Piekosiński I, str. 198. Castr. Sanoc. I, 352. 18. luty 22. luty 14. marca 30. marca 1441. Papa Palacky, Archiv ćesky, III, str. 18 7). „ Piekosiński I, str. 200. pod twierdzą Mar- mankw 8) Cod. patr. IV, str. 326. koło grodu Nempthi Piekosiński I, str. 202. 1) „Acta Sabbato ipso die s. Petri ad vincula 1439. Presentibus serenissimo principe et domino domino Wladislao Dei gracia regis (sic) Polonie" itd. — a niżej: „Iudicialiter coram domino rege acquisivit" itd. — na str. 240: „dominus rex eum dominis suis sentencia-verunt" itd. Nie ma jednak pewności, że roczki odbyły się w Przemyślu, bo następne roczki odbyto w Samborze. 2) Z okazyi procesu, toczącego się 1570 r, wspomniano o powyższym dokumencie Warneńczyka nie wymieniając miejsca. 3) W A. rozwiązano datę błędnie na 15. czerwca i dlatego może powtórzono ten do­ kument w B. z dobrze rozwiązaną datą. 4) Na podstawie tego dokumentu można orzec, że król był w Szydłowie 19. lub 20. września. 5) U Sommersberga Sres. II, str. 83. wydrukowano dokument króla z datą: „Budae f. 2. Rogacionum 1440" t. j. 2. maja. Gdy jednak król bawił 2. maja w Keszmarku, trzeba przyjąć, że rozkaz napisania dokumentu wydał król 2. maja w Keszmarku; kancelarya wygo­ towała go zaś już w czasie pobytu w Budzie, a tak napisano w dokumencie miejsce pobytu króla w czasie wydania dokumentu, a datę zatrzymano dawną tak, jak ją w regestrach kan­ celaryjnych zapisano. 6) Przy układaniu Itenerarium miałem tylko spis dokumentów archiwum nowosądec­ kiego, gdzie była już data 2. września; w oryginale znalazłem datę 20. sierpnia. 7) Jestto list wojewody krakowskiego Jana Tęczyńskiego do Rozenberga: „A dale take rac wedeti, ze Kralowa Milost pan nas milostiwy zde nyni leżi w Pape. 8) Według wydawcy jestto dzisiejsze „Marvanyko".

11. kwietnia 3. maja 12. czerwca 23. „ 10. września 8. października 14. " 1. listopada 27. " 26. grudnia w pobliżu miasta Kormend Cod. patr. IV, str. 327 1). Weszprym ibid. IV, str. 328. Buda ibid. II, str. 291. „ Teleki X, str. 99. „ ibid. str. 107 2). Białogród Cod. patr. IV, str. 329. we wsi Conynskybrod na wyspie Czepel Kod. Kórn. II, 68, str. 37. w pobliżu wsi św. Mikołaja Piekosiński I, str. 203. koło Dunaju w po­bliżu wsi ś. Mikołaja Castr. Leop. t. 446, str. 1788, 1793. Udward Cod. patr. IV, str. 335 3). 1442. 16 —19. lutego Brzetysław 5. marca wykreślić 5) 11. marca wykreślić6) około 24. marca mila od Nitru 6. maja wykreślić 8) 29. czerwca Buda 28. lipca 6. sierpnia wykreślić 9) Buda Buda Buda Peszt Buda 9. " 11. sierpnia 21. września Palacky, Archiv III, str. 21 4). Palacky, Archiv III, str. 21 7). Castr. Leop. t. 371, str. 396-8. Żychliński I, 118 n. 11. Castr. Leop. t. 759, str. 808 — — Castr. Trembovl. t. 117, str. 122. Cod. patr. III, str. 378. Rps. Ossol. nr. 2155 k. 11. Hormayr, Archiv, r. 1825, nr. 56-57. 1) Odpada więc po części uwaga 57. Itinerarium. 2) Jestto dokument panów węgierskich, lecz z Telekiego X, str. 104 wynika, że król był obecny. 3) Bal. Lip. I, 606. utrzymują błędnie, że król w tym roku do Torunia zjechał. Jeżeli nawet mieli wydawcy pod ręką jaki dokument królewski w Toruniu wystawiony, to jest on tylko imieniem króla przez pełnomocników wystawiony. Podobnie jak kwity z roku 1436. u Voigta VII, 688, 5 i 689, 4. 4) Według Itinerarium był król pod Brzetysławiem 15. lutego. Miasto to oblęgał, stał więc pod niem kilka dni. Królowa Elżbieta pisze pod dniem 19. lutego: „dnesni den hlawni nepfietel nas kral Polsky s swymi pomocniky.... jsu prec odtohli". (Archiv jak wyżej). Na tej podstawie można orzec, że 16, 17, 18, 19. lutego był król pod Presburgiem. 5) Jestto dokument z 8. marca, umieszczony w Rps. Ossol, błędnie pod 5. marca. 6) Dokument z 10. marca 1441. 7) Fryderyk z Donina pisze pod dniem 3o. marca do Rozenberga: „Take rac wedeti, że tu sobotu pred Kwetnu nedeli (24. marca), psal list pane liskru, haupman z Nitru, że kral Polsky leźi od nich od Nitru mile" itd. 8) Dokument z 5. maja 1443. jak Inv. 330. 9) Dokument prywatny a nie króla.

1443. 5. stycznia Buda 13. stycznia „ 5. kwietnia Buda 18. sierpnia wykreślić 2) 8. listopada Scardona 9. listopada pod Nissą około 20. grudnia pod Sofią Teleki X, str. 123. Castr. Leop. t. 355, str. 423 1). M. 1. nr. 185. Katona XIII, I, str. 251 3). Muratori, Sres. XVIII, str. 674. Bachman w Font. Rer. Austr. t. 42, p. 9 4). 1444. 24. października nad rzeką Kamdschik Fessler-Klein II, str. 490 5). po 15. sierpnia Waradyn zamienić na 22. sierpnia. W dalszem uzupełnieniu uwag zaznaczam, że cytacyj sądowych nie wydawał król, lecz sąd odnośny imieniem króla. Niewłaściwie więc wydru­kował Tatomir w AGZ. I. nr. 21. cytacyę sądową jako dokument króla. Odpada też uwaga o tym dokumencie w Itinerarium str. 28 (odbitka). — Z Zapiski u Hel. II, nr. 2804... "(que littera sigillo regali terrestri) non erat sigillata"... możnaby wnosić, że sądy miały dla swego użytku osobną pieczęć królewską. 1) Rps. Ossol. nr. 135, str. 480 podaje pod tym rokiem jeden dokument królewski z datą 15. stycznia, a Malinowski (Wap. II, 417, 12) daje temuż dokumentowi datę 10. sty­cznia. Trudno rozstrzygnąć bez oryginału. 2) Dokument z 1444. 23. sierpnia podany przez Rps. Ossol, pod r. 1443. 3) List Hunyadego „Datum in descensu Ragali (regali) Scaronensi". 4) List króla podał wydawca bez daty. Z uwagi, że król był 9 listopada pod Nissą, a 24. grudnia pod Kunobizzą, dalej, że w liście opowiada król o walce pod Sofią — ozna­ czyłem datę powyższą. Nie mogę jednak zataić wielkich trudności, jakie sprawiają słowa listu „quod nobis tercia de festo b. Luce ewangeliste (18. października) nunc preteriti con- gressum" itd. Według wszelkich wiadomości nie staczano walk w październiku — następnie walczono pod Nissą 3. listopada, skądby więc mogła być już 18. października walka pod Sofią. 5) Nie wiem na jakiej podstawie podaje tę datę Fessler; powołuje się wprawdzie na Długosza, ale ten nie podaje ani miejsca ani dnia wydania.

OBJAŚNIENIA WAŻNIEJSZYCH SKRÓCEŃ. AGZ. = Akta grodzkie i ziemskie, wyd. Prof. Dr. Liske. Arch. N. Sącza = Archiwum miejskie nowo-sądeckie 1). Barącz = Towarzysz Duchowieństwa I. Bischoff = Urkunden zur Geschichte der Armenier in Lemberg. Bychowiec = Kronika Litewska. Caro, Liber = Liber cancellariae Stanislai Ciołek. Castr. Bełz., Hal., Leop. itd. = akta grodzkie z archiwum kraj. lwow­skiego; Bełz. = Bełzensia, Hal. = Haliciensia, Leop. = Leopolien-sia, Prem. = Praemisliensia, Prev. = Prevorsiensia itd. 2); liczba rzymska oznacza tom, arabska stronę. Cod. ep. = Codex epistolaris ed. Szujski et Sokołowski. Cod. pat. = Codex diplomat. patrius Hungariae. Cod. Sil. = Codex Silesiae. Cod. st. gls. = Codex diplomat. universitatis studii generalis Cracoviensis ed. Pauli. Copiarium Przemisl. == Copiarum dipl. Przemislaeum; rękopis biblioteki uniwersyteckiej w Pradze sygn. VI. A. 7. Daniłowicz = Skarbiec dyplomatów. Dłg. = Długosz, Historia, wyd. krakowskie. " L. ben. = Długosz, Liber Beneficiorum, wyd. krakowskie. Dod. G. Lw. = Dodatek do Gazety Lwowskiej. Dogiel = Codex dipl. R. Poloniae. Gacki, Kl. Swkrz. = Klasztor na Łysej Górze. „ „ Siec. = Benedyktyński klasztor w Sieciechowie. Gawarecki — Przywileje... udzielone miastom województwa płockiego. Goł. = Gołębiowski, Panowanie Władysława III. Hel. = Helcel, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki 3). Ind. Dog. = Index do Dogiela, Codex itd.; rękopis bibl. Ossolińskich nr. 2347. Inv. == Inventarium archivi arcis Cracov. Janota = Zbiór dyplomatów klasztoru mogilnickiego. 1) Dokumenta te znalazły pomieszczenie w IX. tomie AGZ. 2) Akta sanockie z XV. wieku uporządkował i przygotował do druku w AGZ. Prof. Dr. Liske. 3) Zapiski nienumerowane (roczki) oznaczam numerem najbliższej zapiski.

Kod. Kórn. = Kodex biblioteki w Kórniku (rękopis). Kod. Maz. = Kodex Mazowiecki, wyd. Lubomirski. Kod. Tyn. = Kodex Tyniecki. Kovachich S. = Suplementum ad Vestigia. „ V. = Vestigia. Krupowicz = Zbiór dyplomatów. Lubomirski = Księga ziemi czerskiej. Łaski = Liber Beneficiorum. M. l. == Metryki litewskie w Petersburgu (niedrukowane). Maurer = Urzędnicy kanc. Władysława Jagiełły (odbitka). Mon. Pol. = Monumenta Poloniae. Mosbach = Przyczynki do dziejów Polskich. Nakielski = Miechowia. Napierski = Index corporis hist. dipl. Narbutt = Dzieje narodu litewskiego. Paprocki = Herby. Piekosiński = Kodex m. Krakowa. Privilegia = Privilegia der Stande des Herzogtums Preussen, berg 1616. Przeździecki = Podole, Wołyń, Ukraina. Raczyński = Codex Maioris Poloniae. „ Wspm. = Wspomnienia Wielkopolski. Riedel = Codex Brandenburgensis. Rps. Ossol. = Rękopisy biblioteki zakł. narod. im. Ossolińskich; numer, k = kartka. Rz. M. = Rzyszczewski, Muczkowski (Bartoszewicz) Kodex. Stadnicki = O wsiach tak zwanych wołoskich. Stronczyński = Wzory pism dawnych. Teleki = Hunyadak Kora. Ter. = Akta ziemskie archiwum kraj. we Lwowie; patrz Castr. Vol. leg. = Volumina legum, Petersburg 1859. Wagner = Diplomatarium comitatus Sarosiensis. Wap. = Wapowski, Dzieje, tłóm. Malinowski. Wiszniewski = Historya literatury. Wuttke = Stadtebuch des Landes Posen. Zeissberg KI. Gschtq. = Kleinere Geschichtsquellen. „ M. == Das alteste Matrikelbuch der Univ. Krakau. Żychliński = Złota księga szlachty polskiej.

ZAPISKI HERBOWE Z DAWNYCH KSIĄG ZIEMSKICH PRZECHOWANYCH W ARCHIWACH RADOMSKIEM I WARSZAWSKIEM ZEBRAŁ Karol Potkański. Jeśli zbierane tak skrzętnie w ciągu ostatnich kilkunastu lat i ogłaszane drukiem pomniki nasze dyplomatyczne wieków średnich, służą przedewszystkiem do historyi kościoła w Polsce i rozwoju jego instytucyi, do wyjaśnienia doli klasy wieśniaczej i postępu kultury przez zakładanie wsi i miast prawem niemie­ckiem, to zapiski zawarte w księgach ziemskich i grodzkich, dostarczają nam nieprzebranego materyjału do dziejów rycerstwa polskiego z tej epoki i jego stanowiska społecznego Jedną z charakterystycznych cech rycerza, jest jego herb i zawołanie. I właśnie w tym kierunku zapiski sądowe nazwać można najzasobniejszem i najwiarogodniejszem źródłem, tem cenniejszem, gdy dyplomata nasze tej materyi prawie wcale nie tykają i zasób dokumentów, w którychby się wzmianki o her­bach i zawołaniach znachodziły, do nader szczupłej ogranicza się liczby. Wprawdzie poświęcił nieoceniony nasz Długosz osobną pracę herbom rycerstwa polskiego, oprócz tego o wielu z nich podał wiadomość bądź w swej historyi, bądź w Liber beneficiorum, lecz już wydane przez Helcla w pierwszym i drugim tomie sta­rodawnych prawa polskiego pomników zapiski sądowe wykazały dowodnie, że Długoszowi nie wszystkie herby rycerstwa pol-

skiego były znane, a co gorsza, że już podówczas zwolna za­tracała się świadomość przedmiotów przedstawionych pierwotnie w tarczach herbowych i to w tej samej mierze, jak zapiski o naganie szlachectwa w księgach sądowych coraz rzadszemi się stawały. Zapiski te więc jako starsze od pracy Długosza i dokładniejsze, pierwszorzędne do dziejów średniowiecznej he­roldii polskiej przedstawiają źródło. Pominięte przez Helcla a z wielką skrzętnością przez p. Bo­lesława Ulanowskiego odszukane zapiski herbowe z ksiąg ziem­skich i grodzkich krakowskich, ogłoszone z przydaniem zapisek lubelskich i niektórych łęczyckich, brzeskich, kaliskich i przede-ckich, w tomie VII. starodawnych prawa polskiego pomników, zbogaciły nowemi szczegółami zasób wiadomości o herbach rycerstwa polskiego w wiekach średnich i rozsiedleniu herbo-wników. Wszakże, gdy zebrane dotychczas zapiski odnoszą się prze­ważnie do Małopolski a zwłaszcza do ziemi krakowskiej, która już w Liber beneficiorum Długosza co do rozsiedlenia się her-bowników bardzo obfity znajduje materyjał, obowiązkiem jest miłośników rzeczy ojczystych wydobyć z ksiąg sądowych i ogłosić zapiski herbowe także innych ziem, aby w ten sposób stworzyć o ile można dokładny obraz całości. Tą powodowany myślą przejrzałem księgi sądowe, przechowane w archiwach akt da­wnych grodzkich i ziemskich w Radomiu i Warszawie, pocho­dzące z końca XIV. i z XV. wieku, a rezultat osiągnięty podaję niniejszem do użytku uczonych badaczy. Księgi te dotyczą następujących ziem i powiatów: 1. Sześć ksiąg radomskich [Radom.] 1): I. z lat 1410 do 1432, II. z lat 1411 do 1465, IV. z lat 144Ś do 1467, V. z lat 1469 do 1480. Księgi III. i VI. nie dostarczały żadnych zapisek herbowych. Najwięcej budzi interesu naukowego księga II. z lat 1411 do 1465. Obejmuje ona roki ziemskie i wiecowe radomskie, roki nadworne z lat 1412 i 1413 odbywane podczas podróży Władysława Jagiełły w Opocznie, Radoszycach i Jedlnej, oraz roki ziemskie stężyckie. Księga ta jednak jest wadliwie złożoną i zszytą, tak iź poszyty nie idą po sobie w chronologicznym porządku, lecz są poprzerzucane bez ładu, co wielce utrudnia poszukiwania i oznaczenie daty pojedynczych zapisek. Księga pierwsza zawiera w sobie same tylko roki ziemskie radomskie, księga czwarta i piąta obok roków ziemskich także roki na­dworne. 1) W klamrach podajemy skrócenia, jakich będziemy używać przy każdej zapisce dla oznaczenia, z jakich ksiąg pochodzi.

2. Dwie księgi sieradzkie [Sirad.]: I. obejmuje lata 1386 do 1395, i zawiera roki ziemskie sieradzkie oraz roki wiecowe odbywane w Sieradzu, II. obejmuje lata 1398 — 1402 i mieści również roki ziemskie oraz wiecowe odbywane w Sieradzu i Szadku. Księga druga jest bardzo zniszczona a pismo w prze­ ważnej części zblakło od wilgoci. 3. Sześć ksiąg piotrkowskich [Piotrc.]: I. obejmuje lata 1399—1404 i zawiera w sobie roki ziemskie, odbywane w Piotr­ kowie i Radomsku, oraz roki wiecowe odprawiane w Piotrkowie, II. z lat 1410—1414, III. z lat 1414—1417, IV. z lat 1424— 1427, V. z lat 1428—1438, wreszcie VI. z lat 1440—1477, wszystkie obejmują roki ziemskie piotrkowskie i mniej liczne roki wiecowe odbywane w Piotrkowie. 4. Pięć ksiąg powiatu Radomsko [Radoms.], mianowicie: II. z lat 1415—1424, zawiera w sobie tylko roki ziemskie odby­wane w Radomsku, III. z lat 1424—1429, zawiera prócz roków ziemskich także roki nadworne odprawiane w Przedborzu, IV. od 1429—1440 i V. od 1440—1454 zawierają znowu roki ziemskie odbyte w Radomsku, wreszcie VI. nieoprawna, w części zbutwiała, mieści w sobie lata 1464—1499. 5. Trzy księgi grojeckie [Groj.]: I. a. z lat 1407—1445 mieści w sobie roki ziemskie odbywane w Grojcu, I. b. z lat 1425—1445 zawiera roki ziemskie grojeckie pomieszane z czer-skiemi, II. obejmuje lata 1445—1464. 6. Dwie księgi wareckie [War.]: I. a. obejmuje lata 1415— 1450, I. b. lata 1419-1480, a obiedwie zawierają roki ziemskie odbywane w Warce. 7. Dwie księgi płockie nie dostarczyły żadnego materyjału do niniejszej publikacyi, a wspominam o nich tylko dla tego, aby zaznaczyć; że i one przeszukane były. Jakkolwiek niezbyt liczny jest szereg zapisek, który jako owoc naszych poszukiwań poniżej podajemy, rezultat w każdym razie bardzo zadawalniającym nazwać możemy. Prócz rozsie­dlenia się rodów szlacheckich, do czego niemal każda zapiska nowy szczegół podaje, znajdujemy w zapiskach wiadomości o nieznanych nam dotychczas zawołaniach lub herbach. 1 tak nowemi są zawołania Białąga dla herbu Drużyna, Biała dla herbu Ciołek, Słubica dla herbu Prusy, Sokola dla herbu Hamadej; nowemi herbami: Balia z wyobrażeniem pół­tora krzyża w podkowie, Bielina strzała z krzyżem w podkowie, Chorąbała krzyż w kole wraz z odmianą lilia na krzyżu, Czeluść lub Zawotoł dwa kły a między niemi krzyż zaćwieczony, Do-bruszka pół ryby, Habicz z wyobrażeniem bicza, Kliza przed­stawiająca włócznię, Lubcza jako podkowa z krzyżem bez Archiw. kom. hist. t. IV. 16

jednego przewiercia, Płoziny koło czyli toczenica z krzyżem; wreszcie nieopisane a również nieznane dotychczas herby: Bieleje, Czelechy, Dowała 1), Frymbark, Kamiona, Krzywaśnicz i Wiza. Podnieść wreszcie wypada, że przy niektórych herbach opisane są barwy, jak przy Białędze, Hamadeju, Odrowążu, Płozinach i Wieniawie, co w zapiskach sądowych nader rzadko się zdarza. Zapiski podajemy w porządku chronologicznym, zaznaczając przy każdej stronicę księgi, z której jest wzięta; przy końcu podajemy indeks zawołań herbowych oraz przedmiotów mają­cych przedstawiać wyobrażenia herbów. Wydawca. 1) Jeśli to nie myłka zamiast Powała.

1386. Colloquium generale Potrcouie feria... die sancti Kyliani (die 8. Iulii). 1. [Sirad. I. pag. 2]. Testes Allexij de Ostralanka contra Martinum de Wewcze: Andreas de Rekle, Petrus ibidem, Beruoldus de Scampa 1), Vislaus de Scampa, Stephanus dictus Golina, Nicolaus de Strossa, Zegotha ibidem, iurabunt: taco gim bog pomoz etc, yaco Olexij gest ubogij wlodica alie necleijnothnik. 1398. Colloquium generale factum feria secunda post festum sancte Trinitatis (die 3. Iunii). 2. [Sirad. II. p. 17]. Testes Wirzchoslai de Rakowiczc pro expurga-cione sue milicie contra Swanthoslaum de ibidem, videlicet: Philipus Men-czicz de Kobila gora, Nicolaus de Cuchari, Andreas frater ipsius de ibidem, Iohannes de Proskowo, Przeczlaus de Carnoska, Boguslaus de Twardowo, qui sunt unius cleynodij et unius proclamacionis, videlicet Wenawa. Rota. Terminus in Sadek ut supra. 3. [Sirad. II. p. 24]. Testes Iohannis de Sdaniszewo pro declaracione sue milicie, quod Clemens de ibidem in sua milicia diffamauit: Bartholo-meus de Rudolcowo, Iaschko de Luczslawicze, Dyonisius de Polutalicze sui confratres de eodem cieynodio, videlicet Wiza, Swantoborius de Scze-panowicze, Tomko de Bankowicze, Nicolaus de Sczepanowicze, et isti tres sunt de cleynodio Nagodorum. 1399. Colloquium generale factum Syradie feria secunda ipso die beati Ma- thie apostoli (die 24. Februarii). 4. [Sirad. II. p. 68]. Testes Iacobi de Rakowicze contra Stogneum de Qwaskowo super declaracione sue milicie: Meczslaus vexillifer Cuyavi-ensis, Petrus de Kobele, Stanislaus de Bijczina castellanus Conariensis, Iohannes frater suus, Nicolaus et Iugo fratres germani unius cleynodij et signi et proclamacionis Zeligi. 5. [Ibidem p. 74]. Testes Iohannis de Ganska contra Andream de Daniszewo, quibus approbauit suam miliciam, videlicet: Dyonisius castella-nus Spicimiriensis, Iaroslaus pincerna iurabunt: Tako nam pomosz Bog, jako wemi y swatczimi, eze Jan, czo sza listem potpiral, abij bijl nassego za- 1) Ten swiadek przekreslony.

wolana Cliza, a sczita y snamina wloczniey, yest tego cleijnotha y tego zawolana i toy krwe. Terminus ad colloquium generale proxime affuturum. 6. [Ibidem p. 75]. Testes Iacussij de Zaleszicze pro declaracione sue milicie: Petrassius de Babi, Nynotha de Weworow jurabunt: Tako gim pomozi Bog etc. jako wedzo y szwatczo, eze ten list, cso gij Jacusz w szodzye pocladal, yest prawe szoda wiszedl, y yest tego cleynotu y zna-mena Zoraw, zawolana Taczala. 7. [Ibidem p. 76]. Nota, quod Andreas de Kozubj tenebitur adducere suos fratres seniores de cleynodio Druzina et signum ipsorum crziwaszn ad colloquium generale proxime affuturum, alias si colloquium generale non celebrabitur, ad terminos, qui tunc loco colloquium celebrabuntur, qui ipsum testificabunt esse ipsorum confratrem. 8. [Ibidem p. 76]. Nota, quod Pribislaus de Kosczanki tenebitur adducere suos fratres seniores de cleynodio Buijni et signo Szlepi wron ad colloquium generale proxime affuturum, qui ipsum testificabunt esse ipso-rum confratrem, vel ad terminos loco colloquium generale celebratos. 1399. Colloquium generale feria secunda proxiina post dominicam Reminiscere (die 24. Februarii). 9. [Piotrc. I. p. 28]. Nota, quod Volemirus de Szczepanowicze debebit et tenebitur adducere suos confratres de cleynodio et signo dominorum Nagod[orum] contra Swanthoslaum Ganskam de C[issowa] ad suam mili- ciam declarandam. [Terminus ad colloquium] generale proxime affuturum. 1400. Termini Potrcovie feria secunda proxima post festum beati Petri apo- stoli (die 5. Iulii). 10. [Piotrc. I. p. 47]. Testes inter Swantoslaum Coska de Czyssowa et inter Volemirum de Szczepanowicze, habent terminum ad colloquium generale proxime venturum, ita tamen, quod debent iurare fratres dicti de cleijnodio Gelitha. 1401. Termini Syradie feria secunda proxima ante festum Wincentij martiris gloriosi (die 17. Ianuarii). 11. [Sirad. II. p. 242]. Nota, quod Meczko de Gorka iusto iudicio mediantibus suis confratribus et alijs in testimonium (productis) videlicet: Nicolao Podgroczski, Bernhardo de Cowale, de cleynodio Ossoriarum, Sta- nislao minori vexillifero de Ieziersko, Michaele de Drosdowo de Camona, Paulo de Zaleszicze, Swanthoslao de Dambrowka de Lada contra dominam Annam consortem domini iudicis ius suum militale approbauit. 1401. Colloquium generale feria secunda post dominicam Reminiscere (die 28. Februarii). 12. [Sirad. II. p. 204]. Iactorinus de Dzerzewo tenebitur adducere duos seniores dominos, suos confratres de cleijnodio Ogonorum, duos vero de alio cleijnodio et alios duos de alio cleynodio ad expurgandam suam miliciam. Terminus ad colloquium generale proxime affuturum.

13. [Ibidem p. 204]. Testes Winkonis de Adamczewicze contra Cho-czemirum de Costrzewiczcz (s): Iacussius de Chemelno, Msczignew de Wilkowna de suo cleynodio ac proclamacione Czelechi, alios quoque in Szadek nominavit..... poterit adducere. 14. [Ibidem p. 207]. Testes Mathie de Glowaczewicze pro declaracione sue milicie contra Vosczinam Rukala: Michael subiudex Gostinensis de cleynodio suo videlicet Prussi vel Slubicza, Ianussius de Goslawicze, Ste-phanus 1) de Postczino testes alios nominandos in Sz[adekj. 1401. Termini Szadkowienses feria secunda proxima post festum Corporis Christi (die 6. Iunii). 15. [Sirad. II. p. 213]. Testes Petrassij de Pangow: Ruczsky vexillifer parvus, Jalbrzyk de Malkow, Derslaus Grandsky, Swoszek Sczeno), Pasco de Zalesse, pro cleynodio jurabunt: Tako gim pomoz Bog etc. iacoso nas[i] bracze y nassego cleynoth y zawolana Ka[money]; alii duo iurauerunt: Takoz im pomoz Bog etc, jako w[emi] y swathczimi, eze yest Potrasz tego cleyno[tha] Kamoney y zych brath. 16. [Ibidem p. 221]. Testes Iohannis de Sczukoczicze: Sandiwogius Swidwa palatinus Poloniensis, Vincencius de Gzarnecz de suo cleynodio Nalancz, de [cleyno]dio Sreniawarum Clemens pater episcopi 2),... Benik de Borawno,.... de] cleynodio Nowinarum: dominus Radlo, Pribislaus Pantha. 17. Testes Pauli de Ziroslawicze ad expurgandam suam miliciam: primus de cleynodio Laskarum: dominus Mathias Maczuda palatinus Gnew-kowiensis, dominus Swanthopelk pincerna; secundi de clenodio Lazankarum: Msciwius venator Lanciciensis, Derslaus subiudex eciam Lanciciensis; item de clenodio Kamona : Michael castellanus Rudensis, Stanislaus vexillifer. 1401. Termini Syradie feria tercia proxima post festum sancti Iacobi apostoli (die 26. Iulii). 18. [Sirad. II. p. 240]. [Testes] Meczslai de Gorka pro expurgacione sue [milicie] contra dominam Annam domini iudicis consortem de cleyno-dio Ossoriarum: Nicolaus Poth[grocz]ski, Bernhardus de Cowale; Wircho-slaus de Dambrowka, Paulus de Zaleszicze de cleynodio Ladarum; Stani-slaus minor vexillifer Syradiensis, Michael de Drosdowo de cleynodio Camona. In crastino beati Michaelis archangeli proximo terminus peremp-torius. Iuramentum predictorum testium: Tako gim pomoze Bog, iako Mecz yest nasz brath naszego sczitha y naszego [za]wolana. Alii in testimo-nium iurabunt. 19. [Ibidem p. 241]. Nota, quod Swanthoslaus de Lopatki iusto iudicio ius suum militale demonstrauit per suos confratres sui cleijnodij, videlicet Buijny, scilicet per Luthkonem thezaurarium de Newicla et Swanthoslautn de Sukowo contra Msczivium de Bethkowo. 1) Ten świadek jest przekreslony. 2) Był rzeczywiscie ten Klemens ojcem Mikołaja Kurowskiego, biskupa poznańskiego.

1402. Termini Szadkovienses feria secunda proxima ante festum beate Agnetis (die 16. Ianuarii). 20. [Sirad. II. p. 252]. Testes Ccziborij de Racziborowicze pro declara-cione sue milicie contra Msczignevium de ibidem: Ccziborius, Iohannes de Rosnathowicze fratres sui cleijnodij videlicet Dobruszka, Paulus, Petrassius de Lagiewniki de cleynodio Awdanecz, Iohannes de Postczin, Mathias de Sdzesulicze de cleynodio Plozini. 1402. Termini celebrati in Radomske post dominicam Ramispalmarum (die 20. Martii). 21. [Piotrc. I. p. 81]. Testes Andree de Kozuby: primus Nicolaus de Pczolky, Sbysko de Stadnik de terra Cracouiensi, Prandotha de Przi-lank, Iacobus de Kowary, Venceslaus de Zawady, Adam de Golanki, et istij iurauerunt pro Andrea super Deo, quod corum frater est de uno cli-peo et ipsorum cleynodio dicto crziwazn et proclamacio Druzina, et de eorum sanguine et plemena. Et Szambor aduersarius sic dixit: quod ego super Andrea astiti termino et memoriale dedi; et supradicti testes sic dixerunt contra eundem Szamborium: quod dominus iudcx demandauit suo ore, ut idem Andreas producat fratres supradictos in terminis in Radomsk, et si hoc non fuerit, quod dominus iudex demandaret, tunc nos coram personali iudicio et secundarie volumus iurare et in libro habemus, etsi in libro non esset, quod fratres supradictos non produceret sui cleynodij. Et terminum habent in Szadek in terminis proximioribus. 1402. Termini Potrcouienses feria secunda in vigilia beati Stanislai (die 8. Maii). 22. [Piotrc. I. p. 111]. Nota, quod Ccziborius alias Kozuchonis in Racziborowicze per suos confratres, videlicet Ccziborium et Iohannem de Roznachowicze de suo cleynodyo et proclamacione, quorum signum media tinka alias yazicz proquam rogaczy, prociamacio eorundem Dobruska [ius suum militale] approbauit; per alios vero quatuor in testimonium, videlicet Pasconem et Petrum de Lagewniki, de cleynodio Awdancz; per alios vero duos Iohannem et Mat[hiam] Blozyni ius [suum] militale conprobauit. Ipso die beati Stanislai (die 8. Maii). 23. [Piotrc. I. p. 86). Nota, inter Stanislaum procuratorem palatini et Iacobum de Sobepani terminus ad colloquium generale pro vituperacione. Et idem nominauit suam proclamacionem Dologa. 1405. Termini celebrati feria [secunda] post festum Iacobi apostoli (die 27. Iulii). 24. [Piotrc. I. p. 142). Nota, quod Thomko de Czrzpnica per appro- bacionem nobilium virorum suorum confratrum ius ipsius militale approbauit, videlicet per Venceslaum Marczinowski, Venceslaum de Thworowicze, Bartholomeum de Rudolcowicze, Miroslaum de Byale, Iacussium de Micu- lowicze, Stanislaum de Ylicowicze de clenodio videlicet due lune dorso ad dorsum coniuncte, inter quas crux debet esse, proclamacio autem eorundem Ostoya vocitatur.

1411. Termini Piotrcouienses feria secunda infra octauas sancti Stanislai | (die 11. Maii). 25. [Piotrc. II. p. 31]. Stephanus de Recowo miliciam suam debebit approbare contra nobilem Floryanum de Wosnikyinfra spacium unius anni et sex septimanis. Qui cleynodium suum Wiscotij nominauit. 1411. Colloquium generale feria infra octauas Corporis Christi (mense Iunio). 26. [Radom. II. p. 18]. Pro parte Clementis dicti Regula de Dam- browka alias de Regule, quod approbauit miliciam suam contra Martinum ibidem de Dambrowka per fratres suos, videlicet per Staschonem heredem de Chilicze et alium Stanislaum de Dambrowka de cleynodio et contu (scuto ?) dicto Czolkow, in signo deferentes bouem ac proclamacione Bala. Qui duo iurauerunt in hec verba: quod Clemens dictus. Regula de Dam- browka [est] frater noster de sanguine ac de cleynodio nostro, proclama- cione nostra procreatus et g[enitus, alios] duos videlicet Voythkonem de Sucha, Predwoyum de Kochanow de cleijnodio [Slep]ywron ac proclama- cione Buijno, et alios [duo]s de tercio cleynodio Janina, videlicet Falislaum [de]..louino et Petrum de ibidem, qui quatuor iurauerunt in hunc modum: quod est frater ipsorum de cleynodio ac sanguine eorundem procreatus et genitus. Quare sibi penam XV adiudicamus, prout ceteris nobilibus. 1411. Colloquium generale in Radom feria quarta post octauam Natiuitatis sancte Marie (die 16. Septembris). 27. [Radom. II. p. 12]. Pro parte Iohannis de Zaioczkow, quia quem-admodum ipsum Swansko de Slawno vituperio milicie deturpauerat et ydem in colloquio miliciam suam approbauit sex testium nobilium iuramento, quorum testium duo nominati Iohannes fratres ipsius, ambo de Czirnikow, de clenodio Venyawa dicto, secundum proclamacionem dicto (s) caput bu-bali et in ore ansulam capitis deferentes, qui in hec verba iurauerunt: Ita nos Deus adiuuet et sancta Crux, quia Iohannes de Zaioczkow est verus frater noster de nostro clenodio et proclamacione et diuisione hereditaria. Item alij duo fuerunt de clenodio Awdancz: Dobeslaus de Byalebrzegi et alter Nicolaus de Brzosza, in clipeo gyraturam alias byokotka deferentes, et proclamacionem Awdancz habentes, et hij iurauerunt in hec verba: Ita nos Deus adiuuet et santa Crux, quia scimus et nouimus, quod Iohannes de Zaioczkow est verus nobilis de clenodio Wenyawa oriundus. Item reliqui duo fuerunt de clenodio Serpentum et proclamacione Zachorz, unus Nicolaus de Grozowice et alter Iacobus de Cotuszow, et isti iurauerunt in hec verba, sicut duo secundi in ordine presenti. 28. Pro parte Myculi de Miculowicze, quia quemadmodum sibi Iascho de Slawno miliciam diffamauerat, idem quoque Micul sex textium iura-mento miliciam suam expurgauit. Quorum testium primus Iacussius, secundus Derslaus, tercius Florianus, (quartus) Dominicus, quintus Stanislaus, omnes de Miculowicze, sextus Iohannes de Stokij, omnes predicti de clenodio dicto Ostoija, secundum proclamacionem et figuram in clipeo duas lunas ad se dorsis conuersas et crux in superficie earum deferencium, et isti sex iura-

uerunt in hec verba: Ita nos Deus adiuuet, quod scimus et nouimus, quod Mycul est verus frater noster de clenodio acproclamacione nostra. 1411. Termini Piotrcouienses feria secunda in vigilia vigilie Symonis et Iude apostolorum (die 26. Octobris). 29. [Piotrc. II. p. 48]. Testes Stephani de Rzeczkow super declara- cione sue milicie contra Florianum de Wozniky: Nicolaus de Sdzarowice, Stanislaus de Gamba, de clenodio suo Wiskotha, Stanislaus de Szodlkowo, Marcus de Camocin de clenodio Wilcza kosza, Thomek alias Boczan de Szogrodz, quem expressit, quod iurare se abrenunciauit, Wlosth deIankow de clenodio Belina: 1411. Termini in Radom feria tercia infra octauas sancti Martini (die 17. Novembris). 30. [Radom. II. p. 25]. Pro parte Marcissij condam de Sarni, quia suspicans facinora non bona a Iacobo de Ragow emanata, ipsum citauit et citare procurauit. In termino vero pro hoc et finali fratres suos cleyno- diales de cleynodio et proclamacione Cusszaba, in clipeo deferentes lapidem molarem wlgariter zarnow z paprziczo: Thomam dictum Darzecz de Mo- crossank, Petrassium de Zabowe, Gotardum de Parznicze, Iohannem dictum Sarna [de] Wydowo et Iohannem dictum Cozanca de ibidem et Nicolaum do Wstowo fratres suos de cleynodio et proclamacione predictis Cuszaba (in testimonium produxit). Quiquidem fratres iurauerunt corpora- liter in hunc modum, quod idem Marcissius est de eorum cleynodio Cuszaba frater eorum et de eorum sanguine procreatus. Nos igitur etc. 1412. Colloquium in Radom feria quinta proxima post octauas Epiphanie Domini (die 14. Ianuarii). 31. [Radom. II. p. 31]. Pro parte Zzeme de Stawowicze, quod eum Iohannes de Crossewecz ex nomine procuratoris Slauniconis de ibidem (in milicia sua vituperauit), tandem in colloquio idem Zema miliciam suam laudabiliter expurgauit per fratres suos Ianussium de Gluzicze et Wiszco- nem de Iakijmowicze de cleynodio ac proclamacione Czawya, deferentes in clipeo duo babata et crucem. Qui iurauerunt in hunc modum: quod idem Zema est frater eorum de sanguine eorum procreatus; et per Adam- conem et Lutkonem de Dobromysz decleynodio et proclamacione Gerald, in clipeo deferentes czeczerzo, qui iurauerunt in hunc modum: quod idem Zema est nobilis de cleynodio predicto Czawya; et per Bogussium de Lassotowo et Stanislaum de Behodzicze de cleynodio et proclamacione Nowyni, deferentes crucem in appendio wlgariter krzisz w zawasse, qui iurauerunt ut secundi duo. Vnde eciam sibi super eodem Slawnik penam XV exsoluet, et si idem S. non habebit, extunc super Iohannem adiudi- camus. 1412. Termi in Pijotrkow feria secunda post dominicam Misericordia Domini (die 18. Aprilis). 32. [Piotrc. II. p. 55]. Nota. Stephanus de Rzeczkow miliciam suam laudabiliter declarauit contra Floryanum de Wozniky per nobiles Nico- laum de Szdzarowice, Stanislaum de Gamba de cleynodio suo Wisskohta,

per Thomam dictum Boczijan de Szangrodz, Wlostonem de Iankow de cleynodio Belin, Marcussium de Camocin et Stanislaum de Ostrow de cleynodio Wilcza kossa. 1413. Colloquium in Radom feria secunda et tercia infra octauas Corporis Christi (die 26. et 27. Iunii). 33. [Radom. II. p. 59]. Pro parte Clementis de Schydlow, quia cum milicia ipsius per Lassotham de Russecz fuit accusata et vituperata, tandem ipse docuit et approbauit et testes produxit sue consanguineitatis, videlicet duos de cleijnodio Rawa, quomodo se aprobauit, quod cleynodium ursum cum domicella defert: dominum Iohannem de Conyn plebanum de Magno Skrzyn et Goworkonem de Blesno; et alios duos Czolcow, vitulum in cli- peo deferentes, videlicet Petrassiumde Wenawa et Bogussium de Zelanka; et tercios duos de Boncza: Andream de Sdzesszpar et Michaelem Socham de Gaczcowicze deferentes in clipeo unicornum. Predicti per sacramentum iuramenti docuerunt eum eis consanguineum et cleynodio eorum partici- pantem et fratrem, et alij plures in testimonium, qui presentes fuerunt. 1414. Termini Piotrkouienses feria secunda in festo sancti Vincencij (die 22. Ianuarii). 34. [Piotrc. II. p. 90]. Testes Clementis de Bartkowice pro declara-cione nobilitatis contra Iohannem de Czeszcowice: Nicolaus de Bloczischow castellanus Santhocensis, Petrus de Chelm, de clenodio Ostoya, Iohannes de Pnow, Peregrinus de Schoraw de clenodio Buyny; Iohannes de Sdana. 35. Testes Nicolai de Czeschanczice pro declaracione nobilitatis contra Iohannem procuratorem de Bradzicze: strenuus Petrus de Chelm, Byel subcamerarius Welunensis de clonodio Ostoya, Szeviga de Dambrowa, Philippus de Mislowice de clenodio Pylawi, Hyncza de Szelislawice et Thomas de ibidem de clenodio Szoraw. 1415. Colloquium generale in Radom feria secunda proxima post octauam sancte et indiuidue Trinitatis (die 3. Iunii). 36. [Radom. II. p. 83]. Dobco de Godow probauit miliciam suam contra Ludconem de Barzicze per dominos, videlicet per Nicolaum de Zapnow, Stanislaum de Malczow, patruos suos de clenodio suo videlicet de Tharnawa, qui duas cruces defferunt in clippeo, necnon Nicolaum de Yassewicze et Petrum de ibidem awnculos suos, qui defferunt M sub co-rona in clippeo et proclamacio (ipsorum) Owad, tercios autem duos post auam suam de tercio clenodio: Henricum de Gadzcouicze et Mathiam de Crzijskowicze, qui in clippeo unicornum deferunt et proclamacio Boncza, Qui iurauerunt: Ita ipsos Deus adiuuat et sancta Crux, quod idem Dobco ab awo, a patre et a suis progenitoribus est nobilis et frater noster, vide-licet de genere nobilium, qui duas cruces defferunt in clippeo et procla-macio ipsorum Tharnawa, cui ius militale adiudicauerunt domini supra-scripti. 37. [Ibidem p. 85]. Marcissius de Bankow probauit miliciam suam contra Kelcium de Chrwathi per dominos, videlicet Swanthoslaum de Byela- Archiw. kom. hist. t. IV. 17

wy, Cristinum de ibidem, patruos suos de suo clenodio, qui lilium in clippeo defferunt et proclamacio Gosdawoy Grothonem de Cozicze, Ra-phaelem de Iancowicze awnculos, qui ursum cum virgine coronata deferunt in clippeo et proclamacio Rawa, tercios autem duos post auam suam awnculos: Marcussium de Dobruto et Methslaum de Gobilniky, qui tres rozas in clippeo portant et proclamacio Dolywa. Cui ius militale adiudicauimus. 38. [Ibidem p. 91]. Martinus de Potrowicze probauit miliciam suam contra Iacobum dictum Lata de ibidem per fratres suos sui clenodij, vi- delicet per Bartholomeum de Mlodnicza, Stanislaum dictum Ogrizek de Mislissowicze, qui crucem in rota deferunt in clipeo et proclamacio (ipsorum) Chorambala; Nicolaum de Zapnow, Stanislaum de Malczow, qui lunam sub cruce in clippeo defferunt et proclamacio Tharnowa; tercios quoque duos Iacussium et Mathiam, qui deferunt crucem super babato et gamaleonem super crucem et proclamacio Buijno. Cui ius militate adiudicamus. 1415. Termini Pyotrcouienses feria secunda proxima post festum sancti Andree apostoli (die 2. Decembris). 39. [Radoms. II. p. 7]. Testes Iohannis et Petri de Szijrowskego pro expurgacione milicie: Iohannes de Szotklwincze et Stanislaus de Camoczin de uno clenodio Wyrlcza cosza, Petrus Borzislawsky, Nicolaus de Grabow sczarbnik Lanczicziensis de cleijnodio Ogonow, Albertus sz Belicz, Maznicza de Ywczina de clenodio Cuczaba. 1416. Colloquium in Radom feria tercia post festum Epiphanie (die 7. Ianuarii). 40. [Radom. II. p. 93]. Pro parte Pasconis de Domanicow, quia ru-sticus sibi obiecisset Nicolaus de Sczechanek, extunc prefatus volens de re infamato (s) expurgare et suam nobilitatem elucidare, sex testes suos amicos de sua stirpe genitos produxit: Miroslaum de Domanicow et Al-bertum de Slauosow, qui tamen pro signo gerunt in clipeo crucem ante babatum et proclamacione Bobodze; alij vero duo: Dobconem de Domani-cow, Scar[b]conem, dominum Iacobum de Coneczpole pallatinum Siradien-sem et capitaneum Cuiauiensem et Nicolaum de Cepow, qui pro signo gerunt in clipeo crucem ante babatum et proclamacione Bobodze, dominos Slawantham de Dambe, Iacussium de Iackow, qui pro signo gerunt crucem absque parte una przewercze in babato et proclamacione Lubcza, Sczedrik de Valow, Wetrzichonem de Bawantow, qui in clipeo gerunt ursum et domicellam in urso et proclamacione Rawa. Qui tamen iurauerunt in hunc modum: Ita nos Deus adiuuat et sancta Crux, quod est frater noster clenodialis et de nobili genere est propagatus 1). 41. Pro parte Przedwoij de Rayecz, (quia) Pasko dictus Gardzinka de Gardzinicze rusticus sibi obiecisset seu ipsum infamasset, non esse vi-rum nobilem de nobili genere propagatum, tandem prefatus Przedwogius volens de re infamato (s) expurgare et in bona fama se elucidare, sex 1) Zapiska ta jest przekreślona.

testes fratres, patruos, awnculos clenodiales produxit: Laurencium de Dam-bnoet Benconem de Goworzina, qui pro signo gerunt et in clipeo lanka-wicza in cruce et proclamacione Dambno; alii vero duo: Nicolaum de Tincza et Dobconem de Krzizanowicze, qui pro signo gerunt et clipeo in babato crucem et proclamacione Lazaka, quinto sexti qui gerunt(s) Sta-nislaum de Dambrowka, Marcissium de Dambrowka, qui gerunt in clipeo crucem et ostrewy, et proclamacione Neczuya. Et isti iurauerunt in hunc modum: Ita nos Deus adiuuat et sancta Crux, quod nos scimus et prote-stamur, quod est frater noster clenodialis et de nostra sanguine propa-gatus nobilis. 1416. Termini in Pyotrcov feria tercia in festo sancti Mathie apostoli et euangeliste (die 25. Februarii). 42. [Radoms. II. p. 35]. Nota. Dum nobilis Dziuissius de Lochnisko Laurentio Knap (de Podstole) crimen ignobilitatis in facie iudicij imposuit, tunc idem Laurencius se de clenodio Sampson nominauit. 1416. Termini in Radom feria tercia proxima post festum sancti Bartholomei (die 25. Augusti). 43. [Radom. II. p. 116]. Dobek predictus de Woyslawice penam sex scotorum, quia clamauit in iudicio. Stanislaus de Wenawa probare debet miliciam suam ad colloquium generale proximum contra Andream de Bru-dnow et idem Stanislaus dixit deferre in clenodio seu clipeo bawola glowa, colce w nostrz et zawolane Wenawa. 44. Iohannes de Malinczin debet probare miliciam contra Dobeslaum de Woyslawice, qui dixit se deferre cum suis fratribus iu clipeo unicor-num et proclamacione Boncza, et debet hoc facere ad colloquium proximum. 1417. Termini in Radomsk feria secunda post dominicam Iudica me, eciam proxima (die 29. Martii). 45. [Piotrc. II. p. 68]. Dominus Wlado de Strasow Ade de Milacow crimen obiecit ignobilitatis. Idem Adam [se] nobilem de clenodio Frange- bac nominauit. Terminus inter eosdem, donec se idem Adam expurgabit. 1417. Termini Pyotrcouienses feria secunda ante festum sancti Egydii confes- soris (die 30. Augusti). 46. [Radoms. II. p. 68]. Terminus inter Stephanum de Racziboro- wicze et Lechnem de Rzepijk. Terminus prorogatur in Pyotrcow pro ignobilitacione, qui Lech litteram expurgandam nobilitatem ponet, nomi- nans se de clenodio Novina. 1418. Acta sunt hec in Iedlna feria quarta in die Cinerum (die 9. Februarii). 47. [Radom. II. p. 139]. Iohannes alias Magnus de Iablonicza suam innocenciam pro vituperacione milicie contra Andream de Chomothow et testes super hoc produxit, primus Stanislaus de Rodoszthow, Mathias de

ibidem, qui deferunt in clipeo caput bavolum cum uno rothulo et procla-macionis Wyenawa; Abracham de Kochanow, Mathias de ibidem procla-macionis Bqyno et in clipeo babatum, super babatho crucem et super crucem Domini slepy gawron; Gregorius de Keszkow, Petrus de Keszkow proclamacionis Rogala, qui in clipeo defferunt cornu wlgariter thurzen et duo cornua poyecznikem gelenaya. 1419 (?). Termini in Radom feria tercia post festum sancte Scholastice (die 14. Februarii). 48. [Radom. II. p. 178]. Pro parte Stephani de Zaborowye, quia probauit miliciam suam contra Sobeslaum de Mathczyno, videlicet per Petrum de Damba et Iohannem de Ossow, fratres suos sui clenodij, qui pro signo eorum in rota crucem in clipeo [deferunt] et proclamacio Cho~ rambala, et per Grothonem de Kozicze et Iacobum de Swinow, qui pro signo ursum cum virgine coronata deferunt in clippeo et de proclamacione Rawa, awnculos suos dilectos, tercios quoque duos Mathiam de Radostow et Stanislaum de ibidem eciam post auam awnculos suos dilectos, qui caput bauolinum et rota in naribus in clippeo defferunt et proclamacio Wyenawa. Qui iurauerunt, quod ipse est frater eorum et de proclamacione ipsorum ut supra. Cui ius militale est adiudicatum. 49. Pro parte Petri dicti Keltita de Pilchowicze, quia probauit mili-ciam suam contra Iohannem de Crossyowyecz, videlicet per Stanislaum de Dambrowka et Petrum de Chomanthow, fratres suos clenodiales, qui pro signo eorum ostrvam cum cruce in clipeo deferunt, et proclamacio Ne-czuya; per Dobrzeij de Ianicowicze et Przibconem de ibidem awnculos suos post matrem dilectos, qui pro signo eorum crucem in babato in cli-peo defenant et proclamacio Nagoro; per alios duos: Dominicus de Micu-lowicze et Stanislaum de ibidem awnculos suos post auam dilectos, qui duas lunas cruce mediante deferunt in clipeo et proclamacio Ostoya. Qui iurauerunt, quod ipse est frater eorum de genere et proclamacione ipso-rum, ut supra. Cui ius militale est adiudicatum. 1419. Termini, qui fuerunt in Iedlna feria quarta in dle Cinerum (die 1. Martii). 50. [Radom. II. p. 184]. Pro parte Paschonis Sinowecz de Croczow, quia probauit miliciam suam contra Warsium de Ostrow, filium domini Cracouiensis, qui dixit sibi, quod esset rusticus, per Lassotham de Wlo- chy, Grothonem de Glusszecz, patruos suos dilectos, qui deferunt in clipeo babatum et crucem in babato, et proclamacio ipsorum Nagoro; et per Andream de Nyezabithow et Marcusszonem de Szczuczky, awnculos suos dilectos, qui in clipeo deferunt babatum et in medio crucem et aliam cru- cem super babato et proclamacio ipsorum Luba; et de tercio clenodio per Stasszconem de Dambrowka et Petrassium de Nagorzicze, qui in clipeo defferunt ostrwam et crucem superius, et proclamacio ipsorum Nyeczuya. Qui iurauerunt in hunc modum, quod Paszek est nobilis et filiaster noster et de sanguine nostra et de clipeo nostro et proclamacione Nagoro.

1420. Termini, qui fuerunt in Radom, feria tercia post festum XI milia vir- ginum (die 22. Octobris). 51. [Radom. II. p. 199]. Pro parte Benasij de Keskow, quia prout ipsum Stanislaus de Malczew vituperauit in milicia sua, idem produxit duos testes de sua genealogia: Barthossius de Benkowicze, Stanislaum de Bo- bow, suos clenodiales fratres, qui iurauerunt in hunc modum: Sic nos Deus adiuuat et sancta Crux, quod ipse est frater noster de clenodio no- stro Czeluscz, qui deferunt duas dentes alias kli et crux serata alias crzisz szatwoczoni, et proclamacio ipsius Zawotol; alios duos produxit: Petrus de Gardzinicze, Petrus de Croczow, qui defferunt alias Iastrzambczowe ; tercios duos: Nicolaus de Czarna de clenodio Lodza, proclamacione Lodza: Nicolaus de Nyemanowicze, qui deferunt in clipeo lewarth et proclamacio ipsorum Waln. Nosque iuxta expurgacionem sibi ceterisque suis posteris iura militalia et penam XV post [eum adiudicamus]. 1421. Termini, qui fuerunt in Radom, feria tercia post dominicam Letare (die 4. Martii). 52. [Radomo II. p. 214]. Pro parte Petrassij de Damba, pro parte patris sui Alberti, quod rusticus sibi obiecisset Varsius olim de Olsano-wicze, quod tamen se pater ipsius non expurgasset de infamacione, tandem prefatus Petrassius volens patrem suum pye memorie clarum elucidare, sex testes nobiles fratres, patruos, awnculos produxit: Iohannem de Ossow, Petrus (s) de Potrow, qui pro signo ferunt crucem in rotha et proclamacione Chorambala; alijs duobus: Sbigneus (s) de Bronow, Iashonem de Cowali-cow, qui pro signo ferunt crucem et duas lunas, wlgariter mesandze, et proclamacione Ostoya; Iohannes de Zeiackow, Vitum de Ianowicze, qui portant clipeum in clipeo et proclamacione Ianina. Qui tamen iurauerunt in hunc modum (s). 53. Dobeslaus de Mroczkow, rusticus sibi obiecisset Vars de Olsano-wicze, tandem volens de re infamata se expurgare seu elucidare, sex testes nobiles fratres produxit iuxta formam iuris terrestris: Petrassius de Damba, Iohannes de Ossowa, qui pro signo gerunt crucem in rotha et proclama-cione Chorambali; alij Iacussium de Zakrzew, Iohannem de Milkow, qui pro signo ferunt lankawicze et proclamacione Awdanecz; alij duo quinto-sexti Nicolaum de Cunradzicze, Vitum de Ianow, qui pro signo gerunt cli-peum in clipeo et proclamacione Ianina, Qui (s). 1422. Termini celebrati feria secunda infra octauas sancti Martini confes- soris (die 16. Novembris). 54. [Radoms. II. p. 209]. Ego Iohannes de Pyasczycze existens ca- merarius domini iudicis generalis Syradiensis, recognosco, quod ex man- dato dominorum de colloquio generali coram me nobilis Vitus de Be- stricow pro vituperatione milicie sue duos testes produxit: nobilem Martinum de Gyeszky et nobilem Hinczam de Szelislawicze, qui iura- uerunt, quod predictus Vitus est ex clenodio, in quo continentur duo menses et crux et prockmacione Ostoya. Et eosdem testes produxit sub anno Domini M. CCCC vicesimo primo, infra octauas Corporis Christi et pro pena ad decretum dominorum.

1422. Termini celebrati in Radomske feria secunda ipso die sancti Andree apostoli (die 30. Novembris). 55. [Radoms. II. p. 209). Nobilis Imbramus de Szcmikouicze infama- uit alias prziganil Laurenciuin de Ostrolaka, asserens ipsum non esse no- bilem sed rusticum et ipse asseruit se nobilem [de] clenodio Hamadaijow. Et ipsis dedimus terminum ad colloquium generale proximum. 1424. Termini in Radomsk feria secunda infra octauas Epiphanie (die 10. Ianuarii). 56. [Radoms. II. p. 234]. Nota. Petrus de Byestrzykow contra no- bilem Vitum de Przeramb, qui Vittus eundem in iudicium domini castel- lani Syradiensis euocauerat, idem respondere nolens, nobilem se appellauit. Cui dominus iudex eandem nobilitatem declarare decernit, quod ipse de- clarauit per induccionem nobilium dominorum et eorundem iuramenta, sci- licet nobiles Mroczkonem de Bussyna, Iaroslaum de Rambyeske clenodij proprii Grzymala, tres turres post menia gestantes et proclamacionis Grzymala; Iuczka de Zelyslawijcze clenodij Zorawyow, Thomkonem de alia Zelijslawijcze et Predslaum de Budzow. Qui adhuc sextum testem, videlicet strenuum Adam alias Schewyga de Dambrowa in quatuor septi- manis de clenodio Pylaw producere debebit. 1425. Colloquium generale feria secunda post octauas sancte Trinitatis (die 11. Iunii). 57. [Radom. II. p. 233]. Pro parte Clementis de Pomorzani, quod cum ipsum Swanthoslaus Lithwos de Cazanow ipsum (s) vituperasset in milicia sua, quod non esset nobilis et quod recipere penam post se reci-pere (s) non debere militalem, tandem idem Clemens uti vir nobilis ex sen-tencia nostra produxit sex nobiles de tribus clenodijs, videlicet Lauren-cium de Zakrzew et Falislaum de Wyssyna, patruos suos dilectos, qui unicornum ferunt in clippeo et proclamacio Boncza; alios vero duos Alber-tum de Pilchowicze et Andream de Pomorzani, awnculos suos dilectos, qui pro signo eorum ostrwam ruce superposita ferunt in clippeo, et procla-macio ipsorum Neczuya ; tercios quoque duos Falislaum de Iakymowicze et Nicolaum de Zaborow in testimonium, qui zawassam cum cruce ferunt in clippeo et proclamacio Nowyna. Qui iurauerunt, qod ipse est no-bilis de domoque ac stirpe ipsorum procreatus, de genere nobilium ut supra, unde eciam sibi ius militale adiudicamus et penas integras post se recipiendas. 58. [Ibidem p. 237]. Pro parte Stanislai de Osmalicz, quia probauit miliciam contra dominam Stachnam Clementis relictam de Sobyessyn, per sex noblies, videlicet per Andream de Sarny, Iacobum de Zakowicze patruos suos, qui ferunt duas cruces, unam sub babato et alteram super babato et proclamacio Luba; et alios duos Laurencium de Kesz, Iohan-nem de Lubky awnculos, qui unicornum gerunt in clippeo et proclamacio Boncza; tercios autem duos Henricum de Nezabithow, Gregorium de Thorzow in testimonium, qui zawassam ferunt cum cruce in clippeo et proclamacio Nowyna. Qui iurauerunt, quod ipse sit filiaster et frater eorum ac nepos ipsorum de genere, ut supra. Cui ius militale adiu-dicamus.

1425. Feria secunda in crastino Natiuitatis sancti Iohannis babtiste (die 25. Iunii). 59. [Radom. III. p. 39]. Nota. Nobilis Briccius de Scampa, quem prius infamauerat nobilis Nicolaus do Ostralanka, sibi penam adiudicatam dare denegando, ipsum rusticum et ignobilem asserendo, per induccionem et corporalia iuramenta nobilium scilicet Philippi de Brzesinky et Andree de Stanislaw de clenodio Radwan, vexillum ecclesiasticum et superius cru- cem gestancium et proclamacionem Kaya habencium, qui iurauerunt, ut in forma, suorum fratrum seniorum et aliorum quatuor nobilium, videlicet Mathie Borowesky, Nicolai eciam Borowesky de clenodio Ostoya, Petri de Sdanawa, Swanthomiri de ibidem de clenodio Belyna, testimonium per- hibencium, suam nobilitatem declarauit. 1426. Termini in Radomsk feria secunda in vigilia Visitacionis Marie virgi- nis gloriose (die 1. Iulii). 60. [Radoms. III. p. 83]. Nota. Nobilis Petrus de Bestricow, quem nobilis Briccius de Scampa in sua nobilitate iufamauerat, rusticum in facie iudicij appellando, per iuramenta nobilium Iacobi de Strosza, Iohannis Grad de Melchow sui paternali clenodij Hamadey, pro signo clenodiali albam aquilam mediam in campo rubeo coronatam gestancium, procla- macionem Socola habencium; de Pylawa clenodio Iassek de Mysiowice, Iohannis de ibidem; item de clenodio Mosczicz Mathie de Boguslawice, Iohannis Gsek de Iaczkowo post auas suas sibi cognatas, suam decla- rauit nobilitatem. 1426. Termini Piotrcovie feria secunda ante festum sancte Magdalene (die 15. Iulii). 61. [Piotrc. IV. p. 131]. Terminus inter nobilem Mathiam de Milcow et Iacussium de ibidem, prout supra, vel ad secundos terminos Potrco- uienses, qui Mathias adducet nobiles: Stanislaum Schaputa de Sangrodz et Petrum de Zachasze, fratres sui clenodij Byelina, qui recognoscent, quod predictus Mathias est eorum frater clenodialis (de) genere et san- guine; quod si fecerint, tunc idem Mathias nobilis permanebit, si aliquis postea nobilium sibi crimen ignobilitatis non imposuerit, quia jdem Ia- cussius ipsum Mathiam rusticum appelans, se solum etiam rusticum esse asserebat. 1426. Termini Piotrcovienses feria secunda ante festum sancti Laurencij mar-tiris (die 5. Augusti). 62. [Ibidem IV. p. 134]. Nota iuxta decretum dominorum nobilis Ma- thias [de] Milcow duos fratres sui clenodij Belini nobiles viros dominos scilicet Stanislaum Schaputho de Sangrod et Petrum de Zahosze prius no- minatos induxit, qui recognouerunt in facie iudicij, quod ydem Mathias est frater eorum clenodij genitus et sanguinis. 1426. Termini Pyotrcouienses feria tercia in crastino (s) sancti Egidij confes-soris (die 3. Septembris). 63. [Ibidem IV. p. 144]. Nota. Dum nobilis Iohannes Olcowicz de Rzepky nobilem Iohannem de ibidem Goragewicz iu iure nobilitatis infa-

masset in facie iudiciij wlnera nobilia et solutionem wlnerum nobilium, super que iurauerat, sibi dare et soluere denegando, sed rusticana volens sibi soluere, ipsum etiam rusticum appelando, tandem idem Iohannes Go-ragewicz de clenodio Polucosza se nobilem appelauit. 1427. Termini Petricouie feria secunda post Conductum Pasche (die 28. Aprilis). 64. [Piotrc. V. p. 192]. Testes Przibislai de Rzepky contra Iohan- nem Olcowicz de ibidem pro declaranda nobilitate: Polanyn de Stra- choczice, Sulislaus de Cassewo de suo paternali cleynodio Polucosze; War- sium de Krzczicowice, Warsium de Boguczice de clenodio Rawy; Iohan- nem de Wodzino et Iohannem de Boguslawice de cleynodio Ossoria iurabunt, ut in forma. 1427. Termini Radomienses feria secunda ante festum Penthecostes (die 2. Iunii). 65. [Radoms. III. p. 143]. Nota. Dum nobilis Iohannes de Vlesze Stephanum in iudicio infamauit, dicens ipsum rusticum esse, tunc idem Stephanus dixit, se nobilem de tribu nobilium dominorum Rogala et de ipsorum clenodio; pro quo Iohanne nobiles Paulus de Borowce, Sethegius de Olbrachczice et Vincentius de Vlesze fideiusserunt, quod iudicata soluet causa in eadem et penas, si se idem Stephanus expurgabit. 1427. Termini Potrcouienses feria secunda in vigilia sancte Marie Magdalene (die 21. Iulii). 66. [Piotrc. IV. p. 212]. Nota. Nobilis Borzim de Rzepky, cuius fratri germano felicis memorie Iohanni ibidem de Rzepky, dum vivebat in humanis, Iohannes Olcowicz de ibidem in honore nobilitatis derogauerat, sibi wlnera nobilia et solucionem ipsorum wlnerum nobilium dare dene- gando, etiam rusticum fore asserendo, per induccionem et iuramenta no- bilium testium sex, scilicet: Sulislai de Cassewo, Polanyn de Strachoczice, fratrum seniorum sui paterni clenodij Polucosze, pro signo clenodiali asini- num caput cum auriculis in clipeo gestancium, proclamacionem Polukosze habencium, et Varsij de Krczikowice, Varsij de Boguczice de clenodio Rawa, ac Iohannis de Wodzino et Iohannis de Boguslawice de clenodio Ossorja suam et eiusdem fratris sui mortui nobilitatem declarauit, qui iura- uerunt, ut in forma consueta. 1428. Colloquium Radomiense prime sessionis magnifici militis domini Iohan- nis de Sprowa ad iudicia terrestria feria quarta proxima post octauam Epiphanie Domini (die 14. Ianuarii). 67. [Radom. II. p. 247]. Pro parte Marcissij dicti Syska de Gnatho- wicze, quia probauit miliciam suam contra Boxam de Medzwedz de tribus clenodijs, videlicet per Stanislaum castellanum Lucoviensem de Obori, per Petrum fiiium Ade thezaurarij de Warsowa de Unestow, patruos suos, qui Roch in clippeo ferunt et proclamacio ipsorum Pirzchala; alios vero duos Paschonem de Gorzno, per Petrum de Podlanze, qui sagittam alias roga- czina cum abside rotali et proclamacio Powala, awnculos suos; de tercio

autem clenodio Pacossium de Pyasthow et Iohannem de Clonow, qui pro signo ipsorum lancawcam ferunt in clippeo et proclamacio Abdank. Qui insimul tacta sancta Cruce prestiterunt corporale iuramentum, quod ipse sit nobilis a patre, ab avo, a matre est nobilis et frater ipsorum ac nepos eorum. Cui ius militale adiudicamus et penas integras post se recipiendas. 68. [Ibidem p. 250]. Pro parte Nicolai de Malinczyn, quia contra Ma- thiam de ibidem probauit miliciam de tribus clenodijs, videlicet per Bar- tholomeum de Bostow et per Iohannem de Yawor, qui in clippeo sagittam cum cruce in babato et proclamacio Byelina, patruos suos, alios vero duos Nicolaum de Mislissowicze et Floryanum de Stralcow awnculos, qui tres croye de rosa in clippeo ferunt et proclamacio Rola, Dobconem de Crzizanowicz et Gregorium de Croczow, qui crucem in babato deferunt et proclamacio Nagoro. Qui iurauerunt, quod ipse est nobilis fraterque ac nepos eorum. Cui ius militale est adiudicatum. 1428. Termini in Radom, qui fuerunt feria tercia post festum Assumpcionis Marie virginis (die 17. Augusti). 69. [Radom. I. p. 521]. Nicolaus de Lubky expurgauit miliciam suam contra Clementem de Tyrzyn post patrem de Buncza proclamacione et in clipeo unicornum, et post matrem Iassona. 1428. Colloquium generale in Radom feria quinta post octauam Natiuitatis Marie virginis (die 16. Septembris). 70. [Radom. II. p. 2 55]. Pro parte Iacobi alias de Glumicze, quia probauit miliciam suam contra Paschonem de Secluky per fratres suos et awnculos, videlicet per Lucam de Przelusky et per Iohannem de ibidem, qui ferunt crucem cum medio in babato et proclamacio Balia, alios autem duos: Swanthoslaum dictum Briganth de Pilchowicze et per Stanislaum de Cunraczicze, awnculos suos, qui crucem cum medietate annuli ferunt in clippeo et proclamacio Ossorya; tercios autem duos Stanislaum de Mi- slissowicze et per Nicolaum de Ossuchow, qui crucem in rota ferunt et super crucem lilium et proclamacio Chorambala post avam patris sui, fra- tres suos, qui iurauerunt, quod ipse est nobilis ab awa, a patre et a suis progenitoribus et est frater ac nepos eorum de armis et de clenodio ipso- rum nobilium ut supra. Cui ius militale adiudicamus. 1428. Termini in Radomsk feria secunda in festo sancte Lucie virginis (die 13. Decembris). 71. [Radoms. III. p. 221]. Nota. Nobilis Nicolaus Zambkowsky de Baworow, quem nobilis Benassius de ibidem ignobilitauerat sibi expro- brando et ei penam dare denegando, ipsum rusticum appelando, per sup- portacionem et releuacionem regalis littere felicis memorie regis Kazimiri scripte auo eiusdem Nicolai germano, qua littera Iacussius Zapnowsky suus aws suam nobilitatem declarauerat mediantibus iuramentis nobilium Nicolai Boxiczky et Marcissium Iamsky de clenodio Tharnawy domino- rum, crucem cum luna pro signo clenodiali gestancium, proclamacionem Tharnawa habencium, suam nobilitatem declarauerat et memoriale dedit. Archiw. kom. hist. t. IV. 18

1429. Termini in Radomsk feria III post dominicam Letare (die 8. Martii). 72. [Radoms. III. p. 224]. Nota. Nobilis Iohannes de Strzelce, cui nobilis Stanislaus Panczsprzuch exprobrauerat, ipsum rusticum et ignobi- lem apelando, nominatos quatuor nobiles induxit, scilicet dominos Floria- num de Waszlino, Gregorium de Pothok de clenodio Colmasch, gestantes babatum in alio babato et superius crucem pro signo clenodiali in rubei clipei campo, fratres suos seniores post patrem suum conclenodiales, qui iurauerunt, quod idem Petrus est de domo, genere, sanguine et clenodio ac proclamacione Colmasz; et Iacussium de Zakrzewo, Swansconem de Iayky de clenodio Cornicz. Terminus reliquis duobus testibus, scilicet 110- bilibus Nicolao de Mocza, Othe de Krzepczow, de clenodio Iunosze alias baranow iuxta ius terrestre. 1433. Termini in Grodzecz feria III proxima post festum Omnium Sanctorum (die 3. Novembris). 73. [Groj. I, b. p. 95]. Ibidem Andreas de Bijeijcowo pro furticinio debet testes producere in duabus septimanis et eosdem nominauit, primos Andream Nossowski et Clementem Grzerzewskij de cleijnodio Trzaskij; Iohannem Suchodolsky et Petrum fratrem ipsius de ibidem de cleijnodo Dowala; Nicolaum Cloda de Badowo et Egidius (s) de ibidem de cleij- nodio Poraje. Rotha: Iaco ija tho wijem, eze Andrzeij nijecradnije w kszanszeij zijemi ani tego uzithku ma. 1434. Termini in Radomsk post expedicionem Pomoranie et post colloquium generale primi celebrati feria secunda in crastino dominice Letare (die 8. Martii). 74. [Radoms. IV. p. 63]. Testes Dominici de Sdana pro declaranda nobilitate, cui nobilis Nicolaus de Ladzice in nobilitate exprobrauit: Ubi-slaus de Chotchowice, Swanthomirus de Sdana, de clenodio Byelina, sui clenodij paternalis, Iacussius de Golanky, Iaroslaus de ibidem de clenodio Thaczali, Briccius de Scampa, Michael de ibidem de clenodio Radwani. lurabunt iuxta consuetudinem terre pro declaranda nobilitate. 75. [Ibidem IV. p. 74]. Nota. Nobilis Dominicus de Sdana, cui no-bilis Nicolaus de Ladzice in nobilitate exprobraverat, ipsum rusticum asse-rendo, per iuramenta testium prius scriptorum nobilium, scilicet Ubislai de Chothowice, Swanthomiri de Szdana de suo clenodio paterno Byelina, babatum et intus babati crucem cum rogaczina pro signo clenodiali ge-stancium, proclamacionem Byelina habencium, Iacussij de Golanky, Ia-roslai de ibidem de clenodio Taczali, ac Briccij de Scampa, Michaelis de ibidem de clenodio Radwani suam nobilitatem declarauit et memo-riale dedit. 1434. Termini Radom. feria secunda post dominicam Misericordia Domini pro-xima (die 12. Aprilis). 76. [Radoms. IV. p. 68]. Nota. Nobilis Dominicus de Sdzana, cui nobilis Nicolaus de Ladzice exprobrauerat, ipsum rusticum asserendo, per iuramenta testium suprascriptorum de clenodio Byelina pro signo clenodiali

paternali babatum et intus babati crucem cum rogaczina gestancium, pro-clamacionem Byelina habencium, suam nobilitatem declarauit et memo-riale dedit. 1434. Actum Syradie feria VI in crastino beatorum Symonis et Iude apo- stolorum, in conuentione generali (die 29. Octobris). 77. [Radoms. IV. p. 85]. Nota. Nobilis Petrus de Pansczicze cui ut dum nobilis Przeczlaus burgrabius Leopoliensis exprobrauerat, ipsum rusti- cum asserendo, per iuramenta Mathie de Goslawice et Dobeslai de Plo- szow, fratres seniores sui paterni clenodij Bloszina, qui pro signo clenodiali portant super rotha alias toczenicza crucem in rube[o] campo albam; et Iohannis Cogisz de Wodzino, Iacobi Zacharsky, de clenodio Wylczecossy, ac Mathiae de Sulostowice, Petri de Clethna de clenodio Prussow suam nobilitatem declarauit. 1435. Termini Nove ciuitatis feria quinta proxima ante diem dominicam Ro- gacionis (die 19. Maii). 78. [Zakrocz. II. p. 108]. Inter Iunossium et Bronislaum et Nicolaum et omnibus de clipeo lunosze et Wsczele ex una, et Nicolaum de Po- pijelzino dicto Dolanowsky ex altera, vigore et auctoritate domini nostri ducis Boleslai ducenta [sexagenis] vadij vallatum et firmatum, quod pace debeant uti et non lite. 1436. Termini celebrati in Grodzecz feria tercia proxima post Circumcisionis Domini (die 3. Ianuarii). 79. [Groj. I, a. p. 104]. Item primus Pacossius de Vodziczna, secun- dus Iacobus Koszethulskij, tercius de Polukosza Iohannes de Picarti, quar- tus Welmesz, quintus de Choranbali Daczbogus Pachnicz de Goly[ani], sextus Nicolaus Lagodka de Golyani. Rotha testium: Iaco ya tho vem, o ctore penandze y cramni rzeczi Stachna s Dzeczmina Voydka szalowala, tych on nepobral ani uszid-kow ma 1). 1436. Termini in Crrodzecz feria tercia proxima ante octauam Epiphanie (die 10. Ianuarii). 80. [Ibidem I, b. p. 95]. Ibidem Stanislaus heres de Wisoca debet testes producere in duabus septimanis ad instanciam Nicolai de Cozyetuli pro quadam equa dicto kmethoni subtracta, et eosdem nominauit, primos Leonardum de Slonawa et Albertum de Koschmino de cleynodio Bolesti, Pacossium de Prompna et Stanislaum Wisokinskij de cleynodio Szeligij, item Nicolaum Poluklodek de Ruthky, Albertum Wangrzinowycz de ibi- dem de cleynodio Pomiani: Iaco ya iho wyem, esze Stanislaw nijeucratl Micolagewi cobilij. l) Zapiska przekreslona.

1436. Termini in Grrodzecz feria tercia proxima post festum Epiphanie (die 10. Ianuarii). 81. [Groj. I, a. p. 18]. Ibidem nobilis Woyslaus de Goliani testes no- minauit, quos producere debebit in duabus septimanis, primum Stanislaum de Belchsko, secundum Miczek de ibidem, de cleynodio Przerowa, ter- cium Wenceslaum et Albertum Dlugi de Oczassali, de cleynodio Cuczaba, quartum Stephanum dc Byczina et Adam de Lijssowo de cleynodio Bye- leije. Rotha: Yakom ya w ksanzeij zyemij nyecrathl. 1437. Termini Radomscenses feria secunda in crastino dominice Reminisoere (die 25. Februarii). 82. [Radoms. IV. p. 130]. Nota, in facie iudicij constitutus nobilis Nicolaus de Ianicowice, quem nobilis Predborius Marzecz de Crassenice infamauerat ei exprobrando in nobilitate, eum rusticum asserendo, me- diante littera suam nobilitatem declarauit de clenodio Iastrzabeczow, quem tandem idem Predborius esse verum nobilem confirmauit et memo- riale dedit. 1443. Termini Pyotrcouienses feria secunda post Epiphanie octauas (die 14. Ianuarii). 83. [Piotrc. VI]. Nota. Iohannes de Byalkowicze produxit testes wlga- riter przewyedl pro honore sue nobilitatis, duos de clenodio suo dicto Habicz qui flagelium portant super clipeo: primus Iohannes de Golcze, secundus Ciemens de Wyszochoczicze; secundos duos de clenodio Thopo- row post matrem suam: Petrus nobilis de Wolaija Belchaczska, Iohannes secundus de Zablocze; tercios duos de clenodio Vylczych kosz post auam suam: primus Iacobus Zacharsky de Wawali, Petrus de Mikulowicze. Et isti predicti iurauerunt, ut frater est ipsorum sanguinis. 1443. Termini terrestres, qui fuerunt in Stanzicza feria quinta proxima post festum Pentecostes Domini (die 13. Iunii). 84. [Radom. II. p. 286]. Testes clenodiales domini Lucassij de Sarni contra dominum Bernardum de Vlase, quod producet de cleijnodijs: primo de clenodio Lubicz ex patre, (qui) ferunt babatum cum cruce, et secundum clenodium dictum Nowina de awa, tercium nominauerat Boncza de matre. Et isti iurabunt in hunc modum: Ita ipsos Deus adiuuat et sancta Crux, quia Lucassius de nostra progenie paternali et maternali et ex awa est progenitus et procreatus. 1443. Termini terrestres, qui fuerunt feria quarta(s) proxima ipso die sancti Francisci confessoris (die 4. Octobris). 85. [Radom. II. p. 374]. Pro parte Lucassij de Sarni, quia prout ipsum Bernardus de Drasgow, diffamauerat, dicens ipsum esse ex vili genere natum, ipse tamen testes produxit ex genere paternali de Lubi- cze, de clenodio paternali: Petrus de Grabyonow, Iohannes de Trzesian, qui iurauerunt ipsum esse fratrem ex genere ipsorum paternali pro- crease(s); Nicolaus de Thomasowicze, Nicolaus de Lupky, Albertus de

Sczuczky, Paulus de Stpicza, et isti quatuor in hunc modum iurauerunt, quod scimus et testamur, quod ita est. 1444. Termini terrestres, qui fuerunt in Radom, feria tercia proxima post dominicam Oculi (die 17. Martii). 86. [Radom. II. p. 435]. Pro parte Iacussij de Mislischowicz, quia prout Iarochna consors Petri Wiczusch de Mislischowicze dehonestauit Elisabeth consortem predicti Iacussij [dicens] : nolo tibi penam fideiubere, quia tu recepisti tibi ribaldum in virum, tunc idem Iacussius ad expurgan- dam suam innocenciam produxit duos patruos suos de stirpe sua de armis Nyeczuye, qui ferunt in armis suis ostrew et super crucem: Paulus Nye- czuya de Dambrowka et Mathias de Nyeczuycze, et.duos awnculos uteri- nos: Procopius de Branincze et Petrus de Woyczesicze de armis Tarnawa, qui deferunt in cleynodio suo —, et duos de armis Nalancz, qui deferunt—, et isti iurauerunt: Ita nos Deus adiuuat et sancta Crux, quot (s) scimus et testamur, quia Iacussius de Mislisowicze de fratre patruali est procrea- tus; et awnculi duo eciam sciunt et testantur, quod ex sorore nostra ger- mana procreatus, et alij duo de armis awe in testimonium. Tunc penam XV et parti XV et alias XV, prout sibi fideiubere noluit(s). 1444. Termini Radomscenses feria II. proxima ante festum s. Marie Magda-lene (die 20. Iulii). 87. [Radoms. V. p. 115]. Nota. Nobilis Nicolaus de Iayky coram iudicio exbrobrauit (s) se Iohanni de Milakow, appellans eum rusticum, qui dixit se fore de clenodio Lazank. Quare auctoritas dominorum distulit sibi terminum ad decursum unius anni et sex septimanarum ad expurgan- dam nobilitatem suam. Qui Iohannes in Pyotrkow debet expurgare et deduci. 1444. Termini Piotrcouienses feria secunda ipso die sanctorum Innocencium (die 28. Decembris). 88. [Piotr. VI. p. 140]. Testes nobilis Iohannis de Mylakow contra Wilam de Iaykowska wola. Item primus testis: Wloszczibor de Bilanow, secundus Nicolaus Stoyanka de Przanowice, ambo de cleynodio Lazanki patris ipsius; Nicolaus dictus Byk de Bilanow, Dobeslaus de Lissowicze de cleynodio Nowina post matrem ipsius Iohannis; Stanislaus de Troijakij et Iohannes de Troijakij de tercio cleynodio dicto Ossorya. Iurabunt primi: Thako nam pomoszy Bog y swanthy krzis, yako wyemy y szwyath- czimi, esze ijest nasz brath z nascheij krwije y z naschego sczythu; et alii sequentes: Y my wyemy y szwyathczimi, esze yest thego sczithu Lazanki. 1445. Termini in Radomsk feria secunda ante Epiphaniam Domini (die 4. Ianuarii). 89. [Radoms. V. p. 121]. Testes nobilis Stanislai de Brzesznicza con- tra nobilem Sciborium de Bogusslawicze: Iohannes de Byala, Hanek de Wyrzchowisko de clenodio duarum lunarum et crucis; Stanislaus de Strze- lecz, Nicolaus de Wanczkow de Osmorog et czeczerza; Michael de Scam- pa, Briccius de ibidem de vexillo et proclamacione Radwan.

1445. Termini qui fuerunt in Radom feria tercia proxima post festum Con-uersionis sancti Pauli (die 26. Ianuarii). 90. [Radom. II. p. 484]. Pro parte Iacobi Zawora de Mlodnicze, quia probauit nobilitatem suam contra Clementem de Byelyani heredem, qui sibi in testimonio derogauerat, dicens, quod non esset dignus esse in te- stem, quia est ribaldus. Qui Iacobus expurgatus est laudabiliter per ydo- neos viros, per Andream Latho de Brudnow et Iohannem de Zdzechow patruos, proclamacione Pomyanow, caput zamborinum cum gladio deferen- tes; Iohannem de Iassowicze et Nicolaum de Mechow post matrem suos awnculos, M sub corona portantes, proclamacione Ulanow; Andream de Iassowicze et Mathiam de Krzyskowicze Bonczey, unicornum in clipeo deferentes, ad testimonium, qui iurauerunt, sicut frater noster de genere et sanguine nostro est nobilis ex patre et matre. Pena XV est adiudi- cata sibi et iudicio, quam penam obligatus est idem Clemens soluere pre- dicto Iacobo sub pena XV alia. 1445. Termini in Radomsk feria quinta proxima ante dominicam Inuocauit (die 11. Februarii). 91. [Radoms. V. p. 125]. Nota. Nobiiis Stanislaus de Yayky nobilibus Ianek de Wyrzchowicze, Iohanne de Byala est sufficienter de infamacione nobilitatis eductus, qui iuramento facto dixerunt, quod nobilis Stanislaus est de genere nostro et sanguine progenitus post patrem de proclamacione Osthoya, et de clipeo, in quo portant duas lunas et crucem; nobiles vero Stanisiaus de Strzelcze, Nicolaus de Wyanczkowicze similiter facto iura- mento pro eadem infamia recognouerunt, quod nobilis Stanislaus post ma- trem est de nostro genere et sanguine progenitus, de clenodio osmorog et proclamacione Dzeralth et de clipeo czeczerza, quem infamauerat in nobi- litate ipsius nobilis Sciborius de Bogusslawicze; nobiles vero Michael de Scampa, Briccius de ibidem facto iuramento fassi sunt, quod est de cle- nodio Radwanow, proclamacione Caya, de clipeo vexillo cum cruce su- perius portata; qui nobilis Stanislaus in nobilitate per iuramenta supra- dictorum permansit et memoriale dedit. 1445. Termini Radomscenses feria secunda infra octauas sancti Martini (die 15. Novembris). 92. [Radoms. V. p. 137]. Nota. In facie iudicij constitutus persona- liter nobilis Stanislaus filius Cristini de Mukolicze nobilibus Nicolauo de Swyrzczow et Iohanne de Sbyrzchow est sufficienter expurgatus et educ- tus, qui in nobilitate fuit infamatus per nobilem Petrum de Strzelcze; qui nobiles iuramento facto dixerunt, quod dictus Stanislaus est frater noster de genere nostro et proclamacione Grzymala et clenodio trium turrium; nobiles uero Nicolaus de Wronikowo et Mathias de Sobacow similiter facto iuramento dixerunt, quod dictus nobilis Stanislaus est sororinus noster de clenodio: crucem in babato et proclamacione Accipiterorum alias Yastrzanpczow post matrem et Grzimal post patrem. Nobiles vero Nicolaus de Milakow et Albertus de Sbyrkow similiter facto iuramento sunt testificati, quod dictus Stanislaus post auam de clenodio Frcncbark et post patrem Grzymala. Quare auctoritas dominorum ipsum Stanislaum pronunciauit et mansit in nobilitate suis cum posteris temporibus perpetuis.

Qui Stanislaus nobilis memoriale dedit, quem Petrus ministerialis procla-mauit ad audiendum iuramenta. 1446. Termini in Warka feria quinta proxima post dominicam Reminiscere (die 17. Martii). 93. [War. I, b. p. 36]. Ibidem nobilis Stanislaus Sglesz capitaneus Czirnensis vigore illustris principis penam vallatam ducentas sexagenas interposuit inter nobiles Mathiam Ladam de Rosnischewo ab una et Io- hannem, Stephanum, Thomam, Mscislaum Czolkones de Rosnischewo he- redes et totum clenodium alias scith Czolky, ex altera - partibus, ut si, quod absit, aliquis armis, verbis illicitis inpulsauerit, hanc penam valla- tam labetur; si vero aliqua esset inscripcio super in libro descripta pena inter eosdem partes, illam nullius roboris faciunt, sed presentem volumus permanere. 1446. Termini Piotrcovienses feria secunda infra octauas Natiuitatis beatis-sime Marie virginis (die 12. Septembris). 94. [Piotr. VI. p. 140]. Nota. In facie iudicij personaliter constitutus nobilis Wischek dictus Nazorek de Sulimirzicze coram proposuit sue de- honestacionis przigani, expurgare se volens per testes consanguineitatis, cui nobilis Petrus Strobrusky, procurator nobilis Derslai de Klobukowicze vilipendit prziganil et Vislaus tanquam actor ore confirmauit, quod idem Wischek esset de rustica progenie, quod vilipendium przigana factum est in limitacione granicierum inter Klobukowicze ex una et claustrum Mstow unacum hereditate Kuchary partibus ex altera, super quibus granicijs idem Wischek erat testis nominatus et in iure acceptus. Hec facta sunt in iudi- cio coram carnerario domino Nicolao de Woynowicze dicto Maij, qui tunc ex parte strenui domini Petri de Wrancza succamerarii terre Siradiensis generalis residebat, quam vituperationem przigana ipse dominus Maij cum quibusdam ibidem secum iudicio presidentibus una cum Mathia ministe- riale in iudicio terrestri recognouit taliter, prout ad ius terrestre remise- rat ipsum Wischkonem pro nominacione et induccione testium. Ius terre- stre uero decreuit ipsi Wischkoni testes nomiriare. Quiquidem Wyszek nominauit Iohannem de Mlodavino et Petrum de Rudolthowicze de cley- nodio paterno Ostoya, de materno vero Frymbark: Stanislaum de Sta- rzinicze de terra Welunensi, Iacobum de Papyesze; per auas autem de cleynodio Rogala: Petrum de Gluchow et Iohannem olim de Krzeszlow aduocatum de Sczuczow. Quos testes idem nobilis Wischek ad primas fe- rias secundas ad terminos Radomske proxime affuturos indicet; ipse vero nobilis Wischek eos, qui eum villipendebant, ad terminos in Radomske citabit. Quos testes domini iudex et subiudex acceptauerunt. 1446. Termini in Radomsk feria secunda post Exaltacionem sante Crucis (die 19. Septemhris). 95. [Radoms. V. p. 145]. Nota. In facie iudicij constitutus personali- ter nobilis Wyschek dictus Nazorek de Sulimirzicze, qui fuit per nobilem Dersiaum de Clobucowicze infamatus et in nobilitate infectus, coram iudi- cio per nobiles dominos testes suos est expurgatus. Primi duo: Iohannes de Mlodavino et Petrus de Rudolthowicze, de clenodio paterno Osthogya;

secundi duo nobiles Stanislaus de Starzini, Iacobus de Papyeze de cleno-dio materno dicto Frincbark; tercij duo Petrus de Gluchow et Iohannes olim de Crzeslow nunc aduocatus de Scyrzczow post auas de clenodio Rogalc. Hij iurauerunt et iuramenta deposuerunt in hec verba: Ita nos Deus adiuuat et sancta Crux, quod nobilis Wyschek dictus Nazorek de Sulimirzycze est de nostro sanguine progenitus et de nostris clenodijs et proclamacionibus existit Ostogya. Quare auctoritas dominorum ipsum Wy-schek circa nobilitatem et honorem remansit. 1446. Termini Pyotrcouienses feria secunda (s) ipso die sancti Iohannis apo- stoli (die 27. Decemhris). 96. [Piotr. VI. p. 164]. Nota. Prout nobilis Imbram de Iayky nobili Iohanni de Milakowo famam nobilitatis denegasset et viciasset, sibi crimen ignobilitatis obiciens, imponens et asserens, ipse Iohannes non immemor clare stirpis sue et suorum progenitorum pro extirpando vicio ignobilita- tis sex testes in eorum nobilitate preclaros nominauit et induxit: primos duos nobiles Wlosczibor de Przanowicze et Nicolaum de ibidem de cle- nodio Lazanky, qui tacto (s) iuramentum corporale testati sunt in hunc modum: Sic nos Deus adiuuet et sancta Crux, quia Iohannes de Milakowo post patrem suum et sanguinis est frater noster, deferens babatum, in me- dio crucem, proclamacione Accipiterorum, de clenodio Lazanky; alios duos, scilicet Nicolaum de Bylanowo et Dobconem de Lischowicze, qui eciam tacto iuramentum corporale testati sunt, quod Iohannes de Milakow post matrem suam est Nowyna de clenodio Lazanky ; tercios vero duos, scilicet Stanislaum de Troyaky et Iohannem de ibidem, qui similiter tacto iuramentum corporale testati sunt, quod Iohannes de Milakowo post auam est Ossorya de clenodio Lazanky, deferens rotam sine spandilibus alias przes zwon, de clenodio Lazanky. Cuius visa iusta iusticia eidem Iohanni plenum et integrum ius nobilitatis dedimus et perpetualiter damus. 1447. Termini in Radomsk feria II proxima ante festum s. Andree apostoli (die 27. Novembris). 97. [Radoms. V. p. 179]. Testes nobilis Blasij de Iankowicze contra nobilem Nicolaum Lubyathowsky de Zascrzow: nobiles Laurencius de Ostralanka Hamadeijow, Andreas de ibidem Hamadeijow; Stanislaus de Gaschin Stembark, Nicolaus de Wijcupy Stembark, Iacussius de Iaczkow Ostogey, Iohannes de ibidem Ostogey. Primi duo iurauerunt: Ita nos Deus adiuuat et santa Crux, quod nobilis Blasius de Iankowicze post patrem ipsius est frater noster de genere et sanguine nostro progenitus, et est de clenodio et proclamacione nostra Hamadeijow ; secundi duo iurauerunt: Ita nos Deus etc. quod nobilis Blasius de Iankowicze post matrem ipsius est frater noster de genere et sanguine nostro progenitus, et est de cleno- dio et proclamacione Stambark; tercij duo iurauerunt etc. quod nobilis Bla- sius de Iankowicze post auam ipsius est frater noster de genere et san- guine nostro progenitus et de clenodio et proclamacione Osthogeij. 1450. Termini, qui fuerunt in Radom feria tercia ipso die Pabiani et Seha-stiani martirum (die 20. Ianuarii). 98. [Radom. IV. p. 183]. Pro parte Wenceslai de Paznicze, quod ex- purgauit suam nobilitatem, prout ipsum inculpauerat Paulus de Rathoszin,

quod ipse non esset verus nobilis. Tandem idem Wenceslaus testes pro-duxit iuxta iuris formam, primos duos post patrem, videlicet Albertum de Paznicze et Sbigneum de ibidem de armis Lodza, et duos videlicet Albertus et Michael de Stralkow post matrem do armis Nowyna, et duos ex alienis armis, videlicet Owadow, videlicet Andreas de laschowicze et Boguslaus de Keskowy; hij testes iurauerunt quatuor, post patrem duo et matrem duo, quia verus est frater ipsorum de armis eorum, et duo alieni, quia est verus nobilis. Ideo ipsi penam quindecim adiudicamus. 1451. Termini Zakroczymienses die s. Kiliany (die 8. Iulii). 99. [Zakrocz. III. p. 141]. Nos capitaneus Zacroczymiensis de Czoszno- wo vallamus et interponimus vadimonium inter clenodia, inter Scheligij ab una, et inter Pomijani partibus ab altera, octoginta sexagenas, ut non per- cussionibus nec aliquibus guarris sed iure procedant etc. 1452. Termini curienses celebrati feria quinta proxima post Arnolphi (die 20. Iulii). 100. [Radom. II. p. 632]. Pro parte nobiiis Petri de Iablonicza he- redis, quia suam innocenciam expurgauit proprio iuramento et sex testium, de patris clenodio Iunosze per nobilem Iohannem Gerasz de Keskow, Ni- colaum de Iablonicza; de matris autem clenodio Slepowroni: Stanislaum de Cochanow dictum Abracham et Iohannem de Malaczin dictum Dros- dek; de aliquo autem clenodio per Dobconem de Zemakowy, Petrum de ibidem, fratrem suum germanum, contra nobilem Iohannem de Strzalkow, prout ipsum inculpauerat pro uxore sua et pro rebus domesticis, ita bona sicut sexaginta denarij, et pro repercussione seratarum domus ipsius noc- turno tempore furtiue, et pro recepcione uxoris ipsius; et pro istis omni- bus inculpacionibus expurgatus est per superius expressos testes, quod hoc non fecit nec inuentus est obnoxius. 1452. Termini curienses celebrati sunt feria V proxima ipso die Inuencionis beati Stephani, per nobilem Michaelem de Clonow iudicem curie, et alij transponuntur ad duas septimanas (die 3. Augusti). 101. [Radoms. II. p. 634]. Pro parte nobilis Iohannis dicti Bielina de Mislischowicze, quia suam innocenciam expurgauit proprio iuramento et testium contra nobiles de Mislischowicze, prout ipsum inculpauerunt Iaco- bus de ibidem et Andreas Nyedobilsky, quod non est furatus segetes de campo ipsis, per nobiles de paterno clenodio Byelini: Nicolaum de An- drzeowicze et Iohannem de ibidem; de matris autem clenodio Rola: Io- hannem de Keskow et Andream fratrem ipsius de ibidem; de aliquo cle- nodio per nobilem Thomam de Barszicze et Iacobum de Osuchow, qui sciunt et testificati sunt, quod non (cum) furibus vixit. 1453. Termini curienses celebrati sunt feria quinta proxima ipso die beate Prisce (die 18. Ianuarii). 102. [Radom. IV. p. 262]. Pro parte nobilis Iohannis de Strykowicze heredis, quia suam mnocenciam expurgauit contra laboriosum Grankam Archiw. kom. hist. t. IV. 19

Iohannem kmethonem condam de Sucka Wola et nunc de Iedlna, prout ipsi incuipauerat, quod ipsum furtiue et nocturno tempore depredauit et igne decremauit et predam alias lup de ipso receperat, et idem Iohannes expurgauit proprio iuramento et sex testium: de patris clenodio per Cle-mentem de Brzesze et Iohannem fratrem suum alias Czolky; de matris Nyeczuya, videlicet Iohannem de Parznicze et Iacobum de ibidem; de aliquo autem clenodio per Paulum de Brzeszani et Wenceslaum de Parz-nicze, quod ipsi sciunt et sunt testificati, quod hec omnia iuxta inculpa-cionem non fecit. 1454. Acta sunt hec sabbatho proximo ante dominicam Oculi que cantatur in ecclesia (die 23. Martii). 103. [Radom. II. p. 628]. Pro parte nobilis Stanislai de Owadow he- redis, quia coram iure curiensi personaliter comparendo suam innocenciam proprio iuramento expurgauit, prout ipsum inculpauerat quidam Strzesz fur, qui est suspensus in Solecz, quia ipse Stanislaus nunquam est furatus nec furatur in Przewloky, nec cum ipso vixit, et per nobiles dominos de patris clenodio: Iohannem Borkowsky et Barthosium de Borcowicze de clenodio Labacz; de matris autem clenodio Viskonem de Blogye. et Nico- laum de ibidem alias Krzywasznicz clenodio sic dicto; de aliquo videlicet nobilem Paulum de Gutow et Petrum de Cowale, quia sciunt et sunt testi- ficati et proprijs iuramentis confirmauerunt, quia idem Stanislaus nobilis de Owadow nec est furatus nec recipiebat in Przewloky cum Strzesz fure, nec ulam utilitatem habuit hec furtiue vixit. Ideo ius ipsum iustum fecit et ipsius iuramenta. 1455. Termini in Nove miasto feria quarta (s) die sanctorum apostolorum Philippi et Iacobi (die 1. Maii). 104. [Zakrocz. IV. p. 80]. Nos capitaneus Zacroczymiensis vallamus et interponimus firmi et rati vadij viginti sexagenas inter Iohannem de armis Morij ab una, et fratres ipsius, ut iure procedant, sed non percussio- nibus nec contencionibus, et inter Miroslaum cum fratribus. 1473. Termini curie regie maiestatis die sabbato in vigilia sancte Trinitatis (die 12. Iunii), anno Domini MCCCCLXXIII, presentibus his reuerendis in Christo patribus: Iohanne archiepiscopo Gneznensi, Iohanne Craco-uiensi, Iacobo Wladislauiensi, Andrea Posznaniensi, generosis et magni-ficis dominis Derslao de Rythwany Cracouiensi, Luca de Curnyk Posna-niensi, Stanislao de Ostrorog Kalischensi, Nicolao de Kuthno Lanciciensi pallatinis, Eustachio de Sprowa. 105. [Radom. V. p. 199]. Pro parte nobilis Nicolai alias Czyrnij Mij- klasz de Podole, quia dum et quando in conuencione Pyothrkouiensi ge- nerali per generosum Paulum de Iaszonka alias de Uchanya curie regie maiestatis marschalcum, dapiferum Sandomiriensem et Chelmensis et Bel- szensisque terrarum capitaneum generalem, coram regia maiestate crimi- nose et diffamatorie deturpasset, asserens ipsum Miklasz non esse nobilem nec ceteris nobilibus in genere suo fore parem, tandem idem Nicolaus

tanquam vir nobilis volens innocenciam suam expurgare et famam propriam elucidare, sex nobiles viros de sua stirpe genitos, de tribus clenodijs iuxta nostram et illorum dominorum in conuencione generali Radomiensi no-biscum presidencium diffinicionem produxit, videlicet Thobiam de Konskye et Iacobum Vyszoczsky de Wola Radwanska, fratres suos dilectos post patrem, qui zawyasza sagitta alba superposita deferunt in clipeo campi rubei pro signo eorum et proclamacio ipsorum Odrowasz ; alios vero duos de alio clenodio: Iohannem in szyr (s) de Gromadzycze, Iacobum de Gosdzelya awnculos suos post matrem ipsius dilectos, qui caput bauoli circulo in naribus appenso in clipeo pro ipsorum signo in campo rubeo deferunt, quorum proclamacio Vyenawa; tercios quoque duos de tercio clenodio seu domo: Iohannem de Zelychow, Stephanumque de Byechow heredes, awnculos suos post auam dilectos, qui pro signo eorum crzyvaszn in campo flaueo in clipeo deferunt, et ipsorum proclamacio Byaląnga, qui similiter per tactu sancta Cruce (s) corporale prestiterunt iuramentum in hunc modum: Ita nos Deus adiuuat et sancta Crux, quod idem Nicolaus alias Czyrnij Myklasz ab auo, a patre, a matre et a suis progenitoribus est nobilis et frater noster, de qua ac stirpe nobili paterna et materna le-gittime procreatus, videlicet de genere nobilium de proclamacione Odro-wasz et de clipeo eorum, quo ipsi utuntur communiter. Vero nos viso iu-ramento nobilium predictorum eundem Nicolaum nobilem esse de genere ipsorum et ceteris nobilibus fore parem approbauimus et presentibus appro-bamus, iuraque militalia omnia et singula, quibus ceteri nobiles (uti) con-sueuerunt, sibi et sue legitime posteritati adiudicantes. WYKAZ proklam i tematów herbowych, o ile one w języku polskim są podane *). Awdaniec (Awdanecz, Awdancz, Abdank), 20, 22, 27 in clipeo gyratu-ram alias byokotka deferentes, 53 pro signo ferunt lankawiczc, 67 pro signo lankawcam ferunt. Balia, 70 ferunt crucem cum medio in babato. Baranow alias Iunosze, patrz Iunosza. *) Dla odróżnienia piszemy proklamy wielkiemi początkowemi literami, przedmioty herbowe małemi, Liczby oznaczają numera zapisek.

bawola glowa, patrz Wieniawa. Biała (Bala), 26 de scuto dieto czolkow, in signo deferentes bouem. Białąga (Byaląnga), 105 pro signo crzyvaszn in campo flaueo deferunt. Bieleje (Byeleye), 81. Bielina (Belin, Belina, Belyna, Byelina, Bylini), 29, 32, 59, 61, 62, 68 qui sagittam cum cruce in babato deferunt, 74, 75, 76 babatum et intus babati crucem cum rogaczina gestantes. byokotka, patrz Awdaniec. Blozina (Bloszina), patrz Płoziny. Bolesty (Bolesti), 80. Boncza (Buncza), 33, 36 qui unicornum deferunt, 44, 57, 58, 69, 84, 90. Bujny (Buyni, Buyny, Buyno, Boyno), 8, 19, 26 de clenodio slepywron, 34, 38 qui deferunt crucem super babato et gamaleonem super cru­cem, 47 in clipeo deferunt babatum, super babato crucem et super crucem Domini slepy gawron. Chorąbała (Chorambala), 38 crucem in rota deferunt, 48, 52, 53, 70 crucem in rota ferunt et super crucem lilium, 79. ciecierza (czeczerza), patrz Gierałt i Osmoróg. Ciołki (Czolki, Czolky), 26, 33 vitulum in clipeo deferentes, 93, 102. Czawia (Czawya), 31 deferentes in clipeo duo babata et crucem. Czelechy, 13. Czeluść (Czeluscz), 51 qui deferunt duas dentes alias kli et crux serata alias crzisz szatwoczoni et proclamacio Zawotol. Dębno (Dambno), 41 gerunt in clipeo lankawicza in cruce. Dobruszka (Dobruszko, Dobruska), 20, 22 media tinka alias yazicz pro-quam rogaczy. Doliwa, 37 qui tres rosas in clipeo portant. Dołęga (Dologa), 23. Dowala (?), 73. Drużyna (Druzina), 7 signum ipsorum crziwaszn, 21. Dzeralth, patrz Gierałt. Frymbark (Frangebac, Frencbark, Frinbark), 45, 92, 94, 95. Gelitha, patrz Ielita. Gierałt (Gerald, Dzeralth), 31 in clipeo deferentes czeczerzo, 91 de cle­nodio osmorog et de clipeo czeczerza; patrz także Osmoróg. Gozdawa (Gosdawo), 37 qui lilium in clipeo deferunt. Grzymała, 56 tres turres post menia gestantes, 92 clenodium trium turrium. Habicz, 83 qui fłagellum portant super clipeo. Hamadej (Hamaday, Hamadey), 55, 60 albam aquilam mediam in cam­po rubeo coronatam gestantes, 97. Ianina, 26, 52, 53 qui gerunt clipeum in clipeo. Iasiona (Iassona), 69. Iastrzębcowie (Iastrzambczowe, Yastrzanpczow), 51, 82, 92 portant crucem in babato. Ielita (Gelitha), 10. jazicz (yazicz), patrz Dobruszka. Iunosza, 72 alias baranow, 78, 100. Kaja (Kaya), 59 de clenodio Radwan, vexillum ecclesiasticum et supe-rius crucem gestantes, 91. Kamiona (Camona, Kamona), 11, 15, 17, 18. kły (kli), patrz Czeluść. Kliza (Cliza), 5 znamienia wloczniey.

Kołomasza (Colmasz), 72 gestantes babatum in alio babato et superius crucem. Kornicz (Cornicz), 72. kroje (croye), patrz Rola. krzywaśń (krzywazn, crzyvaszn), patrz Białąga i Drużyna. Krzywaśnicz, 103. krzyż, krzyż zaćwieczony (krzisz, crzisz szatwoczoni), patrz No-wina i Czeluść. Kuszaba (Cusszaba, Cuczaba), 30 deferentes lapidem molarem wlgariter zarnow z paprziczo, 39, 81. Łabędź (Labacz), 103. Łada (Lada), 11, 18. Laski, 17. Łazęki (Łazanki, Lazaka, Lazank), 17, 41 gerunt in babato crucem, 87, 88, 96 deferens babatum, in medio crucem, proclamacione Accipi-terorum. łękawica (lankawicza, lankawicze, lancawca), patrz Awdaniec i Dębno. Lewart, proclamacio Waln, 51. Łodzia (Lodza), 51, 98. Luba (Lubicz, Lubicze), 51 deferunt babatum et in medio crucem et aliam crucem super babato, 58 deferunt duas cruces, imani sub ba­bato et alteram super babato, 84 ferunt babatum cum cruce, 85. Lubcza, 40 pro signo gerunt crucem absque parte una przewercze in babato. miesiące (mesandze), patrz Ostoja. Mora (Mory), 104. Moście z (Mosczicz), 60. Nagody, 3, 9. Nagorą (Nagoro), 49 deferunt crucem in babato, 50, 68. Nałęcz (Nalancz), 16, 86. Nieczuja (Neczuya, Nyeczuya, Nyeczuye), 41 qui gerunt crucem et ostrewy, 49, 50 deferunt ostrwam et crucem superius, 57, 86 qui fe­runt ostrew et super crucem, 102. Nowina, 16, 31 deferentes crucem in appendio, wlgariter krzisz w zawasse, 46, 57, 58 qui zawassam ferunt cum cruce, 84, 88, 96, 98. Odrowąż (Odrowasz), 105 qui zawyasza sagitta alba superposita defe­runt in clipeo campi rubei. Ogony, 12, 39. Osmoróg, 89 et czeczerza, 91 de proclamacione Dzeralth et de clipeo czeczerza. Osorya (Ossoria), 11, 18, 64, 66, 70 ferunt crucem cum medietate an-nuli, 88, 96 deferens rotam sine spandilibus alias przes zwon. Ostoja (Ostoya), 24 due lune dorso ad dorsum coniuncte, inter quas crux debet esse, 28 portant duas lunas ad se dorsis conuersas et crux in superficie earum, 34, 35, 49 duas lunas cruce mediante de­ferunt, 52 ferunt crucem et duas lunas wlgariter mesandze, 54, 59, 89, 91 portant duas lunas et crucem, 94, 95, 97. ostrwa, ostrewy, patrz Nieczuja. Owad (Owadow), 36 defferunt M sub corona, 98. paprzyca (paprzicza), patrz Kuszaba. Pilawa (Pylawi, Pylaw, Pylawa), 35, 56, 60.

Pirzchała, 67 qui foch ferunt. Płoziny (Plozini, Blozyni, Bloszina), 20, 22, 77 portant super rotha alias toczenicza crucem in rubeo campo albam. Pobog (Bobodze), 40 gerunt in clipeo crucem ante babatum. Połukosza (Polucosza, Polukosza), 63, 64, 66 gestantes asininum caput cum auriculis, 79. Pomiany (Pomyani, Pomyanow), 90 caput zamborinum cum gladio de- ferentes, 99. Poraje, 73. Powala, 67 sagittam alias rogaczina cum abside rotali ferunt. Prusy (Prussi) vel S1ubicza, 14, 77. Przerowa, 81. przewiercie (przewercze), patrz Lubcza. Radwan, 59 gestant vexillum ecclesiasticum et superius crucem et pro- clamacio Kaya, 74, 75, 89, 91. Rawa, 33 ursum cum domicella defert, 37 ursum cum virgine coronata deferunt, 40, 48, 64, 66 roch, patrz Pirzchała. rogaci na (rogaczina), patrz Bielina, Powała, rogaczy, patrz Dobruszka, Rogala (Rogale), 47 deferunt cornu wlgariter thurzen et duo cornua poyecznikem gelenąya, 65, 94, 95. Rola, 68 tres croye de rosa deferunt, 101. Samson (Sampson), 42. Slepowron (szlepi wron, slepy gawron), 8, 26, 47, 100. Słubica (Slubicza) vel Prussi, 14. Sokola (Socola), 60 clenodii Hamadey, pro signo clenodiali albam aquilam mediam in campo rubeo coronatam gestantes, proclamacio Socola. Stembark (Stambark), 97. Szeliga (Szeligy, Scheligy, Zeligi), 4, 80, 99. Szoraw, patrz Żóraw. Szreniawa (Sreniawa), 16. Taczała (Thaczali), 6 znamienia zoraw, 74, 75. Tarnawa (Tharnawa), 36 duas cruces deferunt in clipeo, 38 lunam sub cruce deferunt, 71 crucem cum luna pro signo gestantes, 86. toczenica, patrz Płoziny. Topor (Thoporow), 83. Trzaski, 73. turzeń (thurzen), patrz Rogala. Ulina (Ulanow), 90 portantes M sub corona. Waln, 51 in clipeo lewarth. Welmesz, 79. Wieniawa (Wenawa, Vyenyawa), 2, 27 deferentes caput bubali et in ore ansulam capitis, 43 bawola glowa, colce w nostrz, 47 ca- put bauolum cum uno rothulo, 48 caput bauolinum in rota in na- ribus, 105 deferunt caput bauoli circulo in naribus appenso in campo rubeo. Wilcze kosy (Wilcza kosza, wilcza kossa, wylcza cosza, wylcze cossy), 29, 32, 39, 77, 83. Wyskota (Wiscoty, Wiskotha, Wisskotha), 25, 29, 32. Wiza, 3.

włocznia, patrz Kliza. Wsczele, 78. Zachorz, 27 clenodium serpentum. żarno, patrz Kuszaba. zawiasa (zawassa), patrz Nowina, Odrowąż. Zawotoł, 51 de clenodio Czeluscz, qui deferunt duas dentes alias kli et crux serata alias crzisz szatwoczoni. Zeligi, patrz Szeliga. Zoraw (szoraw), 6, 35, 56. zwono, patrz Osorya. 

WYBÓR ZAPISEK SĄDOWYCH KALISKICH z lat 1409-1416, wydał BOLESŁAW ULANOWSKI. W przedmowie do pierwszej części VIII tomu Starodawnych Prawa Polskiego pomników staraliśmy się uzasadnić program, według którego należałoby postępować przy ogłaszaniu zawar­tego w księgach sądowych materyału. Ścisłe urzeczywistnienie tego programu możliwem jest tylko wówczas. gdy wydawca w szczególnie korzystnem znajduje się położeniu w stosunku do będących przedmiotem wydawnictwa ksiąg sądowych. To zaś ma miejsce jeżeli: 1) ma wydawca przed sobą wszystkie księgi pewnego sądu z XIV i XV wieku. 2) Jeżeli księgi te są uporządkowane należycie, lub gdyby nimi jeszcze nie były, jeżeli wolno wydawcy przystąpić do umie­jętnego ich uporządkowania. Nieczęsto jednak przystępuje się do pracy wydawniczej przy tak dogodnych warunkach. Rozklejanie całego szeregu ksiąg, układanie z nich nowych, łączenie luźnych zwitków w organi­czne całości, paginowanie nareszcie osiągniętych przy tem po­stępowaniu kodeksów jest wyłącznym przywilejem urzędników archiwalnych, którego im się nawet pod żadnym nie wolno po­zbywać pozorem. A nie mówiąc już o porządkowaniu, to i dru­giemu wymogowi nie zawsze można zadosyćuczynić. Dokładne przejrzenie wszystkich części składowych jednego archiwum są­dowego wymaga wiele czasu, a przedewszystkiem stałego pobytu wydawcy w miejscu przechowania badanych przezeń książek; to zaś nie zawsze jest możliwem. 

Zachodzi zatem pytanie, czy, będąc tylko w tem wyjątko-wem położeniu, należy brać się do wydawania zawartego w księgach sądowych materyału. Średniowieczne prawo polskie, chociaż nie przedstawia ta­kiej rozmaitości, jak współczesne prawo niemieckie lub francu­skie, wykazuje także pewne różnice według ziemi, w której się objawiało. Księgi sądowe Wielkopolskie lub Mazowieckie, Ku­jawskie lub Łęczyckie, inny nieco dają nam obraz sądownictwa i prawa, niż z tego samego czasu, pochodzące księgi Krakowskie, i najbliżej do nich stojące Radomskie i Wiślickie. Nie mamy obecnie ani tylu badaczy prawa Polskiego, ani przedewszyst­kiem tak rozległych środków materyalnych, aby módz się w naj­bliższym czasie spodziewać wyczerpnięcia sądowych naszych archiwów. Co najwyżej ukaże się jedna lub druga księga, albo też mniej lub więcej dokładnie zebrana wiązanka do jednej insty­tucyi odnoszących się zapisek, ale nie ma nadziei aby innych ziemi protokóły sądowe zostały chociaż na użyty przez Helcla sposób, tak prędko wydane. Wypływająca ztąd niedogodność bardzo jest wielką. Jak dotychczas rzeczy stoją, czerpiemy główną naszą wiedzę o śre­dniowiecznej praktyce sądowej z ksiąg Krakowskich, co pociąga za sobą pewną, dla nauki szkodliwą, jednostronność. Zwłaszcza daje się uczuwać bardzo dotkliwie brak choćby częściowego ogłoszenia ksiąg Wielkopolskich. Są wprawdzie widoki, że ukaże się niebawem pierwsza i bardzo interesująca księga Poznańska, ale kiedy się to stanie, nie można jeszcze na pewno przewidzieć. W tych warunkach wydaje nam się pożądanem każde choćby urywkowe wydawnictwo, dające nam możność zapoznania się z nieprzystępnym dotychczas materyałem. Mając jakąkolwiek księgę sądową w rękach, może z pra­wem polskiem obeznany badacz, wyzyskać ją w krótkim sto­sunkowo czasie — prawie zupełnie. Jeżeli przytem będzie wybór księgi trafnym, a wyciąganie zapisek przeprowadzone zostanie według pewnej przewodniej myśli, to jest wszelkie prawdopo­dobieństwo, źe powstały ztąd „wybór" będzie czynił zadosyć najważniejszym naukowym wymogom. Stawiać excerpującemu stałą przy tej pracy normę postępowania, byłoby całkiem nie-właściwem i nieprzydatnem. Księgi każdej prawie ziemi mają swój odrębny charakter, który powinien wskazać wydawcy, jaki zakres mają wziąść jego wypisy. Jedno tylko zalecić można pra­widło, którego przestrzegać winni wszyscy zajmujący się księgami sądowemi. a tem jest umieszczanie obok wybranych za pierw-

szem przeszukiwaniem zapisek i tych innych, które nie zawierając zresztą nic nowego, są z głównemi w bezpośrednim związku. Z wyłuszczonych właśnie powodów postanowiliśmy ogłosić pewną ilość zapisek, zaczerpniętych z księgi sądowej Kaliskiej z lat 1409—1416, a raczej z kilkunastu luźnych zwitków, które po ich uporządkowaniu złożyły się na osobną księgę. Mając wyłącznie ten tylko materyał do użytku, nie możemy zaręczyć, czy w jakich późniejszych księgach Kaliskich nie ma zwitków lub kartek należących właściwie do uwzględnionego przez nas okresu. Wzgląd ten był nawet jednym z powodów, dla których odstą­piliśmy od myśli ogłoszenia złożonej przez nas księgi w całości. Z drugiej jednakże strony zapoznawszy się z niezmiernie intere­sującą treścią tej księgi, uznaliśmy za bardzo dla nauki pożyte­czne wydać z niej chociażby tylko znaczniejszą ilość zapisek. Przy wyborze staraliśmy się zadosyć uczynić wszystkim słu­sznym wymaganiom, a ztąd poszło, że co najmniej połowa księgi odpisaną i wydrukowaną została. Nie potrzebujemy wskazywać po szczególe, jak cennym jest zawarty w księdze Kaliskiej materyał. Najważniejsze jej ustępy i wyrażenia oddaliśmy rozstawionemi czcionkami, wskutek czego już na pierwszy rzut oka można je dojrzeć i zauważyć. Między innemi uwzględniliśmy wszystkie daty roków wiecowych i po­wiatowych (termini generales et particulares), wszystkie po pol­sku sformułowane roty przysiąg, wszystkie zapiski herbowe itd. Co do samej księgi, to należy zaznaczyć, że jest ona jak wszystkie w ogóle księgi Wielkopolskie wielomówniejszą od współ­czesnych ksiąg Krakowskich. Niemało znajduje się w niej wpi­sów, którym odpowiednich nie odnajdujemy w księgach Mało­polskich Tak np. statuta wiecowe, których pojawia sie najwięcej w protokołach sądowych Poznańskich i Kaliskich. Ważnem jest w niej także dokładne wyliczanie sprawują­cych sądy nietylko na rokach wiecowych, co przestrzeganem jest zresztą i w księgach Małopolskich, ale i na małych roczkach, co znowu wyłączną jest właściwością Wielkopolskich sądowych protokołów. Księga nasza jest kopią. Dowodzą tego bardzo często wyda­rzające się opuszczenia całych zdań, które umieszczał następnie pisarz przy końcu odpowiedniej zapiski, zaznaczając odnośnikami, po którem słowie należy umieścić opuszczone wyrazy. Poprawki te nie są wpisywane między wierszami lub na marginesach, co mogłoby zachodzić i w brulionie, lecz przy końcu zapiski bez­pośrednio po ostatnim jej wierszu, tą samą rękę i atramentem.

Dla łatwiejszego przeglądu dodajemy tabellę chronologiczną roków niniejszą księgą objętych i wykaz sprawujących sądu w Kaliszu i ich zastępcow. (Domini seniores, principales; — locatenentes).

Nota terminos particulares in Kalis celebratos ipso die sancte Elizabeth sub anno domini M° CCCIX iudicio presidentibus Ni-colao Piwonsky palatino, Sepensky burgrabio, Stephano de Trze-szeivo iudicis, Iohanne subiudice (d. 19 Novembris 1409). 1. (p. 5). Testes ducit Andreas de Coritha contra Mathiam de Bar-ranowicze: primus Iohannes paruus de Bocgwedzwicze, secundus Sowanka de ibidem, tercius Petrassius de Czarnoszycze, quartus Thomas de Czar-nosky, quintus Derslaus de Cotarbi, sextus Dobeslaus de Cotharbi; duos compatres expressit circa nominacionem testium; — Rota: Iaco tho swatczimi, iacc Andrzey wraczal swgo pana Andrzeia badancz ygo czlo-wekem wthem gest odnego zavedl Andrzey newedzal bibil Maczkow czlowk. 2. (p. 7). Veniens Stanislaus ministerialis recognouit, quod citauerat tribus litteris Henricum de Bellani ad instanciam Katherine de Camenice; hos terminos non curauit, nec curare voluit, eciam idem ministerialis re-cognouit, quod uisitauit eundem Henricum monens et dicens, quare eosdem terminos super se dedisset astare; ipse istum non curauit. Nos uero presi-dentes iudicio et audientes recognicionem predicti ministerialis adiudicaui-mus predicte Katherine quadraginta marcas, pro quibus citauerat pre-dicum Henricum, in hereditate Belani, de qua citauerat eum, et super hoc predicta Katherina adiudicatum soluit. Nota terminos particulares in Kalis celebraturos proxima feria tercia post festum sancti Andree dominis iudicio presiden-tibus Sepensky burgrabio, Iohanne de Strzeszewo subiudice Ste-phano iudice. (d. 3 Decembris 1409). 3. (p. g). Testes ducit domina Elena de Clisewo uxor Szatkowsky contra Iacussium.... ciuem Kalisiensem: Primus Nicolaus de Prauanczino, secundus Scarbimir de Boguczicze, tercius Clemens de Poclankowo, quar- tus Thomas Czelley de Strzezewo, quintus Borzislaus de Orzekthi, sextus Drogomir; — Rotha: Iaco to swatczimi iaco tho dzedzczsthwo, gdzesz pani Elena szedzy, cupono zage prawe penandze, y penandze iez podniosla szan ve prawe nnigdi gich mosza nepostali. Archiw. kom. hist. t. IV. 20

[Nota terminos par]ticulares in Kalis celebratos ferio tercia post festum sancte Lucie sub anno domini M° CCC° IX iudicio presidentibus Sepenszky burgrabio, Iohanne subiudice, Stephano iudice. (d. 17 Decembris 1409). 4. (p. 12). Nicolaus de Proslino cum domina Hanka de Przegodzice habent peremptorium terminum ad proximos terminos particulares in Kalis celebraturos pro et super quinque marcis latorum grossorum, caucione fideiussoria. Nota terminos particulares feria tercia post Exurge Bomine in Kalis celebratos anno domini M° quadringentesimo X° iudi-cio presentibus dominis: Kebel burgrabio, Stephano de Tcrze-dzewo, Iohanne de Strzszewo, Nicolao Pywonski et Nicolao Zila. (d. 28 Januarii 1410). 5. (p. 23). Testis ducit Andreas de Prusi contra Dobeslawam de ibidem : primus Vbislaus de Galansky, secundus Stanislaus de ibidem, ter- cius Stanislaus de Kurowo, quartus Martinus de Galanski, quintus Climek alias Clemens de Paulowo, sextus Martinus Kotouicz de Prusi; — Rota: Iaco to swatczimi iaco sondrzeyowa domu neszsto do Dobeslauina ani po- cradzono ye rzeczi sadwe Grziwne, ani tego Ondrzey vszitka ma. Nota terminos particulares celebratos in Kalis feria tercia proxima post Inuocavit me anno domini M° quadringentesimo X° iudicio presentibus dominis Kebeyl burgrabio, Nicolao Py-wonski palatino, Stephano [de] Strzedzewo (d. 11 Februarii 1410). 6. (p. 25). Swansko ministerialis cognouit, quod de mandato iudicis inhibuit Nicolao de Visoczsko, quod non potest vendere uel obligare here-ditaria sua ibidem alicui, donec soluat Nicolao de Czirnino omnia debita, quadringentas XL marcas et dampna. 7. (p. 26). Testes Nicolai de Proslino contra Pech et Slawkowa: pri-mus Woiutha de Czechel, secundus Albertus, tercius Boguphael de Sa-dowe, quartus Dziuisius de Canszicze, quintus Stanislaus de Czechla, sextus Budzislaus de Kothoyeczsko; — Rota: Iaco tho swatczimi, iako Micolay zazwal Pecha a Hano prirwe, nisz viszla trzy lata rankoyemstw. 8. Albertus de Kotlino iusto iure acquisiuit super Mscislaum de Sti-perzno XVI marcas latorum grossorum, quas debet eidem soluere infra sex ebdomadas sub penis iudicii magnis. 9. Testes ducit Stanislaus de Galanski ad expurgandum furtum: pri-mus Iacobus de Galanski, secundus Laurencius de ibidem, tercius Iohannes Wansz, quartus Nicolaus Czeszancic, quintus Choczemir, sextus Martinus de ibidem; — Rota: Iaco tho swatczimi, iaco Staszek ani yego czeladz

rieyucradl swantcowa cona, ale ten con dobrowolne wszedl w yego dom a on gy opowadal sansandom. = Tenetur. = (z. p.). I 10. (p. 27). Testes ducit Ceslaus de Potcocze contra Philipum de Belczewo: primus Stanislaus de Paulowo, secundus Iohannes Wanszik de Galanski, tercius Budek de Kurowo, quartus Andreas de Kurowo, quintus Iaroslaus de ibidem, sextus Mathias de Paulowo; — Rotha: Iaco tho swatczimi, iako Czeslaw neporambil zapusti na Philippowe dzedzine, tu gdze Vosnim vcasoval arti tego vszitca ma. 11. Item alii testes eiusdem contra eundem: primus Paszco de So-vina, secundus Iohannes de ibidem, tercius Iacobus de Kotarbi, quartus Thomas de Kotarbi, quintus Derslaus de ibidem, sextus Petrus de ibi-dem; — Rota: Iaco tho swatczimi, iaco Czeslaw rambil zapustam, gdze Iachna dzirszala, a przes Philipowey voley ranbila y vszivala. 12. Neborza cum Ianussio de Droszewo habent terminum ad aduen-tum domini capitanei die tercia, quando iudicabit dominus capitaneus in Kalis. 13. Testes ducit Iaroslaus de Voyslauicze: primus Stephanus de Mo-dla, secundus Albertus de ibidem, tercius Andreas de Vixicze, quartus Petrassius, quintus Vincencius de ibidem, sextus Nicolaus Ogurczewicz de Chlewo; — Rota: laco to, iaco swatczimi, iaco Sczepan szedl gwal-tem na Iaroslawo dzedzino samosodm yswosznim ypomerzal go nedo-biw nanem prauem Nota terminos particulares celebratos in Kalis feria tercia post Letare anno domini M° quadringentesimo X° iudicio presi-dentibus dominis Kebeyl burgrabio, Alberto castellano Landensi Nicolao Pywonski palatino, Stephano de Strzedzewo indice, Io-hanne de Strzeszewo subiudice, Nicolao Zila subcamerarii loca tenente. (d. 4 Marcii 1410). 14. (p. 29). Rota, qua iurabit Iarandus de Vola contra Wirzbantham de Czelcze: Taco mi pomoszi bog etc. iacom sza ne phatal Virzbanthi za- yego gardln anigo w yego domu gwaltem sepal (za yego czolo, anim yego dobitka sdomu viganal gwaltem). 15. Dauid iudens inhibuit resignacionem ville Cliszewo Alberto, in quantum ipsam venderet in debito suo, quod idem tenetur eidem iudeo. 16. Testes ducit1)... Vbislaus [de] Kudaszeuicze, qui circa hoc fuit, se- cundus Michael Luboczicz eciam circa hoc fuit, tercius Scarbimirius de Boguczicze, quartus Stanislaus Kotarba de Sowina, quintus Mlodota de Brzibislauicze, sextus Przeczslaus de (Bogwedzewicze) filius Micossy; — 1) Zapiska w tej formie nie jest zupetna, brak w niej bowiem przytoczenia na samym poczaktu nazw powoda i pozwanego.

Rota: Taco tho swatczimi iacosmi przitem bili iaco Ianusz ne beszal gwal-tem na Stanislaw stan a ni mu ran dal, alisz mu pirwe Stanislaw dwc ranye daL 17. (p. 30). Testes ducit domina Czeszicowska contra Iohannem kme- thonem de Cosinow: primus Nicolaus de Pamaczino, secundus Wenceslaus de Scarszewo, tercius Bogussius de Coludowo, quartus Iohannes de Morawka, quintus Nicolaus de Morawki, sextus Petrus de Wawrouicze; — Rota: Iaco tho swatczimi, iaco Iaroslawa ne dala Ianowi dw policzcu. Ex aduerso testes partis aduerse: primus Mathias Liszek de Cosinowo, secundus Czeszco de ibidem, tercius Iohannes Wcislo de ibidem, quartus Woyslaus de Plewno, quintus Swanthoslaus lis de Carszino; sextus Marcus de Co- sinowo; — Rota: Iaco tho swatczimi, iaco Iaroslawa wsala Ianowi dwe crowe przesprawa. 18. (p. 31). Testes ducit Helena Climontonis de Paulowicze contra Nicolaum de ibidem: primus Borzislaus de Peczinowicze, secundus Przi-bislaus de Climanczicze, tercius Andreas de Magnuszewicze, quartus Derslaus de Prusi, quintus Philipus de Sulislauicze, sextus Nicolaus de Su-chorzewo; — Rota: Iaco to swatczimi, iaco Micolay dal Helene dwa policzki na wangrodze. 19. Testes ducit Iacussius de Vola contra Nicolaum Tarszeczski: primus Miroszek Pruski, qui fuit nuncius, secundus Ianussius de Clonowo similiter nuncius, tercius Dobessius de Szolowo eciam nuncius licet frater producentis, in quem pars consensit, quartus strenuus dominus Thomko de Yesercza, quintus Potconije (3) de Chudzicze, sextus Dobrogostius Mro-winski; — Rota: Iacom bil poslem do Micolaya od Iacusza, bi mu dal cone yego czloweka na ranki, a on tego vczinicz nechczal; ceteri ad testimonium. Noia terminos particulares celebratos in Kalisferia tercia post dominicam domine ne Longe anno domini M° quadringen-tesimo X° iudicio presidentibus Kebel, Nicolao Pywonski palatino, Stephano de Szedzewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis loca tenentibus. (die 18 Marcii 1410). 20. (p. 33). Dominus Ianussius de Szolowo cum Agnethe et suis pueris de Czirmino habent terminum ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum ingressum domini Regis in Kalis, quod illorum prius fuerit, super eo, si pueri prefate Agnetis et ipsa debeant respondere post mortem ipsorum patris et mariti sine ncua et speciali citacione, quoniam pater ipsorum Mathias citatus mortuus est et ad iudicium fuerat mortuus. 21. (p. 34). Testes ducit Benak de Camona contra dominam Van-cowa de ibidem: primus dominus Petrus vicarius de Gywanouice, secun-dus dominus Bartholomeus vicarius de Crisanowice, tercius Iohannes Ma-sovita, quartus Pasko de Blaskowice, quintus Clemens de Coludowo, sextus Dobeslaus de Woley; — Rota: Iaco tho swatczimi, iaco Benak newszanl Vbislawe sta grzywen nay ich vszitka ma.

22. Nicolaus Siccek ciuis Kalisiensis iusto iure acquisiuit quindecim marcas latas in Martino Rogassky, quas debet soluere infra sex septima-nas et quindecem iuxta ius terrestre infra et infra duobus septimanis, et supjer hoc iudicatum soluit, sub penis iudicii. 23. (p. 36)- Testes ducit Dirslaus de Potcocze confra Mathiam de Szdziuice; primus Clemens de Gelithowo, secundus Vincencius de ibidem, tercius Iohannes de ibidem, quartus Abraham de Latowo, quintus Vin-cencius de ibidem, sextus Clemens de Potcocze; — Rota: Iaco tho swat-czimi, iaco Dzrszecz dobil na Andrzew cztir grziwen namaczkowe czaszczi vszdziuicz y tho dobrowolne trzi lata trzimal. Nota terminos particulares celebratos in Kalis feria tercia post conductum Pasce anno domini M° quadringentesimo X° iu~ dicio presidentibus Kebel burgrabii, Nicolao Pywonski palatini, Stephano de Strzedzewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Nicolao Zila vexilliferi loca tenentibus. (d. 1 Aprilis 1410). 24. (p. 35). Stanislaus de Galonski productis testibus probauit et purgauit innocentiam suam super ascripto furto per burgrabium, et iudi-dicatum soluit. 25. Veniens Daniel iudeus confessus est coram iudicio, quod Philipus de Burdzew alias de Strzeszewo soluit eidem iudeo quinquaginta marcas, de septuaginta autem marcis dimisit liberum prefatum Philipum idem iu-deus asserens litteram fuisse crematam huius debiti, et cognouit ipsum Phi-lipum in tiullo debito sibi obligari nec teneri. 25. Venius Daniel et Nechama relicta Muszconis iudei confessi sunt, quod dominus Martinus de Donitrow soluit eisdem iudee et iudeo centum decem marcas, pro quibus fuit idem dominus Martinus eisdem fideiussor, litteram autem, quam ipsi iudei habuerunt prefati domini Martini fideis-soris dixerunt fore crematam uel perditam et exsolutam, et si apud aliquem expost fuerit inuenta, decetero nullus [erit] vigoris, valoris et momenti sed omnino mortua et deserta. 26. (p. 38). Testes ducit Pechnik de minori Visoczsko contra Nico-laum kmethonem de Psari: primus Czcik, secundus albertus Szpot de Ka-liszcouicze, tercius Borczco de Peczinouicze, quartus Clemens de Paulow, quintus Sech de Potcocze, sextus Iacussius de Kotarbi; — Rota: Iaco tho swatczimi, iaco Pechnik newszal Wance.... trisy copi zszreba istim, czso mu spustego dodawnano (s). 27. Testes ducit Vbislaus de Oczans contra Swanthoslaum de Dro- szino: primus dominus Martinus plebanus de Oczansz, secundus Swan- thoslaus przebiter (s), qui [hoc] circa fuerunt, tercius Petrassius Mancowski, quartus Nicolaus Nepotczocz de Proslino, quintus Martinus de Kurowo, sextus Bartolomeus de Prussi; — Rota: Taco nam pomoszi bog y swan- tha euangelia iacosmi przitem bili, gdi Swanthoslaw szedl na Vbislaow dom y ranil mu (sinow) sestrzencza a potem szedl tego dyna sa Vbislauem

gwaltem do caplanego domu y nagabal gy, a Vbislaw czso vczynil to vczi-nil Swantoslaowi (pro) bronaso gwaltowi za ygo poczantkem. 28. (p. 39). Testes — Abraham de Latouicze ducit testes contra Petrassium et Vichnam suam consortem: primus Iohannes Solowski, se-cundus Clemens de Yelithowo, tercius Paulus de ibidem, quartus Miroslaus de ibidem, quintus Iohannes de ibidem, sextus Nicolaus Yesz de Rzecti; — Rota: Iaco to swatczimi iaco ot Vichni ne nesono do Abrama rzeczi cha-sebna rzecza sa dwadzescza grziuen, ani tego Habram vszita (s) ma. 29. Testes ducit Paulus de Warowicze contra Nicolaum de ibidem: primus Otha de Modla, secundus Albertus de ibidem, tercius Andreas de Morawky, quartus Dobeslaus de Morawky, quintus Iohannes de ibidem, sextus Symon de Cholewo. — Testes partis aduerse, primus strenuus Ni-colaus de Biszewa, secundus Stanislaus Rzectha, qui circa hoc fuit, tercius Albertus de Gaurzialowice, qui circa hoc fuit, quartus Iohannes Wasz de Galansky, quintus Andreas de Bestrza, sextus Iacobus de Paulowo; — Rota: Iacom przithem bil gidi (s) Nicolay dawal swe penandze na szastaw de Szobesanek nicz sinowczwich penandzi neprzicladayacz. Nota termmos particulares celebraturos in Kalis feria tercia post dominicam Iubilate anno domini Millesimo CCCC0 decimo iudicio presidentibus dominis Kebel burgrabii, Nicolao Pywonsky pallatini, (Stephano de Strzeszewo iudicis), Petrassio Iacubowsky iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Nicolao vexilliferi lo-ca tenentibus. (d. 15 Aprilis 1410). 30. (p. 41). Testes ducit Velislaus de Gloski contra Iohannem Chrost: primus Iohannes Tomconis de Kotarbi, secundus Iohannes Wansz de Ga-lanski, tercius Blasius de Gloski, quartus Stephanus de Mancowski, qui sedet in Rzecti, quintus Nicolaus Czeszanczicz de Galanski, sextus Vbislaus de Zacouicze; — Rota: Iaco to swatczimi iaco sa wiszli trzsi lata temu rancoyemstwu, czso ranczili Velislaw przecziw Ianowi o trzi Grziwni. 31. (p. 42). Testes Pauli de Wawrowice contra Nicolaum de ibidem: primus Venceslaus de Wawrowice, qui circa hoc fuit, secundus Grzimas de Valiszewice, tercius Dobeslaus de Morawky, quartus Dominicus de Valiszwice, quintus Stanislaus de Valiszewice, sextus Spitek de Naczesla-wice; — Rota: Iaco to swatczimi, iaco kegdi yal Micolay powszdawni list de Starossk thgdi mal pisacz na ten list wsdawni tako dobrze yska iaco Micolaya. 32. Testes Stanislay Korab contra Iohannem de Lewkowo: primus Iaczk, qui circa hoc fuit, secundus Pywonski qui scit, tercius Borzislaus: Iacom wthem chodzil gei Staszek nechczal ranczicz za starostan Thomka dzsanci grziwen Lewkowskim; secundus testis: iacom przitem [bil]; et tercius: iaco the swatcza. 33. (p. 43). Sandiuogius de Kotlino cum Iacussio de Volla hincinde posuerunt fideiussores pro seruanda pace, Sandiuogius: Mscznam de Ma-

gnusszowice et Stephanum de Strzedzewo; — Iacussius: Nicolaum Rozust et Dobessium de Szolowo, sub pena vallata sexaginta marcarum. Nota terminos particulares celebratos in Kalis feria tercia die beati lohannis ante portam [Latinam] anno domini M° qua-dringentesimo X° iudicio presidentibus dominis Kebel burgrabii, Nicolao Pywonski palatini, Petrassio Iacubowski iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Nicolao Szila subcamerarii loca tenen-tibus. (d. 6 Maii 1410). 34. Iohannes kmetho de Koszminowo debet iurare contre dominam Czechoslawam de Czeszikow in hunc modum; — Rota: tacomi pomoszi bog iako czczo mi vszala Czechoslawa dwe krow tim kupil za dwe grzwni. 35. (p. 45). Phebronia relicta olim Petri Lasca de Lang evasit Ia-nusium Oracz et Iohannem Koslek, quod non debet respondere aliquibus creditoribus sui mariti de bonis paternis, ubicunque ipsa habet. 36. Veniens Iohannes de Strzeszewo publice clamabat presente Sta-nislao Scarszewski et audiente, quod seruat peccora pignerata iam quinque septimanis in iure domini subiudicis, que Scarszewski redimere noluit, quia sunt depulsa de Kalis. Nota terminos particulares celebratos in Kalis feria tercia post Reminiscere anno domini M° quadringentesimo XI iudicio presidentibus dominis Nicolao Baworowski burgrabii, Meczslao de Grodzelecz iudicis, Iohane de Strzeszewo subiudicis locatenentibus et Nicolao Pywonsky palatini. (d. 10 Marcii 1411). 37. (p. 47). Testes ducit Swanthoslaus Droszinski contra Sdzislaum de Scarszewo: primus Bernardus de Bernaczicze, secundus Vincencius de Szdziuicze, tercius Iohannes Bratuszski; — Rota: Iaco tho swatczimi, iako Swantoslaw ne vcradl sdzechovy coni ani tego vszitka ma. Anno domini M° quadringentesimo XI Gnezne in termi-nis generalibus celebratispost Letare iudicio presidentibus domi-nis: Sandziuogio Poznaniensi et capitaneo maioris Polonie, Mathia Kalisiensi palatino, Ianusio Kalisiensi, Ianussio Gneznensi, Kot Naclensi, Nicolao Santhocensi castellanis, Iacussio Iacca iudice, Bodzantha subiudice Kalisiensi etc. 38. (p. 48). Pena — Iohannes de Lewcowo tenetur penam trium mar-carum erga Petrassium lacubowski, sed solum iudicio et non parti. (z. p.) 1). 1) Z tych roków ta jedna tylko zapiska znajduje się w księdze Kaliskiej.

Nota terminos particulares celebratos in Kalis feria tercia post Iudica anno domini M° quadringentesimo XI iudicio presi-dentibus dominis Martino Slawski dapiferi Poznaniensis, Nicolao Baworowski burgrabii Kalisiensis, Nicolao Pywonski palatini, Petro Iacubowski iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Ianu-sio vexilliferi locatenentibus. (d. 31 Marcii 1411). 39. (p. 4g). Nicolaus Rosust tenetur [ponere] euictorem nobilem Martinum Semski ad proximos terminos particulares pro expedicione ab exitu belli ad valorem XX marcarum erga Ianussium de Wotszino. 40. (p. 5o). Nicolaus de Porasowo iusto iudicio acquisiuit super Ni-eolaum Rossust de Morawino, quod dimisit kmethones suos liberos de Zacxino a capite, et habent terminum ad prOximos terminos particulares hic in Kalis pro pena pocup. 41. Rota, qua iurabunt (testes) nunccy Zegothe de Goluchowo, Albertus presbiter de Sobotha et nobilis Butko de Czechla ut nunccy; presbiter more suo super euangelium: iaco smi bili posli ot Zegoti do Mi-colaya otmawayo rancoyemstwa a scot yeszcze wyego dworze stat (s) v to smi vidzeli. 43. (p. 52). Nemerza de Tymenecz cum Margaretha de Gagacz ha-bent terminum ad proximos terminos particulares ad audiendum a domi-nis, si prefata domina Margareta habet respondere propositionibus dicti Nemerze, an non eisdem; prefata Margaretha constituit Swebodam fratrem procuratorem cum pleno mandato. 43. Swanszco, Nicolaus et Iohannes fratres de Lewcowo debent infra sex septimanas expedire litteras Luthognei de Przespolewo a iudeis et de obstagio super dominam relictam Zegothe exemere, et alias fideiussores idoneos ponere dicte domine, et super hoc Luthogneus iudicatum so-luit. (z. p.). 44. (p. 53). Testes ducit Stanislaus de Scarszewo erga Wanconem de Raczcow: primus Sdzeslaus de Scarszewo, qui circa hoc fuit licet frater producentis, in quem pars consensit, secundus Iacussius de Phalanczicze, tercius Martinus de Bernaczicze, quartus Iohannes de Przedzino, quintus Iohannes Cromolicz de Gloski, sextus Stanislaus de ibjdem; — Rota: Iacom przitem bil, czso Stanislaw ranczil za scot Vancovi, to popelnil; ce-teri ad testimonium. 45. Nicolaus Barion iustoiudicio euasit Iohannem Koslek pro, eo pro quo Iohannes contra Nicolaum testes produxit, inter quos testes fuit 110-minatus Nicolaus de Zagorzino castellanus Cirzniciensis, et ipse Nicolaus negauit se fore dominum huius honoris, et cognouit Albertus ministe-rialis. (z. p.). 46. (p. 54). Stephanus de Srzedzewp astitit et stetit termino suo contra Petrassium de Szcudla pro spolio famuli sui et ablacione littera- rum ad ducentas sexagenas, pro quibus ipse Petrassius contra Stephanum

egerat, et super hoc Stephanus iudicatum soluit, ita tamen quod si prefati Petrassius et Stephanus habuerint aliquem terminum ad aduentum domini Regis uel ad terminos generales, extunc istas comparicionem et asstanciam domini iudicio presidentes annullant et irritant et ius cuilibet salwm reseruant. Nota terminos particulares celebratos in Kalis feria tercia post conductum Pasce anno domini M° quadringentesimo XI iu-dicio presidentibus Martino Slawski subdapifero Poznaniensi, bur-grabio Kalisiensi Meczslao de Grodzelecz Petrassio Iacubowski iudice, Iohanne de Strzeszewo subiudice, Ianussio de Kurowo vexillifero. (d. 21 Aprilis 1411). 47. (p. 55). Mandauerunt domini iudicio presidentes scribere hic ad librum, quomodo Nicolaus de Cretkowo, dum viuebat, per astanciam suo-rum terminorum contra Iaszconem de Czirnino acquisiuit XXXIII1/2marcas latorum grossorum, iuxta quod sue cantebant littere desuper confecte, in quibus assignata et data est possessio dicto Nicolao in sorte et parte hereditatis Iaszconis, dicte Czirnino, prefato Nicolao, — insuper prefatus Nico-laus iudicatum soluit. 48. (p. 56). Testes ducit Miroslaus de Szdziuicze contra Laurencium de ibidem: primus Swanthoslaus de Przedzino, secundus Vislaus de Ku-szino, tercius Santko de Boguslauicze, quartus Dobko de Desczna, quintus dominus Martinus vicarius de Dzirbino, sextus Martinus de Kurowo prope Krolicowo; — Rota: Iaco to swatczimi, iaco Miroslaw yest bliszi kthey dzedzine, yansz Wawrzinecz trzima poswem striyu nisz Wawrzinecz. 49. (p. 57). Dauid iudeus arestauit et inhibuit resignacionem he-reditatum suarum, quas habet Michael Barczski in districtu Kalisiensi, ne transeat. 50. Testes ducit Meczslaus de Sluszcowo contra Dobkam sororem suam germanam: primus Iacussius Bodzanczski, secundus Stanislaus Co-szina de Kuszino, tertius Lucas Pleuenski, quartus Bodzca de Boguslauicze, quintus Paszco de Desczna, sextus Miroslaus de Szdziuicze; — Rota: Iaca tho swatczimi iaco Meczslaw swe setrze Dobcze spelna posag zapla-czil w czem yey bil zastawo zastauil. 51. Domini iudicio presidentes mandauerunt iudicialiter, quod Iohan-nes Koslek solucionem faciens Nicolao Barion pro wlneribus potest com-petentem obligacionem sibi dare, quia dixit se pecunias non habere. 52. Swanszco ministerialis cognouit, quod clamauit et vocauit quater Albertum de Przeranye, quod ueniat ad iudicium et scriberet sibi termi-num cum strenuo domino Martino de Slawsco ad proximum aduentum domini regis uel ad terminos generales in Kalis, quod illorum prius fuerit, et ipse Albertus uenire noluit nec terminum scribere nec notario de nota ius seu pecuniam [dare], erat autem terminus eorum pro eo, quo dipse Albertus terminum iniuriosum contra dictum dominum Martinum stetit, quia debuit stare pro violenciis, et stetit pro scoltecia seu sorte hereditatis, et per hoc Archiw. kom. hist t. IV. 21

l62 ipse dominus Martinus termino suo contra dictum Albertum stetit et asti-tit et adiudicatum dedit, et prefatus dominus Martinus ad librum scripsit et notario ius seu pecuniam dedit. 53. (p. 58). Stanislaus de Scarszewo iusto iudicio acquisiuit frumenta kmethoni suo recepta super Venceslaum patruum suum de ibidem; et quia accio fuit pro violencia, dederunt domini iudicio presidentes ad dominos ipsorum seniores pro pena pocup. 54. Dzerszka Sandziuogy de Kothlino cum Iacussio de Vola habent terminum ad proximum aduentum dominum regis uel terminos generales in Kalis ad conpromittendum in et ad manus seu arbitrium dominorum iudicis et subiudicis, cum fuerint in Kalis; et hoc arbitrium debet sic fieri, quod illibere dimittant et ipsi domini ferant sentenciam iuxta industriam ab alto eis datam in causis dampnorum inter ipsos uertentibus. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia post dominicam Iubilate anno domini Millesimo quadringentesimo undecimo iudicio presidentibus dominis Nicolao Baworowsky bur-grabii Kalisiensis, Petrassio lacubowsky iudicis, Iohanne de Strze-szewo subiudicis, Iohanne subuenatoris de Qwatcowo locatenen-tibus, ceterisque dominis zuppariis et Officialibus. (d. 5 Maii 1411). 55. (p. 60). Cum burgrabius et iudicium regale destinauerant Pau-lum ministerialem ad Plessow ad intromittendum Meczslaum de Grodze-lecz ad possessionem realem wlgariter waszowacz in predictam ciuitatem, tunc Medzslaus cum ministeriali dicto sunt expulsi vi de ciuitate, propter quam expulsionem et non intromissionem incurrerunt penas regales iudi-cio et parti. 56. (p. 61). Martinus de Cirznino debet infra duas septimanas hic in Kalis in Regali iudicio statuere iudicem et scabinos de ibidem erga et aducrsus dominam Prachnam pro quibusdam frumentis, ut recognoscant co-ram iudicio regali, quomodo iudicauerunt pro eisdem. 57. Bogussius de Strzegowo astitit terminum peremptorium zaviti dictum super Iohannem dictum Garbacz, et domini decreuerunt acquisicio-nem eidem Bogussio iuridicam referendo se dumtaxat ad eum, qui termi-num huiusmodi peremptorium sibi assignauit pro quibusdam litteris sibi falsificatis, et super hoc prefatus Bogussius iudicatum soluit. 58. Veniens Iohannes Crosminsky peciit terminum prorogari Iohanni Garbacz contra Bogussium de Strzegowo dicens, quod idem Iohannes Garbacz non haberet peremptorium terminum in istis terminis particuia-ribus, sed dixit, quod esset primo secundus terminus et quod ad proximos terminos particulares post istos inmediate sequentes primo terminus pe-remptorius esset. 59. Domini zupparii et signanter Petrassius Iacubowsky loco iudicis assignauit terminum domino Blisborio ad proximos terminos particulares

pro penis dictis pocup, ita quod idem Petrassius Iacubowsky debet re-quirere principalem iudicem pro eo, quod Wirzbantha citauit et euocauit Scoltetum et kmethones de Cayewo, nunquam affectans iurisdicionem et iusuciam in eadem hereditate predictis. 60. Veniens dominus Blisborius nominibus capituli et suo constituit procuratorem suum nobilem Iohannem de Benewo cum omni facultate et potestate sub rathihabicione de parendo et soluendo iudicatum in causa, quam habent cum Wirzbantha et heredibus de Salowo. 61. (p. 62). Iohannes Oracz Sadcowsky coram nobis volebat que-stione procedere wlgariter zalowacz contra dominam Phebroniam relictam olim Laszce de Lang, extunc astans domina per hec verba respondit: ego parata sum solucionem facere, uero adduceret creditorem iudeum dictum Dauit; et ita dedimus predicto Oracz terminum ad proximos terminos particulares super eo, quod eundem iudeum statuere debet, et domina te-netur tunc solucionem facere. 62. (p. 63). Iohannes et Grzimko heredes de Dobrzicza iusto iure et vero iudicio per astanciam termini peremptorii lucrati sunt super Przibcone de Tondowo istam derogacionem, quam ipsis intulerat coram iudicio dicens: vos estis fures et fures reseruare soletis; — et pro ista infamia denotauerunt ipsi recipere mille marcas, si hoc esset possibile; sed pro pena dicta pocup dedimus ad dominos. 63. Nicolaus de Pawlowo asserens se arbitrum in parte Czeslay de Potcocz et dixit: domini ego veni ad graciam vestram tanquam arbiter ad interrogandum et paratus sum interrogare, sed socius, qui mecum de-buit venire, arbiter in parte alterius, iste non est, et nos condictauimus insimul qui ex nobis non esset pro eadem interrogacione, ut pars illius causam suam amittet, secundum quod Nicolaus de Pawlowo asserit predictam condicionem wlgariter vmowo; — et ita sibi Nicolao per astanciam termini lu-crum adiudicauimus secundum dicta ipsius et super hoc iudicatum recepimus. 64. (p. 64). Iohannes de Gruszicze procuracionem, tuicionem, guber- nacionem et defensionem domini Peregrini castellani Bninensis de Sobotka et eius omnium bonorum suorum hereditariorum mobilium et immobilium in manus domini Iohannis de Quatkowo venatoris Koninensis coram iudi- cio resignauit, et idem dominus Peregrinus de Szobotka castellanus Bni- nensis se et suos pueros ac omnia bona sua paterna hereditaria mobilia et immobilia, ut premittitur, predicto domino Iohanni de Quatcowo coram iudicio comendauit et conmisit dans et concedens memorato domino Io- hanni plenum mandatum et omnimodam potestatem agendi, defendendi, tuendi, gubernandi generaliterque omnia et singula faciendi in omnibus bonis suis promittens se ratum, gratum atque firmum seruare, quidquid per dictum dominum Iohannem in bonis suis et alibi in causis suis actum, factum, seu quomodolibet ordinatum fuerit in premissis perpetue habiturum. Nota terminos particulares celebratos in Kalis feria tercia infra Rogaciones anno domini M° quadringentesimo undecimo iudicio presidentibus dominis Nicolao Baworowsky burgrabio,

Petrassio Iacubowski iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Ianussio vexilliferi locatenentibus, Nicolao Pywonski palatino. (d. 19 Maii 1411). 65. (p. 65). Iohannes de Strzeszewo cum Derszca de ibidem habent secundum terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro sus-pensione Timconis in signum vindicte. 66. (p. 66). Iohannes de Ostrow ducit testes contra Iohannem filium Petri Lasca: primus Nicolaus de Beganino qui circa hoc fuit, secundus Mathias Sapala de Cuchari, tercius Michael de Wrzichoslawy, quartus Ia-cussius de Cotarbi, quintus Phalislaus de Rambczino, sextus Sandziuogius de Magnuszewicze alias de Kotlino; — Rota: lacom przitem bil gdi Po-trasz ranczil Ianowi za dzesancz grziuen grosszw yscini a sa grziwo pla-towo; ceteri ad testimonium. 67. (p. 67). Iohannes de Ostrowo cum Viszcone de Chrzanowo habent terminum ad proximos terminos generales uel particulares, postquam ipse Viszco solutus fuerit a captiuitate regia, qua nunc est obligatus super eo, super quo citauit illum. 68. (p. 68). Pena — Mathias Sapala fideiussit penas pocup soluere ad proximos terminos particulares tot, quod ministerialis cognoscet, qui missus est ad numerandum super pena XX marcarum. = Sed non est deleta propter ignoranciam; — Satisfactum est. = (z. p.). 69. Scolteti fratres Nicolai Syczek propinquitate acquisierunt scolte-ciam in Koritnicza et debent dare et soluere pecuniam infra sex septima-nas et scolteciam habere perpetue, et [si] non dabunt pecunias, careant scoltecia perpetue, et Nicolaus Pyuonski fideiussor debet expedire resigna-cionem scoltecie Iohanni. 70. (p. 6g). Strenuus dominus Iohannes Swadzba veniens coram iudi-cio confessus est, quod sic est concordatum inter ipsum et Iohannem Lanczski, quia prefatus Swadzba debet expedire litteram fideiussorie cau-cionis a strenuo domino Swema (s) ad festum beati Michaelis proximum, quod si non fecerit et non expediuerit, tunc prefatus Iohannes Lanczski debet repetere in bonis et hereditatibus ipsius Swadzbe, et debet esse prior ante omnes alios creditores. Nota terminos particulares celebratos in Kalis feria quarta post diem sancti Spiritus anno domini M° quadringentesimo XI iudicio presidentibus dominis Nicolao Szcirba burgrabio, Petrassio Iacubowski iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Nicolao Pywonski palatini locatenentibus, Ianussio de Kurowo vexillifero. (d. 3 Iunii 1411). 71. (p. 70). Veniens Albertus ministerialis cognouit coram iudicio, quod equitauerat et monuit ter dominam Vichnam relictam olim domini Sandziuogy palatini Kalisiensis et Iachnam filiam suam, quod daret et assi-

gnaret obligacionem et possessionem et alias faceret solucionem nobili Meczslao de Grodzelecz tantum et in tanto, quantum et in quanto sue canunt littere pro debito fideiussorie caucionis in iudea et ad iudeos Kali-sienses, que domina et filia sua nec ipsarum procuratores parere iudicato uoluerunt; et nos iudicio presidentes adiudicaumus dicto Meczslao penam pocup trium marcarum pro qualibet monicione et iudicio tantum et posses-sionis denegacione wlgariter wonsania, que similiter fuerat denegata. 72. Petrassius Iacubowski cum Andrea de Dirzbno habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis super spolio ville et mulieris interfeccione. 73. (p. ji). Iohannes de Strzeszewo cum Derszka de ibidem habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis pro suspensione Timconis et dampnis sexaginta marcarum. 74. (Testes ducit Sampor contra Boguphaelem de Zadowe: primus Martinus Cotarba, secundus Iaczco, tercius Petrassius frater eius, quartus Sulislaus de Cotarbi, quintus Stanislaus vexillifer Syradiensis de Masszewo, sextus Michael de Drosdowo castellanus Rudensis). — Testes partis ad-uerse: primus Derslaus de Quatcowo, qui circa hoc fuit, secundus dominus Iacobus plebanus de Byscupicze, tercius Andreas plebanus de Lewcowo, quartus dominus Paszco plebanus de Oczansz, quintus Hynczca Gayek, licet frater producentis in quem pars consensit, sextus Troyanus Gayek eciam frater producentis sed pars consensit; — Rota: Iacom przitem bil czso Boguphal bil vinowath Stamporowi, to mu zaplacil y tego gy poscil prosno vsti y ranko tej; ceteri ad testimonium. 75. (p. 72). Veniens Albertus ministerialis, qui missus fuit ad nume-randos kmethones in Cayewo, cognouit, quod sunt kmethones XXVI et duo scolteti, et pena pocup est a quolibet kmethone et seolteto octp scoti capitulo Gneznensi uel domino Blisborio, procuratori ipsorum et ville Cayewo, et iudicio tantum, que pene debebant solui hodierna die sub pena vallata XX marcarum. 76. Abracham Conopka cum Abram Rosust habent terminum ad pro- ximos terminos generales uel die tercia post proximum ingressum domini Regis in Kalis, quod illorum prius fuerit, pro infamia nobilitatis de- tracte, quam Abram Rosust detracxit Abrae Conopcze dicens ipsum fore non sibi similem, nec esse nobilem de quadruplicibus armis uel clenodiis. 77. Veniens Margaretha filia Slawconis consors Nicolai Stampor de Przigodzicze et ipse Nicolaus Stampor confessi sunt, quod Troyanus de Stbewo soluit totam taxam pecunie empte hereditatis medie Przigodzicze, et ipsa Margaretha tenetur aduc exsoluere et expedire medium mansum ibidem prefato Troyano cum dictis sortibus emptum; et super hoc Troya-nus iudicatum soluit. 78. Pena — Nicolaus Stampor tenetur penam trium marcarum pro eo, quod non soluto adiudicato recessit contra mandatum iudicii. (z. p.). 79. Nicolaus condam de Zimanouicze cum Andrea de Czemirowo habent terminum ad proximos terminos particulares ad audiendum volun-

tatem dominorum in produccione testium. — Item idem Nicolaus cum Io-hanne et Prosna de Szimanouicze habent eundem terminum ad proximos terminos particulares ad audiendum voluntatem dominorum super littera ad iudicium producta. 80. (p. 73). Andreas de Morawki per astanciam termini iusto iudicio evasit Iohannem de ibidem pro XVII scotis, pro quibus Iohannes Andream citauerat; et [super] hoc Andreas iudicatum soluit. 81. Andreas citauerat Iohannem de Dzirbino; veniens nunccius Iohan-nis cum Adrea coram iudicio terminum prorogauit, Andreas terminum scribere voluit, sed nuncius Iohannis notario de nota libri ius dare noluit et recessit, Andreas coram iudicio prima et secunda die stetit scribere volens et ius notario dare; et vocatus fuit et clamatus Iohannes et nunccius suus per Albertum ministerialem plus quam ter, ut veniret ad iudicium et causam scriberet, qui Iohannes non paruit; et nos adiudicauimus astanciam termini Andree contra Iohannem pro quinque marcis cum media, et super hoc Andreas iudicatum soluit. 82. Nicolaus Rosust et Nicolaus Pywonski iusto iudicio acquisiue-runt super Luthognewm de Przespolewo, quod Luthogneus debet dictos Ro-sust et Pywonski expedire de fideiussoria caucione ad dominam Zegocina, in qua ipsos ad eam obligauerat et obstagio exemere ac de iudeis et lit-teras eorum eliberare infra sex septimanas. 83. (p. 74). (Testes ducit Iohannes Wasz de Galanski contra Vbi-slaum de minori Galanski: primus Boguslaus de maiori Pawlowo, secun-dus Nicolaus de Pawlowo, Mlod (s), tercius Iohannes de Glen de minori Paulowo, quartus Stanislaus Kulasouicz de ibidem, quintus Martinus Scala de Prusi, sextus Stephanus de Canszicze licet gener producentis, in quem pars consensit). — Testes partis aduerse: primus dominus Mathias pres-biter filius Gorzcze de Galanski, secundus pater eius Iaszczo, tercius Ste-phanus Gerzicza, quartus Michael de Galanski, quintus Nicolaus Luboczicz de ibidem, sextus Nicolaus Polsca; — Rota: y swantha euangelia iaco tho swatczo, iaco Vbislaw lanoui y yego braczi ne rosoral trzci copczow y granicz ani colow tikal na gich. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria quarta infra octauas Corporis Cristi anno domini M° CCCC undecimo iudicio presidentibus dominis Sandiwogio palatino Poznaniensi, et capitaneo maioris Polonie generali, Bodzantha subiudicis Kalisien-sis. Nicolao Pywonski pallatini, Petrassio Iacubowsky iudicis, Io-hanne de Strzeszewo subiudicis, Ianussio de Modla vexilliferi loca tenentibus eciam Iurkone castellano Bechowiensi, Iohanne de Qwatkouo venatore Coninensu (d. 17 Iunii 1411). 84. (p. 75). Testes ducit Andreas Bardsky contra Meczslaum de Grodzelecz: (primus Benassius de Carnoska, secundus Petrassius de ibi- dem, tercius Nicolaus de Bogwedzewicze filius Victory, quartus Stephanus de Nadarsycze, quintus Yelen de ibidem, sextus Mathias de Sosnicze). —

Testes partis aduerse: primus Woywtha de Czechle, secundus Albertus de ibidem, tercius Stanislaus de ibidem, quartus Wenceslaus de Scarssewo, quintus Petrus de Curowo, sextus Peregrinus de Sobotka castellanus Bni-nensis — Rota: Iaco to swatczimi, cszo Meczslaw (szayw) sayal to sayal na swem a ne na Andrzeyewem. 85. Sweboda cum Nicolao de Wisoczsco habent terminum proroga- tum per presbiterum dominum Venczeslaum de Wisoczsco plebanum, quem Nicolaus debet constituere in eodem termino ad proximos terminos parti- culares, qui presbiter iurabit, quod procurauit ipsum Nicolaum sacramentis et corpore Christi, — contra dictum Swebodam et kmethones de Gacz. 86. Testes ducit Pasco de Sowina contra Nicolaum de Coskwy: pri-mus Ianussius de Cotarbi qui circa hoc fuit, secundus Pasco de ibidem, tercius Dobeslaus de Cotharbi, quartus Iacussius Floriani, quintus Albertus de Porunowo, sextus Laurencius Symonis de Sowina, qui circa hoc fuit quando se cognouit de fideiussoria; — Rota: Iacom przitem bil, gdi Mi-colay ranczil Pascowi sza list issz mw ymal vroczicz wedwu nedzelu agdi bi mv nevrocpl tegdi vinowat dzesancz grziwen; ceteri: Iacom przitem bili gdi posnal racoyemstwo Micolayg Pascowi. 87. Iohannes de Stralcow cum Vito Bochnek de Barthodzeye habent terminum ad proximos terminos generales uel ad aduentum domini Regis in Kalis, quod illorum prius fuerit, pro maxillacione, pro qua Iohannes Vi-tum citauerat, et medio tempore debent tenere yeras pacis trewgas usque ad terminum et post terminum duabus septimanis sub pena centum mar-carum vallata, pro qua pena pro Vito Bochnek strenuus dominus Ianussius castellanus Calisiensis, pro Iohanne vero Martinus de Regaschino sunt fideiussores. (z. p.). 88. (p. 77). Testes ducit Sdzeslaus de Bernaczicze contra Przedwo-gium Swaczba: primus Swantomirus de Sdziuicze, secundus Iohannes de Morawky, tercius Bolko de Desczna, quartus Nicolaus de Wardanszino, quintus Albertus de ibidem, sextus Przibislaus de Cussino; — Rota: Iaco tho swatczmi, cszo wczinil Sdzeslaw Micolayowi to wczinil za gego po-czatkem isz mv pirwey rani dal besaw na gego dzedzina. 89. Agnes relicta olim Cossolkonis cum Iohanne de Scudle habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro marito suo, ut asserit, per Iohannem interfecto. 90. Ianussius Oracz cum Dzemlicone fideusserunt pro Mathia Oracz ad statuendum dictum Mathiam Oracz ad diem beati Iacobi hic in castro sub pena vallata centum marcarum cum dimidia, alias sub priuacione omnium bonorum hereditariorum mobilium et immobilium. 91. (Testes ducit Andreas de Czemirowo contra Nicolaum de Szi-manouicze: primus Nicolaus de Lucom, secundus Philipus de Szetlewo, tercius Nicolaus de Zagorzino castellanus Krzincensis, quartus subagaso Albertus de Chudzicze, quintus Zemborius de Malachowo castellanus Czba-rensis, sextus Dobrogost Mrouiski castellanus Przematensis). — Testes partis aduerse: primus Przibislauus subdapifer Kalisiensis, secundus Grzimko

castellanus Bidgostiensis, tercius Laurencius castellanus Ostrouiensis, quar-tus pincerna Kaiisiensis de Gorasdowo, quintus Peregrinus castellanus Bni-nensis de Sobotka, sextus Grzimko de Kothueczsko; — Rota: Iaco tho swatczimi, iaco Ondrze ne vitrzimal pol Czemirowa trzidesci lat dobro-wolnez ale so ot menala zastawa. 93. Nicolaus Bauorowski burgrabius Kalisiensis iusto iudicio per astan-ciam termini lucratus est super strenuum dominum Iohannem Stawski de Kuczkowawola pecuniam pro capite homini interfecti, pro quibus Nicolaus contra Iohannem egerat, et hec astancia termini facta est pro eo, quod Nicolaus notarius de nota ius dedit et Iohannes non, et recessit non dans scribere; et clamauit eum ministerialis plus quam ter. 93. (p. 79). Testes ducit Iohannes de Szimanouicze contra Dobrogo-stium, Marcusium et Nicolaum de Marszelewo: primus Nicolaus Meniszew-ski qui circa hoc fuit, secundus Iohannes de Czolnochowo, tercius Iacussius de ibidem qui circa hoc fuerunt, quartus Adreas Malinski, quintus Petras-sius de Guthowo, sextus Mathias Clichowski; — Rota: Iaco smi przitem bili, gdi Ian Stanislauem dal Micolayeui sto grziuen na pol Szimanouicz na sastawo; ceteri ad testimonium. 94. Domini adiudicauerunt, quod domina Agnes relicta olim Iohannis Koslek habet coligere et conducere segetes et frumenta de allodio Gywa-nouicze ad iusticiam petentibus de ea. Nota terminos particulares in Kalis celebrato: ipso die di-uisionis apostolorum anno domini Millesimo quadringentesimo undecimo iudicio presidentibus dominis Ianussio burgraby, Ni-colao Pywonsi palatini, Petrassio Iacubowsky iudicis, Stephano de Strzedzewo subiudicis, Ianussio de Modla vexilliferi locatenen-tibus. (d. 15 Iulii 1411). 95. (p. 80), Ascripte sunt et adiudicate pecunie Nicolao Rosust quinque marce certi debiti, honeste uero Katherine et suis pueris relicte olim Ni- colai de Gretkowo due marce cum duobus grossis racione penarum, quas soluet dominis iudicio et zuppariis super sortem Iasconis in Cirsnino facta racione dictarum penarum. 96. Petrus de Curowo citauerat Martinum Szila de ibidem pro dua-bus marcis fideiussorie caucionis pene vallate et tribus marcis racione wlnerum; ueniens uxor sua dicti Martini dixit ibi sortem hereditatis tenere in iure sui dotalicii et Martinum nichil habere; domini iudicio presidentes decreuerunt, ubicunque prefatus Martinus inuentus et arestatus fuerit et de-tineri prohibitus siue apud uxorem siue apud aliam quamcunque personam, soluat persona illa prohibens tantum, quantum ipse Martinus soluere tene-retur; et super hoc adiudicatum Petrus soluit. 97. Pena — Agnes relicta olim Iohannis Coslek tenetur penas trium marcarum iudicio pro eo, quod citauerat Iohannem Wchacz pro capite ma-riti sui interfecti; etinierunt concordiam sine consensu iudicii.

 98. (p. 81). Testes ducit (Michael de Wirschoslaw contra Petrum de Curowo: primus Iaroslaus Odor de Bogaszicze, secundus Lutold de Pogrzi-bowo licet awnculus producentis, in quem pars consensit, tercius Corab Sta-nisliaus. de Cothogedsco, quartus Iohannes de Gnasdow venator Coninensis, quintus Sandko de Gnasdowo, sextus strenuus Georgius castellanus Becho-uiensis); — Testes partis aduerse: (primus Sbilud de Chelstow, secundus Iohannes de Dzirbino, tercius Iohannes venator de Golina, quartus Nico-laus heres de Gorasdowo pincerna, quintus Petrus vexillifer Kalisiensis, sextus Grimko de Dzirbino; — Rota: Iaco tho swatczmi, iako ten slad czo wosnemv vcasan ten dzirszimi yten gest na liscze). 99. (p. 82). Agnes relicta olim Iohannis Coslek iusto iudicio euasit Iohannem Wodni et uxorem suam relictam Nicolai Bali ciuem Kalisiensem pro septem marcis, quam Agnethem domini iudicio presidentes reseruaue- runt in sede viduali, sed si habet in uno alio dominio mariti sui. 100. Iohannes de Ostrow cum Przedslao de Bogwedzeuicze habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro eo, quod ipse Przedslaus debet Iohanni iusticiam ministrare cum uxore sua, ponendo iu-dicium hic penes iudicium terrestre. 101. (p. 83). Petrassius de Wawrowo astitit terminum, contra Mar-tinum de Qwatcowo pro verbis infamie honori et nobilitati derogantibus et violencia, et super hoc Petrassius iudicatum soluit. 102. Testes ducit Nicolaus de Galansky contra Martinum kmethonem de Droszewo: primus Michael de Galanski qui circa hoc fuit, secundus Bartholomeus de Galanski patruus producentis, sed pars in eum consensit, tercius Martinus Cotouicz de Prusy, quartus Albertus de Pscztculicze, quin- tus Glen de Pawlowo, sextus Laurencius de Galansky; — Rota: Iaco tho swatczimi, iaco Marcin prziszedl sgine carczmi na Micolaya do car- cpni y sdawal mv sla slowa ypirwey gemn dal dwe rane aczbi go Mico- layg Marczinoui vczynil, to vczinil sza gego poczantkem. 103. (p. 84). Veniens Meczslaus de Grodzelecz astabat terminum contra validum dominum Mathiam de Labiszino palatinum Gnewcouiensem super produccione testium; prefatus dominus Mathias audire per se uel per procuratorem ydoneum debuit, Meczlaus vero nominare; tandem ex parte domini palatini Syradiensis et capitanei Cuiauiensis iudicio et domi-nis presidentibus est presentata littera asserens ipsum dominum Mathiam in negociis, causis et mandatis domini nostri regis ipsum fore dominum Mathiam (s), et signanter in receptione et educcione pecuniarum a cruciferis in Cracouia; inhibens, ne nos aliquid in huiusmodi causa attemptaremus contra prefatum dominum Mathiam, alias attemptata anichilant et irritant; demum alia littera similis mandati similiter iudicio missa, cuius titulus non apparuit, ex parte cuius fuisset missa, fuit ad iudicium presentata. Nos autem visis litteris causam huiusmodi ad voluntatem et iudicium domino-rum nostrorum superiorum distulimus. 104. Petrassius Iacubowski cum Martino de Cirsnino habent termi-num ad proximos terminos generales uel die tercia post domini Regis proximum in Kalis ingressum super eo, quod Martinus locutus est aliqua Archiw. kom. hist. t. IV. 22

verba, que videbanlur fame iudicis contraria; que Martinus respondens dixit, se nesciuisse super se, per istum modum: nesciui istam rem super me; — Petrassius uero dixit: hoc mihi dixit prius in iudicio, pro quo ego volo lucrari. 105. (p. 85). Dominicus Drzemlik presentauit pecunias pro capite ministerialis interfecti et nullus apparuit, qui illa srecepisset; et propter hoc nulla dampna ipse Drzemlik iucurret. 106. Testes ducit Abraham de Latovicze contra Iohannem Chrost: primus Iacussius de Sovina, secundus Petrassius de Pawlowo, tercius Derslaus de Potcocze, quartus Bartholomeus de ibidem, quintus Miroslaus de Gelithowo, sextus Iohannes de Westre; — Rota: Iaco to swatczimi, iaco Ian naprzod abramoui rani dal aczbi czo Abram vczinil to vcznil za gego początkem. Nota terminos generales celebratos in Kalis in crastino beati Bartolomei apostoli anno domini M° quadringentesimo XI iudicio presidentibus dominis Sandziuogio palatino Poznaniensi et capitaneo maioris Polonie generali, Mathia palatino Kalisiensi, Ianussio castellano Kalissiensi, Iacca iudice, Bodzantha subiudice, Alberto castellano Landensi, Martino Slawski subdapijero Pozna-niensi, Ianussio Gneznensi castellano, Martino de Calmona Sira-diensi. (d. 2S Augusti 1411). 107. (p. 87). Testes Phalislay contra Cosczancam de Kosarzewo: primus Lasca Buszcowski, secundus Stanislaus Coszceszki, tercius Iohannes Iurcowski, quartus Swencski Petrassius, quintus Lascz Leski, sextus Sema-tha de Sadlno; — Rota: Iaco swatczimi, iaeo lascarz odbil Mscignewa prawim prawem o pol kampy y o pancz a dwadzescza grziuen; terminus testium in Conin iuxta iuris formam. 108. Testes ducit Philippus de Byelczewo contra kmethones: Mirco-nem cum filio Nicolao et Czechosz: primus Derslaus de Oczans, secundus Bogusius de Kowalewo, tercius Marcussius eciam de Kowalewo, quartus Nico-laus Pothkocz (quintus Mathias Kansziczsky), qui circa hoc fuerunt, quin-tus Naczko de Westrza, sextus Swanthoslaus de Rzekthy; — Rota: Ia-kosmi przitem bily, gdy pan Landsky slal swego soltissa do Filippa, abi bil milosczyw yego kmeczom a newwodzil so sznimi wprawo; ceteri ad testimonium. 109. (p. 88). Iacussius de Bogwedzowo iusto iudicio acquisiuit pro-pinquitate genologye super Ianussium de ibidem, sortem hereditatis eius-dem Bogwedzowo in viginti una marcis cum fertone, que sors fuit Nicolai fratris ipsius Iacusy, et super hoc Iacusius iudicatum soluit. 110. (Testes ducit Ianusius Oracz patruus Bronissy de Cliszewo con-tra Helenam uxorem Petrassy de Szadek: primus Andreas de Westrza, secundus Andreas de Zacowice, tercius Allexander ibidem de Zacowice, quartus Vbislaw eciam de Zacowice, quintus Iurga Chotowsky, sextus Do-

bek de Kotarby). — Rota inferiorum testium: Iaco to swadczimi, iaco Helena nema Micolaya swego manza penodzy any gich vzythka ma, ale czso ma, swe ma. — Testes partis aduerse: primus Albertus subagazo Chudziczsky, secundus Albertus Craczek, tercius Boguchwal de Sadowe, quartus Paszko Wissoczsky, quintus Albertus de Czechla, sextus Borzi-slaw de Rzekthy. 111. (p. 89). Boguszka de Naczeslauicze iusto iudicio et vero iure euasit Dzerzkam de ibidem pro incendio et suos pueros, quia confessa est Dzerska, quod iam lapsi sunt tres anni, et domini audita eius confessione et trium annorum prescripcione receperunt ab ipsa Boguszka adiudicatum. 112. Stanislaus Skarszewsky tenetur expedire litteras et dampna Ze-gothe et Micossy a domino Nicolao Gorka cancellario Poznaniensi, que dampna non debent se extendere nisi ad quantitatem prineipalis pecunie, sub penis regalibus magnis infra sex septimanas parti et iudicio. 113. (p. go). Dominus Martinus de Slawsko, subdapifer Poznaniensis, iusto iudicio euasit Albertum et Katherinam de Przeranye, pro duobus mansis scoltecie ibidem de Przeranye, quos duos mansos idem Albertus cum Katherina occupauerunt per iniuriosum terminum et minus iuste asta-tum contra eundem dominum Martinum, et propter hoc littera adiudicato-ria eorundem Alberti et Katerine est destructa tamquam victa; et super hoc idem dominus Martinus iudicatum soluit. 114. Michael de Desczna euasit Bartholomeum Kozankam per asti-cionem termini pro viginti et quinque marcis referendo se ad librum iudicii terrestris Coninensis, quod fuit eis terminus assignatus de Conin ad terminus generales in Kalis; et super hoc idem Michael adiudicatum soluit. 115. Domini iudicio presidentes reseruauerunt dominam Angnethem et pueros suos wlgariter passyrzbanthi circa iura priuilegii hereditatis Rpis-scwo visa prescriptione et diuturnitate annorum erga Swanthomirum, Io-hannem et Gywonem heredes de Czyrzmino; et super hoc domina cum pueris iudicatum soluit. 116. (p. 91). (Testes ducit Boxa plebanus in Strzalcowo contra Nico-laum de Croszmino: primus Franciscus de Kroszmino, qui circa hoc fuit, secundus Passco de Chorzewo, tercius Laurencius de ibidem, quartus Io-hannes de Kroszmino, quintus Ionas de Kroszmino, sextus dominus Nico-laus capelianus domini Naklensis). — Testes partis aduerse: primus Ste-phanus de Strzedzewo, secundus Stanislaus de ibidem, tercius Neborza plebanus de Czyrzmino, quartus Dobrogostius castellanus Premanthensis, quintus Zemantha Klimanthsky, sextus Michael de Wyrzchoslaw; — Rota: Iaco tho swathczimi, iaco Micolay dzerzy tho czonscz w Croszni-nye mimo trzydzesczy lath szranku newipusczayancz o yonsz kzandz boxa zalowal. 117. (p. 92). Domina Vbislaua cum Byenak et fratribus suis de Ka-mona debent facere demonstracionem infra hinc et terminos particulares ministeriali et duobus nobilibus pro piscina in Camona, qui ministerialis

et nobiles debent uidere, quantum dampnum facit leuacio aque dicte piscine (ultra antiquum statum aque). 118. Testes ducit strenuus Philippus de Zbrudzewo contra Andream de Skudla: primus Pribislaus de Kussyno, secundus Clemens de Glowczino, tercius Stanislaus de Kurowo, quartus Wisko de Peczinowicze, quintus Io-hannes Ghrost, sextus Boxa de Wola; — Rota: Iaco to swatczimi, iaco Filip Andrzeyewi daval wczasz pyenandze sedm grziwen, bi so zyzydow wiprawil azayno mv skodo neronczyl. 119. (p. 93). Albertus de Przeranye procurator Katherine uxoris sue cum Meczslao de Sluszcowo receperunt wlgariter zalasko, recognicionem wlgariter wstecz, an et vtrum Albertus demonstrauit pecunias, quibus de-buit redimere septem mansos in Sluskowo a domina Helena apud pleba-num in Kosczelecz ad festum Natiuitatis Christo, in quo termino obligaue-rat se soluturum dictas pecunias. 120. Testes ducit strenuus Philippus de Brudzewo contra Michaelem de Scarbimirzicze: primus Przeduogius Swadzba, secundus Mathias Gye-len, qui circa hoc fuerunt, tercius Stanislaus de Kurowo, quartus Vincencius Pothkocz, quintus Boxa de Wola, sextus Nicolaus de Byernaczicze; — Rota: Iacosmi przitem bili, gdi pan Filip przikazal dacz Michalowi pye-nondze, abi so wiprawil zzydow czczszosz rąnczil za pana Thomka, a Filip yswim towarzissem syanem swadzbą. 121. (p. 94). Nicolaus Roszust de Slawino ut principalis, Abram Ro-szust et Meczko de Sluscowo ut fideiussores Danieli iudeo Kalisiensi te-nentur et debent soluere omnia debita, que tenentur tam principalia, quam fideiussoria, scripta in litteris et non scripta, ad proximum festum ad diem Circumcisionis domini quacumque moneta et numero. tenentur sub penis regalibus et iudicii magnis, quod si non fecerint, extunc dominus capitaneus vel suus burgrabius debent ipsos principalem et fideiussores pignorare iuxta terre consuetudinem in ipsorum bonis. 122. (p. 95). Dominus Ianussius procurator Dobessy et Wyrzbanthe citauerat fideiussores suos, quorum quidam conparentes alii vero non, duo negauerunt sigilla ipsorum fore littere fideiussorie appensa, unus vero co-ghouit sigillum fore eius littere appense (s), quartus vero termino parere non curauit, et partibus disceptantibus super valore littere, an sit littera suspecta vel non, domini dictis partibus assignauerunt terminum ad proxi-mum aduentum domini regis die tercia in Kalis super declaracione valoris littere; et ibidem Albertus de Kothlino cognouit quod sigillum eius sit littere appensum et fideiussoriam caucionem cognouit se fecisse, et propter hoc adiudicauerunt domini, quod expediat quartam partem caucionis fide-iussorie in dicta littera contente, et super hoc dominus Ianussius canoni-cus Poznaniensis de Szolowo iudicatum soluit, quarta autem pars huius fideiussorie caucionis est et extendit se ad quinquaginta marcas, ille uero ficfeiussor, qui non conparuit in presenti termino, debet conparere ad pro-ximos terminos particulares in Kalis ad cognoscendum sigillum proprium littere caucionis appensum, si dicet sigillum suum, tunc soluet quartam partem fideiussorie caucionis, sicut ille prior fideiussor quinquaginta marcas, si non cognoscet sigillum esse eius, tunc habet terminum ad aduentum do-

mini Regis ut supra. — Solucio dictarum quinquaginta marcarum [debet fieri] infra annum sub penis regalibus parti et iudicio. (z. p.). 123. Testes ducit strenuus Paszko de Chrzastowo contra pueros Lascze: primus Stanislaus Olesky, qui circa hoc fuit, secundus Iohannes Iaroslawsky, tercius Sobko de Bukownicza, quartus Laurencius de Grabo-wecz, quintus Pachnik Blozeyewsky, sextus Bariczka Iaraczewsky; — Rota: Iacoszm przitem bil, iaco ten list sprawedliwe wyssed Paskowi otpyotrassa; ceteri ad testimonium. 124. Domini iudicio presidentes mandauerunt ministeriali de iudicio dato equitare, inhibere et clamare, ne aliquis nobili Iaskoni de Szolowo patri puerorum mutuo aliquid concedat sub spe restitucionis, uel ipsum ad caucionem fideiussoriam amodo et expost recipiat; nec aliquas alienaciones bonorum ipse Iasko facere sine consensu puerorum potest; debet autem ipse Iasko et eius pueri tenere et conplere, quidquid ante predictam pro-nunciacionem et mandatum prefatus Iasko fecit. 125. (p. 96). Testes ducit strenuus Philippus de Brudzewo contra Nicolaum ciuem Kalisiensem: primus Abraham de Glowczino, secundus Maczek de ibidem, tercius Climek de ibidem, quartus Derslaus de Prussy, quintus Nicolaus Sbikowsky, sextus Paszko Kozanka; — Rota: Iaco to swatczimi, iaco Micolay neszaszwal pana Filippa pospusczenu burkrapstwa az szecz nedzel wisla od dwadzescza grziwen czczo gy bral na gego dzedzynye. 126. Statutum dominorum et tocius terre, quod quicun-que habet aliquid facere in terminis (particularibus) generalibus cum aliquo, ille prima die coram iudicio coripareat et continuet non recedendo, usque finem facti sui recipiat et voluntatem dominorum audiet; et si quis ad terminos generales citare wlt, citet ante hoc diebus octo, alias citacio non valebit, et citans penam trium marcarum luet parti et iudicio tantum. 127. (p. 97). Honorabilis dominus Nicolaus Gorka etc. parte ab una, Michael, Petrassius, Neborza fratres de Wyrzchoslaw parte ab altera reci- piunt pro recognicione wlgariter powetsczy ad Nicolaum de Grodzelecz et ad Nicolaum Pywonsky et Martinum Kotarba, vtrum dedit idem Nicolaus terminum dictus partibus ad iudicium Gneznam, vel non dedit; si dedit, tunc dominus cancellarius Gorka est lucratus, si non dedit, tunc heredcs de Wyrzchoslaw sunt lucrati. 128. Nicolaus Roszust nominauit dampna sua ad ducentas marcas, de quibus habet sexaginta marcas sine iuramento minus duabus marcis de capitali pecunia et dampno, super residuitate vero producat testes (z. p.). 129. (p. 98). Testes ducit Nicolaus Roszust, Nicolaus Piwonsky alias de Brudzewo et Martinus de Yarnoltoua contra Swansconem et Iohannem, (Nicolaum et sorores et nepotes eorum: primus Meczko Sluscowsky, se- cundus Byenak de Gamona, tercius Andreas Przespolewsky, quartus Otto de Przespolewo, quintus Nicolaus de Dyrzbino, sextus Vitus de Dzyrz- bino; — Rota: Iaco to swatczimi, iaco czso Micolay szmorauina a Mico- lay ssbrudzeva y marczin szyarnoltowa wzol skodi czterdzesczy asto ydwe grziwne mimo szeszdzessionth grziwen przesz dw, czosz so przikazany.

130. Strenuus Iohannes, Przeduogius et Grzimko fratres Swadzbe de Dambe debent expectare adhuc quinque annis a data presencium etatem seu annos Zegothe Mathie filii de Carnino, et lapsis annis repetant in eo iure sedecim marcas cum sedecim scotis racione dotalicii Iancze soro-ris dictorum fratrum. 131. (p. 99)- Strenuus dominus Barthossius Wezemborg cum Byenas-sio iudeo Kalisiensi ex mutuo contractu ob spem concordie habent termi-num duabus septimanis post proximum festum sancti Michaelis pro exhibicione littere super cento X marcarum coram strenuo domino Martino dapifero Poznaniensi et Philippum (s) de Czelcza; terminus in Pysdri sub pena vallata centum marcarum ita tamen, si domini reuersi fuerint a domino Rege, alias post reuersionem eorum infra duas septima-nas; et fideiussores pro dicta pena vallata: Iohannes Roszust et Wirzbantha de Czelcze pro strenuo Bartossio, — pro iudeo Byenassio Dauid iudeus. 132. (p. 100). (Testes ducit Petrassius de Skudla contra Stephanum de Strzedzewo: primus Iohannes Czeley, secundus Peczynowsky, tercius Nicolaus Barion de Czechla, quartus Budko de ibidem, quintus Stanislaus de ibidem, sextus Peregrinus castellanus Bninensis). — Testes partis ad-uerse: primus Mathias de Vsczonowo, secundus Vbiszek de Kotarbi, ter-cius Iacussius de ibidem, qui circa hoc fuerunt, quartus Zauissius venator Kalisiensis, quintus Iohannes Chrost, sextus Iasko Grzibowsky; — Rota: Iacoszmi przitem bily, gdi Sczepan kupil weczne Strzedzewo y widirzzal mimo trzidzesczy lath; ceteri ad testimonium. 133. Testes ducit Abraham de Latouice contra Abraham Roszust ad purgandum nobilitatem; — Rota: Taco nam p. b. iaco N. de O. yest nassego sczitha nassego zawolana b. y nasz brath nassey krwe; — alia rota: Iaco to swatczimi, yaco yego baba tego clenota visla y naszey krwe yest; — alia rota: Iaco tho swatczimi, iaco yego macz stego cle-nota b. visla y nassey krwe yest; — tercia: iaco tho swatczimi, iaco yego maczerze macz stego clenota b. visla y nassey krwe yest. — Termi-nus dictis partibus a feria tercia proxime sequenti infra sex septimanas et vltra, secundum terre consuetudinem. 134. Abraham de Latouice cum Abraham Roszust habent terminum ad proximos terminos particulares pro falcacione prati, secundum quod prius habent in libro scriptum. 135. (p 101). Onsz cum castellano Gneznensi. — Ex arbi-trio dominorum infrascriptorum videlicet Martini castellani Syradiensis, Ia-cussy Iacca iudicis, Bodzante subiudicis Kalisiensis, pro parte strenui do-mini Ianussy castellani Gneznensis ab una, Nicolai Baworowsky burgraby Kalisiensis, Wisconis de Timenecz et Petrassy Krogulecz pro parte Andree Onsch unito, concordato et facto idem Onsch tenetur soluere dicto do-mino castellano Gneznensi XLIIIIor marcas latorum grossorum ad festum Natiuitatis domini proximum sequens, reliqua vero omnia, que inter dictos dominos castellanum Gneznensem et prefatum Onsch super ceteris rebus omnibus auri et argenti sunt complanata, et silencium perpetuum dictis par-tibus est inpositum super eisdem sub pena vallata centum marcarum.

Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proxima post festum sancti Mathei Ewangeliste anno domini Mil-lesimo quadringentesimo undecimo iudicio presidentibus dominis Ianussio burgrabii, Nicolao Pywonski palatini, Petrassio Iacu-bowsky iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Ianussio ve-xilliferi locatenentibus. (d. 22 Septembris 1411). 136. (p. 102). Domina Phebronia relicta olim Petri Lasca cum pueris suis dimisit liberos a iuramento testes strenui Paschconis de Chranstowo ita, quod amici debent illos super iniuriis concordare, in quos compro-miserunt. 137. (p. 103). Iohannes Wansch de Galansky astitit terminum iura-mentalem contra Vbislaum de ibidem pro eo, pro quo testes produxit, et rota superius scripta est, et rota scripta est Vbislay contra Iohannem. 138. Paulus ministerialis congnouit, quod Andreas Onsch iurauit et euasit strenuos dominos Iohannem castellanum Gneznensem et Martinum Slawsky pro argento, auro, gemmis et aliis rebus, quod nichil habet uxo- ris sua mortue et sororis dictorum dominorum, et super hoc dictus Onsch iudicatum soluit. 139. (p. 104). Testes ducit Gywanus de Crowicza contra pueros Pe- trassii Laska: primus Franek de Phalanczicze, secundus Iacobus de ibi- dem, tercius Nicolaus de Szulimouicze, quartus Spitko de Narcislauicze, quintus Venceslaus de Wawrouicze, sextus dominus Albertus plebanus de Raysco, quem producens expressit. 140. Domini iudicio presidentes debent interrogare, in causa inter Andream de Czemirowo et heredes de Marszelewo dominos superiores et pronunciare voluntatem dominorum ad proximos terminos particulares. 141. Rota testium suprascriptorum inferius de parte altera est conscripta. 142. Testes ducit Boguphael de Szadowe contra Sbilutum de Chel-stowa: primus Nicolaus Przoszlinsky, secundus Petrassius Gayek licet fra-ter producentis, sed pars in eum consensit, tercius Nicolaus de Wyszoczko licet eciam frater producentis, sed pars in eum consensit, qui circa hoc fuit, quartus Iohannes Wirzchanowsky, quintus Iohannes Parczewsky, sex-tus Stogneus de Wirzchanowo; — Rota: Iaco to swatcimi, iacosmi przi-tem bili gdi Sbilut rancil Boguphalowy za kmecze ysz mv ye mal vrocicz wedwu nedzelu. 143. (p. 105). Testes ducit honesta Wbislaua de Wirzchanowo con-tra Stogneum de ibidem: primus Nicolaus de Proszino, secundus Nicolaus de Wischoczko, tercius Leleszka de ibidem, quartus Iohannes de Westrze, quintus Venceslaus de Wtorek, sextus Nicolaus de Westrza; — Rota: Iaco to swatcimi, iaco Wbislawa witrzimala czanscz Wyrzchanowa mimo trzidiesci lat. = Tenetur IIIIor grossos. =

144. Heredes de Solowo cum Msczugio de Magnuschewicze habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis ad audiendam re-cognicionem ministerialis wlgariter wfstecz. 145. (p. 106). Testes ducit Hanka de Wancowicz contra Philippum fratrem germanum de ibidem: primus Nicolaus de Wawrovicze, secundus Petrassius de ibidem, tercius Iohannes de Crovicza, quartus Nemerza de Timenecz, quintus Vyslaus de ibidem, sextus strenuus lohannes Stobin-sky; — Rota: Iaco tho swatczimi, iako Philip wfsząl Hancze yeg ma-czerziszni pancz adwadzescze grziwen. 140. Testes ducit Philippus de Wawrowicze contra Hankam sororem suam de ibidem: primus Bartholomeus de Waurowicze, secundus Petras-sius de ibidem, tercius Nicolaus de ibidem, quartus Iohannes de Gaphrziya-lowo, quintus Stanislaus de Phalanczicze, sextus Ianussius Crowiczsky; — Rota: iaco to swatcimi, iaco Philip newsząl Hancze po yeg maczerzi ramv za scirzy grziwni. (z. p.). 147. Rota testium Gywani de Curowicze cuius testes superius : Iaco to swatcimi, iaco Potrasz Laska nedal . Gywannowy teyg roleig sza gąsz penodze wfsząl any yeg givan vszitka mal yarzney vgorzney. 148. (p. 107). Strenuus Iohannes Swaczba cum strenuo Iohanne de Staw habent terminum ad proximos terminos particulares ita, quod prefa-tus dominus Iohannes Stawscy debet statuere Iohannem Golitowski et Ni-colaum Yarziska ah cognoscendum, an Iohannes Stawski miserat ad Iohan-nem Swaczba, ut audiret finalem iusticiam inter ipsos hincinde. 149. Testes ducit domina Derska cum filio suo Stephano de Scarsz contra Stanislaum de Galansky: primus Albertus Coludowsky, secundus Bogussius Coludowsky, tercius dominus Nicolaus altarista de Calinowa, quartus Phalislaus de Coludowo, quintus dominus Andreas altarista de Staw, sextus Nicolaus de Yarzicze; — Rota: Iaco to swatcimi, iaco Dzerszka ne wfsząla po vmarle rancze dzeszanci grziwen penandzi Sta-nislaovi. 150. (p. 108). Abraham Rosust cum Abraham de Latouicze habent, terminum ad proximos terminos particulares ad audiendam sentenciam, quam debent portare interrogatis dominis ipsorum. 151. Ianussius de Sowina iusto iudicio lucratus est super Iacobum Sowanka, quod debet idem Sowanka Ianussio reddere litteras probate nobilitatis ipsorum infra sex septimanas sub penis iudicii trium mar-earum, et super hoc Ianussius iudicatum soluit. 152. Nicolaus et Berak cum Wbislawa de Camona habent terminum ad proximos terminos particulares ad audiendam libri recognicionem ad recognicionem ministerialis pro media piscina, — et quem releuabit libri recognicio et ministerialis, ille habebit mediam piscinam et cum orto; — iuxta recognicionem ministerialis. 153. (p. 109). Benak de Camona per astanciam termini sui iusto iudicio euasit mulierem dictam Stankowa de Oppatovia pro capite ma-

riti sui, pro quo dictum Benak citauerat, et super hoc idem Benak iudicatum soluit. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proxima post festum sancti Francisci anno domini Millesimo quadringentesimo vndecimo iudicio presidentibus dominis Ianussio burgraby, Nicolao Pywonski palatini, Petrassio Iacubowski iudi-cis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis locatenentibus. (d. 6 Octo-brio 1411). 154. Testes ducit Andreas de Wangri contra Nicolaum de Czemi-rowo: primus Boguslaus Malczewski, secundus Nicolaus de Lukom, tercius Derslaus de Potrowicze, quartus Szambor Malochowski, quintus strenuus Krczon castellanus Cruswiciensis, sextus Petrassius castellanus Chobelicen-sis vexillifer; — Rota: Iaco to swatcimi, iaco Ondrzey ma czterdzesci grziwen na pol czemirowa na zastawe. 155. Szegotha cum Micossio de Goluchowo debent resignare heredi-tatem Strzedzewo, quam soli in obligacione tenent, cum omni iure et do-minio et litteris seu firmamentis, que soli habent et eis vtuntur, quas litte-ras si non habent, extunc ponant fideiussores sufficientes in cento marca-rum honorabili et strenuo dominis Nicolao, canonico Poznaniensi, et Iacobo heredibus de Gorka; et si defectus in dicta obligacione ifuerit ita, quod centum marce in Strzedzewo haberi non possent, extunc dicti fratres Sze-gotha et Micossius tenentur in alia hereditate obligare et demonstrare, vbi complete a cento marcarum invenirentur decem marce census annui. 156. (p. 110), Testes ducit Margaretha de Coszmyn contra stre-nuum Sandiwogium de Yaroczino: primus Iohannes de Crosznino, qui circa hoc fuit, secundus Thomas de Kotarbi, tercius Przedslaus de Sowina, quartus Iacobus Sowanka, quintus Vbislaus de Cotarbi, sextus Mathias de Bogwedzewicze; — Rota: Iacom przitem bil, iaco pan Sandziwoy mal poslacz lawniky pitacz prawa de Kalischa, a przitem Margorzatha mala bicz, y neslal a potem osadzil prawo istal roky na Margorzathą; — ceteri ad testimonium. 157. (p. 111). Iohannes de Sowina tenetur penas Nestane erga Albri-cum de Ostrow pro capite fratris sui interfecti per eundem. (z. p.). 158. Vbislawa relicta Iarognei de Sowina lucrata est super Iohannem de ibidem solucionem capitis dicti Iarognei mariti sui per ipsum Io-hannem interfecti, et Vbislaua uxor dicti Iohannis consensit nec impedit ipsam in lucro suo, et super hoc Vbislaua Iarognei iudicatum soluit. 159. Zegotha de Goluchowo fideiussit pro Alberto et fratribus suis de Ostrow erga pueros domine Lescine, quod nunquam habebunt impedi- menta pueri dicte domine Lescine a proximis dicti Alberti et suorum fra- trum pro pecuniis dictis Alberto et fratribus per pueros Lescine soluendis; solucio pecuniarum [debet fieri] infra duas septimanas sub penis trium mar- carum parti et iudicio. Archiw. kom. hist. t. IV. 23

160. (p. 112). Pena— (Super Iohannem de Sovina pro capite Iaro- slai de ibidem per ipsum interfecti). = Non sunt del.ete. = 161. Testes ducit Stephanus de Strzedzewo contra Iacussium de Corzqui: primus Mathias Tlucimost, secundus Martinus de Cirnino, qui circa hoc fuerunt, tercius Sandziwogius de Cotlino, quartus Przibek sub-dapifer de Grab, quintus Derslaus niger de Pruszi, sextus Andreas Miro-slai de ibidem. — Testes partis aduerse: primus Iasko de Corsqui, secun-dus Michael de Stramicze, tercius Neborza plebanus de Czirznino, qui circa hoc fuerunt, quartus Pasko plebanus de Dobrzicza, quintus Petrus de Pe-czinovicze, sextus Mathias frater eius; — Rota: (Iaco to swatcimi, iaco ma). Iacosmi przitem bili, kegdi maczey zaplacil bonakowy trzy grziwni dwe nedzeli przed rokem. 162. Littera nobilitatis de Sovina — Domini iudicio presi-dentes mandauerunt deponere litteram in hospicio apud Nicolaum Scudlo uel apud alium, apud quem omnes consentirent; et si quis illorum, quos tangit littera, indigeret ea, ponat caucionem fideiussoriam pro sexaginta marcis pro restitucione ad locum littere eundem et pro sua necessitate vtatur littera, qua necessitate expedita ad eundem locum litteram depo-nat sub pena sexaginta marcarum. 163. Abraham Rosust cum Abram de Latovicze habent terminum tam diu, quam diu Abram de Lathovicze non probauerit nobilitatem suam pro pena pocup, que pendet in pronuncciacione et sentencia domino-rum iudicum. 164. (p. 113). Testes ducit Olbracht de Selaskowo contra Segotam de Boruczino: primus Petrus de Corzqui, secundus Albertus frater eius de ibidem, qui circa hoc fuerunt; — Rota: Iacosmi przitem bili, gdi Olbracht zaplacil Zegocze y gego bratu, czo mv bil vinovat. 165. Iohannes Chrost habet terminum ad XXIIII septimanas ad pro-ducendum testes et probandam nobilitatem et purgandam ignobilitatem et infamiam, qua infamauit ipsum Petrassius de Scudle, et probacio [debet fieri] iuxta nobilium et terre consuetudinem. 166. Testes ducit Teodricus de Cotlino contra Derscam de ibidem: primus Michael de Virzchoslaw, secundus Nicolaus Menisewski, tercius Przeczslaus de Clichowo, quartus Nicolaus de Grodzelecz, quintus Tho-mas Lobeski, sextus Nicolaus de Pantek; — Rota: Iaco to svatcimi, iaco to, gdze Dzirska Voysznemv vcaszovala, to Dzetrzich swego otcza yssswe vszival iglina copal mimo trzidescz lat. 167. (p. 114). Bogussius de Strzegow astitit terminum contra Mathiam Yelen pro XXVIII marcis referendo se ad iudicium in Ostrzechow et ad illum, qui sibi terminum huc in Kalis peremptorium assignauerat, et super hoc iudicatum soluit. 168. Honorabilis dominus Nicolaus canonicus Poznaniensis uel suus procurator cum Michaele et fratribus eius de Virzchoslaw habent termi-num ad proximos terminos peremptorium in Kalis ad audiendam pronun-

ciacionem iudicum interrogatis dominis ipsorum superioribus super reco-gnicione arbitrorum, an pars vnius arbitri uel duorum plus valeat in pro-nuricciando, cum sint diuisi et diuersi. 169. (p. n5). Derska de Cotlino debet dare quartam partem pecu-niarum videlicet quinque marcas cum sex scotis latorum grossorum Teo-drico de ibidem pro quarta parte mansi vnius cum quarta parte, quem idem Theodricus emerat a Nicolao, et ipse Theodricus debet demensurare quartam partem huius mansi et quarte cum pleno iure et dominio, quas si infra sex septimanas non soluerit, perpetue careat dicta sorte. (z. p.). 170. Testes ducit Theodricus de Cotlino contra Derzkam de ibidem: primus Dobrogostius castellanus Przemencensis, secundus Nicolaus castelia-nus Gorawsdowsky, tercius Petrassius de Cratkowo, quartus Iohannes Czol-nochowsky, quintus Woyvtha de Czechel, sextus Nicolaus Zila de ibidem; — Rota: Iaco to swatcimi, iaco pan Dzetrzich ne sedl na pane Derscze loka, ani gey Kosnikow sganal potrzikrocz gwaltem. (z. p.). Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia in vigilia XI milia virginum anno domini Millesimo quadrin-gentesimo XI iudicio presidentibus dominis Nicolao Baworowsky burgraby, Nicolao Pywonski palatini, Nicolao jilio iudicis, Io-hanne subiudicis locatenentibus. (d. 20 Octobris 1411). 171. (p. 116). Onsch lucratus est super dominam Margaretham re- lictam castellani Srzemensis restitucionem ad possessionem ville Kanthy, que fuit sibi per vim ablata, seruato tamen iure et priuilegiis ipsius do- mine Margarethe, et super hoc ipse Onsch iudicatum soluit; quem Onsch debet domina restituere ad possessionem cum pena p[ocup], quam reser- uant ad iudicium dominorum. 172. Givanus de Crobicza productis testibus, quos contra pueros Lascze, [producere debuit], quos Stanislaus Scarszewsky ut procurator a iuramento di-misit liberos, lucratus est quindecim marcas cum media in grossis iatis et mediam marcam communis pecunie, pro quibus idem Stanislaus Scarszewsky est fideiussor, quod pueri dicti Lascze debent infra duas septimanas po-nere fideiussores, ut pecunie prescripte sine dilacione soluantur infra hinc et festum Natiuitatis domini proximum sequens. 173. Vbislaua Iohannis de Sovina confessa est, quod idem Iohannes maritus suus interfecit Iarogneum maritum Vbislaue de ibidem, et prefata Vbislaua Iohannis renunccians iuri dotalicii et redotalicii sui in solucione capitis renunciauit sortem suam ibidem in Sovina soluendo caput Iaroslay dicte Vbislaue, et super hoc Vbislaua Iaroslay iudicatum soluit. 174. (p. iij). Veniens Albertus ministerialis cognOuit, quod equita- uerat et monuit ter Vbislaum de Galansky, quare non eduxit testes pro- ductos contra Iohannem Wansch pro graniciis et scopulis exaratis et fixura palorum, qui Vbislaus monicionem non curauit, neque curat; et prop- ter hoc idem Vbislaus tenetur dicto Iohanni Wansz penam pocup pro qualibet monicione tres marcas et iudicio tantum; et lucratus est idem Io-

hannes super dictum Vbislaum easdem granicies et dictos palos cum penis iudicialibus pro huiusmodi facto consuetis. (z. p.). 175. Testes ducit (dominus Voyslaus subdapifer Brzestensis contra Szegotham de Borucino: primus Virzbantha, secundus Stanislaus Ciuotsky, tercius Cazecz Solantsky, quartus Paulus Ciuoczi, quintus Martinus Ciuoczi, sextus Iohannes Ciuoczi). — Testes partis aduerse: primus Szavisza de Sbersco venator, secundus Iohannes venator de Qwatcowo, tercius Iurek castellanus Bechouiensis, quartus Nicolaus Pywonski, quintus Loranth de Gluchowo licet sit frater producentis, sed pars in eum consensit, sextus Visek Cchrzanowsky; — Rota: Iacoto swatczimi, iaco czo zastawil Ze-gotha strvmen, to zastawil na swem naprawem a ne na swantoslaowe. 176. Mathias de Radszadove iusto iudicio per astanciam suorum ter-minorum acquisiuit tantas pecunias et debita, quantas et quanta sue ca-nunt littere super hoc confecte, super Mathiam Yelen longe ante cita-tum et arestacionem pecuniarum tantarum, quantas pen.es se habet strenuus dominus Mathias Cosczelecz pallatinus Gnewcouiensis, et domini iudicio presidentes adiudicauerunt, quod ista arestacio wlgaritcr zapowecz est iusta et racionabilis, et ipse Mathias de Radzadowe est propinquior ad dictas pecunias quam alter vigore istius arestacionis, quas pecunias prefatus do-minus Mathias pallatinus tenetur et debet soluere dicto Mathie de Radza-dove in illo tempore et termino, in quo tenebatur soluere Mathie Yelen, et super hoc Mathias Radzadowsky iudicatum soluit. 177. (p. nS). Troianus de Camenicze astitit terminum contra Nico-laum Stampor pro una marca et pro dorka ac duobus phasianis wlgariter czetrzeve. 178. Marcussius procurator Katherine filie Derslay de Grzibowo astitit terminum contra Philippum de Galansky, awnculum dicte Katherine pro dotalicio materno XXX marcarum, et super hec dictus procurator Kathe-rine iudicatum soluit referens se ad illum nobilem, quem pro iudice rece-perant, qui eis hunc terminum assignauerat. 179. (p. ng). Albertus de Ostrow cum Vbislaua relicta Iohannis de Sovina habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro capite Iohannis fratris Alberti interfecti. 180. Rota Sophie de Cotlino: Iacom nepuscila Dzedtrzicha Prosno tey czansci bliscosci, czosz vcupil v Micolaia, 181. Iohannes Vodni ciuis Kalisiensis iusto iudicio per astanciam ter-minorum, ut asserit, lucratus est super desertam hereditatem Koselconis Gywanowicze, de qua citauerat, si qui essent heredes, XI marcas; et datus fuit ministerialis ad monendum eundem, ut veniat et respondeat, alias soluet iudicatum. 182. Przosna cum fratribus suis et sororibus de Luben habent termi-num cum Otha de Pruszinova peremptorium ad proximos terminos parti-culares pro quinquaginta scopulis wlgariter copcze et triginta signis wlga-riter snamona.

183.. Przosna una cum Iohanne et aliis pueris, fratribus et sororibus, ac relicta Stanislay et privingnis iusto iudicio euaserunt Otham de Pruszi-nowa pro impedimento oppole per Stanislaum maritum et patrem ipsorum facto super non admissione oppole ac scopulum angularem, et super hoc iudicatum soluerunt. 184. (p. 120). Nicolaus de Cothoiedsko confessus est se teneri debita tanta, quanta sue canunt littere, Symoni iudeo Kalisiensi, pro quibus debet cum eodem iudeo infra hinc et proximos sequentes terminos particulares conponere et vniri seu concordare (sub pena trium marcarum). Et idem Symon iudeus astitit terminum suum contra Andream de Szakovicze pro tanto similiter, quantum sue canunt littere. = Iam exsoluit. = 185. Ianussius cum filiis de Szolow et Msczugius de Magnuszevicze habent terminum ad proximos terminos particulares post festum Natiuitatis Christi proxime sequens ad audiendam voluntatem et pronuncciacionem do-minorum pro recognicione wlgariter wfstecz, quam fecit ministerialis Alber-tus inter partes predictas, quia debuit ministerialis equitare ad principalem subiudicem Bodzantham de Chlapovo et requirere eum, an assignauit et dedit terminum Msczugio, quod debuit comparere coram iudicio persona-liter et non per procuracionem ad recognicionem sigilli sui dicti Msczugy; veniens Albertus ministerialis cognouit, quod vna parcium dedit ius, quod dare debuit ministeriali pro equitacione ad subiudicem feria quarta vespere in crastino terminorum, et ministerialis dixit: si mihi alia pars non dabit ius meum, tunc restituam tuum; extunc altera pars [iuit] ad domum ministe-rialis die dominico sequenti proximo et dedit ministeriali seu dare voluit ius similiter, quod debuit, sed ministerialis recipere noluit et dixit: iam prius ius receptum ab altera parte restitui, propterea a te nolo recipere; sed ministerialis partibus certum diem non assignauerat. — Petimus infor-mari, si que parcium lucrata est, uel non. 186. (p. 121). Mathias de Bogwedzevicze habet terminum ad produ-cendum arbitros ad proximos terminos particulares erga Przedslaum de Potcocze: primus arbiter Andreas de Vestrza, secundus Iohannes de Bogwedzevicze et antiquus arbiter Nicolaus Zila; Czeslaus aducat Nico-laum de Pawlowo. 187. Testes ducit Mathias de Sovina contra Swanchnam de Vestrza: primus Stanislaus Conoppka de Ielitowo, qui circa hoc fuit, secundus Ia-nussius de Sovina, tercius Nicolaus Victoris de ibidem, quartus Przedslaus de Bogwedzevicz, quintus Ianussius de Cotarbi, sextus Ianussius de Co-tarbi; — Rota: Iacom przitem bil, gdi swanchna wfsząla spelna za platą dzedzini yąnsz veczne zaprzedala; ceteri ad testimonium. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proxima post festum omnium sanctorum anno domini Millesimo quadringentesimo undecimo iudicio presidentibus dominis Nicolao Baworowski burgrabio, Nicolao de Vilczina iudice, Iohanne de

l82 Strzeszewo subiudice, Nicolao Pywonski palatino. (d. 3 Novem-bris 1411). 188. (p. 122). Nicolaus Czeszanthe de Galansky cum Petrassio de Drossewo habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis post proximum festum Natiuitatis Christi super infamia ignobilitatis testis Nicolay. 189. (p. 123). Theodricus de Cotlino productis testibus acquisiuit super Derscam ipsam euadendo fossuram argille in illo loco, ubi Dersca ministeriali demonstrauerat, et debent omnes heredes uti communi fossura tamquam in loco communi (non destruendo), et ulterius non fodendo; — et est hoc correctum de mandato iudicii. 190. (p. 124). Testes ducit Iasco de Cuchari contra Olbracht dc Sze-lascowo: primus Iasco de Scudla, secundus Petrassius de ibidem, tercius Nicolaus Slanka de Morzaa (s) licet gener producentis, in quem pars consen-sit, qui circa hoc fuerunt, quartus Woyutha de Cechla, quintus Mathias Sapala, sextus Albertus de Cechla; — Rotha: Iacosmi przitem bili, iaco Olbracht ne poszicil Iaszcovi penandzi szeszczinancze grziwcn, ale ye Ia-szek vginego wfsząl za dzedziną; ceteri ad testimonium. 191. Zophia cum Theodrico de Cotlino habent terminum ad proxi- mos terminos particulares post festum Natiuitatis Christi proximum se- quens pro foueis argille, alias o glinky ad audiendam voluntatem do- minorum. (z. p.). 192. Vbislaua Iohannis consors de Sovina reseruata est circa iura dotalicii sui, iuxta quod sue resignacionis canunt littere, quas ipsa coram iudicio produxit, et domini easdem in suo robore reseruauerunt; et super hoc adiudicatum soluit. 193. (p. 125). Nicolaus, Albertus, Vitus cum Vbislaua de Sovina ha- bent terminum ad proximos terminos generales in Kalis pro capite fra- tris dictorum Alberti cum fratribus Iohannis interfecti per Iohannem ma- ritum dicte Vbislaue. 194. Iohannes Vodni cum Agnetha relicta Koselkonis habent termi-num ad proximos terminos particulares ad audiendam voluntatem domino-rum, si dicta domina debet soluere expensas mariti sui mortui. 195. Albertus ministerialis congnouit, quod equitauerat et monuerat Allexandrum et Vbislaum a Daniele iudeo, quare permisissent super se dicto iudeo terminos astare, tandem prefati Allexander et Vbislaus coram iudicio comparentes termino suo steterunt causas volentes dicere, prefatus uero iudeus non [conparuit], et adiudicauimus astanciam termini dictis A. et V. contra dictum iudeum; et adiudicatum soluerunt. 196. (p. 126). Honorabilis dominus Nicolaus, canonicus Poznaniensis, uel suus procurator cum Michaele et fratribus eius de Virzchoslaw habent terminum ad proximos terminos generales uel tercia die post proximum ingressum domini regis in Kalis ad audiendam pronuncciacionem iudicum

(interrogatis dominis ipsorum superioribus) super recognicione arbitrorum an pars unius arbitri uel duorum plus valcat in pronunciando, cum sint diuisi et diuersi. 197. (p. 127). Strenuus dominus Nicolaus locum tenens iudicis cum Medzcone de Sluscowo habent terminum ad proximos terminos particula-res in Kalis pro eo, quod idem Meczko dixit eidem domino Nicolao: me absente iudicatis sororem meam, sicut sorori mee placet; — terminus autem est peremptorius. 198. Dobka de Przerane iusto iudicio euasit Meczkonem fratrem suum pro srophis, capris et omnibus aliis, pro quibus contra ipsam egerat. 199. Domini iudicio presidentes adiudicauerunt, quod Meczko de Sluskowo potest detinere et ad ius aducere Petrassium de Przerane, si ipsum aput Dobcam uxorem suam inveniret sine lesura, et domina Dobka non debet tueri, protegere et defensare ipsum Petrassium maritum suum, si defenderit, soluat tantum, quantum Petrassius soluere tenetur dicto Meczkoni. 200. Meczko de Sluskowo cum Dobka sorore sua habent terminum ad proximos terminos particulares ad audiendam pronunciacionem iudicii super astancia minus iusti termini. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proxima ante festum sancte Elizabeth anno domini Millesimo quadringentesimo XI0 iudicio presidentibus dominis Meczslao de Grodzelecz burgraby, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Sirzeszewo subiudicis, Ianussio de Modla vexilliferi locatenen-tibus. (d. 17 Novembris 1411). 201. (p. 128). Meczko de Sluscowo confessus est se teneri XXV mar- cas communis pecunie honorabili domino Nicolao de Cosczelecz plebano, quarum medietatem tenetur et debet soluere ad diem Circumcisionis do- mini proxime sequentem iuxta continenciam tractatus inter ipsos factos (s), quam si non soluerit ad diem Circumcisionis, extunc ad diem Purifica- cionis Marie proxime sequentem tenetur et debet soluere integre XXV marcas in grossis latis seruato integro iure inviolabili littere arbitratorie super huiusmodi XXV marcis et pena vallata desuper confecte. Et ibi- dem prefatus dominus Nicolaus constituit procuratorem suum nobilem Lut- konem de Brzesze cum pleno mandato sub rathihabicione de parendo iudicato erga dictum Meczslaum cum dicto Meczslao presente in omnibus causis, quas habet cum dicto Meczkone pro pecuniis antedictis. 202. (p. I29). Iohannes Wodni ciuis Kalisiensis cum Agnethe relicta Coszelconis habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro pecuniis expensarum post festum Natiuitatis domini, et medio tem-pore supersedeant de causis,. non dimisso tamen fideiussore pro equis posito. 203. (p. 130). Honesta Dobka de Przerane per produccionem testium suorum euasit Meczkonem fratrem suum germanum de ibidem pro qua-

draginta mensuris frumentorum, pro quibus contra ipsam egerat, et super hoc iudicatum soluit. 204. Veniens Iohannes locum subcamerarii tenens de Strzeszewo con-gnouit, quod Iohannes de Chrostowo, qui per produccionem testium de quatuor armis seu clenodiis euasit Petrassium de Scudle pro infamata nobilitate et super hoc adiudicatum soluit, qui ab eadem infamacione se expurgauit. 205. Veniens Albertus ministerialis congnouit, quomodo Stephanus de Strzedzewo debuit testes producere contra Petrassium de Cudle, cui Ste-phano unus testis videlicet Iohannes Chrost fuit infamatus pro nobili-tate, qui a infamacione predicta se expurgauit, qui tunc testes suos per-duxit pro hereditate Strzedzewo, cuius tunc visa perduccione testium eidem Stephano de Strzedzewo prefatam hereditatem adiudicauimus et Petrassio alias Swinka de Scudla perpetuum silencium pro eadem impo-nentes cum omnibus suis proximis; et adiudicatum soluit. 206. Agnes relicta olim Koselconis de Scudle cum Iohanne alias Wchacz de ibidem habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro recognicione wlgariter ofstecz ad iudicem Marszelewsky, qui tunc pronunciauit voluntatem suam. Nota terminos particulares in Kalis celebratos in vigilia Epiphanie in Kalis anno domini Millesimo quadringentesimo duodecimo iudicio presidentibus dominis Vincencius de Potkocze burgraby, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strze-szewo subiudicis, Iohanne de Modla vexilliferi locatenentibus. Nicolao Pywonsky palatino. (d. 5 Ianuarii 1412). 207. (p. 131). Testes ducit Mscisco de Scripno contra Andream de Scudle: primus Stephanus de Strzedzewo, secundus Stanislaus de Srzekty licet sint compatres producentis, tercius Bartholomeus de Glowczino, quar- tus Iacussius de Wawrow, qui circa hoc fuerunt, quintus Troyanus dapifer Lanciciensis, sextus Woyslaus subdapifer Cuiauiensis; ceteri ad testimo- nium; — Rota: Iacosmi bili przitem, iaco pan Tomek starosta nekasal panczdzesant grziwen zaplaczicz Misciscowy panv Andrzeyovy. 208. Hector de Wischosko cum domina Margaretha relicta olim Bo-gussy de Tursko habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis ad audiendam voluntatem iudicis (Marszelewsky) Nicolay de Wilczina, 209. (p. 132). Ianussius Garbacz de Carnosca cum Bogussio de Twar-dowo habuerunt peremptorium terminum sicud hodie die Epiphanie super eo, pro quo Bogussy citatorie canunt littere; veniens nunccius eius dixit, quod haberet Bogussius pro maiori in terminis generalibus in Ostrzesow, extunc nos mandauimus predicto Bogussio portare litteram recognitoriam a ludicio ibidem, quod haberet pro maiori, ad proximos terminos parti-culares. 

310. (p. 33). Iudeus Szabday lucratus est super Petrassium de Cu-rowo mediam terciam marcam cum sex grossis latorum grossorum, quas soluere tenetur infra sex septimanas et vsuram exinde crescentem; pro usura concordare tenetur, cum iudeo predicto infra duas septimanas [sub pena] octo scotorum parti (et iudicio). = Iudicio satisfecit pro pena, sed non parti. = 211. Szegotka de Boruczino iusto et vero iudicio lucratus est super Olbracht de Szelascowo duas marcas latorum grossorum, pro quibus debuit testes ducere: duos videlicet nobiles et vnum presbiterum, quos non edu- xit, ad recognicionem Pauli ministerialis, quas soluere tenetur infra sex septimanas sub pena trium marcarum parti et iudicio. 212. Testes — Testes ducit Nastka de Czechle contra Iohannem de ibidem: primus Mathias Szapala, secuadus Nicolaus de Grodzelecz, ter- cius Michael de Wirzchoslaw, quartus Iohannes de Cirnino, quintus Pe- trassius de Scudle, sextus Nicolaus Barion de Czechel; — Rota: Iacoto suatcimi, iaco Nastka na tą cząscz czo ye yest yan dobil bliscoscą, poloszila dzesancz grziwen swego poszagu. (z. p.) 213. (p. 134). Veniens Paulus ministerialis recognouit, quod Przed- slaus de Sdziuicze iurauit wlgariter poprziszangl tria wlnera super Iohanne de ibidem, extunc visa audicione et recognicione Pauli ministerialis adiu- dicauimus eidem Przedslao nouem marcas pro eisdem wlneribus super dicto Iohanne. Solucio infra duas septimanas unam marcam et ulterius procedendo usque ad nouem persoluendo sub penis iudicii magnis et partis. (Et idem Iohannes tenetur penam trium marcarum iudicio). = Iudicio satisfecit. = Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proxima post festum sancte Prisce anno domini Millesimo qua-dringentesimo duodecimo iudicio presidentibus dominis Vincencio Potcocz burgraby, Nicolao de Wilczina iudicis, Marcussio de Marszelewo subiudicis locatenentibus et ceterique domini zupparii et officiales. (d. 19 Ianuarii 1412). 214. (p. 135). Lutco de Brzesze ut procurator et cum procuratorio Regali submisit se et astrinxit nomine domine Katherine et suorum puero-rum de Yastrzambniky statuere et ponere Andream alias Andrasz de Bo-guczicze ut iudicem ad proximos terminos particulares, coram quo Andrasz causa est introducta ut coram iudice inter dictam dominam de Yastrzam-bniky er pueros parte ab una et nobilem dominum Laurencium de Gro-dzecz parte ab altera pro homine, quem idem Laurencius cum ministe-riali arestauit. 215. Barthosius de Glowczino cum strenuo Grzimalca habent termi-num ad decem et octo septimanas, quod idem Grzimalka debet portare litteram domini regis, quod est in seruicio Regali et in mandatis regalibus. 216. (p. 136). Abram Rosust cum Abraham de Latouicze habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis ad audiendam sen- Archiw. kom. hist. t. IV. 24

tenciam et voluntatem dominorum sub penis et purgata infamia nobili-tatis ac educcione testium ipsus Abrahe de Uathouicze. 217. Testes ducit Margaretha de Tursco per Lutkonem de Brzesze procuratorem suum contra Boguphalem de Szadowe: primus Luthogneus de Lewcow licet sit producentis mariti filiaster et consanguineus, in quem pars consensit, secundus Iohannes de Crosznino, qui circa hoc fuerunt, ter- cius Albertus, castellanus Landensis, quartus Albertus de Chudzicze suba- gazo wlgariter podkone, quintus dominus Iohannes plebanus de Turszco, sex- tus dominus Mathias plebanus do Goluchowo; — Rotha: Iacosmi przi~ tem bili, kyegdi Bognphal ranczil sza yactora swego brata, isz nemal yactor szalouacz otho, ocz na Margorzata zalowal;— ceteri ad testimonium. 218. Dobka de Przerane iusto iudicio audita recognicione libri terre-stris et visa exhibicione littere iudicis adiudicatorie euasit Medzconem fratrem suum de SIuszcowo pro eo, quod idem Meczco dixerat, quod pre-fata domina iniustos et iniuriosos terminos steterat, et super hoc Dobca adiudicatum soluit. 219. (p. 137). Meczko tenetur penam trium marcarum Dobcze de Przerane sorori sue pro eo, quod idem Meczko dixit coram iudicio, quod Dobca soror sua iniuriosum terminum contra ipsum stetisse. (z. p.). 220. Symon iudeus iusto iudicio acquisiuit super Alexandro de Sza-covicze octo scotos capitalis pecunie et a quolibet grosso unus aleusis septi-manatim pro usura racione caucionis fideiussorie; Alexander soluat iudeo octo scotos infra duas septimanas sub pena trium marcarum. 221. Derslaus de Grzibowo cum Stanislao Corab de Cothoiedsco ha-bent terminum ad proximos terminos particulares peremptorium super ac-cione per Dersiaum contra Corab facta eo, quod idem Korab ingessit se de accione, cuius procurator non fuit, ut ipse Derslaus asserebat. 222. Bogussius de Strzegowo cum lohanne Garbacz de Carnosca ha-bent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis ad statuendum arbitros in ipsorum causa racione annotate falsitatis litterarum. 223. Dorotha ciuis Kalisiensis cum Stachna de Broniszeuicze habent terminum ad proximos terminos particulares ad audiendam voluntatem et sentenciam dominorum super eviccione domine Halscze de Peczinouicze pro quodam cingulo argenteo ad valorem viginti marcarum, pro quo Do-rothea contra dominam Stachnam egerat; et ipsam Stachnam evicit Halsca de Peczinouicze, et ipsa Halsca retulit se ad alium evictorem, a quo dixit se predictum cingulum habuisse, cuius allegans senectutem dixit ipsum, quis sit, quis dies (s) nescire (s). 224. Agnes relicta olim Iohannis Coslek astitit terminum suum contra Iohannem Vodni ciuem Kalisiensem pro media marca racione expen-sarum, pro quibus ipse Iohannes Vodni arestauerat ipsam Agnetham, et de-buit Iohannes audire voluntatem et sentenciam dominorum et non con-paruit, et sic est ipsa domina absoluta et adiudicatum soluit.

225. Szawissius de Budziczno astitit terminum suum contra Paszo-nem de Wiszoczsko pro eo, quod non statuit strenuum dominum Petras-sium Tarchala coram iudicio ut compositorem et iudicem pro septem wlne-ribus, quem astrinxerat se statuendum. 226. Boguphael de Wiszoczsko astitit terminum suum super Paszco-nem de ibidem pro decem et nouem scotis latorum grossorum referendo se ad illum nobilem, qui ipsis terminum ut peremptorium assignauit, et adiudicatum super hoc prefatus Boguphael soluit. 227. Veniens Albertus ministerialis congnouit, quod equitauerat et monuit secundo Philippum de Galansky, ut veniret et solucionem faceret Katherine nepti sue, alias Derslao procuratori suo de Grzibowo. 228. (p. 139). Relicta olim Iacussii Ligansz de Yestculky astitit terminum suum contra Wneslaum de ibidem pro capite mariti sui per Vneslaum interfecti. 229. Testes ducit Iohannes de Leszoua contra Bogussium de Strze-gowo: primus Andreas de Szacowicze, secundus Vbislaus de ibidem, ter-cius Stephanus de Strzedzewo, quartus Mscislaus de Scrzipno, quintus Peych de Wawrouicze, sextus Venceslaus de ibidem; — Rota: Iacoto swatcimi, iaco Ian szastauil boguszevy wponczi awedw dzesztu grziven swą cząscz wleszoue, czosz bogusz dzerzy od yana. 230. (p. 140). Wladislaus dei gracia Rex Polonie etc. vobis Sandziwo- gio palatino Poznaniensi et capitaneo maioris Polonie generali necnon iudici, subiudici ceterisque camerariis et officialibus, iudiciis nostris regalibus in Kalis presidentibus, nostris fidelibus dilectis graciam regiam et omne bonum. Fideles nostri, datur nobis intelligi, qualiter cum validus Mathias palatinus Gnewcouiensis capitaneus Wladislauiensis terminos quosdam nomine gene- rose domine Wychne relicte olim Sandziwogy, palatini Kalisiensis, et filia- rum ipsius Margarethe consortis sue et Anne coram vobis habuisset, qui- dam ipsius aduersarii in absencia ipsius in modum contumacie terminos huiusmodi contra ipsum et ipsam Wichnam et eius filias astiterunt, et sen- tencia contra eum occasione earum dominarum ad instanciam aduersario- rum suorum est prolata, sed quia idem Mathias tunc in conuencione Cru- ciferorum in Grabye erat in nostris et Regni nostri negociis constitutus propter quod huiusmodi terminis, ubi pro quibusdam debitis ad instanciam iudeorum est condempnatus, non potuit quouismodo interesse, et iterum eundem Mathiam versus Thorun ad Cruciferos pro nostris pecuniis dirigi- mus et destinauimus. Vobis igitur nostris firmis damus Regalibus in man- datis seu in commissis seriosius iuiungentes, quatinus easdem sentencias vestras, si quas contra ipsum ad eandem Wichnam et eius filias in eius tulistis absencia, eciam et pro debitis iudeorum prorogantes et omnes alios terminos, si quos coram vobis habet uel habiturus est coram vobis usque ad nostrum aduentum ad maiorem Poloniam prorogantes, et diferre de- beatis, nec ipsum interim aliqua presumatis iudicare racione, quousque in maiori Polonia dante domino fuerimus constituti, et eciam pro debitis eorundem iudeorum ipsum et eandem Wichnam nullomodo impedire per- mittatis. Datum in Medica feria secunda in crastino sancti lluce Ewange- liste anno domini Millesimo quadringentesimo vndecimo. — Relacio vene- rabilis in Cristo patris domini Nicolay, archiepiscopi Haliciensis.

231. (p. 141). Testes partis aduerse videlicet Szegothe de Boruczino contra Wyslaum, subdapiferum etc.: primus Szavisza de Sberszco venator, secundus Iohannes venator de Quatcowo 1), quartus Nicolaus Pywonski, quintus Lorant de Gluckowo licet sit frater producentis, sed pars in eum consensit, sextus Wyszek Chrzanowsky; — Rota: Iacoto swatcimi, iaco czo zastavil zegota strzumen, to zastauil na swem na prawem a ne na swantoslaove. 232. Testes ducit Mathias de Sovina contra Swanchnam de Westrza: primus Stanislaus Conoppa de Yelitowo, qui circa hoc fuit, secundus Ia-nussius de Sowina, tercius Nicolaus Victoris de ibidem, quartus Przedslaus de Bogwedzeuicze, quintus Ianussius de Cotarbi, sextus Iacussius de ibi-dem; — Rota: Iacom przitem bil, gdi Swanchna wsząla spelna zaplatą dzedzini yansz veczne zaprzedala; — ceteri ad testimonium. 233. Testes ducit Iasco de Cuchari contra Olbracht de Selaszcouo: primus Iasco de Scudla, secundus Petrassius de ibidem, tercius Nicolaus Slanka de Morza licet sit gener producentis, sed pars in eum consensit, qui circa hoc fuerunt, quartus Woytha de Czechla, quintus Mathias Sa-pala, sextus Albertus de Czechla; — Rota: Iacosmi przitem bili, iaco Olbracht ne poszicil Yascoui penandzi szescinatcze grziuen, ale ge Yaszek v nego wsząl za dzedziną; — ceteri ad testimonium. 234. Testes ducit Mscisco de Scirpno contra Andream de Scudle: primus Stephanus de Strzedzewo, secundus Stanislaus de Rzekti licet sint conpatres producentis, tercius Bartholomeus de Glowczino, quartus Iacus- sius de Wawrowo, qui circa hoc fuerunt, quintus Troyanus Lanciciensis, sextus Woyslaus subdapifer Cuyauiensis; — ceteri ad testimonium; — Rota: Iacosmi prptem bili, iaco pan Tomek starosta ne kaszal panczdze- sant grziven zaplaczicz Msciscovi panu Andrzeoui. 235. (p. 142). Testes ducit Nicolaus Barion contra Iohannem et fra- tres eius de Carssy: primus Nicolaus Zila, qui fuit nuncius, ut ad senten- ciam dominorum daret ad caucioncm fideiussoriam recepta, secundus Ma- thias Szapala, tercius Iohannes de Symanovicze, quartus Miczko Meniszev- sky, quintus Przosna de Luben, sextus Andreas Molinsky; — Rota: Iacom bil poslem od Micolaya do Yana, by dal kona na panske skaszane, gesz mv ye gwaltem pobral, a on mv gich dacz mchczal. 236. Testes ducit Margaretha de Turszco per Lutconem procurato- rem de Brzesze contra Boguphaelem de Sadowe: primus Luthogneus de Le wcowo, licet sit producentis mariti filiaster et consanguineus, in quem pars consensit, secundus Iohannes de Croszmino, qui circa hoc fuerunt, tercius Albertus castellanus Landensis, quartus Albertus de Chudzicze subagazo, quintus dominus Iohannes, plebanus de Tursco, sextus dominus Mathias, plebanus de Goluchowo; — Rota: Iacosmi przitem bili, kyegdi Boguphal ranczil za Yactora swego brata, isz nemdl yactor szalouacz otho, ocz na Margorzatą zaloual; — ceteri ad testimonium. 1) Trzeci z kolei świadek opuszczony w rękopisie. Był nim „Iurek castellanus Becho-viensis", jak to wynika z zapiski Nr. 175.

237. Testes ducit Iohannes de Leszoua contra Bogussium de Strze- gowo: primus Andreas de Szacouicze, secundus Vbislaus de ibidem, ter- cius Stephanus de Strzedzewo, quartus Msczslaus de Scirpno, quintus Peych de Wawrouicze, sextus Wenczeslaus de ibidem; — Rota: Iaco tho swathczimi, iaco Yan zastauil boguszevy w ponczi awedwudzesztu grzi- ven swą cząscz wleszoue, czosz Bogusz dzersy od Yana. Nota terminos particulares in Kalis celebratosferia quarta proxima post festum Purificacionis Marie anno domini Mille-simo quadringentesimo duodecimo in Kalis presentibus dominis Vincencio de Potcocz burgraby, Derslaus de Grzibowo palatini, Nicolao iudicis de Vilczina, Marcussio de Marszelewo subiudicis. (d. 3 Februarii 1412). 238. (p. 143). Margaretha alias Gemelina cum strenuo Sandiwogio de Iaroczino habent terminum peremptorium ad proximos terminos parti-culares in Kalis super audicione et recognicione et sentencia dominorum ita quod prefatus Sandowogius dixit, quod prefata domina cum layco pro-fugisset, et cum eo habitasset sine copula, qui laycus aliam habuit uxorem. 239. (p. 144). Petrus Sowina et Derslaus fratres de Scuri cum Agne-the de Chrzebowo habent terminum peremptorium ad decem et octo septi-manas per sex conputando pro et super in citacione contentis. 240. (p. 145). Nicolaus de Camona iusto iure et vero iudicio aequi-siuit super Vbislaum de ibidem per astanciam termini iuramenti mediam piscinam in Camona, quod Aibertus ministerialis recognouit; et adiudi-catum soluit pro eo, quia presbiterum non constituit in dicto termino, ut testem. 241. Reseruata est, zostalaszą domina Dorothea de Sobothka circa iura dotalicii sui, donec vixerit, erga et contra dominam Margaretham de Grzibowo, et super hoc adiudicatum racione memorie soluit. 242. Grzimka de Dobrzicza egit contra virginem Katherinam de Tar- szicza pro sex marcis et vno fertone, et nos iudicio presidentes decerni- mus, quod dicta Katherina debet uti wlgariter wsziuacz latis annis (s) a terminis proximis particularibus, qui erunt in ieiunio seu in quadragesima, ad duos annos. 243. Bogussius de Pstrzeszicza debet portare litteram recognitoriam de iudicio terrestri de Cracouia infra sex septimanas, quod ibi habet agere pro cento marcarum et hereditate, et hic habet solum pro hereditate, contra dominam Strzechnam de Gluchowo. 244. (p. 146). Pena — Ascripte et adiudicate sunt pene super Io-hannem de Carssy pro eo, pro quo Nicolaus de Czechle contra eum egit pro violencia, quod equitauit metsextus cum ita bonis sicud solus et octo aliis kmethonibus, et ibi recepit equos dicto Nicolao in publica strata, pena a principali quatuordecim marcarum et ab aliis adiutoribus per tres marcas, et a kmethonibus per unam marcam. (z. p.).

245. Halsca consors Borsconis de Peczinovicze debet statuere Swan-chnam de ibidem evictorem ad proximos terminos particulares contra Dorotheam ciuissam Kalisiensem pro quodam cingulo eidem furato vide-licet Dorothee. 246. Petrus aduocatus de Staw cum Przedwogio Szwadzba de Dambe habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis super reco-gnicione et sentencia dominorum super nota infamie detracte nobili-tatis, et idem Petrus debet se expurgare de dicta infamia de triplicibus armis: primo post patrem debet ducere clenodium slupicze, et post ma-trem Wansziky et tercium, quem potest, ad testimonium. 247. (p. 147). Przoszna de Luben cum Otha de Pruszinova habent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia post ingressum domini Regis in Kalis pro quindecim scopulis et triginta limitibus siue graniciis. 248. Przoszna de Luben cum Otha de Pruszinowa habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro naui in littore recepta et eam deduxit, quo voluit. 249. (p. 148). Katherina de Yastrzambniky heres iusto et uero iudi-cio euasit wlgariter zostalaszą contra Laurencium de Grodzelecz pro Petro dicto faber, quem circa ipsam arestauit cum ministeriali; et super hoc iudicatum soluit. 250. Testes ducit Stephanus de Nedzanowo contra Iohannem de ibi-dem: primus Ianussius de Drossdzino, secundus Nicolaus de Czesancze, tercius Albertus de Naczcovicze, quartus Ianussius de Naczcouicze, quin-tus Dziuisz de Czechle, sextus Nicolaus de ibidem Racziborzouicz; — Rota: Iacoto swatcimi, yaco Scepan dobrowolne przesz nagabana vydzersal to szedlisko, gdze cali ktoul (s) mimo dzesancz lat. (z. p.). 251. Przosna de Luben euasit wlgariter zostalszą iusto iudicio Otham de Pruszinowa pro eo, quod ron debet Otha eum euadere annorum diu-turnita pro fundacione scopulorum et signis factis wlgariter osczosna, sed debet super et contra eum agere in iudicio pro eisdem. 252. (p. 149). Pena — Meczko de Sluscowo tenetur penam trede-cim marcarum iudicio pro eo, quod dixit Dobcze sorori sue, quod minus iustum terminum contra eam astitit, quas capitaneus fecit scribere Sandi-wogius. (z. p.). 253. Pena — Domina Srzemensis olim Szircowska tenetur penam tredecim marcarum pro eo, quod accepit realem possesionem in villam Kanthy nobili Onsch minus iuste et cum violencia. (z. p.). 254. Paulus ministerialis cum Petro de Curowo habent terminum pe- remptorium ad proximos terminos particulares in Kalis super recogni- cione subiudicis Marszelewsky pro recognicione wlgariter wfstecz.

Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proxima post Reminiscere anno domini Millesimo quadringente-simo XII iudicio presidentibus dominis Nicolao Baworowsky bur-grabii, Dersiao de Grzibowo palatini, Nicolao de Wilczina iudicis, Marcussio de Marszelewo subiudicis, Mscugio de Magnuszewicze subcamerarii, Ianussio de Modla vexilliferi locatenentibus. (die 1 Marcii 1412). 255. (p. 150). Veniens Albertus ministerialis cognouit, quomodo Ste- phanus de Nedzanowo testes produxit contra Iohannem de ibidem pro area et fundacione seu infixione palorum ultra decem annos, cuius tunc visa et audita recognicione prefato Stephano dictam aream, fundacionem seu infixionem palorum, ultra decem annos que fuit, adiudicauimus, prefato Iohanni silencium imponentes pro eisdem et Stephano lucrum, et super [hoc] iudicatum soluit. 256. (p. 151). Sandiwogius Mocronoski cum Margaretha de Cosmin habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis pro et super eo, quod dicta domina dixit prefato Sandiwogio: tu es hereticus. 257. Margaretha de Cosmin cum strenuo Sandiwogio Mocronosky habent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia post ingressum domini Regis in Kalis, quod illorum prius fuerit, pro et super [eo], quod dixit Sandiwogius, quod dicta domina suam famam perdidisset et cum layco illegitime habitasset vltra triginta annos, qui laycus aliam haberet vxorem, quem Episcopus excommunicatum reputasset, et adhuc cum eodem habitaret layco. 257. Honesta Margaretha de Cosmin constituit Iohannem de Crosz- mino procuratorem suum sub rathihabicione de parendo iudicato pro omni- bus causis, quas habet cum Sandiwogio Mocronosky cum omni potestate et facultate. 258. (p. 152). Testes ducit Ianussius de Glowczino contra Nicolaum et Vincencium fratres de Tarszicze: primus Sobeslaus Menisewsky, secun-dus Swanthoslaus Meszcowsky, tercius Iacussius de Stramicza, quartus Derslaus dictus Carni de Pruszy, quintus Albertus de Prussy, frater Miro-slay, sextus Stanislaus de Sowina; — Rota: Iaco to swatcimi, iaco Mi-colay prziszedl gwaltem moczą na Ianuszową gospodą vedwnatcze tako dobrich iaco sam yszedwoma kmethoviczoma ywsząl mv kon iaco dwe grzi-vne gwaltem. 259. (p 153). Petrus aduocatus de Staw ammonere debet et auizare wlgariter obeszlacz Przeduogium dictum Swadzba cum ministeriali princi-pali uel subcamerario die quarta ante, prius quam fratres suos cienodiales producat pro infamata nobilitate. 260. Abraham de Psari cum Abraham de Lathovicze habent termi-num peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia post

ingressum domini Regis in Kalis ad audiendam voluntatem dominorum et sentenciam in causa inter ipsos mota pro infamata nobilitate. (z. p.). 261. (p. 154). Nicolaus de Tarszica euasit iusto iudicio Iohannem kmethonem de Cirznino pro eo, quod Iohannes contra eum egit dicens, quod in exercitu tuo meus filius interfectus est, et nos iudicio pre-sidentes adiudicauimus dicto Nicolao euasionem et Iohanni kmethoni per-petuum silencium imponentes pro eodem filio; et super hoc iudica-tum soluit. 262. Agnes relicta Koscelconis de Scudle iusto iudicio euasit Pasco-nem de Chorzewo pro recognicione wlgariter o wstecz, quam receperat ad Capitaneum Sandiwogium et domina ad iudicem, sed quia non tenet reco-gnicio ad capitaneum, idcirco euasit domina dictum Pasconem pro quo-dam equo ad valorem trium marcarum, pro quo contra ipsam egerat; et super hoc iudicatum soluit. 263. (p. 155). Rota Dochne contra Meczconem de Sluscowo: Iaco mam othi penandze dzesantcz grziven skodi gichszem dobila na mem bracze Meczku; — Testes autem dicent: Iacotho swatcza, iaco Dochna ma othi ... ut supra. 264. Halsca de Peczinovicze cum Dochna de Kalis habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis pro audienda sen-tencia dominorum. 265. (p. 156). Dobessius et Virzbantha fratres de Solewo cum Msczu-gio de Magnuszevicze habent terminum peremptorium ad proximos termi-nos particulares in Kalis super informacione dominorum iudicum pro re-cognicione wlgariter owstecz ad principalem subiudicem. 266. Testes ducit Petrus de Curowo contra Iohannem Wansch de Galansky: primus Petrus de Mancowo gener Sbiluti, secundus Iohannes Chrost, tercius Abraham de Lathouicze, quartus Alexander de Zacouicze, quintus Przibek dictus Carni de Cussino, sextus Swanthoslaus de Prze-dzino; — Rota: Iaco to swatcimi, iaco Ian Potra wranczil dosida Sab-daya o dwe grziwne, a o pantnaczcze scot. 267. Paszek de Chorzewo potens est cum littera fideiussoria Mathie de Cuchari acquirere certum debitum, quod Iohannes Koslek pye memo rie tenebatur, sicud dicta littera canit; et super hoc adiudicatum soluit. 268. Nicolaus Rosust debet acquirere, vbi sciret, in hereditate debita Iohannis dicti Koslek in istis pecuniis, in quibus pro ipso fideiussisset ad iudeos, pro quibus ipsius citatorie littere sunt exorte; et super hoc iudi-catum soluit. 269. Pasek de Chorzewo potest acquirere debita sua tam in heredi- tate, quam in hereditatibus obligatis et alias, vbi sciret, Iohannis Koszel- conis pye memorie; et super hoc iudicatum soluit, — et eius est secunda littera citatoria propinquicr post Nicolaum Rosust, quam aliorum.

270. (p. 157). Dirslaus de Grzibowo cum Iohanne de Crosznino ha-bent: terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis proj eo, pro quo Derslaus contra ipsum egerat dicens, quod me inhono-rasti, quia conquestus est coram iudicio super ministerialem et non coram me pallatino. 271. lohannes et Benak fratres de Czeszewo cum pueris domine Do-brochne olim Philippi de Brudzeuo habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis super pronuncciacione voluntatis et sentencia dominorum, utrum pueri debent agere in iudicio et respondere, uel non, dicte domine, quia domina tuetur se littera regali. 272. Veniens Swanch ministerialis congnouit, quod citauit Derslaum de Vola de obligacione ibidem pro quatuor marcis minus fertone dampno-rum; tunc veniens Nicolaus Rosust ut procurator Iohannis kmethonis de Slauino astitit terminum pro eo; pro quo ipsum citauerat, cuius tunc audita recognicione dicti ministerialis eidem lucrum adiudicauimus; et super hoc idem Nicolaus iudicatum soluit. 273. (p. 158). Abraham de Psari cum Abraham de Lathouicze ha-bent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia post ingressum domini regis in Kalis ad audiendam voluntatem et senten-ciam dominorum pro nota infamate nobilitatis, et propter hoc ipse Abra-ham de Latouicze testes produxit de quadruplicibus clenodiis, tunc ve-niens Iohannes locum subcamerarii tenens recognouit, quod Abraham testes suos perduxit; veniens Abraham de Psari, dixit sic, quod non iuxta uel penes iurisdicionem testes perduxit, quia me non monuit wlgariter obeszlal iuxta iurisdicionem, sicud domini decreuerunt. Tunc Albertus ministerialis recognouit, quod secunda die ante produccionem testium eum monuit et ad eum equitauit, ut veniret et audiret testes, sed cum [eum] ministerialis in domo non arestauit, tunc eadem die subcamerarius misit ad fratrem eius germanum, ut veniret et testes audiret, et frater eciam dixit: nolo audire, quia ego non infamaui; et ultra misit ad procuratorem eius: veni et audi testes, quia ter causa est commissa; extunc procurator dixit: in causa ista non est mihi res commissa, nolo audire. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia post Iudica anno domini Millesimo quadringentesimo duodecimo iudicio presidentibus dominis: Nicolao Baworowsky burgraby, Nicolao de Vilczina iudicis, Marcussio de Marsselewo subiudicis, Derslao de Grzibowo palatini, Mscugio de Magnuszevicze sub~ camerarii locatenentibus, Ianussio de Modla vexilliferi. (die 22 Martii 1412). 274. (p. 159). Veniens Albertus ministerialis congnouit, quod Dobka de Przerane iurauit pro decem marcis dampnorum (et vnus testis ad testi- monium super decem) contra Meczkonem fratrem suum de SluscOwo, cuius tunc visa et audita recognicione ministerialis adiudicauimus lucrum dicte Dobcze sorori sue. Solucio iuxta modum et consuetudinem terrestrem sol- uendo marcam infra duas septimanas et sic continuando; et super hoc iudicatum soluit. Archiw. kom. hist. t. IV. 25

275. Dominus Martinus Slawsky subdapifer debet iurare erga et con- tra Medslaum de Sluscowo ad secundos terminos particulares post festum Pasce, et forma iuramentalis est; — Rota: Iacom są ne wrzucil meczoui w przeranw we trzi czanszcy soltistwa, ani meczko tam prava mal.. 276. Iasco de Strzalcowo cum Borzovecz de Tykodlowo habent ter-minum peremptorium ad prOximos terminos particulares in Kalis super audienda sentencia et voiuntate dominorum iudicum pro non constitucione dicti domini Borouecz ut principalem infra decem et octo septimanas. 277. (p. 160). (Testes ducit Stephanus de Mancowo contra Pasconem de Wiszoczsko: primus Wenczeslaus de Potcocz, qui fuit mutuus collpcutor wlgariter smowcza in causa, secundus Ceslaus de ibidem, qui fuit nuncius, tercius Nicolaus de ibidem, quartus Mlodota de Przibislauicze, quintus Mi-chael de Wirzchoslauicze, sextus Iohannes de Crosznino). — Testes partis aduerse videlicet Pasconis: primus Troianus de Camenicze, qui fuit nunc-cius ad eum, secundus Micora de Micorzino, tercius Nicolaus de Yelitowo, quartus Conoppa de Yelitowo, quintus Stanislaus vexillifer Siradiensis, sextus Dzivisch de Crosznicza; — Rota : lacom bil poslem od Pasca do Scepana otho, bi ne placzil scodi, aliszby na nym prawem dobito; — ceteri ad testimonium. 278. (p. 161). Consules Kalisienses cum Nicolao de Wawrouicze ha-bent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis pro capite scolteti interfecti. 279. Pena — Dobessius de Cotwaszicze tenetur penam nestane octo scotorum. 280. (p. 162). Wladislaus dei gracia Rex Polonie Litwanieque prin- ceps supremus et heres Russie vniuersis et singulis capitaneis, iudicibus subiudicibus, camerariis, ceterisque officialibus iudiciis nostris ubilibet in Regno nostro presidentibus, nostris fidelibus dilectis presentibus requiren- dis graciam et omne bonum. Fideles nostri dilecti, quia nobilis Dobrochna relicta Philippi de Doitrow nuperrime dei ex permissione suo marito est orbata, unde sue vidualitati pyo compacientes affectu ipsam ab omnibus terminorum vexacionibus iuxta terre consuetudinem absoluimus r.d unius decursum anni et tenore presencium liberamus, vestre fidelitati et cuilibet vestrum mandamus, quatinus predictam Dobrochnam in iudiciis vestris cum quibuscunque personis nulla iudicare presumatis racione ad decursum vnius anni, ut prefertur, secus pro nostra gracia facere non ausuri. Datum Cracouie feria sexta proxima post festum Conuersionis sancti Pauli anno domini Millesimo XL° (s) duodecimo. — Relacio domini Nicolai archiepi- scopi Haliciensis R. P. vicecancellarii. 281. Dobessius et Virzbantha de Solowo cum Msczugio de Magnu-szeuicze habent terminum peremptorium ad proximum aduentum domini Regis tercia die in Kalis uel ad terminos generales, quod illorum prius fuerit, super audiencia et sentencia dominorum pro eo, quia veniens Alber-tus ministerialis recognouit, quod vna pars dedit ius suum videlicet octo grossos, quod debuit equitare ad principalem subiudicem, et altera pars dederat ei sex grossos; et ministerialis recipere eos noluit, et ad sub-iudicem ideo non equitauit.

282. Dorothea de Kalis cum domina Halsca de Peczinovicze habent peremptorium terminum ad proximos terminos generales uel die tercia post ingressum domini regis in Kalis pro quodam cingulo sibi, ut asserit, furato ad audienciam [et] sentenciam dominorum. 283. Testes ducit Helenade Pawlowo contra Hedwigim olim Osepo- nis de ibidem: primus Borzislaus de Peczinouicze, secundus Mathias de ibidem, tercius Petrassius de ibidem, quartus Borzislaus de Rzecty, quintus Mathiasl Tluczimost, sextus Vyslaus de Peczinowicze; — Testes partis aduerse: (primus Peregrinus castellanus Bninensis), primus Nicolaus Cze- sanczicz de Galansky, qui de hoc scit, secundus Iacussius de Cothoiedsco, tercius Swanthomirus de ibidem, quartus Stanislaus de Czechle, quintus Stanislaus Corab, sextus Nicolaus Zila de Czechla, qui de lioc sciunt; — Rota: Iacoto swatcimi, iaco yadviga shalenino volą na tem ogrodze sze- dzala a Halena na ten ogrod swego posagu stirzi grziwni dala. Noia terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia post conductum Pasche anno domini Millesimo quadringentesimo XII iudicio in regali presidentibus dominis Nicolao Baworowsky burgrabio, Nicolao iudicis de Wilczina, Marcussius Marszelew-sky subiudicis, Mscugio de Magnuszewicze subcamerarii locate-nentibus, Derslao de Grzibowo palatini. (d. 12 Aprilis 1412). 284. (p. 163). Pasco de Chorzewo cum Agnetha olim Coselconis consorte habent terminum peremptorium ad proximos terminos particula-res in Kalis pro vno equo ad valorem trium marcarum cum media et alio equo ad valorem quatuor marcarum cum media et caucione fideiussoria pro Iohanne olim Cossek facta, quia dixit ipsam post mortem ipsius ma-riti XXX marcas leuasse, quas sibi non assignauit pro dotalicio wlga-riter zawano. 285. (p. 167). Meczko de Sluscowo debet dare Petrassium generem suum ad caucionem fideiussoriam per quatuor septimanas, et debet cum eo stare personaliter ad proximos terminos particulares in Kalis super eo, pro quo ipsum incarcerauit pro quibusdam debitis sub penis magnis, et audire sentenciam dominorum. 286. (p. 168). Testes ducit Nicolaus de Clichowo contra Ianussium de ibidem: primus Adam de Clichowo licet sit awnculus producentis, sed pars in eum consensit, secundus Mathias de ibidem, licet sit frater pa-truelis producentis, sed pars in eum consensit, qui circa hoc fuerunt, ter-cius Iohannes Prusky, quartus Martinus dictus Scala de ibidem, quintus Albertus de ibidem, sextus Mathias de Glowczino; — Rota: Iacosmi przitem bili, iaco czo Micolay zayąl Ianowi swine, to gest zayąl na swe dzedzine; — ceteri ad testimonium. 287. Swanthoslaus de Yedlcze ducit testes contra Grzimkonem de Cothoiedsco: primus Vislaus de Timenecz, secundus Przibislaus de Cusino, tercius Stanislaus de Scarszewo, quartus Paulus de Chorzew, quintus Pe-trassius de Godzantcowo, sextus Mathias Szapala; — Rota: Iacoto swat-

cimi, iaco Pan Swanthoslaw neposzegl panv Grzimkoui yego zapusty, ani iego kasznv. 288. (p. 169). Testes ducit Nicolaus de Wawrouicze contra consules Kalisienses: primus Nemerza de Timenecz, qui circa hoc fuit, secundus Michael de Pawlowo, tercius Janussius de Galansky, quartus Adam de Ga-lansky, quintus Iohannes Baraiouicz, sextus, Iohannes de Galansky; — Rota: Iacom prptem bil, iaco Micolay ne odbil bartcoui iegovinonadscza (s) gwaltem odprawa, gdi mv praua pomagal. 289. (p. 170). Testes ducit Stephanus de Carssy contra Petrassium de Drossewo: primus Nicolaus de Pawlowo, qui circa hoc fuit, secundus Petrassius de ibidem, qui circa hoc fuit, tercius Ianussius de Galansky, quartus Adam de Galansky, qui circa hoc fuerunt, quintus Miczek de Be-ganino, sextus Phalislaus deRambczino; — Rota: Iacosmi przitem bili, iaco Scepan ne cupil kona v Potrasza, ale mv go posziczil i tako mv gy sdrove vraczal; — ceteri ad testimonium. 290. (p. 171). Testes ducit Hanka de Potarszicza contra Derscam de Saxino: primus Nicolaus Rosust, qui circa hoc fuit, secundus Nicolaus de Prussy, tercius Miroslaus de ibidem, quartus Derslaus dictus niger de ibidem, quintus Barzczka de Yaraczowo, sextus Adreas de Prussy; — Rota: Iakom przitem bil, iaco Dersca wanczey wfszala dzesanczą grzi-wen, niszli Hanka szotra ieg swego dzalu. 291. Dobka de Przerane astitit terminum suum super Meczslaum fra-trem suum germanum pro penis pocup trium marcarum referens se ad illum ministerialem, qui sibi hunc terminum assignauit, et super hoc iudi-catum soluit. 292. Przibek de minori Galansky astitit terminum suum super Marti-num de Sovina pro capite fratris sui interfecti referens [se] ad illum ministerialem, qui ipsum tribus litteris citauit; et super hoc iudica-tum soluit. 293. (p. 172). Mscugius de Magnuszeuicze astitit terminum suum super Albertum de Cotlino pro sex marcis caucionis fideiussorie referens se ad illum nobilem, qui eis hunc terminum assignauit, et super hoc iudica-tum soluit. Nota terminos particulares in Kalis celebratos ferio tercia ipso die Inuencionis sancte Crucis anno domini Millesimo qua-dringentesimo XII0 iudicio presidentibus dominis Vincencio de Potcocz burgrabii, Derslao de Grziborvo palatini, Nicolao iudicis, Marcussio de Marszelewo subiudicis, Ianussio de Modla vexilli-feri, Mscugio de Magnuszeuicze subcamerarii Iocatenentibus. (d. 3 Maii 1412). 294. (p. 173). Dominus Ianussius de Solowo cum Andrea de Scudle habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis

pro eo, quod dominus Ianussius egit contra Andream, quod ipse dominus Ianussius iudicaret; et Andreas respondit: nesciui hanc causam super me. 295. Nicolaus de Sovina cum Franczcone de Crosznino habent secun- dum terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro et super infamia wlgariter naganene. 296. Iohannes de Proszcow fideiussor Mathie de Sosznicza recessit ab arbitris ipsius Mathie et contentus stat de recognicione arbitrorum Pa-chne consortis Dobessy de Solowo, qui arbitri sunt Nicolaus filius iudicis et Dobrogostius de Marsselewo, et quiquid hii duo arbitri Pachne congno-uerint, audita recognicione eorum domini sentenciam ferent, et partes sta-bunt contente. 297. (p. 174). Andreas de Curowo producta littera fideiussorie Sta-nislai Sram de Cussino acquisiuit octo marcas cum media latorum grosso-rum super dictum Stanislaum Sram et totidem dampnorum communis pe-cunie; pecuniam capitalem dictus Stanislaus prefatus Andree debet soluere infra sex septimanas, et dampna post duas septimanas unam marcam, alias in fine totum sub pena trium marcarum parti et iudicio. 298. Andreas de Strzaszino cum Otha de Przespolewo habent secun-dum terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro et super spolio et arestacione hominum et wlnere in semita Ecclesie et pro eadem semita. 299. Testes ducit Dobka de Galansky contra Stanislaum de ibidem: primus Iohannes Culig, secundus Albertus de Yastculky, tercius Iacussius de Cothoiedsco, quartus Nicolaus de ibidem, quintus Grzimek de ibidem, sextus Stephanus de Nedzanow: Iaco to swatcimi, iaco Stanislaow oczecz nevidzersal Dobczini czansczi trzech lat dobrouolne, as y prawem vgabala. 300. (p. 175), Veniens Paulus ministerialis recognouit, quod Nicolaus de Tarssicza astitit terminum iuramentalem contra Ianussium de Glowczino pro violencia, prout in rota continetur; extunc nos audita recognicione dicti ministerialis adiudicauimus dicto Nicolao astanciam termini contra Ianus-sium dictum, et super hoc iudicatum soluit. 301. (p. 176). Veniens Nicolaus Rosust recognouit, quod Katherina Nicolai consors de Cretcouo sibi fecit solucionem quinque marcarum com-munis pecunie et dedit burgrabio mediam marcam, pallatino mediam mar-cam, iudici tres fertones, subiudici cum subcamerario quatuor grossos, ve-xillifero unum fertonem; extunc nos audita recognicione dictarum parcium prefate Katherine dictas pecunias in toto super obligacionem, quatn tenet a Iaszcone in Cirznino, adiudicamus, et qui se asserit propinquiorem ad dictam obligacionem hereditatis, soluat dicte domine pecunias prenarra-tas, et super hoc dicta Katherina iudicatum soluit. 302. Testes ducit Swanch de Blaszcowice contra Nicolaum de Ca- mona: (primus Przedslaus de Neradza, secundus Nicolaus de ibidem, ter- cius Nicolaus dictus Orzel de ibidem, quartus Stanislaus de ibidem, quintus Iacussius de Goluchow, sextus Przibek de Colandzicze); — (Testes partis

aduerse: primus dominus Michael plebanus de Camona, qui circa hoc fuit, secundus Swema de Blaszcouicze, tercius Albertus de Coludowo, quartus Clemens de Coludowo, quintus Przeczlaus de Cosselcowo, sextus Phalislaus de Coludouo). Benak unus testis iurat frater Nicolai de Camona: iaco to swatczu, iaco trzilata viszla temu rancogemstwą, czoszwanch ranczil za xandza micolaia niszligo zasznal. 303. (p. 177) 1). Testes ducit Stanislaus de Waliszeuicze contra Iach-nam de Voyczino: primus Ffranko de Phalanczicze, secundus Phalibogius de ibidem, tercius Clemens de Coludowo, quartus Nicolaus Mleczko de Voyslauicze, quintus Nicolaus de Chlewo Petrovicz, sextus Iohannes de Morawki; — Rota : Iaco to swatcimi, iaco Staszek zaplaczil Iachne cztirzi grzivni poszagu. 304. Nicolaus de Sagorzino et procurator eius Petrassius de Virzcho-slaw iusto iudicio euaserunt Iohannem de Studzenecz et procuratorem eius Vincencium de Potcocze pro dotalicio Elizabeth filie dicti Nicolai et uxoris prefati Iohannis producto Registro libri et citacione regali, quo-rum data de anno sexto. 305. Hedwigis relicta Ligansz de Yastculky stetit termino iuramen-tali et astitit contra Wneslaum de ibidem pro capite mariti sui Iacussy prefati Ligansz et super hoc iudicatum soluit. 306. Iohannem de Carssy cum Nicolao Barion de Czechle hincinde habent statucre arbitros ipsorum, Iohannes: Derslaum de Oczansz et Andream Barczsky; —Nicolaus uero: Nicolaum Lutoldi de Sadowe et Andream de Scudla ad proximos terminos particulares in Kalis. 307. (p. 178). Vincencius et Barthossius de Vawrouicze hincinde di-miserunt se liberos et solutos pro wlneribus, que sibi mutuo intulerant, Vincencius [pro] tribus et Barthossius [pro] tribus. 308. Elizabeth de Galansky per astanciam termini circa iuramenta lucrata est super Martinum de Bogwedzewo triginta marcas grossorum latorum pro capite mariti sui per Martinum interfecti, quas tenetur soluere infra sex septimanas sub penis trium marcarum parti et iudicio. — Relacio Pauli ministerialis; — et super hoc iudicatum dicta Elizabeth soluit. 309. (p. 179). Derslaus uicepalatinus cum Iohanne de Carssy habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis pro cane Charcziczą. 310. Derslaus uicepalatinus procurator Iohannis Wansch de Galansky, prorogauit terminum nomine dicti Iohannis Wansch parte ab vna et Przed-uogius de Jedlcza ut procurator Derslay de Galansky similiter prorogauit, demum Derslaus Iohannis procurator scribere ad librum terminum voluit, et Przeduogius contumaciter a iudicio recessit scribere nolens nec notario ius dare, et Derslaus nomine Iohannis scribere dedit et ius notario, voca- 1) Między str. 176 i 177 zachodzi zapewne brak jednej lub nawet więcej kartek.

tusque et clamatus Przeduogius plus qam ter per Albertum ministerialem, qui relacionem fecit ad iudicium non rediit; et sic nos audita recognicione ministerialis termini astanciam adiudicauimus dicto Iohanni et suo pro-curatori contra dictum Derslaum et suum procuratorem; et adiudicatum recepimus. 311. (p. 180). Sechna filia olim Iacussy cum Swanchna annorum tre- decem, Hanna annorum septem et Dorbthea annorum sex presentes coram iudicio constitute de scitu et consilio suorum proximorum amicorum talem perpetuum concordiam fore inter se factam et ordinatam cognouerunt et confesse sunt: ita quod prefata Sechna pro sorte et porcione sua habebit precise et directe medietatem omnium bonorum hereditariorum paterno- rum, agrorum, camporum, rubetorum, gayorum, pratorum, ortorum et ge- neraliter omnium ad hereditaria bona dicti Iacussy patris Sechne in Co- thoiedsco, excepta domo et area edificatis, in qua ipse Iacussius, dum vi- uebat, residebat et nunc ipse Swanchna, Hanna, Agnes et Dorothea cum matre resident et manent, respectu autem huius aree et domus Sechna ha- bebit aliam aream, in qua est sita et locata thaberna a dextris penes viam et stratam publicam, que ducit de Kalis in Sobotkam, ita latam et longam, quanta et quantam, quantam aream tenet latitudo et longitudo puerorum et predictarum quatuor sororum, si uero longitudo uel latitudo defecerit in area thaberne, tunc Sechne defectus suppleatur iongitudinis et latitudinis in agris a parte post, seu a tergo uersus gayum dicte aree et thaberne; reliqua autem omnia hereditaria per medium sorciantur et diui- dant; quam diuisionem ratam et gratam habentes perpetue hincinde iudi- catum soluerunt sorores prefate. 312. Iohanney Czeley et Stanislaus Rzecta cum Iascone de Cirznino habent peremptorium terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro et super induccione ad caucionem fideiussoriam ad iudeos videlicet sex marcarum latorum grossorum. 313. (i8i). Magdalena cum Dersca. Zophia filiabus de Cotlino pro-ductis testibus, qui iurauerunt, euaserunt Iacobum Cuba et Gerlach scolte-tos ibidem de Cotlino, pro prato et humulario in fine serepte wlgariter Olszina et in fine camporum siue agrorum scoltetorum uersus Plassewo in parte ailodii lippova woda et ubi torrens matrix diuidit Posdzancza ad limites heredidatis Sucharzewo; et super hoc iudicatum soluerunt. 314. Veniens Paulus ministerialis cognouit, quod equitauerat de man-dato iudicii et assignauit possessionem tocius sortis seu partis Philippi in Galansky Katherine nepti sue et Derslao uicepalatino procuratori dicte Katherine cum pleno iure et toto dominio in triginta marcis latorum gros-sorum dotalicii materni, cui possesioni nullus contradixit, et debet tenere dicta Katherina prefatam sortem a festo Natiuitatis ad aliud festum tam-diu, donec prefate pecunie dicte Katherine plenarie persoluantur, et super [hoc] Katharina iudicatum soluit. 315. Nicolaus de Vilczina alias de Slugoczino, Dobrogostius de Mar-szelewo ex parte Pachne consortis Dobessy legitime de Solowo; Henricus de Cotlino, Mathias de Ratszadowe, ex parte Mathie de Sosznicza arbitri cognouerunt, quod talem feeerunt inter dictas partes concordiam et vnio-nem ; prefata Pachna per Dobessium maritum suum et procuratorem de-

bet redimere et redimet, positis sedecim marcis et solutis, medietatem molendini et piscine cum vniuersis utilitatibus, emolumentis, aquis et pisca-turis, toto iure et pleno dominio in Sosznicza perpetue, quam concordiam perpetuam nos audientes a limitibus Pabianouicze ad Carnoszca per ma-tricem fluminis Luthina diuidentes et diuisum [facientes], a dictis partibus hincinde adiudicatum recepimus. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia infra octauas Corporis Crisii anno domini Millesimo quadrin-gentesimo duodecimo iudicio presidentibus dominis Nicolao Ba-worowsky burgrabio, Derstao de Grzibow palatini, Nicolao iudicis, Ianussio de Strzeszewo subiudicis, Ianussio de Curowo vexilliferi locatenentibus. (d. 7 Iunii 1412). 316. (p. 182). Swema de Rossoszicza cum honorabili ac dcuota do-mina abbatissa Beata nomine de Olobok habent secundum terminum ad pro-ximos terminos particulares in Kalis (pro et super infamacione littere ut) ad producendum testes de Gnezna assignatum super limittibus inter Olo-bog et Roszoszicze. 317. (p. 183). Margaretha Iacussy de Corzqui permansit wlgariter zostala szą erga Segotham de Boruczino et contra ipsius kmethonem Pe-trum pro septem wlneribus et sedecim scotis et spolio ac cutello et hasta, et si dictus Zegotha Iacussium maritum in domo dicte domine arestauerit, tunc debet cum eo ius exhibere in hereditate et eum non tueri, et si de-fenderit ac tuebitur ipsum Iacussium maritum suum, tunc soluat tantum, quantum dictus Petrus soluere tenebatur et tenetur, et super hoc dicta domina iudicatum soluit. 318. Margareta de Corzqwi iusto iure et vero iudicio euasit Sego-tham de Boruczino et Petrum kmethonem ipsius pro septem wlneribus et sedecim scotis ac spolio videlicet cutello et hasta, et domini iudicio pre-sidentes adiudicauerunt, quod si dictus Zegotha uel idem kmetho Iacussium maritum dicte domine in domo ipsius arestauerit, tunc dicta domina Mar-gareta ius sufficiens cum eo exhibere debet in hereditate et non eum defensare, et tunc si defendat seu defendere voluerit, tunc soluat tan-tum, quantum dictus Iacussius soluere tenetur, et super hoc dicta domina iudicatum soluit. 319. (p. 184). Veniens Dauid iudeus de Syradia recognouit, quod do-mina Halsca consors olim Ianussy de Raszcowo exsoluit (sibi dicto iudeo) medietatem pecuniarum tam principalium, quam usurarum, sicud littera dicti olim Ianussy mariti sui canit, sed adhuc Iittera est reseruata in altera medietate pecuniarum; extunc nos audita recognicione dicti iudei pronuncciamus euasionem dicte domine a dicto iudeo de medietate pecunia-rum predictarum, et ipsius privigni wlgariter paszirbantha soluant alteram medietatem dicto iudeo. 320. Petrassius de Ossowo cum Meczcone de Sluscowo habent ter- minum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia post

proximum domini Regis in Kalis aduentum, quod illorum prius [fuerit], prd et super capcione dicti Petrassy. 321. Petrassius de Ossowo cum Meczcone de Sluscowo habent ter-minum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis pro et super sex wlneribus. 322. (p. 185). Agnes consors olim Migazonis de Chrzebowo debet statuere suos evictores Ianussium Zaleszky et Derslaum Mocronosky erga Derslaum de Scuri ad proximos terminos particulares in Kalis pro tribus scopulis fundatis. 323. Iohannes Wansch iusto iure et uero iudicio lucratus est super Derslaum de minori Galansky hanc hereditatem in maiori Galansky, pro qua idem Iohannes contra ipsum egerat pro occupacione eiusdem pro et super eo, quod dictus Derslaus non dedit scribere ad librum et ius nota-rio non dedit; extunc domini iudices interrogatis dominis superioribus ipso-rum adiudicauerunt eidem Iohanni dicte hereditatis lucrum et ei [Derslao] perpetuum silencium imponentes pro eadem; et super hoc idem Iohannes iudicatum soluit. 324. Agnes consors olim Migaczonis de Chorzewo debet statuere suos evictores ad proximos terminos particulares videlicet Ianussium Za- leszky et Derslaum Mocronosky erga Swemam et Petrassium de Scuri pro tribus scopulis fundatis. 235. Testes — Nicolaus Stampor ducit testes erga Petrum thaber-natorem de Oczansz: primus Petrassius de Pawlowo, secundus Stephanus de Mancowo, tercius Przedslaus de Cotarbi, quartus Vbislaus de Cotarbi, quintus Iohannes de ibidem, sextus Stanislaus Conoppa de Yelitowo; — Rota: Iaco to swatcimi, iaco Potr beszal wf micolayow dom y lagal mv yranil gy a on go neyanl, ani newanszil, ani go clodoual. 326. (p. 186). Agnes relicta olim Koszellconis iusto iure et iudicio uero euasit Pasconem de Chorzewo pro triginta et cento marcis, pro quibus contra ipsam egerat, quod suscepisset ac recepisset tantas pecunias post mortem mariti sui certi debiti, asserens pro et super eo, quia de nota libri non dedit, nec ad librum scribere voluit; et nos interrogatis dominis superioribus adiudicauimus euasionem dicte domine, prefato Pasconi perpe- tuum silencium pro eisdem imponentes; et super hoc dicta domina iudi- catum soluit. 327. Agnes relicta Koszelconis iusto iure et uero iudicio euasit Nico-laum de Morza pro quatuordecim marcis, quia dicta domina receperat se ad librum terrestrem, cui in subsidium uenit et dicto Nicolao est elapsus; et super hoc iudicatum dicta domina soluit. 328. (p. i8j). Pena — Nicolaus de Pawlowo, vicarius in Raysco, tenetur penam pocup octo scotorum parti et iudicio pro eo, quia pars aduersa contra eum egit videlicet Stanislaus Corab, et ipse statim sine responsione contra ipsum iterum agebat sub penis trium marcarum, sed actori non satisfecit. Archiw. kom. hist. t. IV. 26

329. Przibca consors Sbigney de Curowo cum Derslao de Oczansz habent secundum terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro eo, pro quo contra ipsum egerat videlicet, quod kmethones ipsius non tra-diderunt ei vestigia wlgariter slad de villa pro quinque equis eidem furatis. 330. (p. 188). Derslaus de Grzibowo cum Leonardo de Boczow ha-bent secundum terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro et super eo, pro quo contra ipsum egerat pro verbis vituperii. 331. Has penas, quas domina beata Bernhardi de Oczansz commissa [habet] erga Iohannem Czarnosca, has pro ipsa soluit Nicolaus Stampor dando Nicolao burgraby [locumtenenti], et aliis omnibus zuppariis quinque marcas siue sex grossos. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proxima ante festum sancti Iohannis Baptiste anno domini Mil-lesimo quadringentesimo XII iudicio presidentibus dominis Vincen-cio burgraby, Derslao de Grzibowo palatini, Nicolao iudicis, Iohanne de Strzedzewo subiudicis, Ianussius (s) de Modla vexilli-feri [loca tenentibus]. (d. 1 Iunii 1412). 332. (p. 189). Grzimala ut procurator domini Marcissonis alias Mar- tinus castellanus Brzesensis, debet portare litteram testimonialem, quod dominus suus sit in negociis regiis, ad decem et octo septimanas. 333. Veniens Albertus ministerialis recognouit, quod Stanislaus de Galansky maiori stetit et astitit terminum iuramentalem contra Dobkam de Carssy consortem Swanthoslay et per hoc euasit eam pro dotalicio, pro quo contra ipsum Stanislaum egerat, et rota superius est scripta; et super hoc iudicatum soluit. 334. Veniens Albertus ministerialis recognouit, quod Grzimko cum fratre Iacussio de Cothoiedsco remiserunt circa iuramenta et liberos dimiserunt testes Swansconis de Yedlcze, et per hoc ipsos euasit pro incendio seu exustione gay, et super hoc idem Swansco iudicatum soluit. 335. (p. 189). Agnes relicta Migacz de Skrzebowa cum heredibus de Scuri habent terminum secundum ad proximos terminos particulares in Kalis ad statuendum euictorem, quem ipsa Agnes statuere debet. 336. Ianussius de Bogwedzewicze iusto iudicio euasit Bronkam de ibidem, pro duabus marcis, pro quibus contra ipsum egerat, super addi-cione wlgariter opowiszene prziwsdanv circa resignacionem, et super hoc iudicatum soluit. 337. (p. 190). Paulus Golisza ciuis Kalisiensis iusto iudicio acquisiuit super strenuum Iohannem Swadzba de Dambe decem et septem marcas pecunie iudeorum capitalis cum usura inde secuta, et domini miserunt mi-nisteriales, ut monerent ipsum Iohannem, ut solucionem faceret, et redeuntes Paulus et Swansco ministeriales relacionem fecerunt, quod monuerunt ipsum

ter et quarto, et pro qualibet monicione tenetur penam trium marcarum, et expost domini mandauerunt assignare obligacionem kmethonum posses-sorum in Dambe a decem marcis vnam marcam et a septem quantum in numero veniet, et super hoc idem Paulus iudicatum soluit. — Et idem tenetur penas iudicio pro qualibet monicione tres marcas. 338. (p. 191). Iacussius Fricz cum Abraham Rosust de Psari habent peremptorium terminum ad proximos terminos particulares in Kalis, pro et super non conplemento iusticie incepte cum molendinatore in Psari. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia infra octauas Visitacionis Marie anno domini Millesimo qua-dringentesimo XII0 iudicio presidentibus domino Nicolao Babo-worowski burgrabii, Derslao de Grzibowo palatini, Nicolao de Vilczina iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Iohanne de Mo-dla alias de Curowo vexilliferi [locatenentibus]. (d. 5 Iulii 1412). 339. (p. 192). Iohannes Stobnisky tutor puerorum Peregrini castellani Bninensis iusto iure et uero iudicio lucratus est super Nicolaum de Mora- wino et Abraham de Slotniky centum marcas latorum grossorum racione caucionis, quas soluere tenentur eidem Iohanni infra sex septimanas sub penis iudicii magnis trium marcarum, et super hoc dictus Iohannes iudica- tum soluit, insuper acquisiuit super eisdem Nicolao et Abraham centum marcas racione dampnorum; et super eisdem dampnis debent domini re- quirere dominos superiores, quando debet fieri solucio. [Nota terminos generales in Kalis feria... anno domini Millesimo quadringentesimo XII iudicio presidentibus...] 1). 340. (193)- Testes partis aduerse: primus Petrassius aduocatus de Chotecz de Curowo, secundus Stasek de Curowo, tercius Iohannes de ibi- dem, quartus Martinus de ibidem, qui circa hoc fuerunt, quintus Albertus subagazo de Chudzicze, sextus Stanislaus de Scarszewo; — Rota: Ia- cosmi przitem bili, isz Micolay ne przedal czansczi wfcurowe podlug szem- szkego prawa, ani wfsdal przedstarosta; —terminus in Conyn iuxta con- suetudinem ad secundos terminos particulares incipit. 341. Strenuus dominus Pasco subcamerarius Poznaniensis cum Andrea de Coritha habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis: Andreas ad statuendum iudicem, qui iudicauit, Stanislaum de Bogwedzeui- cze, homines domini subcamerarii cum quodam, quem de furto equi accusabant. 1) Między str. 192—193 zachodzi brak kilku lub kilkunast kart. Rozpoczynające się na stronie 193 zapiski, należą, juz niewątpliwie do „termini generales", ktorych data się zatraciła.

342. Mrocotha de Brudzewo fideiussit pro domino Swanscone cano-nico Wladislauiensi fratre Gerandi, Yarandi olim de Wola de parendo iuri et soluendo iudicata iuxta terre consuetudinem erga Wirzbantham de Czel-cze pro debitis, pro quibus ipse Wirzbantha citauerat Yarandum de Bli-szanowo sub pena parti trium marcarum et iudicio quatuordecim. 343. Strenuus dominus Philipus Czeleczski fideiussit domino Iohanni similiter strenuo de Stobno pro strenuo domino Przedpelcone de Copidlowo decem et octo marcas mediorum grossorum regni soluendas eidem domino Iohanni infra duas septimanas sub dampnis, que idem dominus Iohannes nominauerit uei fecerit sine iuramento. — Et similiter idem dominus Przetpelk submisit se prefato domino Philipo ad eadem dampna similiter sine iuramento soluenda. 344. (p. 194). Albertus Silla cum fratribus citauerant wenerabilem dominum Derslaum de Surniki decanum Kalisiensem pro cento marcarum dotalicii amite ipsorum Al[ene] cum fratribus, et prefatus dominus Derslaus per procuratorum suum posuit euictores nobiles heredes de Lewcowo, a quibus dictus dominus Derslaus Szurniki emerat, et dimissus est idem dominus Derslaus solutus ab impeticione dictorum Alberti cum fratribus pro dicto cento marcarum, et super hoc iudicatum procurator dornini Der-slai soluit, ipsi autem Albertus cum fratribus debent habere et habent accionem cum dictis euictoribus, prout et habuerunt. 345. Halsca de Cowale citauerat pueros Gayconis de Camonicza et Byelniky; veniens Vichna consors legitima dicti Gayconis exhibuit litteram resignacionis sue in dictis sortibus; et domini ipsam Vichnam circa ius re- signacionis et litteram suam reseruauerunt, ita tamen si pueri dicti Gay- conis habent alibi aliquod, de quo iuri pareant. 346. Pena — Petrassius de Borzislauicze tenetur penam pocup trium marcarum Peregrino de Sobotka alias Iohanni de Stobno procuratori suo pro eo, quod receperant ad librum, et defecit idem Petrassius in suo testi-monio; quam penam debet soluere infra sex septimanas (et iudicio simi-Hter). = Tenetur principali, iudicio soluit. = (z. p.). 347. Strenuus Petrassius de Borzislauicze debet portare litteram testi-monialem a iudicio regali Lanciciensi, quod feria tercia post festum sancti Michaelis proxima habuit pro maiori re et causa, quam hic in Kalis; et presentacio littere ad secundos terminos particulares in Kalis, et causa huiusmodi in Lancicia [est] pro hereditate quingentarum marcarum. 348. Andreas et Iaszco de Scudle fratres fideiusserunt, Dobessio de Solowo pro Nicolao Iacussy de Cotlino, quod si prefatus Dobessius euadet iure dictum Nicolaum pro accionibus, quas contra ipsum Nicolaus egerit, tunc euadet fratres et sorores germanos dicti Nicolay. 349. (p. 195). Domina Phebronia de Lang tenetur et debet exsol-uere dominam Prosnam de Muthino, fideiussorem suum, de iudea Kalisiensi in octo marcis grossorum pecunie capitalis et vsure a prima die incepcio-nis vsure usque ad diem expedicionis et solucionis, et super hoc dicta do-mina Phebronia iudicatum soluit.

350. Item Prosna iusto iudicio acquisiuit super dominam Phebroniam octo marcas racione dampnorum, quas ipsa domina Phebronia tenetur soluere infra sedecim septimanas sub pena parti trium marcarum et iudicio quatuor decem [marcarum]. 851. Vbislawa relicta Iohannis de Sowina cum Nicolao de ibidem ha-bent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis ad producendam litteram citatoriam, alias ipsa domina ad producendum testes super prio-ritate resignacionis dotalicii et littere citatorie. 353. Strenuus dominus Petrassius vexillifer Kalisiensis fideiussit stre-nuo domino Sandziuogio capitaneo Polonie pro strenuo domino Przethpel-cone, quod dictus Przetpelk non haberet in littera regia, dicto Przetpelkoni super villam Blisanowo a domino rege data et concessa, molendinum, tunc prefatus domiuus vexillifer soluat domino capitaneo fructus emolumento-rum molendini, quos recepit Przetpelk. 353. Nicolaus Chrzambliczsk iusto iudicio evasit Mrocotam de Bru-dzewo pro molendino in lonka edificato allegando fore patrimonium uxoris sue et hereditatem eius; — domini decreuerunt, quod. si quid uidetur in-uenire ipsi Mrocothe, repetat per iusticiam in domina vxore Nicolai. 354. Iacussius de Tarnowa cum Mrocotha et plebano de Ianusszewo habent equitare ad dominum archiepiscopum die tercia post proximum ingressum in Wneyow, et si ipse dominus archiepiscopus satisfaciet dicto Mrocothe plebano et ecclesie in Ianiszewo, tunc stet Iacussius in pace, si non faciet, tunc Iacussius resignare debet villam Tarnowa, et ipsi Mroco-tha et plebanus in Ianiszewo agant pro villa cum domino archiepiscopi. 355. Dominus Nicolaus Czotczani cum fratribus et sororibus iusto iudicio euasit Dobrogostium de Glowczino cum fratribus et sororibus pro quinque mansis in Corzqui, pro quibus contra ipsos Dobrogostius egerat, prout hoc docuerunt dicti Nicolaus Czotczani cum fratribus et sororibus litteris domini iudicis Iacce adiudicatoriis, et super hoc Czotczani iudica-tum soluit. 356. (p. 196). Strenuus dominus Ianussius castellanus Kalisiensis cum heredibus de Sdziuicze, habent terminum peremptorium ad proximos ter-minos generales uel die tercia post proximum domini Regis ingressum in Kalis super ipsorum causis omagium castellanatus tangentibus. 357. Iachna de Bobri cum Pachna de Sosnicza habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis super accione medii molendini in Sosnicza post demonstracionem factam. 358. Item strenuus dominus Iohannes de Gelina cum domina Phebro- nia relicta Leszscze et suis pueris habent terminum ad proximos terminos generales uel die tercia post domini Regis ingressum in Kalis super silua inter villas Czenino et Przema et limitibus earum. 359. Margaretha de Coszmin iusto iudicio acquisiuit super strenuum dominum Sandziwogium de Iarocino quindecem marcas communis pecunie

quas idem Sandziwogius tenetur eidem domine Margarethe soluere soluendo vnam marcam infra duas septimanas sub pena parti trium marcarum et iudicio tantum, et super [hoc] Margaretha iudicatum soluit. 360. Nicolaus de Grodzelecz presentauit litteram resignacionis coram domino capitaneo facte ville Sadowe per Boguphaelem, tunc eiusdem viJle heredem, resignate; et hic est primus presentacionis, exhibicionis terminus. 361. Katherina de Valiszeuicze iusto iudicio acquisiuit super Stani-slaum patruum suum mediam partem paternam hereditariam tantam, quan-tam ipse Stanislaus habere debet, ita quod diuidet hereditariam sortem Stanislaus cum Katherina per medium precise, et debet idem Stanislaus dare Katherine filiastre sue mediam marcam et diuisionem facere infra sex septimanas sub pena trium marcarum parti et iudicio, et ipse Stani-slaus debet pro se habere omnes obligaciones, quas habuit cum fratre, patre domine Katherine. 362. Phebronia Laszcze de Lang tenetur soluere Prosne de Mutlmino octo marcas communis pccunie racione dampnorum infra sedecem septi-manas alias soluendo in duabus septimanis vnam marcam sub pena parti trium marcarum et iudicio quatuordecem. 363. (p. 197). Nota dccretum dominorum: si quis nobilis capti-nat et detinet ignobilem in via uel in alio loco sine adiutorio iu-sticie, captiuans pro eo, quod captiuauit, tenetur penam captiuato igno-bili trium marcarum ab imposicione ad captiuitatem et ab emissione similem penam, et terciam penam de eo, quod depactauit eum wlgariter obszaczowal similem; — si uero nobilem, tunc tenetur semel penam qua-tuordecim marcarum iudicio. 364. Abram de Lathouicze productis testibus de quadruplicibus armis siue clenodiis, qui iurauerunt, probauit nobilitatem suam pur- gans se ab obiecto crimine ignobilitatis seu rusticitatis, quo infamauerat wlgariter naganilbil sibi Abraham Rostust de Psari. Et nos audita reco- gnicione libri terrestris mdicii Kalissiensis in hoc facto conscripti reserua- uimus et pronunciauimus ipsum Abraham de Latouicze nobilem et nobilis generis et status integre nobilitatis, et propter hoc adiudicatum ab ipso Abraham de Latouicze recepimus. 365. Pena — Abraham de Psari tenetur penam pocup trium marca- rum Abrahe de Latouicze racione detracte nobilitatis, quas debet soluere infra sex septimanas et iudicio quatuordecim. = Iudicio et zuppariis sa- tisfecit pro penis dictis. =(z. p.) 366. Honorabilis et nobilis viri domini Nicolaus cancellarius Pozna- niensis et strenuus Iacobus heredes de Gorka ab una ac nobiles Michael, Petrassius Neborza et Agnes soror eorum heredes de Wirzchoslaw parte ab altera inierunt perpetuam concordiam hincinde super omnibus contro- uersiis, displicenciis, accionibus iudiciariis et extraiudiciariis litibusque vni- uersis, pecuniis, penis vallatis et quibusuis aliis controuersiis super heredi- tate Dobeslaw ita, quod hincinde dimiserunt se pacifice heredes de Virz- choslaw recedentes a iure perpetue hereditatis Dobeslaw, et eandem here- ditatem Dobeslaw dictis heredibus de Gorka perpetuo scribentes.

367. (p. 198). Nota: constituti personaliter Derslaus de Grzibowo, vicepalatinus Kalisiensis cum strenuo domino Nicolao de Slugoczino, Der-slaus dixit: domini ego habui hic terminum cum domino Nicolao; domi-nus Nicolaus respondit: et ego iuri pareo; Derslaus dixit: ego propono de domino Nicolao quod infamando me dixit, quod sim ignobilis, in quo iniuriatus est michi (vt mihi videtur); Dominus Nicolaus respondit, quod dixi, non nego, quia te nesciui nobilem fore, sed iam cognoui te fore nobilem et talem te habeo, et exhoc domini ferte sentenciam ac iudi-cate, quid propter hoc teneor pro pena pocup ut nobili; et domini decla-rantes ex confessione domini Nicolai dictum Derslaum fore nobilem pro-nuncciauerunt ipsum dominum Nicolaum in pena pocup trium marcarum condempnantes et ad solucionem compellentes ipsi Derslao, quam periam ipse Derslaus ut nobilis ab eodem domino Nicolao recepit, et super hoc idem Derslaus nobis iudicatum soluit. 368. Strenuus Przedpelk de Copidlow peticionibus et postulacionibus obtinuit et ad caucionem fideiussoriam induxit strenuum dominum Petras-sium de Syrniky vexilliferum Kalisiensem erga validum Sandiwogium pa-latinum Poznaniensem et capitaneum maioris Polonie pro fructibus et emo-lumentis molendini Blisanowsky, si ipsum molendinum non habuerit in littera regali donacionis sue expressum, tunc ipse Copidlowsky debet do-mir.o capitaneo soluere et satisfacere pro fructibus et emolimentis ex toto tantum, quantum molendinator ipsius molendini firmans iuramento confes-sus fuit, quod si prefatus Copidlowsky non soluerit percepta molendini et de caucione fideiussoria non exbrigauerit, extunc quodcunque dampnum prefatus Petrassius perceperit, uel fecerit ob non expedicionem ipsius, hoc erit prefati Przedpelk ad nudam et simplicem assercionem ipsius et sine quolibet iuramento. 369. (p. 199). Vbislaua de Sarnow astitit terminum contra Sandiwo- gium de Camona pro decem marcis caucionis fideiussorie pro Miroslao condam de Camona referens se ad librum terrestrem, quod fiabuit termi- num cum eodem continuatum et ad terminos generales seu ad presenciam Regis datum. Et nos mandauimus ministeriali Swanchoni clamare et vocare ipsum Sandiwogium ad iudicium plus quam ter, qui ministerialis relacionem fecit, quod clamauit; et super hoc Vbislawa per maritum, procuratorem suum, iudicatum soluit. 370. Lutco de Brzesze astitit terminum contra Marcussium de Ras-szowo pro caucione fideiussoria viginti quinque marcarum capitalis pecu-nie et media tercia census latorum grossorum referendo se ad ministeria-lem Troyanum, qui ipsum ad terminos generales citauerat, et super hoc Lutco, iudicatum soluit. 371. Et idem Lutko de Brzesze astitit terminum contra Przibislaum de Szedle minori pro viginti sex marcis cum media capitalis pecunie et media tercia marca census referendo se ad ministerialem Troyanum, qui ipsum ad terminos generales citauerat, et super hoc Lutco iudicatum soluit. 373. Bartossius de Cosmin maiori debet restituere omnes litteras iuxta arbitrorum scripturas et composiciones inter eos factas Barthossio et Ianussio fratribus heredibus de Ponecz ad proximos terminos particu-

lares post festum sancti Martini, proxime sequens coram burgrabio castri et notario terrestri Kalisiensi. 373. Przosna de Luben debet facere demonstracionem Otte de Pru-szinoua granicierum et scopulorum, et ministeralis referat demonstracionem ad secundos terminos particulares. 374. (p. 200). Otha de Prussinoua iusto iudicio producto priuilegio Capitanei Domarati resignacionis hereditatis Prussinoua euasit Marcussium de Marszeleuo pro quarta parte hereditatis, et super hoc idem iudica-tum soluit. 375. Reseruata est domina Elizabeth relicta olim Nicolai de Sago-rzino circa ius et litteram resignacionis dotalicii et redotalicii sui non de-rogando nec diminuendo prius iudicatum et in libro conscriptum — erga Nicolaum Rosust. Et Nicolaus Rosust defectus debitorum suorum repetat, ubi scit, in debitis derelictis olim Nicolai de Sagorzino. 376. Iaszco de Scudla astitit terminum contra Mathiam Sapala pro pecuniis iudaicis referendo se ad illum, qui eis terminum assignauit; et super hoc iudicatum soluit. 377. Dobessius et Virzbantha de Solowo cum Stephano de Strze-dzewo, Mscugio et Sandiwogio de Cotlino fideiussoribus habent terminum ad proximos terminos generales uel tercia die post ingressum domini Regis in Kalis, quod illorum prius fuerit, pro eo, sicut superius in terminis ge-neralibus continetur. 378. Bogussius de Strzegowo debet citare Burnetham socrum suam wlgariter (cztsza) tszczą matrem uxoris ad limitacionem faciendam inter Strzegowo et Gosticzina et postquam citabit ipsam, tunc debet preuenire wlgariter obeszlacz Michaelem et eos, qui ius habent de Gosticzina, ut fa-ciant limitacionem. 379. Strenuus Barthossius Weszanbark de Gostin cum Barthossio de maiori Cosmin debent ipsis restituere omnia priuilegia exutraque parte et omnia munimenta, cuiuscunque tenoris sint, ipsos tangencia, et si per ali- quam partem predictorum dominorum aliqua littera retenta fuerit ipsam restituere nolentem, extunc dictam litteram et omnes alias huiusmodi reten- tas mortificamus, annulamus et in nichilum conuertimus a presenti et expost sub pena duorum mille marcarum ex amicabili concordia dominorum su- prascriptorum. 380. (p. 201). Abram de Latouicze tenetur duas penas pocup sex mar-carum Abrahe Rosust de Psari racione occupacionis prati, quas idem Abram de Latouicze tenetur soluere Abrahe de Psari infra duodecim septimanas pecunia communi Regni sub penis iudicii magnis; iudicio et zuppariis sa-tisfecit. (z. p.), 381. Pena — Vanch de Valiszeuicze satisfecit zuppe pro penis, que fuerunt contra Augustinum de ibidem.

Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria se-cunda post festum sancte Hedwigis anno domini Millesimo qua-dringentesimo duodecimo iudicio presidentibus dominis Sulcone de Galansky burgraby, Derslao de Grzibowo palatini, Nicolao iudicis, Iohanne de Strzedzewo subiudicis. (Mscugio de Magnu-szeuicze subcamerarii), Bogussio de Prussy subcarnerarii, Ianussio de Curowo vexilliferi. (d. 17 Octobris 1412). 383. Arbitri Nicolai de Cotlino et Sweme de Czechle: strenuus Andreas de Scudle, Andreas de Coritha, Marcussius de Marselewo talem fecerunt amicabilem conposicionem inter partes predictas, quod omnes controuersie, maxillaciones et displicencie tam uerbales, quam actuales sunt hincinde cornplanate et sopite, nec dicte partes debent ea inperpe-tuum reminisci sub pena vallata centum marcarum, quarum medietatem soluat pars arbitrium violans parti tenenti, medietatem uero iudicio. 383. Iohannes Byenewsky constituit strenuum dominum Petrassium Tarchala evictorem wlgariter zachodzczą erga prouidum Iohannem Streytel de Medzerzecz presente Sulcone procuratore cum procuratorio domini ca-pitanei prefati Iohannis Streythel in causa quadraginta marcarum dampno-rum, quas prefatus Iohannes Streytel petebat ab ipso Iohanne Byenew-sky. — Et ibidem prefatus strenuus Petrassius submisit et obtulit se iuri pariturum soluendo iudicatum, et propter hoc idem Iohannes Byenewsky et strenuus dominus Georgius fideiussor Iohannis Byenewsky dimissi sunt liberi et soluti; ipse uero Iohannes Streythel agat contra dominum Petras-sium Tarchala, et super hoc Iohannes Byenewsky iudicatum soluit. 384. (p. 202). Iohannes Streythel cum strenuo domino Ianussio Tar-chala de Medzerzecz habent terminum (ad proximos terminos generales), uel die tercia post ingressum domini Regis in Kalis pro quadraginta mar-cis dampnorum, signanter die tercia post ingressum Regis in Kalis. 385. Veniens Albertus ministerialis recognouit, quod Stanislaus de Pawlowo productis testibus suis, qui iurauerunt, euasit Iachnam de ibidem pro violenti repulsione wlgariter oabicze peccorum. Et nos audita reco-gnicione dicti ministerialis adiudicauimus dicto Stanislao euasionem, eidem Iachne perpetuum silencium imponentes; et super hoc idem Stanislaus iudicatum soluit. 386. Veniens Albertus ministerialis recognouit, quod Gregorius de Prussy productis testibus suis, quorum quidam iurauerunt et quidam a iu-ramento liberi dimissi sunt, euasit Mathiam de ibidem pro non tradicione equorum wlgariter one vidane furtiuo modo. Et nos audita recognicione dicti ministerialis adiudicauimus euasionem dicto Gregorio de prefato Mathia; et super hoc idem Gregorius iudicatum soluit. 387. (p. 203). Strenuus Pasca subcamerarius Poznaniensis egit contra Andream de Coritha pro eo, quod suis hominibus non exhiberet iusti- ciam super furem pro furticinio. Tunc Andreas respondit ego: loca- ui tuis hominibus iudicium terrestre et ciuile, et paratus sum istum iudicem ponere, et posuit siue produxit hunc iudicem coram iudicio; extunc iudi- Archiw. kom. hist. t. IV. 27

cium regale destinauit (Paulum ministerialem) Albertum ad dictum iudicem, quomodo iudicauit. Veniens ministerialis dictus recognouit, quod dictus iudex dixit: ego ibi fui iudex et iudicium ciuile siue thewtunicale fuit circa me; et isti homines, qui agere habuerunt contra furem, venientes dixerunt: do-mine iudex, nos dimittimus istum hominem liberum pro furto, quia nos recuperauimus dampna nostra alibi; tunc nos iudicio presidentes adiudica-uimus euasionem dicto Andree erga strenuum Pasconem pro dicta accione, et super hoc iudicatum soluit. 388. Smichna de Kotlino cum Dobessio et Wirzbantha de Szolowo habent terminum ad proximos terminos generales uel die tercia post pro-ximum domini regis ingressum in Kalis, quod illorum prius fuerit, super testibus et cento marcarum. 389. Dobessius de Szolowo cum Mscugio de Kotlino habent termi-num ad proximos terminos particulares in Kalis pro caucione fideiussoria pro uxore Mscugy, et quod non debent impedire pro dotalicio ipsum Dobessium. 390. (p. 204). Memoriale an filius indiuisus cum matre habet ius parendi circa demonstracionem, que mater ad hoc procuratorem non constituit. 391. Albertus ministerialis cognouit, quod citauit Iohannem de Bo-gwedzeuicze ad instanciam Agnetis Dobeslai pro marito suo interfecto tribus litteris. 392. Iacussius et Miroszco de Prusi euaserunt Albertum de ibidem pro eo, quod inpingebantur crimen violente occupacionis sortis hereditatis in Prusi, sed aliud ius prohibitum non est. 393. (p. 2o5). Nobilis Swema de Czechel proponit per strenuum do-minum Nicolaum de Slugoczino per procuratorem suum contra nobilem Budkonem de ibidem, quod teneret sortem seu partem hereditatis ibidem in Czechel, ad quam ipse Sweme [ius competere] per promisorem asseruit (s); Budko respondit: ego habeo euictorem wlgariter Sachodzcza a quo teneo ipsam sortem seu partem in obligacione et hoc probo, — et produxit lit-teram domini Vincency tunc capitanei Polonie super eandem sortem obli-gatoriam, — sed nolo pro dicta sorte aliena litigare; littera autem obliga-toria cantabat et dicebat obligacionem fore in XII marcis. 394. Testes ducit Iohannes de Stbicow contra Machnam de Chro- stow: primus Nicolaus de Polske licet gener producentis, in quem pars consensit, secundus Domarath de ibidem, qui circa hoc fuerunt, tercius Laurencius de Chorzewo, quartus Albertus de Crosnino, quintus Szematha de Climanczicze, sextus Przeczlaus de Cotarbi; — Rota: Iacosmi przi- tem bili, iaco iaco to swatczimu iaco Ian nedal Machne ran. 395. Domina Beatha condam de Oczansz expediuit de caucione fide- iussoria suos fideiussores: Michaelem de Wirzchoslaw et Mathiam de Sos- nicza a Nicolao Stampor, cui plenam fecit prefata domina solucionem sol- uendo sedecem marcas. — Et ibidem prefata Machna constituit Iohannem

Chrost procuratorem suum cum pleno mandato de parendo iudicato et [ad] testes audiendum — erga Iohannem de Stbicow: 396. Testes ducit Meczco de Paulowo erga Bogussium de Prusi: pri-mus Albertus de Czechel, qui circa hoc fuit, quando Clemens hos agros arauit, secundus Mathias de Czechel, tercius Martinus de ibidem, quartus Iohannes de Paulowo, quintus Nicolaus de ibidem, sextus Iohannes de Ne-dzanowo; — Rota: Iacom przitem bil, czso oral Meczcow oczecz y Meczs-law rambil, tho oral y rambil nasew na prawem, 397 (p. 206). Albertus ministerialis cognouit, quod citauit Iohannem de Souina tribus litteris ad instanciam Nicolai, Alberti et Spitconis de Ostrow pro capite Iohannis fratris ipsorum per dictum Iohannem interfec-ti, et ad hoc adiudicata est astancia termini dictis fratribus contra Io-hannem, et super [hoc] iudicatum soluerunt. 398. Albertus ministerialis cognouit, quod citauit Iohannem de So- wina tribus litteris ad instanciam Agnetis relicte olim Dobconis de Kotarbi pro capite Dobconis mariti sui per ipsum interfecti, et adiudicata est astancia termini dicte Dobcze contra Iohannem, et super hoc Dobca iudicatum soluit. 399. (Mscichna de Wsconouicz) Smichna de Krzczonowicz cum Nico- lao de Camona habent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia post ingressum domini Regis in Kalis, quod illo- rum prius fuerit, pro violento ingressu in domum suam, wlnerum illacione ac mariti captiuitate, estimando iniuriam ad triginta marcas. 400. Pena — Petrus de Ianikowo tenetur penam pocup octo scoto-rum Nicolao de Camona et iudicio tantum, quas debet soluere sub pena trium marcarum parti et iudicio infra duas septimanas. = Iudicio satis-fecit. = (z. p.). 401. Smichna de Krczonouicze constituit Bogussium de Prussy pro-curatorem suum erga Nicolaum de Camona in causis, quas habent inter se, sub rathihabicione de parendo et soluendo iudicatum. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria quarta in crastino Omnium sanctorum anno domini Millesimo quadrin-gentesimo XII0 iudicio presidenlibus dominis Sulislao (de Ga-lansky) Glossky burgraby, Nicolao iudicis de Vilczina, Ianussio de Strzeszewo subiudicis, Ianussio de Modla vexilliferi, Bogussio de Prussy subcamerarii. (d. 2 Novembris 1412). 402. (p. 20$). Clara de Nanczeslauicze per astanciam termini circa iuramenta, in quo testes iurare noluerunt, euasit Michaelem et Mroczkonem de ibidem pro triginta marcis racione depulsionis pecorum et pecudum de domo post secundas nupcias mariti sui, et super hoc dicta Clara iudicatum soluit.

403. Albertus ministerialis recognouit quod Margaretha relicta Ia-nussy de Woythszino productis testibus, qui iurauerunt contra dominam Phebroniam Leszczina de Lang, acquisiuit, quod domina Lesczina debet dimittere liberos fideiussores dicte Margarethe pro pecoribus positos iuxta formam iuramenti, et super hoc predicta Margaretha iudicatum soluit; et domini dederunt pro pena pocup ad dominos, ad proximos terminos par-ticulares. 404. Phebronia relicta Petrassy de Lang cum Otha de Prusinowa habent terminum peremptorium ad proximos terminos in Kalis pro de-cem marcis racione caucionis fideiussorie. 405. Arbitri Sulislay de Ponathowo: Andreas de Coritha et Przi-bislaus Gamba de Cussino, ac Stephani de Nyedzanowo: Czeslaus de Pot-cocze et Dominicus Drzemlik de Goluchowo per ipsos statuendi ad proxi-mos terminos particulares in Kalis ad recognoscenda eorum arbitria. 1) [Nota terminos generales in Kalis celebratos feria tercia post Conductum Pasche iudicio presidentibus... (d. 2 Maii 1413)]. 406. (p. 2og). Testes ducit Iohannes de Byenewo contra Iohannem de Czeszicowo: primus Nicolaus Topolsky, secundus Staszek, frater eius de ibidem, tercius Petrus de altera villa dicta Toppole, quartus Petrassius de Tarchal, quintus Boguphael de ibidem, sextus Phalislaus de Ramb-czino; — Rota : Iacoto swatcimi, iaco pani Blisborowa Czeszicowska wno-sla trzidzesczi grziwen vana de Czeszicowa. 407. Hanka relicta olim Zauissy et Margaretha consors Spitkonis de Przerane cum Andrea de Przespolewo habent terminum Gnezne peremp-torium pro vendicione ville Dambroschino absque voluntate, prout citacio canit, et dicte domine retulerunt se ad librum terrestrem Gneznam uel ad litteram adiudicatoriam, quod pater ipsorum omnes filiastros alias sy-nowczow et szestrenczow [euasisset]; et hoc die tercia post ingressuni do-mini Regis in Gneznam. 408. Hanka relicta olim Ianussy et Margaretha consors Spitkonis de Przerane constituerunt procuratorem suum Mscugium de Magnuszeuicze in Gnezna erga Andream de Przespolewo cum pleno mandato in omnibus causis inter ipsos motis et mouendis sub ratihabicione de parendo et iudi-catum soluendo. 409. Sandiwogius de Slotniky debet statuere euictorem prothoconsu-lem Kalisiensem super wlneribus Phalanthe erga eundem Phalantam. Ter-minus ad terminos proximos particulares in Kalis: Rotha qua iurabit Sandiwogius de Slotniky contra Albertum de Wyszino: Tacomi pomoszi etc, iaco tim (poslem) poszelstwem tego posla Sandziwoy ne vczinil Woyt-kowy panczidzeszant grziven skodi wvikupeną dzedzini. 1) Między str. 208 i 209 zachodzi znaczniejszy brak, zapiski na stronie 209 należą, już niewątpliwie do roku 1413.

410. Iactorius de Sadowe alias de Visoczsko cum domina Margare-tha relicta Bogussy de Tursco uel cum ipsius procuratoribus Nicolao filio et Lutkone de Brzesze habent terminum peremptorium ad proximos ter-minos generales uel die tercia post proximum domini Regis in Kalis ingressum, quod illorum prius fuerit, ita, quod ipsa domina et sui procura-tores non debent respondere querelis et accionibus ipsius Iactory, donec ipse Iatorius citabit omnes et singulos, qui in huiusmodi facto ad causam spectant et sua interesse putant. 411. (p. 210). Daniel iudeus de Pisdri iusto iudicio acquisiuit super Meczslaum de Grodzelecz duo centa cum medio marcarum, prout littera ipsius canit, pecunie principalis siue capitalis. — Et idem Daniel non de-bet monere dictum Meczslaum pro hiis pecuniis, nisi post egressum domini regis de Gnezna, et hoc pro principali pecunia et usura, et super hoc iudicatum soluit. 412. (p. 211). Testes ducit Burnetha consors Bogussy de Twardowo erga Ianussium castellanum Kalisiensem: primus Adam de Kaliscouicze, secundus Wszebor de ibidem, tercius Stanislaus de ibidem, quartus Paszek de ibidem, quintus Albertus Spot de ibidem, sextus Bedrzich de ibidem; — Rotha: Iaco to swatcimi, iaco bila wola Ianuszova coliscowskiego ypro-curatoria (s) kyegdi odbila yego braczi pani burnetha. 413. Item testes ducit Burnetha consors Bogussy erga Ianussium ca-stellanum Kalisiensem: primus Swanthoslaus de Kaliscouicze, secundus Albertus de ibidem, tercius Petrus Alberti de ibidem, quartus Michael de ibidem, quintus Nicolaus de ibidem, sextus Iohannes de ibidem; — Rota: Idco to swatcimi, iaco Burneta wniosla swego poszagw szeczdzesant grziven de coliscova. 414. Testes ducit Przosna de Luben contra Otham de Pruszinowa (primus Iohannes Czolnochowsky. qui circa hoc fuit, secundus Iohannes de Biscupicze, tercius Petrassius de ibidem, quartus Dobeslaus de ibidem, quintus Nicolaus de Czechle, sextus Zila de Czechle); — Testes partis aduerse: primus Stephanus de Strzedzewo, secundus Petrus de ibidem, tercius Martinus de Cirninsky, qui circa hoc fuerunt, quartus Iohannes Czeley, quintus Stanislaus de Rzecty, sextus Wanch de Vawrouicze; — Rota: Iacosmi przitem bili, kyegdi Otha sypal trzi copcze a szedm vczi- nil czosu a tho vczinil Stanislaova wola medzi robacoviczi a medzi Pruszinova. 415. (p. 212). Testes ducit Borzislaus de Rzecty contra Yelen: pri-mus Ceslaus de Potcocz, secundus (?) de Rzecti, tercius Iohannes de ibidem, quartus Iohannes de Mancowo, quintus Maczek de ibidem, sextus Albertus de Belczewo; — Rota: Iaco to swatcimi, iaco trzi lata minala temv ran-coyemstwą, czo ranczil yelen za borzislawa przecziw grzimale. 416. Adiudicata est produccio testium Iohanni plebano de Cotlowo contra Swanthoslaum de Droszina pro subleuacione littere adiudicatorie de consistorio Wratislauiensi. 417. Dominus noster Rex inhibuit iudicia pro 1imitibus vi1-1arum rega1ium cum aliis eis confinantibus in districtu castri Odola-now et ad ipsum castrum spectantibus intimans hec per validum dominum Sandiwogium de Ostrorog palatinum Poznaniensem et capitaneum maioris

Polonie generalem; et specialiter hec inhibicio spectat et tangit Raphae-lem tenutarium castri Oppatow. 418. Strenuus Nicolaus de Timenecz cum Stanislao Smok de Cran-cowo habent terminum. die tercia post proximum domini kegis ingressum uel ad terminos generales in Gnezna, quod illorum prius fuerit, super nota nobilitatis, qua notauit Niculaus Stanislaum fore ignobilem. 419. Testes ducit dominus Iohannes plebanus de Cotiowo contra Swanthoslaum Droszinsky: primus Cziborius alias Czczik de Kaliscouiczc, secundus Volfram de ibidem, tercius Albertus Szpot, quartus Albertus Przedslay, quintus Iohannes, dc ibidem omnes isti, sextus Iohannes pleba-nus de Olszina; — Rotha: (Iaco to swatcimi, iaco minąla trzidzesczi lat temu pirwey nisli swanszek zaszval xzandza Yana o Droszino). Iacoto swat-cimi, iaco xzandz Yan swimi nemastky vitrzimal trzidzesczi lat Droszino pirzwey, niszli gy swanszek oną zaszual. 420. (p. 213). Iachna consors strenui Martini de Crolicowo non debet citare matrem suam Katherinam pro bonis et dotalicio interirn. quod mater sua uiuit, post mortem uero matris sue Katherine prosequatur iure, sicut et alii pueri, iuxta quod quis puer ad quid ius habet. 421. Strenuus dominus Ianussius castellanus Kalissiensis habet termi-num die tercia post proximum domini regis ingressum Gneznam cum heredibus de Sdziuicze pro et super iure responsionis in iudicio ca-stellanatus Kallisiensis. 422. Meczslaus de Grodzelecz cum honorabili domino Stanislao pre-posito de Cosczol habent terminum die tercia post proximum ingressum domini Regis in Gneznam uel ad terminos generales in Kalis, quod illo-rum prius fuerit, super eorum oppositis; ita quod prefatus prepositus de-clinabat iudicio seculari, volens respondere in spirituali. 423. Marcussius Marszelewsky ut procurator priuingnorum cum Nico-lao Rosust habent terminum Gnezne die tercia post proximum domini Regis ingressum inibi, ita quod dictus Nicolaus Rosust debet presentare ibi litteram recognitoriam fideiussoriam privlngnorum (et patris puerorum) dicti Marcussy. 424. (p. 214). Causa que vertitur inter strenuum dominum Georgium castellanum Byechouiensem et Nicolaum Rosust, ita quod idem Nicolaus egit, quod terminum peremptorium super ipsum astitisset, quod frater ger-manus eiusdem Georgy recepisset inter ipsos, et ipsi iudicem alium nobi-lem eis receperunt, qui iudex assignauit eis terminum peremptorium et per eundem iudicem asseruit se idem Nicolaus probasse; qui Georgius respondit: si habes aliquos terminos peremptorios scriptos in libro mecum uel fideiussoriam caucionem aliquam in causa ista, tunc ego tibi respondebo. 425. Testes ducit Nicolaus Rosust contra Elizabet de Sagorzino : primus Iohannes Chrost, quo nobili data et assignata fuit possesio, secun- dus dominus Philippus castellanus Xanszensis, tercius Ianussius dapifer Ru- szotsky, quartus Meczko de Sluscowo, quintus Iurga de Chotowo, sextus

Lorant de Gluchowo. —[Tetstes] partis aduerse: primus Petrassius de Wirz-choslaw, quod ipse ibi nunquam in possessione fuit, secundus Dobrogostius castellanus Przemantsky, tercius Iohannes thezaurarius Lagewniczsky, quar-tus Nicolaus pincerna Goraszdowsky, quintus Sambor castellanus de Ma-lochowo Dzbansky, sextus Iohannes de Grzibowo filius Olovanego;—Rota: Iacom to przitem bil, iaco Micolaya nigdi newąszovano we dwa kmecza w szagorzine, ani tamo wftrzimanu bil. 426. Petrus Smolka cum Przedwogio Swadzba habent terminum Gne-zne die tercia post proximum igressum domini regis inibi super decreto dominorum de productis testibus racione infamate nobilitatis, 427. (p. 215). Testes ducit Virzbantha de Brudzewo contra honp-rabilem Swanthoslaum canonicum Plocensem: (primus Iohannes Iacobus de Gawlouicze, secundus Iohannes Curetko de ibidem, tercius Albertus Rzodekwa de VVola, quartus Climecz de Glowczino, quintus Mathias de Peczinouicze, sextus Andrasz Przespolowsky); — [Testes] partis aduerse: primus Stanislaus subiudex Brzestensis, secundus Meczko dapifer Wladisla-uiensis de Croslino, tercius Nicolaus de Chodacowo, quartus Iohannes de ibidem, quintus Lucas de Cosczanki, sextus Iarandus de Colowa; — Rotha: Iacoto swatcimi, iaco yarant neszaplaczil pirwego roku szesczi-natcze grziven virzbancze natswe dzedzini apotem zaplaczil gemu wszitko, czo bil winovat, yswe listi wiprawil ynicz mu nevinouat. 428. Swanthoslaus canonicus Plocensis constituit procuratorem suum Stanislaum de Scarszewo cum pleno mandato de parendo iuri et soluendo iudicatum eciam ad produceudum et audiendum testes nomine ipsius do-mini Swanthoslai erga Virzbantham de Brudzewo. 429. Stephanus de Strzedzewo et Sandiwogius de Magnuszeuicze re-cognitis ipsorum sigillis purgauerunt a suspicione litteram. fideiussorie cau-cionis facte per ipsos Dobessio et Virzbanthe heredibus de Solowo, quam suspcctam litteram dicebant negantes sigilla ipsorum fuisse, que postea congnouerunt esse ipsorum; domini audita recognicione ipsam in suo robore reseruauerunt ut veram, et super hoc prefati Dobessius et Virzbantha iudi-catum soluerunt; — Mscugius nunquam negauit sigillum suum huic littere fuisse appensum. 430. (p. 216). Martinus Rogassky astabat termino comparens et iudi- catum offerens contra Nicolaum Gyl, sed iudex cum subiudice cognoscen- tes fuisse terminum partibus assignatum distulerunt adiudicatum recipere usque ad presenciam dominorum pro uerbis, quibus dixit Nicolaus Mar- tiuo : mentiris. 431. Strenuus Nicolaus de Timenecz astitit terminum contra Stani-slaum de Crancowo, pro viginti marcis dampnorum, pro quibus Nicolaus Stanislaum citauerat citacione Regali. 432. Dobessius de Solowo cum Msczugio de Magnuszeuicze habent terminum Gnezne ad primum aduentum domini Regis inibi super fide-iussoria, cuius fideiussorie pacta Dobessius probare voluit, quod prescrip-cionem habere non debeat, Msczugius uero prescripcione terrestri ipsam voluit euadere.

433. Pena — Meczko de Sluscowo tenetur penas racione pocup capi-taneo et iudicio simul triginta sex marcas et parti triginta minus una; solucio iudicio infra duas septimanas, parti uero Petrassio infra duas septimanas unam marcam, alias infra annum totum. (z. p.). 434. Meczko de Sluscowo cum Petrassio de Przerane habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis pro quinque marcis racione dampnorum. 435. Pena — Penas Meczkonis iudicio debitas fideiussit Nicolaus Rosust pro ipso. (z. p.) 436. Nicolaus Rosust de Moravino fideiussit Petrassio de Przerane tri-ginta marcas minus vna communis monete Regni soluendas ad festum beati Adalberti Martiris seu infra annum a data presencium; dies uero incipit sabbato in vigilia beati Adalberti alias in conductu Pasce sub penis iudicio magnis, parti uero trium marcarum, quas idem Nicolaus tociens incidet, quociens coram iudicio ipsum Petrassius monebit usque ad finalem solucionem. 437. Veniens Stanislaus de Droszino ut procurator Sandivogy fratris sui germani astitit terminum super Przecora familiarem domini Episcopi Cracouiensis pro eo, quod infamauerat fratrem suam ignobilitate, dicens eum fore ignobilem, Sandiwogium — producens litteram expurga-toriam infamate nobilitatis referens ad Sbigneum Marsalcum Regni, qui eis hunc terminum assignauit in Kalis ad aduentum Regis; hec nota facta est de mandato dominorum Yacce iudicis et Bodzanthe subiudici post recessum iam omnium dominorum et sublato iudicio, et ipsi domini iudex et subiudex ab eo iudicatum receperunt. Noia terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia post dominicam Jubilate anno domini Millesimo quadringente-simo XII iudicio presidentibus dominis: Alberto Craczkone vice-burgrabio, Marcussio de Marszelewo iudice, Johanne de Strzeszewo subiudice, Bogussio de Prussy subcamerario. (d. 16 Mai 1413). 438. (p. 218). De mandato speciali per litteram misso domini Capi-tanei assignatus est terminus Kmicze virgini de Czeszno cum honorabili domino Nicolao cancellario Poznaniensi pro hereditate Brunowo Gneznam die tercia post proximum domini Regis in Gneznam [aduentum], qui do-minus Rex, si Gneznam de anno presenti non ingredietur, prefate partes habebunt terminum pro eadem causa ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini Regis in Kalis [ingressum] reducta causa viceuersa. 439. Veniens Vincensius ministerialis congnouit, quod de mandato dominorum iudicum assignauit perpetue possessionem medietatis sortis Martini Sulime in Boguedzeuicze Laurencio de ibidem, quam iusto iudicio acquisiuit super Janussium de ibidem racione propinquitatis; et nos audita recognicione dicti ministerialis adiudicauimus dicto Laurencio possessionem perpetuam dicte sortis in Bogwedzeuicze et prefato Iohanni perpetuum silencium imponentes pro eadem, et super hoc idem Laurencius iudi-catum soluit.

440. (p. 219). Phalantha de Falanczicze cum Sandiwogio de Slotniky habent secundum terminum ad proximos terminos particulares in Kalis, ita quod dictus Sandiwogius debet statuere euictorem Paulum Golisza protho-consulem Kalisiensem pro quatuor wlneribus. 441. Testes ducit Swanthoslaus de Yastculky contra Dzemlikonem de Gluchowo: primus Meczslaus de Yelitowo, secundus Clemens de Yeli-towo, tercius Miroslaus de ibidem, quartus Paszek de ibidem, quintus Mlo-dota de Przebislauicze, sextus Andreas de ibidem; — Rotha: Iaco to siPatcimi, iaco Swantoslaw nevcradl Drzemliconi dwu coną, ani gich vszitka ma. 442. (p. 220). Burnetha consors Boguszy de Twardowo iusto iudicio euasit strenuum dominum Ianussium castellanum Kalisiensem de Toliscowo pro quadringentis marcis latorum grossorum in auro et argento ac pecuniis paratis de thezauro patris sui, ut contra ipsam agebat et citacione regali citauerat, receptis; et super hoc dicta Burneta iudicatum soluit. 443. Constituti coram iudicio honorabilis dominus Nicolaus archi-diaconus Kalisiensis ut procurator fratris sui Byenak de Czeszewo, qui produxit arbitros suos coram iudicio dicens, quia domini ego habeo hic meos arbitros; et altera pars videlicet Spitek de Sbersco, qui debuit eciam ar-bitros suos produxisse dixit: domini ego non habeo arbitros meos hic, quia unus est in seruiciis regalibus et alterum statuere non possum, quia non sum necessarius ipsius, quia prius lucratus sum et acquisiui; Dominus archi-diaconus respondit: ego hodie arbitros producere et statuere debui, quia hodie habeo terminum peremptorium meis arbitris et paratus sum ad librum sub acquisicione cause et deperdicione, et hic arbitri stant, et iste qui terminum amicabilem inter nos condixit wlgariter smouil, et per hoc ego uolo lucrari, quia tu non statuisti arbitros tuos et hodie habemus ter-minum peremptorium; postea lectus est liber et liber ostendit, quod fuit terminus peremptorius [ad] arbitros statuendum, sicud hodie assignatus, et propter hoc dedimus Gneznam ad dominos die tercia post ingressum Regis inibi, et si de anno presenti rex non constituetur ibi, tunc ad proximos terminos generales in Kalis uel ad Regis proximum aduentum, quod illorum prius fuerit, super ferenda sentencia, quis illorum acquisiuit. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia infra Octauas Ascensionis domini anno ipsius M° XL (s) XIII0 iudicio presidentibus dominis Nicolao Baworowsky burgrabio, Berslao de Grzybowo palatini, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Iacussio de Modla vexillifero, Bogussio de Prussy subcamerario. (d. 6 Iunii 1413). 444. (p. 223). Phalantha de Phalanczicze cum Sandiwogio de Slotniky habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis, ita quod dictus Sandiwogius debet statuere Paulum Golisza euictorem suum, prorogatum eidem Sandiwogio per Przibconem de Cussino pro quatuor wlneribus. 445. Borzislaus de Rzecty astitit terminum circa iuramenta cum testi-bus contra Yelen de Olszowa super prescripione trium annorum fideiussorie Archiv. kom. hist. t. IV. 28

2l8 caucionis duarum sexagenarum racione dampni iuxta relacionem Pauli mini-sterialis, et super hoc iudicatum soluit. 446. (p. 244). Vincencius ministerialis congnouit, quod Derslaus de Qwatcowo exhibuit per triplices terminos particulares litteram perpetue resignacionis per nobilem Dominicum alias Drzemlik eidem facte super totam villam ac hereditatem Gluchowo, quam domini ex decret con-suetudinis terre in suo robore reseruauerunt; et super hoc idem Derslaus iudicatum soluit. 447. Item idem Vincencius ministerialis congnouit, quod nobilis Derslaus de Quatcowo exhibuit litteram resignacionis per triplices terminos parti-culares ville ac hereditatis Zakrzewo, quam emit a nobili Katherina consorte Symonis de ibidem, quam domini ex decreto consuetudinis terre in suo robore reseruauerunt, et super hoc idem Derslaus iudicatum soluit. 448. (p. 225). Meczko de Sluscowo iusto iudicio euasit Petrassium de Przerane pro viginti marcis racione dampnorum minus iuste incapti-uacionis; et super hoc idem Meczko iudicatum soluit. 449. Pena — Nicolaus filius Iacussy de Cotlino tenetur sex marcas Gregorio de Prussy (et iudicio tantum) pro duplici monicione, quem Vin-centius ministerialis monuit, ut veniret, pro infamia. 450. (p. 226). (Iasco) Stephanus Zachoscz de Woyslauicze astitit ter-minum suum super Halscam Scarbimiri consortem de Valiszeuicze pro et super quatuor marcis racione dampnorum referens se ad hunc nobilem, qui terminum peremptorium assignauit, et super hoc idem Iasco iudicatum soluit. = Nominis rnutacio et delecio facta est de mandato iudicum in vigilia Ascensionis aput Scudlo anno XIIII° et presertim Iohannis de Strze-szowo et Marszelewsky. = Die sancte Trinitatis circa aduentum domini Regis in Gnezna Anno domini M° Quadringentesimo XII0 (d. 18 Iunii 1413). 451. (p. 227). Martinus asserens se scoltetum de Koritha cum domino Andrea de ibidem habent terminum ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum Regis ingressum in Kalis super frumentis ad valorem XX marcarum et sex marcis racione aliorum frumentorum et quatuor peccoribus et equo unius marce et octo scotorum. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia post octauas Epiphanie anno domini Millesimo quadringentesimo XIIII0 iudicio presidentibus dominis Petrassio de Godzantcowo, Dobrogostio de Camona viceburgraby, Nicolao filio iudicis de Vilczina, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Bogussio de Prussy subcamerarii loca tenentibus. (d. 16 Ianuarii 1414). 452. (p. 228). Venczeslaus de Wawrouicze cum Philippo de ibidem habent secundum terminum ad proximos terminos particulares in Kalis super

uno equo interfecto et super pigneratione duplici in orto wlgariter ozagem equorum, 453. (p. 22g). Cum termini particulares ante festum Natiuitatis Christi fuerunt proclamati et non sunt finiti propter aliquas certas causas regias, tunc in eisdem terminis particularibus stetit suo termino Iohannes Benewsky cum suis testibus erga Iohannem de Czesicowo pro triginta marcis dotalicy wana et idem Iohannes Czesicowsky in dictis terminis particularibus non fuit; item postmodum feria tercia post octauas Epiphanie termini particulares sunt proclamati, in quibus terminis Iohannes Czesicowsky astabat termino per Stanislaum procuratorem suum et Iohannes Benewsky ipsos non statuit in eisdem terminis, propterea assignamus et assignauimus eis terminum ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini Regis in Kalis ingressum super ferenda sentencia, vtrum idem Iohannes Czesi-cowsky astitit terminum, uel vtrum Benewsky debet iterum testes producere erga eundem Iohannem. 454. Sandiwogius Rosust de Slotniky cum Marcussio de Marszelewo habent peremptorium terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro et super nouem marcis fideiussorie caucionis. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia ante festum Purifcacionis sancte Marie anno domini Millesimo quadringentesimo XIIII0 iudicio presidentibus dominis Stanislao de Scarssewo burgraby, Derslao de Grzibowo palatini, Nicolao de Vilczina iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Bogussio de Prussy subcamerarii, lanussio de Modla vexilliferi locatenentibus. (d. 30 Ianuarii 1414). 455. (p. 230). Rota, qua iurabunt purgatores Marszelewsky contra Spitkonem: Taco mi pomoszi bog, iaco czo kaszal Marszelewsky we Xangy pysacz ysz xzang vypisz dacz wrzeczy medzi Xzandzem iardzekonem iaco perczq byenacovim, a medzi Spitkem, to vczinil smogim vedzenim, kasznu yszradu. — Huic iuramento et purgacioni domini iudicio presidentes assigna-uerunt terminum infra duas septimanas, alias terminum iuris; Marszelewsky uero stans presente Spitkone, dato salario ministerialis, dixit ministeriali Alberto: ministerialis da terminum Spitkoni, ut feria quarta, hoc est in crastino, ut audiat iuramenta testium et purgacionem meam; qui Spitko consensit in terminum, quem ibidem ministerialis assignauit. 456. Virzbantha de Brudzewo cum honorabili domino Swanthoslao de Sandzino habent terminum ad proximos terminos generales ad ferendam sentenciam, quia dominus Swanthoslaus producebat testes contra Virzbantham, Virzbantha uero noluit eos permittere iurare dicens : wlnerasti me violenter pendente termino et causa indecisa; procurator uero domini Swanthoslai dixit: si quid factum est, factum est in alieno territorio et alieno iudicio, in quo nesciebatur, quis principium habet. 457. (p. 232). Dobco de Skarzina cum Petrassio de Pogrzibowo habent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia ad

proximum domini Regis ingressum in Kalis pro arestacione wlgariter zapouedz hereditatis Plewna. 458. Pena — Iohannes Gregory de Cothoiedsco tenetur penam pocup Grzimkoni de ibidem octo scotorum et iudicio tantum; et nota, quod idem Grzimko recusauit dare scribere ad librum acquisicionem unius marce super eodem Gregorio, et est fideiussoria caucio. = Zuppariis satisfecit pro penis antedictis idem Iohannes. = (z. p.). 459. Halsca consors Marcussy de Marszelewo habet statuere dominum Stanislaum presbiterum de Marzenino cum testibus ad proximos terminos particulares in Kalis erga Nicolaum Rosust ad recognoscendum, quomodo ipsam procurauit sacramentis. 460. Sandziwogius de Slotniky iusto iudicio acquisiuit super Mar-cussium de Marszelewo nouem marcas communis monete fideiussorie cau-cionis, quas soluere tenetur infra sex septimanas sub pena trium marcarum parti et iudicio; et super hoc iudicatum soluit. 461. (p. 233). Testes ducit Iaszek Przedabog erga strenuum Iohannem Stawsky: primus Mathias Bogudsky, secundus Iaczek, tercius Sdzech ciuis, qui circa hoc erant, quartus Andreas de Pyscorzouiensi platea, quintus Mothil Swanch, sextus Iohannes Dlugosz; — Rotha: Iacosmi ten dzen sziaskem bili w stawe, kegdy panove sdali, astawsky mv praua neoszadzil. 462. Honorabilis prepositus de Kosczol cum Miczola de Russowo habent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini Regis ingressum in Kalis ad audiendam sen-tenciam dominorum, an idem prepositus debet respondere proposicionibus dicti Miczola in iudicio seculari, quia prepositus petiuit se remitti ad ius spirituale. 463. Circa expurgacionem Marszelewski, quam fecit per iura-menta testium iuxta mandata dominorum de Gnezne missa: primus testis Craczko ut burgrabius, secundus Derslaus vicepallatinus, tercius Iohannes vicesubiudex, quartus Ianussius de Modla vicevexillifer, quintus Bogussius vicesubcamerarius, sextus Nicolaus Rosust, qui eciam fuit assessor, qui iurauerunt Spitkone presente, vidente et audiente rotam ipsis vicecamerario presente Alberto ministeriali exponente et proferente; hoc facto iuramento nulli testi fuit obiectum ante iurarhentum, et expost demum partibus ad iudicum venientibus et coram iudicio stantibus Marselewsky petiuit sibi coram iudicio ius reddi, surgens Bogussius vicecamerarius ius retulit et reddidit dicens: domini testes supranominati presente Spitkone circa iura-menta iurauerunt et nullum (s) fuit aliquod crimen uel defectus obiectum ; iudex requisiuit partes, si contra recognicionem et relacionem ius reddentis vellet et haberet aliquid dicere primo, secundo, tercio et insuper quarto, qui ambo dixerunt pro omnibus responsionibus: nichil habeo dicere; solum Spitko expost stans dixit: hic est unus testis, qui iurauit et circa hoc iudicium non fuit. Et domini ad audiendam voluntatem et sentenciam domi-norum terminum ad proximos terminos particulares partibus hic in Kalis assignauerunt.

464. (p. 234). Testes ducit Grzimala de Mroczkowicze contra Petrum kmethonem de Osczeclino: primus Andreas rector scole de Staw, secundus Swantoslaus familiaris strenui Iohannis de Staw, qui circa hoc fuerunt, tercius Grzimala de Costrzeuicze, quartus Iohannes de Mroczkouicze licet sit frater patruelis producentis, sed pars in eum consensit, quintus Dobek de Voley, sextus Iacussius Baior de Phalantczicze; — Rotha: Iacosmi przitem bili czo vczinil grzimala Pyotroui, to vczinil zaiego poczanthkem, isz mv pirzweyg potr rani dal y iego maczerzi layal. 465. (p. 235). Albertus de Coludowo oblata littera fideiussorie cau-cionis Visconis de Timenecz ex confessione predicti Visconis acquisiuit super eundem Visconem viginti duas marcas monete currentis principalis debiti, quas tenetur soluere eidem Alberto prefatus Visco infra sex septi-manas sub penis trium marcarum parti et iudicio, pro dampnis uero predicte partes habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis; super lucratis Albertus iudicatum soluit. 466. (p. 236). Nobilis Halsca de Rascowo iusto et vero iudicio eua-sit nobiles (Blisborium canonicum Gneznensem) et Iohannem, Georgium fratres germanos de Carssy alias de Slaborouicze pro ducentis marcis lato-rum grossorum et triginta iumentis swerzepe kobili dictis et triginta qua-tuor alueariis alias pnevye apium et nouem parnis lardi ac nouem cocleari-bus argenteis et sedecim mensuris auene, super quibus prefata domina iudicatum soluit. 467. (p. 237). Agnes relicta Migacz iusto iudicio euasit Thomkonem kmethonem de Scuri pro wlneribus, sed tamen dicta domina ciebet exhi-bere iusticiam isti kmethoni, super quem ipse querulauerit et proposue-rit, et super hoc Iohannes de Crosnino ut procurator dicte domine iudi-catum soluit. 468. Iohannes Gregory de Cothoiedsco astitit terminum circa librum terrestrem dans notario ius suum, ut scriberet terminum ad librum super Andream de Sacouicze, qui notario ius suum dare recusauit pro tribus marcis pene pocup parti et iudicio, referens se ad subiudicem Iohannem, qui ipsis terminum scribere mandauit, et super hoc iudicatum soluit. == Iudicio pro penis dictis satisfecit, delete [sunt per dominos] ante castrum sedentes = (z. p.). Nota terminos particuiares in Kalis celebratos feria tercia proxima post Inuocauit anno domini Millesimo quadringente-simo XIIII0 iudicio presidentibus dominis Nicolao Baworowsky burgrabio, Nicolao de Vilczina iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Bogussio de Prussy subcamerarii, Ianussio de Curowo vexilliferi locatenentibus. (d. 27 Februarii 1414). 469. (p. 238). Strenuus dominus Iohannes Stawsky debet ministrare completam iusticiam Iasconi Przedabog ciui Kalisiensi cum Petro Smolka (et fratre suo Hermano aduocatis) de Staw, feria quinta proxima post con- ductum Pasce ad unum certum et peremptorium terminum, in quo termino

ipse Stawsky debet veras treugas pacis dare dictis aduocatis ad pa-rendum iuri, partes uero dicte tueantur se iusticia, qua meliori possunt. 470. Elizabeth relicta Nicolai de Corzqui cum Petrassio de Gowa-lewo habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis super capite mariti dicte Elizabeth. 471. (p. 239). Veniens Swansco ministerialis recognouit et retulit, quod Grzimala de Mroczkouicze productis testibus, quorum quidam iuraue-runt, alii uero ad iuramentum non [sunt] admissi, euasit Petrum kmethonem de Osczeklino pro decem wlneribus, pro quibus idem Petrus contra Grzi-malam egerat, et super hoc Grzimala iudicatum soluit. — Et idem Petrus cum dicto Grzimala habent secundum terminum ad proximos terminos particulares in Kalis super duabus maxillis et duobus equis. 472. Henricus Sirpowsky cum domina Gneda de Camona habent ter- minum ad proximos terminos particulares in Kalis super duabus marcis, domina uero debet exhibere litteras iuris sui, quibus se nititur defen- dere et tueri. 473. Marcussius de Marszelewo iuxta produccionem suorum testium, qui in proximis terminis particularibus sunt descripti, et relacionibus sub-camerarii purgauit famam suam purgando innocenciam ab obiecto crimine falsitatis non iusti decreti iudiciarii wlgariter naganq, et super hoc Mar-szelewsky iudicatum soluit. 474. (p. 240). Andreas Pobichwast de Westrza iusto iudicio per re-cognicionem Iohannis de Strzeszewo subiudicis wlgariter wfstecz euasit Albertum Naczkonis pro eo, pro quo contra ipsum egerat asserens, ut ipsum involuisset penis regalibus, et super hoc Andreas iudicatum soluit. 475. Procuratorium — Margaretha consors Marcussy de Grabow constituit procuratorem nobilem Virzbantham de Voyczicze erga nobilem Phebroniam consortem rrzedbory de Lang cum pleno iure de parendo iuri et soluendo iudicata, ad quam constitucionem consensit Przedborius ut pro- curator. — Et dicte partes habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis super cento marcarum. 476. (p. 241). Nobilis Dobrogostius de Camona debet, redimendo obli-gacionem sortis in Kamona quinque kmethonum in quinquaginta marcis minus duabus marcis, ad proximum festum beati Adalberti soluere honeste Agneti relicte Swanthomiri de Voyczicze, qui si non soluerit, extunc dicta domina tenebit dictam obligacionem a festo Natiuitatis domini ad aliud festum iuxta terre consuetudinem in tantis pecuniis, quantas dicta domina habet super dicta obHgacione sortis. 477. (p. 242). Testes ducit Phalislaus de Rambczino contra Sulkam et filium eius de Sobothka: primus Martinus de Galansky, secundus Ia-nussius de ibidem, tercius Byenak de ibidem, quartus Nicolaus Byegansky, sextus Iohannes de Galansky; — Rota: Iaco to swatcimi, iaco Phalislaw neszabil Pawla any przitey swadze bil any yego ranku szmerczi ma. 478. Iacussius longus ciuis de Kalis cum Laurencio de Gywanouicze habent terminum ad proximum aduentum domini Regis, alias ad proximos

terminos particulares post festum Pasce ad contradicendum astancie ter-minorum per Iacussium Laurencio facte. — Iste terminus est partibus pro peremptorio datus et assignatus. 479. Testes ducit Meczko de Sluscowo erga Dorotheam sororem suam; — Rotha(s): primus Andreas de Iaroszeuicze, secundus Dobek Descinsky pater Gregory, tercius Iohannes Dzirbinsky, quartus Dziuissius Miculsky, quintus Laurencius de Boguslauicze Alberti filius, sextus Iacus-sius Bodzaczsky; — Rotha: Iacoto swatcimi, iaco Dobka wsząla na meczslaue dwadzescze grziven wanczey nysz rancoma ranczil poszasznich pyenandzy. 480. (p. 243). Dobka de Przerane soluit quinque marcas Meczkoni de Sluscowo et defalcauit. illas in debito mariti sui, quas Meczko teneba-tur Petro marito ipsius, et adhuc tenetur ei viginti quatuor marcas. — Et idem Petrus tenetur statuere unum nobilem erga Meczkonem ad ter-minos proximos generales super recognicione legacionis. 481. (p. 244). Testes ducit Przedslaus de Cotarbi contra Vbislaum de ibidem: primus Andreas de Scudle, secundus Iohannes Vchacz de ibi-dem, tercius Nicolaus Lutoldi de Sadowe, quartus Giwanus de Cirznino, quintus Vislaus de Virzchoslaw, sextus Michael de ibidem. — [Testes] partis aduerse: primus Mathias de Sowina, 2us Czeslaus de Potcocze, 3us Nkolaus de ibidem, 4us Laurencius de Sowina, 5us Naczek de Rzeckthi, 6us Subagazo Chudziczsky; — Rotha: (Iacoto swatcimi, iaco na Vbislaua y na Yacusza); (Iacoto swatcimi, yaco czovczynil Vbislaw (Pyaskoni) Przedslaoui, to vczinil za yego poczantkem, isz mv pirzvey (Pyotr) Przed-slaw cztirzi rani dal). — (Et hincinde partes dicte posuerunt fideiussores Vbislaus: Czeslaum cum filio Nicolao, Przedslaus uero..). Dimissi sunt. liberi per capitaneum a fideiussoria caucione. — Rotha testium supra-scriptorum: Iacoto swatcimi, yaco czo vczinil Vbislaw Przedslaoui, to vczi-nil za yego poczantkem, ysz mu Przedslaw cztirzi rani dal. 482. Testes ducit Stiborius contra Bogussium de Prussy : primus Bartholomeus de Voyslauicze, secundus Nicolaus de Chlewo, tercius Dobko de Deszczna, quartus Staszek de Bralinouicz de Falantczicze, quintus Ni- colaus de Sdziuicze, sextus Miczko de Rzecthy; -Rotha: Iaco to swat- cimi, iaco bogusz wrzuczil szu w sciborową maczerziszna po vipravenv, iaco ya scibor od meczka viprauil. 483. (p. 245). Testes ducit Meczslaus de Pawlowo contra Bogussium de Prussy: primus Michael de Pawlowo maiori, secundus Gregorius de Cothoiedsco, tercius Iohannes Gregorii de ibidem, quartus Iohannes de Bobri, quintus Michael de Virzchoslaw, sextus Neborza de ibidem; — Rotha: Iacotho swatcimi, iaco bogusz wrzuczil szu Meczkoui wotcziszną vanczey, nisz ma w szastaue. 484. Nicolaus de Iarszicza fideiussit Othe de Prussinowa pro omnibus ius habentibus ad limitacionem inter Prussinowa et Luben, ut si quis im-pediret, ille paciatur consuetudinem terre, et partes debent vocare utrum-que oppole: Vilkouiskye et Liszowske.

485. Paulus de Phalanczicze cum Andrzeyka de Woia habent ter- minum peremptorium ad proximos terminos generales super sorte heredi- tatis in Wola. 486. Testes ducit Andreas de Dzirbino contra Swanthomirum de Co-rzenewo: primus Florianus de Cziszewo, secundus Andreas de Yaroszeui-cze, tercius Iacussius de Boguslauicze, quartus Laurencius de ibidem, quintus Thomas de ibidem, sextus Stanislaus Carniszkouicz de ibidem; — Rotha: Iacoto swatcimi, iaco Andrzey wroczil Swanthomiroui kon taco czalo, iaco gr w nego wsząl. 487. (p. 246). Martinus Sarnka allegata prescripcione trium annorum euasit Otham de contractu fori et perpetua resignacione medietatis here-ditatis Prussinowa, debet tamen Martinus Sarna soluere et reddere septua-ginta sex marcas Othe, quas prius ab ipso receperat pro dicta hereditate, ad festum Natiuitatis domini proxime sequens, si non soluerit septuaginta sex marcas Martinus Otthe, Otha tenebit dictam hereditatem a festo ad aiiud festum Natiuitatis domini tam diu, donec dicte septuaginta sex marce per Martinum Othe fuerint persolute; quatuor uero marcas, quas Martinus negat se teneri Othe, — probet Otha more terrestri, et super hoc Marti-nus Sarna iudicatum soluit. 488. Martinus Sarnka cum Otha de Pruszinowa habent terminum pe-remptorium ad proximos terminos particulares in Kalis super expensis limitum. 489. (p. 248). Sarna de Prussinowa cum Iacussio de Pabianowo ha- bent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis super septemdecim marcis grossorum. Generales termini anno M° CCCCXIIII °. Nota terminos generales in Kalis celebratos feria quarta ante dominum Oculi anno domini Millesimo quadringentesimo XIIII0 iudicio presidentibus dominis Sandiwogio palatino Pozna-niensi et capitaneo maioris Polonie, Iacussio Iacca iudice, Bo-dzantha subiudice, Martino Slawsky subdapifero Poznaniensi, Iurkone castellano Byechouiensi, Iohanne de Qwatcow venatore Coninensi, Martino de Calinowa castellano Siradiensi, Dobrogo-stio de Camyona. (d. 7 Marcii 1414). 490. (p. 248). Hanka de Gacz dimisit liberos Mathiam et Lauren-rencium de Strzalkowo a fideiussoria caucione facta super contractu fori tercie partis in Gacz cum pleno dominio, quem contractum fori fecerat cum Barthossio de Gacz; et reseruata est proprietas eiusdem sortis Ni-colao filio eiusdem domine, et super hoc ipsa domina Hanka cum filio ad-iudicatum soluit. 491. Rotha, qua iurabit Otha cum testibus contra Andrzeycam: Iacoto swatcimi, iaco Andrzeyca yaszcoui przedala szwą czansz w voli

y szswego brata poszwego brata smerczi. — Testes istius rothe: primus Thomas de Voyslauicze, secundus Bartholomeus de ibidem, tercius Nico-laus Ogurzecz de Chlewo, quartus Augustinus de Valiszeuicze, quintus Gre-gorius de Modla, sextus Staszek de Gawlouicze. 492. (p. 250). Testes ducit Dobeslaus de Skarzina contra Lucam de Plewna: primus Czesantha de Kosinowo, secundus Vbislaus frater eius germanus, tercius Otha de Przespolewo, qui circa hoc fuerunt, quartus Przesna Skarzinsky, quintus Martinus de Kawyeczino, sextus Nicolaus Kucz; — Rotha: Iacoszmi przitem bili, gdi Dobek kupyl v troyana dze-dziną w plewny zadwescze grziwen groszy schirokych gothowych yzapla-czil gothowimi grosmy; — ceteri ad testimonium. (z. p. 493. Lucas de Plewnya debet reddere Dobeslao de Skarzina centum cum dimidio marcarum latorum grossorum, et si ulterius Dobeslaus pro-babit, dabit plures, quantas probauit redimendo dictam medietatem Ple-wnya, quam Lucas in o propinquitate acquisiuit; restitucio pecuniarum infra sex septimanas; si non reddet et non soluet, careat Lucas propin-quitate et perpetuitate, et super hoc Lucas iudicatum soluit. 494. Pena — Pena quatuordecim marcarum racione infamie sub-iudicis Marszelewsky super Spitkone de Sbyeszko. (z. p.). 495. Testes ducit Katherina Nicolai de Kalis contra Przibkam et Zofkam: primus Nicolaus Mlodo, secundus Iohannes Wansz, tercius Abra- ham de Lathouicze, quartus Iohannes de Pawlowo, quintus Przibko, sextus Iurga de Chotowo; — Rotha: Iacotho swatcimi, iaco Katherzina swimy przotky trzimala trzeczą cząscz Culigowa, oyansz Przibka nakatherzina za- lowala mymo trzidzesczy lath nigdy sgich dzerzenya nyewichodzila. 496. (p. 251). Conseruata est honesta domina Halska relicta olim Mar-tini Rosust de Iarnolthowo circa iura dotis et redotalicii wlgariter wenye sua visa littera resignacionis, quam ad iudicium produxit erga strenuum Barthossium de Cosmyn minori, ipsique Barthossio reseruatum est ius accio-nis primum, si alterius ius non est quesitum, in casu, quo ipsam dominam et puerum mori contingat uel ad alias nouas convolare nupcias seu alium ducere maritum, ita quod ipse Barthossius primam habeat accionem; habet-que ipse Barthossius acciones pro pecunia capitali et usura iudeorum. 497. Przedwogius de Morawino alias de Gedlcze constitutus coram iudicio recognouit suam tore litteram de suo scitu, voluntate suo sigillo sigillatam, qua recognouit se teneri resignare terciam partem quondam partis sue Gedlcze, alias septingentas soluere marcas etc. strenuo Georgio castellano Byechouiensi, quam idem Georgius coram iudicio produxit et super recognicione Przedwogy iudicatum soluit. 498. (p. 252). Dobrochna olim Martini de Grochowo exhibita littera dotalicii sui arestauit citaciones contradicens illis omnibus citantibus pueros et amicos suos de dicta villa Grochowo et Byala. 499. Strenuus Przedborius de Przechodi et Dobko de Zorawye fide- iusserunt manu coniuncta pro strenuo Iohanne Swadba, quod in et ad manus strenui domini Sbignei Marsalconis Regni Polonie vice eius receperunt cau- Archiw. kom. hist. t. IV. 29

cionem fideiussoriam strenui domini: Sandiwogius palatinus Poznaniensis et capitaneus maioris Polonie generalis et Iacca iudex palmitantes cum pre-dictis Przedborio et Dobkone, quod debent resignacionem facere virtuose domine Halscze consorti sue legitime ducentarum marcarum dotis et trecenta-rum marcarum dotalicii in villa Chlewo, quam si resignacionem in predicta villa expedire non poterint, extunc in aliis bonis ipsius Iohannis Swadzba ubi-cunque sitis et constitutis resignent et expediant, quod cum non fecerint, tenentur dictam fideiussoriam cum suis iuribus effectualiter adimplere. 500. (p. 253). Testes ducit Nicolaus de Czechla contra Falislaum et Vlodkonem de Rambczino: (primus Mathias Gorznicz de Czechla, qui circa hoc fuit, secundus Woyvtha de ibidem, tercius Albertus de ibidem, quar- tus Martinus de ibidem, quintus Mathias Szapala de Cuchari, sextus Ma- thias filus Sulislai de Cotharbi); — Testes partis aduerse: primus Scarbi- mirus de Boguczicze ut nunccius, secundus Nicolaus Zila de Czechle, tercius Iohannes Wasz de Galasky, qui circa hoc fuit, quartus Petrus de minori Galasky, qui eciam circa hoc fuit, quintus Nicolaus de Potcocze licet gener producentis, sed pars in eum consensit, sextus Albertus de Yastkulky; — Rotha: Iacom poslem bil od rambczinskych do Micolaya o gego syno- wicze, yczso vczinyli rambczynsczy, to vczinyly sz mycolayowa vola a ny- gednego gwalthu vczinyly; — ceteri: Iacoszmi przithim bily taco ysze rambczinsczi nyevczinyli gwalthu, alecqso vczinyli, to vczinili szmicolayowa vola; — ceteri ad testimonium. 501. Strenuus dominus Sandiwogius palatinus Poznaniensis et capita-neus Maioris Polonie cum Swanskone de Lewkowo habent terminum ad proximos terminos generales uel die tercia [post] proximum domini regis in Kalis ingressum, quod illorum prius fuerit, super uerbis contumeliosis coram iudicio per ipsum Swanszkonem prolatis dicendo capitaneo: si tu deberes me detinere, solus non detineres me; uel si me deberes per-cuttere, solus non percutteres me. 502. Daniel iudeus beniuole veniens coram iudicio cognouit, quod membranam seu pergamenum non (s) scriptum sigillo strenui domini Martini de Slawsko subdapiferi Poznaniensis [sigillatum] habet et habuit super sexaginta marcis debiti capitalis, quas idem Daniel confessus est se sibi fore solutas et dictam membranam sibi fuisse exsolutam, quam die date presencium dixit se non posse invenire inter ceteras litteras et membranas, sed infra hinc ad festum Pasce proximum promisit redditu-rum, quam si non restituerit, fatetur ipsam invalidam, inanem et frustra-toriam et decetero nullius roboris et valoris. 503. (p. 255). Przedwogius de Gedlcza vendidit et perpetuo resigna-uit suam totam partem seu sortem quam habuit in Gedlcza strenuo domino Georgio castellano Byechowiensi; Frisa consors ditti Przedvogy legitima renunciauit iuri sue dotis et dotalicii et in dictam resignacionem consensit, quam dotem ante in dicta sorte habuerat, recepitque nouam con-firmacionem dotis sue et dotalicii in media hereditate Morawyno, quam hereditatem Morawyno prefatus Georgius dicto Przedwogio pro sua sorte dicta in Gedlcza similiter perpetuo resignauit, proximiores uero dicti Przed-wogy inpediebant prefatas resignaciones, sed abiudicata est illis pro-pinquitas exeo, quod hereditas est pro hereditate data, sicque

hincinde dictarum scrcium resignaciones in Gedlcza et in Morawino per-petue transiuerant et suum sunt sortiti effectum, et super hoc prefatus dominus Georgius iudicatum soluit. 504. (p. 256). Rotha, qua iurabit Dobko: Iacom ia krwa y prziro-dzenym bliszi Katherzinye nisly Pyotrass. 505. Venerabilis dominus Nicolaus Gorka cum Micossio de Golucho-wo habent terminum ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini Regis in Gneznam ingressum, quod illorum prius fue-rit, super exhibicione littere Illustrisimi principis Cunradi ad iudicium misse super funccione vite Cunegundis. 506. (p. 25y). Strenuus Martinus de Doyvtrow acquisiuit limitacionem super olim Nicolaum de Zagorzino, dum vivebat, inter hereditates Zago-rzino, Zegoczino et Doyutrow, ad quam vocauerunt oppole, quo oppole ad-ueniente prefatus Nicolaus Zagorsky detulit consciencie et iuramento prefati strenui Martini, quo iuramento facto prefatus Martinus quacunque equitabit per hec loca, fundabuntur limites et scopuli perpetue duraturi, cui limita-cioni debet presidere ex parte puerorum Nicolai Marcussius de Marzelewo ut procurator et tutor puerorum, et ipsi pueri debent ratum et gratum perpetuo tenere, quidquid per dictum Marcussium tutorem ipsorum fuerit factum, nec exhoc poterint ipsum Marcussium in aliquo eis displicenti amo-nere, aut per iusticiam super eum recipere. 507. Iactorius de Wisoczsko constituit Boguchwaelem fratrem suum procuratorem erga Margaretham de Thursko in omnibus causis: testes in-ducendi et inductos audiendi et iurare videndi cum pleno mandato sub ra-tihabicione de parendo iuri et soluendo adiudicata. 508. Testes ducit Iactorius de Wisoczsko contra Margaretham de Thursco: (primus Petrus Gayek, secundus Iohannes de Golina venator, tercius Mrokotha de Brudzewo, quartus dominus Wenczeslaus plebanus de Wiszoczsko, quintus dominus Martinus vicarius de ibidem, sextus Swansek Chylinszky); —Testes partis aduerse: primus Msczugius Bethkowsky Sub-venator Siradiensis, secundus Albertus Chudzisky subagazo, tercius do-minus Thomas vicarius de Kayewo, quartus dominus Albertus plebanus in Kuchari, quintus dominus Mathias plebanus in Goluchowo, sextus Przi-bislaus Szedlemynsky; — Rotha, alias quere inferius: Iaco tho swyath-czimi, iako Margorzetha nywinosla stha grziwen zewtorku de Thurska swego wyana, ale czo wząla tho wząla swoy posag. — Si testes iurabunt Bo-gufal, Nynognew et Wirzbantha non recipiunt partem, quam prius ami-serunt contra dominam Margaretham; si uero domina fatebitur aliquam partem istius debiti, soluat; pro reliqua uero testes iurare possunt; et solum illi parti partem soluat, que de presenti agit; pars vero illorum, quos prius domina euasit, perdita est; et sic fiat de bobus, ouibus et apibus. 509. (p. 258). Testes ducit Katherina de Kalis contra Petrum de Gnyazdowo: primus Ianussius Martini de Galansky, secundus Adam de Ga- lansky, tercius Leonardus de Bodzkowo, quartus Clemens Mathie de Poth- kocze, quintus Bogussius de Chrostowo, sextus Petrassius de Menkowo.

510. Rotha, qua iurabit Margaretha de Thursko: Iacom nywsąla dw stu owyecz any trzidzesąth scotha any wmnye Pyotrass dzewyerz moy ostawyl swego scarbu pączidzesąth grziwen any thego ysithka mam; sed pro istis tribus articulis pro quolibet per se iurabit. 511. (p. 259). Rotha superiorum testium Katherine de Kalis : Iaco tho swyatczimi acz Pyetras zalowal na Katherzinq, thego pyrwey Kathe-rzina dobila. 512. Nicolaus scultetus de Russowo cum honorabili domino Stanislao preposito in Kosczol habent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel ad proximum domini regis die tercia ingressum in Kalis, quod illorum prius fuerit, super declinatione iuris secularis; et similiter Meczeslaus de Grodzelecz terminum habet. 513. Testes ducit Michael Bardzky contra Micossium de Goluchowo: (primus Mathias Tluczimost, secundus Mathias de Nadarzicze, tertius Ni-colaus de Charzicze, quartus Mczislaus de Skrzipno, qui circa hoc fuerunt, quintus Czestko venator Gneznenis, sextus Vincencius de Tharzicze, qui eciam circa hoc fuit.); — Testes partis aduerse: primus Stanislaus Skar-sewsky; secundus Olbracht de Czelcza, tercius Otha de Brusinowa, quartus Luthko de Brzeze, quintus Stanislaus Rzecta de Strzeszewo, sextus Iohannes Czeleyg de ibidem, qui circa hoc fuerunt: Rotha: Iacosmi przitem bili czo Micosz (wsząl) vczinil szkodą na Michala barczszkego ta (wsząl) wczinil pirwey niszli michalovi ktori rok dal, ani mv szą zavanszoual newsząllibi nanem kanczlerz szkody, tediby on na michale nicz wszancz nimal, 514. (p. 260). Pachna consors Dobyessi legitima iusto iure et vero iudicio productis diuersis priuilegiis ad iudicium euasit Zophiam de Ga-lansky pro meditate hereditatis Sosznicza perpetue et suas sorores germanas, littera autem seu priuilegium ducis Boleslay quo ad medietatem Soss-nicza mortua est et decetero nullius [est] valoris, roboris et firmitatis, et super hoc dicta Pachna iudicatum soluit. 515. Quando familiaris alicuius domini interficitur, domino suo, cuius fuit, dentur tres marce pro pena, siue sit nobilis, siue ignobilis. 516. Decretum dominorum: pro maxilla nobilis dentur tri-ginta marce, utriusque sexus; pro wlnere nobilis tres marce, pro kmethonis una marca, pro maxilla kmethonis (media) quinque marce. 517. (p. 161). Nicolaus et Mathias de Curowo fideiusserunt pro fratribus et sororibus germanis, ut si Dobeslaus de Pawlowo euadet dictos Nicolaum et Mathiam, tunc euadet fratres et sorores ipsorum pro propinquitate hereditatis in Culigowo. 518. Rotha, qua iurabit Dobeslaus: Iacosm ya krwyq y prziro-dzenym bliszi Katharzinye nyslv micolay ymaczey, — alia rotha similis contra Petrum; terminus iuramenti feria tercia proxima. 519. (p. 262). Strenuus dominus Iohannes de Stobna iusto iudicio acquisiuit super strenuum Przedborium de Yankowo, quod debet idem

Przedborius expedire litteram fideiussorie caucionis a iudeo Muska in decem marcis pecunie capitalis et usure hoc concernentibus videlicet has decem marcas, et expedire sigillum domini Iohannis de Kwyathkow venatoris Ccjninensis ab eodem iudeo. 520. Pachna Dobeszy de Sosnycza testes ducit contra Iaskonem de Scudla: (primus Mathias Zapala, secundus Przeczslaus (patruus) filius Sapale, tercius Nicolaus Kothlinszky, quartus Zegotha de Goluchowo, quintus Swansek de Glosky, sextus Wyrzbantha de Scholowo licet leuir producentis, sed pars in eum consensit, qui circa hoc fuerunt); — Testes partis aduerse: primus Dzetszich tamquam arbiter seu amicabilis conpo-sitor, secundus Iohannes de Proszkowo, tercius Petrassius de Scudla, quartus Voyutha de Czechel, qui circa hoc fuerunt, quintus Philippus Czeleczski castellanus Xanszky, sextus Passek Wiscotha venator. 521. Pachna Dobessy de Sosnicza cum Iascone de Scudla habent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini regis ingressum in Kalis, quod illorum prius fuerit, ad audiendum pronunciacionem et voluntatem dominorum super valore et melioritate testium. 522. (p. 263). Daniel iudeus per confessionem propriam Michaelis Barthsky lucratus est super Andream nouem marcas racione caucionis fideiussorie, quas debet idem Barthsky soluere infra sex septimanas ea moneta, super quam iurabit principalis Peregrinus Byszynsky, pro quo pre-fatus Andreas exstitit fideiussor; forma iuramenti: Iacom ya nyebral vdanyela grossow schirokich alle pyenądze krolewszke. — Terminus iura-menti ad proximos terminos particulares. = Venerunt personaliter cum strenuo Iohanne de Stobno feria tercia ante Corporis Cristi et fecerunt delere. = (z. p.) 523. Pachna, Dobessy cum Margaretha de Bobri habent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini Regis ingressum in Kalis, quod illorum prius fuerit, in eo puncto, in quo inter dictas partes manet causa indecisa, et alias termihum similem, quem prius habuerunt feria tercia proxima post diem Resureccionis domini. 524. Indulsit dominus capitaneus omnes penas Lesczyney, quantum ipsum concernebat, et omnes zupary. 525. Pena — Swansko de Lewkow tenetur penam pocup trium marcarum racione wlneris illati vni nobili. = Fecerunt delere Marcussius et Iohannes aput Scudlo in iudicio sedentes. = (z. p.). 526. (p. 264.). Visus est nobilis Vitus Bochnek de Barthodzee omni-bus diebus terminorum generalium super quisbudam equis, Pisdrensibus ciuibus per ipsum receptis et arestatis in silva et in borra eius. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia post dominicam Oculi anno domini Millesimo quadringentesimo XIIIIo presidentibus dominis Nicolao Baworowsky burgrabio,

Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo sub-iudicis, Ianussio de Modla vexilliferi, Derslaus palatini, Bogussius de Prussi subcamerarii [loca tenentibus]. 527. Strenuus Iohannes de Stobno iusto iudicio acquisiuit super strenuum Przedpelkonem de Copidlowo subdapiferum Kalisiensem expedi-cionem littere fideiussorie caucionis in decem marcis pecunie capitalis la-torum grossorum et usure inde secute: capitales pecunias soluendo infra sex septimanas et usuram marce infra duas septimanas, circa quam litteram pendet sigillum nobilis Iohannis de Kwyathkowo venatoris Coniniensis; et super hoc prefatus dominus Iohannes iudicatum soluit. 528. Dobeslaus de Pawlowo facto iuramento euasit Mathiam et Nico-laum de Curowo ac Petrassium de Gnasdowo super propinquitate hereditatis Culigowo proximitate et consangwineitate Katherine dolea-toris de Kalis; qua euasione idem Dobeslaus evasit fratres et sorores ger-manos et germanas ipsorum Mathie, Nicolai et Petri; et super hoc Dobeslaus iudicatum soluit. 529. Mathias Budkonis de Curowo debet statuere Mathiam Martini de ibidem erga Ianussium de ibidem, qui ipsum expediuit de caucione fideiussoria, quam fecerat Ianussio pro Mathia. 530. (p. 267). Dobka constituit nobilem Przybkonem de Cussino iuxta ante decretum; qui stans coram iudicio dixit: fui presens, quando Pe-trassius dixit Meczkoni: Meczko recipe a me obligacionem in hoc debito, uel defalca michi in debito illo, quod tenueris michi — et plures alii, ut asseruit, nobiles fuerunt; Meczko respondit: tu debuisti statuere nuncium, et iste non refert, ut nuncius; et domini iudicio presidentes dederunt ad audiendam voluntatem et sentenciam dominorum ad proximos terminos generales vel ad proximum domini regis ingressum in Kalis. 531. (p. 269). Veniens Albertus ministerialis cognouit, quod clamauit ter Spitkonem de Sbyersko et superflue quarto, ut veniret (et solucionem faceret decem marcarum cum fertone latorum grossorum ut Swanchne) ad iudicium et responderet Swachne et Iohanni super debito fideiussorie cau-cionis decem marcarum cum fertone latorum grossorum qui Spitko minime curauit, et prefata Swachna cum fratre astitit terminum, suum contra Spit-konem, et iudicatum soluit. 532. Veniens Albertus ministerialis cognouit et monuit Martinum Sandlo de Czechel, ut ad iudicium veniret et reclamaret, quare dedit super se astare terminum Nicolao Stapor pro duobus wlneribus, qui venire minime curauit; et adiudicata est solucio sex marcarum pro duobus wlneribus Nicolao Stapor infra sex septimanas et iudicio pena trium marcarum, et super hoc Stapor iudicatum soluit 533. (p 270). Mathias Sulimowski ducit testes contra duos fratres Nicolaos de Chlewa: (primus Stanislaus de Zelonky, secundus Petrassius de ibidem, tercius vexillifer Massowsky, tercius thezaurarius Dobrogostius, quartus Michael de Naczaslawicze, quintus Cristinus de Maczeysewicze, sextus Sansek de Manewo): Testes partis aduerse: primus Otha de Modla,

secundus Iaroslaus de Woyslauicze, tercius Bartholomeus de Woyslawycze, quartus Thomek de ibidem, quintus Troyan de Chlewo, sextus Nicolaus de ibidem omnes, qui circa hoc fuerunt; — Rotha: Iacosmi przitem bili czo sipal maczey ctirzy copcze medzi chlewem a medzi Cablowem, tho sipal nyedothikaya chroslney. 534. Bogussius de Prussi iusto iudicio acquisiuit super sortem Vbiscze in Bogwyedze quinque marcas latorum grossorum, quam sortem tenet Paulus Camyensky in octo marcis, et quia ipse Paulus sortem predictam tenet in maiori, debet soluere dicto Bogussio quinque marcas et tenere dictam sortem in tredecim marcis, et super hoc hincinde Bogussius et Paulus iudicatum soluerunt, 535. Venceslaus ministerialis cognouit, quod clamauit et vocauit pluries quam ter Andream Gorzicz de minori Galąski, ut veniret et ad librum scriberet ac notario salarium daret, qui Andreas scribere noluit cum Derslao vicepallatino ut procuratore Katherine filie sue; (et adiudicate sunt tres marce pene super dominum Andream parti et iudicio tres racione pene pocup, et super hoc procurator Katherine iudicatum soluit). 536. (p. 271). Albertus et Petrus ministeriales cognouerunt, quod monu-erunt ter Abraham et Nicolaum fratres Rosusti, ut soluerent et solucionem facerent iudeo Symoni, qui facere non curauerunt et propter hoc inci-derunt penas ter trium marcarum quilibet eorum (iudicio et) parti. == Iu-dicio satisfecit. = 537. Pena — Derslaus de Bydzeschino tenetur penam pocup trium marcarum iudicio pro wlneribus ministerialis, cui iam satisfecit. (z. p.). 538. Pena — Nastka cum Nicolao filio sue satisfecit pro penis Bur-grabio et zuppe. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia ante Dominicam Ramispalmarum anno domini Millesimo qua-dringentesimo XTIII0 iudicio presidentibus dominis Nicolao Ba-worowski burgraby, Derslao de Grzibowo vicepalatini, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Bogussio de Prussy subcamerarii, Ianussio de Modla vexilliferi locatenenti-bus. (d. 27 Marcii 1414). 539. (p. 272). Testes ducit Petrassius de Pogrzibowo contra Nico-laum Stampor: primus Boguphael de Vyszoczsko, secundus Nicolaus de Szadowe, qui circa hoc fuerunt, tercius Wlotko de Rambczino, quartus Paszek Pysscowsky, quintus Petrassius de Drosszewo, sextus Stanislaus de Toppola; — Rotha: Iacosmi przitem bili, iaco micolay ranczil cupyo-traszewe rancze trzi grziwni; — ceteri ad testimonium. 540. Testes ducit Nicolaus Stampor erga Petrassium de Pogrzibowo: primus Petrus de Curowo, secundus Petrassius de Mancowo, tercius Ia-nussius de Cotarby, quartus Iurga de Chotowo, quintus Vbislaus de Co-

tarby, sextus Iohannes de Vestrza; — Rota: Iacoto swatcimi, iaco trzi lata minala, nisz maczey micolaya poszual o rani. = Tenetur sex grossos pro testibus Stampor. = 541. (p. 273). Testes ducit Sbetha de Chlewo erga Mathiam et Moykonem de Sulimowo: primus Benassius de Chlewo, secundus Symon filius eius de ibidem, tercius Nicolaus Petrkonis de ibidem, quartus Nicolaus Ogurzecz de ibidem, quintus Troyanus de ibidem, sextus Augustinus de Valiszeuicze, qui circa hoc fuerunt; — Rota: Iacosmi przitem bili, iaco maczey a moyek nedali wanczey naszbyecziną czanscz oczczisni yedno szeszcz grziwen na kamblowo. 542. Szbetha de Chlewo iusto iudicio acquisiuit propinquitate sortem paterna in Kamblowo super Mathiam et Moyconem de Sulimowo, et super hoc iudicatum soluit. 543. (p. 274). Testes ducit Iohannes de Dobrzicza contra Vichnam de Rogaczewo: primus Michael de Strzeszowo, secundus Ianussius de Clo- nowo, tercius Beruoldus de ibidem, (qui circa hoc fuerunt), quartus Nicolaus de Byeganino, quintus Miroslaus de Prussy, sextus Swantoslaus de ibidem; — Rota: Iacoto swatcimi, iaco ian nye wrzuczil szu nicz wanczey w roga-czewye yedno w tho, czo mu iusz zastauil w polpanti grziwni. 544. (p. 275). Rota, qua iurabit Katherina de Yastrzambniky contra Nicolaum de Sbersco: Iaco czom Micolaya wranczila de Yacuba Pabya-nowskego, sztegoszmi wszego viprauila. 545. Testes ducit Albertus de Coludowo contra Vyslaum de Ti-menecz: primus Crzistek de Maczeyuszeuicze, secundus Albertus de Blasz-cowicze, tercius Iohannes de Morawky, quartus Gregorius Pczolka de Za-wady, quintus Gregorius filius Miczkonis de Rowna, sextus Albertus Pczolka de Zawady; — Rota: Iaco to swatczimi, iaco Voytek ma pyancz a dwadzescze grziwen szkody 0 neszaplaczene pyenandzy vyszkowa ranko- yemstwa. 546. Albertus de Coludowo confessus est coram iudicio, quod pecu-nia capitalis, viginti quinque marce cum tribus marcis census, per Vyslaum de Timenecz fideiussorem suum [est soluta], sed quod litteram tenet idem Albertus recognitoriam, tenet in dampnis ipsam. 547. Vyslaus de Timenecz constituit Przedwogium Swadzba procu-ratorem suum erga Albertum de Coludowo in causa produccionis testium usque ad decisionem cause super viginti quinque marcis dampnorum sub ratihabicione cum pleno mandato de parendo iuri et soluendo iudicatum. 548. (p. 276). Testes ducit Swansco de Corzenewo contra Mathiam Sowa de Morauino: primus Sdzeslaus de Skarszewo, secundus Beruoldus de Scarszewo, tercius Iohannes de Dobrzicza, quartus Albertus de Colu-dowo, quintus Franek de Falanczicze, sextus Andreas de Dzirzbino; — Rota: Iaco to swatcimi, iaco Iacub nyewinosl do Swanska maczeyewich rzeczy zadzesącz grziwen chąsebną rzeczą, any tego Swansek vsitek ma. = Tenetur totum. =

549. Philipus de Czelcza cum Zophia de Vola habent terminum ad proximos termnos particulares ad statuendum presbiterum, qui procurauit eam sacramentis, nomine Stanislaum predicatorem Polonorum ad sanc- tum Nicolaum. 550. (p. 277). Albertus ministerialis retulit, quod equitauerat et mo- nuit plus quam ter Helenam et filium eius Meczkonem de Pawlowo, ut venirent et solucionem facerent Bogussio de Prusi quater trium marcarum penam pocup, que in summa faciunt duodecim marcas cum fertone, pro quadruplici monicione, quas moniciones prefati Helena et Meczko minime curauerunt, propter quod Bogussius peciit prouideri sibi de remedio opportuno; et nos cognito eo, quod, in quo impignorari deberent, dicti Helena et Meczko non haberent, mandauimus possessionem in bonis here- ditaris ibidem in Pawlowo tenere iuxta terre conswetudinem, donec pre- fato Bogussio duodecim marce cum fertone fuerint persolute, et super hoc Bogussius iudicatum soluit. Nota terminos generales in Kalis celebratos feria quarta post festum Pasce anno domini Millesimo quadringentesimo XIIIIo domino Rege tunc presente iudicio presidentibus dominis Sandiwogio palatino Poznaniensi et capitaneo Maioris Polonie generali, Nicolao palatino Sandomiriensi, Andrea Marsalko curie Brochotsky, iudice Iacca, subiudice Bodzantha, Nicolaus Bloci-szewsky Santocensis, Philippus Czeleczsky Xanszensis castellani, Dobrogostius de Camona. (d. 11 Aprilis 1414). 551. (p. 278). Testes ducit Barthossius de Gacz contra Nicolaum de ibidem: primus Laurencius de Strzalkow, secundus Wisotha Wolsky, tercius Mathias de Strzalkow fideiussores, quartus Nyemerza de Thimye-necz, quintus Iassek Glanysewsky, sextus Vincencius de Thymyenecz; — Rotha: Iacosmi przitem bily, yzatho raczily zadczwarthą cząscz dzedzini wgaczy, oyąsz barthoss na micolaya zalowal; — ceteri ad testimonium. 552. Facta est inhibicio regalibus litteris, ne Elizabeth relicta olim Martini de Iarnolthowo ad iudicia trahatur per quempiam a die beati Michaelis proxime elapso infra unius anni decursum, quo elapso respondeat cuilibet de se querulantibus. 553. Testes ducit Boguslaus de Stoyanowo contra Miroslaum de Woyczino: primus Nyemerza de Vola, secundus Albertus Rzodekwa de ibidem, tercius Miroslaus de Wylksycze, quartus Derslaus de Morawky, quintus Iohannes de ibidem, sextus Vislaus de Blaskowycze; — Rotha: iacoto swyatczimi, iaco Boguslaw zapiaczil wsitko myroslawye, tho zacz vney vcupyl sosthą cząscz wstoyanowye; — Rotha, qua iurabit dominus Iacobus: Iacosm nyeprzedal dzedzini Giwanowycz Wawrzkowy weczne anym zany pyenadzy bral. — Domine autem dicent: nyeprzedata anymbrala. 554. (p. 279). Miroslawa constituit Paulum maritum suum procurato-rem cum pleno mandato sub ratihabicione de parendo iuri et soluendo iudicata, eciam testes et sentencias audiendi erga Boguslaum de Stoyanowo. Archiw. kom. hist. t. 17. 30

555. Nicolaus Rosust de Slawyno habuit terminum circa aduentum Regis cum honesta domina Elizabeth relicta Martini Rossust de Yarnol-towo, sed quia intervenit inhibicio regalis, ne predicta domina iudi-caretur cum qualibet persona infra hinc et proximum festum sancti Mi-chaelis, resumat terminos suos cum dicta domina, domina tamen et eis, qui sua putauerint interesse, priuscitatisetavizatis. 556. (p. 280). Nicolaus Rosust de Slawyno cum Petro, Barbara et Margaretha pueris Nicolai olim de Zagorzino habent terminum perempto-rium ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini regis ingressum in Kalis, quod illorum prius fuerit, super triginta marcis caucionis fideiussorie, ut supra scriptis. 557. Nicolaus de Potcocze citauerat pueros olim Nicolay de Zago-rzino, procurator puerorum allegata teneritate et defectu etatis puerorum pro ipsis pueris respondere noluit, petens annos dicrecionis ipsis pueris concedi; et domini iudicio presidentes annos concesserunt, usque ad discrecionem Petrus filius veniret, et tunc Nicolaus annis teneritatis elapsis, citet ad causam, et iusticiam prosequatur. 558. Testes ducunt Mathias, Moyko et Iaroslaus de Sulimowo contra Przedslaum de Woyczino: primus Spitko de Nanczeslauicze, secun- dus Derslaus de Morawky, tercius Stanislaus de Szelanczino filius Bernardi, quartus Stanislaus de Maczeyuszeuicze, quintus Iaroslaus de Voyslauicze, sextus Iohannes [de] Mroczkouicze; — Rotha: Iaco to swatcimi. iaco Przedslaw bil wszemy mimo trzi lata, a nigdi moyka, maczka y yarosslawa prauem nye vpomonol. 559. (p. 281). Rotha, qua iurabunt testes Andrea de Gora contra Philippum de Czelcze; aducat Andreas testes nobiles, quos potest: Iaco to swatcimi, iaco Andrzey dal na Grabowo Przibacową zastawą dwa-dzeszcze grziwen a (sto) szsto. 560. Rotha, qua iurubunt testes Przibislay de Szedlamino erga stre-nuum Stanislaum de Lonanczicze: Iaco to swatcimi, iaco Przibislaw dal nagrabowo na Przibacową zastawą cztirzi adwadzescze asto grziwen, 561. (p. 282). Katherina olim Mathie de Sossnicza conseruata est circa valorem et vigorem littere resignacionis dotalicy facte per Mathiam mari-tum suum, que littera licet defectum habuerit in data anni, tamen prefata Pachna hunc defectum admisit faciens ipsam fore sufficientem, quasi sit de data anni duodecimi, et super hoc iudicatum soluit. 562. Strenuus dominus Sandiwogius pallatinus Poznaniensis etc. de mandato domi Regis sibi ad hoc specialiter dicto commisit dominis iudi- cio presidentibus, ut nichil iudicio attemptarent inter Iohannem opidanum de Cosmin et strenuum dominum Gywanum capitaneum Odolonensem tam diu, quosque strenuus Raphael filius prefati Gywan a patre suo rediret de Russya, et tunc monitus et citatus prefatus Raphael per patrem in- formatus dicto Iohanni respondebit. 563. Conseruata est Katherina relicta Mathie de Szosznicza circa litteram dotalicy sui in medietate ville Sossznicza et medietate ville Bobri

erga Pachnam Dobyessii consortem de Szolowo in eo et cum eo iure, cum quo maritus suus tenuit et habuit tunc, quando resignacionem dota- licy fecit, et super hoc iudicatum soluit. 564. (p. 283). Rotha, qua iurabunt testes Iaszconis in proxime prete-ritis [terminis] generalibus scripti contra Pachnam Dobyeszii: Iacosm bilyednaczem, ysz yaszek neranczil Pachne za maczka szossniczskego, kye-gdi by maczek szona albo yego dzeczy nagabaly Pachna o pol mlina y opol stawa w szoszniczy, tegdy yasszek bilby vynouat Pachne ssto grziven; — alii: iacosmi przitem bily; ceteri ad testimonium. 565. Iohannes de Stobno propinquitate acquisiuit super Lauren-cium villam Giwanouicze, pro qua villa Iohannes debet soluere Laurencio quadringentas quinquaginta marcas, iam defacto confessatas per Iohan-nem, latorum grossorum pragensium ad festum Natiuitatis Christi proxime sequens, super cento uero marcarum Laurencius debet producere sex testes, qui debent iurare, quod dedit Laurencius centum marcas ultra quadringen-tas et quinquaginta marcas; — qui testes si iurabunt, soluat Iohannes Lau-rencio in eodem termino ea moneta dicti centi, qua testes iurabunt, alias Iohannes carebit perpetue hereditate predicta; structuras uero et edificia per Laurcncium facta, recipiat Laurencius, alias Iohannes cum eo pro eisdem amicabiliter conponat, si wlt. 566. (p. 284). Testes ducit Mathias de Corzenicza erga Stanislaum et Swansconem de Morawky: (primus Petrassius Szeleneczsky, secundus Stanislaus de ibidem, tercius Iohannes Goszinsky, quartus Iohannes de Su-limowo, quintus Bernardus Czeminsky, sextus Iohannes de ibidem). = Hy testes procedunt licet deleti; — duo nuncy: secundus et tercius. == [Testes] partis aduerse: (primus Staszek de minori Galansky, secundus Staszek de maiori Galansky, tercius Franek de Falantczicze, quartus Iohannes de Morawky, quintus Albertus Subagazo Chudziczsky, sextus Andreas Gorziczicz; — Rotha: Iacoto swatcimi, iacosm posslem bil od maczeya do stanislaua, by Stanislaw maczka viprawil o kon pirvey nisz maczey prauem kona straczil. 567. Albertus et Venczeslaus ministeriales coram iudicio venientes congnouerunt, quod clamauerunt et publicauerunt in terminis particularibus et generalibus ter litteram perpetue resignacionis coram domino capitaneo maioris Polonie, hoc est Sandiwogio pallatino Poznaniensi, tercie partis seu sortis hereditatis Yedlcza per strenuum dominum Georgium de Luthina castellanum Byechouiensem aput Przedwogium perpetuo empte et resignate, et super hoc idem Georgius iudicatum soluit. 568. Meczko de Sluscowo fideiussit pro Petro ac suis fratribus et so- roribus de Przedzino erga Stanislaum de Cuszino, ut si Stanislaus euadet dictum Petrum pro capite Vankonis patris Petri, tunc euadet suos fra- tres ac sorores perpetue. 569. Testes ducit Laurencius de Gywanouicze contra strennum Io- hannem de Stobno: primus Albertus Goludowsky, secundus Franco de Chalaczicze, tercius Sdzeslaus de Scarszevo, quartus Venczeslaus de ibi- dem, quintus Gerwalth de ibidem, sextus Scarbimir de Boguczicze. —

Rotha: Iaco tho swadczimi, iaco wauriszinecz pirvim tarkem ypirvim vcupenim dal za giuanowicze polszotha stha grziven vichsze yedna grzi-wna quartnikow. 570. (p. 285). Consules Velunenses iusto iure euaserunt nobilem Venczeslaum de Virchlas pro homine suo siue suspenso, quem con- uincentes de furto per iusticiam vniuersitas Veluniensis opidi sus- pendit de consensu, scitu et voluntate strenui domini Verusz capitanei Velunensis, et prout ipse Verusz capitaneus tunc coram iudicio con- fessus est, et super hoc dicti consules iudicatum soluerunt. 571. Agnes relicta Kocoth et Nicolaus de Turszko cum Barthossio Veszanberg cum matre et fratre suis habent terminum ad proximos ter-minos uel die tercia post proximum domini Regis ingressum in Gneznam, quod illorum prius fuerit, super pronuncciacione validitatis priuilegy regis Kazimiri super hereditate Turszko, et ibidem prefata Agnes constituit procuratorem suum nobilem Lutkonem de Brzesze cum pleno mandato sub ratihabicione de parendo et iudicatum soluendo erga eundem Barthossium tunc presentem. 572. (p. 286). Daniel iudeus iusto iudicio acquisiuit super strenuum Barthossium Veszanberg septuaginta marcas capitalis debiti racione fide-iussorie caucionis et usuras tantum, quantum sue canunt littere, quas idem Barthossius soluere tenetur infra sex septimanas sub penis trium marcarum parti et iudicio tociens; quociens decreta non tenuerit, et super hoc iudicatum soluit. 573. Elizabeth relicta Mathie reseruata est, quod nulli debet respon-dere de pecuniis pro capite mariti sui receptis in iure terrestri nec in iure ciuili, in quo manet, et super hoc iudicatum soluit. 574. (p. 287). Sandiwogius de Timenecz iusto iudicio euasit Vochnam de Voyslauicze super stupro alias defloracione violenta, pro qua ipsa Vochna contra Sandiwogium egerat. 575. Lutko de Brzesze procurator Agnetis relicte olim Ianussy Co-coth egit contra Barthossium de maiori Cosmin, quod haberet et teneret litteras et priuilegia perpetue resignacionis super hereditatem Turszko ma-ius; ex aduerso Bogussius de Prussy procurator prefati Barthossy res-pondit: fatetur Barthossius, quod litteras huiusmodi habuit, et hereditas Turszko maius fuit sibi perpetue resignata cum opido Cosmin et aliis ad-iacenciis, tamen concordia expost interueniente inter prefatum Barthos-sium de maiori Cosmin et Barthossium Veszanbarg de minori Coszmin adiudicauerunt arbitri, quod Barthossius de maiori Coszmin debuit red-dere et restituere omnes litteras antiquas a Bartossio de minori Coszmin et recipere sibi litteras nouas, quam confessionem et recognicionem Bo-gussy procuratoris Barthossy Lutko procurator Agnetis peciit firmari et ad 1ibrum reponi, et super ea idem Lutko nomine Agnetis iudicatum soluit. 576. Virzbantha de Brudzewo cum honorabili domino Swantoslao de Czekza habent terminum ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini Regis in Kalis ingressum, quod illorum prius fuerit, super ipsorum causis, cum quibus ipsos ministerialis ad iudicium restituit.

577. (p. 288). Stanislsus de Cussino iusto iudicio euasit Petrum et fratres eius pro capite patris dicti Petri, ut asserebat Petrus per Sta-nislaum interfecti, et super hoc Stanislaus iudicatum soluit. 578. (p. 288 a) 1). Item feria quinta proxima post festum Concepcio- nis Marie gloriose virginis iam transactis terminis particularibus iudicialibus coram dominis burgrabio Martino et domino Iohanne iudice generali, Do- beslao eius vicesgerenti, Mathia Zapala de Cuchary, Petrassio de Gnasdo- wo veniens nobilis et honesta domina Prachna de Czyrnino confessa est se teneri et dari possesionem in dominio et parte seu sorte ville Czyrnino die dominico proximo ante festum Natiuitatis domini proximum in viginti vna marcis, quarum quindecim nobili Mathie, sex vero iudicio et officiali- bus: burgrabio duas, quatuor vero dominis iudicii dignitariis, quas pecu- nias viginti unam marcas tenetur ipse Mathias iudlcio soluere infra sex septimanas sub penis magnis iudicii, et ibidem ipsa domina Prachna, prout alias cessit omni iuri et possessioni sortis hereditatis, quam tenuit et possi- debat, et iura redotalicii sui wlgariter wana videlicet litteras, quas desuper habebat scriptas, eidem Mathie sponte et libere in manus ipsius Mathie de Baranowo tradidit et dedit hoc tamen adiecto, quod Mathias de Barano- wo non debet eam infra istum terminum impedire in vendicione istius sue partis hereditatis; et cum ipsa domina Prachna infra istum terminum dicto Mathie viginti unam unam marcas exsoluerit, Mathias tenetur viceuersa litteras suas reddere in manus et illesas; — quibus omnibus iam sic con- cordatis et transactis idem Mathias de Baranowo litteram iuris do- talicii sui domine Prachne in manus tradidit dicens, ne dicas, quod coacta fecisses, ecce viceuersa in manus tuas do; — illa vero recipiens in manus suas leto wltu Mathie tradidit dicens: ecce offerro tibi sponte et libere sine omni compulsione. [Nota terminos particulares in Kalis celebratos Jeria tercia post Conductum Pasche anno domini Millesimo quadringentesimo XI iudicio in regalipresidentibus dominis... (d. 17 Aprilis 1414)]. 579. (p. 291)2). Nobilis Nicolaus de Grandi ut procurator Ade de Lenartouicze parte ab una et Lutko de Brzesze procurator Iaroslay simi- liter de Lenartouicze parte ab altera coram iudicio constituti recognoue- runt, quod Iaroslaus successit in sortem Iaroslay in diuisionibus ante factis, in qua successione et permutacione debent stare usque ad debitam etatem dicti Ade. Et si que debita dictorum laroslay et Ade sunt, mutuo per ambos exsoluantur, dotalicium eciam sororis per Ia- roslaum desponrate ambo mutuo hincinde exsoluant et vestimentorum, pe- cuniarum et omnium cum ipsa datorum similiter pariter exsoluant, mansum desertum in quinque marcis obligatum ambo redimant, kmethonem eciam possessum in Zavidouicze obligatum similiter ambo obligant, solucio autem 1) Karta ze str. 287a, 288a luźnie przytwierdzona jest do zwitku poprzedzające mie-szczącege strony, dlatego nie da się na pewno oznaczyć, do jakiej daty należy przytoczona przez nas zapiska. 2) Na str. 289 umieszczone są roki nadworne, odbyte zapewne w drugiej połowie kwietnia, ale karta ze str. 289 i 290 tak jest zniszczona, że ani daty roków, ani pomieszczo-nych na nich zapisek odczytać się nie da.

horum omnium fiat in termino per dominos decernendo, et domini audita eorum hincinde voluntate, [ipsam] ratam habentes et gratam hincinde ad-iudicata receperunt. 580. Iaroslaus et Adam de Lenartouicze habent terminum octaua die post festum sancti Iohannis Baptiste ad comportandum arbitros et compositores amicabiles de censibus et obuencionibus, circa quem et apud quem deponi et quomodo reseruari debeant. Si aliqua par-tium in termino prefixo hoc facere non poterit, alteram partem preue-niat et auizet ad diem sancti Iohannis Baptiste, et demum ad termi-num conueniant. 581. Andreas de Coritha debet iurare ad proximos terminos particu-lares, quod non fideiussit pro usura, sed solum pro nouem marcis capitalis pecunie pro Peregrino de Sobothka castellano Bninensi; — Rotha, qua iurabit: Iacom neranczil za lichwą yedno za dzewancz grziven ysczini. 582. (p. 2g2). Daniel iudeus cum Peregrino castellano Bninensi habent terminum die tercia post proximum domini Regis in Gneznam ingres-sum, si autem rex de anno presenti non constitueretur ibi, extunc ad proximos terminos generales uel die tercia post ingressum Regis in Kalis, quod illorum prius fuerit, super valore littere. Nota terminos particulares in Kalis celebratos ipso die bea-torum Philippi et Iacobi apostolorum anno domini Millesimo CCCCo XIIIIo iudicio presidentibus dominis Symkone de Co-thoiedsco burgraby, Derslao palatini, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne subiudicis, Bogussio de Prussy subcamerarii [locatenentibus]. (d. 6 Maii 1414). 583. (p. 293). Daniel iudeus Kalisiensis cum strenuo Iohanne de Sto- bno ut procuratore Peregrini habent eundem terminum ad proximos ter- minos generales uel ad proximum domini Regis in Kalis ingressum, quod illorum prius fuerit, quem habere debebant in Gnezna super valore cu- iusdam littere. 584. Veniens Swanch ministerialis recognouit, quod Laurencius de Gora productis testibus, qui iurauerunt, probauit, quod dedit pro heredi-tate Gywanouicze quingentas quinquaginta marcas latorum grossorum, inter quas solum vna marca de moneta regni, quas quingentas quinquaginta [marcas] strenuus Iohannes de Stobno, volens propinquitate habere eandem villam Gyvanouicze, tenetur soluere dicto Laurencio ad festum Natiuitatis domini proxime sequens dictas pecunias, alias cadat a iure perpetue here-ditatis Gyvanouicze, et super hoc iudicatum soluit. 585. (p. 294). Albertus ministerialis congnouit, quod Sulka relicta de Szobotka dimisit liberum Falislaum de Rambczino a iuramento et testes suos pro capite Pauli filii sui, et super hoc Falislaus iudicatum soluit. 586. (295). Hanka consors Mathie de Voyslauicze iusto iudicio acqui-siuit super Andream et fratres ipsius germanos, quod debent ipsam expe-dire wlgariter viprauicz, sicud aliam sororem desponsatam, infra sex septimanas, et super hoc Hanka iudicatum soluit.

587. Andreas de Gora infamauit Marcussium Marszelewsky iudi- cem dicens: iniuriose me iudicasti, et obtulit sibi statim tres fertones pecu- nie regni. Marsszelewsky Marcussius egit contra Andream, quod iniuriose infamasset eum dicens: quid iudicaui, iudicaui de mandato assessorum meo- rum et decreto superiorum dominorum nostrorum, hoc est capitanei et tocius iudicii et tu infamasti me minus iuste. Andreas respondit repetendo: et adhuc dico, quod iniuste me iudicasti; Marcussius respondit: domini ecce ago contra eum, quod infamat me secundo. Respondit Andreas; hoc quod dixi, dixi pro eadem re. Ceteri domini iudicio presidentes indixerunt purga- gacionem Marcussio Marszelewsky per sex testes, qui iudicio preside- runt, et ceteris ad testimonium. Terminus ad proximos terminos particula- res in Kalis dictis partibus iuxta consuetudinem terre; — Rotha: Iaco czo skaszal Marcusz, iaco szandza, to szkaszal naszą kaszną, naszą wolą, naszim wedzenim. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria se-cunda Rogacionum anno domini Millesimo quadringentesimo XIIIIo iudicio presidentibus dominis Dobrogostio de Camona burgraby, Stanislao de Scarszewo iudicis, Iohanne de Sirzeszewo subiudicis, Derslao de Grzibowo pallatini, Bogussio de Prussy subcamerarii locatenentibus. (d. 14 Maii 1414). 588. (p. 288). Strenuus Philippus Czeleczky fideiussit pro Marcussio de Marszelewo, et Andreas Czelminsky fideiussit pro Nicolao Slanka pro pace seruanda inter eos sub ducentis marcis pene vallate. 589. Conseruata est domina Elizabeth relicta Martini de Yarnoltowo circa mandata regalia et litteras suspendendo terminos infra hinc et festum sancti Michaelis cum quibusuis personis, et presertim cum Iarando de Godzantcowo, ut nullus audeat contra eam terminos attemptare. 590. (p. 299). Albertus ministerialis retulit et ius reddidit, quod Mar-cussius Marszelewsky testes in locum iuramenti produxit, qui cum ante crucem stetissent, Marszelewsky dixit: ministerialis, hic sunt testes mei, clama et voca Andream de Gora, contra quem testes producere debeo ; ministerialis clamauit et vocauit. — Andreas venit et ante crucem stetit et dixit: ministerialis tu michi terminum dedisti, ad quid mihi terminum dedisti. — Respondit ministerialis: ad audiendum testes, quos iudicium decreuit. — Andreas dixit: quis es iste iudex, qui hanc tulit sentenciam; ministerialis respondit: nescio iudicem nominare, sed iudicium mandauit Demum mandauerunt librum legere et inventum est [quod] dornini iudicio presidentes indixerunt purgacionem Marszelewsky. Andreas dixit: notarie quis mandauit tibi registrare et ad librum scribere; respondit notarius: iudicium; —Andreas dixit: tu debes mihi dicere unum; — Notarius dixit: si debeo tibi dicere de mandato dominorum: dicerem subiudicem; — Subiudex dixit: omnes tunc iudicio presidentes, non ego solus; sicque Andreas dixit: ministerialis assignes mihi terminum ad dominos superiores in hoc facto; — Ministerialis respondit: non habeo potestatem dandi ter-minum tibi; hoc audito Andreas recessit protestacione facta, testes uero Marcussy iurauerunt iuxta rotam superius scriptam; referenti uero mini-

steriali nulla parcium contradixit, sed ambe partes consenserunt in relacio-nera ministerialis; et adiudicatum domini non receperunt sed per uos do-minos iudicem et subiudicem petunt informari, an Marcussius sit ab infa-mia purgatus. 591. (p. 301). Strenuus dominus Moyses de Slawniky sponte et libere renunciauit et dimisit sortem in Cowalewo cum pleno iure et toto dominio, quam tenebat cum predecessoribus suis in obligacione, circumspecto Iohanni arcufici ciui Kalisiensi et suis proximus et de presenti possessionem assignauit demptis frugibus seminatis, que prefatus Moyses leuare debet, ipseque Iohannes et sui proximi tenentur et debent soluere prefato domino Moysi duodecim marcas latorum grossorum, duas uero currentis monete ad festum sancti Iohannis proxime sequens sub penis iudicii magnis trium et quatuordecim marcarum parti et iudicio, hoc autem adiecto, quod idem Iohannes indulsit omnia percepta, correcta, meliorata et deteriorata in dicta sorte hereditatis prefato domino Moysi. 592. (p. 302). Nastka et Miczko de Voyslauicze debent adducere consang wineos, uel qui euorum genus nouerunt, ad probandum propin-quitatem pro sorte in Voyslauicze. 593. Betka de Parzeniczewo constituit Michaelem de Pawlowo pro-curatorem suum cum pleno mandato de parendo iuri et soluendo iudicata erga Nastkam de Gloszcouicze cum omnibus et singulis clausulis opportunis successiue usque ad omnes actus finalis sentencie. 594. (p. 305). Testes ducit Nicolaus Syla et Petrus de Curowo contra Symonem de Boczkowo: primus Przibko de minori Galansky, se-cundus Stephanus de Nedzanowo, tercius Ianussius de ibidem, quartus Mathias Sapala, quintus Dziuisz de Czechle, sextus Bogussius de Cowalewo; — Rotha: lacotoswatcimi iaco temu rancoiemstwą, czo Micolay a Potr ranczil Symonoui, temu trzi lata minuly. 595. Venientes coram nobis Derslaus ut procurator Katherine filie sue de Grzibowo, parte ab vna et Philippus de Galansky parte ab altera, idem Derslaus tenens et habens suis in manibus quendam litteram arbitra-cionis et amicabilis composicionis sigillis quatuor arbitrorum subscriptorum Subappensis sigillatam nobis ad iudicium tradidit et exhibuit petens ipsam ipsam per nos confirmari et ad librum terrestris iudicii inscribi prefato Philippo consenciente, cuius littere tenor sequitur de uerbo ad verbum et est talis: (p. 306). Nos Derslaus de Oczans, Gzimko de Cothoiedsco parte Phi-lippi ab, una, Iaczko consul et ciuis Kalisiensis et Nicolaus Czeszanczicz de Galansky Katherine filie Derslay de Grzibowo, ut procuratores sui, parte ab altera arbitri, arbitratores et amicabiles compositores reco-gnoscimus tenore presencium, quibus expedit, uniuersis, quod talem inter dictas partes perpetue diuisionis fecimus vnionem pro et Super bonis pa-ter nis hereditariis ex Succesione paterna de unanimi consensu et voluntate dictarum parcium ipsas concernentibus: Philippus habeat et possideat, habebit et possidebit beniuola et libera cessione et resignacione Katherine neptis sue totam sortem seu partem hereditariam hereditatis in Galanszky maiori, Katherina uero neptis dicti Philippi tenebit et habebit perpetue duos

mansos in Boczkowo et decem marcas de obligacione in Galanszky pro redimendo manso in Boczkowo perpetue possidebit, tali tamen condicione interiecta: cum ipsa Katherina ad annos etatis sue nubiles peruenerit etjipsam maritari contingat, et libere dimittere et a se alienare dictos mansos voluerit, preueniat et auizet Philippum ammonendo karitatiue et racione propinquitatis, ut si Philippus dictos mansos in Boczkowo habere voluerit, det et assignet Katherine more nobilium terrestri racione dotalicii triginta quinque marcas latorum grossorum Pragensis monete et numeri polonicalis consueti infra annum; si autem dictus Philippus prefatas triginta quinque marcas latorum grossorum pragensis monete prius ex-pressas soluere neglexerit, uel non curauerit, prefata Katherina habebit plenam et omnimodam potestatem prefatos mansos in Boczkowo possidendi, tenendi, vendendi, obligandi, alienandi pro sue beneplacito voluntatis. Vt autem hec nostra arbitracio et inter dictas partes perpetua diuisio robur perpetue firmitatis obtineant, presentes scribi fecimus, ex certa dictarum parcium sciencia, et nostrorum sigillorum appensione muniri. Datum in Kalis feria quarta post Dominicam Iubilate anno domini Millesimo quadringente-simo XIIII°. (d. 2 Maii 1414). — Vnde nos iudicio presidentes attendentes, quod iusta potentibus non est denegandus assensus, ipsam confirmauimus et ad librum terrestris iu-dicii scribi mandauimus, et super eo causa maioris certitudinis et testimonii adiudicatum recepimus. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia ante festum corporis Cristi anno domini Miilesimo quadringente-simo XIIIIo iudicio presidentibus dominis: Dobrogostio de Camona burgrabio, Iacca iudice Kaliensi generali, Iohanne de Strzeszewo subiudice, Bogussio de Prussy subcamerarii, Derslao de Grzibowo palatini, Ianussio de Curowo vexilliferi. (d. 5 Iunii 1414). 596. (p. 306). Petrus de Corzqui cum Petrassio de Cowale habent secundum terminum ad proximos terminos particulares in Kalis pro capite fratris dicti Petri. 597. (p. 308). Micossius de Goluchowo fideiussit pro Marcussio Mar-szelewsky tres fertones monete Regni pro Andrea Gorszsky alias Swansch-cone Bronewsky procuratore suo, cuius solucio cras ad meridiem et ad horam vesperorum duplum. (z. p.). 598. (p. 309). Marcussius Marszelewsky iuste et vere purgauit se ab in-famia Andree de Gora, qua infamauerat eum ut iudicem dicens eum iniuste iudicasse; et domini Gnezne circa adventum Regis de anno presenti ratifica-uerunt et pronunciauerunt iustam fore purgacionem suam, quam fecit ex decreto dominorum in Kalis iudicio presidencium, et super hoc iudi-catum soluit, 599. Pena — Andreas Gorzski tenetur penam p[ocup] quatuordecim marcarum iudicio et tres marcas pro secunda infamia. (z. p.). Archiw. kom. hist. t. IV. 31

600. Sandiwogius de Przibislauicze cum Andrea de Canszicze habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis super infamia et nota ign obilitatis. 601. (p. 310). Testes ducit Katherina relicta Iacussy de Cothlino contra Dobessium de Szolowo: primus Przedslaus de Clichowo , secundus Iassek de Corzqui, tercius Nicolaus Guniczki, quartus Staszek Rzekhta, quintus Iohannes Czeleyg, sextusPetrassius Panthkowsky alias Malczewsky,— Rotha: Iaco to swatczimi iaco Dobesz zabil Katharzininą szarną sze szwonky chovaną y tego vszitek ma. 602. Testes ducit Nyeborza de Virzchoslaw contra Petrum de Cu-rowo: (primus Lutolth de Pogrzibowo, licet sit consangwineus videlicet awnculus, qui hanc obligacionem tenuit et in quem pars consensit, secundus Corab de Cothoyedsko, tercius Scarbimir de Boguczicze, quartus Andreas de Scudla, quintus Iacusz fratres eius Mentusz, sextus Gyvanus Czirminsky); [Testes] partis aduerse: primus Iaroslaus Curowsky, qui circa hoc fuit, secundus Stephanus de Nedzanowo, tercius Petrassius de Mancowo, quartus Petrassius Coszczay de ibidem, quintus Staszek de Cussino, sextus Andreas de Curowo; — Rotha: Iacosm bil przitem jsze Potr plath bral y vidzirszal spocyone ten szszreb volni mimo trzidzeszczy lat; — ceteri ad testi-monium. 603. (p. 311). Domini fecerunt scribere ad librum pro memoria, quod Andreas de Gora citauit primo Lutkonem de Brzeszcze pro quadra-ginta marcis fideiussorie caucionis pene vallate et Nicolaum de Turszko et Iohannem Zawydowsky, et date sunt littere Vincencio ministeriali , quod citaret omnes tribus litteris. 604. (Virzbantha de Voyczicze cum honorabili domino Swanthoslao canonico Plocensi de Czelcze habent terminum ad proximos terminos gene-rales uel die tercia post proximum domini regis in Kalis ingressum, quod illorum prius fuerit, super ipsorum causis et presertim, quod vna parcium dixit: michi assignatus fuit terminus Gneznam de Kalis , et ibi astiti terminum; — altera pars respondit: ego habeo terminum in libro Kali-siensi et ibi est mihi terminus assignatus et ibi respicere volo et per hoc acquirere). = Non est deleta, sed factum est ex negligencia. = 605. (p. 312). Domini mandauerunt delere penas omnes zuppariorum Swadzbe preter Burgrabium. = Reuocata est. = (z. p.) 606. Swanchna de Szdbiky iusto iudicio euasit Iaszconem de Bronisze-uicze pro tribus fertonibus fideiussorie caucionis mariti sui, reseruata est tamen accio super maritum, si cui placet. 607. Testes ducit Nastka de Gloszky contra Betkam de Parzenczewo: primus Stanislaus Czichutka de Cussino, secundus Przibek de ibidem, tercius Dobek de ibidem, quartus Staszek Coszma, quintus Iaszek de Przedzino, sextus Paszek do Sowina Tomicz; — Rota: Iacoto to swatcimi yaco czo Nastka dzirszala, to dzirszala swe a nigdy sz betcziną wolą. 608. (p. 313). Iacussius de Pabyanouicze fideiussit pro Andrea de Gora facere solucionem infra sex septimanas pro penis pocup quatuor-

decim marcarum, et cum hac trium [marcarum], quas debet reponere in hospicio aput Nicolaum Scudlo sub pena iudicy magna. (z. p.). j 609. Grzimko de Cothoiedsco astitit terminum contra honorabilem dominum Stanislaum prepositum in Koszczol super vno equo ad valorem sedecim marcarum, et domini pro eadem astancia assignauerunt terminum ipsis ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini Regis in Kalis ingressum, quod iilorum prius fuerit, ut si domini adiudi-cabunt astanciam termini dicto Grzimkoni et sibi respondere debebit pre-positus, tunc tenebitur dare audiudicatum pro dicto equo; si autem non debebit respondere sibi, tunc remittetur ad iudicium spirituale, et ibi agat contra dictum prepositum, si placebit. (z. p.). 610. (p. 314). Strenuus Przedborius de Przechodi acquisiuit prin-cipium vlgariter przodek harum pecuniarum, que sunt circa dominum Martinum Dambsky olim Martini de Yarnoltowo, quas seruabit dominus Martinus ad festum Natiuitatis Cristi; et medio tempore citare debet idem Przedborius nobilem Nicolaum filium Martini Yarnoltowsky, et si in eo acquirat, tunc soluat sibi dominus Martinus, si non acquirat, tunc non soluat, quas pecunias eciam arestauit wlgariter zapouedzal dominus Iohannes Rosust, super quo eciam pro dictis pecuniis ldem Przedborius acquisiuit principium et originem. 611. Pena. — Omnes zuparii mandauerunt delere penas Przedwogy Swadzbe, dempto capitaneo. 612. Pena. — Pene Nicolai de Cotlino commisse contra Gregorium de Prussy omnes delete sunt et per zupparios indulte, excepto palatino. 613. Virzbantha de Voyczicze cum honorabili domino Swanthoslao canonico Plocensi de Czelcze habent terminum ad proximos terminos gene-rales uel die tercia post proximum domini Regis in Kalis ingressum, quod illorum prius fuerit, super ipsorum causis, quod una parcium dixit: michi assignatus fuit terminus Gneznam de Kalis et ibi terminum astiti; altera pars respondit: ego habeo terminum in libro Kalisiensi, et ibi est michi terminus assignatus et ibi respondere volo et per hoc acquirere. Termini post expedicionem cum Prutenis. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proxima ante festum sancti Martini anno domini Millesimo quadringentesimo XIIIIo presidentibus domino Derslao de Grzi-bowo palatini, Vincencio de Potcocz burgraby, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis locatenenti-bus. (d. 14 Novembris 1414). 614. (p. 315). Helena consors Petrassy de Szadek cum domina Mar- garetha consorte Marcussy de Marszelewo habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares primos post festum Epiphanie pro limi- tibus wlgariter owyaszd, et medio tempore debent habere amicabilem compositionem.

615. Iacussius de Cotarbi cum Iohanne de Scudla habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis super accione, quam contra eum fecit, quod ostendit litteram super me pro tredecim marcis fideiussorie caucionis et termino solucionis non adueniente ad solucionem me compellendo; et ipse respondit: nesciui hoc super me. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proxima post festum sancte Elizabeth anno domini Millesimo quadringentesimo XIIIIo presidentibus Derslao de Grzibowo pa-latini, Vincencio de Potcocz burgraby, Marcissio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Bogussio de Prussy subcamerarii, Ianussio de Curowo vexilliferi locatenentibus. (d. 20 Novembris 1414). 616. (p. 316). Vincencius ministerialis recognouit, quod monuit plus quam ter dominam Phebroniam consortem Przedbory de Lang, ut veniret et solueret domine Margarethe de Voythszino quinque marcas pecunie acquisite wlgariter pocupnich, que domina non curauit moniciones. Extunc nos visa non compa ricione ipsius adiudicauimus dicte domine Margarethe nouem marcas pro triplici monicione et iudicio tantum, et super hoc dicta domina iudicatum soluit. == Iudicio satisfecit. = (z. p.). 617. (p. 318). Testes ducit Iohannes de Mancow contra Petrum de ibidem: primus Stephanus de Mancowo, secundus Ianussius Doryuk de Za-borouicze licet sit compater producentis, sed pars in eum consensit, tercius Nicolaus de Cowalewo, quartus (Borcislaus) de Rzecty Ian Yesz, quintus Miroslaus de Cowalewo, sextus Stephanus de Nyedzanowo; — Rota: Iacoto swatczimi iaco Potr przedal Ianoui wfczwarthe czansczi dzedzini schodma czanscz ymal mv ya wfszdacz weczne. 618. Testes ducit Petrus de Mancowo contra Iohannem de ibidem: primus Vincencius de Latouicze, secundus Ianusz Parczewski, licet sit con-pater, sed pars in eum consensit, tercius Petrassius de Mancowo, quartus Stanislaus de Chelstowa filius Sbiluth, quintus Albertus de ibidem, sextus Abram Latowsky, qui circa hoc fuerunt, et omnes amicos esse expressit; — Rotha: Iacosmi przitem bili czo yest ian ranil Potra, to iest vczinil za iego poczanthkem, sze beszal naiego dom zamowtor gwaltem szeslimi slovi V iego vliczką rambil. 619. (p. 319). Iohannes de Pawlowo cum Micossio de Goluchowo habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis super ferenda sentencia dominorum per astanciam terminorum, quia dixit Iohannes: tu non egisti heri wlgariter ne przipovedalesz szą, et paratus sum ad recognicionem subiudicis; et ministerialis te. plus quam ter clamauit. Respondit alia pars: ego egi przipouadalem szą Dobrogostio, qui sedebat in burgraby loco; respondit iudicium; ipse non sedebat in loco burgraby. Super quo petunt informari, ad quem melior recognicio wlgariter wfstecz pro una balista et aliis attinencys ad valorem unius sexagene et octodecim scotorum grossorum latorum concessis. 620. (p. 321). Sandiwogius de Przibislauicze astitit terminum contra Andream Szepota de Canszicze super infamia nobilitatis referens se ad

librum terrestrem, quod sicut hodie secum terminum peremptorium habuit, et super hoc iudicatum soluit. 621. Testes ducit domina Dorothea relicta Sandiwogy de Sobothka contrla Hedwigim relictam Stephani de ibidem: primus Stanislaus de Czechle, secundus Albertus de ibidem, tercius Nicolaus Zila de ibidem, quartus Michael de Virzchoslaw, quintus Bronislaus de ibidem, sextus Ianussius de Galansky; — Rotha: Iaco Climek pirzwey szbegl od panye, nisby od panye na Climka prana szandano. 622. Pena. — Mandauerunt domini iudicio sedentes delere penas Przedslay de Cotarby erga Nicolaum Stompor omnes in presencia Nicolai Baworowsky, et eciam penas partis, videlicet Nicolai, fecerunt delere, quia fecit sibi completam solucionem. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proxima ante festum sancte Lucie anno domini Millesimo qua-dringentesimo XIIIIo iudicio presidentibus dominis Dobrogostio de Camona burgraby, Derslao de Grzibowo palatini, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Ianussio de Modla pexilliferi, Bogussio de Prussi subcamerarii. (d. 11 De-cembris 1414). 623. (p. 322). Martinus kmetho filius Ianussy olim de Coritha cum Andrea de ibidem habent terminum ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini regis in Kalis ingressum pro frugibus ad valorem XXIIII marcarum super ferenda sentencia super testibus per ipsum Andream contra Martinum productis in primis terminis particularibus post expedi cionem. 624. (p. 232). Neborza de Virzchoslaw cum Vincencio de Curowo habent terminum peremptorium ad proxirnos terminos particulares super testibus producendis, qui debebant produci per patrem dicti Vincency nouiter defuncti ut ad terminum peremptorium, et ferenda sentencia super ipsis pro uno manso in Boczkowo. 625. Mathias Sowa kmetho de Moravino cum Stanislao de Scarszewo habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis pro eo, quod Nicolaus de Morauino nomine procuratorio dicti Mathie egit contra dictum Stanislaum, quod ipse appellasset et nominasset dictum Mathiam kmethonem non esse de legitimo thoro natum, qui Sta-nislaus respondit: nesciui hoc super me. 626. (p. 324). Nicolaus Stramiczsky cum Grzimkone de Falanczino habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in opido Cosczan super infamia nobilitatis, primos post festum Natiui-tatis domini. 627. Mathias Tluczimost ut procurator domine Margarethe de Lap-cowo cum Iona de Crosznino habent terminum peremptorium ad proximos

terminos particulares in Kalis super ferenda sentencia dominorum super eo, quod procurator dicte domine recipiebat terminum asserens dictam dominam die dominico fuisse confessam et sacramento procuratam et die date presencium puerperio laborare; pars respondit: domini, ego heri misi ad dominam vnum nobilem, ut secum prorogaret terminum; que domina respondit: ego secum terminum prorogare nolo, sed cras uolo secum ter-minos attemptare. Extunc domina misit procuratorem cum procuratorio ad terminos particulares, qui procurator veniens procuratorium ostendit, quod vigore et plenaria potestate caruit; tunc videns procurator dicte domine, quod littera vigore caruit, incepit recipere terminum allegans dictam do-minam, quod puero grauaretur wlgariter iszszu dzeczanczem manczilą (z. p.). 628. (p. 227). Testes ducit Ianussius de Drosszewo contra Iohannem kmethonem de Gosticzina; primus Voytha de Czechel, socundus Nicolaus Szila de ibidem, tercius Iacobus de Pawlowo, quartus Iohannes Maczkonis de Mancowo, quintus Budzislaus de Cothoiedsco , sextus Przibek de Ga-lanszky; — Rotha: Iaco Ianusz nye stąpil na targ ginich cupczow Ia-novich napoldzeuanti grziwni za rolą y zaszitho vszadouicz. 629. (p. 328). Vineencius ministerialis recognouit et retulit, quod clamauit et publicauit plus quam ter more terrestri litteram seu pri-uilegium perpetue vendicionis et resignacionis coram domino Sandiwogio palatino Poznaniensi et capitaneo maioris Polonie facte ville seu heredi-tatis Kamene nobilibus Siluestro de Clichowo et ipsius filiis legitimis, et super hoc iudicatum soluit. 630. (p. 329). Derslaus de Grzibowo cum Ianussio de Drosszewo habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis ex eo, quod idem Derslaus egit contra Ianussium, quod capucium non deposuit coram iudicio accionem faciendo; — Ianussius respondit: adhuc capucium super me habeo; secundo egit contra eum; — respondit similiter; tercio egit contra eum; respondit: cuius modi es tu princeps, quod ante te capucium deponerem; quarto egit contra eum, quod deho-nestaret eum, quia vocaret eum principem, qui sedit super loco domini sui palatini; et tunc respondit: nesciui hoc super me. 631. (p. 330). Mathias Tluczimost ut procurator domine Margarethe de Lapcowo cum Iona de Crosznino habent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis super ferenda sentencia domi-norum super eo, quod veniens dictas procurator cum procuratorio et volebat agere cum parte aduersa et produxit procuratorium in iudicium, quo per-lecto notarius dixit, quia hoc procuratorium non habet omnimodam pote-statem, quia annis caret. Qui procurator videns, quod procuratorium vigore caruit, dixit: domini, ego recipio terminum domine Margarethe, quia puero grauatur, wlgariter ysze szu dzeczanczem manczi, et die dominico proxime preterito est confessa et viatico procurata; pars aduersa respondit: domini ego heri misi ad dominam nuncium, ut mecum terminum prora-garet, et dicta domina respondit: ego secum terminum prorogare nolo, sed cras volo secum terminos attemptare, et propter hoc ego hodie acqui-rere volo; et propter hoc assignatus cst eis terminus.

Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia post festum Epiphanie anno domini Millesimo quadringentesimo XV, quintodecimo (s) presentibus dominis Sulkone de Glossky burgraby, Grzimkone de Cothoiedsco iudicis, Iohanne de Strze-szewo subiudicis, Ianussio de Modla pexilliferi, Bogussio de Prussy subcamerarii [loca tenentibus]. (d. 8 Ianuarii 1415). 632. (p. 330). Veniens Albertus ministerialis congnouit, quod Andreas de Coritha, circa iuramenta stans dixit: ministerialis audi, quod ego iurare uolo pro vsura contra Danielem pro domino Peregrino, pro quo fideiussi pro nouem marcis capitalis pecunie et usure a duobus annis; et nos audita recognicione dicti ministerialis adiudicauimus acquisicionem dicte usure super dictum Andream fideiussorem; et super hoc adiudicatum soluit. 633. (p. 333). Ianussius de Modla ut procurator domini Ianussy ca-stellani Kalisiensis cum domino Iohanne de Stobno habent terminum ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini Regis in Kalis ingressum super eo, quod idem procurator egit eontra dominum Iohannem dicens: tu occupasti michi qninque mansos 111 Vola et pratum super Nechanowo; pars respondit: ego statuo hic euictorem meum; euictor respondit: ego euinco eum; procurator domini Ianussii dixit: ex quo euicisti ipsum, ego ago contra te; ut prius pars respondit per procura-torem: ego prius citaui dominum Ianussium duabus litteris citatorits, quod et ministerialis recognouit, quod occupauit acquisitionem meam violenter et fenum ibi recepit; procurator respondit, dominus Ianussius iam prius tenuit hereditatem istam ante annum, antequam tu possessionem re-cepisti. Termini feria quarta presente (Dobrogostio et) Derslao pala-tino. (d. 9 Ianuarii 1415). 634. (p. 335). Chocimirus de Galansky maiori iusto iudicio acquisiuit super Petrum de Byeganino octo scotos pene pocup, quia egit per procura-torem suum contra ipsum, cui non fuit causa commissa a matre dicti [Petri], quas soluere tenetur infra duas septimanas, et super hoc iudicatum soluit, — sub pena trium marcarum parti et iudicio. 635. (p. 335). Testes ducit Choczimirus de Galansky contra Petrum de Beganino : primus Andreas Gorzicza de Galansky minori, secundus Ni-colaus de Beganino, tercius Iaszconem (s) de ibidem, qui circa hoc fuerunt, quartus Iohannes Wansz de Galansky, quintus Martinus de Galansky Cze-szanczicz, sextus Ianussius Przedslay de Galansky maiori; — Rotha: Iacosmi przitem bili iaco Choczimir po vicupenu dzedzini wyrzandzil szobe szilo snopoue podnecz. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia ipso die sancti Vincency martiris anno domini Millesimo qua-dringentesimo XV iudicio regali presidentibus dominis Nicolai

Baworowsky burgraby, Derslaus(s) de Grzibowo pallatini, Mar-cussio de Marszelenwo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Bogussio de Prussy subcamerarii, Ianussio de Curowo alias de Modla vexilliferi [locatenentibus]. (d. 22 Ianuarii 1415). 636. (p. 336). Iohannes de Crosznino cum Segotha de Czirnino ha-bent terminum peremptorium ad proximos terminos particulares in Kalis super infamacione iudiciorum ipsius; ex accione terminus. 637. Nicolaus Daworowsky de speciali mandato regio scribere fecit, quod nullus nobilium Manlino iudeo pecunias debitorias soluere tenetur, nec iusticiam sibi cum aliquo exhibere, donec lohanni Rosust lit-teras, quas apud dictum Manlinum iudeum habet, restituat. Viceuersa et Rex pro omnibus debitis pro ipso intercessit. — Relacio Manszik. 638. (p 337). Domina Dorothea relicta Iacussy de Sobothka productis testibus circa iuramenta, qui iurauerunt, euasit Hedwigim relictam Stephani kmethonis de ibidem pro eo, prout rota ipsius contra dictam Hedwigim in libro superius est conscripta, et super hoc iudicatum soluit, et scripta est in terciis terminis ante istos. 639. Iohannes de Potarszicza cum domina relicta Iacussy de Pabya-nowo habent secundum terminum ad primos terminos particulares in Kalis post Purificacionem ipsius in templo super in citacione contentis proroga-tum domine per Stephanum de Strzedzewo etc. 640. (p. 338). Testes ducit Iohannes de Rascowo contra Swan-chnam de Galansky: primus Falislaus de Rambczino, secundus Michal de Virzchoslaw, tercius Vislaus de ibidem, quartus Andreas de Bobri, quin-tus Budek de Czechla, sextus Albertus de ibidem;— Rotha: Iacoto swatcimi, iaco ian po Wawrzinowe smercy newszanl dwudzeszstu grziwen sbosza pusczini, yaszby Swanchne blisze przisla 1). [Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia post diem beati Iohannis anno domini millesimo quadringentesimo XV iudicio presidentibus dominis (d. 7 Maii 1415)]. 1). 641. (p. 33g). Przedborius de Przechodi cum magistro Sulkone ha-bent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia ad proximum aduentum domini Regis in Kalis, quod illorum prius fuerit, super quibusdam litteris rasis et ruptura sigillorum ab ipsis et ducentis marcis. (z. p.). Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia post fesium sancte Trinitatis anno domini Millesimo quadringen- 1) Między stroną 338 a 339 zachodzi dluższa przerwa, spowodowana zapewne zagubie-niem się kilku zwitków.

tesimo XV indicio presidentibus dominis Voyszicone de Voycyx burgrabio, Henrico de Cothlino pallatini, Marcussio de Marsze-lewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Nicolaus Zila subcamerarii [locatenentibus]. (d. 29 May 1415). 642. (p. 341). Swanthomir de Corzenewo cum Nicolao scolteto de Ostrow habent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini regis in Kalis ingressum super pena pocup pro excisione virgulti wlgariter zapusti. 643. Veniens Swach ministerialis recognouit, quod Swanthomir de Corzenewo productis testibus suis, qui iurauerunt, acquisiuit super Nicolaum scoltetum de Ostrow arestacionem wlgariter zayancze equorum quatuor in virgulto suo zapust dicto, et super hoc iudicatum soluit; pro pena uero pocup dedimus ad dominos superiores, ut supra nota canit proxima. 644. Testes ducit Urbanus de Staw contra Wanczkam de Strzal-kowo: primus Albertus de Coludowo, secundus Clemens de ibidem, ter-cius Symon de Chlewo, quartus Passzek de Blasscouicze, quintus Petrassius de Mroczky, sextus Nicolaus de ibidem; — Rotha: Iaco to swaicimi, iaco ten scot ity kone, yti swine szą Urbanoui anye dzerszczini ani yeg szyna, iaco yest drzerszca przed pravem vysznala. 645. (p. 342). Agnes de Pawlowo cum Bogussio de Prussy habent terminum ad proximos terminos generales uel die tercia ad proximum do-mini Regis in Kalis ingressum, quod illorum prius fuerit, super decreto dominorum, an puer iunior, qui non est citatus, sortem hereditatis amisit, cum mater et fratres seniores ipsius amiserunt. 646. Nicolaus de Byeganino testes ducit contra Wanczkam de Strzalcowo: primus Iohannes Wansch de Galansky, secundus Martinus de ibidem, tercius Byenak de ibidem, quartus Choczimir, quintus Falislaus de Rambczino, sextus Wlodek de ibidem; — Rotha: Iacoto swatcimi, iaco Micolay ne ranczil wyssze Wanczcze yedno sza dzeszancz grzven w dzedzina w gyuanouicze. 647. (p. 343). Testes ducit Petrus de Corzqui contra Nicolaum de Strzamicze: primus Albertus de Corzqui, secundus Ianussius de Bogwe-dzewo, tercius Passzek de ibidem, quartus Philippus de ibidem, quintus Mathias de Czechel, sextus Bogel de Bogwedzeuicze; — Rotha: Iacoto suatcimi, iaco Pyotr ne ranczil micolaioui na dwe grziwne za dobitek, ale na Panszkye szkaszane. 648. Passzek Colniczsky et Micossius de Pokrziwnicza cum Iohanne de Dobrzicza habent terminum ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini Regis in Kalis ingressum, quod illorum prius fuerit, super astancia termini super dictum Iohannem pro sexaginta marcis; — veniens procurator Iohannis requisiuit partem aduersam: unde tibi terminus iste astancie venit, quod ipsum super me astitisti; — respon- dit pars : habeo istum iudicem, qui hunc terminum michi assignauit; — dixit alia pars: [qui est] iste iudex; — respondit: Beruoldus Clonowsky; [dixit] procurator Iohannis: ego hoc dico, quod tu super nae terminum Archiw. kom. hist. t. IV. 32

minus iustum astitisti, et dico, quod ultra istum terminum ego habeo alium iudicem, qui nobis terminum peremptorium Gneznam assignauit; domini iudicio presidentes quesiuerunt, quid ibi fecisti Gnezne; — procurator Iohannis respondit (hoc quod tu ibi] ad procuratorem partis aduerse: hoc, quod tu ibi acquisiuisti, hoc tibi retineas, sed ego tecum tunc non habui terminum, quando ipsum super me astitisti; — pars respondit: ego astiti terminum propter hoc, quia michi iudex assignauit super hunc diem ter-minum; procurator Iohannis respondit: ego paratus sum ad istum iudicem et ad illum, quem tu nominasti, quod tu super me minus iustum ter-minum astitisti. 649. (p. 344). Testes ducit Nicolaus Rosust contra Przedwogium de Moravino: primus Iaszek de Przedzino, secundus Przibek Czarni de Cussyno, tercius Dobek de Cussyno, quartus Meczko de Sluscowo, sextus Iacusz de Bodzadky; — Rota: Iaco to swatcimi, iaco ta sossna iasz iest wszantha de Przedwoyowego domu, ta yest stala na micolaioue szemi aprzedtim yą trzi lata dobrouolne trzimal. 650. (p. 345). Veniens Michael Luboczicz de Galansky minori reci-piebat wlgariter roszcladal terminum Staszconi de ibidem infirmitate erga Nicolaum de ibidem super resignacione hereditatis sortis in minori Galan-sky; extunc Nicolaus dixit: ego non credo, quod infirmaretur; tunc recepto Vincencio ministeriali a iudicio invenit eum sanum; qui ministe-rialis sibi terminum assignauit, quod iuri pareret, qui parere non curauit; et super hoc idem Nicolaus terminum astitit et iudicatum soluit. 651. Nicolaus Rosust cum Stanislao de Scarszewo habent terminum ad proximos terminos particulares in Kalis super audienda sentencia do-minorum pro testibus producendis super infamia. 652. (p. 346). Constituti coram nobis strenuus Przedborius de Prze-chodi et Nicolaus de Camona, ut procurator Katherine consortis sue legi-time, recognouerunt inter ipsos fore talem concordiam et unionem perpetuam fore factam: Ita quod dicta Katherina vendidit perpetue totam sortem suam maternam, quam habet et habuit in omnibus hereditatibus et villis, prefato domino Przedborio et suis legitimis succesoribus pro sexa-ginta marcis latorum grossorum pragensis monete, quas sibi soluere tene-tur a proximo festo Natiuitatis Christi ad aliud festum Natiuitatis Christi, pro quibus pecuniis debet sibi ponere et inducere ydoneos fideussores in districtu iudicii Kalisiensis ad proximum festum sancti Michaelis, et si fideiussores ydoneos pro dictis pecuniis idem Przedborius non indu-cat ad dictum terminum, extunc tenetur sibi dicte Katherine sexaginta marcas dare et soluere pro pena vallata; et prefata Katherina tenetur et debet dicto domino Przedborio ad proximum ingressum domini capitanei maioris Polonie tercia die in Kalis totam partem suam maternam, quam habet, resignare, sub pena vallata sexaginta marcarum, in cento marcis latorum grossorum. Et dicta Katherina nichil habere debet ad omnia de-bita materna, nec per quempiam hominem pro ipsis impediri debet. Et nos iudicio presidentes adiudicauimus prefatam concordiam et vnionem inter dictas partes sic, ut premittitur, factam robur habere perpetue firmitatis, et super hoc adiudicatum a dictis partibus recepimus.

25l 653. Borzislaus de Rzecty debet ire cum eodem ministeriali ad Gy-uanum de Crouicza et revocare istas vaccas, quas cum ministeriali arestauerat Iacussio Fricz de Kalis, infra duas septimanas sub pena trium marcarum parti et iudicio. 654. Pena — Et idem Borzislaus tenetur dicto Iacussio Fricz tres marcas pene pocup, quas soluere tenetur infra duas septimanas unam marcam soluendo sub pena trium marcarum parti et iudicio. (z. p.). 655. Testes ducit Borzislaus de Rzecti contra Fricz Iacussium: pri-mus aduocatus Kalisiensis, qui circa hoc fuit, secundus Iurga Chotowsky, qui eciam circa hoc fuit, tercius Mathias de Sowyna alias de Bogwedze-uicze, quartus Nicolaus de Potcocz filius Czeslay, quintus Budzislaus de Cothoiedsco, sextus Iohannes de Pawlowo; — Rotha: Iaco przedemna iacusz fricz podalszą borzislaoui, isz mą mal kon wszancz szyego domv; — alteri testes: iacom przitem bil, iacosza iacusz przed voytem Borzislaoui podal etc. — ceteri ad testimonium. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proxima ante festum sancti Iohannis Baptiste anno domini Mil-lesimo quadringentesimo XV iudicio presidentibus dominis Vycxza de Spital viceburgraby, Henrico de Cothlino palatini, Ianussio de Modla pexilliferi, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Nicolao Zyla subcamerarii [locatenen-tibus]. (d. 19 Iunii 1415). 656. (p. 348). Halska de Iarnoltowo debet iurare contra strenuum Przedpelk ad proximos terminos particulares; — rotha iuramenti: Iaco ia newem, by ranczil Przedpelk za mego mansza de szydow, albo kthore penandze zan zaplaczil. 657. (p. 349). Iohannes de Qwatcowo, Iohannes de Sbersco et Nicolaus de ibidem fideiusserunt pro Stanislao de Scarszewo pro pace seruanda et pro omnibus amicis, consanguineis suis cum Nicolao Rosust de Slavino sub pena vallata mille marcarum usque ad finalem decisionem cause inter ipsos mote. Ex aduerso pro Nicolao Rosust fideiusserunt Andreas de Scudla, Andreas de Coritha et Meczko de Slusscowo similiter pro ser-uanda pace et pro omnibus amicis et consangwineis ipsius iuxta con-suetudinem terre similiter sub pena vallata mille marcarum. 658. Testes ducit Nastka de Galansky contra Dobeslawam de Cus-syno: primus Leonardus presbiter de Przedzino, qui circa hoc fuit, secun-dus Nicolaus Mlod de Pawlowo, tercius Nicolaus Palszka de minori Galan-sky et est patruus producentis, sed pars in eum consensit, quartus Nicolaus Symonis de Cothoiedsco, quintus Nicolaus de Pawlowo Mathei filius, sextus Budko de Czechel; — Rotha: Iacom przitem bil, yaco Nastka szastauila Dobyeslawe szwa czanscz dzedzini wprzedzine we trzech grziwnach zemsz-kich pyenandzi. 659. (p. 351). Pena — Veniens Vincencius ministerialis recognouit, quod ter equitauit et monuit Grzimkonem de Lapcowo, vt veniret et so-

lucionem faceret Gyvano de Tomicze decem marcarum latorum grossorum, qui Grzimko moniciones non curauit; quapropter adiudicauimus dicto Gy-vano super dictum Grzimkonem nouem marcas racione triplicis monicionis (et iudicio tantum pene pocup). 660. Petrassius de Drosszewo debet statuere aduocatum Kalisiensem ad proximos terminos in Kalis erga Iacussium Fricz ad recognoscendum, quomodo adiudicauit dicto Petrassio recipere quatuor pernas carnium de domo ipsius. 661. Testes ducit Nicolaus de Vilczkouicze contra Wlodconem de Godzantcowo: primus Passek de Sowyna, secundus Bagel de ibidem, ter-cius Albertus de Czechel, quartus Ianussius de Cotarbi, quintus Swanszek de Glossky, sextus Mathias de Czechel; — Rotha: Iacoto swatcimi, iaco Micolay ranczil micolaioui za pol czwarthy grziwni grosszow. 662. (p. 353). Nicolaus Gotardy ciuis de Kalis cum Nicolao genere suo et uxore sua habent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum domini Regis in Kalis ingressum super ferenda sentencia dominorum, si idem Gotardus potest assignare re-dotalicium consorti sue in bonis suis, pueris suis exceptis. 663. Ex mandato dominorum delete sunt omnes pene Spitko-nis de Sbyersco erga Marcussium Marszelewsky pro infamia. 664. (p. 354). Tes tes ducit Stanislaus de Scarszewo contra Nicolaum Rosust de Slavyno: primus Andreas Malinsky, secundus Nicolaus Coludow-sky, tercius Nicolaus Yarziczsky, quartus Albertus de Coludowo, quintus Nicolaus filius Clementis (Zorzinsky) Zironsky, sextus Clemens de Coludo-wo; — Rotha: Iaco to swatcimi, iako Stanislaw ne bral oth kmoth mitha, kyedi sza za ktorim przal. 665. Veniens Viricencius ministerialis recognouit, quod cum Stanislaus de Scarszewo testes suos pro infamia producere debuit in loco consueto erga Nicolaum Rosust facta prius recognicione wlgariter pravotha testibus suis et cum testes iurare voluissent, dixit Nicolaus Rosust: Ministerialis audi: ego volo scire, qui sunt isti testes, quos producit. — Notarius stans dixit: isti sunt, notando quemlibet nomine proprio. Respondit Nicolaus: audi ministerialis, ego istum testem infamo, quia se non expurgauit erga strenuum dominum Martinum de Calinowa castellanum Syradiensem pro furticinio, et propter hoc da michi et assigna terminum ad dominos. Stans vero Stanislaus dixit: et isti alii testes debent iurare uel non; res-pondit Nicolaus: si uolunt iurare — iurent, ego ipsis non mando; tunc iurauerunt tres testes, et duos libere a iuramento dimisit. Terminus parti-bus assignatus ad terminos particulares proximos ad audiendam sentenciam dominorum, si iste testis se expurgare debet. 666. Cum iudicium regale misit Vincencium ministerialem quarto ad hereditatem Czarnossca ad pueros Iohannis Garbacz, ut venirent et Ni- colaum Rosust de fideiussoria a iudeis de tredecim marcis cum media et usura expedirent; respondit quedam domina tutrix et gubernatrix puerorum: bone ministerialis, peto te, ut peteres Nicolaum Rosust, ut hoc

ita diu stare permittat, quousque ad aduentum domini nostri, fratris dicto-rum puerorum, [tunc] volumus libenter expedire de fideiussoria. 667. (p. 355). Veniens strenuus Przedborius de Przechodi prdduxit litteras in iudicium: unam nobilis Petri Laszcze de Lang ut princi-palis et Iohannis de Czirznino ut fideiussoris, que cantauit super quatuordecim marcis latorum grossorum et usura inde secuta a duobus annis, aliam vero prefati Petri de Lang ut principalis et Iohannis Cosslek de Scudla ut fideiussoris, que cantauit super duodecim marcis latorum grossorum et usura similiter a duobus annis, terciam eciam prefati Petri confectam super quatuordecim marcis latorum grossorum et usura a duo-bus annis; quartam uero similiter prefati Petri de Lang super quinque marcis latorum grossorum et vsura de duobus annis confectas et conscrip-tas Dauid iudeo, quas litteras prefatus dominus Przedborius racione emp-cionis hereditatum apud prefatum Petrum et fratrem ac sorores ipsius de Lang exsoluit; et super hoc iudicatum racione memorie soluit. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia ipso die beate Marie Visitacionis ad Elizabeth anno domini Mil-lesimo quadringentesimo XV iudicio presidentibus dominis Voy-szicone de Voycza, Sandiwogio pallatini, Marcussio de Marsze-lewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Ianussio de Modla vexlliferi, Nicolao Zila subcameracii [locatenentibus]. (d. 2 Iulii 1415). 668. (p. 357). Stanislaus de Scarszewo iusto iudicio per produccio-nem suorum testium, qui iurauerunt, purgauit infamiam nobilita-tis sue, qua sibi infamauerat asserens, quod ipse reciperet salarium alaycis, pro quibus egerat, et super hoc iudicatum soluit. 669. Nicolaus Rosust tenetur soluere Stanislao Scarszewsky tres mar-cas pro infamia recepcionis salary a laycis, ut asseruit, quas soluere tenetur infra sex septimanas, et iudicio tantum sub pena regaii trium marcarum parti et iudicio. 670. Testes ducit Nicolaus de Tarszicza contra dominam Marga- retham Strzemensis de Pircowo: primus Byenak scoltetus de Slupsco, qui circa hoc fuit, secundus Stephanus de Sdrzedzewo, tercius Iohannes Cze- leyg de ibidem, quartus Michael de Strzeszewo, quintus Ianussius de ibi- dem licet sit gener producentis, sed pars in eum consensit, sextus Przibi- slaus de Czirecqvicza; — Rotha: Iacom przitem bil, iaco Micolay ne beszal w vilkovye cuczwerdzi gwaltem, ani kmecza oth yanl, ani go szdze- dzini szwadl; — ceteri ad testimonium. 671. (p. 359). Testes ducit Czeszantha de Valiszeuicze contra Vanch de ibidem: primus Byenasz de Valiszeuicze noua uilla, licet sit frater pa- truelis, sed pars in eum consensit, secundus Stanislaus Vlan de ibidem, tercius Byenessius de Chlewo, quartus Otha de Modla, quintus Miczek Maly de Chlewo, sextus Stephanus de Gorzuchy; — Rotha: Iacoto swat- cimi iaco tho, czo Vanch rambil, to rambil wfczeszanczine dzelniczi szapustą.

672. Testes ducit Nicolaus de Tarszicza coutra Paulum laycum de Vilkowya: primus Michael de Strzeszeuicze, secundus Michael de Wan-grzinowo, tercius Iohannes Czeleyg de Strzedzowo, quartus Mathias Sapala, quintus Virzbantha de Solowo, sextus Gunczerz de Strzedzewo;—Rotha: Iacoto swatcimi aczby czo micolay Paaloni vczinil, to vczinil za yego po-czanthkem, isz mv pirzveyg Pauel wf szucną raną dal. 673. Testes ducit Vincencius Momoth contra Albertum de Ramb-czino: primus Iohannes de Rzecty, secundus Bogussius de Covalewo, tercius Nicolaus de Ielitowo, quartus Derslaus de ibidem, quintus Vincencius de Latouicze, sextus Meczslaus de Gelitowo; — Rotha: Iaco to swatcimi yaco trzi lata minala, nisz mego rancoma prawem vgabal. 674. (p. 360). Testes ducit Nicolaus de Tarszicza contra Hedwigim de Vilkowya: primus Martinus de Czirznino, secundus Iohannes de ibidem, tercius Staszek Rzecta de Strzedzewo, quartus Sandziwogius de Cothlino, quintus Bariczka Yareczewsky, sextus Tiffan de Lowenczicze; — Rotha: Iaco to swadcimi, iaco micolayg Yadwidze nigedne rani dal gwaltem. 675. (p. 361). Testes ducit Nicolaus de Tarszicza contra Iohannem kmethonem de Vilkouia: primus Sobek Yeniszewsky, secundus Iohannes de ibidem, tercius Iaszek de Przedzino, quartus Mathias Tluczimost, quintus Meczslaus de Yelitowo, sextus Clemens de ibidem; — Rotha: iaco to swatcimi, iaco micolay nyedal Ianoui dwa rana gwaltem. 676. Testes ducit Nicolaus de Tarszica contra Nicolaum de Vil-kouia: primus Laurencius de Syrpowo, secundus Iandrzich de ibidem, tercius Albertus Coludowsky, quartus Nicolaus de Cothoiedsco, quintus Msciszek de Scrzipno, sextus Dziuisz de Czechel; — Rota: Iaco to swat-cimi, iaco micolay nyedal Ianoui iedne rany gwaltem. 677. Pena. — Delete sunt omnes pene superius in libro, si que sunt scripte de mandato burgraby et tocius iudicy, Vbislay de Galansky minory. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia in crastino sancti Martini Episcopi et confessoris anno domini millesimo quadringentesimo XV iudicio presidentibus dominis: Voyutha de Voycza, Henrico de Cothlino palatini, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Proszna de Luben subcamerarii [loca tenentibus]. (d. 12 Nopembris 1415). 678. (p. 363). Stanislaus de Scarszewo ut procurator reuerendissimi domini Nicolai archiepiscopi Gneznensis et dominorum Comissariorum cum nobilibus Polubon, Iacussio et ceteris fratribus de Ostrow habent ami- cabilem terminum ad secundos terminos particulares in Kalis ad con- cordandum et componendum super omnibus rebus inter ipsos motis, qui medio tempore debent se concordare et vniri, super quibus citatorie littere sunt confecte.

679. (p. 365). Segotha de Czirznino cum deodicata virgine Marga-retha moniali de Olobog habent terminum ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum ingressum domini Regis in Kalis, quod illorum prius fuerit, super quinquaginta marcis et aliis rebus derelictis et priuilegys, prout citacio canit et ex eo, quod abbatissa Benedicta de Olobog obtulit litteram missilem ad iudicium terrestre petens, quod sorores ipsius moniales non deberent iudicari in seculari iudicio asserens se habere priuilegia et munimenta sedis apostolice, quod extra claustrum ipsorum non deberent euocari. 680. Martinus de Radlicicze iusto iudicio acquisiuit super Vysconem de Timenecz limitacionem wyast inter hereditates Radlicicze et Corzuchi ab una et Timenecz parte ab altera et infra octodecem septimanas deberent conuocare oppole; et super hoc iudicatum soluit. 681. (p. 366). Pena — Nicolaus Gotardi ciuis Kalisiensis tenetur soluere octo marcas cum media pro penis pocup nobili Iohanni venatori Coninensi de Quatcowo, quas soluere tenetur infra duas septimanas unam marcam soluendo, et si incepit soluere ad primas duas septimanas, soluat sine intermissione, alias in vltimo termino totum sub pena trium marcaram parti et iudicio, et super hoc iudicatum soluit. — Item Nicolaus Gotardi satisfecit Iohanni dicto pro penis contra Iohannem Qwatcowsky. 682. Pena. — Item idem Nicolaus Gotardi tenetur soluere Iohanni venatori de Quatcow pro inposi cione hominis ad cippum ciuile unam marcam cum media; item ab inposicione ad cippum proprium unam marcam cum media, et ab emissione unam marcam cum media, hoc sunt sex marce, quas soluere tenetur infra duas septimanas unam sol-uendo, alias infra duodecim septimanas totum, et super hoc iudicatum soluit. 683. Pena. — Item idem Nicolaus Gotardi tenetur iudicio similes penas. — Item Nicolaus Gotardi satisfecit toti iudicio pro penis, quas erga Iohannem de Quatcowo et molendinatorem perpetrauit. 684. (p. 267). Tarsziczsky Nicolaus obtulit litteram iudicis Iacce, que canit et dat potestatem [ei], qui ipsam in iudicium offerret, iudi-candi Marcussium Marszelewsky, 685. Marcussius Marszelewsky astitit terminum super honorabilem, dominum Stanislaum prepositum de Cosczol o obuedcz(ene) pro infamia, quia traxit hominem ipsius ad iudicium spirituale non postulans iurisdicionem apud ipsum referens se ad subiudicem, quod sicut hodie cum ipso terminum peremptorium habuit ex accione, quia dixit: nesciui hoc super me; et super hoc iudicatum soluit; — alias dehonestacione. Nota terminos pariiculares in Kalis celebratos feria tercia ipso die sancte Elizabeth anno domini Millesimo quadringente-simo XV iudicio presidentibus dominis Vexza viceburgraby, Henrico de Cothlino pallatini, Marcussio de Marszelenwo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Ianussio de Modia vexilliferi,

Przoszna de Luben alias de Rasscowo subcamerarii; ceterique domini zupparii et officiales etc. (d. 19 Novembris 1415). 686. (p. 370). Petrus de Raszcowo coram iudicio cognouit, quod Der- slaus de Bandzino solucionem fecit sibi iuxta decretum iudicii pro ca- pite patris sui, et iuuenis habet quinque annos cum medio natiuitatis sue iuxta cognicionem matris. 687. Kus de Golancza cognouit, quod facta [est] plena solucio pecu-nie capitalis ducentarum marcarum caucionis fideiussorie facte eidem Kus-soni et fratribus eius per strennuum dominum Iohannem Stawski, et littera huiusmodi caucionis fideiussorie deposita est ad 1ibrum terrestrem ad fideles manus, usque quo idem dominus Iohannes Stawski portabit litteram testimonialem a deuoto priore Brestensi, an pecunia centum mar-carum fuit deposita in termino debito et assignato et commisa ac depu-tata dari eidem Kussoni, cui littere debet esse inpressum sigillum ipsius prioris. Terminus vero portacionis littere testimonialis debet esse ad pro-ximos terminos particulares post festum Natiuitatis Christi proximum. 688. Marcussius de Marszelewo cum honorabili domino preposito de Kosczol habent terminum peremptorium ad proximos terminos generales uel die tercia post proximum aduentum domini Regis in Kalis, quod illorum prius fuerit, super omnibus ipsorum causis, controuersiis, realibus iniuriis, ita quod tunc quilibet tueatur se suo iure, quo meliori potest. 689. Assignatus est terminus domino Iohanni de Guatcow venatori Coninensi cum prouido Nicolao Gotardi ciue Kalisiensi ob spem amica-bilis concordie ad proximos terminos particulares post festum Nati-vitatis Christi proximum, si concordia fieri poterit infra hoc [hinc ?], et si non, tunc redeant ad terminum predictum ad iudicium in eisdem terminis. 690. (p. 371). Andreas de Sirpouicze testes ducit contra Lauren-cium et fratres eius indiuisos de ibidem : primus Paszco Wolski, qui circa hoc fuit, secundus Ianussius Stampor, qui circa hoc fuit licet patruus domine, sed pars consensit, tercius Peregrinus eciam de Scotniky, qui circa hoc fuit licet frater patruelis uxoris producentis, tamen pars in eum con-sensit, quartus Bartholomeus de Brunowo, quintus Petrus de Blaszcouicz, sextus Mi czco de Wawrouicze licet consangwineus producentis, tamen pars in eum consensit; — Rota: Iacosmi przitem bili, iaco Ondrzey wnosl dwadzecza grziuen pospolitich penadz swey szoni posagu (niwo) mimo czterdzesci grziuen w pospoliti dom. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proximum ante festum sancti Thome apostoli beati anno domini Millesimo CCCC0 XV0 iudicio presidentibus dominis Kmitha burgrauio, Heinrico de Cothlino pallatini, Nicolao de Tharszecz iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Ianussio de Modla ve-

xilliferi, Przoszna de Luben alias de Raszcowo subcamerarii, ceterique domini zupparii et officiales etc. (d 17 Decembris 1415). 691. (p. 373). [An] nobilis Iohannes Zawidowsky heres in minori Lu-ben et nobilis Przoszna heres in maiori Luben, uel eciam predictus Iohannes habet partem hereditatis [obtinere], de bona voluntate receperunt eis terminum fecia secunda proximum post festum sancte Trinitatis, et debent mittere proclamare per ministerialem Opole wlgariter dictum, uti iuris est, vnacum Iohanne patruo Przosne et cum istis omnibus, qui ad hoc ius habent. 692. (p. 374). Nobilis Poluben de Ostrow cum Iohanne de Modla generali procuratore domini Iohannis de Rudzicza canonici Cracouiensis et tenutarii Oppatouiensis receperunt de bona voluntate, quod non debent attemptare terminos generales pro graniciis inter villam Godzyeszewo et Ostrow, sed dominus Iohannes debet ad predictum Poluben destinare, quando debent simul conuenire pro predictis graniciis, de primis uero ter-minis nichil debet esse, nec attemptari debent. 693. (p. 376). Veniens Wanczco ministerialis congnouit, quod fuit circa diuisionem hereditatis in viila Waliszeuicze ex commissione iu-dicii inter Augustinum Czyeszantham, Wanchonem, Anastasiam, Vincen-cium, Benedictum parte ex una et inter Stanislaum et Stanislaum, Doro-theam, Iohannem Wanczconis parte ex altera, ibi presente me et vidente est facta diuisio inter istos predictos, quorum isti in una parte habere de-bent, et isti in parte secunda, et ibi inter ipsos dissipaui cumulos wlgariter kopcze; — et super hoc omnes iudicatum soluerunt et hoc habent tenere perpetue, et liberi ipsorum. Nota terminos particulares in Kalis celebratos feria tercia proximam post octauam Epiphanye sub anno domini Millesimo quadringentesimo sedecimo iudicio presidentibus Kmitha bur-grauio, Henrico de Cothlino palatini, Marcussio iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Ianussio de Modla alias Thegel vexil-liferi, Przosna de Luben subcamerarii ceterique domini zupparii et officiales. (d. 14 Ianuarii 1416). 694. (p. 378). Nobilis ac strenuus dominus Iohannes Stawsky, et fratres eius, est liber effectus per portacionem littere a deuoto priore Brzyesky super centum marcis wlgariter skodi seu dampni erga Kussonem Galaneczsky, nos uero litteram predictam audientes eidem domino Iohanni Stawsky adiudicauimus euasionem, et super hoc iudicatum soluit. 695. Petrus de Mancouicze inducit testes erga Stephanum de ibi-dem in proximis terminis particularibus in Kalis celebraturos: Ianussius Dornig de ibidem primus testis, Nicolaus de Curowo, Przeczslaus de Cu-rowo, Andreas de Bobri, Iohannes similiter de Bobri, Thomconem de Pa-wlowo;— Rotha: Taco gemu pomozi Bog yswanthi Crzsz, yaco bil przitem, ysz Sczepan odbil Pyotrowi scot przed yego wrothi gwalthem a owi man (s) rzecz yaco to swatczimi. Archiw. kom. hist. t. IV. 33

696. (p. 380). Veniens nobilis Margaretha de Lapcowo vxor Grzim-conis recongnouit coram iudicio, quod obligauit medietatem in villa Bara-nowo pro quinquaginta marcis latorum grossorum nobilibus Andree et Iohanni de Corzqui et fratribus germanis, et debet uenire ad dominum ca-pitaneum, quam primum constituetur in Kalis et facere wlgariter wsdanye sub pena quinquaginta marcarum wlgariter zakladu, et super hoc adiudicatum soluit. (z. p.). 697. Veniens Philippus de Sobothca filius Bninsky recongnouit in facie iudicii, quod strenuus Iohannes de Sarni de procuracione bonorum meorum fecit mihi racionem de censibus et prouentibus de omnibus, quibus te-nuit, qui Philippus facta racione tenetur predicto domino Iohanni soluere decem et septem marcas, de quibus omnibus quibus tenuit, a data pre-sencium ipsum Iohannem quittamus, et super hoc idem Iohannes iudi-catum soluit 698. (p. 381). Przosna de Luben habet terminum wlgariter naska-szyane cum nobili Mathia de Iaroczino ad proximos terminos generales uel ad proximum domini nostri Regis in Kalis ingressum, quod illorum prius fuerit, pro eo, utrum idem Przosna soluere debet pecuniam, sicut littera dicit obligatoria, uel quid idem Przosna recognouit, quia dixit, quod ista hereditas Magnuszeuicze esset deducta per patrem Przosne in quindecim marcis. 699. (p. 382). Stanislaus Skarszowsky cum nobili Dobrogostio de Camona habent terminum ad proximos terminos generales uel ad proxi-mum domini nostri Regis in Kalis ingressum, quod illorum prius fuerit, pro eo, quod idem Dobrogostius predicto Stanislao dixit, quod tu solus (es iudex et procurator) iudicas et proponis wlgariter zalugesz; tunc nos ad dominos dedimus, quid ex isto erit et quid wlgariter pocup, quia sibi congnouit coram iudicio predictus Dobrogostius; ulterius proposuit Dobro-gostius super Stanislaum, quia deberem mihi in rastrum recipere hoc, quod dixi; — predictus uero Stanislaus dabat ad iudicem et dixit, quod idem Dobrogostius me non euasit; et proposuit super Stanislaum; — utrum ex isto erit pokup, uel non, nos informari dignemini; et ista causa uertebatur statim coram iudicio. 700. (p. 384). Veniens Daniel iudeus Kalisiensis congnouit coram iudicio, quod strenuus dominus Iohannes heres de Stobno fecit solucionem quinquaginta marcarum pro nobili Philippo et Peregrino patre suo castel-lano Bninensi, pro quibus pecuniis fideiubuerant ipsc idem strenuus dominus Iohannes de Stobno, Dobrogostius de Camyona, Nicolaus et Petrus ger-mani fratres de Malcowo, et ipsos misit liberos; idem iudeus eciam con-gnouit coram iudicio, quod idem Philippus et Peregrinus pater suus nichil sibi tenentur, nec ipsorum. litteras habet. Nos uero audientes rccognicionem iudei mortificamus eandem litteram, quam habebat super pre-dictos fideiussores, et super hoc idem dominus Iohannes de Stobno iudi-catum soluit. 701. Nicolaus Kothlinsky debet prestare iuramentum in proximis ter-minis particularibus in Kalis celebraturis erga generosam Margaretham de Lapcowo, quod ipsa sola de bona voluntate ipsum admisit pro quinqua-

ginta marcis, sed idem Nicolaus potest iurare super minus, quam sup.er predictam pecuniam; — Rotha: Taco mi pomozi bog yswanthi Crzisz yaco Grzimek wnosl wmargorzaczin dom komny (s) ysrzyebrem yginimy rzeczmi yaco paczdzyesanth grzywen. 702. Nicolaus Rosuth de Morauino et Swanthomirus de Korzeniewo habent peremptorium terminum ad proximos terminos particulares in Kalis celebraturos pro duabus marcis, pro quibus fideiubui et tu me in-troduxisti ad iudeum Danielem. Idem Nicolaus constituit procuratorem dictum Sowa familiarem suum, et Swanthomirus similiter constituit [pro-curatorem] Stanislaum Skarszewsky, et fecerunt eos (in omni) (s). 703. (p. 385). Nobilis Micossius de Borucino cum Dobeslao dicto Puchala condam de Wangri habent terminum coram domino capitaneo tercia die post ingressum suum in Kalis infra duas septimanas, si do-minus capitaneus infra hoc tempus uenerit, si uero non uenerit, tunc debent ad dominum burgrauium uenire a feria quarta proximam post octauam Epiphanie usque ad duas septimanas. Et burgrauius debet eis dare terminum talem, sicut ipsum domini informabunt, et ibi sunt bona caucione fideiussoria astricti videlicet strenuus dominus Troyanus de Lekno et Otha de Pruszinowo pro Micossio pro pace, ut pacifice mane-rent et pro istis similiter fideiubuerunt, qui cum Micossio erant circa istam gwerram sub pena quadrincentarum marcarum wlgariter zakladu, ut ma-nerent in pace usque ad hoc tempus, sicut est eis deputatus iuxta ius terrestre parte ex una. Ex altera uero parte fideiussores nobiles Bogusz Twardowsky et Nicolaus Zadowsky pro nobili Dobcone dicto Pu-chala condam de Wangri pro pace similiter, ut in pace manerent, et similiter pro istis, qui eciam circa gwerram supradictam cum dicto Pu-chala fuerunt sui coadiutores, similiter sub pena vallata quadrincentarum marcarum, ut pacifice viuerent usque ad terminum eis profixum et assi-gnatum per Kmitham burgrauium Kalisiensem iuxta ius terrestre. 704. Nicolaus Rosust de Morauino veniens congnouit coram iudicio Dauid iudeo Kalisiensi octo marcas capitalis pecunie, puta proprii debiti et quatuor marcas racione caucionis fideiussorie erga eundem iudeum pro nobili Zaramba de Kozanki, et hoc debet soluere et satisfacere predicto iudeo ad proximos terminos particulares in Kalis celebraturos post pri- mam feriam terciam (carnispriuii, qui primi termini erunt) wlgariter powstap- nyem wtorku, qui primi termini erunt, et si hoc predictus Nicolaus non adimpleuerit, extunc predictus iudeus debet uenire ad burgrauium, et bur- grauius debet sibi dare familiarem wlgariter Nadzang, et hoc idem Ro- szust nullo iure debet euadere. Nota terminos particulares in Kalis celebraturos feria tercia proximum ante festum Purificacionis beate Marie anno do-mini Millesimo CCCC0 sedecimo dominis iudicio presidentibus Vycxa viceburgrabio, Benico de Kothlino palatini, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Sirzszewo subiudicis, Ia-

nussio de Modla pexilliferi, Przosna de Luben subcamerarii ce-terique zupparii et offtciales. (d. 27 Ianuarii 1416). 705. (p. 386). Venientes nobilis Dobrogostius de Camona procurator Reuerendissimi in Christo patris et domini Nicolai archiepiscopi sancte Gneznensis Ecclesie unacum nobilibus Iacussio et Polubon et matre ipso-rum ac eciam aliis heredibus de Ostrow, qui ius propinquitatis ha-bent, terminum peremptorium feria quinta proximam ante dominicam car-nispriuii ita tamen, quod predictus dominus archiepiscopus debet adducere ad granicies strenuum Iohannem de Gruszczicze et Dobrogostium de Ca-mona parte ex una, nobiles uero predicti strenuum dominum Martinum de Kalinowa castellanum Syradiensem; si uero predictum habere non poterit, tunc Luthconem de Brzeszye loco sui vnacum Iohanne Lewcowsky addu-cere debent, in quorum manus conpromittere debent ad terminandas et finiendas huiusmodi granicyes inter villas Godzyeszewo et Ostrow, si uero aliquis parcium istarum concordiam refutauerit et predictos arbitros non adduxerit, extunc pars rea alteri parti soluere debet centum marcas et transibunt in ius terrestre, prout et inantea inceperant. 706. (p. 387). Testes inducit honorabilis Nicolaus canonicus Pozna-niensis dictus Czoczani erga Micossium de Boruczino: primus Franczko Krosinsky, secundus Petrus et tercius Visco de Peczinouicze, quartus Derslaus de Prusi, quintus Iohannes Phalcowsky, sextus Nicolaus dictus Strizni de Kothlino; — Rotha: taco gim pomozi bog yswanty grzis, yaco to swaczimi, yze ksandz micolai poswal micosza drzyewye, nisly trzis lata wysla powicupenu oto szitho. 707. Testes ducit Paulus de Chudky erga Iacobum kmetonem de Czena: primus testis Vbislaus de Zacouicze, Kelcz de Descznia, tercius Iohannes de Gorzky; — Rotha: Taco gim pomogi Bog y swanti crzis yaco Pawlowa de Chudcow ne pokradla wyacubowye domu rzeczi zapancz grziwen, a nigich wzitek ma. 708. (p. 388). Testes inducit Swanthomirus de Korzyenewo erga Nicolaum Roszust: primus testis Byenek de Sdziuicze, secundus Vincencius de Sdziuicze, tercius Marcusz de ibidem, Iohannem de minori Sdziuicze, Laurencius de Sdziuicze de minori, Woyutha de Czechel; — Rotha: Taco gim pomozi bogo (s) y swanthi crzis, yaco micolai Roszust nyeran czil de Daniila zida dw (kopu) grziwnu szirokich grosszi zaswanthomira z Skorzenewo. 709. (p. 389). Prorogatur terminus inter Paulum de Westrza et Ma-thiam de Sowina alias de Bogwedzeuicze; habent peremptorium terminum ad proximos terminos generales uel ad proximum domini Regis in Calis ingressum, quod illorum prius fuerit, super quo citacio eorum canit; et super hoc Iacussius frater Mathie litteram presentauit, quam misimus ad domi-nacionem vestram in hec forma: Nouerint uniuersi presentem litteram inspecturis, quod ego Mathias heres de Boguedzeuicze una cum contorali mea Katherina mutuo cum consilio videns ac considerans infirmitates mei corporis diuersas, ex hoc temporales defectus percipiens, omnem potesta-tem ad me pertinentem eiusdem hereditatis videlicet in Bogwedzeuicze cum omni iure hereditario obligo et obligaui resignando domino Iacussio fratri

meo germano ac plebano in Sculsco eiusdem hereditatis in XXX marcis grbssorum monete pragensis, ad quamlibet marcam conputando XLVIII grossos, cum omnibus pratis, siluis, nemoribus, pascuis et breuiter dicendo cum omnibus pertinenciis ad eandem villam spectantibus a festo Natalis usque ad aliud Natale domini habendam, possrdendam ac in eisdem pecu-niis obligandam tamdiu, donec presens pecunia fuerit totaliter per me uel per meos liberos persoluta. Datum in Sculssco in dominica septuage sime, qua decantatur «In laudam dei circumdederunt me» presentibus hiis testibus Iaszcoldo de Bascowo, Pelka de Czarnoczicze, Iacussio de Sedlecz etc. 710. Prorogatur terminus Michaeli de Wirzchoslaw mediante domino Martino vicario de Sobothka erga dominam Byetham olim de Oczyansz et idem Michael debet statuere predictum dominum Martinum ad proximos terminos particulares in Calis celebraturos ad prestandum iuramec-tum, quod ipsum procurauit sacramentis ipso die, quo terminum ei pro-rogabatur. 711. (p. 390). Dauid iudeus de Kalis cum strenuo domino Iohanne de Sarni habent peremptorium terminum ad proximos terminos particulares in Kalis celebraturos, quia predictus Iohannes est personaliter circa iudi-cium apprehensus. 712. (p. 391). Sicut Dobco de Pawlowo cum Michaele de ibidem terminum habebat, et idem Dobco debebat sibi testes nominare, et hoc ipsum facere non curauit, super hoc Michael terminum astitit circa librum expectans predictus Michael, ut testes nominarentur, et super hoc predictus Michael iudicatum soluit. Nota terminos particulares in Kalis celebraturos feria tercia proximum ante festum sancti Petri apostoli ad Cathedra sub anno domini Millesimo quadringentesimo sedecimo iudicio pre-sidentibus Voyszicone burgrauio Kalisiensi et Medzirzeczsky, Henrico de Cothlino pallatini, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Przosna de Luben subcamera-rii, ceterisque dominis zuppariis et officialibus iudicio Kalisiensi presidentibus. (d. 18 Februarii 1416). 713. (p. 394). Rotha: debet iurare erga Iohannem de Potharszicza Mathias de Iaroczino: Taco gemu pomozi Bog y swanthi crzisz yaco ya nemay (lisiow nigednich) thw dw listu na Andrzeya Gorzskyego et Przi- bislawa Szedliniowskyego, ani gich zachowam. 714. (p. 396). Nobilis Bogussius de Prussi tamquam procurator Msczislai de ibidem parte ex una et Andreas et Bartholomeus de ibidem parte ex altera habent terminum ad decretum dominorum ad pro- ximos terminos generales uel ad felicem domini Regis in Kalis ingres- sum, quod illorum prius fuerit, pro eo, quod procurator Msczislai dixit, quod feria tercia ege steti terminum et tu te nunquam demonstrasti, nec dixisti: ego pareo termino; pars uero aduersa dixit, quod ego steti ter-

mino feria tercia et dixi subiudici: ego pareo termino et volo ad sub-iudicem wlgariter o straczene y o dobicze; dixit procurator Msczislai, quod ego steti termino, usque domini iudices surrexerunt, et dominus iudex fecit ministeriali ipsos quatuor vicibus insuperflue clamare, ut uenirent ad de-cretum dominorum; pars vero aduersa dixit, quod ego cum isto amittcre nolo; pars uero altera dixit: et ego cum isto lucrare volo, quia ego steti termino, usque ad domini surrexerunt. 715. (p. 398). Testes ducit Derslaus de Morawky erga Stepha-num: primus Byenak de Galansky, secundus Iohannes gener eiusdem Der-slai wlgariter szandz de Galansky, isti duo fuerunt circa causam, Nicolaus de Cothoyedsko tamquam fideiussor, Iohannes de Pawlowo, Budzislaus de Cothoyedsko, Nicolaus de Morawky; — Rotha: Taco gim Bomozi(s) bog yswanthi crzisz, yacom przitem bil, yedi Ian wsdal Halscze przethpa-nem starosta wyanawal dzyeszek yoth pisarza wyszedl. 716. (p. 399). Testes istos ducit Sdzeslaus de Skarszewo, quos ducit Derslaus de Morawky, et rota similiter debet fieri talis, sicut et Derslai de Morawki, et Stephanus a filia sua ipsos recepit wlgariter przigąl. 717. Testes inducit Nastka de Gloszky erga Sulconem de ibidem: primus testis Iohannes de Gloszky, secundus Vbislaus de Zacouicze, tercius Bernhardus de Kothoyedsko, quartus Pasco de Sowina, quintus Philippus de Sowina, sextus Sephanus de Nyedzanowo; — Rotha: Taco gim po-mozi bog yswanthi crzisz, yaco do nastczina domu nye wynyeszono dwna-czye cop Szitha, any tego vzithkw ma. 718. (p. 400). Nicolaus Tarsziczky peciit a iudicio, ut sibi darent introligacionem in frumenta, que acquisiuit iusto iure in villa Bacho-rzewo super Nicolaum percussy (s), qui condam habebat obligacionem ibi-dem in Bachorzewo, nos uero hoc facere noluimus, nisi prius solueret et satisfecerit pro penis; et dedit sibi introligacionem in predicta frumenta. 719. Paulus procurator domine Borowczowic de Thukadlowo cum no- bili Michaele do Gosticzina habent secundum terminum ad proximos ter- minos particulares in Kaiis celebraturos, super quo citacio canit: Vla- dislaus dei gracia Rex Polonie etc. castellanis, palatinis, capitaneis, iudicibus, camerariis ceterisque officialibus iudiciis in terris Cracouie, ma- ioris Polonie, Lancicie etc. vbilibet presidentibus fidelibus nostris dilectis presentibusque requirendis graciam regiam et omne bonum. Fideles nostri dilccti, quia nobilis Anna relicta olim strenui Borowczonis capitanei Gnewco- uiensis nouiter marito suo orbata et statu preuenta viduali terminos iudiciales non poterit comode attemptare, unde viduitati sue pyp compa- cientes affectu hanc graciam sibi fecimus et tenore presencium facimus et concedimus, ut a die date presencium per spacium vnius anni dumtaxat nullis vexacionibus iudicialibus debeat perturbari, vobis igitur omnibus et singulis supradictis nostris damus firmis regalibus in mandatis, quatinus predictam Annam cum pueris suis ad instanciam cuiuslibet ad spacium unius anni, nt prefertur, nulla presumatis iudicare racione, secus non facturi pro gracia nostra. Datum in Glyniany feria sccunda ipso die saricti Marci pape anno domini Millesimo quadringentesimo quindecimo. — Rqlacio do- mini Donyn Regni Polonie vicecancellarir.

Nota terminos particulares in Calis celebraturos feria tercia proximam ante dominicam Inuocauit me dominus sub anno do-mini M° quadringentesimo sedecimo iudicio presidentibus Voy-szicone burgrauio Kalisiensi, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Przosna de Luben subcamera-rii, Ianussio de Modla vexilliferi ceterique zupparii et offtciales iudicio Kalisiensi presidentes. (d. 3 Marcii 1416). 720. (p. 401). Veniens Iasco de Rocuthowo scoltetus recognouit se teneri Dauid iudeo Kalisiensi duas sexagenas latorum grossorum capitalis pecunie et usuram de duobus annis secundum consuetudinem terre, et hoc adiudicauimus eidem iudeo soluere predictas duas sexagenas infra sex septimanas capitalem pecuniam et usuram iuxta consuetudinem terre, litte-ram uero, quam predictus iudeus habuit super predictum Iasconem et ibi debitum, quod super predictum descriptum erat, mortificamus, et quid ibi super alios descriptum erat in eadem littera, hoc reseruauimus eidem iudeo vnacum littera predicta. 721. (p. 402). (Venerabilis) Reuerendus dominus Nicolaus archiepisco-pus Gneznensis cum nobilibus de Ostrow habent conducere amicos ex utraque parte, et quelibet pars debet eisdem partibus apponere duos senes et isti, quidquid inter istas partes condictauerint, hoc debent firmiter tenere et iste terminus debet fieri octo diebus post festum sancti Bartholomei apostoli, et hoc similiter debent tenere sub pena centum marcarum. 722. Testes ducit Zegotha de Cirmino erga nobilem Martinum de ibidem : primus testis Petrus Strzedzewsky, secundus Iohannem Czeley de ibidem, tercius Iohannes Momoth de ibidem, quartus Rzechthe de ibidem, quintus Iacussius de Cotharbi, sextus Paszco de Laszewo; — [Rotha]: Taco gim pomozi Bog yswanthi crzisz, yaco przitem bil, yssz Zegotha wraczal kmecza, nissz gy Marczin othego kmyecza poszwal. 723. (p.403). Testes ducit Martinus de Cirznino erga Nicolaum kme-thonem et scabinum de ibidem: primus Petrus de Strzedzewo, secundus Iohannes Czeley de ibidem, tercius Iohannes de ibidem dictus Momoth, quartus Szyemantha de Climanczicze, quintus Rzechtha de Strze-dzewo, sextus Martinus de ibidem; — [Rotha]: Taco gim pomozi bog y swanthi crzisz, yacom przitem bil, yze Marczin nye prziganil kmeczu zegoczinu any sandu rosbil. = Tenetur grossum. = 724. (p. 404). Veniens Albertus ministerialis recognouit, quod Petrus de Mancowicze stetit circa crucem et expectauit terminum, ut induceret testes Stephanus erga ipsum Petrum, et ipse eosdem testes non produxit. Ideo nos eidem Petro acquisicionem adiudicauimus super ista expecta-cione, et super hoc idem Petrus adiudicatum soluit super violenta recep-cione equorum ante domum suam. 725. (p. 405). Iohannes Zauidowsky tangebat se ad iudicem Visz-conem de Peczinouicze et statuit ipsum coram nobis in predictis terminis erga Przosznam de Luben ad recognoscendum, quia se tangebant ad pre-dictum iudicem, sicut prius in libro hic scriptum est, et predictus iudex recognouit, quod ipsum dominus Iohannes Zauidowsky misit tamquam iudi-

cem in Luben; Przoszna ueniens voluit agere cum hominibus istis, cum quibus terminos habuit; surgens famulus predicti Iohannis dixit, quod do-minus meus me destinauit, quod non debes iudicare Przosznam cum istis hominibus, tunc idem Przoszna dixit hoc: vos bene auditis, quod ipse per famulum suum inhibet mihi iudicare cum istis hominibus, propterea nos dedimus eis ad dominos, utrum est ibi pocup uel non, et idem Prosna habuit ibi peremptorium terminum ibidem, qui sibi fuit assignatus. 726. Przosna cum Iohanne patruo suo de Luben vnacum Iohanne Za-widowsky habent peremptorium terminum ad proximos terminos generales uel ad proximum domini Regis in Kalis ingressum, quod illorum prius fuerit, super eo, super quo citacio canit. . 727. (p. 408). Strenuus dominus Iohannes de Stobno cum Dauid iudeo Kalisiensi super sequentes terminos particulares, qui iam in proximo uenient pretereundo istos primos, ita tamen quod Przosna Muchnisky tam- quam debitor principalis receperat super sequentes terminos particulares, quod debent mittere ad arbitros: primus Marcussius Marszelewsky, secun- dus Dobrogostius de Gamona, tercius Daniel iudeus Kalisiensis, istis tribus utreque partes debent dare ad manus totaliter, firmiter et libere, et isti tres, si quod absit, quod conponere non possent, tunc debent desuper recipere strenuum dominum Philippum Czeleczsky castellanum Xansky ita wlgariter oberman, et ipse idem Philippus debet assumere sibi in adiuto- rium alium hominem wlgariter oberman, et si quod absit, quod isti com- positores seu arbitri conponere non possent, tunc quemcunque ter- minum eis assignabunt, illum tenere debent. De anno domini M° CCCC0 XVI0. Nota termini, qui sunt celebrati per Woysziconem burgrabium Kalisiensem, Andream subpalatini de Cothlino, Marcussius de Marszelewo subiudicem, Iohannem de Strzeszewo vexilliferum, Ianussium de Modla sub-camerarii, Prosnam de Luben in iudicio regali zupparios (die) feria tercia post dominicam Oculi. (d. 24 Marcii 1416). 728. (p. 480). Iacub de Fallanczicze ducit testes Fallibogium filia-strum vterinum ipsius, Stanislaum de Fallanczicze heredes, qui presentes fuerunt, Domenicum de Walisszewicze, Augustinum de ibidem, Schimanum de Chlewo, Nicolaum Potrkowicz de ibidem — contra Petrassium de Wa-wrouicze. 729. (p. 409). (Petrassius de Wawrowicze testes ducit contra Iaco-bum de Fallanczicze: primus testis Iohannes de Crowicza, qui fuit circa tempus, quando fideiusserunt, secundus Petrus de Wawrowicze, tercius Ia-cobus de Gawlouicze, quartus Michael de Racouicze, quintus Michael de Pawlowo, sextus Andreas de Bobry). 730. (p. 410). Nota testes Iacobi de Fallanczicze; — [Rota]: Tako mi pomoszi bog, iako przitem bil, gegdi Iacub zzaplaczil cztirzy grziwny Potrasszowy zwawrowicz rakogemstwa, czosz gemu bil ranczil za possag na ostatni rok ywsszitek mv possag spelna zaplaczil.

 Nota tertninos particuldres in Kalis celebratos feria tercia proximam post dominicam Iudica me Deus sub anno domini mil-lesimo quadringentesimo sedecimo iudicio presidentibus Voyszicone burgraby Kalisiensis, Henrico de Kothlino pallatini, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strzeszewo subiudicis, Flo-riano de Ruszecz subcamerarii, Iohanne de Modla vexilliferi, ce-terique zupparii et officiales iudicio Kalisiensi presidentes. (die 7 Aprilis 1416). 731. (p. 412). Florianus de Ruszecz ex mandato domini bur-grauy, quia sibi fuit commissum, locauite um [se?] vicesubcamerarium, ut gereret et iudicio presideret. 732. (p. 413). Mathias de Curowo debet citare Ymbram et Gywan de Pawlowo pro inieccione hereditatis ibidem in Curowo videlicet in siluam, in prata; Dobco enim, quando isti duo habebunt peremptorium terminum, tunc eciam et ipse Dobco debet huic termino interesse absque aliqua citacione, quia idem terminus erit sibi peremptorius. 733. Testes ducit Miroslaus de Cowalewo erga Abrahani Rosust de Psari: primus testis Miroslaus de Ielithowo, secundus Petrus de Woysla-uicze, tercius Iaroslaus de Woyslauicze, quartus Andreas de Vilxicze, quin-tus Petrus de Mroczcouicze, Iacussius de Modla filius Othe; - Rotha: Taco gim pomozi bog y swanthi crzisz, yaco tho swaczczimi, yaco Miro-slaw de Cowalewo nye wilovil nocznya rzecza Abramowi ryb zyego staw za pancz grzywen, any tego vszidcu ma. 734. (p. 414). Veniens (Vanczco) ministerialis portans litteras in ma-nibusj et littere iste sunt strenui domini Przedbory de Przechody et iste (Vanczco) Albertus ministerialis iam in duplicibus terminis particularibus proclamauerat, tunc ad tercios terminos portans(s) volens proclamare; sur-gens nobilis Milan de Miloslaw heres dixit; ego sum propinquior post sororem meam, quia iste hereditates vadunt ex diuisione patris mei; ideo inhibeo easdem litteras ulterius proclamare et paratus sum iuxta ius ter-restre agere. 735. Testes ducit Heduigis de Pawlowo erga Margaretham de ibi-dem: primus Iohannes de Iastculky, secundus Mathias de Pecziouicze, tercius Ianussius de Ielithowo, quartus Petrus de Peczinouicze, quintus Petrus de Cowalewo, sextus Berwoldus de Skarszewo; — Rotha: Taco gim pomozi bog yswanthi crzisz yaco tho swaczczimi, czwo Yaduiga ranila Margorzathą, tho vczynila za ye poczantkem ysze pirzwye gye syna ranila. Acta feria quarta proximum post festum Pasche circa ad-uentum serenissimi principis et domini Regis Wladislai Po-lonie anno domini Millesimo quadringentesimo sedecimo presen-tibus magnificis ac strenuis dominis Iohanne de Sczecoczino capitaneo Polonie generali, Moscziczone castellano Pozianiensi, 34 Archiw. kom. hist. t. IV.

Iohanne castellano Gneznensi, Iacca iudice, Bodzantha subiudice Kalisiensi. Martino subdapifero Poznaniensi, Iurcone castellano Byechouiensi, Iohanne de Quiattowo venatore Coninensi. (die 22 Aprilis 1416). 736. (p. 417). Testes ducunt Andreas et Bartholomeus de Prussy erga Msczislaum de ibidem: primus testis Derslaus dictus Czarni de Prusi, secundus Clemens Gregory de ibidem, tercius Ianussius de Czechel, quar-tus Andreas de Prusi, quintus Byenak de Galansky, sextus Petrus Strze-dzewsky; — Rotha : Taco mi pomozi Bog y swanthi crzisz, yaco Andrzye y bartholomei spruss vidzyerszyeli Msczislaową cząst w Pruszyech trzi a trzidzesczi lat wpocoyw. 737. (p. 418). Testes ducit castellanus Landensis erga Iohannem, Maczek, Swyachonem et Iacobum: primus Mroczko de Naczeslauicze, se-cundus Boxa de Vola, tercius Vyszotha de Vola, Iohannes de Morawky, Andreas de Borzislauicze, Iohannes de Stoyanowo; — Rotha: Taco gim pomozi bog y swanthi crzisz, yaco to swaczą, yze landsky w gotartow wy-dzerssal pol mlina trzidzyesczi lat w pocoyw zastawnie. 738. (p. 420). Veniens Albertus ministerialis recongnouit ex informa-cione arbitrorum, quod Damianus per amicabilem conposicionem acquisiuit sortem hereditatis in Czechel et in Cothoiedsco super Albertum, Voyutham, Mathiam et Martinum, aream uero in Czechel, ubi Albertus sedet et moram trahit, qui Damianus debet dare et soluerc duas marcas cum sex grossis, quarum medietas latorum grossorum, medietas currentis rnonete, in festo Natiuitatis Cristi iuxta modum terrestrem, si uero eedem partes pecunias recipere noluerint, tunc domini istas pecunias debent repo-nere pro camera domini Regis et sibi introligacionem in easdem sortes dare, et super hoc idem Damianus iudicatum soluit. 739. Testes ducit Ianussius de Droszewo erga Iohannem Smardowsky: primus Albertus Landensis, qui presens interfuit, secundus Iohannes dictus Wanss de Galansky, tercius Ianussius de Cothoyedsko, quartus Paulus de Pawlowo maiori, quintus Stanislaus de Pawlowo, sextus Przibco de minori Galansky; — Rotha: Landensis iurabit: Taco mi pomozi bog y swanthi crzisz, yacom przitem bil, kyedi Pyotrzass, Ian, Margorzata, Yhanka wsdali Radzyeszyewo yten list sparnie wyszel; — ceteri iurabunt: yaco to swa-cziczimi, yz ten list spraunie wyszel. 740. (p. 422). Testes ducit Petrus et Iacobus de Wawrowicze erga Przibcam de Curowo, Machnam de Waliszeuicze et Katherinam de Ko-czelki: primus Wansch de Wawrouicze qui presens interfuit, secundus Msczisco de Skrzpna, tercius Nicolaus de Wawrouicze, Iohannem de Ianu-szeuicze, Iohannes de Crouicza, Przedslaus de Costrzeuicze; — Rotha: Taco gemu bog pomozi y swanthi crzirz yacom przitem bil, yaco Margo-rzatha, Przibca, Katherzina dauali plath stey dzyedzini maczyerzistye Do-broslawye, a temu dawnoscz szyemska nyewisla; — ceteri iurabunt: ysz tho swaczczimi. 741. Testes ducit Katherina de Glosky erga Nastkam de ibidem: primus Andreas de Zagorzicze, Vbislaus de ibidem fratres germani, qui

circa hoc fuerunt, Gregorius de Cothoyedsko, qui presens interfuit, Blaseus dje Cothoyedsko, qui presens interfuit, Przeczslaus de Curowo, Ianussius de Parczewo; — Rotha: Taco gim pomozi bog y swanti crzisz, yaco tho swaczmi, yze Kathussza wydzyeszala w pocoy trzi y trzydzyesczi lat dzyelnicza w gloscow. 742. (p. 423). Testes ducit Philippus de Bogwyedzyewo erga Hedwi- gim de Sowina: primus Mathias de Bogwedzeuicze, qui presens interfuit, Passo de ibidem, Laurencius de Sowina, Ianussius de Cotharbi, Petrus de Korzqui, Iohannes Sulislai de Cotarbi; — Rotha : Taco gemu pomozi bog y swanthi crzisz, yacom przitem bil vracoymya bil zatho, yz Philip yadwiga swylczcowskye cząscz vyposazil y temu minala osmnaczye lat; — [ceteri]: yaco tho swaczimi. 743. (p. 432). Rotha: Taco gim pomozi Bog y swanthi crzisz, yaco tho swaczimi, yz micolay nyemal dacz pyanczinacczye grziwen szirokich groszi nagodi, ale myal dacz szastawya w cothoyedscze 1). Nota terminos particulares in Calis celebraturos feria tercia proximum post festum sancti Floriani sub anno domini Mille-simo quadringentesimo sedecimo iudicio presidentibus Voyszicone burgrauio Kalisiensi, Henrico de Kothlino palatini, Ianussio Thegel de Modla vexilliferi, Przosna de Luben subcamerarii, Marcussio de Marszelewo iudicis, Iohanne de Strzyeszyewo sub-iudicis ceterisque zuppariis. (d. 5 May 1416). 744. (p. 432). Nobilis Zegotha de Cirnino veniens cum littera procu-ratorii domini Micossy de Boruczino recepit octo scotos pocup, pro quibus fideiubuerat Marcussius Marszyelewsky pro nobili Petro de Virzchoslaw, et ipsum Marcussium [a] caucione fideiussoria liberum fecit. 745. (p. 433). Testes ducit Czyesantha de Valiszeuicze erga Han-czina de Kalis: primus testis Troyanus de Chlewo, secundus Iohannes de Chlewo Bayorouiczi sororini, tercius Nicolaus de Chlewo, Stanislaus de Chlewo, Augustinus de Valiszeuicze, Nicolauich Baiorouicze de Falanczicze;— Rotha: Taco gim pomozi bog y swanthi crzisz, yaco tho swatczimi, yaco 2). 1) Pierwsza połowa tej zapiski nieczytelna wskutek zniszczenia górnej części kartki rękopismiennej. 2) Dalszy ciąg roty z powodu wyblaknięcia nieczytelny. 

Tabella chronologiczna Objętych niniejszem wydawnictwem rokow sądowych, An. 1409 d. 19 Novembris in Kalis Term Partic. Nr. 1—2 (p. 4). " " " 3 Decembris " " " " " 3 (p. 7). " " " 17 " " " " " " 4 (p. 12). " 1410 " 28 Ianuarii " " " " " 5 (p. 15). " " " 11 Februarii " " " " " 6—13 (p. 25). " " " 4 Marcii " " " " " 14—19 (p. 28). " " " 18 " " " " " " 20-23 (p. 32). " " " 1 Aprilis " " " " " 24—29 (p. 36). " " " 15 " " " " " " 30-33 (p. 40). " " " 6 Maii " " " " " 34-36 (p. 44). " 1411 " 10 Marcii " " " " " 37 (p. 46). " " " 16—21 " Gnezne Term. General. " 38 (p. 48). " " " 31 " " Kalis Term. Partic. " 39—36 (p. 49). " " " 21 Aprilis " " " " " 47—54 (p. 55). " " " 5 Maii " " " " " 55-64 (p. 59). " " " 19 " " " " " " 65-70 (p. 65). " " " 3 Iunii " " " " " 71—83 (p. 70). " " " 17 " " " " " " 84—94 (p. 75). " " " 15 Iulii " " " " " 95—106 (p. 80). " " " 25 Augusti " " Term. General. " 107-135 (p. 87). " " " 22 Septembris " " " Partic. " 136—153 (p. 102). " " " 6 Octobris " " " " " 154—170 (p. 109). " " " 20 " " " " " " 171- 187 (p. 116). " " " 3 Novembris " " " " " 188—200 (p. 122). " " " 17 " " " " " " 201—206 (p. 128). " 1412 " 5 Ianuarii " " " " " 207-213 (p. 131). " " " 19 " " " " " " 214-237 (p. 134). " " " 3 Februarii " " " " " 238—254 (p. 143). " " " 1 Marcii " " " " " 255—273 (p. 150). " " " 22 " " " " " " 274—283 (p. 159). " " " 12 Aprilis " " " " " 284-293 (p. 165). " " " 3 Maii " " " " " 294—315 (p. 172). " " " 7 Iunii " " " " " 316—331 (p. 182). " " " 21 " " " " " " 332—338 (p. 178). " " " 5 Iulii " " " " " 339 (p. 192). 

An. 1412 d [ in Kalis Term. General.] Nr. 340—381 (p. 193). " " " 17 Octobris " " " Partic. " 382—401 (p. 201). " " " 2 " " " " " " 402—405 (p. 207). " 1413 [" 2 Maii " " " General.] " 406—437 (p. 209). " " " 16 " " " " Partic. " 438—443 (p. 217). " " " 6 Iunii " " " " " 444—450 (p. 222). " " " 18 " Gnezne Term. Regal. " 451 (p. 227). " 1414 " 16 Januarii in Kalis " Partic. " 452—454 (p. 228). " " " 30 " " " " " " 455—468 (p. 229). " " " 27 Februarii " " " " " 469—489 (p. 238). " " " 7 Marcii " " " General. " 490 — 526 (p. 248). " " " 13 " " " " Partic. " 527—538 (p. 264). " " " 27 " " " " " " 539—550 (p. 271). " " " 11 Aprilis " " " General. " 551—577 (p. 278). " " " 17 " " " " Regal. " 579—582 (p. 291). " " " 1 Maii " " " Partic. " 583 —587 (p. 292). " " " 14 " " " " " " 588—595 (p. 298). " " " 5 Iunii " " " " " 596—613 (p. 306). " " " 6 Novembris " " " " " 614—615 (p. 315). " " " 20 " " " " " " 616—622 (p. 315). " " " 11 Decembris " " " " " 623—631 (p. 322). " 1415 " 8 Ianuarii " " " " " 632—633 (p. 330). " " " 9 " " " " " " 634—635 (p. 335). " " " 22 " " " " Regal. " 636—640 (p. 335). " " " [7 Maii " " " Partic.] " 641 (p. 339). " " " 28 " " " " " " 642—655 (p. 339). " " " 18 Iunii " " " " " 656—667 (p. 347). " " " 2 Iulii " " " " " 668—677 (p. 356). " " " 12 Novembris " " " " " 678—685 (p. 363). " " " 19 " " " " " " 686— 690 (p. 367). " " " 17 Decembris " " " " " 691—693 (p. 373). " 1416 " 14 Ianuarii " " " " " 694—704 (p. 376). " " " 27 " " " " " " 705—712 (p. 386). " " " 18 Februarii " " " " " 713—719 (p. 393). " " " 3 Marcii " " " " " 720—727 (p 401). " " " 24 " " " " Regal. " 728—730 (p. 408). " " " 7 Aprilis " " " Partic. " 731—73 (p. 411). " " " 22 " " " " Regal. " 736—743 (p. 416). " " " 5 Maii " " " Partic. " 744—745 (p. 433). 

Wykaz sprawujących sądy w Kaliszu i ich zastępców. Capitaneus generalis Maioris Po- LONIE Sandiwogius palatinus Poznaniensis. 1411—1414. Iohannes de Sczecoczino 1416. Palatinus Kalissiensis Mathias. Castellanus Kalissiensis Ianussius. Burgrabius Kmitha. Iudex Generalis Iacussius Iacca. SUBIUDEX GENERALIS Bodzantha. loco Palatini Nicolaus Piwonski 1409—1412. Derslaus de Grzibowo 1412 —1415. Henricus de Kothlino 1415. Sandiwogius 1415. Benik de Kothlino 1416. Andreas de Kothlino 1416. LOCO BURGRABII Sepensky 1409. Kebeyl 1410. Nicolaus Baworowsky 1411, 1412, 1413, 1414. Meczslaus de Grodzelecz 1411. Nicolaus Sczirba 1411. Ianussius 1411. Vi.ncencius de Potcocze 1411, 1412, 1414. (Sulco de Galansky) Sulislaus de Glossky 1412, 1415. Albertus Craczko 1413. Dobrogostius de Camona 1414. Stanislaus de Scarszewo 1414. Symko de Cothoiedsko 1414. Voyutha (Voyszik) de Voycza 1415, 1416. Vycxa de Spital 1415. LOCO IUDICIS Stephanus de Strzeszewo 1409. Petrassius Iacubowski 1410, 1411. Meczslaus de Grodzelecz 1411. Nicolaus de Vilczina 1411, 1412, 1414. Marcussius de Marszelewo 1411, 1413—1416. Stanislaus de Scarszewo 1414. Grzimko de Cothoiedsco 1415. Nicolaus de Tharszecz 1415. LOCO SUBIUDICIS Iohannes de Strzeszewo 1409—1416. Stephanus de Strzeszewo 1411. Marcussius de Marszelewo 1412. loco Vexilliferi Nicolaus Zila 1410. Ianussius de Modla alias de Kurowo 1411 —1416. LOCO SUBCAMERABII Nicolaus Zila 1410, 1415. Msczugius de Magnuszewicze 1412. Bogussius de Prussy 1412, 1413, 1414. Proszna de Luben alias de Ruszcow 1415. Florianus de Ruszecz 1416.

MATERYAŁY DO HISTORYI PRAWA i heraldyki Polskiej. WYDAŁ BOLESŁAW ULANOWSKI. Przedmowa, którą zamieściliśmy przy wydaniu Zapisek Herbowych Krakowskich (Star. Pr. Pol. Pomn. VII (3) stosuje sie w swej części ogólnej także i do niniejszego wydawnictwa. Nie chcąc się więc powtarzać, ograniczymy się obecnie do nie­zbędnych objaśnień. Zamierzając napisać obszerniejszą pracę o stanowisku pra­wnemi szlachty w w. XIV i XV spostrzegliśmy niebawem, że na samych tylko księgach Krakowskich oparte poszukiwania nie dadzą całkowitego i zaokrąglonego obrazu. Postanowiliśmy przeto zba­dać księgi innych województw, a przedewszystkiem księgi Wiel­kopolskie. Księgi te znajdują się częściowo w Archiwum Państwowem w Poznaniu, częściowo w archiwum sadowem Kaliskiem. Praca w archiwum Kaliskiem bardzo jest utrudniona, dlatego nie przed­siębraliśmy w niem na razie żadnych poszukiwań. Brak ten zresztą wynagradza poniekąd wydany przez nas obszerny wybór zapisek sądowych Kaliskich z lat 1409—1416, wśród których niemało jest i odnoszących się do nagany i oczyszczenia szla­chectwa. Po długich staraniach uzyskaliśmy natomiast pozwolenie ko­rzystania z Archiwum Poznańskiego. Archiwum to jest pod względem ksiąg średniowiecznych niezmiernie bogatem i po Warszawskiem pierwsze zaraz zajmuje miejsce. Nie jest ono wprawdzie jeszcze ściśle uporządkowane, mamy tu na myśli wy­łącznie księgi z XIV i XV w., ale ponieważ protokoły sądowe

Wielkopolskie są stosunkowo lepiej od innych zachowane, a zwłaszcza ponieważ późniejsi archiwaryusze nie mieli sposo­bności układania z luźnych zwitków nowych książek, nie przed­stawiają przechowywane w niem zabytki tak smutnego obrazu, jak np. przedstawiały księgi Czchowskie i Bieckie, zanim zostały porozklejane i uporządkowane. Pod względem zapisek herbowych są księgi Wielkopolskie o wiele uboższe od Krakowskich. Jak można przekonać się z za­łączonego wykazu, rozciągaliśmy nasze poszukiwania aż po rok 1460 i dalej nawet, nie mogąc jednak znaleść zapiski herbowej z późniejszą datą niż roku 1438. Nie chcemy przez to twierdzić, iżbyśmy wyczerpnęli w tym kierunku całkowicie Archiwum Po­znańskie. Jak wiemy z doświadczenia, nie wystarcza nigdy je­dnokrotne przeszukiwanie ksiąg sądowych, by wynaleść w nich wszystkie zapiski, na których nam zależy. Mamy tylko nadzieję, że uwzględniliśmy przeważną część zapisek herbowych Poznań­skich, przy dalszych zaś badaniach w archiwum Poznańskiem z łatwością będziemy mogli możliwe opuszczenia zauważyć i do­tychczasowy nasz zbiór uzupełnić. Prócz ksiąg sądowych dostarczają nam w Wielkopolsce zapisek herbowych i księgi kapitulne, zwłaszcza Poznańskie. W r. 1499 wyszedł statut zabraniający przyjmowania do grona kapituły nie szlachty, wskutek czego wymagano od tej pory od każdego kandydata na kanonię ścisłego dowodu szlachectwa. To samo zachodziło wprawdzie i w Krakowie i Płocku i Wło­cławku, ale gdy np. wyrażają się księgi kapitulne krakowskie o przeprowadzeniu tego dowodu całkiem ogólnie, to wymieniają księgi Poznańskie i świadków i herby. Dla tej przyczyny musieliśmy uwzględnić bezwarunkowo i księgi kapitulne, które o ile sądzę dostarczyły wiele, tak pod względem prawnym, jak heraldycznym ciekawych zapisek. Prócz tego weszły wskład naszego zbiorku i zapiski her­bowe zaczerpnięte z kilku ksiąg innych, wyszczególnionych w wy­kazie, a zwłaszcza nieliczne wprawdzie ale bardzo interesujące akty zaczerpnięte z Metryki koronnej, między którymi odznacza się swą treścią dokument stwierdzający, iż w w. XV przyjmo­wano nowych członków do herbów. Dodać nareszcie musimy, że uwzględniając życzenia heraldy­ków w jak najrozleglejszym zakresie, nie poprzestawaliśmy jednak na wybieraniu zapisek ściśle herbowych, lecz wypisaliśmy te wszyst­kie, które w ogóle mają związek z naganą i oczyszczeniem szla­chectwa. Ztąd poszło,że umieściliśmy kilka zapisek z pierwszej księgi Piotrkowskiej, opuszczonych przez p. Potkańskiego, który

w swych poszukiwaniach ograniczał się ściśle do zapisek herby wymieniających. Załączyć nam wypada nakoniec serdeczne podziękowania za pomoc w pracy J. Wielmożnemu panu Senatorowi Romual­dowi Hubemu i professorowi A. Pawińskiemu w Warszawie, księdzu Kanonikowi Dorszewskiemu i p. pułkownikowi Zakrzew­skiemu w Poznaniu; oraz Dyrektorowi i urzędnikom archiwum Państwowego w Poznaniu, pp. Dr. Endrulatowi, Lekszyckiemu, Dr. Ehrenbergowi i Dr. Warschauerowi za chętne dostarczanie pieczy ich poruczonych ksiąg sądowych. wykaz ksiąg rękopiśmiennych użytych do niniejszego wydawnictwa. A. Libri Poznanienses terrestres. (minoris fracturae). I. 1386—1399 fol. 224. — Księga ta właściwie nie jest naj­ dawniejszą Poznańską, a powstanie jej i stosunek do dawniejszych objaśnia pierwsza zaraz mieszcząca się w niej zapiska: „Nota sub anno domini miliesimo [CCCLXXX]V1 acquisiciones debito- rum ciui[um et] terrigenarum, qui debita sua et [hereditates] in iudicio regali iure acquisierunt; illa omnia erant scripta in antiquo [libro] et ille liber, quando ciuitas fuit conb[usta], est crematus et ergo tota zup[pa ad] memoriam reducentes omnia, testimonium reno- uando, ad librum nowm scribere mandauit. II. 1400—1407 fol. 350. — Fol. 1.: „Incipit liber iudicialis ter- restris Mayoris Polonie" ... fol. 350°: „explicit liber terrestris Po- znaniensis sub anno domini Miliesimo quadringentesimo septimo". III. 1407—1413 fol. 210. — Fol. 1.: „Incipit liber iudicialis districtus Poznaniensis in summis terminis celebratis feria quarta proxima ante festum beati Adalberti pontificis et martyris gloriosi per dominos videlicet Reuerendissimum in Christo patrem et dominum Albertum Episcopum, Thomconem subpincernam Cra- couiensem et capitaneum Mayoris Polonie generalem, Sandiuo- gium de Ostrorog palatinum, Jaroslaum vexilliferum, Nicolaum iudicem, Mroczkonem subiudicem, Nicolaum Lubyatowski dapi- ferum Poznanienses, Jacussium Jakka iudicem, Bodzantam sub­ iudicem Kalisienses, Nicolaum Santociensem, Dobrogostium Ge- czensem et Jarotham Radzimiensem castellanos sub anno domini Miliesimo CCCC septimo". . . . fol. 210o: „Explicit liber ter­ restris". Archiw. kom. hist. t. IV. 35

IV. 1413—1417 fol. 178. V. 1417—1419 fol. 147... „Incipit liber terrestris Regalis iudicii in Poznania in die dominico proximo ante Purificacionem Marie annno domini Millesimo CCCC0 decimo septimo". — Przy końcu jest książka mocno zniszczona. VI. 1419—1411 fol. 141... „Incipit liber terrestris iudicii Regalis Poznaniensis districtus anno, die ut infra". (feria 3 post Quasimodo 1419). VII. 1421—1424 fol. 210. VIII. 1424—1426 fol. 134. IX. 1426—1427 fol. 148. X. 1428—1429 fol. 196. XI. 1429—1432 fol. 152. XII. 1432—1434 fol. 257. XIII. 1435—1437 fol. 248. XIV. 1437 — 1444 fol. 280. (maioris fracturae). XV. 1444—1446 fol. 218. „ „ XVI. 1440—1447 fol. 77. (minoris fracturae). XVII. 1447—1448 fol. 242. (maioris fracturae). XVIII. 1452—1463 fol. 330. XIX. 1463—1469 fol. 241. „ „ B) Inscriptiones Poznanienses (księgi grodzkie). I. 1450—1457 (minoris fracturae). II. 1468—1472 fol. 148 (maioris fracturae). C) Libri Gneznenses terrestres (minoris fracturae). I. 1498—1414. (bardzo zniszczona i w nieporządku. II. 1414—1419 fol. 117. III. 1420—1427 fol. 102. IV. 1432—1440 fol. 76. V. 1440—1448 (bardzo zniszczona). D) Libri Costenenses terrestres (Kościańskie). I. 1391—1401 fol. 151. II. 1405—1412 fol. 194. III. 1401—1414 fol. 180. IV. 1404—1423 fol. 166.

V. 1416—1419 fol. 171. VI. 1417 — 1419 fol. 152. VII. 1419—1426 fol. 287. VIII. 1420—1421 fol. 173. IX. 1420—1421 fol. 138. X. 1421—1423 fol. 168. XI. 1424—1426 fol. 187. XII. 1426—1428 fol. 243. VIII. 1432—1434 fol. 321. XIV. 1432—1456 fol. 182. E) Libri Pizdrenses terrestres (Pyzdrskie). I. 1390—1406 fol. 208. II. 1410—1413 fol. 167. III. 1413—1418 fol. 253. IV. 1418—1423 fol. 383. V. 1423—1426 fol. 336. VI. 1427—1430 fol. 320. VII. 1432—1437 fol. 367. VIII. 1437—1441 fol. 175. F) Libri Naklenses terrestres (Nakielskie). I. 1432—1461 II. 1453—1486. Wszystkie te księgi przechowane są w Archiwum Pań-stwowem w Poznaniu. G) Acta actorum Capituli Poznaniensis. Acta act. 1499—1505 fol. 133 (minoris fracturae). „ „ 1505—1515 fol. 191 „ „ „ „ 1515—1524 fol. 193 „ „ „ „ 1524—1532 fol. 173 „ „ Liber Installacionum 1532—1601 fol. 303 (maioris fracturae). Księgi te znajdują się w Archiwum Kapitulnem w Poznaniu. H) Księga Wiślicka I. 1395—1408 p. 608. Zawiera roki Wiślickie, Stobnickie do 1398 włącznie, a następnie same Wi­ślickie i tu wiecowe i powiatowe.

Księga Wiślicka II. 1399—1408 p. 192. Zawiera roki po­wiatowe Stobnickie i Szydłowieckie. Księga Piotrkowska I. 1398—1407. mocno zniszczona liczy przeszło 160 kart, jest paginowana ale niezbyt dokładnie, mieści kilka zwitków i kart później dołączonych. Prócz tego korzystałem z ksiąg „Metryki koronnej" z wieku XV. i z ksiąg miejskich krakowskich. — Dokładniejsze ich ozna­czenie znajduje się przy odpowiednich zapiskach.

Gnezne (d. 13 Decembris 1271). 1. In nomine domini amen. Dum vivit litera, vivit et accio commissa litere, cuius assercio nutrit memoriam et roborata suscipit incrementum. Nos igitur secundus Premisl dei gracia dux Polonie notum facimus uniuer-sis tam modernis, quam futuris, ad quorum noticiam presens pagina fuerit deuoluta, quod veniens nostram ad presenciam aliorumque terre strenuo-rum militum nobilis vir Simeon canonicus Gneznensis iudicialiter processit et egit super Woyslaum heredem de Sthaw et super fratrem ipsius Ianus-sium heredem de Malochow racione decimarum, quod ab ipsis decimam manipulatim volebat habere. Et idem Woyslaus una cum fratre suo Ianus-sio euaserunt predictum Simeonem canonicum Gneznensem. Et nominati strenui milites, qui tunc temporis circa nobis (s) videbantur presidere sunt pro ipsis atestati, quod Woyslaus de Staw et frater suus Ianussius de Ma-lochowo essent nobiles et sunt nobiles istius clipei et clenodii atque genea­logie Barkala [Zaramba?]. Nos vero de consensu strenuorum militum pre-fato Woyslao et Ianussio iuxta aliorum nobilium consilia, ubi ipsis placuit, atque coram legitimis successoribus eorum decimam porrigere adiudicamus, Simeoni vero et suis posteris perpetuis temporibus carere abiudicamus. In cuius res testimonium sigillum nostrum presentibus est subappensum presentibus hiis testibus, qui supra conscienciam suam pro eis sunt atestati et sunt nobiles: primus Iarcamboldus palatinus Kalisiensis, comes Ianko castellanus Kalisiensis, Zegotha venator Kalisiensis, Bodzantha venator Gneznensis, Sandiwogius subcamerarius Gneznensis, comes Nicolaus dapifer Gneznensis, Czechoslaus Coczelcovicz. Datum et actum Gnezne in die beate Lucie virginis per manus Gothpoldi notarii nostre curie anno domini mil-lesimo ducentesimo septuagesimo primo 1). 1) Akt ten jest oczywiście o wiele późniejszym niż umieszczona na nim data falsyfika­tem, ale przyznać trzeba, że został z pewną zręcznością sfałszowany. Z tego właśnie powodu musimy nieautentyczność jego w szczegółowy wykazać sposób. Z wymienionych w dokumen­cie 3 osób interesowanych w jego treści nie występuje żadna na współczesnych dokumentach. Okoliczność ta jednak nigdy nie może być rozstrzygającą, dlatego przechodzimy zaraz do innych ważniejszych. Pierwszy znany nam dokument Przemysława U. wydany został i Października 1273 roku w Poznaniu (Kodeks Dypl. Wielkop. p. 398 Nr. 453). W tym to roku pojął młody książę Lud­gardę w małżeństwo i otrzymał zarząd spuścizny po ojcu. Bardzo zatem jest nieprawdopodo-bnem, aby już przed dwoma laty występował całkiem samodzielnie i to w assystencyi kilku najwybitniejszych panów kaliskich. Harenga wprawdzie jest w naszym dokumencie identyczną z harengą w przywileju z r. 1273, ale zgodnośc ta dowodzi tylko, że fałszerz miał pod ręką jeden z autentycznych harengą tą opatrzonych dokumeutów Przemysława. Pisarzem naszego

Nota iudicium Regale feria tercia proxima [post diem] sancti Iacobi apostoli (d. 27 Iulii 1389). 2. (Poz. I fol. 57°). Item nota quod domina Zophia de Nauiscz asti- tit [terminum] super iuramento super Petrassio pro marito suo per ipsum interfecto, quia testes producere non potuit et [eam evadere non] potuit, tunc idem Petrassius dixit, quod [non] fuit ita nobilis ut nos sumus. Idem domina cum leuiro suo Mald (s) et aliis iurauerunt, quod ita nobilis fuit, ut vos [estis], et hoc secundum ius terrestre parati sumus [probare], et hoc ad dominos assignamus. Iudicium regale feria tercia ante festum Natiuitatis Marie. (d. 6 Septembris 1390). 3. (Poz. ter. I fol. 750). Testes Andree dicti Iastkulka contra Ia- nussium lieredem de Iarognewicze pro eo, quod ipsum nobilem esse non dixit: primus Mscigneus castellanus Dzbansky, qui si absens fuerit et in termino stare non poterit, extunc Petrus de Zalesse loco sui statuetur, secundus Michael thezaurarius Ostroweczsky, tercius Sandiwogius Pascow- sky, quartus Nicolaus Pethrsky, quintus Zegotha Czeradsky, sextus Marti- nus Czeradsky. Sic iurabunt primi duo testes: Tako mi pomosz bog y swan- thy crzisz, iako to swathczo, iako Iandrzey iest nasz brath, nasz kleynothnik yznassey krwe wyssedl. — Actum Dominica «Salus populi» die beati Dyonisy. Iudicium post Letare in crastino Amtnciacionis Marie sub anno domini M° CCC XC secundo, vbi fuerunt Meczslaus bur-grabius, Kelcz viceiudicis. Misl subiudex, Derszco wexillifer. (d. 26 Marcii 1392). 4. (Pizdr. ter. I fol, ii0). Iohannes ciuis Pisdrensis dictus Tharki (s) habet terminum coram domino capitaneo tercia die, cum venerit, cum Szar- lacone pro difamacione honoris, quod sibi protulit, quod non esset domi- ni cellus, nec de nobili genere. aktu ma być Gothpold, który znany nam jest z dokumentu Bolesława Pobożnego z 25 kwie­tnia 1272 (Kod. Dypl. Wielk. 1, p. 3g5 Nr. 447) jako należący do kancellaryi książęcej, bardzo zatem jest nieprawdopodobnem, aby ten sam Gothpold był w r. 1271 „notarius cu­rie" Przemysława. — Jako notaryusz młodego księcia występuje zaraz w pierwszym jego do­kumencie Tilo, pojawiający się następnie bardzo często. Nie mamy powodu mniemać, iżby miał Tilo w urzędzie swym poprzednika. Co się tyczy świadków, to z Kaliskich żadnej nie możemy zaczerpnąć wskazówki, bo każdy z nich mógłby w r. 1271 w przypisanej mu w przy­wileju naszym godności występywać, natomiast Gnieznieńscy są zupełnie pomyleni. Podkomo­rzym Gnieznieńskim był jeszcze 31 października 1271 r. Rosko (ibidem p. 391 Nr. 444), a Sę-dziwoj występuje w tym charakterze dopiero 27 Marca 1276 r. (ibidem p. 403 Nr. 406). Nie jest zatem prawdopodobnem, aby zmiana zaszia jeszcze w ciągu 2 ostatnich miesięcy r. 1271. Nie są nam wcale znani Bodzantha łowczy i Mikołaj stolnik Gnieznieński, lecz istnieli w Wiel-kopolsce stolnik Bodzantha i łowczy Mikołaj — możemy zatem przyjąć, że fałszerz się po­mylił i dwie te osobistości w stosunku do ich urzędów ze sobą pomięszał. Wszystkie te okoliczności dozwalają nam z uwzględnieniem treści naszego dokumentu uznać w nim falsy­fikat z końca XIV wieku, a to tem pewniej, iż znany nam on jest z obloty wciągniętej do ksiąg konsystorskich pod r. 1500.— Dostarczenie tego aktu zawdzięczamy uprzejmości p. puł­kownika Zakrzewskiego, wydawcy Kodeksu Wielkopolskiego.

Item iudicium Regale celebratum tercia feria infra Octa-uas Ascensionis domini nostri Jhesu Christi. (d. 20 Maii 1393). 5. (Poz. ter. I fol. 108°). Item domina Derska Iostowa naganila Io- hanni Wilkonszky; et adiudicarunt, quod idem deberet dicere coram do- minis, de quo cleynodio esset, extunc dixit se esse de cleinodio Czasza et patrem suum nominauit Miroslaum, et sic domini ipsum terminum pre- fixerunt ad sumpmos terminos Poznanienses celebrandos etc. M. CCC. XC0 tercio. Iudicium in octaua Iohannis Baptiste, iudicantes fuerunt Iohannes Chlandowski, Kelcz, Vincencius, Ia-roslaus, Petrus Gorziczski. (d. 1 Iulii 1393). 6. (Pizdr. ter. fol. 170). Miroslaus de Krzinki habet terminum super summos terminos Gnezne uel Pisdri cum Iacussio de Gwazdowo, qui sibi prziganil, quid inter eos domini diiudicabunt, qui Miroslaus indixit se in clenodium Przosna, Iudicium die Villibaldi infra octauas Visitacionis Marie, Meczlaus burgrabius, Iohannes Chlandowski, Thomas Cosczanka, lohannes Czalinski. (d. 7 Iulii 1394) 7. (Pizdr. ter. I fol. 22°). Petras de Dzkerki demonstrauit suam mi- liciam contra Grzimkonem de Murzinowo, quod sibi inpigerat culpam, quod non esset militaris, et hoc veniens [recognouit] Thomas Coscanka qui fuit loco subcamerarii; et adiudicatum dedit; [isti sunt], qui pro ipso iurauerunt: Dobrogost Mrowinski, Dobrogost Geczski, Iohannes de Szczith- niki, Mathias Copaszski, Adam de Choczicza, Nicolaus ibidem. Iudicium die sancti Michaelis; Iohannes Chlandowski, Yin­cencius Stralkowski, Meczslaus burgrabius, Ianussius de Ossek, precipue dominus Capitaneus. (d. 29 Septembris 1394). 8. (Pizd. ter. I fol. 23o). Ozoslaw de Raczslawcouicze demonstrauit suam nobilitatem videlicet szlachta per sex testes de tribus clenodiis, et hoc veniens Wincencius Strzalcowski vicesuccamerarius recongnouit coram nobis in iudicio. Item feria tercia iudicium terrestre celebratum Poznanie ante festum omnium sanctorum. (d. 27 Octobris 1394). 9. (Pozn. ter. I fol. 140). Nota quod łaszek heres Solaczski ostendit suam nobilitatem et se expurgauit, sicuti sibi Staszek Ruczski naganil wlgariter dicendo. Colloquium Vislicie feria secunda post Letare anno domini M° CCC nonagesimo sexto. (d. 13 Marcii 1396). 10. (Vislic. I p. 55). Nota Adam de Zlota probauit testibus dignis contra dominum Czechowsky, quia est verus slachta: primus testis, Pe-

trassius de Bedlno, Iohannes de Perzscz, Iacussius de Scrobaczow de cle-nodio suo dicto Osoria signum rotam sine plica et crux in eo, et alii ad testimonium: Laurencius de Crzisztoporzicz, Szira de Sdrosikovicz, Micul de Starzin; isti, quia sciunt, quod est frater noster. (z. p.). Termini, qui fuerunt Vislicie feria tercia proxima post fesium sancti Bartholomei. Idem sunt assignati feria ąuarta proxima post Natiuitatem beate Marie pirginis Anno domini M° CCC0 nonagesimo septimo. (d. 28 Augusti 1397). 11. (Vislic. I p. 132). Item pro parte domini Sthanik de Miculouicze, quia fassus est sibi soiuere Dobek de Mlodzowe triginta marcas grosso-rum latorum, XLVIII0 grpssos ad marcam conputando, ad festum sancti Martini proximurn, alias si non solueret dictas XXX marcas ad diem pre-notatam dictus Dobek Stanislao, extunc debet sibi dare intromissionem, vbicunque sibi cedet Martini aui sui domini castellani Cracouiensis pie me-morie et ubi haberet sex marcas pecunia in parata, eciam si non solueret, extunc dampnum ipsius Dobeslai [erit] et non Stanislai sine iuramento, super solam allocucionem. (z. p.). 12. Pro parte Thomassy de Costczicze, quia approbauit miliciam con­tra Smisconem de ibidem per sex testes ydoneos Andream de Methel, Ratholth ybidem de signo, rotha sine corito (sine superficie) [sine extremi-tate] 1) et crux ibidem in Rotha et proclamacione Oszoria et aliis IIIIor de diuersis cleynodiis: Falislaus de Zayanczkow, Micul de Costczczicz cum Wszeborio fratre suo ibidem et Iohanne de Sweslauicz, qui iurauerunt. = Exiuit iam. = (z. p.). Termini in Stobnicia feria quarta proxima post Domini-cam ludica. [Idem assignati sunt] feria ąuarta proxima post Dominicam conductus Pasche Anno domini M° CCC0 nonage­simo VIII °. (die 27 Marcii 1398). 13. (Vislic. I p. 162). Pro parte Laurency de Methel, quod cum ipsum vituperasset ipsum Iacussius de Methel dictus Nagenczi in milicia sua et obiciens sibi, quod esset natus de patre adusto; tandem idem Lau­ rencius opponens se pro milicia et infamicia sua nominauit VI testes Marcissium de Methel, Stephanum ibidem, Petrum de Scrobaczow, Benco- nem de Grabcow, Stephanum de Suliszow et Budconem de ibidem de sua genelogia, qui iurauerunt, quod est frater noster de simplici milicia et mediam alteram marcam pro pena recipit, et est natus ante conbustionem in facie patris sui. Igitur uisa iusticia etc. = VI grossos soluit. = (z. p.). Nota terminos Potrcouie feria secunda Conductus Pasce, et sunt positi in Radomske infra tres septimanas. (die 15 Aprilis 1398). 14. (Piotr. I p. 12). Iohannes de Zyrniky binas sex marcarum [penas] contra Thomassium de Scepanouicze, quia male loquitur. (z. p.). 1) Słowa w klamrach dopisane z boku, w nawiasach — przekreślone.

 15. Thomassius de Scepanouicze vituperauit Iohannem de Zyrniky dicens, quia tu non es tam bonus sicut Bachotha, quia ipsum in testem assignauit, deinde idem Iohannes se appellauit Osszoria, militale vo-cabulum, et de premissa vituperacione terminus ad colloquium generale assignatur. Colloqnium generale positum in crastino sancte [Trini-ta]tis Anno domini M° CCC° nonagesimo octauo (d. 3 Iunii l398). 16. (Piotr I p. 18). Testes Clementis de Danisszeuicze de vitupe- racione, [quibus] approbat miliciam, quam Taczala vo[cauit]. . . .et zoraw clenodium: primus Slawomir de czka de Slaw (s) Zelislauicze de suo clenodio, Wanchno de Ostoya et Dobco Mikulowsky de alio clenodio, de Belina Gregorius et Thomko de Boguslauicze contra Johannem Danis-szewsky, quia frater eius ipsum vituperauerat; iurabunt in forma milicie. Nota terminos regales in Poznania celebratos feria ter-cia proxima post octauas beati Michaelis sub anno VIII per no-biles viros videlicet per Simeonem viceburgrabium Poznaniensem. Petrasium loco palatini, Petrum Nosilinski loco iudicis, Borislaum de Strzeszino loco subiudicis, Poznaniensis et per alios quam plu-rimos nobiles Jidedignos (d. 8 Octobris 1398). 17. (Pozn. I fol. 205). Nota sub anno domini MCCCXX octauo in crastino beati Martini episcopi gloriosi Cossisko subiudex Dobrinensis vituperium dederat Mathie heredi de Neydno dicto Watha ita, quod non esset de stirpe nobilium, tandem in Poznaniam venientes ipsius clenodarii secundum adiudicacionem dominorum videlicet domini capitanei Thom- conis, domini Sandiuogii, pallatini Poznaniensis, necnon domini Preczslai burgrabii Poznaniensis, videlicet Albertus Rzeszotarzewski et Paulus Potr- kowski debite pro ipso iurauerunt super cruce in hec verba: sic nos adiu- uet deus et sancta crux, quia Mathias est noster sanguis et noster cleno- darius, cum duobus genologiis in testimonium videlicet Nalocz iezoro, hoc est Nicolaus et Petrus heredes de Petrsko et Nicolaus Zathomski cum Petro dicto lupus Lubosinski de genologia Zarobi in testimonium eciam iurauerunt similiter super cruce coram nobilibus videlicet Simone de La- gewniki, qui protunc erat viceburgrabius et vicesubcamerarius, et coram precone et aliis quam plurimis fidedignis videlicet Sczedricone de Rimowo, Petro Meczewski, Prodota Grzebeniczski, qui protunc aspiciebant iuramen- tum predictum. Colloquium feria tercia in crastino sancti Martini in Wislicia anno domini M°CCC° nonagesimo octauo (d. 12 Novembris 1398). 18. (Vislic. I p. 178). Pro parte Dobeslai de Beniszowicze, quod cum ipsum Sbissco de Dymlin vituperasset in milicia, tandem opponens se no- minauit sex testes fidedignos de suo coitu (?) IIIIor de signo rastrum, in wlgari Grabe et proclamacione Koczina videlicet Czeder de Oczoszicze et Archiw. kom. hist. t. IV. 36

Nicolaus frater suus, Petrus de Koczina, Petrus de Zorawicze de suo signo, et de alio Strantsz Chota de Zelichow, Petrus de Lubiczsko, hii iurant, quod [est frater] ipsorum. =II grossos soluit, totum.= Nota terminos Potrkowienses feria secunda ipso die beatorum Sebastiani et Fabiani martirum locando terminos in Radomske a die date presencium in duabus septimanis (d. 20 Janua-rii 1399). 19. (Piotrk. I p. 5o). Nota, quod Clemens de Daniszewo iusto iudi-cio ac testium approbacione super ius militale demonstrauit, quod Albertus in sua milicia declarauerat. 20. Pena — Johannes eciam de Daniszewo cum Katherina filiastra sua tenetur LXX et L contra eundem. (z. p.). Nota iudicium regale Rege existente in Costan, sabato ante Quasimodogeniti Dominicam sub anno domini M °CCCXC nono presentibus strenuis dominis iudicio residenti-bus Mathia palatino Cuyauiensi, Swenthoslans castellano Kali-siensi, Kristino castellano Szandomiriensi, Petro castellano Wy-sliciensi, Ianussio subcamerario Poznaniensi, Mathia subcamerario Kalisiensi, Woytkone castellano Koniniensi Jakaque subiudice Poznaniensi et aliis quam pluribus nobilibus (d. 5 Aprilis 1399). 21. (Kośc. ter. I fol. 53°). Nota Przibislaus de Griszina obiecit Si- moni de Grunowa, quod non est ita bonus, sicud ipse, extunc debet ducere testes dictus Symon ad expurgandum: duos testes de clenodio suo de terra Misnensi, item alios duos testes de Zapale, item alios duos testes de Poray. Et terminus est testium a data presencium ad XVIII0 septi- manas. Item alter terminus iterum ad decem et octo septimanas et erit terminus vltimus peremptorius. Et si citius potuerit dictus Symon ducere testes, extunc debet per ministerialem Costanensem preuenire ante duas septimanas dictum Przibislaum , quod veniat ad terminum ad audiendum testes in Poznaniam. — Rotha: sic iurabunt duo testes primi: Tako my pomoszy bog y crzisz yako Symon yest nasz prawy brad naszchego sczytv. — Item alii quatuor testes sic iurabunt: Rotha: yaco to swaczi yako Symon yest naz prawy brad y naszchego sczitv czo sza my przischan-gamy; iako to swaczim iako Symon yest gych brad y sgich prawego sczytv. — Si dictus Symon non potest aliquem subcamerarium preualere, tunc erit alter nobilis natus suus prawidlny. Termini Vislicie tercia feria in vigilia sancti Adalberti et disponuntur per duas septimanas. (d. 22 Aprilis 1399). 22. (Vislic. I p. 207). Nos Albertus Iudex et Czthan subiudex no- tum facimus, quibus expedit vniversis, quod cum Iasco heres Budziwo- yewski ex suis (s) multipliciter loquele (s) nobili domino Petro heredi de Sweborowicze opposuit sibi et obiecit, quod non esset miles et quod non haberet plenum ius militale supreme nobilitatis, prefatus

vero Petrns opponens eidem Iaszconi (asseruit se esse) nolens famam suam et predecessorum suorum in aliquo negligere et retardare asseruit se esse verum nobilem et iure militali gauisurum, prout ceterr nobiles regni, et opposuit se per litteram probaturum fratris sui Venceslai heredis de Swe-borouicze iudicialem Pelcze [iudicis] et Wilczconis subiudicis dominorum, quiquidem nobilis Venceslaus frater prefati domini Petri [nobilitatemsuam approbauit] et hoc per nobiles viros sue generacionis et geneologie atque [de suo] signo et clipeo. [Gnezne in terminis regalibus] (d. 22 Aprilis 1399). 23. (Gniez. I). In causa Mathie de Chlandowo erga Trlang. — Nota, quod sub anno domini M0CCC°XC0 nono feria tercia in vigilia sancti Adalberti Gnezne in curia regis et in iudicio regali pre-sente domino nostro Rege Polonie, vbi strenui et nobiles terrigene iudicio presidebant videlicet Thomko capitaneus Polonie, Sandziuogius Swidwa Poznaniensis, Maczuda Wladislauiensis palatini, Petrus Wisliciensis, Cristinus Sandomiriensis, Iohannes Sremensis castellani, Nicolaus Kalisiensis, Iohannes Poznaniensis iudices et alii barones et nobiles ibique constitutus nobilis vir Mathias de Chlandow iuri paruit et termino sibi deputato iudicialiter asti-tit contra et aduersus dominum Albertum de Trlang pro et super quadam detestacione et infamia wlgariter onaganene et pro pokup trium marcarum eo, quod stans secum in iure et iudicio ipsum Mathiam prefatus Albertus inculpauit wlgariter ozalowal et ipsum prius iudicialiter non euadens et exinde prescripti domini decreuerunt, quod idem Mathias circa tytulum nobilitatis remansit temporibus perpetuis, dictus vero Albertus incurrit penas eo facto sibi Mathie tres marcas et Regi XIIII marcas. Termini feria quinta post Penthecostes et disponuntur aferia tercia proxima per tres septimanas (d. 22 Maii 1399). 24t. (Vislic. I p. 208). Falco heres de Clopicze laudabiliter suam mi-liciam aprobauit contra Marcissium Zborowski per fratres suos, per domi-nos Roslaum de Woyslauicz, Ianik de Ianicouice, Iaszconem de Szarnouice congnomine Mleczconem, Wroczslaum de Woyslauice, Bogussium de Moz-gawa, Iurconem de Sdzislauice fratres suos portantes crucem Osmorog et Czeczerza in galea et proclamacione Geralth et iurauerunt, quod [est] frater eorum. Testes: Thomco de Karsi, Pasco Slodzey de Kosczelecz, Iohannes de Dziszouice, dominus Petrassins heres de Wola et canonicus Curzelouiensis, Miroslaus de Persczecz, Strachotha de Szelichow. Iudicium feria tercia post Dominicam „Domine in tua mi-sericordia" (d. 27 Maii 1399). 25. (Pisdr. ter. I fol. 46). (Testes Gregory Pencowski contra Iaco-bum Vislawski pro nobilitate: primus Iasko sclonow, Martinus filius ipsius de Szabicze, Grzimala Vadka Grzybowski, Grzib de Grzibowo, Samek de Zalesse, Nicolaus frater ipsius Malechowski). — Taco nam p. b. i crzisz iaco Grzegorz gest nas brath y nassa cri (s) y nas clenoth. Item alii IIIIor: taco nam p. b. i crzisz iaco to swadczimi, iaco Grzegorz gest prawi slachczicz.

Notn iermini Potrkovienses feria secunda ipso die beati Egi-dii abbatis locando terminos Radomske in tribus septimanis sub anno domini M° CCC°XC°IX° (d. 1 Septembris 1399). 26. (Piotr. 1 p. y5). Terminus inter Mikossium de Balkowicze et Ni-colaum de ibidem pro et super diffamacione milicie ipsius Mi-kossy. Iudicium in die beati Martini M° CCCXC nono (d, 11 No-vembris 1399). 27. (Pisdr. ter. 1 fol. 470). (Stanislaus de Stope ducit testes pro no- bilitate contra Iacobum de Staw, Petrus Bodzoporowski, Stanislaus ibidem, Mathias et Iohannes de Clandowo fratres, Domeczco de Staw, Laurencius ibidem: — Taco nam p. b. [i] crzisz iaco stassek gest nass brath y nassa cri y nass clenoth. Item IIIIor: taco nam p. b. [i] crzisz iaco swadczimi iaco Stassek gest prawi slachczicz). Incipit liber iudicialis terre mayoris Polonie in terminis ge-neralibus feria sexta infra octauas Beati Agnetis in Poznania celebratis districtus Poznaniensis de scitu [et] consensu domino-rum subscriptorum ibidem presencium videlicet Reuerendorum in Christo patrum dominorum Dobrogosty archiepiscopi Gnezensis, Alberti Episcopi Poznaniensis [et] validorum militum subpincerne mayor[is] Pol[onie] (d. 23 Ianu- arii 1400). 28. (Pozn. terr. II fol. 6). Item feria tercia infra octauam beate Agnetis veniens subcamerarius recognouit, quod statuit suos duos patruos videlicet Niklonem et Ianussium, qui erant de ipsius clenodio et ipsius proclamacione : super galeam fuit proclamacio Swangrody et super clipeo sex lopanow et super galeam Wyzlecz sztocotowim ogonem, isti duo fratres erant de terra Miszinensi, quos aduxit, qui iurauerunt; isti duo iurauerunt et suos digitos super crucem posuerunt, quod Symon et Iacussius Gru- nowsczi [sunt] nostri veri fratres et nostre proclamacionis et nostri clipey et dixerunt: tako nam bog pomozi yswanti crzisz; venientes de Opala duo testes, et duo testes de Poray et sic (dixerunt) iurauerunt (taco ym bog pomozi, quiquidem testes) et duos digitos suos super crucem posuerunt: tako ym bog pomozi yswanti crzisz, ysz Symon et Iacussius Niklowa et Ianussy prawa Bradza szo (yego) gich sczita ygich zawolana. Nota iudicium feria tercia post festum sancti Stanislai mar-tiris et pontificis gloriosi in aduentu domini Regis in curia do-mini Archiepiscopi in stuba ibidem situata Gnezne celebratum per dominos videlicet dominum Dobrogostium archiepiscopum Gnez-nensem, dominum Albertum Episcopum Poznaniensem, Sandzi-uogium palatinum Poznaniensem, Liganzam palatinum Lancicien-sem, Swanthoslaum Kalisiensem, Ianussium Gneznensem, Mosti-

czonem Poznaniensem, Wincencium Naklensem, Nicolaum Zrze-mensem, Albertum Coninensem castelianos, Clementem subcan-cellarium domini Regis, Mathiam subcamerarium Kalisiensem, Nicolaum iudicem Kalisiensem, Iohannem iudicem Poznaniensem, Iacussium dictum Iaka subiudicem Kalisiensem et per alios quam plures Jidedignos in presencia domini Serenissimi principis, domini Regis (d. ii Maii 1400). 29. (Pozn. II fol. 25°). Item Albertus Negolewski debet et tenetur se expurgare erga dominum Sandziuogium palatinum Foznaniensem, quod sit nobilis, et se si non expurgauerit erga eundem dominum palatinum, tunc idem Albertus debet sustinere, quidquid ius sentenciauerit pro eo, quod sibi domino palatino predicto idem Al.bertus predictus dixit: mentiris sicud canis. Et si se expurgauerit Albertus predictus, tunc debet et tenetur soluere penam domino palatino pancznadzescza a Crolewstwu setmnadzescza. Et pro istis Wincencius Syrakowski fideiubet, quod si non soluerit, idem Albertus, tunc ipse VVincencius predictus, prout fideiussor, tenebitur soluere pro ipso Alberto sepedicto. Nota iudicium in minoribus terminis Poznaniensibus cele-bratis feria tercia post festum sancte Trinitatis ante domum Iohannis arcuficis per dominos videlicet Przeczslaum burgrabium Poznaniensem, Petrassium loco palatini, Albertum de Gora loco iudicis, Borislaum loco subiudicis et alios quam plurimos Jidedi-gnos sub anno domini M° etc. CCCC0 ; et eciam palatinus Po-znaniensis et iudex Poznaniensis erant (d. 15 Iunii 1400). 30. (Pozn. ter, II fol. 30). Item Adam Dunoczewski debet statuere duos fratres seniores de clenodio Gelen Nalko infra spacium sex ebdoma- darum et de alio clenodio duos nobiles secundum iuris terre consuetudi- nem infra spacium sex ebdomadarum pariter computando decem et octo septimanas pro suo honore. Nota iudicium in presencia domini Thomconis capitanei in crastino diuisionis apostolorum Poznan ante castrum celebratum, presentibus dominis videlicet Iohanne iudice Poznaniensi, Nicolao Starogroczki, Iarotha Radimensi castellanis, Sandiuogio Psarski, Nicolao Lubetowski, Nicolao Granowski, Borislao de Stressino loco subiudicis et aliis quam pluribus fidedignis, Sandziuogio pa-latino Poznaniensi, Petrassio de Nagrodowice et Iura de Cho-rzincza heredibus eciam presentibus (d. 16 Iulii 1400). 31. (Pozn. ter. II fol. 330). Causa Iohannis de Czepuri et Ade de Dunoczewo. — Item Iohannes de Cepuri mansit binam penam pandzna- dzescze Ade de Dunoczewo: vnam videlicet, quod equum sub ipso violenter receperat, quam sibi debet soluere in sex septirnanis, aliam vero, quod imputauit sue nobilitati wlgariter naganil, debet sibi soluere in duabus septimanis; alias vero binas idem Iohannes mansit regali iudicio, que vo-

cantur sedmdzeszanth, quas debet suluere in sex ebdomadis : unam penam soluit Ade pro honore, et pro uiolencia adhuc soluere tenetur, ut est decretum; similiter regales penas. M° CCCC0. Iudicium feria tercia proxima post festum beati Iacobi apostoli [presentbus] Pyczcone burgrabio, Andrea de Gorasdowo loco iudicis, Mathia Clandowski, Vincencio Stralcowski, Petrassio de Gunice viceburgrabio (d. 27 Iulii 1400), 32. (Pizdr. ter. I fol. 91). Andrich teutunicus de Bongina approbauit nobilitatem suam contra Sandziuogium Mocronowski, qui imputauit nobili- tati ipsius Andrici, qui approbauit et ostendit nobilitatem suam iuxta con- suetudinem terre ducis Bolconis Opoliensis, et hoc pendet pro littera ad verum iudicem, quando eligetur. Nota terminos particulares Poznanienses ante castrum Po-znaniense feria tercia ante diem beati Dominici confessoris glo-riosi per dominos videlicet: Mathiam burgrabium Poznaniensem, Martinum Swanowski gladiferum, Petrassium Woyewodzi, Alber-tum de Gora loco iudicis, Borislaum de Stressino loco snbiudicis, Vittum Lubowski et alios quam plures Jidedignos et ibidem pre-sente Przeczslao burgrabio celebratos (d. 3 Augusti 1400). 33. (Poz. ter. II fol. 35°). [Causa] Ianussy et Vbisconis. — Item Ianussius Scrimka mansit circa suum honorem et nobilitatem cum suis posteris contra Wbiszconem de Grzebenczsko, et veniens Vittus de Lubowo loco subcamerarii Poznaniensis coram iudicio recognouit, quod sui testes debite ante crucem pertransiuerunt, super eo, quod idem Wbisek predictus imputauit wlgariter naganil eidem Ianussio. quiquidem Ianussius mansit circa suum honorem et nobilitatem cum suis fratribus et clenodariis et aliis extraneis clenodariis duobus et vno suo clenodario, et ibidem iudicatum soluit. Anno quadringentesimo. Nota iudicium in summis terminis ipso die Vndecim milia virginum celebratum, in quo [presidebant] strenui et nobiles viri et domini Thomco capitaneus, Sandiuogius palatinus, Iohannes iudex, Mroczko subiudex, Mikossius dapifer Poznaniensis , Swanthoslaus Kalisiensis, Thomislaus Zunensis castellani (d. 21 Octobris 1400). Item iudicium in eisdem terminis sabbato proximam post diem Vndecim milia virginum per eosdem dominos celebratum (d. 23 Octobris 1400). Nota iudicium die dominico proximam ante diem beati Sy-monis et Iude apostolorum in eisdem terminis summis Poznan celebralis per eosdem dominos celebratum, excepto domino Ma-thia iudice Kalisiensi (d. 24 Octobris 1400).

 Nota iudicium feria secunda per eosdem dominos (d. 2S Octobris 1400). Nota idem iudicium tercia [feria], sed non fuit Mathias iudex Kalisiensis (d. 26 Octobris 1400). 34. (Poz. ter. II fol. 48). Causa Alberti Negolewski. — Albertus Negolewsky a feria tercia ante festum sanctorum Simonis et Iude aposto- lorum infra sex septimanas debet producere nobiles ad ostendendum suam nobilitatem duos seniores de suo clenodio, alios duos de alio clenodio, et duos alios de tercio clenodio, si non poterit producere in sex septimanis, et si dominus palatinus solus non fuerit, causam Petro de Nagrodouice conmisit ad ostendendum huiusmodi nobilitatem. Anno domini M° quadringentesimo feria quinta infra octa-uas sancti Martini confessoris in presencia dominorum Thomkonis capitanei maioris Polonie, Sandziwogy Swidwe palatini Pozna-niensis, Mosticy de Stasszewo castellani Poznaniensis, Iarothe Wilcowsky Radzimiensis, Przibislai Grzysinski, Iohannis Iaro-gnewsky, Iarkemboldi, Poyttronis Borowsky in Costan (d. 18 Novembris 1400). 35. (Kośc. III fol. 15). Nicolaus Wlostowsky cum Pudlisz- cone. — Item Nicolaus Wlostowsky debet et tenetur ducere sex testes: duos de clenodio suo et quatuor alios pro defensione honoris sui, et primus terminus est super proximos terminos in Costan celebrandos et alios terminos secundum formam iuris secuntur (s). Nota terminos minores feria tercia in festo Prisce Virginis per Petrassium burgrabium, per Petrassium Wogewodzi, Alber-tum loco iudicis, eciam Henricum loco subiudicis celebratum in domo iudei Mrszka dicti anno domini M° CCCC0 primo (d. 18 Ianuarii 1401). 36. (Pozn. terr. II fol.61). Causa Petrassy et Alberti Nego- lewski. — Item ueniens ministerialis recongnouit in iudicio, quod Petras- sius Vogewodzi nomine domini palatini astitit in secundo termino super Albertum Negolewsky coram crvce apud monachos ante meridiem, qui Nego- lewsky habuit ostendere suam nobilitam et non affuit, tandem per ministerialem ter uocatus secundum ius et vtique non uenit, tunc in iudicio veniens quidam hora uespertina pro eodem Negolewsky in iudicio deside- rauit sibi terminum differri; et pendet terminus ad aduentum domini capi- tanei tercia die post eius introitum in Ciuitatem. Anno domini Millesimo quadringentesimo primo feria quinta post Misericordia in domo Babinsky presentibus zupariis videlicet isti: Petrassius Borowsky vice capitanei, Iarotha de Wilkowo Radzemiensis, iudex Poznaniensis, Nicolaus Szoldra vice ipsius.

Albertus Dunoczewsky vice pallatini, Iacussius Grawynowsky vice subiudicis, Wisszak Chwalawsky vice subcamerarii, aliis fi-dedignis (d. 21 Aprilis 1401). 37. (Kośc. III fol. 6°). Item Martinus Pudliszkowicz ducebat testes suos contra Iaszkonem Crayewsky, cum uero quatuor testes iurauerunt et cum quintus iurare debuit nomine Nicolaus Wlostkowsky, tunc Iaszko sibi dixit: iste non est ita bonus ut alter terrigena et non es nobilis; et zup-parii mandauerunt sibi Nicolao, ut narraret cuius esset clenody, qui respondens dixit: sum istorum: Podrzeczewskich et Czolkowsky. Igitur terminus pendet inter eos ad dominum capitaneum quarta die post primum ipsius felicem ingressum in Costan pro hac causa. 38. (ibidem fol. 8). Item eodem anno feria sexta in vigilia sancti Adalberti post Pascha in cimiterio presentibus concordatoribus amicalibus Gunthero, Pradlone, Przibislao Grysinski, Nicolao Lubathowsky dapifero Poznaniensi, Materna de Ossecz iudicibus cause huius. — Item coram no-bis veniens Sczedrzicus Cluczewsky inculpabat Sedridum aduocatum Costi-nensem pro decem marcis, quas asserebat promisisse sibi, si duceret nobi-litatis progeniei vxorem, extunc adiudicatum est predicto aduocato iurare, et ipse Cluczewsky dictum aduocatum a tali iurameuto liberum dimisit et adiudicatum soluit. Millesimo CCCC primo. Iudicium feria tercia post festum beati Stanislai in Maio [presentibus] Pyczcone burgrabio, Mathia Chlandowski, Vincencio Stralcowski, Petrassio de Gunice, Thoma Kosczanka (d. 10 Maii 1401). 39. (Pisdr. ter. I fol. 101o). Domina Helszka de Falissice cum Bogu- slao de (Vislauice) Sczithovice habent terminum Gnezne coram Rege post primum ingressum ipsius tercia die super eo, quod Boguslaus inputauit dominam, quod non esset nobilis. Nota terminos in Radom ske feria secunda post dominicam "Factus est" locando terminos in Potrkow proxima secunda feria post festum sancti Egidii (d. 6 Iunii 1401). 40. (Piotr Ip. 137). Nota, quod dum Nicolaus Cosla Hannus Zamb pro vituperio sue matris citaret, tandem ad terminum peremptorium idem Io- hannes Zamb suum kmetonem cum procuratorio misit terminum ad pre- dictum cum omnimoda potestate, extunc predictus Nicolaus pro tali magna re puta honore noluit super eundem kmethonem agere pro eo, quod idem Hannus sibi non esset paris condicionis seu generis, terminus ad colloquium generale proxime affuturum. Iudicium feria terciain vigilia Viti et Modesti (d. 14 Iunii 1401). 41. (Pisdr. ter. I foi. 51o). Testes Iacussy de Sczichouice pro no- bilitate: Sobeslaus et Przeczslaus fratres de Bagrowo de clenodio Celma; item duos debet ducere de clenodio Wczele; item duos debet ducere de

clenodio Samsonowe: Taco nam p. b. i crzisz, iaco Iacub nasz prawi brat y nassza krew sczelmi nassego clenotn. Item IIIIor: Taco gym p. b. i crzisz, iaco to swadczimi, iaco Iacub pravi brat Sobeslaw y Przeczslaw sclenota Celmi y slachczicz i gym prava krwi. — Testes ducendi infra tres termi-nos si potest, si autem non potest, tunc infra alios tres terminos usque ad XVIII septimanas terminus peremptorius. Termini in Radomske feria secunda proxima ipso die Decollacionis beati Iohannis Baptiste locando terminos Potrko-wie in duabus septimanis sub anno domini M° CCCC0 primo (d. 29 Augusti 1401). 42. (Piotr. I p. 141). Nota inter dominum Stanislaum notarium et Adam de Zirniky, quod idem Adam nominauit, quia pro sua voluntate scribsisti 1iteram nostram militalem et quicquid factum est, hoc per temet ipsum coram nostro in iudicio 5 terminus in Potrkow ut supra. (z. p.). Anno domini Millesimo CCCC0 primo feria quinta proxima post Thome apostoli in stuba Petri aduocati presentibus zupariis Iarotha Radzemiensi vice capitanei, Poytrkone Borowsky vice pallatini, Laurencio Sepinsky vice iudicis, Iacussio Graboynowsky vice subiudicis, Stanislao Szydowka, Wisszachone Chalawsky (d. 22 Decembris 1401). Dominus Przeczslaus notarius domini capitanei, Iarkemboldus de Orle presidebant iudicio. 43. (Kośc. III fol. 21). Nicolaus Wlostowsky cum Iaszcone Crayew- sky. — Item veniens Wisszach Chalawsky vice subcamerarii coram iudicio publice recongnouit, quod Nicolaus Wlostowsky circa crucem iuramento cum suis sex testibus suam nobilitatem wlgariter slachta demonstrauit, quod esset verus nobilis in fraternitate et scuto, ut alter nobilis terrigena, et eduxit suos testes omnes erga et contra Iaskonem Crayewsky, prout in honore suo dicti Nicolai derogauit, seu imputauit wlgariter naganyl; et adiudicatum soluit. =Tenetur 1 grossum, = [Gnezne] Anno 1402. 44. (Gnez. I foL. 3). In causa domine de Dzwirdzino cum Iacobo de Rchowo prefata domina fecit quandam accionem contra Iacobum dictum, cui prefatus Iacobus sic respondit: tu derogasti fame mee dicens me fore rusticum. Et dominus iudex: dicis domina; ac iila respondit: dico. Et illi domini indixerunt probacionem, ostensionem sue nobilitatis iuxta terre consuetudinem. M° CCCC0 secundo. Iudicium feria tercia in vigilia sancte Prisce virginis, Pyczcone burgrabio, Petrassio de Staw, Thoma Cosczanka, letrassio de Gunice, Iacussius Iaka subiudex Kalis-siensis, Sczedrik de Sczedricouice (d. ij Ianuarii 1402). Archiw. kom. hist. t. IV. 37

45. (Pisdr. ter. I fol. 108°). Boguslaus de Srapki veniens coram nobis ostendit nobilitatem suam cum littera sua bona contra Ianussium kmetho- nom de Duminowo, quod ipsum imputauit Boguslaum supra dictum, ideo predicto kmethoni adiudicamus amissionem contra Boguslaum wlgariter pokup; super eo adiudicatum soluit. Colloquium generale secunda feria proxima post do-minicam Leiare etc. sub anno domini M° CCCC0 secundo pre-sentibus strenuis ac nobilibus dominis Iohanne Ligoza palatino Lanciciensi, Zaclica cancellario aule regalis, Clemente Rado-miensi, Clemente Czechouiensi castellanis, Dobcone subiudice Cracouiensi, Thomcone subpincerna Cracouiensi (d. 6 Mar-cii 1402). 46. (Vislic. I p. 251). Pena — Diuissius Comorowski prope Thar-now penam XV contra Szimconem de Kyanouice, quia contra ipsum lau-dabiliter miliciam aprobauit per testes, fratribus suis : Vroczslaus de Woyslauicze, Iacusz eius filius ibidem, Kmitha eius filius, Andreas Lucz-slawski, Petrassius Kikowski, Andreas de Kostczicze de clenodio Geralth et pro signo crux, Osmorog et auis sic dicta Czeczerza super galea. 47. Pena — Gnoyenski Sandek penam XV contra Petrassium de Ianuszouice, contra quem miliciam approbauit: [testes] Pelka de Wasnow, Petrassius et alter Petrasz de Przibislauice et Przeczslaus, Miczek de Za-gorzice, Ian ibidem de clenodio Wenawa. (z. p.). Item [iudicium] feria quarta post Dominicam Omnia que fecisti, domino Thomcone capitaneo, Wenczeslao de Tworowo, Mathia Koth de Bechowo, Petro de Staw, Martinus de Kalini castellanus Syradiensis (d. 4 Octobris 1402). . 48. (Pisdr. ter. I fol. 1170). Iacussius de Sczithouice astitit termino et optinuit nobilitatem suam super Helscam de Falissicze, quod ipsam im-putauerat in nobilitate dicens, quod termino astitisset et in libro scriptum, in libro quesitum predictum terminum et non inventum predicte domine Helscze, liber eam non iuuauit, quod reciperat powsteczi, et super [eo] Iacussius adiudicatum soluit. Termini Wislicie tercia feria proxima ante festum san-cti Thome et disponuntur per duas septimanas (d. 19 Decem-bris 1402). 49. (p. 259). Stanislaus Panczeliczsky olim de Sczaworziz probauit suam miliciam, quod est de clenodio trium turrium et de proclama-cione Grzimala videlicet fratribus suis: domino Nicolao subiudice Sando-miriensi, Vitone dicto Agbas de Panchow, Petrassio dicto Drop de Skrissow; Derslao dicto Ryss, Iasscone Lubausky, Wroczslao Radssiczsky.

Anno domini millesimo quadringentesimo tercio feria quarta proxima post festum sancte Agnetis virginis electe in stuba ma-gna castri Poznaniensis, cum termini magni et generales cele-brabantur in iudicio zupariorum et paruo, presentibus Petrassio burgrauio, Iura loco domini capitanei, Petrassio Woyevodzi, Lau-rencio de Sepno loco iudicis, Andreas Okziczsky loco subiudicis, Iacussius Grabonowsky de Costen loco subiudicis. Zidowka loco vexilliferi (d. 24 Ianuarii 1403). Nota iudicium idem per dominos ut supra celebratum sab-bato (d. 27 Ianuarii 1403). Feria secunda ut supra (d. 29 Ianuarii 1403). Feria quarta ut supra iudicium (d. 31 Ianuarii 1403). Item iudicium feria quinta per eosdem dominos ut supra (d. 1 Februani 1403). Item feria sexta iudicium per eosdem dominos celebratum ut infra patebit (d. 21 Februarii 1403). 50. (Pozn. ter. II fol. 133o). Item deputatus terminus ad proximos terminos particulares inter Modzislaum de Thaczali actorem et Nicolaum Godcowski, qui idem coram iudicio locare et statuere debet Mathiam kmethonem Czancziva, qui sibi Nicolao honori seu nobilitati inputauit wlgariter naganil; — per eundem Mathiam Alberto Dunoczewsky accionem conmisserunt seu potestatem. Anno domini Millesimo CCCC0 tercio feria quinta proxima post Valentini in stuba castri Costinensis presentibus dominis Iarotha Radzemiensi vice domini capitanei, Poytrcone Borowski vicepallatini, Laurencio Sepinski vice iudicis, Iacussio Graboy-nowsky vice subiudicis, Stanislaus Szydowca, Wisszach Chalaw-sky (d. 15 Februarii 1403). 51. (Kośc. VII fol. 54). Aquisicio Ministerialis in Bauorio. — Item ve- niens Wisszach Chalawsky vice subcamerary coram iudicio publice recon- gnouit, quod Nicolaus ministerialis Costinensis cum suis sex testibus circa crucem iuramento euasit Baworium Wiskotha, prout sibi in honore depu- tauit suo, deputauit wlgariter naganyl, et ipsum iustum fecit; et adiudica- tum soluit. Colloquium generale Vislicie secunda feria post dominicam Letare sub anno domini M° CCCC0 tercio presenti-bus strenuis ac nobilibus viris (d. 26 Marcii 1403). 52. (Vislic. I p. 266). Pena — Dziuissius de Bobrowniki penam XV contra Staszconem de Plechow, contra quem miliciam approbauit: Iaszek Mleczco de Szarnouice, Iaszek de Kikow, Wroch de Woyslauice, Vilcek ibidem et Iacussius ibidem filius Wrochonis, Petrassius de Kikow; Godlo Geralth: crux, osmorog, czeczerza na heltne, et eidem Stanislao penam XV eciam remansit. =Domino iudici satisfecit, X scotos soluit. == (z. p.).

53. Pena — Clemens castellanus Czechouski penam XV contra do- minum Nicolaum subiudicem Sandomiriensem, quia in iudicio ipsum vitu- perauit. Termini in Stobnicia feria quarta post octduam beati Sia-nislai anno domini M° CCCC0 tercio (d. 16 Maii 1403). 54. (Vislic. I p. 83). Penam — Stanislaus Czebrzik de Cotussow (binam) duplicem penam XV contra Iacussium de Grabcow, quia dixit sibi: flagellatus circa statuam, — et hoc non potuit probare, prout [cepit] per dominum Petrassium Caruacian propter furtum, et est condemp-natus iure; secundam quia non iniusto iudicio condempnauit eum. = Satisfe-cit. = (z. p.). 55. (Vislic. I p. 83). Pro parte Iacussy de Grabcow, quod cum Sta-nislaus Czebrzik de Cotussow obiecisset sibi crimen et penam sibi dare noluit, quod esset flagellatus circa statuam pro furticinio et hoc non potuit probare, prout cepit per dominum Petrassium Caruacian de Wlosczowa et non probauit. Nota minus iudicium per dominos videlicet Petrassium bur-grabium, Petrassium Voyewodzi, Laurencium Sepenski loco iudicis, Henricum Okziczski loco subiudicis, Borislaum vice vexi-liferi celebratum feria tercia proximum post diem beati Iohannis Baptiste et eciam fuit presens Symon Dzbansensis, Teodricus Margoninski et Iacca (d. 26 Iunii 1403). 56. (Pozn. ter. II fol. 158). Item Iohannes heres de Vilcow et sui legitimi pueri manserunt circa suum honorem seu nobilitatem iuxta deduc- cionem testium erga Mathiam Czanciwam kmethonem de Taczli olim, quod imputauerat suo honori seu nobilitati wlgariter naganil, et veniens Borislaus vicecamerarius coram iudicio regali fecit ipsum iustum, et adiu- dicatum soluit. Nota minus iudicium feria tercia proxima ante diem beati Bartholomei in castro per dominos videlicet Nicolaum iudicem, Petrassium burgrabium, Petrassium Woyewodzi, Laurencium Sepenski loco domini iudicis, Henricum Okziczski, Borislaum loco vexiliferi celebratum sub anno domini Millesimo quadringente-simo tercio (d. 21 Augusti 1403). 57. (Pozn. II fol. 1660). Item Andreas Blos heres de Chovenicze a crastina die per sex ebdomadas iuxta consuetudinem terre usque ad decem et octo septimanas debet ducere testes erga Petrassium Cogankam duos fratres seniores de suo clenodio, de secundo clenodio duos nobiles et de tercio alios duos nobiles; primi duo iurabunt: tako gim pomozi bog y swati crzisz, iaco Iandrzey Blos yest nasz brat nasze krewe, naszego sczitu; alii in testimonium: iaco to swatczo ysze Iandrzeyewi tey dwa so bracza.

 Noia minus iudicium feria tercia ante diem sancti Clementis per dominos videlicet Petrassium burgrabium, Mroczkonem subiu-dicem, Laurencium loco iudicis, Petrassium Woyewodzi, Bori-slaum Sekirkam loco vexilliferi, Iacussium dictum Iad loco sub-camerarii celebratum in castro Poznaniensi sub anno domini M° CCCC0 tercio (d. 20 Novembris 1403). 58. (Pozn. ter. II fol. 180). Item domini iudicio presidentes manserunt Nicolaum de Witcouice heredem circa ipsius honorem seu nobilitatem con- tra Dobeslaum de Krzestcouice, et adiudicatum soluit;— pro eo, quod suo honori inputauerat wlgariter naganii. Nota minus iudicium ipso die beate Barbare in castro per dominos videlicet Nicolaum iudicem, Petrassium burgrabium, Petrassium Woyewodzi, Laurencium Sepenski, Theodricum de Gyevno, Henricum Okziczski loco subiudicis, Borislaum Sekirkam loco vexilliferi celebratum sub anno domini Millesimo quadrin-gentesimo tercio, et eciam fuit in presencia dominus Mosticius Poznaniensis (d. 4 Decembris 1403). 59. (Pozn. ter. II fol. 183). Item veniens Iacussius Iad a subcame- rario coram iudicio recognouit, quod Andreas Blos produxit fratres suos clenodarios super inputacione honoris wlgariter 0 naganene czisti, et iura- uerunt erga Ogankam; et domini manserunt eundem Andream circa suam nobilitatem, et adiudicatum soluit. Sub anno domini M° quadringentesimo quarto circa primam intromissionem mci. Acta terminorum feria tercia ante festum Purificacionis celebrata per nobiles viros dominum Nicolaum pincernam Kalisiensem protunc burgrabium, camerarios: domini iudicis dictum Sczedrzik, Petrassium subiudicis, Albertum palatini, Petrassium de Gunicze, Tomam Kosczanka iudicio protunc Pys-drensi presidentes, termini disponuntur ad qua uor septimanas a data presencium (d. 29 Ianuarii 1404). Nota in crastino terminorum iudicium per dominos celebra-tuni, ut prius anno sub eodem etc. (d. 3o Ianuarii 1404). 60. (Pisdr. ter. I fol. 151). Nicolaus Golanka debet producere testes duos seniores sue genologie, alios duos alterius genologie et alios duos testes alterius genologie ad ostendendum suam nobilitatem contra Iacussium Sdzichowsky; primi duo de sua genelogia sic iurabunt: tako gim pomosz bog y swanti crzisz, iako micolay yest nasz brath nasz kleynothnik, nasza krew, nasszego sczitu wsczela. Item alii IIIIor aliarum genologiarum iura- bunt in testimonium: lako to swathcz, ysz Micolay iest gich brath, gich clenothnik etc. ut supra; habent terminum primura ad primos terminos minores in Pysdri, et alios iuxta terre consuetudinem.

Nota iudicium in presencia domini capitanei die dominico Oculi mei per dominos, videlicet dominos capitaneum, Nicolaum iudicem, Mroczkonem subiudicem Poznanienses, Petrassium Wo-yewodzi, Laurencium Sepenski, Wenceslaum Tworowski, Theo-dricum Margoninshi celebratum in castro Poznaniensi sub anno domini millesimo quadringentesimo quarto, et eciam fuit presens Cusz Golaneczski (d. 2 Marcii 1404). 61. (Poz, ter. II fol. 192°). Item cum Iacussius dictus Iad inputasset nobilitati, wlgariter narzekl, Pauli de Golczewo, quod ipse non esset nobilis et cum eidem Paulo terminus ad ostendendum suam nobilitatem fuisset assignatus, modo dicto termino veniente idem Paulus posuit litteram coram iudicio patentem nobilis domini Thomislai de Domaborz bone memorie iudicis olim Kalisiensis, in qua comperimus, quomodo quidam Sobko Marquardi heres de Mikolayewice Leonardo et Swanthoslao heredibus de Golczewo imputauerat ipsorum nobilitati; quiquidem Leonardus et Swanthoslaus fuerunt patrui Pauli predicti et qui ut, in eadem littera reperimus, ipsorum nobilitatem demonstrauerunt nobilibus et ydoneys testibus in littera con- tentis, ipso vero Iacussio Iad in eodem termino non comparente, qui tribus et quarta vicibus exsuperhabundanti fuit per ministerialem vocatus. Ideo domini iudicio presidentes conseruauerunt Paulum et ipsius legitimam po-steritatem circa ius nobilium, ipsum et ipsius liberos perpetue fore nobiles et circa ius nobilium, ut premittitur, permanere, super qua conseruacione nobilitatis prelibatus Paulus adiudicatum soluit. 62. (fol. 193). Item pro ea causa inputacionis idem Iacussius Iad mansit penam Paulo pandznadzesce et iudicio sedmnadzesce. (z. p.). =Sa- tisfecit.= Nota iudicium minus ipso die diuisionis apostolorum anle castrum per dominos Petrassium burgrabium, Mroczkonem subiu-dicem Poznanienses, Stanislaum Lubiczski loco iudicis, Lacussium Lad loco subcamerarii, Borislaum loco vexilliferi celebratum sub anno domini M° CCCC quarto (d. 15 Iulii 1404). 63. (Pozn. ter. II fol. 228). Item quod cum coram eisdem zuppariis tunc iudicio regali in castro Poznanie presidentibus Petrus Oganka An- dream Blos de Chovenicza vituperiose nota infamie deprauasset significans asserensque ipsum de non nobili sed de vili et rustica progenie proces- sisse, tandem recepto per eundem Andream Blos ad expurgandum termino peremptorio et finali ipsoque termino veniente ipse Andreas Blos in contrarium assercionem dicti Oganka negans affirmabat, quod ita nobiliter genitus esset, sicut aliquis inter terrigenas et nobiles regni Polonie; in quo eciam iuxta consuetudinem nobilitatem efficaciter approbauit, referens pro re certa, quod proclamacio ipsius esset Wadwicz qui in clipeo bypertito videlicet albo et rubeo duos pisces, qui pstdrangi dicuntur, defert, in galea vero tres radios rothe cum extremitatibus dictis wlgariter zwona ad ipsos radios pertinentibus et super quolibet radio quandam conwolucionem nigrarum galli pennarum, que pussz dicitur, asseruit debere se portare, quod eciam ipse Andreas Blos in termino peremptorio huiusmodi per fratres ipsius, quos in testimonium

produxit primo Miczkonem Wadwicz de Wadwicz dorf, Maczkonem Wad-wicz de Dunoczewo de clipeo et proclamacione Wadwicz, demum per Niczkotnem lichtinwalde de Czigascice, Martinum de Wadwicz de geno-logia e clenodio Lichtinwalde, nec non per alios extraneos videlicet Petrum Napticz, Hallmum Napticz de procia macione Napticz. sufficienter declarauit, qui fratres ipsius prescripti pro ipso more solito sub fide et honore iura-mento corporali tacta cruce sacram entum prestiterunt affirmantes, quod idem Andreas Blos de predictorum ipsorum clenodio Wadwicz esset, ut prefertur. Iudicium feria tercia ipso [die] sancte Marie Magdalene Nicolao pincerna burgrabio, Mankone de Placzcouicze, Petrassio de Staw Woytkonis palatini, Petrassio de Gunicze, Thoma Cos-czanka (d. 22 Iulii 1404). 64. (Pizdr. ter. I fol. 158). Petrassius de Strzescouicze habet termi- num cum strenuo Thomcone de Iezera coram domino capitaneo tercia die post primum ingressum ipsius in Pysdri super imputacione nobilitatis prefati Petrassy. Colloquium generale Vislicie feria quarta proxima post festum sancti Martini anno domini millesimo quadringente-simo quarto presentibus Petro kmitha palatino, Clemente castel-lano Visliciensi, lascone vexillifero Sandomiriensi (d. 12 Novem-bris 1404). 65. (Visl. I p. 351). Pro parte Iacussii de Mynyno, quia prout vili- pendebat Lassotham de Borczin pro mi1icia, super eodem astitit termino peremptorio idem Iacussius. Nota minus iudicium feria tercia post festum sancte Trini-tatis ante castrum per dominos videlicet: Petrassium burgrabium, Mroczkonem subiudicem Poznaniensem, Stanislaum Lubiczski loco domini iudicis, Henricum Okziczski, Borislaum Sekirkam loco domini vexilliferi, Symonem Lagewniczski (d. 16 Iunii 1405). 66. (Pozn. ter. II fol. 286). Item Benak de Policzsko habet termi- num cum domina Hanka de ibidem ad minores terminos in proximo cele- brandos pro violencia et pro eo [quod] cum eadem domina debuit ducere testes, tunc predictus Benak noluit aduocatum acceptare pro testimonio de Pczewi, asserens quod sibi unus scabinus imputauit de ibidem, quod non esset dignus, quia periurium sibi impinxit et de isto non expurgauit se de eodem crimine infra tres annos. Nota minus iudicium feria tercia infra octauam Visitacionis beate Marie virginis gloriose in domo castri Poznaniensis per dominos videlicet Petrassium burgrabium, Petrassium Woyewo-dzi, Stanislaum Lubiczski loco domini iudicis, Henricum Okzicz-

ski loco domini subiudicis, Borislaum loco vexilliferi, Iacussium dictum Iad loco subcamerarii, celebratum sub anno domini mil-lesimo CCCCmo quinto, eciam fuerunt domini Ianussius castella-nus Medzirecenzis, gladifer Zwano (d. 7 Iulii 1405). 67. (Poz. ter. II fol. 2gi°). Item Benak de Policzsko imputauit wlga- riter naganil Blasio aduocato de Pczewi racione istius, quod sibi aduocato vnus homo suus vicinus iuratus predicto aduocato inputauit inpingens sibi periurium, et pro ista causa datus est terminus coram domino capita- neo tercia die post ipsius primum in Poznaniam ingressum ad proferendam sentenciam. Termini celebrati in die beate Margarethe anno domini M° CCCC0 quinto in Radomske et differuntur ad duas ebdoma-das (d. 13 Iulii 1405). 68. (Piotr. I fol. 141°). Strachotha de Milacow penam reciperc non tenetur pro eo, quod in iure kmethonali sedet. Anno domini Millesimo CCCC0 quinto feria quinta in festo Heduigis presentibus Thomcone capitaneo generali Cracouiensi, iudex Poznaniensis Andreas Grisinensis, Petrus Golski, Niczek de Vyasd, Pctrus vice palatini, Derslaus Sepenski vice iudicis etc. (d. 15 Octobris 1405). 69. (Kośc II fol. 10°). Item veniens subcamerarius coram iudicio recongnouit publice, quod Paulus Coterba iuramento se eduxit erga Tho- mam Cromnowo de Domaraczicze, ueluti sibi ipsius milicie imputauit, de ipsius clenodio dicto Czasza duo iurauerunt videlicet Michael Crzecotow- sky, Iasszek Crayewski, Iohannes Szgirza et Nicolaus eciam Szgirza de clenodio Nouina, de tercio clenodio dicto Swinek: Hynak Crziszanowski, Iacussius Grabonowski; per istos se mundum fecit, et adiudicatum [soluit]. Nota minus iudicium in vigilia beatorum Symonis et Iude apostolorum ante castrum Poznaniense per dominos videlicet Grzegorzek viceburgrabio, Petrassium Woyewodzi, Stanislaum Lubiczski loco domini iudicis, Henricus Okziczski loco subiudicis, Borislaum loco vexilliferi celebratum sub anno domini Mille-simo CCCC0 quinto, eciam fuerunt domini Ianussius furman Medzirzecensis, Nicolaus Santociensis (d. 27 Octobris 1405). 70. (Poz. ter. II fol. 301). Item Iacussius Iad loco subcamerarii coram iudicio recognouit, quomodo Mathias de Iaroslawecz cum Symano et Ni- colao fratribus vterinis duxit testes: Iohannem Daszewski, Marcussium de Belsko patruos clenodii agni wlgariter Baranow, proclamacione Iunoszey, Gywanum de Comorowo, Wincencium Rrzelinski clenodii seu clipey awn- culos ipsorum clenody poturgi, Stephanum Caruinski et Gywanus de So- bota clipei, in quo portatur caput onagri wlgariter loszo et in nari-

bus quandam rotulam et proclamacione Wenawa; primi iurauerunt, quod esset de ipsorum sangwine et clenodii, et eciam secundi et tercii sub eadem forma iurauerunt; et ideo domini iudicio presidentes manserunt eundem Mathiam cum ipsius fratribus circa suam nobilitatem erga Chwa-liboyum de Scorzewo; et super hoc adiudicatum soluit. M° CCCC0 quinto. ludicium feria tercia post diem sancte Lucie, Manco de Placzcouicze, Petrassio viceburgrabio de Gu-nicze, Petrassio de Staw, Petro de Gorzicze, Nicolao de Medzi-borz, Szemantha (d. 15 Decembris 1405). 71. (Pizdr. ter. I fol. 190o). Iacobus dictus Semanth de Gunicze vice subcamerarii recognouit, quod Nicolaus Golanka ostendit suam nobilitatem in clenodium Wczele; stans aduersa pars Iacussius Sczithowski dixit: domini nolite confirmare nobilitatem ipsius, quia ego astiti termino super ipsurri coram (subcamerario) iudice, et iudex assignauit michi ad subcamerarium, quem terminum coram subcamerario astiti, ad quem terminus fuit assignatus; ideo dedimus ipsis terminum Gnezne super aduentum Regis seu ad generales terminos, quod prius fiat, ad decretum dominorum pro dicta iam nobilitate confirmanda; super predictam recognicionem adiudicatum soluit. M° CCCC0 sexto. Iudicium feria tercia proxima post domi-nicam Exurge domine: Francisco burgrabio, Petrassio de Slaw, Manco de Placzcouicze, Iohanne dicto Wangrosk palatini, Nicolao de Chodziborze, Iacobo dicto Szemantha vice subcamerarii (d. 15 Februarii 1406). 72. (Pizdr. ter. I fol. 196). Veniens Iacobus dictus Zematha vice sub- camerarii recognouit, quod Iohannes cum Clemente fratres germani de Starz duxerunt testes pro vituperio nobilitatis; testes de clenodio ipsorum iurauerunt et quatuor de aliis clenodiis eciam iurauerunt, sed debitor prin- cipalis videlicet Przespraw, heres de Stralcowo, iuramenta noluit audire; ideo ob hanc causam terminum ipsis assignauimus super ingressum domini capitanei tercia die in Pysdri ad decretum et (s) confirmacionis nobi- litatis. Feria quinta in crastino sancti Mathie apostoli et Ewange-liste (d. 25 Febrnarii 1406). 73. (ibidem fol. 196°). Iohannes cum Clemente, fratres germani de Scarboszewa, manserunt circa nobilitatem ipsorum, qui fratres prefati duxe- runt testes de clenodio ipsorum Rola, duo iurauerunt de prefato et de aliis clenodys IIIIor iurauerunt pro vituperio contra Przespraw heredem de Stralcowo, qui Przespraw incidit in penam trium marcarum videlicet Iohannis et Clementis, quas III marcas debet soluere latorum grossorum in tribus septimanis debitoribus et zupparys (magnam penam regalem); adiudicatum soluerunt. Archiw. kom. hist. t. IV. 38

Anno domini M° CCCC0 sexto feria quinta ante dominicam Inuocauit presentibus Ianussio Strzeleczski burgrabio, Materna Oszeczski vice palatini, Derslaus Sapenski vice iudicis, Nicolaus Szoldra vice subiudicis, Stanislaus Szidowca, Iarotha Radzimiensis (d. 25 Februarii 1406). Anno domini M° CCCC0 sexto feria quinta ante dominicam Oculi presentibus quibus supra, Przibislaus Grisinski et Andreas Grisinensis, Iarotha Radzimiensis [eciam fuerunt] (d. 11 Marcii 1406). 74. (Kośc. II fol. 20). Item ueniens Derslaus Gelenczewski vice subca- merarii coram iudicio publice recognouit, quod Nynotha Galanski cum suis sex testibus iuramento suam miliciam aprobauit, ueluti sibi Ticzbar de Babimosth imputauerat, de clenodio ipsius dicto Wanszicowe duo iurauerunt Borislaus Cuczcowski, Laurencius Ochelski, de alio clenodio dicto Graby Woytek Lipski, Miroslaus Wanglewski, de tercio clenodio dicto Nouina, Nicolaus Iaroslawsky, Stoyslaus de ibidem; cum istis se in honore mundum fecit et adiudicatum soluit. Colloquium Vislicie feria secunda proxima post do-minicam Letare anno domini M° CCCC sexto (d. 22 Mar-cii 1406). 75. (Vislic. I p. 432). Pro parte Stanislai de Grabdow, quod cum ipsum Wrothslaus de Radzicze vituperasset, quod non esset nobilis, nec penam post se deberet dare militalem, tandem per testes infra scriptos miliciam suam declarauit (videlicet) voluit (s), quiquidem Wrothslaus testem vnum ipsius vituperabat nomine Nicolaum dictum Bobaczka, qui Nicolaus per litteram Pelce iudicis et Prandothe subiudicis Sandomiriensium docuit, quod nobilis est, videlicet [ex genere] nobilium. Anno domini M° CCCC0 septimo feria quinta in festo Epi-fanie presentibus Iarothe Radzimiensi burgrabio et aliis, quibus supra (d. 6 Ianuarii 1407). 76. (Kośc. ter. II fol. 46). Item Petrus Darnowski habet terminum peremptorium ad proximos terminos minores cum Czewlegio Darnowski pro vituperio honoris. Anno domini M° CCCC0 septimo feria quinta ante festum Adalberti proxima presentibus dominis Alberto Episcopo Pozna-niensi, Sandiuogio palatino Poznaniensi, Thomcone capitaneo Polo-nie, Nicolaus iudex, Mroczko subiudex Poznaniensis, Iacka, Bo-dzata iudex et subiudex Kalisienses, Nicolaus Santociensis, Iarotha Radzimiensis castellani (d. 21 Aprilis 1407). 77. (Kośc. II fol. 54). Item Iohannes de Bucouecz ducit testes con-tra Przibislaum Grisinensem pro nobilitate : duo iurabunt de clenodio proprio Lelivi; Rota: Iaco Ian gest nasz brath nasza kri y naszego szczitu Le-

liwi, quatuor iurabunt de duobus aliis clenodiis in testimonium; — Rota: Iaco to swatczo, iaco Ian gest gich brath igich krew igich szczita Lelivi. — Producendi testes terminus pendet ad sex septimanas si potest, si non, tunc in octodecim septimanis iuxta consuetudinem iuris. 78. (ibidem.) Item Iohannes Bucoueczsky acquisiuit frumenta recipere super agro in Bucouecz, quod agrum idem Iohannes arauit et Pribislaus Grisinensis seminauit, quousque causa difinietur, et adiudicatum soluit. Anno domini M° CCCC0 septimo feria quinta in uigilia Nicolai presentibus Nicolao iudice, Przibislao burgrabio, Nicolao Lubyatowski, Stanislaus vice palatini, Nicolaus Szoldra (d. 5 Maii 1407)1). 79. (Kośc. ter. II fol. 65). Item ueniens Derslaus Ielenczewski sub- camerarius coram iudicio publice recongnouit, quod Iohannes de minori Bucowecz testes suos circa crucem iuramento perduxit pro nobiiitate con- tra Pribislaum Grisinensem, prout sibi nobilitati imputauit, duo iuramentum fecerunt de ipsius clenodio proprio dicto Leliwa videlicet Iohannes Granow- ski de Pudliszczouicze et Wiszech Parzenczewski, de secundo clenodio dicto Poturgy duo videlicet Vincencius Herczelinski et Roy Dupewski, de tercio uero clenodio dicto Ostoya duo iurauerunt videlicet Nicolaus Valiszewsky et Swanthomir de ibidem, et per hoc se in nobilitate demonstrauit et adiu- dicatum soluit. Termini in Vislicia feria quinta proxima ante festum sancte et indiuidue Trinitatis anno domini Millesimo CCCC sep-timo (d. 19 Maii 1407). 80. (Vislic. I p. 536). Pro parte Wirzchoslai de Dessno, quia cum ipsum villipendisset Prethslaus alias de Strzezcouicze, quod non esset nobilis nec post se recipere deberet militalem [penam], tandem idem Virzchoslaus in termino peremptorio volens innocenciam suam expurgare et famam propriam elucidare produxit sex nobiles videlicet: Roslaum de Woyslauicz Wrothslaum de ibidem patruos suos dilectos, Ziram de Mancarzow, Ber- nardum de Valcunow de clenodio leo de muro videlicet et super galeam Roza, proclamacio Prawda, Petrum de Starzini, Stanislaum de Brzostowa [deferentes] crucem in babato (Iastrambicz), proclamacio Zarazi awnclos suos dilectos, qui duo primi tacta sancte cruce corporale prestiterunt iura- mentum in hunc modum, quod idem Wirzchoslaus ab awo, a patre et a suis progenitoribus est filiaster et frater noster ac de stirpe nobili pa- terna procreatus videlicet nobilium, qui pro signo eorum defferunt in clipeo crucem cum quatuor octocornibus wlgariter Hosmorog et super galeam Czeczerza et de proclamacione eorum Geralth, alii vero in testimonium iurauerunt similiter, quod frater et sororius eorum est de stirpeque nobili procreatus; unde nos viso eorum iuramento sibi ius militale adiudicauimus et adiudicamus et penas post se in toto recipiendas. 1) Data w tokach tych jest pewno pomylona, bo w r. 1407 nie wypada żadna wigilja św. Mikołaja na Czwartek. Mowa tu jest prawdopodobnie o święcie „Translacionis s. Nicolai".

Colloquium Vislicie feria sabbati proxima post festum sancti Iohannis Baptiste anno domini M° CCCCmo septimo pre- sentibus hiis Cristino Sandomiriensi, Iaschone Lanciciensi pala-tinis, Zaclica cancellario aule Regis Polonie, Strassio castellano Malogostiensi, Clemente Radomiensi, Dobeslao subiudice Craco-uiensi (d. 25 Iunii 1407). 81. (Vislic. I p. 551). Pro parte Aibrziconis de Wawrzinczicze, quod cum ipsum dominus Clemens castelknus Czechouiensis vituperasset, quod non esset nobilis, nec penam post se recipere deberet militalem, tandem in termino peremptorio idem Albricus posuit litteram Pelce iudicis et Marci subiudicis antecessorum nostrorum iudicialem, in qua deducebatur, quomodo idem Albricus per sex nobiles viros de sua stirpe miliciam suam ap- probauit coram presencia eorum; unde nOs visa ipsius littera et conspecta sibi ius militale adiudicauimus et presentibus adiudicamus. Nota particulare iudicium in crastino Iohannis decollacionis ante domum Iohannis arcuficis ciuis Poznaniensis per dominos videlicet Sandiuogium palatinum, Nicolaum Bandlewski burgra-bium, Mroczkonem subiudicem Poznanienses, Iarotham Radzi-miensem castellanum, Petrassium de Staralanka, Nemerzam Chanssinowski, Iacussium Iad vicesubcamerarium, Henricum Okziczski heredes celebratum sub anno domini Millesimo quadrin-gentesimo septimo (d. 3o Augusti 1407). 82. (Poz. ter. III fol. 21). Item veniens Iacussius dictus Iad heres in mayori Sandzino vicesubcamerarius Poznaniensis coram iudicio recongnouit, quomodo Derslaus natus Odoy heres de Wanczcouice in vigilia beate Marie Magdalene duos videlicet Miroslaum de Przelepicze et Dzedzconem ibidem in Przelepicze de sua nacione Drogoslauiczi; item alios duos vide- licet Iohannem et Thomam de Othusza de proclamacione wlgariter Nalan- czyezoro; item alios duos Blisborium de Cunratouice et Iacobum de Nemirzewo de clenodio siue proclamacione Sbyeynthi heredes contra Wyrz- bantham Golaneczski heredem de Iancouicze, qui Wyrzbantha eundem Dersz- conem coram Serenissimo principe et domino domino Wladislao Rege Polonie necnon Reuerendissimo in Christo patre et domino domino Alberto episcopo Poznaniensi ac strenuis militibus Sandiuogio de Ostrorog Poznaniensi, Mathia de Czirnewo Kalisiensi palatinis aliisque baronibus et nobilibus tunc temporis circa presenciam domini Regis constitutis vituperiose nota infamie depravasset wlgariter naganil asserensque ipsum de non nobili, sed de vili et rustica progenie processisse in termino sibi ibidem per dominos circa dominum Regem constitutos deputato produxit, quiquidem fratres sui de clenodio suo et alii quatuor extranei suprascripti de aliis duobus clcnodiis pro ipso Derslao more solito sub fide et honore iuramento corporali tacta cruce manu sacramentum prestiterunt affirmantes, quod idem Derslaus Odoy de ipsorum clenodio Drogoslauicza esset, ut prefertur. Unde domini iudicio presidentes exaudita tam sufficienti recognicione predicti Iacussy dicti Iad vicesubcamerarii prelibatum Derszconem et suos posteros seu

 301 successores legitimos esse veros nobiles et pares aliis omnibus nobilibus pronunciauerunt, dictauerunt et circa ipsius nobilitatem cbnseruauerunt, et super hoc predictus Derslaus adiudicatum soluit. Termini Vislicie feria quarta proxima post Conductum Pasche anno domini M° CCCC octauo (d. 2S Aprilis 1408). 83. (Vislic. I p. 604). Pro parte Iacussy de Mirossow, quod cum ipsum Andreas de Costhky in milicia sua tetigisset asserens eum non esse nobilem nec penam post se recipere debere militalem, tandem idem Iacussius volens innocenciam suam expurgare et famam propriam elucidare produxit sex nobiles de tribus clenodiis videlicet Gregorium et Nicolaum de Sglobicze fratres suos de suo contu[bernio], qui pro signo eorum defferunt in clipeo Sawasso cum cruce et de proclamacione Nowina, Iaroslaum de Sbrodzicze et Nicolaum alias de Stassow de alio clenodio duas sagittas cum cruce defferentes in clipeo et de proclamacione Bogoria, Dobeslaum de Chomanthow et Andream de ibidem de tercio clenodio, qui defferunt in clipeo asser scaccorum et proclamacione Wsczele, qui insimul tacta sancta cruce corporale prestiterunt iuramentum, quod ipse est nobilis fraterque et filiaster noster, cui ius militale adiudicauimus. Item feria secunda in festo Visitacionis Marie, Michael Barczski loco capitanei, Sandiuogius palatinus Poznaniensis, iudex et subiudex Poznanienses, Nicolaus Szoldra, Thomco capitaneus, Ianussius furman Medzirecensis, Pasco Gogolowski subcamera-rius Poznaniensis, Iarotha Radzimiensis (d 2 Iulii 1408). 84. (Kośc. II fol. go°). Item Bartholomeus Grunowsky debet nobili- tatem suam contra Simonem Grunowsky infra octodecim septimanis in terminis particularibus, in quibus poterit, duobus de proprio videlicet cle- nodio Leliwa et aliis quatuor de duobus clenodys [expurgare]; — Rota: Iaco Bartlomey iest nasz prawi brath y nasza cri y naszego clenotha leliv i. Anno domini M° CCCCo VIIIo feria quinta in crastino de-collacionis beati Iohannis Baptiste presentibus Nicolao Santocensi, Dobrogostio Gecensi castellanis, Nicolao iudice Poznaniensi, Iar-kemboldo de Orle, Petrassius Virzbensky senior Cost (s). Paszco Pyotrcowski vice iudicis. Nicolaus Szoldra vice subiudicis, Petras-sius Gorzinski vice vexilliferi (d. 30 Augusti 1408). 85. (Kośc. ter. II fol. 96o). Item veniens Derslaus Ielenczewsky vice- subcamerarius coram iudicio publice recougnouit, quod Bartholomeus Gru- nowsky testes suos iuramento produxit pro nobilitate ipsius duos de proprio clenodio dicto Leliwa videlicet Vincencius Drzeczcowsky et Ianussius de Ielenczewo, de secundo clenodio dicto Habdankowe Petrassius de Vlostowo et Czema de Girka, de tercio uero clenodio dicto Trachowye Bogussius de minori Bucouecz et Ianussius Bqszcowsky, et adiudicatum soluit.

Termini in Vislicia feria tercia post festum beati Egidii anno domini M° CCCC0 octauo (d. 4 Septembris 1408). 86. (Vislic. I p. 501). Pena — Dominus Nepr Pasco de Neprouicze penam XV et sex scotorum contra Sulconem de Zagorzicze, quia ipsum indebite condempnauit. (z. p.). 87. Pena — Sulco de Zagorzicze penam XV contra dominum Pa-schonem de Neprouicze, quia testibus approbat contra eum pro diutur-nitate. 88. (ibid. p. 5o2). Pro parte Stephani de Mosgawa, quod cum egisset de Sulcone de Zagorzicze, quod asseruisset, ipsum esse rusticum, tan-dem idem Sulco parens negauit hoc sibi dixisse. Colloquium Vislicie feria secunda proxima post festum sancti Martini anno domini M° CCCC0 octauo (d. 12 Novem-bris 1408). 89. (Vislic. I p. 52o). Pro parte domini Clementis castellani Czecho- uiensis, quia astitit termino peremptorio super Iacussio ciue de Chancini dicto Radosky pro eo, quia litteram debuit ponere super probanda milicia et non posuit, et pro eo, quod dixit sibi, quod fuisset de stirpe sua tam bonus ut ipse; bis dixit, ut asserebat idem Clemens. Anno domini M° CCCC0 VIII feria quinta in festo Lucie virginis presentibus Petrassio Virzbyenski burgrabio, Spdowca Paszco vice iudicis, Nicolaus Szoldra vice subiudicis, Nicolaus Santociensis, ceteri ut supra (d. 13 Decembris 1408). 90. (Kośc. ter. II fol. 105). Item veniens Derslaus Ielenczewsky vice subcamerarius coram iudicio publice recongnouit, quod Franczek Szensky circa crucem iuramento in sua nobilitate se demonstrauit cum suis sex testibus videlicet de suo proprio clenodio dicto Lewa [Leliwa ?] per Vin- cencium Drzeczcowsky et Ianussium Ielenczewsky, de altero clenodio dicto Novina per Iohannem Iaroslawsky et Petrassium Orzeszcowsky, de tercio uero clcnodio dicto Staromi per Thomam et Oszep de Xszanginicze, et per hoc se in nobilitate mundum fecit, super quo adiudicatum soluit, contra Iohannem dictum przecobyali generem Bohemisse conciuisse in Pisdri. Anno domini M° CCCCIX0 feria tercia in crastino beati Iohannis Bapiiste presentibus capitaneo, Nicolaus iudex, Mroczko subiudex, Sandiuogius palatinus, Nicolaus Santociensis, Andreas Crupca vice iudicis, Iura Choyniczsky (d. 25 Iunii 1409). 91. (Kośc. ter. II fol. 120). Item prout Baworius Wiskotha litterate- nus Ianussio Iurcowsky ad honorem dixit ipsius honorem detrahendo, extunc ueniens Baworius coram iudicio negauit dicens: ego domini de ipso nichil mali scio nisi omne bonum, et est in nobilitate tam bonus

ut quilibet bonus nobilis, et est cuilibet similis; extunc domini iudicio pre-sidentes ipsum Ianussium circa honorem conseruauerunt, quod est tam bonus nobilis, sicut vnus nobilis; et adiudicata soluerunt. Iudicium in crastino beatorum Symonis et Iude apostolorum per dominos videlicet Sandiuogium de Ostrorog palatinum, Ni-colaum iudicem, Mroczkonem subiudicem, Nicolaum Szydowski burgrabium Poznanienses, Borislaum loco vexilliferi, Andream Crubcam, Potrconem Szekirkam et alios piures jidedignos cele-bratum sub anno domini Millesimo CCCC°IX° (d. 29 Octo-bris 1409). 92. (Poz. ter. III fol. 106). Item domini iudicio [presidentes] conser- uauerunt Nicolaum Krziszcowski circa nobilitatem iuxta regis litteram Kazimiri, et est similis et par cuilibet bono nobili, super quo adiudicatum soluit erga Stanislaum Burczski; idem tenetur (penam pokup, quam debet soluere infra duas septimanas sub penis regalibus). Anno domini Millesimo CCCC nono feria quinta in vigilia omnium sanctorum presentibus dominis Iohanne Czirninsky ca-pitaneo, Ianussio Iarognewsky venatore Poznaniensi, Nicolao iudice, Stanislao Szidowca vice palatini, Nicolao Szoldra vice su-biudicis, Petrassius Gorzinsky. Iohannes Scopacz loco capitanei (d. 31 Octobris 1409). 93. (Kośc. II fol. 127o). Item veniens Derslaus vice subcamerarii co-ram iudicio publice recongnouit, quod Miksz de Noua uilla circa crucem iuramento suam nobilitatem demonstrauit iuxta ius terrestre duobus de proprio clenodio dicto Keblowszczi Iohanne Iaromirsky, Iohanne Koszlow-sky, de secundo clenodio dicto Trochi. Bogussio Bukoweczsky et Ianussio Boszcowsky, de tercio uero clenodio dicto Staroma Thomas Xszangnisky et Maczcone Scorupca; et adiudicatum soluit contra Sandiwogium Wi-skotha. 94. (ibidem.) Item veniens Derslaus Ielenczewsky vice subcamerarii co-ram iudicio publice recongnouit, quod Domaslaus Bodzewsky circa crucem iuramento cum suis testibus nobilitatem demonstrauit contra Iaszconem Crayewsky secundum ius terrestre, prout sibi imputauerat de proprio cle-nodio dicto Corab Michael Gorinno, Dobrak de Mirzewo, de secundo cle-nodio Czolcow duo Iohannes de Podrzecze, de tercio clenodio Swanthoslao Boguslawsky et Iohanne Szucowsky dicto Pirzchali; et adiudicatum soluit. 95. (ibidem. fol. 128). Sandiuogius Wiskotha debet soluere tres marcas grossorum in duabus septimanis Mikszoni de Noua villa sub pena magna regali. 96. (ibidem.) Item Iaszco Crayewsky debet soluere tres marcas grosso-rum emende Dobeslao in duabus septimanis sub pena magna regali.

Nota terminos particulares in castro Pysdrensi feria 2a ipso die sancte Agnetis celebratos anno domini Millesimo CCCCmo decimo presentibus nobilibus dominis iudicio presidentibus: Petro de Staw burgrabio Pysdrensi, Bodzantha subiudice, Paszcone vexillifero Kalisiensibus, Derslao de Grzibowo loco palatini, Dobrogostio de Marszelewo loco iudicis, Petro de Cunicze vice-subiudicis, Nicolao de Cunicze loco vexilliferi (d. 21 Ianuarii 1410). 97. (Pizdr. II fol. 13o). Labuna — In causa Iohannis Labuna habet terminum peremptorium infra XVIII septimanas contra Sandziwogium de Brudzewo ad demonstrandum nobilitatem suam iuxta cursum ter- restrem. Nota terminos particulares feria 3a die Rogacionum in ca-stro Pysdrensi sub anno domini M° CCCC°X° celebraturos pre-sentibus dominis Iohanne de Crolicowo castellano Gneznensi, Iacussio iudice Kalisiensi, Paszcone subcamerario Poznaniensi, Derslao de Grzibowo loco palatini, Petrassio Iazubowsky vice iudicis, Petro de Cunicze loco subiudicis, Martino de Slawsco subdapifero Poznaniensi, Mathia Koth, Nicolao de Gunicze vice vexilliferi, Bodzantha subiudice Kalisiensi (d. 29 Aprilis 1410). 98. (Pizdr. ter. II fol. 33). Item veniens Iacobus alias Zemotha de Climeczicze loco subcamerarii et coram nobis publice recongnouit, quia Iohannes alias Labuna suos testes perduxit pro et super infamia nobilitatis, duos de Wsczele et reliquos duos de Ielen contra Sandziwogium de Bru- dzewo. Ideo nos audientes ipsius recongnicionem adiudicatum recepirnus et pro pocup dedimus ad proximos terminos particulares ad videndum sentenciam ferri pro eodem, pro quo idem iurauerunt: tako nam p. b. i crzisz, iako ten Ian yest nasz brath y nasza cri y nasza zawolanye wagy yest weswan, y poltora crzisza nasz cleynot noszi. Nota iudicium feria sexta ante dominicam Letare in pre-sencia domini capitanei presentibus strenuis et nobilibus dominis videlicet ipso domino capitaneo. Iacobo Prusziczski castellano Rogosiensi, Nicolao Splawski, Ianussio Lagewniczski, Przeczslao plebano in Rogozno, Dobrogostio Geczski, Petrassio de Staralanka et Stanislao Lubaczski sub anno domini vndecimo (d. 20 Mar-cii 1411). 99. (Pozn. ter. III fol. 136°). Item veniens Iohannes de Lodza ad iudicium dixit: domine iudex, ego hodie habeo terroinum cum Sybanowa et duobus filiis suis. Et Syban tamquam procurator uxoris sue et filiorum dixit: ecce uxor mea et duo filii mei, hic stant ante iudicium; sed Iohan- nes: non istos filios tuos citaui, quia michi isti nichil fecerunt, sed alii. Tunc domini mandauerunt Sybano, quod litteram citacionis presentaret, qua

presentata in ea muentum est, quod Sybanowa citatur cum duobus filiis, sed nomina nullius eorum erant in citacione expressa. Domini visa huius-modi citacione dixerunt: Iohannes, propone; tunc ipse Iohannes proposuit in liec verba: domine, iudex ego propono iudicialiter contra Sybanowa et Symonem et Sczechnam filios ipsius, qui tamen tunc temporis absentes erant, quod ipsi irruerunt violenter vltra granicias in pomorium meum et quassauerunt, et arbores wlgariter sczeppy fregerunt. Stans Syban: ecce ego ab uxore mea et ab hys duobus filiis meis hic stantibus volo respon-dere; sed Iohannes, isti non sunt tui filii. Item Syban: isti sunt mei filii. Iterum Iohannes, isti non sunt tui filii; et Syban, quomodo tu potes pro-bare, dowescz, quod non essent mei filii et ego sum paratus probare manu aut, prout michi domini decreuerint, quod isti sunt mei filii cum uxore mea legitima; et sic statim coram iudicio proponit ex parte sui contra eundem Iohannem dicens: domine iudex, propono contra Iohannem, quod me dehonestauit asserendo, quod isti non essent mei filii et ego sum [pro-bare] paratus, prout domini michi decreuerint, quod isti sunt mei filii legi-timi, quos generaui cum uxore mea legitima. Item propono ex parte uxoris, quod eam in hoc dehonestauit asserendo, quod isti pueri non essent mei cum ea. Item tercio proponit ex parte eorundem filiorum suorum duorum, quod eos dehonestauit asserens, quod ipsi non essent pueri Sybanonis ipsorum patris et ista omnia sub probacione proponit, secundum decretum dominorum; et in hiis factis datus est eis terminus ad magnos terminos aut coram domino rege tercia die post ipsius primum in Poznan ingressum. Anno domini M° CCCCXI0 feria quinta ante festum beate Margarethe proximum presentibus: Dobrogostius castellanus Ge-czensis, Gnewco loco burgrabii, Stanislaus Szidowca vice domini palatini, Nicolaus Bandlewsky vice iudicis, Petrassius Szekirka vice subiudicis, Petrassius Gorzinsky vice vexilliferi, Nicolaus Morawczewsky vice subcamerarii, Barthossius Gostinsky (d. 9 Iulii 1411). 100. (Kośc. II fol. 1660). Item ueniens Petrassius Gorzinsky ex parte subcamerarii coram iudicio publice recongnouit, quod Sobco Zaleszky cum suis testibus circa crucem iuramento suam nobilitatem demonstrauit contra Szczdrziconem Konarsky duobus de proprio clenodio dicto Wanszi-cow Iohanne Skalowsky, Petrassio Cothelsky; de secundo clenodio dicto Czasza Michaele Krzecotowsky, Nicolao Krzecotowsky, de tercio uero clenodio Lodza Nicolao Wigonowsky et Byenakone Wigonowsky, et per hoc se in nobilitate mundum fecit, super quo adiudicatum soluit. Nota terminos particulares feria tercia ante diem beate Hedwigis anno domini M° CCCC0 vndecimo dominis iudicio presidentibus Nicolao de Goraszdowo pincerna Kalisiensi loco ca-pitaneu Mathia Koth castellano Naklensi, Dobrogostio de Mar-szelewo viceiudex, Petro de Gunicz vicesubiudex (d. 13 Octo-bris 1411). Archiw. kom. hist. t. IV. 39

101. (Pizdr. ter. II fol. 82°). Item veniens nobilis Kosczanka vice- subcamerarius ius reddit recongnoscens, quod testes nobilis Derslai de Skope circa ymaginem crucifixi iuramenta corporalia more terrestri pre- stiterunt, quos produxit contra et aduersus Mathiam de Tworzyanicze, qui ipsum Derslaum non nobilem sed ignobilem esse asserebat, quorumquidem testium duo primi de suo clenodio Scheligy videlicet Petrassius de Kobe- lycz vexillifer Gnewcouiensis et Ligascz heres de Socharzewo; item alii duo testes Stanislaus Slap et Nicolaus Chomantsky de clenodio Drogosla- wicze; item alii et vltimi duo Dobrogostius de Mrouinecz castellanus Prze- mantensis et Albertus de Chudzycze subagazo Poznaniensis de clenodio (Sachownycza) Wczele; domini audita congnicione dicti [Thome] vicesubca- merarii sentenciauerunt adiudicantes prefatum Derslaum et suam legitimam posteritatem priuilegio militari gaudere euiterne, sicut ceteri nobiles fruun- tur et vtuntur, super quibus idem Derslaus iudicatum racione memorie soluit. Nota terminos feria tercia post Letare dominis presidentibus Nicolao de Goraszdowo pincerna Kalisiensi, Dobrogostio viceiu-dice, Petro de Gunicze vicesubiudice, Derscone de Grzybowo vicepalatini, Thomas Kosczanka loco subcamerarii anno domini M° CCCC duodecimo (d. 15 Marcii 1412). 102. (Pizdr. terr. II fol. 100). In causa Iohannis de Markowo contra Iaroslaum de Beganowo dicte partes habent terminum secundum ad pro- ximos terminos pro et super tribus wlneribus et infamacione milicie dignitatis. Nota terminos feria tercia in vigilia sancti Viti anno do-mini M° CCCCXII dominis iudicio presidentibus Nicolao de Go-raszdowo vicecapitaneo, Iacussius Iacca iudex, Iurko castellanus Beyowiensis, Dobrogostius de Marszelewo, Petro de Gunicz vice iudex, Derska de Grzybowo vicepalatino, Thoma Kosczanka loco subcamerarii (d. 14 Iunii 1412). 103. (Pizdr. ter. II fol. n5°). Item Sczeczyna de Sczepankowo de- bet se testibus expurgare de vituperio nobilitatis contra Mathiam de Falibogowo ita tamen, quod dictus Sczeczyna debet declarare, quandocun- que poterit, suam nobilitatem a data presencium usque ad integrum annum cum sex septimanis, alias rusticus efficietur, si infra hoc tempus se expurgare non valebit: primus testis Gelen, secundus Iohannes Iablowsky vel ipsius frater aut filiaster germanus, et alii in testimonium secundum consuetudinem terre. 104. (Pizdr. ter. II fol. 118o). Item veniens Troyanus ministerialis ius reddit recognocens, quod nobilis dominus Msczuius de Magnuszewicze per sacramentum iuramenti se expurgauit et declarauit innocenciam suam pro crimine furticiny, de quo Petrassius de Pyglouicze sibi obiecit infa- mando, quod esset fur et predo tocius Regni, et iudicatum idem Msczuius soluit; insuper idem Petrassius Pyglowsky incidit penam trium marcarum dicto

Msczuyo, quas sibi debet soluere infra spacium sex septimanarum a data presencium sub penis magnis iudicialibus. 105. (ibidem.) Item veniens Troyanus ministerialis ius reddit recon- gnoscens, quod nobilis Benasius de Szowyna se expurgauit de infamia per Petrassium sibi obLecta et derogacione sui honoris, quod esset iudex iniustus et perperam iniqJus, super quibus idem dominus Benassius iudicatum soluit. Nota terminos particulares in vigilia sancti Andree videlicet tercia feria anno domini M° CCCCXII0 dominis iudicio presi-dentibus Nicolao pincerna Kalisiensi loco capitanei, Dobrogostio iudicis, Petro subiudicis, Thoma Kosczanka, Philipo de Czelcza castellano Krzansky, Derslao loco capitanei (d. 29 Novembris 1412). 106. (Pizdr. ter. II fol. 142). Item dominus Nicolaus Verczikig inci- dit penam trium marcarum domino Samborio occasione milicie dignitatis infa- macionis et reprobacionis, quas sibi soluat in spacio sex septimanarum sub penis magnis iudicialibus, quia declarauit nobilitatem suam testibus ydoneis secundum consuetudinem terre antiquitus tentam et obseruatam. Item iudicium in summis terminis Pozznanie feria quinta ante diem Anuncciacionis beate Marie virginis per dominos vi~ delicet Sandiuogium palatinum et capitaneum, Nicolaum iudicem, Mroczconem subiudicem, Iaroslaum vexilliferum, Paszkonem sub-camerarium Poznanienses, Ianussium furman Medzirzeczensem, Nicolaum Santociensem, Iarotham Radzimiensem castellanos, Ianussium Curowski, Nemerzam Bliziczski, Stanislaum Zydow-cam et Andream Crubkam celebratum anno dominiM0 CCCC0 XIII0 (d. 23 Marcii 1413). Item iudicium maius feria sexta ante Anunciacionem beate Marie virginis per dominos ut supra et eciam per hos: Nicolaum Lubyatowsky dapiferum Poznaniensem, Dobrogostium Geczensem, Nicolaum Splawski, Samborium Sbanszki loco palatini etc. anno ut supra (d. 24 Marcii 1413). 107. (Kośc. III fol. 1220). Item Ianussius Iurkowski nobilitatem suam debet demonstrare per testes in Costen ad primos minores terminos in octo et decem septimanis, uel quam primum poterit, sex testibus erga Ba- worium de Crzemenewo: primis duobus de proprio clenodio post patrem suum proclamacione Leliwy gerentibus lunam et stellam super clipeo, aliis duobus post matrera de clenodio, proclamacione Crakwiczy gerentibus tres pisces super clipeo cum vno capite wlgariter trszy carpe, et terciis duobus de quocunque clrnodio poterit ipsos adducere nobiles genere. Item primi duo sic iurabunt; — Rota: Tako nam pomozi bog y swanti crzisz, iaco tho swatczimi, iako pan Ianusz yest nasz brath y znaszey crwe viszedl naszego clenota meszancz, gwaszda nasczicze, zawolana Lelywy. — Item alii

duo sic iurabunt ut supra: iako Ianussewa matka yest naszey crwe, naszego clenota trszy carpe ogedney glowe nasczicze, zawolana Crakwicze. — Item tercii duo sic iurabunt ut supra: iako pan Ianusz yest prawy slachczicz, in testimonium. Item iudicium eodem die post prandium super pretorio per dominos videlicet Nicolaum iudicem, Michaelem subiudicem, Stani-slaum Zydowcam, Petrassium Gorzinski loco vexilliferi, Petras-sium Bninski, Przeczslaum plebanum Rogoznensem infra octauam Visitacionis beate Marie virginis anno ut supra M° CCCC°XIII° (d. 2—8 Iulii 1413). 108. (Kośc. ter. III fol. 156). Item Schyban Tader debet demon-strare nobilitatem suam erga dominum Nicolaum iudicem Poznaniensem duobus senioribus nobilibus de proprio clenodio post patrem suum; item duobus senioribus nobilibus de clenodio post matrem suam, et aliis duobus nobilibus de clenodio quocunque; pendet primus terminus per sex septimanas, secundus in aliis sex septimanis et tercius in terciis sex septi-manis iuxta formam iuris; — Rota: primi duo sic [iurabunt]: sic nobis iuuet deus et sancta crux, quod Schyban Tader est noster frater et noster sangwis et processit de nostro clipeo, proclamacione Tadrow; — alii duo sic iurabunt: sic nobis iuuet deus et sancta crux, quod Szyban Tader post matrem suam est noster frater et noster sangwis de nostro clipeo, proclamacione lodzey; — tercii duo extranei: sic nobis adiuuet deus et sancta crux, quod hoc testantur, quod Szyban Tader est frater, primos duos nominando, et de ipsorum clipeo processit, proclamacione Tadrow. Nota iudicium feria quinta proximum post festum Transla-cionis beati Stanislai martyris per dominos videlicet Nicolaum iudicem, Przibislaum Grisinensem burgrabium in Costen, Stani-slaum Zydowcam loco domini palatini, Andram Granowski loco domini iudicis, Petrassium Sekirkam loco subiudicis, Petrassium Gorzinsky loco vexilliferi, Nicolaum Lybyatowski dapiferum Poznaniensem, Paszkonem Chrzostowski venatorem Kalisiensem, Andream Grisinensem, Petrassium Bninski et Swantoslaum Gilo-weczki sub anno domini Millesimo CCCCmo tredecimo celebra-tum (d. 28 Septembris 1413). 109. (Kośc. III fol. 135°). Item veniens Stanislaus Zydowca tunc locum et potestatem domini subcamerarii, litteram ipsius sub sigillo suo demonstrando, habens coram iudicio reeognouit, quod dominus Ianussius Iurkowski cum testibus suis circa crucem iuramento nobilitatem suam debite et iuxta formam iuris erga Bauorium demonstrauit et approbauit videlicet Nicolao Granowski et Nicolao Vamwewski suis clenodariis post patrem gerentibus lunam et stellam super clipeo, proclamacione Leliwy primis duobus; — item Olbrachtone Crackwicz de Rubeo templo, Ianussio de Cancolewo heredibus clenodariis, post matrem suam gerentibus tres pisces wlgariter Carpe cum uno capite super clipeo proclamacione Crackwiczi, aliis duobus; — item Petrassio Virzbenski et Petrassio Valiszewski [de]

clenodio extraneo; — item Ticzone Colmasz et Bernardo Colmasz cleno-dariis post matrem patris sui; — item Niczkone Vurow et Georgio Vurow post matrem matris sue, [qui] super animam suam et honorem receperunt, quod processit de ipsorum geneloya et est verus et legitimus nobilis iura-mentis approbantes. Insuper veniens Viszech Kotwicz dixit: recipio ad animam et honorem, quod audiui a dominis Vincencio Gneznensi et Nico-lao Drozinski, quod Kurowsczy sunt fratres et clenodary domini Ianussy Iurkowsky, et de ipsorum clipeo processit et est bonus nobilis, et ipsum fecit iustum, super quo" adiudicatum soluit. 110. (ibidem.) Item Bauorius Viscota luit penam trium marcarum in latis grossis erga dominum Ianussium Iurkowski, et iudicio quatuordecim marcas usualis pecunie, quas soluere tenetur in duabus septimanis sub penis magnis regalibus, super quo adiudicatum soluit. [Nota iu]dicium feria quinta infra [octav]am Circumcisionis domini per dominos Nicolaum iudicem, Stanislaum Zydowcam loco domini palatini, Andream Boyanowski loco domini capitanei Nicolaum Grzibowski burgrabii vice in Costen, Andream Gra-nowski loco domini iudicis, Petrassium Sekirkam loco subiudicis, Petrassium Gorzinsky loco domini vexilliferi, Nicolaum Lubya-towski dapiferum Poznaniensem, Dobrogostium Samothuliensem et Paszconem Chrzanstowski venatorem Kalisiensem celebratum anno domini Millesimo CCCC°XIIII° (d. 4 Ianuarii 1414). 111. (Kośc. III fol. 159o). Item Syban Tader dimisit liberum domi-num Nicolaum iudicem [a] penis trium marcarum pro [et] super imputacione nobilitatis sue. 112. (ibidem.) Item veniens Stanislaus Szydowca tenens vicem domini subcamerarii coram iudicio recognouit, quod Syban Tader nobilitatem suam circa [crucem] iuramento demonstrauit [per] strenuum militem dominum Nico-laum in Czarncowo heredem, iudicem Poznaniensem generalem, nobihbus viris dominis videlicet Hinczka Scapa de Vyasd et Gethna de Luboncz heredi-bus clenodariis post patrem proclamacione Tadrow, Vincencio Kotka et Sandiuogio Bandlewski clenodariis post matrem proclamacione Lodze, Iohanne Pyotrcowski et Vincencio Pyotrkowski de aiio clenodio; super quo prefatus Syban Tader adiudicatum soluit, et ipsum fecit iustum. Nota terminos particulares feria tercia post Circumcisionem domini anno domini M° CCCCXIIII0 dominis iudicio presidenti-bus Nicolao pincerna Kalisiensi, Michaele Barthsky, Petrus de Gunicze, Geczsky, Thomislaus de Miloslaw, Nicolaus Starczy-nowski (d. 2 Ianuarii 1414). Nota terminos ipso die sancti Marcelli sub anno prediclo et dominis iudicio presidentibus prius scriptis (d. 16 lanuarii 1414). 113. (Pizdr. ter. III fol. 25°). Wlawa — Item nobilis Albertus de Wlawa debet se expurgare de infamia ignobilitatis seu rusticalitatis per

strenuum Philippum de Czelcza sibi obiecta a data die presencium per XVIII septimanas de tribus clenodiis paternis, maternis et alienis secundum ius terrestre. 114. (ididem fol. 270). Soleczna — Item Thomas Koszczanka vice- subcamerarius ius reddit recongnoscens, quod testes nobilis Nicolai scolteti de Soleczna circa ymaginem crucifixi iurauerunt, quos produxit contra no- bilem Ianussium de Napruszowo pro nota infamie nobilitatis seu rusticitatis obiecte, duos testes de genelogia ipsius paterna Pruszow, duos de genelogia materna Getenow et alios duos testes extra suam genelogiam Griffow; do- mini audita recongnicione dicti vicesubcamerarii sentenciauerunt adiudi- cantes nobilitatem integram dicto Nicolao ad perpetua tempora, sicut ceteri nobiles terre fruuntur et utuntur, super quibus idem Nicolaus iudicatum soluit. Noia terminos particulares feria tercia post dominicam Ex-urge anno domini M° CCCC0 XIIII0 dominis iudicio presidentibus Nicolao de Goraszdowo, Michaele iudicis, Petro de Gunicze sub-iudicis, Symone de Coszuthi, Iaskone de Lukom vice vexilliferi, Derslao de Grzibowo polatini vicesgerentes (d. 13 Februarii 1414). 115. (Pizdr. ter. 111 fol. 28). Wlawa — Item veniens Thomas Gosczanka cognouit in iudicio, quomodo Albertus Wlawa cum testibus suis idoneis expurgauit suam nobilitattm secundum consuetudinem terre pro et [super] infamia nobilitatis, quem strenuus Philippus de Scokowo infamauerat, et iudicatum soluit. 116. (ibidem fot. 28o). Wangri — Item veniens Thomas Gosczanka ius reddit recognoscens, quod testes nobilis Glementis de Wangri tacta ymagine Crucifixi iurauerunt, quos produxit contra Ianusium de Naprus-sowo pro et super infamia nobilitatis, et idem super iudicatum soluit. (z. p.). 117. (ibidem fol. 2g°). Wangry — Item Thomas Koschanka vice-subcamerarius ius reddidit recongnoscens, quod testes nobilis Clementis Grawde de Wangry circa ymaginem crucifixi iurauerunt, quos produxit contra nobilem Ianusium de Napruszowo pro nota infamie nobilitatis seu rusticitatis obiecte, duos testes de ipsius geneologya paterna Pruszow, duos testes de genelogia materna Corabew, et alios duos testes extra suam geneologiam Gelenow; domini audita recognicione dicti Thome vicesub-camerarii sentenciauerunt adiudicantes nobilitatem integram predicto Cle-menti Grawde ad perpetua tempora, sicut ceteri nobiles terre regni Polonie et aliorum fruuntur et vtuntur, super quibus idem Clemens iudicatum soluit. (z. p.). 118. (ibidem). Wangri — Item veniens nobilis Thomas de Cosczanky vicesubcamerarius ius reddit recognoscens, quod testes nobilis Clementis Grawde de Vangri circa ymaginem crucifixi iurauerunt, quos produxit contra nobilem Ianusium de Naprusowo pro et super infamia nobilitatis seu rusticitatis obiecte, videlicet duos testes honorificos de clenodio patris Prusow, duos post matrem clenody Proszny et alios duos testes extra suam genoloyam Byliny, qui iuramenta prestiterunt, quod predictus Cle-

 311 mens Grawda est de genere uobili videlicet post patrem Prusow, post matrem Proszny; nos vero predicti Thome vicesubcamerarii audita reco-gnicione sentenciamus et iudicamus eundem Clementem esse verum nobi-lem et de genere nobilitatis esse ortum et genitum, et super hoc idem Clemens iudicatum soluit. Nota terminos particulares feria tercia ante dominicam Le-tare sub anno domini Millesimo CCCC XIIII dominis iudicio presidentibus Iacussio Iaca iudice Kalisiensi, Nicolao de Gorasz-dowo pincerna Kalisiensi, Michaele Barthsky, Swanthoslao yelen subiudice, Thoma Kosczanka subcamerarii, Iasco de Lukom vexilliferi locatenantibus (d. 20 Marcii 1414). 119. (Pizdr. ter. III fol. 52). Pena-Scokowo — Item strenuus Philipus de Scocowo incidit penam trium marcarum Alberto de Wlawy pro infamacione nobilitatis, quas tres marcas sibi soluat in sex septimanis sub penis iudicialibus magnis. 120. (ibid. fol. J2°). Pena contumacie — Item Ianussius Na-pruszowsky incidit penam trium marcarum ad instanciam Clementis de Wangri pro infamia obiecte nobilitatis, quas sibi soluat in sex septimanis sub penis iudicialibus magnis. Nota iudicium feria tercia festi Penthccostes per dominos videlicet dominum Sandiuogium paiatinum Poznaniensem et capi-taneum Mayoris Polonie generalem, per Mathiam palatinum Kalisiensem, Ianussium Medzirzecensem, Nicolaum Santociensem castellanos, Mroczkonem Poznaniensem, Bodzantam Kalisiensem subiudices in aduentu Serenissimi principis domini Regis in Poznan sub anno domini M° CCCC0 XIII1° (d. 29 Maii 1414). 121. (Poz. ter. IV fol. 61). Item ibi veniens nobilis Petrassius Golski in causa subscripta loco domini subcamerarii Poznaniensis specialiter deputatus coram iudicio sic recognouit, quod Albertus de Krzizanowicze, prout Franczko de Charchowo heres sue nobilitati imputauerat et in sua nobilitate ipsum deprauauerat, wlgariter naganil, suam nobilitatem expur- gando nobiles videlicet Pakossium de Szolnicze, Nyklasz de Tworziyanco- uicze heredes produxit, qui tacta cruce ipsorum manibus sic iurauerunt, quod Albertus Krziszanowski est fratcr noster de nostro sangwine genitus et clenody siue clipey nostri, in quo portamus piscem et super piscem cornua cerui wlgariter gelene porosze et de proclamacione Cz[a]sza. Item honorabilis vir dominus Symon heres de Caczkowo Canonicus Eccle- sie Poznaniensis et Ianussius de Grambcowo heredes sic iurauerunt, quod Albertus de Krziszanowicze est frater noster pcst matrem ipsius et mater ipsius erat nostri clenodii duarum rosarum et proclamacione [de 110- stra] 1). Item alii duo P. et C. sic iurauerunt, quod Albertus predictus Krziszanowski est frater Pakossy de Szolnicze et Nyklasz Tworzyancowski l) W oryginale "denav". ?

post patrem et honorabilis viri domini Symonis canonici Poznaniensis et Ianuszy de Grambcowo post matrem verus frater de ipsorum sanguine et de ipsorum clenodio et proclamacione suprascriptis, et idem Petrassius de Gola fecit ipsum iustum coram iudicio, et super hoc antedictus Albertus adiudicatum soluit. 122. (fol. 61°). Item ibi dominus Capitaneus de mandato domini Regis reuocauit omnes terminos, quos habuerunt coram domino Rege, sed eosdem posuit coram domino Rege aut ad magnos terminos, quidquid fuerit prius celebrandum. Nota iudicium feria quinta ipso die beate Lucie uirginis per dominos videlicet Nicolaum Grzibowski burgrabium Costensem, Stanislaum Zydowcam loco domini palatini, Stanislaum Slap loco iudicis, Petrassium Sekirkam loco subiudicis, Petrassium Gorzinski loco vexiliferi, Ianussium Iurkowski, Andream Boyanowski et Iacobum Cotoweszki celebratum anno domini M° CCCCXIIII ° (d. 13 Decembris 1414). 123. (Kośc. IV fol. 11). Item Stanislaus Zydowca vice domini [sub] came- raii coram iudicio recognouit, quod dominus Iacobus Cotoweski nobilitatem suam cum testibus demonstrando approbauit circa crucetn iuramento erga Laurencium Scoraczewski, prout nobilitati sue imputauerat, quod retro fluuium Odram fugam dedisset inhoneste, tamquam lepus de bello wlga- riter et quod captiuatus inhoneste fuisset, [ab] isto ipse se iustificauit testibus circa hoc presentibus, et ideo ipsum circa nobilitatem conserua- uimus et fecimus ipsum similem cuilibet nobili et bono cuilibet bonum wlgariter dobra, super quo adiudicatum soluit. Nota iudicium feria quinta ipso die beati Marci Ewangeiiste per dominos Nicolaum iudicem, Stanislaum Zydowcam loco pala-tini, Petrassium Szekircam loco subiudicis, Petrassium Gorzinski loco vexiliferi, Przeczslaum plebanum Rogoznensem, Iarotham Radzimiensem, Swanthoslaum Carsicensem castellanos et Wi~ sotham de Lang celebratum anno domini Millesimo CCCC° XV (d. 25 Aprilis 1415). 124. (Kośc. IV fol. 41). Item Stanislaus Zydowca vice subcamerarii coram iudicio recognouit, quod Pelka Grzibenski nobilitatem suam circa crucem iuramento cum testibus demonstrauit videlicet Iohanne Chromeczski de Noskowo et Oczeslao Grabyonouski post patrem de clenodio dicto Swinky, Petrassio Cuczinski et Nicolao Zaleski post matrem de clenodio dicto Wsczele, Sandiuogio Brlok(s) de Manczicze et !ohanne Podyeczski de alio clenodio in testimonium, super quo adiudicatum soluit. Nota iudicium feria quinta post conductum Pasce per domi-nos Iohannem de Sczecocini castellanum Lublinensem et capita-neum Mayoris Polonie generalem, Nicolaum de Brodnicza iudi-

cem, Stanislaum Zydowcam loco domini palatini, Petrassium Sekirkam loco subiudicis, Petrassium Gorzinski loco vexiliferi, Iarotham Radzimiensem, Swantoslaum Carssiczensem castellanos, Iaroslaum subcamerarium Kalisiensem celebratum anno domini millesimo CCCC0 decimo quinto (19 Aprilis 1415). 125. (Kośc. IV fol. 36). Item dominus Nicolaus iudex heres de Bro- dnicza iusto et vero iudicio euasit Pelkam Grzibenski pro eo, quod accio- nem fecerat super ipsum, quod sibi nocuisset educcionem per testes nobi- litatis sue [faciens] subcamerarium redire ad iudicium, super quo adiudicatum soluit. Nota terminos particulares feria tercia infra octauam Cor-poris Christi celebratos anno domini M° CCCC°XV° dominis presidentibus Nicolao Czeczorad loco capitanei, Petro de Mel-szino loco iudicis, Iohanne Wągorsky loco subiudicis, Petro de Gunycze loco vexilliferi, Thoma Kosczanka loco subcameraii (d. 4 Iunii 1415). 126. (Pizdr. ter. III fol. 81). In causa Bors de Wrotkowo contra Bronisz de Malgowo alias de Sedlemino dicte partes habent terminum 2um ad proximos terminos pro infamia nobilitatis. Nota terminos particulares feria tercia proxima post festum sancti Iohannis Baptiste anno domini M° CCCCXV0 dominis presidentibus Nicolao Czeczyrad, Petro de Mielszino iudicis, Iohanne de Wangersky subiudicis, Creslao de Grzibowo loco pa-latiniy Toma Cosczanca, Petro de Gunicze vexiliferi (d. 2S Iunii 1415). 127. (Pizdr. ter. III fol.86). Sczeppancowo—Item veniens Troya- nus et recognouit, quod monuit Stanislaum Sczecina de Sczepankowo, cur et quare dedit super se terminum astare nobili Mathie dc Cwalibogowo pro et super infamia nobilitatis, et super hoc iudicatum soluit. Nota iudicium feria tercia infra octauam Concepcionis beate Marie virginis per dominos videlicet Iohannem capitaneum, San-diuogium palatinum, Nicolaum iudicem, Mroczconem subiudicem, Theodricum de Medzichod vexiliferum Poznanienses, Iaroslaum subcamerarium Kalisiensem, Nicolaum de Zydowo castellanum Santociensem, Nicolaum Bauorowski anno domini M° CCCC ° decimo quinto (d. 10 Decembris 1415). 128. (Kośc. IV fol. 84). Item nobilis Gnewko, Sechna conthoralis ipsius et Margaretha heredes in Crayewicze habent terminum tercia die coram domino Rege ad primum ipsius in Poznaniam ingressum, aut ad ter- minos generales, quod prius fuerit, celebrandos cum Ianussio Crayewski pro eo, quod Gnewko obiecit sibi ex parte Margarethe et Sechne, quod esset Arckhv. kom. hist. t. IV. 40

de thoro illegitimo, et ibi debet adducere testes ad expurgandum se pro ista imputacione, et Gnewko ad docendum per testimonium, quod est de thoro illegitimo, prout sibi imputauit, ita qui meliores testes ibi adduxerit, causam suam acquiret et obtinebit bona, que fuerunt Ia-nussy Crayewski, que bona ministerialis debet conputare, ne per Ianussium dissiparentur, rosztruoszonoby etc. Nota iudicium feria quinta ante (dominicam Cantate) diem sancti Urbani per dominos Andream Boyanowski loco domini palatini, Swanskonem de Gilowecz loco domini iudicis, Przemilum loco domini subiudicis, Swanthoslaum loco domini subcamerarii, Przibislaum Grisinensem dapiferum Poznaniensem, Andream Gusz et Arkemboldum Orzelski anno domini M° CCCCXVIto (d. 21 Maii 1416). 129. (Kośc. IV fol. 1240). Item domini iudicio presidentes decreue-runt, quod robiles viri Iohannes et Abraham debent soluere viginti marcas pecunie communis monete poloniealis Iohanni Gorzeskoth eo, quod litte-ram regalem non posuerunt, pro quibus super ipsos termino astiterat circa crucem, prout iurare debuerunt, super quo adiudicatum soluit. 130. (ibidem). Item nobilis Swanthoslaus Noweczki vice domini sub-camerarii coram Tudicio recognouit, quod Ianussius Racziborowski nobi-litatem suam iuramentis circa crucem demonstrauit et approbauit erga nobilem Nicolaum Gil nobilibus viris Symone Gostkowsky et Alberto Surkowski clenodariis post patrem suum proclamacione Vanzikow, Borz-chone Grabya et Nicolao filio Borzchonis clenodariis post matrem ipsius proclamacione Lesnow, Bronissio Cromoliczski et Iacussio Podreczski de clenodio extraneo proclamacione Czolkow, qui iurauerunt pro eo et ipsum in nobilitate sua eonseruauerunt, super quo adiudicatum soluit, pro quo idem Nicolaus Gil luit penas principali trium marcarum et iudicio XIIII marcarum. Nota iudicium dominica die infra octauam Corporis Christi in claustro Corporis eiusdem ante Poznan per dominos Sandi-uogium palatinum Poznaniensem, Mathiam palatinum Kalisien-sem, Nicolaum iudicem Poznaniensem, Ianussium Medzirzeczen-sem, Iarotham Radzimiensem castellanOs, Paskonem subcame-rarium Poznaniensem, Nicolaum Splawski et alios quam plures fidedignos anno domini M° CCCCXVP0 (d. 21 Iunii 1416). 131. (Poz. ter. IV fol. 157). Item Barthossius in Vyalcz residens debet nobilitatem suam demonstrare expurgando erga Saudiuogium Me- linski primis duobus senioribus de suo clenodio post patrem exceptis do- mino Iura et Petro fratre ipsius de Choynicza, qui sic iurabunt; — Rota: Tako nam pomozi boog y swanti crzisz, iako Barthosch yest nasch brath po yego oczczu clenotu trszi weze swyrzcho a pollwa nasczicze zawolana przozny, naszey krwe y nassego sczithu. — Item duobus post matrem senioribus, qui sic iurabunt; — Rota: Tako etc. iako Barthosch yest

nasch brath po yego maczerzy nasse krwe nasczicze Baran, zawolana Iunosch. — Item aliis duobus nobilibus de clenodio extraneo, qui in testi-monium iurabunt; terminus primus ad minores terminos post festum sancti Bartholomei apostoli proximum in sex septimanis, et alium in aliis sex septimanis et [alium in] terciis sex septimanis. Nota iudicium feria secunda infra octauam Corporis Christi per dominos Sandiuogium palatinum Poznaniensem, Nicolaum iudicem, Nicolaum Santociensem, Iarotham Radzimiensem, Swan-skonem Carschiczensem castellanos, Stanislaum Slap. Anno domini M° CCCCXVIto celebratum (d. 22 Iunii 1416). 132. (Kośc. IV fol. 133). Item strenuus vir dominus Sbigneus Marscal- cus regni Polonie nomine procuratorio ex parte Agnetis de Pudliskowicze et Kasse filie ipsius egit super dominas Sechnam et Margaretam de Craye- wicze pro eo, quod ipsas diffamant, confundunt dicentes, quod Agnes cum Iaskone patruo ipsorum perseuerans in adulterio Kassam et alios pueros ipsius secum habuisset non secundum statum matrimonialem, et ipsa Agnes parata est probare presbiteris et aliis probis hominibus, quod Iaksoni fuit uxor legitima patruo ipsarum et Kassam cum aliis pueris suis habuit secum existens sibi uxor per presbiterum copulata; domine autem Sechna et Margaretha per ipsarum procuratorem ad accionem sic respon- derunt: fatemur hoc, quia dicimus, quod Agnes cum Iaskone patruo nostro existens in adulterio Kassam et pueros alios ipsius habuit, nam patruus noster primam uxorem legitimam viuentem a se repulit, cum Agnetem ad se recepit et mansit cum ea ad quinquaginta annos, uxore ipsius prima legitima viuente, que primo septem anni sunt, sicuti obiit, absque marito suo legitimo Iaskone patruo nostro manens, quod parate sumus probare nobilibus terrigenis, presbiteris et aliis probis hominibus, quod Agnes Iaskoni patruo nostro non fuit uxor legitima, sed in adulterio secum manens Kas- sam et alios pueros suos habuit procreatos, nam eciam pro eo fuit in excommunicacione multis annis, prout extat notorium multis bonis homi- nibus. Dominus vero Marschalcus iterato ad hec dixit: domini dilecti, Agnes non negat, quod Iasko patruus ipsarum potenter et violenter ipsam rece- perat et tenuit circa se contra ipsius voluntatem, quia erat hospes et aduena non habens, qui pro ea loqueretur, sed cum Iaskoni prima uxor ipsius legitima obiit, tunc Iasko et Agnes inierunt ad ecclesiam Pozna- niensem et obtinuerunt absolucionem, obtenta absolucione Agnes aggregans pueros suos ad se Iaskoni patruo ipsarum per presbiterum est copulata, alias widana. Nota iudicium feria tercia proxima post Bartholomei in castro per nobiles videlicet Wygandum burgrabium, Stanislaum Slap loco domini palatini, Iohannem Potrowsky loco domini iudicis, Nicolaum loco domini subiudicis celebratum sub anno domini M°CCCC°XVI° (d. 2S Augusti 1416). 133. (Poz. ter. IV fol. 162°). Item quod dum coram eisdem suppariis tunc iudicio regali in castro Poznaniensi presidentibus Sandiuogius de Me- Hno Barthosium de Byeicz vituperiose nota infamie deprauasset significans

asserensque ipsum de non nobili, sed de ignobili et rustica progenie proces-sisse, tandem recepto per eundem Barthosium de Bylcz ad expurgandum termino peremptorio et finali ipsoque termino veniente ipse Barthosius in contrarium assercioni dicti Sandiuogy Melinsky negans affirmabat, quod ita nobiliter genitus esset, sicut aliquis inter terrigenas et nobiles regni Polonie, in quo eciam iuxta consuetudinem nobilitatem suam efficaciter approbauit referens pro re certa, quod proclamacio ipsius esset Proszna clenotu trszy veze swyrchu a lew przes glowy na sczicze asseruit debere se portare, quod eciam Barthosius predictus de Byelcz in termino peremptorio huius-modi per fratres ipsius, quos in testimonium perduxit, ut supra in libro est conscriptum, duobus fratribus senioribus post patrem et aliis duobus similiter senioribus post matrem, item aliis duobus de clenodio extraneo [comprobauit]. Qui fratres ipsius pro ipso more solito sub fide et honore iuramento corporali tacta cruce sacramentum prestiterunt affirmantes, quod idem Barthosius de predictorum ipsorum clenodio esset, ut prefertur. Nota iudicium feria quinta ante diem decollacionis beati Iohannis per dominos Nicolaum burgrabium in Costen, Ma~ ternam de Oszek loco domini palatini, Swanskonem de Gilowecz loco domini iudicis, Przemilum loco domini subiudicis, Swantho-slaum loco domini mbcamerarii, Przibislaum Grisinensem dapife-rum Poznaniensem, Paszkonem venatorem Kalisiensem (Arkem-boldum Orzelski et Nicolaum Granowski) anno domini Millesimo CCCC0 decimo sexto (d. 27 Augusti 1416). 134. (Kośc. IV fol. 149). Item nobilis Miroslaus et Iohannes heredes in Vilkouicze accionem fecerunt super Martinum Gogolewski pro eo, quod dixisset ipsis, quod essent filii meretricis et mater ipsorum esset meretrix; et ipse negauit, quod hoc dixisset; ideo ipsos circa honorem ipsorum do-mini iudicio presidentes conseruauerunt, super quod adiudicata soluerunt. 135. (ibidem. fol. 149o). Item nobilis Swanthoslaus loco domini sub-camerarii coram iudicio recognouit, quod Petrus Gosczeyewski primis duobus nobilibus Iohanne Podrzeczski et Iacussio Podrzeczski proclama-cione Czolkow post patrem senioribus rubeum bouem super clipeum gerentibus, qui sic iurauerunt etc; item duobus nobilibus de clenodio Czassa Thomislao Vnanczski et Martino Vnanczski et aliis duobus nobili-bus Czeslao Grawecz et Bartholomeo [de] Grabowecz de clenodio Wsczele in testimonium ductis suam nobilitatem iuramento circa crucem demon-strauit et sic se in nobilitate sua conseruauit et mundum fecit erga nobi-lem Ianussium Corczbog de Zawady et ipsum fecit iustum, super quo adiudicatum soluit. Pendet terminus pro penis, quando dominus iudex in Costen constituetur in terminis minoribus pro diffinitiua =Dedit, pro-misit dare. = Nota iudicium particulare feria tercia ante Jestum Symonis et Iude apostolorum per dominos videlicet Andream Krupkam loco burgraby, Stanislaum Slap loco domini pallatini, Iohannem heredem de Potrowo loco domini iudicis, , Nicolaum Sekirkam

loco domini subiudicis anno domini M° CCCC°XVII° ante domum arcuficis (d. 26 Octobris 1417). 136. (Poz. ter. V fol. 280). Item pendet terminus peremptorius inter Laszotham de Neynyno heredem et discretum Stephanum heredem in Syra-cowo heredem de ibidem pro diffamia, prout in citacione continetur. 137. (ibidem). Item pendet terminus peremptorius inter Iacussium heredem de Neyuyno et Iohannem de Iardanouicze heredes eciam pro diffamia, et prout citacio dicit. Nota terminos particulares feria tercia proxima post domi-nicam Letare anno domini Millesimo CCCC0 XVIII0 Pysdry celebratos dominis iudicio presidentibus Iaroslao de Ruchoczyno burgrabio Pysdrensi, Derslao de Grzybowo palatini vice, Iacca de Wilczyna iudice. Thomislao de Nadarszycze subiudicis, Iaroslao de Cosczanka subcamerarii, Petro de Gunycze vexltiferi vicesge-rentes (d. 8 Marcii 1418). 138. (Pizdr. ter. IV fol. 3). Induccio nobilitatis — Petrassius Grabyanowsky filius Henrici debet ducere testes contra nobilem Andream de Gora pro infamia nobilitatis duos seniores de clenodio Zwynky de regno Polonie si sunt, si non sunt, extunc quos poterit de suo clenodio Zwynky post patrem, duos post matrem de clenodio Czolkow et duos in testimonium, terminus iuramenti primus in sex septimanis, secundus, in aliis sex septimanis, peremptorius in decem et octo septimanis.— Rotha primorum dominorum post patrem: Tako gim etc. yako tho swyadczo ysze Poytrasz iest nasego sczitu y naszey crwey slachetne y naszego za-wolanya Swynek po oczsu. — post matrem: tako gym etc, yako tho swyadczo, yako Yadwiga Pyotrowa matka bila nasza szyostra naszey crwey szlachetne y naszego zawolanya Czolcow, — et duo in testimonium: yako Pyotr iest po oczsu Swynek a po maczerzy Czolcow. Nota terminos particulares feria tercia ipso die Inuencionis sancte Crucis sub anno domini M° CCCC0 XVIII0 Pysdry cele-bratos dominis iudicio presidentibus Mathia Coyth de Dambno castellano Naclensi, Iaroslao de Ruchoczino burgrabio Pysdrensi, Derslao de Grzibowo palatini, Iacussius Iacca de Wilczino iu-dice, Bodzantha de Chlapowo subiudice Kalisiensi generalibus, Thoma de Nadarszicze subiudicis, Iaroslao de Kosczanky subca-merarii, Petro de Gunicze vexilliferi vicesgerentes (d. 3 Maii 1418). 139. (Pizdr. ter. IV fol. 23°). Induccio nobilitatis Rasze-wy - Testes Mathie de Raszewy contra nobiiem Barthossium de magna Coszmyn pro infamia nobilitatis, qui debet ducere post suum patrem se-niores, si sunt de clenodio Grabye, et duos post matrem de clenodio Wanszyky, et duos in testimonium, terminus primus in sex septimanis,

secundus in aliis sex [septimanis], peremptorius in decem et octo septi-manis; — Rotha primorum dominorum : Tako gym etc. yako tho swyad-czo ysze Maczey iest naszego sczytu nasz brath nasze crwey y naszego zawolanya Grabye, — alii duo post matrem: Taco gym, yako tho swyad-czo ysze Maczey iest nasz brath po maczerzy naszey crwey y naszego zawolanya Wanszykow; — ultimi in testimonium. 140. (ibidem fol. 240). Nobilitatis Petrassii expurgacio de Grabyanowicze — Nota, veniens nobilis Iaroslaus de Cosczanky vice sub- camerarii et recognouit publice per expressum, quomodo nobilis Petrassius de Grabyonowycze produxit suos testes circa ymaginem crucifixi contra nobilem Andream de Gora pro infamia nobilitatis post patrem de clenodio Swynky et duos post patrem de clenodio Czolcow et duos in testimonium, qui omnes iuramenta prestiterunt, quod idem Petrassius de vera nobilitate videlicet post patrem, ut premittitur, Swynek, post matrem Czolcow extat oriundus; nos vero [vice] subcamerarii audita confessione unicuique volentes facere prout tenemur sufficiens iusticie complementum sentenciauimus adiudi-cantes prefatum Petrassium fore verum nobilem temporibus euiternis omni-bus contradicentibus silencium perpetuum iniungentes, super quo iudicatum soluit, racione cuius idem Andreas penam trium marcarum pecunie com-munis racione pocupu incurrit Petrassio antedicto, quas soluat in sex septi-manis sub penis iudicialibus magnis. 141. (ibidem.) Gora pocup — Item Andreas de Gora penam XIIII marcarum iudicio incurrit erga nobilem Petrassium de Grabyonowicze incurrit pro infamia nobilitatis. Nota terminos particulares feria tercia post festum sancte Trinitatis sub anno domini M° CCCC0 XVIII0 Pysdry cele-bratos dominis iudicio presidentibus Przibisiao de Gryszyna da-pifero Poznaniensi, Iaroslao de Ruchoczyno burgrabio Pysdrensi Derslao de Grzybowo palatini, Nicolao de Strzelcze iudicis, Tho-mislao de Nadarszycze subiudicis, Iaroslao de Cosczanky subca-merarii, Petro de Gunycze vexilliferi vices-gerenies (d. 24 Maii 1418). 142. (Pysdr. ter. IV fol. 30o). Raszewy — Nota veniens persona- liter nobilis Iaroslaus de Cosczanky subcamerarius et recongnouit, quomodo nobilis Mathias de Raszewy produxit suos testes circa ymaginem cruci- fixi duos de clenodio Grabye post patrem et duos de clenodio Wanszyky post matrem et duos in testimonium secundum ius et consuetudinem regni Polonie contra nobilem Barthossium de magna Coszmin pro infamia nobi- litatis, qui iuramentum prestiterunt corporale, quia idem Mathias est post patrem de clenodio Grabye et post matrem de clenodio Wanszyky vera nobilitate extat ortus et procreatus ipsum verum nobilem asserentes. Nos itaque dicti Iaroslai subcamerarii audita confessione eundem Mathiam ve- rum nobilem adiudicauimus approbantes omnibus contradicentibus silencium perpetuum iniungentes, et iudicatum soluit; item idem Barthossius eidem Mathie penam trium marcarum dictam pyatnadzescze incurrit, (quas) soluat in duabus septimanis unam marcam et sic consequenter vel totum simul in sex septimanis sub penis iudicialibus magnis, et iudicatum soluit.

Nota iudicium feria quinta infra octauas Visitacionis Marie in domo Luce ciuis Poznaniensis per dominos videlicet lohannem de Sczekocini capitaneum maioris Polonie ei Sandiuogium Po-znaniensem, Mathiam Kalisiensem palatinos, Ianussium castella-num Kalisiensem, Mroczkonem subiudicem Poznaniensem, Dobko-nem Malsky capitaneum Dobrinensem, Dobrogostium Schamotu-liensem, Cusch Golouyeczsky anno ut supra (d. 7 Iulii 1418). 143. (Poz, ter. V fol. 96). Myedzychotsky Teodrici. — Item veniens Andreas heres de Voyanicze proposuit iudicialiter erga strenuum Teodricum de Myedzychoth heredem, quod inputasset sue nobilitati alias naganil, et ipse dominus Teodricus sic respondit: ego non inputo tue nobi- litati, sed si quod dixi, hoc dixi ex ira; tandem domini iudicio presidentes manserunt dictum Andream circa suam inviolabilem nobilitatem, super quo adiudicatum soluit. Nota iudicium particulare feria tercia ipso die sancti Nico-lai anno domini millesimo ut supra presentibus dominis Iohanne de Sczekocini capitaneo maioris Polonie, Mathia de Wąszosze pallatino Kalisiensi, Nicolao de Bloczyszewo iudice, Mroczkone de Cleszczewo subiudice Poznaniensibus, Nicolao de Goląbyewo burgrabio Poznaniensi, Stanislao Slap loco domini pallatini, Iohanne Pyotrowsky loco domini iudicis, Nicolao Sekirka, Andrea Crupka in stuba castri (d. 6 Decembris 1418). Nota iudicium in crastino dominos per eosdem presente do-mino Dobrogostio Szamotuliensi, Sandziwogio palatino Poznaniensi, Dobrogostio de Glupom (s) subcamerario (d. 7 Decembris 1418). 144. (Pozn. ter. V fol. 125°). Item domini iudicio presidentes recon- gnoscunt, quia veniens nobilis Iohannes Iarognewsky coram ipsis recognouit, quia dixit coram domino Rege, quod Nicolaus Bandlosky non fuit in magno bello et non bellauit. Tandem Nicolao ad hoc domini fecerunt respondere, et ipse sub hac forma respondit: domini graciosi, ego fateor, quod in magno bello non bellaui et hoc ideo, quia fui infirmus vera et non falsa infirmitate, et super hoc habeo testes nobiles terrigenas vide- licet Stephanum Rzeszotarewsky, quem misi ad dominum Dobrogostium Szamothuliensem et Iaroslaum Tarnowsky, ad dominum Nicolaum Carnkow- sky iudicem quem misi, qui fuerunt seniores capitanei in eodem vexillo, sub quo et ego eram et hoc feci ante bellum timens, ne essem suspectus, et alios habeo in testimonium, qui mecum erant sub eodem vexillo et qui semper circa meam infirmitatem fuerunt; et secunda vice eosdem destinaui capitaneos ad predictos precustodiens se ante bellum, quia fui magna infirmus infirmitate. Tandem domini dicte cause presidentes decre- uerunt, ut adduceret dominum Dobrogostium, qui deberet recognoscere, si se factum ita habet, ut ipse dicit. Et veniens dominus Dobrogostiu coram dominis recognouit, quod ipsum prevenit bina vice existens in insrmitate ante bellum. Deinde domini exaudita recongnicione domini Dofirogostii decreuerunt, quod Nicolaus Bandlewsky debet se de predicto factb expur- gare per iuramentum illorum dominorum, qui fuerunt in legacionibuso ab ipso

ad predictos capitaneos et aliorum, qui fuerunt penes ipsum sub eodem vexillo, quod et fecerunt. Et veniens Derslaus loco subcamerary iudicio presidens coram dominis recognouit, quod idem Nicolaus Bandlewsky debite dictos duos nuncios et alios, qui ipsius magnam infirmitatem sciue-runt, perduxit, qui in hunc modum iurauerunt, quod propter veram suam infirmitatem non potuerunt bello interesse. Et fecit ipsum idem subcame-rarius in predicta causa iustum et expurgatum, et domini dicte cause pre-sidentes fecerunt ipsum iustum et laudabiliter expurgatum. Nota iudicium particulare feria tercia post dominicam Vo-cem iocunditatis anno domini Millesimo quadringentesimo decimo nono per dominos Iarandum de Baworowo burgrabium Pozna-niensem, Stanislaum Slap loco domini palatini, Iohannem de Potrowo loco domini iudicis, Nicolaum Sekirkam loco domini subiudicis, Nicolaum Bądlewsky (d. 23 Maii 1419)- 145. (Poz. ter. VI fol. 8). Mosticius pena — Veniens ministe- rialis coram iudicio recognouit, quod nobilis Andreas Crupka de Skorzewo debite perduxit suos testes circa crucem aduersus strenuum Mosticium de Dupewo heredem castellanum Poznaniensem pro eo, quod nobilis Nico- laus Badlewsky nomine suo cum littera procuratory litteram suam depra- uauit, alias naganil super centum marcarum latorum grossorum infra sex septimanas sub penis trium marcarum iudicio totidem et actori. Et pro ista deprauacione luit Crupcze tres marcas, quas debet soluere infra sex septimanas sub similibus penis iudieio et actori, super quo iterum adiudi- catum soluit; sed pro penis regalibus debent domini maiores dominos requirere, que fiant tales pene pro deprauacione, et iudicio luit octo scotos, quos soluet, ut est moris, sub penis conswetis similibus. Nota in presencia domini Regis ipso die beati Laurency mar-tiris gloriosi anno domini millesimo quadringentesimo decimo nono per dominos Sandiuogium de Ostrorog palatinum Poznaniensem eP capitaneum Maioris Polonie, Coth Naklensem castellanum, Ia-roslaum subcamerarium Kalisiensem, Theodricum de Medzychod, Iarotham de Wilkowo (d. 10 Augusti 1419). 146. (Poz. ter. VI fol. 11). Ibi veniens Ianussius dictus Cosmalcz iu- dicialiter proposuit erga nobilem Nicolaum Badlewsky, quod contra suam nobilitatem dixisset ipsum deprauando, quod non esset de nobili genere, sed de rustica procreatus; veniens idem Nicolaus sic respondit dicens : ego fateOr, quod dixi; quia michi non esset satis bonus; tandem domini iudicio presidentes adiudicauerunt, quod Ianussius Cusmalcz deberet se de tali deprauacione et imputacione expurgare iuxta iura hospitalia alias Gosczin- nym prawem; modo idem Ianussius dixit et asseruit se esse nobilem de genere patris atque matris referens pro re certa, quod esset proclarnacione alias zawolana Gero, Genelogie uero alias postacy Syczinsky, clenodium uero trium parcium alias stuky in clipeo et glaucum signum alias szolti strich eiusdem clipei; terciam partem clipei rubeam et hoc primo post ipsius patrem; de matris autem genere se asseruit esse Cirmenscy clipei rubei et albi signi, alias strich slomoni fractum post patrem sue

matris. Tandem domini iudicio presidentes assignauerunt sibi spacium ex-purgacionis sex pro primo, sex pro secundo, et.sex. peremptorio pro tercio terminis, quod debet litteram sigillatam portare a iudicio de Grothkowo, quod sit de eodem genere post patrem ut supra duobus fra-tribus senioribus, post matrem similiter duobus senioribus fratribus, et duobus ex alio tercio clenodio quomodocunque, qui debent deponere per iuramentum corporale tacta cruce, quod sit de talibus generibus; sequitur rota et primo post patrem; — Rota: Taco gim pomoz etc. ysz Ianusz yest postal snaszey krzwe postacy y sczytu Syczinsky ysznaszego zawowo-lana (s) Gero; — post matrem vero Cirmensky zawolana czirwonego sczytu simihter iurant ut priores; extranei uero duo iurant: ysz yest slachetny po-oczczu ypomaczerzy. Nota terminos particulares feria quinta proximum ante fe-stum sancti Martini Pontificis sub anno domini M° CCCC°XIX° Gnezne celebratos dominis iudicio presidentibus Iohanne Tarnka burgrabio Gneznensi, Iohanne Cosa vicepalatini, Iacussio Iacca de Wylczyna iudice, Dobeslao de Iankowo subiudice. Derslao Toporek subcamerarii, Iohanne Sobyeiucha vexilliferi vicesgeren-tibus (d. 9 Novembris 1419). 147. (Gniez. 1 fol. 70). Colaczkowo — Nota constitutus Derslaus Toporek vicesubcamerarius Gneznensis et reddidit ius recognoscens, quo- modo nobilis Petrus de Colaczkowo emendauit et expurgauit se de infamia nobilitatis ad instanciam Pyethnonis filii Ade heredis de Swyrczkowcze sibi per eundem illata suis testibus, quos produxit ad instanciam eiusdem videlicet. de quatuor clenodiis, qui testes tacta ymagine crucifixi iuramen- tum prestiterunt corporale, quia idem Petrus est de propagine patris, clenody Socole, de propagine matris Wczele, de awa sua videlicet patris sui patre (s) de clenodio Bylyna, de awo videlicet patre (s) sui patris de clenodio Czeuya extat genitus et ex propagine nobilitatis de dictis clenodys procreatus. Nos itaque dicti vice subcamerarii audita confessione sentencia uimus adiudicantes eundem Pefrum de propagine nobilitatis fore procreatum, omnibus contradicentibus perpetuum silencium iniungentes; et super hoc iudicatum soluit. Nota iudicium particulare feria tercia post festum Katherine anno ut supra in castro Poznaniensi per dominos Ierandum de Baworowo burgrabium Poznaniensem, Mroczkonem de Clesczewo subiudicem, Nicolaum de Baworowo, Stanislaum Slap loco pala-tini, Bogussius de Gora loco iudicis, Derslaum de Boianky loco subiudicis dominorum (d. 28 Novembris 1419). 148. (Poz. ter. VI fol. 28). Colensky — Item pendet terminus ad secundum felicem aduentum ad Poznan domini capitanei tercia die post ipsius ingressum inter strenuos Theodricum de Myedzichod et Dobrogo- stium de Colno heredes pro eo, ut habuerunt terminum hodie date pro omnibus causis, quia dominus Rex direxit litteram, quod non deberet Archiw. kom. hist. t. IV. 41

iudicari dominus Dobrogostius cum Theodrico usque ad aduentum domini Regis post ipsius primum Poznan felicem ingressum, sed cum notarius litteram legebat, dixit, quod ista littera est subscripta alias potpiszana alia manu et incausto; ideo nos dedimus istam litteram caute seruare ad aduentum secundum ut supra capitanei in causis eorum, ut in libro supra sunt scripte. Nota terminos particulares feria 3a proxima ante festum sancti Andree apostoli gloriosi sub anno domini M° CCCC°X nono Pisdry celebratos dominis iudicio presidentibus Mathia Coyth de Dambno castellano Naclensi, Petrassio de Melszino capitanei, Swaschone de Goliczewo palatini, Swaschone de Clan-dowo iudicis, Mathia de Slawanczino subiudicis, Mathia de Pa-ruszowo subcamerarii, Andrea de Bernika vicesgerentibus (d. 28 Novembris 1419). 149. (Pysdr. ter. IV fol. 146). Srapky — Nota veniens Mathias de Parusowo fvice] subcamerarii recognouit iudicy in facie, quomodo testes nobiles Nicolai de Szrapky iuramentum prestiterunt corporale, quos produxit ad instanciam nobilis Nicolai de Orzeskowo pro infamia nobilitatis sibi per ipsum iniuncta et imputata, qui testes duo primi de clenodio Iunossze ex parte patris, et alii duo de clenodio Wczele ex parte matris, vltimi vero duo in testimonium iuxta terre consuetudinem iurauerunt, quia idem Ni-colaus de propagine patris de clenodio Iunosze, de propagine matris de clenodio Wczele extat vera nobilitate procreatus et exortus. Nos itaque ministerialis audita confessione sentenciauimus adiudicantes eidem Nicolao veram nobilitatem ipsum de clenodiis pretactis fore exortum approbantes, omnibus contradicentibus silencium perpetuum iniungentes, racione cuius infamie prenotate idem Nicolaus de Orzeskowo penam trium marcarum racione pocupu incurrit eidem Nicolao de Szrapky sepedicto, quas soluat in sex septimanis sub penis magnis, et iudicatum soluit. 150. (ibid. fol. 1460). Pocup-Orzeskowo — Item idem Nicolaus de Orzeskowo iudicio penam XIIII marcarum. (z. p.). 151. (ibidem.) Pocup-Orzeskowo Item idem Nicolaus de Orze-skowo penam XIIII marcarum iudicio gracia eiusdem infamie incurrit. (z. p.). Nota iudicium feria quinta post dominicam Letare Iherusa-lem in superiori palacio castri Costenensis per dominos (Iohan-nem de Morca Carsiciensem) Zachariam de Pyascowo burgrabium Costenensem, Swanthoslaum de Gylowecz Carsiciensem, Nicolaum de Neparth Crzywinensem castellanos, Maternam de Ossek loco palatini, Stanisiaum Surcowsky loco iudicis, Derslaum Boyanski loco subiudicis Iohannem de Morca, Gardzynam de Brzesze anno MoCCCCXXo(d. 21 Marcii 1420).

 152. (Kośc. VIII fol. 37). Educcio nobilitatis Troyani erga Sulewsky — Item Troyanus de Mirzewo super sex septimanis pro primo et in sex pro secundo, et in sex pro tercio peremptorio terminis debet suam nobilitatem demonstrare erga Ianussium Sulewski, qui sue nobilitati derogauit, sic quod idem Troyanus debet duos bonos post suum patrem de ipsius proclamacione dicta wlgariter Corabyow constituere, et duos eciam bonos post ipsius matrem eciam eiusdem proclamacionis wlgariter Corabyow et alios duos bonos de clenodio extraneo, qui medio iuramento pro eo iurabunt in hunc modum; primi duo post patrem sic: Iaco Troyan gest prawy nasz brath, po gego oczczu ysnasze krwy wyszedl y sznaszego clenotu Corabyow, czszo mv Ianusz Sulewsky naganil, — alii duo post matrem: Iaco Troyan gest prawy brath nasz po gego maczerzy; ceteri ut supra: — alii duo extranei: iaco to swatcza ysz troyan gest prawy szlachczicz po oczczu y po maczerzy, czszo mv Ianusz Sulewsky naganil. Nota iudicium feria quinta in octaua Corporis Christi anno XX0 per dominos Swanthoslaum de Gylowecz Carsiciensem, Ia-rotham de Wilkowo Radzimiensem castellanos, Andrich Boya-nowski loco burgraby, Materna de Ossek loco d. palatini, Stani-siaum de Surcowo loco domini iudicis, Andream Rogalinsky loco subiudicis, Nicolaum olim Polozeyewsky loco subcamerary, Lasscz de Byeganowo tenutario domini Episcopi in Crobya (d. 13 Iu-nii 1420). 153. (Kośc. VIII fol. 62o). Sulewsky cum Troyano. Rex in Costen. Generales — Item veniens Nicolaus Polozeyewsky loco do-mini subcamerarii coram iudicio recognouit, quod cum Troyanus, cui Ianus-sius Sulewsky derogauit, duos testes post ipsius patrem iuramento produxit alias stryky educendo suam nobilitatem et cum duos alios debuit perdu-cere ex parte matris et flectebant genua, tunc Ianussius dixit: domine subcamerary, demonstrando vnum istum ducit post matrem, et ipse est sibi frater patruelis germanus; et isti duo ceperunt iam rotam dicere alias roczicz et ceperunt multas narraciones alias gathky habere; tunc subcamerarius exaudiens ipsorum narraciones dixit actori: vis isto acquirere; et ille respondit: volo, da michi ad dominos pro lucro et perdito; et alia pars dixit: nolo hoc, sed volo iurare, quia hoc vadit pro honore; et ipsis dedit subcamerarius ad dominos iudicy, quibus ultra domini dederunt ad diem tercium post Serenissimi principis domini Regis primum in Costen feli-cem ingressum super diffinitiuam, si constituetur, si non, tunc ad terminos generales. Nota iudicium feria quinta ipso die Decollacionis sancti lo-hannis anno XX0 per dominos Zachariam de Pyascowo burgra-bium in Cosczan, Materna de Ossek loco domini palatini, Stani-slaus Surkowsky loco domini iudicis, Albertus Rogala vice domini subiudicis, Nyemerza Blysiczsky, Iaroslaus Iarognewsky, Stani-slaus Slap, Andreas Boyanowsky (d. 29 Augusti 1420).

154. (Kośc. VIII fol.87). Iohannes Chwalcowsky olim erga Michaelem Rogowsky — Item veniens Iohannes olim Chwalcowsky egit super Michaelem Rogowsky, quod sue nobilitati derogaret, qui respon- dit: ego sue nobilitati non derogaui, et sic nos audita responsione partis mansimus predictum Iohannem circa suam nobilitatem, super quo adiudi- catum soluit, Nota iudicium feria quinta infra octauas sancti Martini con- fessoris anno XX0 per dominos Zachariam de Pyascowo bur- grabium in Costen, Stanislaum de Surkowo, Maternam de Ossek, Andream Rogalinski, Nicolaum olim Polozeyewsky, Andreas Boyanowsky loco etc. (d. 14 Novembris 1420). 155. (Kośc. IX fol. 5o). Item veniens Iohannes de Choczessewa egit iure super nobilem Hinczkam Scapam, quod sue nobilitati derogaret, extunc idem Hinczka respondit, quod sue nobilitati non derogauit, extunc domini iudicio presidentes manserunt ipsum penes suam nobilitatem, super quo adiudicatum soluit. Anno M° CCCC°XXI°. Nota terminos particulares feria tercia proxima post octauas Epyphanie domini anno eiusdem M° CCCC ° vicesimo primo dominis iudicio presidentibus Mathia Coyth de Dambno castellano Naclensi, Iohanne de Qwyatkowo iudice Ka-lisiensi, Petrassio de Melszyna capitanei, Swyanskone de Gol-czewo palatini, Bogussio de Prussi iudicis, Mathia de Slawyan-czyno subiudicis, Przemil de Bernaatky subcamerarii [vices-ge-rentibus] (d. 14 lanuarii 1421). 156. (Pizdr. ter. V fol. 275), Coszmin — Nota personaliter con- stitutus prouidus Petrus prothoconsul de magna Coszmin et expurgauit se ac iustificauit in facie iudicii de infamia alias naganyenye ad instanciam nobilis Barthossy de Curnik, quam infamiam dictus Barthossius eidem Petro intulerat dicens, quod esset traditor et proditor ciuitatis Cozmynensis, et sic ius decreuerat eundem Petrum prothoconsulem sex testibus expur- gari, qui dum eosdem testes producere debuit, tandem nominatus Bar thossius tribus ex dictis testibus infamiam inpinxerat, qui testes se me- diantibus litteris Ciuitatis Cozminensis, in qua demorari videbantur, se ex decreto dominorum iudicio presidencium expurgauerunt, quibus expurgatis prenotatum Pttrum prothoconsulem iustificatum et expurgatum sentenciaui- mus et decreuimus de infamia prenotata; et super hoc iudicatum soluit. Nota iudicium particulare feria tercia post Ramispalmarum dominicam anno domini Millesimo quadringentesimo vicesimo primo in domo monachorum fratrum Predicatorum per dominos Andream Crupkam de Skorzewo loco burgraby, Mroczkonem de Klesczewo subiudicem Poznaniensem, Stanislaum Slap loco pala-tini, Nicolaum Czeczerath loco iudicis Derslaum Boyansky loco subcamerarii dominorum (d. 18 Marcii 1421).

157. (Poz. ter. VI fol. 136). Materna — Item veniens nobilis de Boyanky presidens iudicio loco domini subcamerarii coram iudicio reco- gnouit, quod nobilis dominus Matherna dictus Budisyn de Krasquo debite perduxit suos testes circa crucem per iuramentum corporale videlicet duos fratres scniores de clenodio flaminum alias plomeneu et proclamacione Budisyn, et de omnibus quatuor clipeys, qui tacta cruce iurauerunt, quod sit de genere ipsorum et frater eorum vere nacionis, et in hoc laudabiliter se expurgauit erga nobilem dominum Nicolaum Watham de Traczanky, qui sue nobilitati imputauerat, quod de patre non esset nobiliter procrea- tus; modo ipso sic expurgato de predicta imputacione, idem Derslaus Pothcomorze fecit ipsum iustum nobiliter aclaudabiliter de omnibus quatuor clipeis procreatum; et similiter domini iudicio presidentes fecerunt ipsum dignum nobilitate et nobihter procreatum, super quod iudicatum soluit; et idem Nicolaus Watha luit iudicio quatuordecim marcas et Materne tres marcas latorum grossorum, quas debet soluere iudicio infra duas septima- nas et Materne infra sex sub penis magnis regalibus, et istas pecunias debet reponere aput notarium. Nota iudicium feria quinta proxima post dominicam Iubilate anno eic. vicesimo primo per dominos Swanthoslaum de Gilowecz Carsiciensem, Iarotham de Vilkowo Radzimiensem castellanos, Zachariam de Piascowo burgrabium Costinensem, Maternam de de Ossek loco domini palatini, Stanislaum de Surkowo, Andream Rogala loco vestri (s), Nicolaum olim Polozyewsky loco subca-merarii Pelkam de Grzibno loco vexilliferi (d. 17 Aprilis 1421). 158. (Kośc. VIII fol. 157°). Derogacio Nicolai Pyanowsky — Item venicns Nicolaus Pyanowsky egit super Iohannem et Nicolaum Bu- cowniczsky, quod sue nobilitati derogarent, dicentes, quod non esset satis bonus et quod esset rusticus post patrem et matrem, et sic decreuimus, quod suam nobilitatem expurgaret, qui dixit, quod post patrem esset Czol- cow, qui bouem gerunt in clipeo, et post matrem dixit, quod awnculi non essent hic in regno et non posset scire, cuius esset post matrem clenody, tunc decreuimus, quod super tercios terminos debet clenodium dicere post suam matrem; Bocowniczsczy Sandiuogio Brlok causam comiserunt usque ad litis decisionem et ipse iterum Brlok obligatus est ex parte ipsorum, si aliquas penas incurrerent, Sandiuogius eas debet persoluere. Nota iudicium burgrabii Costensis ex commissione domini capitanei per ipsum Zachariam Pyascowsky burgrabium in Co-sten, Derslaum olim Dambrowsky iudicem per burgrabium col-locatum et Przetpeikonem Sroczsky in minori pallacio castri Co-stinensis feria quaria in crastino beate Marie Magdalene anno domini Millesimo quadringcntesimo vicesimo primo (d. 23 Iulii 1421). 159. (Kośc. IX fol. 1220). Item nobilis Milesza Pudliscowsky iusto iudicio euasit nobilem Ianusium Crayewsky, qui ipsum citauerat pro eo, quod sibi mala verba intulisset dicens ipsum esse male genitricis et spu-

rionem, hoc Milesza sibi negauit et euasit ipsum, super quo Milesza adiu-dicatum soluit, et ibidem statim Ianusius Crayewsky stans coram iudicio nobili Milesy Pudliscowsky dixit; quidcunque michi dixisti, hoc comedisti et deuorasti in tuum guttur, et ibi statim Milesza per suum procuratorem fecit accionem super Ianussium Crayewsky, quod michi dicit coram iudi-cio, quod ego comederem et deuorarem in meum guttur, (et ipse sibi re-cognouit, quod sibi dixit; tunc Milesza dixit: domine iudex, utrum michi penas luit, ex quo michi recognouit; et ibidem dedimus eis ad vestrum decretum, ibi vestra dominacio decernat inter illos, utrum sunt pene et vtrum sibi luit, an non; — terminus tercia die post felicem domini capita-nei in Costen primum ingressum). Nota iudicium domini capitanei feria sexta ante Purifica-cionem beate virginis Marie anno XXII0 per dominos Sandiuo-gium de Ostrorog palatinum Poznaniensem et capitaneum maioris Polonie et Przibislaum de Brenno dapiferum Poznaniensem, Mo-sticium de Stanssewo castellanum Poznaniensem, Zachariam de Pyascowo burgrabium Costenensem, Maternam de Ossek loco domini palatini, Stanislaum de Surcowo loco domini iudicis, Pelcam de Grzibno vexilijeri, Ianussium Cluczewsky, Stephanum Rzessotharzewsky et Petrum Urbanowsky (d. 30 Ianuarii 1422). 160. (Kośc. X fol. 5). Derogacio Andreede Gorzicze — Item veniens nobilis Andreas de Gorzicze egit super nobilem Mathiam de Brodnicza heredem pro eo, quod sue nobilitati derogaret, qui respondit; quid dixi, dixi, quia post patrem suum non est michi bonus, nec est nobi-lis, sed post matrem sibi non derogo, quia scio eum esse nobilem, extunc decreuimus, quod se post patrem duobus testibus debet educere et pur-gare suam nobilitatem et duobus testibus extraneis, qui iurabunt ut infra, sed quia idem Andreas dixit, quod patrui sui non, essent in regno, sed in ducatu alias w Kxanstwe, ideo decreuimus in perfectionem pacis, quod in spacio unius anni et sex septimanarum in Wschowa coram iudicio, adductis suis patruis de ducatu duobus et duobus testibus extraneis, recepto sub-camerario de iudicio regali Costenensi uel iusticiario apud capi-taneum Wschowensem, si subcamerarius non esset, purgabit, et cum habue-rit testes suos paratos, tunc ante dominum Mathiam ministeriali cum littera a notario terrestri sub sigillo citatoria recepta debet auizare, ipse tunc post duas septimanos post preuencionem debet uenire in Wschowam ad audiendum purgacionem et ipse Andreas tunc post duas septimanas, quando ipsum auizabit siue ipso presente siue absente se purgabit. — Rota primorum duorum: Iaco Iandrzey gest prawy nas brath po gego oczczu y sclenotu a ssawolanya Bolczew czsso nossą trzy belty na sczycze y snasse krwye wyszedl, — duo extranei: Iaco tho swatcza; ceteri ut in prima rota. Iudicium feria quinta ante dominicam Inuocauit anno XXII ° per dominos Swanthoslaum de Gilowecz castellanum Carsicien-sem, Zachariam de Pyascowo burgrabium in Costen, Maternam de Ossek loco domini palatini, Stanislaum de Surcowo iudicis

pice, Stanislaum Kamyenewsky loco subiudicis Pelkam de Grzi-bno loco domini subcamerarii Derslaum de Golambino burgra-bium Poznaniensem Iohannem de Bloczessewo, Stanislaum Slap (d. 26 Februarii 1422). Iudicium in crastino dominos per eosdem adiunctis dominis Nyemyerza de Grodzysco, Dobrogostio Colensky et Petro Bnyn-sky (d. 27 Februarii 1422). 161. (Kośc. X fol. 11). Derogacio Nicolai Pyanowski — Item veniens Nicolaus Pyanowsky secundum decretum dominorum dixit clenodium post matrem erga Nicolaum et Iohannem de Bucownicza et Sandiuogium ipsorum procuratorem, qui ipsius nobilitati derogarunt, quod est proclamacionis Czelele, qui gerunt duas cannas alias rury in clipeo et in qualibet canna tres pennas galli alias cossy Cokothowe et decreuimus, quod idem Nicolaus in decem et octo septimanis se debet educere, et si termini non essent, extunc coram burgrabio et sub- camerario se debet educere et cum testes paratos habebit, tunc ipsos uel eorum procuratorem Sandiuogium citacione debet preuenire ante duas septimanas et ipsi tunc vel eorum procurator ipsius educcioni [debent interesse];— duo post patrem iurabunt sic: — Rota: Iaco Micolay Pyanow- sky gest prawy brath nass po gego oczczu y nassa krew clenotu Czolkow czsso nossa wolu nasczicze y snasse krwe wyssedl; — alii duo post ma- trem sic: iaco Micolay Pyanowsky gest prawy brath nass po gego macze- rzy zawolanya Czelelew, ktorzy nossa dwe rurze nasczicze a trzy cossy w kaszde rurze ysnasse krwye wyszedl, — alii duo extranes: Iaco My- colay Pyanowsky gest prawy slachczicz po gego oczczu y po maczerzy clenotow Czolkow, czsso nosza wolu na sczcicze a Czelelew, ktorzy nossa dwe rurze nasczicze, a trzy cossy wkasde rurze y sgich krwe wyssedl. Item iudicinm sabbato per dominos suprascriptos (d. 28 Fe-bruarii 1422). 162. (Kośc. X fol. 18). Educcio Boyanowsky — Item venien- te.s Gywan Rachwal et Derslaus heredes Lesczinsczy derogauerunt Andree Bloyanowsky, quod non esset ita bonus de quatuor clipeis sicut ipsi. cui Andree decreuimus suam nobilitatem educere, qui post patrem suum dixit, quod esset Baranow proclamacionis Iunoss, qui gerunt album agnum alias barana in rubeo clipeo, et post matrem dixit, quod esset Czwekow, qui gerunt album clipeum alias sczyt et nigrum tractum alias strich per ipsum et duos de extraneo clipeo, et de quarto clipeo est sue voluntatis, si wlt ipsum duqere uel non, quoniam sic domini de conuencione Pysdrensi decreuerunt;— primi duo post patrem: Iaco Iandrzey Boyanowsky gest prawy nass brath po gego oczczu y gest clenotu Baranow, czsso nossą byaly Baran na czirwoni sczicze zawolanya Iunoss y nasse krwe wys-sedl; alli duo post matrem: Iaco Iandrzy Boyanowsky gest prawy brath nass po gego maczerzy clenotu Czwekow, ktorzy nossa byali sczyt a czarny strich przesen ysnasse krwe wyssedl; — duo extranei, opczy: Iaco Iandrzey boyanowsky gest prawy slachczicz po gego oczczu y po maczerzy clenotow

Baranow czsso nossą barana na sczicze a Czwekow, czsso nossa byali sczyt a czarny strich przesen czsso ge tu namyenyly 1). Item iudicium feria quinta post dominicam Reminiscere, anno vicesimo secundo per dominos Przybislaum de Brenno da-piferum Poznaniensem, Iarotham de Vilkowo castellanum Radzy-miensem burgrabium, Maternam de Ossek loco domini palatini. Stanislaum de Surcowo loco domini iudicis. Stanislaum Kame-newsky loco dornim subiudicis. Pelkam de Grzybno loco domini vexilliferi, Nicolaum olim Polozeyewsky loco domini subcamerarii, Petrasium et Iohannem heredes in BnynJanusius Cordbok et Al-bertus Surcowsky (d. 12 Marcii 1422). 163. (Kośc. X fol. 21). Educio Boyanowsky — Item veniens nobilis Nicolaus olim Polozeyeusky subcamerarius coram iudicio recognouit, quod nobilis Andreas Boyanowsky vero iuramento eduxit suam nobilita-tem et purgauit erga nobiles Gywan Rachwal et Derslaum Lesczinsky, qui ipsius nobilitati derogauerunt, tribus clipeis videlicet Baranow, qui sunt proclamacionis Iunoss et gerunt album agnum in rubeo clipeo et de isto clipeo duo iuauerunt, quod est eiusdem clenody et est frater ipsorum post ipsius patrem; et alii duo post ipsius matrem iurauerunt, quod est proclamacionis Czwekow, qui gerunt album clipeum et ni-grum tractum per ipsum et quod est ipsorum frater post ipsius ma-trem, secundum quod domini decreuerunt et vltra secundum suam bonarh votuntatem duxit duos post patris matrem Szamsonow, qui gerunt leo-nem inclipeo et homo sedens super leone eius ora dila-niat, et isti iurauerunt, quod est eorum frater post ipsius patris matrem; alios duos duxit post ipsius matris matrem proclamacionis Pirzchala et isti gerunt Rocha in clipeo, et isti iurauerunt, quod est ipsorum frater post matrem ipsius matris, et de quinto videlicet extraneo duxit duos pro-clamacionis Opala, qui gerunt aquilam in clipeo et stellam loco capitis, qui iurauerunt, quod est verus nobilis post patrem et matrem et est istorum clipeorum hic descriptorum; et nos audito testimonio sub-camerarii mansimus ipsum penes eius nobilitatem, super quo adiudicatum soluit 2). 164. (ibidem Jol. 210). Lesczinsczy pena — Item Gywan Rach-wal et Derslaus Lesczinsczy luerunt penas Andree Boyanowsky trium et Regalitati quatuordecem marcarum eo, quod sue nobilitati derogauerunt, quas tenentur soluere omnibus in sex septimanis sub pignore et in istis sex septimanis domini debent interrogari, vtrum latis vel currentibus pecuniis eidem Buyanowsky penam soluere tenebuntur, super hoc adiudi-catum soluit. (z. p.). Iudicium feria quinta post Jestum Annunciacionis beate Marie virginis in loco consueto anno XXII per dominos Przy- 1) Równobrzmiąca zapiska znajduje się także w księdze Kościańskiej IX fol. 126o. 2) Równobrzmiąca zapiska znajduje się takze w księdze Kościańskiej IX fol. 128o.

bislaum de Brenno dapiferum Poznaniensem, Swanthoslaum de Gylowecz castellanum Carsiciensem, Andream Boyanowsky loco burgraby, Matemam de Ossek loco domini palatini, Stanislaum Surcowsky loco iudicis, Stanislaus Kamyenewsky loco subiudicis, Pelka de Grzybno loco domini vexilliferi, Nicolaum olim Polo-zeyewsky loco subcamerary et Nyemerza Lubossky (d. 26 Marcii 1422). 165. (Kośc. X foL 29°). Educcio Nicolai Pyanowsky — Item veniens nobilis Nicolaus olim Polozeyewsky loco domini subcamerarii re-cognouit, quod Nicolaus Pyanowsky debite eduxit et purgauit suam nobi-litatem erga nobilem Sandiuogium de Manczicze procuratorem nobilium Nicolai et Iohannis de Bucownicza, qui sue nobilitati per suum procura-torem derogauerunt, quiquidem Nicolaus duxit duos post patrem de cle-nodio Czolkow, qui gerunt bouem in clipeo, qui iurauerunt, quod est de clenodio eorum et est natus de eorum sanguine; alios duos duxit post matrem de clenodio Czelele, qui gerunt duas cannas et in qualibet canna tres pennas galli alias cossy, qui iurauerunt, quod est de clenodio eorum et de eorum natus sanguine, et alios duos de extraneo clipeo duxit proclamacionis Byliny, qui gerunt S. et crucem supe-rius, et isti iurauerunt, quod est verus nobilis clenodiorum suprascriptorum, et veniens ministerialis recognouit quod Sandiuogium procuratorem ipso-rum viua voce personaliter apprehensum ad eandem purgacionem vocauit, et ipse dixit: non uadam illac, nichil ibi habeo facere quid ad me; et nos audito tali sufficienti testimonio remansimus ipsum penes suam nobilitatem perpetue, super quo adiudicatum soluit 1). Iudicium — Nota iudicium feria tercia alias ipso die Exal-tacionis sancte Crucis in castro Poznaniensi anno domini Mille-simo quadringentesimo vicesimo tercio per dominos Derslaum de Orzeskowo burgrabium Poznaniensem, Stanislaum loco pallatini, Dobrogostium de Schamotuli subcamerarium, Nicolaum Bawo-rowsky, Cussonem de Golancza, Nicolaum Ceczerad loco iudicis, Nicolaum Syekirkam loco subiudicis, Nicolaum de Bandlewo, Bogussium de Cossuthy dominorum etc. (d. 14 Septembris 1423). Iudicium — Item nota in crastino per dominos semper com-munes anno eiusdem ut supra (d. 15 Septembris 1423). 166. (Poz. ter. VII fol. 94°). Cusz — Item veniens magnificus do-minus Cusz de Golancza cum littera procuratorii tamquam legitimus pro-curator ex parte nobilis Nicolai de Swaschouicze obtulit vnam litteram papiream sub sigillo citatoriam a iudicio regali Syradiensi, in qua magnifici ac nobiles sunt protestati videlicet Ottha de Szedczicevna capitaneus Sira-diensis senior castri et comissarius iudex Syradiensis et Stanislaus Starsewsky, Albertus Scwyenissowsky, Grzymala de Lipkini, 1) Równobrzmiąca zapiska znajduje się także w księdze Kościańskiej IX fol. 135°. Archiw. kom. hist. t. IV. 42

Marco de Wanglczewo procuratore Syradiensi, Andrea Wanzyconis de Grabcza, Mathia de Noczky camerariis necnon vexillifero Syradiensi Gre-gorio de Rowna heredibus iudicio castrensi presidentibus dominis et amicis nostris carissimis, quod Nicolaus idem de Swachouicze sit de nobili genere patris et matris natus seu procreatus et frater germanus Sulconis olim bone memorie, cui Nicolao strenuus Theodrichus de Medzychot turpi infa-mia contradixit, quod non esset de nobili genere procreatus et pro eo ab eodem Nicolao citatus, et non paruit; ideo nos sane percipientes predicto rum dominorum [litteram] conseruauimus eundem Nicolaum circa nobilitatem et quod sit frater germanus Sulconis de nobili genere procreatus; et dominus Cusz veniens cum copia citacionis astitit terminum peremptorium super dominum Theodrichum pro eadem diffamia dicti Nicolai attingens se ad illum, qui sibi terminum assignauit; et veniens ministerialis coram iudicio recognouit, quod ipsum tribus [vicibus], et ultra ius, ad iudicium uocauit et nullus contradixit, et idem Theodrichus de Medzychot luit penas iudicio quatuordecim marcas currentis monete, et actori tres marcas currentis [mo-nete] grossorum pragensium, quas penas debet soluere iudicio infra duas, et actori infra sex septimanas sub pignoracione, et super hoc Cusz adiudi-catum soluit. Iudicium. — Nota iudicium particulare feria tercia in cras-tino omnium sanctorum in castro Poznaniensi anno domini millesimo quadringentesimo vicesimo tercio per dominos Der-slaum de Orzeskowo burgrabium Poznaniensem, Stanislaum Slap loco palatini, Nicolaum Ceczerad loco iudicis, Nicolaum Zekir-kam loco subiudicis, Nicolaum de Swekothky loco wexiliferi, Derslaum de Roswarowo dominorum (d. 2 Novembris 1423). Iudicium. — In crastimo iudicium per eosdem dominos sem-per communes anno eodem ut supra (d. 3 Novembris 1423). 167. (Pozn. ter. VII fol. 1140). Naram — Item prout Naram de Wroblewo per Wincencium de ibidem est deprauatus alias oganbon, quod non esset de nobili genere procreatus, idem Naram ad primos terminos particulares et ad secundos et peremptorie ad tercios debet ducere duos fratres seniores de clenodio patrio videlicet Byliny, qui debent iurare, quod iste sit de nobili patre procreatus de clipeo nostro Byliny et in clipeo es cum cruce; et duos similiter de clenodio matris, qui simi-liter iurabunt: sic nos deus adiuuet etc, quod Naram est de nobili genere de nostro clenodio post matrem procreatus videlicet Przozną et in clenodio tres turres super leone, et duo alii de extraneo clenodio quo-cunque iurabunt, quod Naram sit procreatus de nobili genere post ma-trem et patrem, et est de clenodio post patrem Byliny et post matrem Przozną. Item iudicium feria quinta ante festum sancti Andree apo-stoli anno XXIII per dominos Zachariam de Pyascowo bur-grabium in Costen, Matemam de Ossek loco domini pallatini, Stanislaum Surcowsky loco domini iudicis, Andream Boyanow-sky subiudicem collocatos per dominum, capitanei sede vacante,

Nicolaum olim Polozeyewsky loco domini subcamerary, Pelkam de Grzybno loco domini vexilliferi (d. 25 Novembris 1423). 168. (Kośc. VII fol. 175°). Zacharias cum Swansscone — Item veniens dominus Zacharias de Pyascowo burgrabius in Costen reco- gnouit coram iudieio, prout derogauit nobilitati Swanssconi Pyotrkowsky et nesciens, quod est nobilis, dimisit ipsum liberum derogacione, et nos audientes ipsum, remansimus ipsum penes ipsius nobilitatem erga istum, qui sibi derogauit; ipsum Zachariam dimisimus penis liberum, quas luit pro eadem derogacione, super quo adiudicatum soluit. Nota iudicium feria tercia in crastino sancti Nicolai in ca-stro Poznaniensi anno domini millesimo quadringentesimo vice-simo tercio per dominos Derslaum de Orzeskowo burgrabium Poznaniensem, Stanislaum Slap loco palatini, Nicolaum Ceczerad loco iudicis, Nicolaum Szekirkam loco subiudicis, Nicolaum de Swekothky loco vexilliferi, Newstamp loco subcamerary, Derslaus de Roswarowo, Nicolaus de Bandlewo, Wirzbantha de Kyskowo, strenui isti eciam interfuerunt (d. 7 Decembris 1423). 169. (Poz. ter. VII fol. 122). Item veniens Newstamp de Swekothky loco subcamerarii coram iudicio recognouit, quia nobilis Naram de obliga- cione in Wroblewo debite perduxit suos testes circa crucem erga nobilem Wincercium de ibidem olim Slopanowsky, qui ipsius nobilitatem depra- uauerat. — Et idem Naram duxit duos fratres post patrem de clenodio Biliny, in quo clenodio portant «S» cum cruce, et duos post matrem de clenodio Przozna, in quo clenodio portant tres turres cum leone et duos de Lodza extraneos, qui omnes simul deposuerunt positis mani- bus supra crucem, quod sit ipsorum frater de predictis clenodiis nobili sanguine et genere ipsorum et de nobili progenie procreatus. — Ideo do- mini, istis auditis adiudicauerunt et manserunt ipsum circa ipsius nobilita- tem pos patrem Biliny et post matrem Przozna, et fecerunt ipsum cuilibet nobilitatis dignum. Et idem Wincencius de Wroblewo luit prescripto Na- ram de ibidem tres marcas grossorum pragensium, et iudicio quatuorde- cim currentis monethe, quasquidem debet soluere prefato Naramo infra sex, et iudicio infra duas septimanas, super hoc adiudicatum soluit. Iudicium feria secunda in vigilia sancti Iacobi in aduentu domini Regis in Costen anno XXIIII per dominos: Episcopus Iohannes Chelmensis, Iohannes decanus Cracouiensis cancel-larius Regni Polonie, Sandiuogius capitaneus Polonie, Iacobus de Conyeczpole palatinus Siradiensis, Przedwoy cantor Wla-dislawiensis, Andreas Domaborsky castellanus Caminensis, Pas-sco de Gogolewo iudex, Stanislaus de Surkowo subiudex Poznaniensis, Martinus Slawsky subcamerarius Poznaniensis, Dobrogostius Szamotuliensis subcamerarius Kalisiensis, Tho-mek de Ianowicz subcamerarius Siradiensis, Theodricus de Myedzychod vexillifer Poznaniensis, Petrus Cordebok subdapifer

Poznaniensis, Iarotha de Wilkowo castellanus Radzimiensis (d. 24 Iulii 1424). Iudicium feria sexta dominos per eosdem (d. 25 Iulii 1424). 170. (Kośc. VII fol. 255). Item veniens Stanislaus ministerialis reco-gnouit, quod cum domina Margaretha Sarnowska duxit testes contra do-minum Georgium Donyn, extunc ipsis statutis circa crucem dominus Donyn dixit: nolo testibus iurare dare, quia Iohannes Gorzescoth est rusticus de patre et matre; extunc cum ministerialis ius restituit, tunc pro-curator eiusdem Gorzescoth egit super dominum Donyn, quod sue nobili-tati derogaret, et ipse recongnouit dicens, quod dixi, dixi quod es rusticus; extunc decreuimus sibi educere et dicere clipeos alias sczyty; et ipse dixit post patrem, quod esset Lubow, qui gerunt in clipeo babatum et in babato crucem et supra babatum eciam crucem; item post matrem Corabyew, qui gerunt in clipeo Coga et in Coga turrim cum tribus menibus alias czenamy, et duos nobiles de extraneo clipeo, et causa istius, quod habet patruos alias stryky in Mazowia de-cernimus, quod se debet educere in vno anno et sex septimanis in Rawa, et quando habebit patruos paratos, tunc debet dominum Donyn citare ante hoc in sex septimanis citacione de isto districtu, ut audiret educcionem ipsius et in ista citacione conputando diem istum in istis sex septimanis, in quo debet purgari, in [hoc] die debet assignare et dicere; quam citacionem debet domino [Donyn de Zacrzowo] portare, quia ibi solus personaliter [sibi fecit] portare; et decernimus, si splus dominus Donyn [non fuerit], quod ad villicum ibidem citacio dari debet uel [scolteto, et] ibi dominus Donyn, si nollet ibi interesse, [est in vo]luntate sua, et ipse Gorzescoth secundum decretum [ibidem] se debet purgare, prout est notatum, et pur-gans [se] idem Gorzescoth nobis litteram cum sigillis dominorum ibi iudicio presidencium sue purgacionis debet portare et ibi domini debent conspicere, si se purgauit secundum decretum dominorum uel non; si portabit litteram conuenientem sue purgacionis, tunc domina Margaretha et dominus Nyeme-rza liberi ista citacione, qua dominum Nyemerzam citauit in summa ducen-tarum marcarum; et si se non purgabit, tunc dominus Donyn lucrabitur in summa ducentarum marcarum. — Rota fratrum clenodialium: Iaco Ian Gorzescoth yest nas brath stryny y naszego clenotu (y nasse crwe wy) y yest crewny nas brath, ktory nossy ymy podcowa a wpodcowe crzys a drugy nad nya a zawolanya lubow. — Rota fratrum post matrem: Iaco Ian Gorzescoth yest nas brath crewny po gego maczerzy y nassego clenotu, ktori nossy ymy Coga a wnye wyeza ze trzemy czenyamy a za-wolanya Corabyow. — Rota duorum extraneorum obczich: Iaco Ian Go-rzescoth yest praui slachczicz po oczczu y pomaczerze, ktori nossy po oczczu podcowa awpodcowe crzyss a drugy nad nya zawolanya Lubow, a po maczerzy Coga awnye wyeza zetrzemy czenyamy zawolanya Corabyew. — Et cum se eduxerit, tunc debet dominum Donyn citare ante vnos termi-nos, et ipse tunc super alios terminos particulares habebit terminum pe-remptorium audire decretum dominorum sue educcionis, et istam educcio-nem dominus Donyn debet expectare per vnum annum et sex septimanas, et si se non eduxerit in termino predicto, tunc manebit in ista deroga-cione, et appendimus terminos istis citacionibus usque ad educcionem ipsius uel citacionem, si non educetur ad unum annum et sex septimanas, tunc

dominus Donyn debet citare dominam Margaretham et dominum Nyeme-rzam ad decretum dominorum ante unos terminos, et tunc super alios terminos habebunt terminum peremptorium ad decretum. Iudicium feria quinta post Decollacionem sancti Iohannis anno ut supra XXIIII per dominos Stanislaum Surkowsky sub-iudicem Poznaniensem generalem, Zachariam de Pyascowo bur-grabium in Costen, Maternam de Ossek loco d. palatini, Nico-laum olim Polozeyewsky loco d. iudicis, Sobco Zalesky loco d. subcamerarii, Pelka de Grzibno loco d. vexilliferi, Derslaus Mo-cronowsky et Nyemerzam de Grodzisco (d. 31 Augusti 1424). 171. (Kośc. XI fol. 43). Donyn cum matre-Derogacio Go-rzescoth. — Item veniens Stanislaus ministerialis recongnouit, quod cum domina Margaretha Sarnowska duxit testes, quos duxit pro domino Nye-merza Ostrorosky, quem intercessit contra dominum Georgium Donyn, extunc ipsis statutis circa crucem dominus Donyn dixit: nolo testibus dare iurare, quia Iohannes Gorzescoth est rusticus ex patre et matre, extunc ministe-rialis ius restituit; tunc procurator eiusdem Gorzescoth egit super dominum Donyn, quod sue nobilitati derogaret, et ipse recognouit dicens, quod dixi, dixi, quod es rusticus; extunc decreuimus sibi educere et dicere clipeos alias sczyty, et ipse dixit, quod post patrem esset Lubow, qui gerunt in clipeo baba-tum et in babato crucem et supra babatum eciam crucem. Item post matrem Corabyow, qui gerunt in clipeo lyburium alias Coga et in liburio turrim cum tribus menibus et duos nobiles de ex-traneo clipeo, et causa istius, quod patruos habet in Mazowia decreuimus, quod se debet educere in uno anno et sex septimanis in Rawa, et quando habebit patruos paratos, tunc debet dominum Donyn citare ante hoc cita-cione de isto dictrictu ante sex septimanas, ut audiret educcionem ipsius in ista citacione computando diem istum in istis sex septimanis, in quo die debet purgari et assignare et dicere; quam citacionem debet domino Donyn in Zacrzewo portare, quia ibi solus personaliter sibi fecit portare; et decreuimus, si solus dominus Donyn non fuerit, quod ad uillicum ibidem citacio dari debet uel scolteto, et ibi dominus Donyn, si rtollet ibi interesse, est in voluntate sua; et ipse Gorzescoth secundum decretum ibidem se debet purgare, prout est notatum; et purgans se idem Gorzescoth nobis litteram cum sigillis dominorum ibi iudicio presidencium sue purgacionis debet portare; et domini debent conspicere, si se purgauit secundum de-cretum dominorum uel non; si portabit litteram conuenientem sue purga-cionis, tunc domina Margaretha et dominus Nyemerza liberi ista citacione, qua dominum Nyemerzam citat in summam ducentarum marcarum, et si se non purgabit, tunc dominus Donyn lucrabitur in summam ducentarum marcarum. — Rota fratrum clenodialium . Iaco Ian Gorzescoth yest nas brath stryni y naszego clenotu y iest nas crewny brath, ktory nossy ymy pod-cowa awpodcowye crzyss adrugy nadnya a zawolanya Lubow. — Rota fratrum post matrem: Iaco Ian Gorzescoth yest nas brath crewny po yego maczerzy y nassego clenotu, ctory nossymy Cogą awnye wyeza ze trzemy czenyamy a zawolanya Corabyew. — Rota duorum extroneorum: Iaco Ian Gorzescoth yest praui slachczicz po oczczu y po maczerzy, ktori nossy po oczczu podcowa a w podcowe crzyss adrugy nadnia, zawolanya Lubow a po maczerzy cogą a wnye wyeza ze trzemy czenyamy, zawolanya Cora-

byew. — Et cum se eduxerit, tunc debet dominum Donyn citare ante vnos terminos, et ipse tunc super alios terminos particulares habebit ter-minum peremptorium audire decretum dominorum sue educcionis; et istam educcionem dominus Donyn debet expectare per vnum annum et sex septimanas; et si se non eduxerit in termino predicto, tunc manebit in ista derogacione; et appendimus terminos istis citacionibus usque ad educcionem ipsius vel citacionem, si non educetur [ad unum annum] et sex septimanas, tunc dominus Donyn debet citare dominam Margaretham et dominum Nyemerzam ad decretum dominorum ante unos terminos, et tunc super alios terminos habebunt terminum peremptorium ad decretum, Nota terminos particulares feria tercia proxima ante festum Natiuitatis Marie anno domini M° CCCC0 XX0 quinto, Nicolaus de Grzibowo burgrabius Gneznensis, Nicolaus de Orzeskowo pa-latini, Dobko de Pawlowo iudicis, Thomko de Malochowo subiu-dicis, Andriczka de Nadarszicze subcamerarii, Dobyeslaus de Malochow vexilliferi vicesgerentes ceterique domini (d. 4 Septem-bris 1425). 172. (Pizdr. V fol. 238). Lowisko — Nota Niczko de Lowisko scul- tetus habet se expurgare de infamia nobilitatis ad instanciam nobilis Petri de Camblowo videlicet duobus de propagine patris et duobus de propa- gine matris et aliis duobus in testimonium, qui primi habent iurare: Taco nam pomosy etc. yako Niczek iest nasz brath po oczczu y naszey (crwy) crwey slachetne y naszego sczitu Lasky; alii post matrem: yako Niczek iest nasz brath po maczerzi slachetne crwye y naszego sczitu Nynkebarko- wye; alii in testimonium: iako Niczek iest po oczsu iest prawy slachczicz ssczitu Lasky a po maczerzi sczitu Nynkebarkowye ; terminus usque ad decem et octo septimanas expurgacionis et in eo, dum poterit, in quibus- cunque terminis particularibus usque ad easdem septimanas [se purgabit]. Item nota [termmos] particulares feria tercia post festum Epiphanie domini anno domini Millesimo quadringentesimo vice simo sexto per dominos Derslaum de Orzeschcowo burgrabium, Stanislaum de Polandze loco palatini, Martinum de Wangerske loco iudicis, Pelca de Grzybno loco subiudicis, Nicolaus de Wi-dzerzeuice loco subcamerarii, Newstamp loco vexilliferi etc. (d. 8 Ianuarii 1426). 173. (Poz. ter. VIII fol. 68o). Iasthculka testes — Item nobilis Miroslaus Iaschculka ducit testes erga nobilem Paulum Crosynsky : primus Ad am de Othorowo, secundus Iohannes frater suus de ibidem, isti duo post patrem zawascha y rogaczyna clenody, proclamacio Odrowasch, secundi duo videiicet Iacussius Bythcowsky et Andreas de ibidem post matrem clenody due lune et crux, proclamacio Ostoya; item duo extranei: Iacus- sius Poman de Lubom cum Iarando fratre germano, quorum proclamacio Pomanowe etc. — Rota : Taco gim pomoz bog etc. iaco Myrosek Iaschculka yesth nasch bradth prawy krwe przyrodzony stryny clenotu Zawasschy y rogaezyny szawoląna Odrowasch. Item duo fratres post matrem: Iaco yesth naschego clenotu po maczerzy i bradth nasch werny dwu (crzyschu)

kzasyczu ycrzyscha zawolana Ostoya. Item duo extranei: Iaco to szwacza ysch Miroszek Iaschculka yesth clenotu zawaschy y rogaczyny zawoląną Odrowasch po oczczu et pomaczerzy dwu Kzaschyczu y crzaschą (s) zawo-lana Ostoya, yesth gych werney krwe slayethney pooczczu y pomaczerzy. Item pendet terminus iuxta iuris formam. Iudicium in crastino (d. 9 Ianuarii 1426). Iudicium feria quinta per eosdem (d. 10 lanuarii 1426). Item hec cause infrascripte quarta feria sunt notate etc. (d. 16 Ianuarii 1426), 174. (Poz. ter. VIII fol. 74). Nicolaus de Swekothky — Item veniens nobilis Nicolaus de Swekothky loco subcamerarii Poznaniensis co-ram iudicio recognouit, quod nobilis Miroslaus dictus Iaschculka debite suos testes produxit tacta cruce corporaliter, duos post patrem clenody rogaczyna et Zawassa. = Est defectus etc. = (z. p.). 175. (ibidem.) Nicolaus de Swekothky etc. — Item veniens nobilis Nicolaus de Swekothky subcamerarius Poznaniensis coram iudicio recognouit, quod nobilis Miroslaus dictus Iastkulka debite suos testes per-duxit tacta cruce corporaliter duos post patrem clenody Rogaczyna et Zavassza cocelna (s), proclamacio Odrowasz, et duos post matrem clenody dwa xąsycza a krzys, proclamacio Ostoya, et duos extraneos de clenodio bawola glowa a mecz przesz rogy, proclamacio Poman, erganobilem Pau-lum olim Grosinsky nunc vero in Przybranowo, qui sue nobilitati depra-uando imputauerat alias naganyl; et fecit ipsum idem subcamerarius iustum et dignum nobilitati, prout alii participant nobilitatem. Et domini iudicio presidentes fecerunt ipsum dignum et nobilitate vti et honore nobilium, quo alii omnes nobiles vtuntur et participare videntur, et ipsum omnibus homi-nibus mundi nobilem recomendantes, ipsum omnino circa suam nobilitatem conseruantes, super hoc adiudicatum soluit etc. 176. (fol. 740). Item domini eundem Miroskonem pro penis ad iudi-cium regale in Brzest acquirendis remiserunt etc. Tempore Thome de Pacoscz capitanei. Nota terminos parti-culares feria tercia proxima post omnium sanctorum sub anno domini M° CCCCXX sexto dominis iudicio presidentibus Stani-slao de Miruczino capitanei, Nicolao de Orzeskowo pallatini, Bobkone de Pawlowo iudicis, Thomkone de Malochowo subiudicis, Andriczka de Nadarszicze subcamerarii, Dobyeslao de Malochowo vexilliferi vicesgerentibus (d. 5 Novembris 1426). 177. (Pizdr. ter. V fol. 313). Kyczka — Nota Nicolaus Kyczka habet se expurgare ad instanciam nobilis Nicolai Czwek de Pyglowicze pro infamia nobilitatis videlicet post patrem de clenodio Cocothi et post matrem de clenodio Sulyma, qui primi iurabunt tako nam etc. yako Mi- colay iest nasz brath slachetne crwye Cocothow; post matrem: yako My- colay iest nasz brath pomaczerzi slachetne crwye Sulymi; alii duo in testi- monium; terminus in decem et octo septimanis.

Nota terminos particulares feria tercia infra octauam Epy-phanie domini anno eiusdem domini M° CCCC0 XX0 septimo Pysdry dominis iudicio presidentibus ut supra (d. 7 Ianuarii 1427). 178. (Pizdr. ter. V fol. 329o). Borzicowo — Nota veniens nobilis Andriczka de Nadarszicze vice subcamerarius et recognouit ius reddens, quomodo Vitus olim de Borzicowo scultetus produxit suos testes contra venerabilem dominum Nicolaum de Prusynowo cancellarium Poznaniensis Ecclesie pro infamia nobilitatis, quam sibi per suum procuratorem Michae- lem Bartsky inpinxit videlicet, quia duo patrui iurauerunt, quia idem Vitus est de nobili progenie post patrem suum de clenodio Wczele, et alii duo post matrem, quia idem Vitus est de progenie matris de nobili propagine, de clenodio Ielenye procreatus et genitus, alii duo nobiles iurauerunt in testimonium predictorum iuxta terre consuetudinem decurrentem. Nos itaque dicti vicesubcamerarii audita confessione sentenciauimus eundem Vitum in vera nobilitate de clenodys predictis fore conseruandum, racione cuius infamie idem dominus Nicolaus cancellarius Poznaniensis eidem Vito penam trium marcarum incurrit, quas sibi soluat in octo septimanis sub penis magnis, et iudicatum soluit. — (Item iudicio XIIII marcas incurrit). Iudicium particulare in pretorio castri Poznaniensis. — Item particulare jeria tercia proxima post dominicam Reminiscere, anno domini millesimo quadringentesimo vicesimo septimo etc. per dominos Chwalantham de Lubicz burgrabium Poznaniensem, Stamslaus de Palandze loco pallatini, Iacobus de Sepno loco iudicis, Pelka de Grzibno loco subiudicis, Nikyel de Withcowice loco subcamerarii, Newstamp de Swecothky loco vexiliferi, domi-norum (d. 18 Marcii 1427). 179. (Poz. ter. IX fol. 69°). Pyanczka — Item nobilis Maczek Pyanczka de Roschkowo ducit testes erga Petrum Mzurowsky terrigenam in partibus Rusye, qui ipsius nobilitatem turpi infamia contradixit alias naganyl duos post patrem de clenodio baranow et proclamacionis Iunosch, duos post matrem de cienodio Zolawy, in quo portant lilium et procla- macione Zolawy, et duos extraneos de clenodio Nowyna proclamacione, in quo clenodio portant Zawascha et crucem, qui sic iurabunt etc. — Rota: Taco nam pomoz bog etc; duo post patrem: iaco Maczek Py- anczka Sroschcowa yesd brad nasch y slachethney krwe po oczczu clenotu baranow a zawolana lunosch. Et post matrem duo etc. sub eadem rota mutando clenodium; et alii duo extranei: iaco to swacza. 180. (ibidem). Item veniens nobilis Nikel de Withcowice loco sub- camerarii coram iudicio recognouit, quia nobilis Maczek de Roschowo dictus Pyanczka debite suos testes perduxit circa crucem erga nobilem Petrum Mzurowsky terrigenam in partibus Russye, qui ipsius honori turpi infamia contradixit ita, quod non esset de nobili genere procreatus, alias naganyl, et idem Maczek duos fratres post patrem de clenodio baranow et proclamacionis Iunosch duxit, et duos post matrem de clenodio Zolawy

proclamacionis, in quo portant lilium, et alios duos extraneos de cleno-dio Nowyna, in quo portant Zawascha et crucem et proclamacio Nowyna, qui omnes tacta cruce iurauerunt, quia idem Maczek dictus Pyanczka Roschcowsky est frater ipsorum post patrem de clenodio baranow et proclamacionis Iunosch, post matrem de clenodio Szolawy, in quo por-tant lilium et proclamacionis Szolawy, et quod sit de genere nobili pro-creatus. Ideo domini iudicio presidentes exaudita recognicione subcame-rarii manserunt eundem nobilem Mathiam Pyanczka circa nobilitatem suam post patrcm de clenodio Iunosch proclamacionis, et post matrem de cle-nodio Szolawy proclamacionis, et honorem, et cuilibet nobili consimilem et nobilitate uti, veluti alii nobiles utuntur, attingens se ad illum, qui sibi terminum assignauit, super quo adiudicatum soluit. Iudicium particulare. — Item nota iudicium per dominos feria tercia ipso die sancti Iohannis Baptiste anno domini M ° quadringentesimo vicesimo septimo Tkomkonem de Pakoscz castel-lanum Poznaniensem, et capitaneum Maioris polonie generalem, Th. et Dobrogostium de Schamotuli subcamerarium Kalisiensem, Theodricum vexilliferum Poznaniensem, Stanislaum Slap de Po-landze loco pallatini, Iacobum de Sepno loco iudicis, Pelkam de Grzibno loco subiudicis, Niclonem de Withcovice loco subcame-rarii, Stanislaum de Camenowicz loco vexilliferi dominorum in castro Poznaniensi etc. (d. 24 Iunii 1427). 181. (Ter. Poz. IX fol. 89). Scora — Item veniens Nicolaus kmetho de Kyanczyno coram iudicio dimisit tota frumenta hyemalia alias ozymyna ibidem in Kyanczyno sita super integro manso nobili domino Petro Scora de Gay alias Wincencio de Sborowo cum littera procuratorii racione statuti terrestris alias wprawy szemskey, quam non potuit facere, et recessit perpetue ab eisdem frumentis; et domini inposuerunt sibi et suis legitimis successoribus perpetuum silencium pro eisdem fru- mentis, super quo adiudicatum soluit. 182. (ibid. fol. 92o). Item veniens ministerialis coram iudicio reco- gnouit, quia auizauit nobilem Przeczslaum de Wisyny ex parte no- bilis Petri de Staralanka, ut veniret, quare super se astare terminum per- misit pro eo, quia sibi turpi infamia contradixit nobilitatem suam depra- uando et honorem; et ipse non uenit, nec contradixit. Ideo domini iudicio presidentes conseruauerunt eundem Petrum circa suam nobilitatem et ho- norem ipsius erga eundem Przeczslaum de Wisyny. Et idem Przeczslaus luit eidem Petro tres marcas et iudicio quindecim, quas soluere debet actori in octo et iudicio in quatuor septimanis sub pigneracione, super quo adiudicatum soluit etc. Iudicium particulare etc. — Anno domini M° quadringente-simo XX0 septimo etc. iudicium particulare feria tercia ipso die Vndecim milia virginum in castro Poznaniensi per dominos Chwalantham de Lubycz burgrabium Poznaniensem, Stanislaum Archiw. kom. hist. t. IV. 43

Slap de Palandze loco pallatini, Iacobum de Sepno loco iudicis, Pelka de Grzibno loco subiudicis, Stanislaus de Camenemice sub-camerarius, Nikel de Withowicze vexiliijer etc. (d. 21 Octobris I427). In crastino etc. — (d. 22 Octobris 1427). 183. (Poz. ter. IX fol. 112). Olbracht testes — Item prout stre-nuus dominus Dobrogostius de Bylsko turpi infamia contradixit, alias na~ ganyl Olbrachto de Gorzen ita, quod non esset de nobili genere procreatus; domini iudicio presidentes adiudicauerunt, quod infra octodecim septima-nas debet se expurgare per duos fratres seniores de Przoszna post pa-trem, duos similiter seniores post matrem de Bogoria et duos de extraneo clenodio; primi duo sic iurabunt: taco gim pomoz bog etc; iaco Olbracht Gorzensky gest nasz prawy brath po oczczu naszey prawey krwe y rodu zawolana Przoszna. Item duo post matrem similiter iurabunt: isse gest naszego rodu y naszey krwe po maczerzy zawolana Bogorigey. Item duo de extraneo: iaco Olbracht yest rodu y krwe slachetney zawolana po oczczu Przoszny a po maczerzy bogorigey. Et dum idem Olbracht testes habebit, tunc debet auisare dominum Dobrogostium de Bilsko per litteram et ministerialem, ut pareret peremptorie testes audire etc. Generales termini prius sunt incepti, quam particulares. Iudicium parliculare. — Item nota iudicium particulare feria tercia proxima post festum Concepcionis Marie Virginis in pre-torio Poznaniensi anno domini Millesimo quadringentesimo vice-simo septimo per dominos Chwalantham de Lubycz burgrabium Poznaniensem, Stanislaum Slap de Palandze loco pallatini, Iaco-bnum de Sepno iudicis, Pelca de Grzibno subiudicis, Niklonem de Withcouicze subcamerarium, Stanislaum de Camenewice vexilife-rum (d. 9 Decembris 1427). In crastino (d. 10 Decembris 1427). 184. (Poz. ter. IX fol. 129°). Olbracht — Item veniens nobilis Nikyel de Withcowice subcamerarius ex officio suo coram iudicio reco-gnouit, quia nobilis Olbracht de Gorzen debite produxit suos testes circa crucem erga strenuum Dobrogostium de Pruszyni castellanum Camenensem, qui ipsius nobilitatem deprauauerat, alias oganbyt, qui idem Olbracht duxit duos fratres post patrem de clenodio Przozna post matrem duos de clenodio Bogoria, et alios duos de clenodio Laska extraneo, qui omnes simul positis manibus supra crucem iurauerunt ita, quod sit ipsorum frater de clenodiis predictis et de nobili progenie procreatus, videlicet post pa-trem Przozna et matrem Boguria. Ideo domini presidentes iudicio audita subcamerarii recognicione adiudicauerunt et manserunt eundem nobilem Olbracht circa ipsius nobilitatem et fecerunt ipsum cuilibet nobili satis dignum et uti nobilitate, prout alii nobiles utuntur. Et idem (dominus Dobrogostius luit iudicio) quatuordecem marcas (et nobili Olbracht tres), quas soluere debet iudicio in quatuor (et actori in octo septimanis) sub pignoracione, super hoc idem Olbracht adiudicatum soluit. Et idem 01-

bracht coram iudicio legauit predictam summam pecunie videlicet trium marcarum recipere nobili Chwalanthe de Lubycz. Item nota iudicium particulare feria tercia proxima post festum Circumcisionis domini anno domini Millesimo quadrin-gentesimo trecesimo in claustro fratrum Predicatorum ordinis sancti Dominici, per dominos Abraham Rosusth de Slothniky burgrabium Poznaniensem, Zachariam de Comorowo loco pal-latini, lacobum de Sepno iudicis, Pelcam de Grzibno subiudicis Scheyka Nicolaum subcamerarii, Stanislaum de Canmenewice vexiliferi (d. 3 Ianuarii 1430). 185. (Poz. ter. XI fol. 420). Lasschota testes — Item nobilis Lasschota scoltetus de Krzischewniky ducit testes erga nobilem Ramsch de Golencewo, qui suo honori derogauit coram iudicio, alias naganyl, di-cens, quod esset rusticus post patrem suum; et Lasschota respondit, quod esset de clenodio, in quo clenodio portant tres turres, et proclama-cionis Grzimala. Et decreuimus, quod idem Lasschota duos patruos alias dwu striuczu (s) de clenodio Grzimala, et alios duos nobiles de clenodio extraneo seu clipeo, qui ambo fieri debent de vno clipeo, qui sic iurabunt primi: taco nam pomosz bog etc. iaco Lasschota yesd snaschey krwe po-szedl y naschego sczita, zawolanya Grzimaly czosnosza trzi veze nasczicze. Et alii duo extranei: iaco to swacza. Item pendet terminus pro decem et octo septimanis, et si termini in decem et octo septimanis non cele-brabuntur, extunc ad terminos particulares post decem et octo septimanas primos. Et quandocunque idem Lasschota testes habuerit volens expurgari cicius ante decem et octo septimanas, extunc nobilem Ramsch ministe-riali auisare debet ad audiendum expurgacionem et iuramenta, et tunc si idem Lasschota in eisdem terminis particularibus tunc celebrandis se ex-purgauerit, ubi tunc domini in eisdem terminis invenire debent, prout idem Lasschota dixit, quod mater eiusdem Ramsch esset meretrix etc. 186. (ibidem). Chemka pena — Item nobilis Chemka de Dam-browka luit tres marcas nobili Bogusio de Coschuti, totidem (et iudicio) eo, quia sibi dixit, quod non esset ita bene natus, prout ipse, quas penas soluere decreuimus in octo septimanis sub pigneracione, super hoc iudi-catum soluit. = Satisfecit, pro solucione pigneratus est. = 187. (ibidem fol. 43). Item nobilis Chemka de Dambrowka luit tres marcas nobili Bogusio de Coschuti, totidem (et iudicio) pro eo, quia dixit sibi, quod esset melior honore, quam ipse; quas penas soluere de-creuimus eidem Bogusio, totidem (et iudicio) in octo septimanis sub pigneracione, super hoc iudicatum soluit. = Satisfecit, pro solucione pigne-ratus est. = 188. (ibidem). Coschuczsky — Item nobilis Bogus de Coschuti coram iudicio stans confestim interrogauit nobilcm Chemkam de Dam-browka, qui idem Chemka coram iudicio dixit sibi, quod esset melior honore et quod non esset ita bene natus, prout ipse,—cur hec sibi dicere deberet: Chemka interrogo te, quo es tu melior honore, quam ego; Chemka respondit: domine Bogusy, de te nichil mali scio, nisi omne

bonum et scio, quia es bonus homo et non sum melior te honore. Iterum dominus Bogusius, interrogauit ipsum: Chemka dic michi, quo es tu melior nacione, quam ego; Chemka respondit: non sum melior te nacione et nichil aliquid mali scio de te, nisi omne bonum et scio, quia es bonus homo, sicud aliquis hominum in regno; super hoc dominus Bogus iudica-tum soluit. In presencia domini Regis feria tercia proxima post festum sancte Trinitatis anno domini Millesimo quadringentesimo trice-simo secundo etc. per dominos (Dobrogostium de Schamotuli etc. capitaneum M. P. generalem), Dobrogostium Colensky castella-num Cameniensem, Iacobum Sapensky loco domini capitanei, JPetrum Scora de Gay subiudicem, Zachariam de Comorowo pallatini, Michaelem Randsky loco iudicis, Nicolaum Scheica sub-camerarii, Iohannem Mleczco vexiliferi etc, Abraham de Dzu-baschyn iudicem 1) (d. 17 Iunii 1432). Iudicium feria quinta per dominos Dobrogostium de Scha-motuli etc. capitaneum M. P., Abraham Dzbanschy iudicem et alios dominos supra descriptos dempto Dobrogostio Colensky etc. (d. 19 Iunii 1432). Iudicium feria sexta per dominos Nicolaum Kyelbascha castellanum Bithgostiensem cum ceteris dominis, prout supra etc. (d. 20 Iunii 1432). 189. (Poz. ter. XI fol. 93°). Dauid Gosczychowsky — Item veniens nobilis Dominicus loco subcamerarii coram iudicio recognouit, quomodo nobilis Dauid Gosczichowski perduxit suos testes circa crucem erga nobilem Iohannem Podgroczsky, qui idem lohannes suo honori dero-gauerat dicens, quod non esset de nobili genere nec esset ulli nobili similis et appellauit ipsum fore ribaldum. Et idem Dauid dixit duos fratres post patrem de genere, armis in clenodio medium leonem de muro defferendo proclamacionis Prawdzicz, post matrem vero alios duos de clenodio tres turres ccopertas verticibus proclamacionis Przossna in clipeo defferendo, et alias duos post matrem ipsius patrem(s) de clipeo et clenodio Nowiny, et proclamacionis eciam Nowiny, post patris autem matrem clipeo Lilia et clenodio proclamacionis Sulawa, et alios extraneos duos in superfluum de clenodio Naląncz tres campi cum stella, proclamacionis Prothwicz, qui omnes simul positis manibus supra crucem iurauerunt, quod sit ipsorum frater de predictis clenodys nobili sanguine et genere ipsorum et de nobili genere procreatus. Ideo domini iudicio presidentes exaudita recognicione subcamerarii adiudicaue-runt ac manserunt eundem nobilem Dauid circa ipsius nobilitatem post patrem Prawdzicz et post matrem Przossna proclamacionis et fece-runt ipsum Dauid cuilibet nobili satis dignum, super hoc adiudicatum soluit. l) Później dopisane tą samą ręką.

Ivem nota iudicium particulare feria tercia proxima post dominicam Misericordia domini in claustro fratrum Predicatorum ordinis sancti Dominici anno domini M° quadringentesimo trecesimo quarto per dominos Andream Czelek de Zelechowo subcamera-rium Sandomiriensem et capiianeum M. Polonie generalem, Andream de Domobors palatinum Calisiensem, Petrum de Bnyn castellanum Gneznensem, Abracham de Sbaschin iudicem Pozna-niensem, Petrum Scora de Gay subiudicem Poznaniensem, Iohan-nem de Comorniky burgrabium Poznaniensem, Zachariam de Gomorowo palatini, Franciscum de Wyasd iudicis Wincencium de Sborowo subiudicis, Iaroslaum de Zuparcyno subcamerary, Iohannem Mleczco vexiliferi loca tenentes (d. 13 Aprilis 1434). Feria quarta (d. 14 Aprilis 1434). Feria sexta (d. 16 Aprilis 1434). 190. (Poz. ter. XII fol. 2000). Item pendet terminus iuxta consuetu-dinem terrestrem in sex septimanis et sic usque ad finem termini iuxta consuetudinem terrestrem et peremptorius in octodecim septimanis pur-gandi nobilitatem Vincency olim de Dzyeczinarowycze ita, quod debet ducere duos patruos de armis Bylyna post suum patrem et duos de Za-ramba post suam matrem et alios duos alienos alias obcze, qui sic debent iurare erga dominum Nyemyerzam de Kyschewo, qui dixit patri suo, quod ipse esset pokrzywnyk et non de legitimo thoro natus, nec de copulata matre. 191. (ibidem.) Item pendet terminus ad proximos terminos particu-lares inter strenuum dominum Nyemerzam de Kyschewo et Vincencium olim de Dzyeczinarowycze pro eo, quod dixit patri suo, quod esset de malo thoro filius, de matre non copulata et esset spurio alias pokrzywnyk, et soli filio suo dixit, quod esset ribaldus alias chlop wrodzony; et pro-pter hoc ibi ad dominos distulimus, ut vestra dominacio informaret, aut decernat, quem prius idem Vincencius purgare debet alias oczysczycz patrem aut se ipsum. = Personaliter Vincencius veniens ad librum cum do-mino Nemerza fecit exscribere, quia sunt concordati. = (z. p.). Anno domini Millesimo quadringentesimo XXX octauo. Nota iudicium particulare feria tercia ipso die sancte Agnetis Virginis anno ut supra per dominos infrascriptos videlicet Nico-laum de Sadowye burgrabium Poznaniensem, Zachariam palati-num, Petrum Watha de Gosczyschino iudicis, Vincencium de Sborowo subiudicis, Iaroslaum de Zaparcino succamerarii et Io-hannem Mlyeczko vexilliferi dominorum locatenentes (d. 21 Ia-nuarii 1438). In crastino (d. 22 Ianuarii 1438). 192. (Poz. ter. XIV fol. 19°). Swekotsky expurgacio — Item veniens nobilis Iaroslaus. de Zaparcino locumtenens domini succamerarii domini Petri Cordebog coram iudicio recognouit et ius restituit, quia testes pro nobili Alberto Swekotsky iurauerunt pro honore ipsius videlicet duo

testes iurabunt, quod est frater ipsorum post patrem ipsius de sangwine ipsorum alias krewni, hoc est nobiles Iaroslaus Cowalsky et Andreas olim Woyaczewsky de clenodio Czeuya, et duo videlicet nobilis Paszykon et Paulus Ieszersky, quod est frater ipsorum sangwineus post matrem suam de clenodio Wschczeley, et duo extranei videlicet Andreas Kamenyewsky et Raczibor Taczalsky de clenodio Baranow similiter iurauerunt, quod est verus nobilis post patrem et matrem ipsius. Et domini iudicio presidentes exaudita prefati domini Iaroslai succamerarii recognicione remanserunt prefatum Albertum Swekotsky circa ipsius nobilitatem perpetue et pro nobili ipsum receperunt et habent pro nobili. Et decreuerunt domini super domino Nicolao Ruczsky penas alias pokupy videlicet iudicio quatuordecem marcarum et ipsi Alberto trium marcarum soluere in octo septimanis iudicio sub pignoracione et Alberto sub penis magnis, et super hoc Alber-tus adiudicatum soluit. Et hoc ideo decreuerunt, quia idem nobilis Nico-laus Ruczsky prefato Alberto wlgariter przyganilbyl, quod non esset nobilis et ipse se coram iudicio secundum iuris formam expurgauit, alias oczysczil. Feria quinta (d. 23 Ianuarii 1438). 193. (Pozn. ter. XIV fol. 21). Item domini iudicio presidentes decre-uerunt inter partes infrascriptas videlicet inter generosum dominum Iohan-nem Czarnkowsky ex vea et Vincencium de Nogewo ex altera partibus pro proposicione alias o oprza et pro responsione alias o otpowyedz coram iudicio factis pro infamacione alias o przyganyenye, quod idem Vincencius de Nyenino debet duos testes inducere de clenodio Nowyny post patrem et post matrem duos testes de clenodio Przossna et duos extraneos alterius clenodii erga prefatum dominum Iohannem Czarnkowsky et debet testes audire si wlt, quam expurgacionem facere potest, et habent terminum infra vnum annum et sex septimanas. — Rota: Taco gym po~ mosz bog i crzisz iaco tho swatczimi isze Wanczencz Nyeninsky yest brath nasch krewni schczita naschego po oczczu Nowini; — similiter post ma-trem: Iako tho swatczimi, isze Wanczencz Nyeninsky yest brath nasch krewni schczita naschego po matcze Przossny ; — duo extranei sic iurabunt: Taco gym pomosz bog yswanthy krzysch, iako tho swaiczimi, isze Wan-czencz Nyeninsky yest prawy slachczicz po oczczu ypomatcze. — Similiter domini iudicio presidentes decreuerunt Petro fratri prefati Vincency de Nyenino suos testes ducere, sicut et Vincencius frater ipsius ducere debet pro expurgacione sua, sicut est per dominum Iohannem Czarnkowsky infa-matus alias oprziganyenye videlicet duos testes de clenodio Nowin post patrem, duos de clenodio Przossny post matrem et duos testes extra-neos alterius clenody, et decreuerunt sibi huiusmodi testes in quatuor et quatuor septimanas ducere. Et habet terminum infra vnum annum et sex septimanas testes iuducendi, quos presentes debet audire, si wlt, videlicet dominus Iohannes Czarnkowsky, contra quem debent induci. — Rota similis sicut testium Vincency fratris sui sub eadem forma in toto etc. Acla in Belz (d. 17 Octobris 1439). 194. (Betska I p. 1). Educcio nobilis Andree Ostrowski de rusticitate inculpati per nobilem Mathiam Olssanski. — Acta sunt hec annorum domini MoCCCCoXXX nono sabbato in crastino beati Galli in Belz pre-

sidentibus et sedentibus dominis Wydzga castellano Wiznensi, Venceslao capitaneo Belzenzi, Sdrodone viceiudice, Iohanne tribuno, Brinza, Iaskone Krczewiczski, Martino aduocato iurato, constitutus idem nobilis Andreas produxit primo duos nobiles Nicolaum Orzechowsky et Nicolaum Iaworsky de clenodio Hoxa fratres Andree armorum eorundem post patrem, item produxit nobilem Petrum de Solcza et Martinum filium de ibidem eiusdem armorum Nabry portantes trzy strychy post n atrem, item produxit duos tercios Nicolaum Zoleczsky et (Iohannem Rodaticzsky) Stanislaum filium ipsius armorum Sachownicza Nabry portantes eciam (trzy strychy) sacho-wniczo de communibus alias sobcze moribus solitis, aut pospolita dwa; iurauerunt primi et sequentes in Rotha tali: sic nos deus adiuuat et omnes sancti, quod ipse dominus Andreas est frater noster unius clipei nostri Hoxa et unius proclamacionis alias zawolanya etest nobilis. Item duo tercii communes iurauerunt, quod nos bene scimus, quia nobilis dominus Andreas de Ostrowecz est de armis istis Hoxa et proclamacionis, et est nobilis frater istorum, sororinus dominorum, qui hic pro ipso iurauerunt. Proclamatus ibidem dominus Mathias Olssansky tribus vicibus et exsuperhabundanti quarto non paruit. — Item ibidem dominus Mathias Olssansky pronunciatus est ad penam domino Andree Ostroweczsky trium marcarum et iudicio trium marcarum. — Andreas de Ostrowecz prefatus dedit memoriale, quod iudicium recepit. Cracouie (d. 23 Aprilis 1456). 195. (Metr. Kor. XI fol. 236). In nomine domini amen. Nos Kazi-mirus dei gracia Rex Polonie necnon terrarum Cracouie, Sandomirie, Siradie, Lancicie et Cuiauie, magnus dux Lithauanie, Pomeranie, Russie, Prussieque dominus et heres etc. ad perpetuam rei memoriam. Significa-mus tenore presencium, quibus expedit vniuersis, presentibus et futuris presencium noticiam habituris, quomodo venerabilem et egregium Godislaum Nicolai de Gorzycze in medicinis doctorem vna cum germano suo Iacobo nobis deuoto seruicio dilectos, maturos sciencia, venustos moribus, virtute conspicuos et vita exemplares, quos etiam alia plurima probitatum et uir-tutum laudabilia merita nobis fecerunt non inmerito gratos et acceptos volentes aliquo munere perpetuo condonare et Regiam clemenciam nostram eis ostendere per graciam et munificenciam regalis culminis, a cuius culmine nobilitates hominum legitimo iure procedunt et omnia Generositatis insignia ab ipsius regie Maiestatis dumtaxat peruenire noscuntur, ipsos ex certa nostre Maiestatis sciencia et motu nostro proprio ac consiliariorum nostro-rum ad id accedente consilio prematuro nobilitauimus ac tenore pre-sentis nostri priuilegy nobilitamus nobilesque et generosos facimus, constituimus et creamus, necnon eosdem numero nobilium Ecclesiasticarum et secularium personarum aule nostre regalis ac regni et aliorum dominio-rum nostrorum de nobili genere ex utroque parente procreatarum agrega-mus ipsos regni et dominiorum nostrorum atque omnibus in orbe terra-rum conswetis nobilibus et ex nobili progenie descendentibus vniuersis presentibus et futuris eos assimilantes parificantes et adequantes. In cuius liberalitatis et gracie nostre signum diuturnamque recordacionem prememo-rato Godislao doctori et germano suo Iacobo in perpetuum damus, conce-dimus atque donamus in titulum vere nobilitatis sub proclamacione wlga-riter Pogonya arma seu insignia nobilitatis in hoc priuilegio notata, picta et figurata videlicet scutum aureum pro media parte superiori,

in cuius medio est manus armatade nube flauei coloris procedens et errecta in pugno tenens strictum gladium, qui in fine et cuspide suo cruore asperssus et intinctus est, pro reliqua uero inferiori parte scutum rubeum, in arce autem scuti galea, et in eius sumitate manus simili-ter cum gladio evaginato et contra extensa cum colore aureo simili et equali, lyste autem galeam ad utrumque latus tegunt colore rubeo, nigro, et glauco permixte, uolen-tes, quod deinceps ipse doctor Godislaus una cum germano suo Iacobo eisdem armis seu insigniis nobilitatis tanquam propriis et naturalibus suis coram quocunque principe vel persona, cuiuscunque dignitatis, status, con-dicionis aut preeminencie extiterit, ac vbicunque locorum eciam in preliis necnon in sigillis, anulis, cortinis, velis, papilionibus seu tentoriis ac vexillis et generaliter in omnibus et singulis actibus nobilium faciendis, tractandis et deliberandis sub mere et sincere nobilitatis insigniis ac titulo in tota orbe terrarum gaudere, uti et frui, eademque arma seu nobilitatis insignia pyngere, defigere, deferre ac extollere et quibuscunque ministris nobilium imponere et ligare in perpetuum possit et valeat. Preterea eos volumus et presentis priuilegy tenore decerminus omnes et singulos, cuius-cunque status, gradus, condicionis, dignitatis et eminencie fuerint, qui in vituperium et contemptum huius regie nostre potestatis prefati doctoris Godislai et Iacobi sui germani quoquomodo nobilitatem infamarent uel notarent penis pro uituperio et infamia nobilibus in Regno nostro Polonie dari solitis nobis et iudicio nostro, ad quod se infamantes citauerint, et ipsi leso soluendis subiacere, postquam se presenti nostro priuilegio, quod sibi ad omnimodam proteccionem nobilitatis sufficere decernimus nobilitatem comprobabit et docebit, et si aliquam seruitutem, aut onus plebeis deben-dum ex quacunque necessitate, aut casu contraxerit, extunc. ipsos de pre-missis omnibus perpetue eximimus, reiaxamus, liberamus et ad omnes ho-nores et officia nobilium abilitamus atque dignum facimus et reputamus tenore presencium mediante uolentes denique et decernentes pariter, quod prescriptus doctor Godislaus et suus germanus Iacobus taliter per nos in nobiles [facti] necnon omnibus graciis honoribus libertatibus et immunitatibus exempcionibus et priuilegiis uti, frui, gaudere et potiri valeant, quibus ceteri nobiles utriusque status ecclesiastici et secularis Regni et aliorum domi-niorum nostrorum armis et insigniis nobilitatis vtentes tam iure procrea-cionis quam consuetudinis quoquomodo utuntur, fruuntur, pociuntur et gaudent harum, quibus sigillum nostrum est appensum, testimonio littera-rum. Actum Cracouie feria sexta ipso die sancti Georgy martiris anno domini Millesimo quadringentesimo quinquagesimo sexto presentibus ibidem Reuerendissimo in Christo patre necnon magnificis et generosis Thoma Epi-scopo, Iohanne de Czysow castellano, Iohanne de Thanczyn palatino Cra-couiensibus ac venerabili Iohanne Lutkonis de Breszye utriusque iuris doctore, sacri pallacii causarum auditore et prothonotario, archidiacono Gneznensi Regni Polonie vicecancellario et venerabili magistro Petro de Brzeszyny preposito Przemisliensi et confessore et predicatore regio. Datum per manus predicti venerabilis et egregy Iohannis Lutkonis de Breszye Regni Polonie vicecancellarii sincere nobis dilecti. In Srzioda (d. 4 Iulii 1464). 196. Littera Petri Czeteg. — Famosis ac Spectabilibus viris dominis preconsuli, consulibus, aduocato et scabinis ciuitatis Cracouiensis

amicis nostris gratuitis precipuisque ac merito honorandis aliisque fidedignis, cuiuscunque status et eminencie fuerint, hominibus complacenciam in omni-bus semper pronam Albertus Wangrzyn preconsul, Clemens Iagata, Symon Zyelnyczky, Stanislaus Russek, Mathias Woyewodka, Mathias Grabyenow-sky consules ciuitatis Srzedensis significamus tenore presencium testimo-nioque cum fideli, quomodo dum more solito pleno in consulatu in pretorio nostre ciuitatis sedebamus nostram presenciam adeuntes prouidi Ianussius vice aduocatus, Mathias Cychosz, Petrus Mrzyglod, Iohannes Kyerzek Mathias Bosziliczky, Nicolaus Grelich, Petrus Pyochno scabini nostre ciui-tatis recognouerunt, quomodo in iudicio bannito personaliter constituti laboriosi Iacobus et Mathias fratres germani kmethones de villa Bardo et Stanislaus Raczslawsky et alter Stanislaus de Koposzycze et Iohannes de Grzymislawicze homines maturitate et probitate prouecti, accepto seorsum a quolibet ipsorum corporali iuramento, ibidem coram iudicio bannito ex-posuerunt veraciter referentes, quod Iohannes et Bartholomeus Ioszewicz fuerunt fratres germani de villa Raczslawky, et quomodo Petrus Crothek ostensor presencium et Laurencius de maccellis arwine defunctus apud vos in Cracouia, olim ciuis vestre ciuitatis Cracouiensis felicis memorie, fuerunt fratres patrueles germani; id ipsum eciam ibidem coram iudicio bannito personaliter constituti nobiles Iacobus et Andreas heredes de Raczslawky accepto ab eis iuramento corporali veridice exposuerunt, quibus merito ut fides adhibeatur, quod Petrus Cretek presencium exhibitor et Laurencius de maccellis aruine apud vos in Cracouia fuerunt fratres patrueles germani, et licet Lazarus et Nicolaus habeant litteras testimoniales a nobis sub priori data et sigillo nostre ciuitatis Srzedensis confectas, sed illi videlicet Lazarus et Nicolaus fuerunt de alia geneloya videlicet de Vrnyeszewo vnacum Iohanne Myelczar olim de Srzoda bone memorie, nec fuerunt cum Petro Krethek ostensore presencium in linea consanguineitatis, sed Petrus Cretek ostensor presencium [est] Iaszewicz de villa Raczslawky, prout hoc coram nobis ibidem in pretorio sedentibus aduocatus cum scabinis nostre ciuitatis Srzedensis veridice et testimonialiter exposuerunt. Nos igitur pre-consul et consules pretacti audita sufficienti recognicione nostrorum scabi-norum litteram presentem sigillo nostre ciuitatis iussimus in testimonium euidencius comuniri feria quarta infra octauas Visitacionis gloriosissime Marie virginis anno domini Millesimo quadringentesimo sexagesimo quarto (d. 4 Iulii 1464). Liber Controvers. iud. scab. Civ. Crac. an. 1459 — 1476 Nr.527 p. 186. Cracouie (d. 25 lulii 1472). 197. (Metr. Kor. XII fol. 80). Expurgacio ducis Rybnyczen-sis Venceslai — Kazimirus etc. Significamus etc. quomodo exorta co-ram nostra Maiestate et consiliariis nostris inter preclarum principem do-minum Venceslaum ducem Oppauiensem, Rathiboriensem et Rybnyczensem Curiensem nostrum s. d. ab una et famosum ac nobilem Waczslaw Wyl-czek de Czenyewo seruitorem nostrum grate dilectum ex altera partibus de et super quibusdam verbis diffamatoriis et eorum occasione, quibus ipsum dictum Venceslaum ducem prefatus Vylczek Vaczslaw coram nobis obloquebatur et confundebat asserendo eum esse spurium ac de illegitimo thoro procreatum et genitum, materia questionis et coram nobis deducta, tandem nos auditis his et aliis, que ad causam huiusmodi videbantur perti-tinere, postquam ipse Wylczek Waczslaw fuisset interrogatus in eadem Archiw. kom. hist. t. IV. 44

iusticia in iudicio nostro desuper locato et posito, vnde sibi scitum foret, quod dominus dux Venceslaus foret de illegitimo thoro procreatus et ge-nitus, qui Wylczek hicidem respondit se scire et audire ex fama non-nullorum hominum, non tamen ex se aut ex alia certa sciencia. Tandem domino duce Venceslao se de huiusmodi infamia et oblocucione deducere et expurgare coram nobis volente et ad id se per nos admitti petente; extunc animo deliberato et causa huiusmodi satis diu ruminata et practi-cata per nos et consiliarios nostros tunc nobiscum iudicialiter residentibus fuit est et decretum, decisum, determinatum et inuentum, quod pro talibus verbus infamatoriis ipse dominus dux Venceslaus non indiguisset, neque indiguit aliqua expurgacione, quoniam non saperent aliquam notam infamie, neque eum proinde notabant infamem aut aliquouismodo honori et geniture sue derogent; quo nichilominus non contentus prefatus dominus Venceslaus dux exsuperhabundanti hodie coram nobis et consi-liariis nostris una cum fratre suo germano Illustre domino duce Hannussio personaliter comparens intendens atque volens Illustritatem suam ac bonam et legitimam generacionem comprobare certos coram nobis produxit spi rituales fidedignos presbitoros, quorum unus videlicet honorabilis Iohannes Cifas canonicus intra ex extra Rathiboriam plebanus medio suo ad sancta dei Ewangelia prestito corporali iuramento deposuit publice et fassus est, quod ipse Illustrem dominam Margaretham matrem suam olim preclaro principi domino Nicolao duci Oppauiensi, Rathiboriensi et Rybnyczensi genitori suo iuxta ritum matris sancte Ecclesie desponsauit et eos copulauit, alius vero honorabilis Martinus Strzala plebanus Rybnicensis finali iura-mento prestito deposuit. quod in crastino post nupciales cerimonias prefati domini ducis Nicolai cum prefata Margaretha tamquam sponsam et nuptam de ritu et forma ecclesie ad ecclesiam introduxit cerimoniis solitis obser-uatis et adhibitis, et parimodo certi barones et nobiles videlicet Nicolaus de Dubowecz castellanus Oswanczymiensis, Iohannes Schaschowsky, Nicolaus Lensch de Rinolthowycze, Venceslaus Barrabas de Nowawesch, alias de flowarky, Franciscus Baranowsky de Bythkow. Nicolaus Rames de Du-byenskye, Iohannes de Woxicze et Piszarzewycze, Iohannes Boyschewsky de Brzeszynsky viri boni et fame laudabilis ac fidedigni medio eorum cor-porali iuramento deposuerunt et alii plures et nobiles hicidem presentes id ipsum mediis iuramentis ipsorum affirmauerunt asserentes, testificantes et dicentes ipsam dominam ducissam in coniugio suo honeste vixisse et af-fecione maritali seu coniugali se invieem pertractasse, ita ut nulla suspi-cionis nota de eius dissolucione concipi uel notari posset uel potuisset, et sic prolem suam legitime procreasse et genuisse, sic quod processu temporis post nuptias huiusmodi primas successiue attingendo tercium an-num ipsa domina Margaretha peperit ducem Hanussium, successu uero temporis genuit illustrem virginem Barbaram et sic consequenter alio tem-pore excluso genuit illustrem dominum ducem Venceslaum. Nos autem huiusmodi testimonio sufficienti comprobato per nos recepto et admisso una cum consiliariis nostris tunc in iudicio presidentibus iudicialiter decre-uimus et tenore presencium decernimus prefatum dominum ducem Vence-slaum una cum fratre suo germano seniore domino duce Hanussio honori suo satisfecisse, et propterea ipsis ad illustritatem ipsorum et bonam gene-rositatem in omnibus curiis imperiali atque omnium cristianorum regum et principum sufficere dicimus pronuncciandam et declaramus per presentes. In cuius rei etc. Actum Cracouie sabbato ipso die sancti Iacobi anno domini ut supra, presentibus ibidem magnificis, strenuis et generosis Derslao de Rythwany Sandomiriensi, Stanislao de Ostrorog Kalisiensi, Stanislao de

Choteczj Russie et capitaneo generali, Spithkone de Iaroslaw Belzensi palatinis, Iohanne Zaramba de Calinowa Siradiensi et capitaneo Welunensi, Dobeslao Kmitha de Wysnycze Lublinensi, Iohanne Amor de Tarnow Woynyczyensi, Iohanne Felix de ibidem Vyslyczyensi, Stanislao Vantropka de Strzelcze Sandeciensi castellanis, Petro Comorowsky comite Liptouiensi, Iohanne de Rythwany R. P. Marsalko, Nicolao de Chranstow vexillifero Cracouiensi, Przethslao de Dmosczycze capitaneo in Podolinyecz et Lu-bowla, Sbigneo dej Oleschnycze scolastico Cracouiensi secretario et aliis pluribus fidedignis. Per manus Magnifici Iacobi de Dambno cancellarii R. P. et capitanei Cracouiensis, Sandomiriensis etc. In conuencione Pyotrkouiensi (d. 13 Novembris 1472). 198. (Metr. Kor. XII fol. gg). Expurgatoria Iacobi Czela contra Nicolaum Wylk — Kazimirus dei gracia Rex Polonie etc. Significamus tenore presencium, quibus expedit vniuersis quomodo exorta coram Maiestate nostra et consiliariis nostris in iudicio vna nobiscum sedentibus inter nobiles Iacobum Czyelya de Panyewa et Nicolaum Wylk subditos nostros hincinde materia questionis pro, de et super quibusdam verbis dififamatoriis et eorum occasione, quibus idem Wylk Nicolaus pre-fatum Iacobum Czelya obloquebatur et confundebat, inter alia et ceteras controuersias tres sibi obiciendo articulos: et primo quidem, quod existens subditus Regni nostri seruiuit apud magnificum Emericum de Zapolya comitem perpetuum Sczepusiensem, gubernatorem Regni Ungarie, Illustris-simi principis domini Kazimiri nati nostri secundogeniti hostem, in fraudem eiusdem nostramque et Regni nostri; item secundo, quod apud eundem gubernatorem seruiens gentes nostras et subditos nostros, quos cum eodem nato nostro in Ungariam miseramus non premissa contra nos Regnumque et dictum natum nostrum aliqua diffidacione sponsione fidei et honoris captiuos obligabat; item tercio, quod per magnificum olim Iohannem de Czyzow castellanum et capitaneum Cracouiensem fuit detentus, et ad collum sedebat, quo priuari, debuit nisi se quandringentis florenis liberasset et redimisset. Nos uero cum consiliariis nostris auditis talibus et aliis, que ad causam ipsam pertinere et spectare videbantur, eidem Iacobo Czelya de iure expurgacionem pro hiis, que sibi obiecta fuerunt et de quibus per eundem Nicolaum Wylk erat infamatus et inculpatus, indiximus et decreuimus prefatoque Iacobo Czyelya nobis humiliter supplicante, quati-nus pro expurgacione sua predicta et ostensione declaracioneque innocen-cie sue locum et tempus sibi deputassemus et iudicium locassemus, peti-cionibus eius iustis et racioni consonis permoti in hoc loco pro presenti conuencione generali in curia nostra iudicium locauimus, cui soli cum eisdem consiliariis nostris presidebamus, coram quo iudicio predictus Iacobus Czelya personaliter conparens de articulis predictis sibi obiectis et de aliis omnibus, pro quibus per dictum Nicolaum Wylk fuit infamatus et inculpatus in forma iuris debita et iuxta cursum militarem ex decreto nostro predicto sufficientissime se expurgauit, ex qua expurgacione decer-nimus et declaramus tenore prcsencium mediante ipsum fame et honori suis satisfecisse, perinde ac si talia nunquam sibi fuissent obiecta. In cuius rei testimonium sigillum nostrum presentibus est subappensum. Actum et datum in conuencione Pyotrkouiensi generali feria sexta post festum sancti Martini anno domini Millesimo quadring. septuag. secundo presentibus Reuerendissimo reuerendoque in Christo patribus do-

mino Iohanne archiepiscopo sancte Gnesnensis [Ecclesie] et primati Iacobo Wladislauiensi, Andrea Poznaniensi Episcopis necnon magnificis, stre-nuis, generosis et nobilibus Iohanne de Pylcza castellano (s) de Ryth-wani palatino Cracouiensibus, Luca de Gorka Poznaniensi, Stanislao de Ostrorog Kalisiensi, Stanislao de Brudzewo Siradiensi, Nicolao de Cuthno Lanciciensi, Iohanne de Cosczelyecz Iuni Wladislauiensi palati-nis, Petro de Schamotuli Poznaniensi, Hincza de Rogow Sandomi-riensi, Iohanne Zaramba de Kalynowa Siradiensi, Iohanne Amor de Thar-now Woyniciensi castellanis, Iohanne de Rythwany Marsalko Regni Polo-nie et aliis quam pluribus testibus ad premissa fidedignis. — Datum per manus Venerabilis Sbignei de Olesnicza scolastici Cracouiensis R. P. vice-cancellarii. In Troky (d. 20 Novembris 1481). 199. (Metr. Kor. XIV fol. 45). Kazimirus dei gracia Rex Polonie ad perpetuam rei memoriam. Grate nobis dilecto Richardo Papini de Gam-busio graciam nostram regiam cum fauore. Regalem magnificenciam de-ceat iugiter aliquid agere, quo gloria celsitudinis eius relucere possit et attolli, et illud quidem locuplecioni apponitur culminis regii, per quod per-sonis prouidis circumspeccionis industria et morum venustate preditis honor impenditur. Quare dum fidelia obsequia et merita Maiestati nostre per te exhibita necnon laboris et solicitudinis constanciam, quam pro venerabili religione et milicia Insule Beati Iohannis Iherosolimitani de Rhodis, que pridem seviente in inmanissimam Turcarum hostilitatem vir-tute altissimi profligens viam intendi cristiane religioni preclusit, in Regno nostro, principatibus et dominiis, non minus constanter, quam fideliter fide-dignorum testimonio egisse legitime approbatam intenta mente reuoluimus; ad ea, que status tui et honoris incrementa prospiciunt, tanto liberalius acclinamur, quanto id ipsum virtutis tue morumque et fidei prestancia merentur. Premissorum igitur intuitu non improuide aut per errorem, sed animo deliberato ac prelatorum et baronum nostrorum ad id accedente consilio, de certa nostra sciencia et regalis pietatis plenitudine, de cuius culmine nobilitas hominum et generositatis insignia legitimo iure procedunt te necnon nobis grate dilectos Oliuerum et Mariotum Papini de dicta Gambasjo germanos tui ac tuos et ipsorum heredes de stirpe eorum legi-tima descendentes nobilitamus, insignimus et ad militaris gradus apicem attollimus, creamus et numero aliorum nobilium et militarium graciosius ascribimus et aggregamus, quodque tu et dicti Oliuerius et Mariotus tuique et illorum heredes legitimi arma seu nobilitatis insignia infrascripta videlicet scutum aureum pro media parte superiori, in cuius medio est manus armata de nube flaui coloris proce-dens et erecta in pugno tenens strictum gladium, qui in fine sui cruore aspersus est et intinctus; pro reliqua uero inferiori parte scutum in cuius medio inter duas di... in spacio rubeo tres littere auree d. d. d. sunt de-scripte, atque superior et inferior pars scuti colore fla-ueo est disposita; in arce autem scuti galea et in sumi-tate eius manus simiiiter cum gladio evaginato econtra protensa cum simili colore aureo, Luste(s) autem galeam ad latus tegunt colore rubco, nigro, glauco permixte, prout alias ea ipsa arma vocabulo wlgari Pogonya nuncupata artificio

pictoris sunt in presentibus clarius designata, omnibus astiludiis et singulis torneamentis, duellis, bellis et aliis quibuscunque actibus et exerciciis mili-taribus ad instar aliorum nobilium personarum pro honore uestro. deferre possitis et gestare, vobis benignius facultatem concedimus et largimur con-tradiccione et resistencia quorumuis cessante harum, quibus sigilium no-strum est subappensum testimonio litterarum. Datum et actum in castro nostro Troky vigesima mensis Novembris anno domini Millesimo qua-dringentesimo octuagesimo primo. In conuencione Pyotrcouiensi (d. 16 Decembris 1484). 200. (Metr. Kor. XIV fol. 126). In nomine domini amen. Ad perpe-tuam rei memoriam. Regie dignitatis excellencia, cuius thronus illius cle-mencia roboratur iustum arbitratur et congruum, ut personas morum gene-rositate ac virtutum probitate meritorumque testimonio insignes amplius efferat et attollat. Proinde nos Kazimirus dei gracia Rex Polonie magnus dux Lithwanie necnon terrarum Cracouie, Sandomirie, Siradie, Lancicie, Cuyawie, Russie, Prussie Culmensisque Elbingensis et Pomeranie dominus et heres etc. Significamus tenore presencium, quibus expedit vniuersis presentibus et futuris presencium noticiam habituris, quod licet generosus Sigismundus Stoch de Cunicze et Olbrachczicze curiensis noster fidelis dilectus a predecessoribus suis, atauis, preauis et auis cum sua posteritate titulo et armis generose nobilitatis ex longo fuerit insignitus ac dotatus, de nostra tamen gracia singulari, consiliariorumque nostrorum assensu, ha-bito respectu ad virtutes et merita prefati Sigismundi Stosch curiensis nostri, quibus Mti nostre assidue peruigil placere meruit et pro nostro ac reipublice nostre statu non mediocriter insudauit, digne sue generose no-bilitatis arma et insignia Lekna wlgari vocabulo apellata, que in sui pic-tura duas fasces alias ligaturas ex radice prodeuntes in campo rubeo portant, tanto amplius decorare et eferre pro suo singulari desiderio statuimus sibique et sue Genologie ac posteritati in signum et notam atque memoriam nostre singularis in ipsum Sigismundum Stosch gracie et affeccionis in galea armorum suorum predictorum gut-tur ceruinum cum capite et cornibus aureis cornuaque collo et galea supposita in eisdem suis tanquam propriis et naturalibus deferre concessimus, donauimus, damusque donamus et conferimus de plenitudine nostre gracie tenore presencium mediante, quemadmodum pro clariori intuicione, certificacione ipsa arma in presentibus ex pictoris artificio ex-pressa sunt plenius et descripta, eadem arma et generositatis insignia co-ram quibuslibet principibus et personis, cuiuscunque status, condicionis ac eminencie extiterint, ipse Sigismundus Stosch et sui legitimi successores ab ipso iure legitimo descendentes in omnibus et singulis exerciciis et actis militaribus, sigillis, anulis, cortinis, papilionibus, picturis et sculpturis deferre, pingere, defigere, appendere, eraldis et quibuscunque ministris impendere sine cuiusuis renitencia, contradiccione et impedimenta valeant atque possint, non obstantibus quibuscunque iuribus, legibus, consuetudini-bus vel decretis in contrarium editis, quibus de certa nostra sciencia in fauorem prefati Sigismundi Stosch ac sue posteritatis litteris presentibus derogamus, quibus in huius rei testimonium sigillum nostrum est subappen-sum. Actum in conuencione Pyotrkouiensi generali feria quinta post festum sancte Lucie proxima anno domini millesimo quadringentesimo octogesimo quarto presentibus ibidem Reuerendissimo et reuerendis in Christo patri-

bus dominis Sbigneo s. Ecclesie Gneznensis et Iohanne Leopoliensis archi-episcopis, Iohanne Cracouiensi, Petro Wladislauiensi et Uriele Poznaniensi Episcopis, necnon magnificis, venerabilibus, strenuis et generosis Iacobo de Dambno castellano Cracouiensi, Mathia de Bnyn Poznaniensi, Iohanne Amor de Tharnow Cracouiensi, Spithkone de Iaroslaw, Sandomiriensi, Nicolao de Brudzow Siradiensi, Nicolao de Cuthno Lanciciensi, Iohanne de Opo-row Brestensi, Nicolao Dzyalinsky Iuni Wladislauiensi Iohanne Odrowansch de Sprowa Russie generali et Dobeslao de Curoswank Lublinensi palatinis, Iohanne de Ostrorog Poznaniensi, Paulo de Iassyenyecz Sandorniriensi castellanis, Raphaele de Iaroslaw Regni nostri Marszalko et aliis quam pluribus dignitariis et officialibus nostris strenuis et fidelibus, dilectis. Datum per manus venerabilis Gregory de Ludbranecz R. nostri vicecan-cellarii sincere nobis dilecti. Die 10 Iunii 1487., 201. (Metr. Kor. XIV p. 213). In nomine domini amen. Ad perpetuam rei memoriam. Kazimirus dei gracia Rex Polonie necnon terrarum Crac. etc. fideli nobis dilecto Georgio de Baby graciam et fauorem regium. Libentissime adducimur, ut eas gracias eciam non rogati imparciamur, per quas non solum meritis aliquorum satisfit, sed incitantur ceteri ad virtutem, habet enim hoc natura rerum, ut tunc maxime bonorum omnium ad bene promerendum accenduntur, cum vident litteris esse parata beneficiorum premia; et ideo attendentes integritatem et spectatam fidem tuam, quibus coram nostra Magestate comendatus plurimum sis, dignum putamus, ut ad nobilium ordinem per nos promovearis, ut intelligas honorificum atque commodosum fuisse tibi honestis accionibus vitam duxisse, vt reliqui exem- plo tuo ad eadem honestatis studia excitentur, senciantque non solam esse nobilitatem, que a maioribus quasi hereditario iure accipitur, sed illam eciam, que virtute ac probitate acquiritur. Nam si origo uniuscuiusque nobilitatis a virtute alicuius summi et integerrimi viri originem duxit, non minori veneracione digni sunt illi, qui nobilitatem pariunt, quam qui a ma- ioribus accipiunt, cum quanto recencior nobilitas sit, tanto proximior acci- dat virtuti illi, ex qua nascitur titulus ipsius modi, et propterea exigenti- bus sic meritis et virtutibus tuis auctoritate illa, que in regibus suprema est, de certa nostra ac prelatorum et baronum nostrorum sciencia exnunc te omnemque legitimam prolem et posteritatem tuam utriusque sexus legi- time procreatam nobilitamus, creamus, facimus in generosumque et nobi- lem instituimus et graciosius eleuamus, parificantes, coequantes et assimi- lantes te et successores tuos omnibus regni nostri nobilibus ex generie nobili procreatis, teque et omnes tuos successores domui seu stirpi Go- dzambą, wlgariter dicte, ad quam te maiores et primores stirpis et domus prefate vocauerunt et in fratrem suum cum certa scien- cia nostra et voluntate tua assumpserunt, aggregamus annumeramus, incorporamus et invisceramus. In cuius signum, titulum et verificacionem tibi et tue posteritati pro eisdem nobi- litatis insigniis damus, donamus et largimur tres pinus virides in uno stipite errectas cum quinque radicibus in scuto seu campo flaueo, galea vero in inf er io ri parte listi super tecta, prout ipsa arma seu nobilitatis insignia pictoris magisterio et in- dustria lacius in presentibus sint depicta et descripta, volentes ut deinceps

tu et tjota tua posteritas eisdem armis seu nobilitatis insigniis tamquam propriis et naturalibus coram omnibus principibus et hominibus, cuiuscun-que status uel condicionis exstiterint ac vbicunque locorum in omnibus et singulis torneamertis, hastiludiis, bellis, duellis, sigillis, anulis, cortinis, vexillis, tentoriis ac velis fruamini, gaudeatis tamquam propriis et natura-libus, eademque gestare, pingere, defigere et deferre possitis; propterea eciam volumus et presentis priuilegy tenore decernimus omnes et singulos cuisuscunque status et condicionis, dignitatis et eminencie fuerint, qui in contemptum et vituperium huiusmodi nostre Regie potestatis tuam nobili-tatem infamarent uel notarent, penis pro vituperio et infamia nobilibus in Regno nostro Polonie dari solitis et conswetis et iudicio nostro, ad quod se infamantes citauerint, et leso soluendis subiacere, postquam te presenti nostro priuilegio, quod tibi et tuis successoribus ad omnimodam defensionem et proteccionem pure nobilitatis sufficere decernimus, nobi-litatem comprobabis et docebis, et si aliquam seruitutem aut onus plebeys debendum ex quacunque necessitate casu contraxeris, extunc te de pre-missis omnibus eximimus, relaxamus, liberamus et ad omnes honores tt. officia nobilium abilitamus et dignum facimus ac reputamus tenore pre-sencium mediante. Volentes denique et presentibus decernentes, quod tu nobili Georgi cum tuis successoribus per nos taliter in nobilem creatus omnibus exerciciis, honoribus, libertatibus, emunitatibus, exemcionibus et priuilegiis gaudeas et vtifruaris, quibus ceteri nobiles vtriusque sexus ecclesiastici et seculares regni et dominiorum nostrorum tam iure procre-acionis, quam consuetudinis fruuntur uel quomodolibet pociuntur. In cuius rei testimonium sigillum nostrum presentibus est subappensum. Actum et datum die dominica ante festum sancti Viti anno domini millesimo qua-dringentesimo octuagesimo septimo presentibus Reuerendo in Christo pa-tre domino Iohanne Episcopo necnon magnificis et generosis Iacobo de Dambno castellano et capitaneo Cracouiensibus, Nicolao de Curozwanky Szyradyensi, Andrea de Thanczyn Woynyczyensi, Nicolao Sthadnyczky Przemyszlyensi, Felice de Panyewo Leopoliensi, Ambrosio Pampowsky Ros-periensi castellanis, Creslaw de Curoszwanky cancellario, Gregorio de Lud-brancz vicecancellario, Petro de Curozwanky thezaurario R. P. Cracouie (d. 1i3 Maii 1499)- 202. (Metr. Kor. XVII fol. 205°). Iudeus. nobilitatur nuper baptisatus. — In nomine domini amen. Ad perpettnm rei memoriam. Cunctorum quantumcunque illustrium principum prcsertim vero regalis excellencie serenissimum nomen, cuius id velud proprium fuerit, auctoritate regali benemerentes extollere, licet uniuersos sibi fideles, numerosis titulis et honoribus insignire consueuerit, illos tamen precipue nobilitatum ordini-bus annumerare debeat, qui non metu quopiam aut luxu vel cupiditate temporalium fortunarum habendarum moti, sed solo ipso virtutis ingenite ductu, relictis siue gentilium siue perfidorum Ebreorum ritibus damnatis-quoque erroribus, quantumcunque diu per maiores sue propaginis defensatis ad lucem vite redemtorem nostrum crucefixum renati sponte veniunt et in professione fidei Romane abiuratis sathane cecitatibus saluari cupientes interioresque anime squalores sacrosancti flaminis sacramento diluentes externis etiam merentur egregie optimis quibuslibet patriciis nobilioribus parificari auctoritate regali decernente; qua in parte regum auctoritas exel-

lentissima peculiaris sui iuris regii fit executrix, ipsa enim, a qua omnis generositatis insignia velud rady a radiante sole iure tanquam legitimo manant et prodeunt, tunc uel maxime fulget, cum personis virtuosis et fidelibus, quas constat sub tempore excellencioribus quibuscumque gratas comendatasque esse, honores impendit, et eos ipsos alcioribus statibus abi-liter obtinendis procurat et efficit perpetuo apciores. Quamobrem nos Iohannes Albertus dei gracia Rex Polonie necnon terrarum Cracouie, San-domirie, Siradie, Lancicie, Cuyawye, supremus dux Litwanie, Russie, Prussieque dominus et heres etc. Significamus tenore presencium, quibus expedit vniuersis presentibus et futuris harum noticiam habituris, quomodo comendatam habentes per illustrissimum principem dominum Allexandrum eadem gracia magnum ducem Litwanie germanum nostrum charissimum Sta-nislai Oscheiko condam nacione professioneque iudei Lithwani aliquando neofiti iam vero veri christicole baptisati virtutum ampiitudinem, fidem et animi integritatem, quibus ipse post assumptum baptisma tam in constanti orthodoxe fidei professione, quam in eiusdem Illustrissimi principis domini magni ducis Litwanie officiis seruitoriis non minus fidelissime, quam officiose diligenter, industriosissiroe et nobiliter gestis se eidem magno duci Litwanie germano nostro gratum, comendatumque reddidit, horum et aliorum be-nemeritorum eius respectu dignum putauimus, ut et tot meritorum et honestarum comendacionum eius racionem habentes premia meritis digna ei redderemus et de eius virtutibus testimonium perhiberemus posteritati perpetuum. Quapropter auctoritate nostra Regia, que ad hoc maxima est, eum ipsum Stanislaum etiam motu proprio nobilitare, clarificare ex humi-lique condicione, que tamquam plebea esset, leuare et erigere duximus et instituimus nobilitamusque, insignimus, creamus et ad gradum nobilitatis attoliimus, leuamus et erigimus tenore presencium mediante ipsum cunctis in orbe terrarum nobilibus status utriusque, tam spiritualibus quam secu-laribus de nobili stirpe ab awis, attawis per lineam directam ex utroque latere atque parente descendentibus et procreatis presentibus et futuris assi-milantes, parificantes et adequantes, volentes, decernentesque, quod eius sta-tus, condicio et persona par similisque sit inter omnes eademque computetur; verum, qu?a omnem nobilitatem virtutibus et armis exornari illustrarique convenit, itaque sibi posteritatique sue clenodium, quod pro armis per Reuerendissimum in Christo patrem dominum Martinum Episcopum Medni-czensem ab awis et attawis gestari consueuit, wlgari appellacione Merawu nominatum, eo ipso domino Martino Episcopo ipsum Stanislaum et posterita-tem eius in pre.senciarum coram nobis in suam et familie sue fraternitatem domesticam adoptante arroganteuque; quod clenodium Merawu tam coloris, quam sculpture racione genuinum habere dinoscitur spectaculum, campus enim eius duplici colore nitet, ex superiori flaueo siue cele-stino, ex inferiori vero parte viridi coloribus, ad latitudinem autem campi siue clipei tenuis lineole posicione discernitur, in quoquidem campo siue clipeo in celestino colore capud cum colli aliquantula significacione caninum apertum, lingwa et auribus suo naturali modo certo ab eo dependentibus, velud capud canis marini esset aureum, in viridi vero colore stella similiter aurea, sex aciebus irradiata sculpi et depingi solet, prout hoc artificioso opere infrascripto clarius ostenditur, sic dedimus et attribuimus in titulum vere nobilitatis sue perpetue, quibus signis seu armis tamquam propriis naturalibus coram omni principe ac persona cuiuscunque status, dignitatis et preeminencie extiterit, etiam in preliis, preludiis, hastiludiis, torneamen-tis, sigillis, anulis cortinis, velis, vexillis, tentoriis, scutis, papilionibus, ta-bulis, picturis reliquisque omnibus ad vsum militarem spectantibus et

generalijter in actibus nobilium omnibus tractandis et faciendis vti et gaudere ipsaque arma pingere, deferre, eroldis et quibuslibet ministris imponere et ligare poterit perpetuo. Volumus preterea eodem domino Martino Episcopo exposcente, ut omnibus dignitatibus, libertatibus, prerogatiuis et graciis gaudeat, quibus ceteri naturales nobiles et presertim eiusdem familie fra-ternitatisque domestice Merawu fratres vbilibet et presertim in Regno et dominiis nostris constituti gaudere ex priuilegio consueuerunt, ad omnes honores, officia et beneficia spiritualia et secularia ipsum posteritatemque suam legitimam dignum facientes abilitantesque, prout facimus, abilitamus et reputamus dignum, deponentes ex eo et prole sua omnem seruitutem et ignobilitatem plebeorum ex quacumque causa contractum, que quoquo-modo concessioni huic nostre detrahere possent in futurum. Preterea pre-sentis priuilegy vigore decernimus omnes cuiuscunque status et condicionis existentes homines, qui in vituperium nostre presentis potestatis regie ipsius nobilitatem infamarent, aut eam detractorie impugnarent penis pro vituperio et infamia nobilibus in Regno nostro et magno ducatu Lithwanie adiectis nobis alias magno duci et iudicio, ad quod se citauerint, ipsi quo-que iniuriato seu leso soluendis subiacere, postquam ipse Stanislaus nostro presenti priuilegio, quod ad omnem nobilitatis probacionem sufficere volu-mus, suam probauerit nobilitatem non obstantibus legibus, iuribus, consue-tudinibus aut quibuscunque decretis contrariis, quibus in maiorem ipsius Stanislai amplitudinem, exaltacionemque derogamus presencium per teno-rem. In cuius rei testimonium sigillum nostrum presentibus est subappen-sum. Actum Cracouie feria secunda infra octauam Ascensionis domini anno eiusdem millesimo quadringentesimo nonagesimo nono, Regni uero nostri septimo presentibus ut supra1). In capitulo Poznaniensi (d. 26 Marcii 1500). 203. (Acta actor. cap. Pozn. 1499—1505 fol. 10)... Venerabiles do-mini prelati et canonici Ecclesie Poznaniensis... venerabilem dominum Petrum Opalenyczsky... unanimiter in custodem ac fratrem rece-perunt... et ibidem prefati domini prelati et canonici ecclesie Poznanien-sis, antequam predictum dominum Petrum in custodem receperunt, prote-stati sunt solemniter et per expressum, quod per huiusmodi receptionem, ommisso examine testium super nobilitate dicti domini custodis pro-banda ex utroque parente, factam non contrauenerunt nec derogarunt sta-tuto ecclesie Poznaniensis de nobilibus et doctoribus ad eandem eccle-siam Poznaniensem in prelatos et canonicos recipiendis, nuper edito, quia ante ipsius statuti edicionem et institucionem ac confirmacionem ipse do-minus Petrus custos receptus fuit et est in canonicum legitime ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem presentibus honorabili domino Nicolao Ruczel de Costen artium liberalium baccalario canonico Ecclesie collegiate sancti Ni-colai in summo Poznaniensi et cancellario consistorii Poznaniensis ac cir-cumspecto magistro Martino Stoleczsky notario publico, testibus ad pre-missa vocatis et rogatis. l) Akt ten jest drukowany w pierwszym Tomie Kodeksu Dyplomatycznego Polski p. 352 Nr. CXCV; przepisawszy go powtórnie z rękopismu umieszczamy go jako jeden z naj-ciekawszych aktów do instytucyi nobilitacyi się odnoszących. Archiw. kom. hist. t. IV. 45

In capitulo Poznaniensi (d. 16 Aprilis 1500). 204. (Acta actor. cap. Pozn. 1499—1505 fol. 11°). Die Iouis sancta Parasceue sedecima mensis Aprilis hora terciarum... venerandi pa- tres,.. prelati et canonici Ecclesie Poznaniensis... per dominum Jo- hannem Opalenyczsky... requisiti, quatinus ipsum... ad canonica- tum... reciperent; quiquidem domini prelati et canonici volentes satisfa- cere statuto dicte Ecclesie Poznaniensis de nobilibus et doctoribus ad eandem Ecclesiam Poznaniensem recipiendis anno proxime preterito die Mercurii vigesima mensis Novembris durante capitulo generali edito, testi- bus fidedignis videlicet venerabili domino Johanne de Lukowo decano Po- znaniensi et prefati Reuerendissimi in Christo patris domini Johannis Epi- scopi vicario in Spiritualibus predicto ac nobilibus Jaroslao Dokowsky, Alberto Copanyczsky et Thoma Chraplewsky armigeris Poznaniensis dio- cesis per ipsum dominum Johannem Opalenyczsky iuxta disposicionem eiusdem statuti predicti inductis et per prefatos dominos prelatos et cano- nicos receptis et admissis eorumque examine et dispositionibus, medio iuramento corporali ibidem prestito, auditis, ita videlicet quod prefatus venerabilis dominus Johannes decanus awos utriusque parentum ipsius do- mini Johannis Opalenyczsky nouit ipsosqe e domibus Opalenycza armo- rum Nauis alias Lodzyey et Dzbanschyn armorum Nalanczy oriundos dixit parentesque viuos noscit eisdem armis utentes; et similiter quilibet dicto- rum nobilium testium diuisim respectiue deposicionem, quod parentes domini inducentis optime noscunt, patrem de armis Nauis et matrem de Nalancz oriundos pro talibusque communiter in Regno Polonie communiter habentur, inter Magnates, dominos et terrigenas reputantur, depositio- nibus habitis receptoque posthac ab ipso domino Johanne Opalenyczsky solito per eum... prestito... iuramento... in canonicum et fratrem rece- perunt... In capitulo Poznaniensi (d. 15 Augusti 1500). 205. (Acta actor. cap. Pozn. 1499—1505 fol. 18o). Die Sabbathi quindecima mensis Augusti hora completorii. . . venerabiles domini... ca- nonici Poznaniensis Ecclesie... requirente Petro Bagrowski... quatinus dominum Andream de Lyuben... in archidiaconum Srzemensem... reciperent... quiquidem domini receptis testibus videlicet venerabilibus dominis Sigismundo de Camyenyecz et Nicolao Olessky canonicis Pozna- niensibus ac honorabili domino Stanislao de Strzelcze plebano in Caschewo per dictum dominum Petrum procuratorem super nobilitate prefati sui principalis iuxta disposicionem statuti capituli de nobilibus et doctoribus ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem recipiendis nuper editi inductis eorum- que depositionibus ac testimoniis per prefatos dominos Sigismundum et Oleszky canonicos singillatim ac Stanislaum de Strzelcze medio ipsorum iuramento corporali tactis per eos ibidem scripturis sacrosanctis prestito, quod magnificus olim dominus palatinus Brzestensis pater ac genitor pre- fati domini Andree, quem se ipsi domini canonici nouisse dixerunt de ar- mis trium Rosarum alias Lelywa et mater eiusdem domini Andree de ar- mis Habdank oriundi processerunt illaque in sigillis et clenodiis deferebant et portabant pro talibusque a communi w!go nobilitatis Polonie ipsorum noticiam habentibus reputati sunt, habenturque et reputantur unacum prole eorum et cognatione uiue vocis oraculo factis, prefatum venerabilem

dominum Andream de Lyvbyen pro archidiacono Srzemensi... et fratre... receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 17 Augusti 1500). 206. (Acta actor. cap. Pozn. 1499—1505 fol. 19°). Die lune decima septima mensis Augusti hora terciarum... venerabiles domini [canonici Poznanienses]... requirente domino Andrea de Lyvben... quatinus domi- num Mathiam Drzewyczsky in canonicum... reciperent... quiqui- dem domini .. receptis testibus Reuerendissimo... domino Johanne Epi- scopo ac venerabilibus dominis Sigismundo de Camyenyecz et Johanne Gorsky canonicis necnon dominis Nicolao Migdal notario domini Episcopi prefati ibidem pro parte prefati domini Mathie Drzewyczsky per dictum dominum Andream archidiaconum.. inductis eorumque deposicionibus ac testimoniis... factis, quod pater dicti domini Drzewyczsky, quem testes noscunt, de armis Czyolkonum, mater vero Capitis bubali processerunt oriundi, pro talibusque a communi wlgo nobilitatis ipsorum noticiam haben- tibus reputati sunt et habentur, auditis... prefatum dominum Mathiam Drze- wyczsky... in canonicum et fratrem receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 21 Decembris 1500). 207. (Acta actor. cap. Pozn. 1499—1506 fol. 30). Die Lune vigesima prima mensis Decembris infra completorium venerabiles domini... Cano- nici Ecclesie Poznaniensis. .. requisiti, quatinus dominum Nicolaum Othuschsky in canonicum et fratrem reciperent.. . quiquidem venerabiles domini... statuto Ecclesie de nobilibus et doctoribus ad ipsam Poznanien- sem Ecclesiam in canonicos recipiendis... satisfacere volentes ante omnia testes fidedignos per ipsum dominum Nicolaum Otuschsky probantem se fuisse et esse ex utroque parente de nobili genere procreatum inductos videlicet nobiles Michaelem Lazarz de Cozlowo et Stanislaum de Vgyasd armorum Corczbokowye et Jacobum Lynsky de Srzen ac Albertum By- lanczsky armorum Samsonowye armigeros Poznaniensis dioecesis extantes... ibidem examinatos predictum dominum Canonicum ex patre de armis Sampsonowye et ex matre de armis Corczbokowye, utrisque parentibus nobilibus, eundem dominum inducentem, ita ut prefertur, nobilem procrea- tum et oriundum ex testificatis et depositionibus huiusmodi comperientes et pro tali semper habitum wlgo ad plenum cognoscentes, eundem... in canonicum et fratrem... receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 15 Aprilis 1502). 208. (Acta actor. capit. Pozn. 1499—1505 fol. 58). Ibidem die [Ve- neris quindecima mensis Aprilis] constitutus personaliter honorabilis domi- nus Albertus de Lekna canonicus Ecclesie collegiate beatissime virginis Marie in summo Poznaniensi et venerabilis domini Nicolai Czeppel de Poznania decretorum doctoris prepositi Wrathislauiensis et canonici Poznaniensis Ecclesiarum legitimus procurator... dominos prelatos et cano- nicos Ecclesie Poznaniensis ibidem capitulariter congregatos requisiuit... ut.. . Nicolaum Czepel doctorem in Archidiaconum Srzemensem ad Eccle- siam Poznaniensem reciperent... quiquidem venerabiles domini prelati et

canonici . . . omissa executione statuti capitularis nuper de nobilibus et doctoribus ad Ecclesiam recipiendis editi, pro hac vice, quia ante editio-nem ipsius et confectionem ipse dominus Czepel doctor fuit et est ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem in canonicum dudum receptus, eundem. . . in archidiaconum Srzemensem . .. receperunt. . . In capitulo Poznaniensi (d. 23 Iulii 1502). 209. (Acta actor. capit. Pozn. 1499—1505 fol. 63). Ibidem constitu- tus personaliter venerabilis dominus Petrus Strzeszewsky canonicus Poznaniensis . . . dominos prelatos et canonicos . . requisiuit . . ut eum .. in canonicum reciperent .. . quiquidem domini. . receptis testibus fidedi- gnis venerabilibus dominis Iohanne Lucowsky decano, Iohanne Grochowycz- sky canonico sancte Marie in summo Poznaniensi et nobili Alberto Po- lyczsky nobilem dominum Strzeszewsky ex utroque parente, ac nobili Petro Conarzewsky, ex matre fuisse et esse oriundum testificantibus, cita- tis ibidem, iuratis, inductis et admissis iuxta disposicionem statuti Capitu- laris nuper de recipiendis nobilibus ad ipsam ecclesiam Poznaniensem editi eidemque satisfaciendo . . eundem dominum Petrum in canonicum . . re- ceperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 22 Novembris 1502). 210. (Acta actor. capit. Pozn. 1499—1505 fol. 69o). Ibidem coram dominis prelatis et canonicis Ecclesie Ppznaniensis constitutus personaliter Iohannes Peschel de Poznania canonicus Ecclesie Collegiate beatissime virginis Marie in summo Poznaniensi procurator et nomine procaratorio venerabilis magistri Erasmi Vitelly de Cracouia, Sedis apostolice prothonotarii prepositi Wylnensis et serenissimi principis et domini domini Alexandri dei gracia Regis Polonie secretarii, legitimus . . . dominos prela- tos et canonicos Ecclesie Poznaniensis .. requisiuit, quatinus prefato vene- rabili magistro Erasmo possessionem canonicatus . . assignarent, eumque in canonicum . . . reciperent . . . quiquidem venerabiles domini prelati et canonici litteris apostolicis cum ea, qua decuit, reuerentia ad se receptis eisque visis et perlectis matura deliberacione intra se prehabita, eisdem litt eris apostolicis tamquam filii obedientie parentes, attendentes deroga- cionem apostolicam in ipsis litteris statuto capituli Poznaniensis de nobili- bus .. edito, contentam contrauenire quodque prefatus serenissimus domi- nus Rex Polonie in suis litteris pergameno annotatis et sue Maiestatis sigillo maiori sigillatis predictum dominum Erasmum ex utroque parente nobilem esse significat . . prefatum venerabilem dominum Erasmum . . in canonicum eiusdem ecclesie Poznaniensis . . receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 19 Marcii 1503). 211. (Acta actor. capit. Pozn. 1499 —1505 fol. 76). Ibidem coram . . dominis capitulariter congregatis constitutus personaliter venerabilis domi- nus Lampertus de Sczeczyn canonicus Poznaniensis . . prefatos do- minos requisiuit. . ut. . eum in canonicum . . reciperent. Et domini receptis testibus fidedignis honorabilibus dominis Nicolao Mygdal de Do-

manykow et Laskario Glowaczsky nobilibus altaristis eiusdem Ecclesie Poznaniensis, qui ex narracione affirmatiua parentum et consanguineorum suorum, in quorum domo enutriti sunt, confoti et educati de armis capi-tis bawoley cum gladio ex patre natum necnon venerabilibus dominis Sigismundo de Camyenyecz et Andrea Czysyelsky canonicis Poznaniensibus, qui matrem ipsius domini Lamperti nouisse et de armis Godzyamba ori-undum testificati sunt medio corporali iuramento ibidem per eos prestito iuxta disposicionem statuti de nobilibus . . . eundem dominum Lampertum in canonicum Poznaniensem . . receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 12 Aprilis 1503). 212. (Acta actor. capit. Pozn 1498 — 1505 fol. 76o). Ibidem coram dominis constitutus personaliter circumspectus magister Martinus Stolecz- sky consistorii Poznaniensis notarius publicus et venerabilis domini Sta- nislai Baruchowsky canonici Poznaniensis legitimus. . procurator... [dominos prelatos et canonicos] requisiuit, quatinus . . . prefatum dominum Stanislaum Baruchowsky suum principalem . . in canonicum . . reciperent.. quiquidem domini .. testibus fidedignis ante omnia per ipsum procurato- rem, quatuor videlicet venerabilibus dominis Nicolao Cothwycz archidia- cono, Sigismundo de Camyenyecz, Nicolao Sussky cathedralis et Stanislao de Strzelcze collegiate sancti Nicolai Poznaniensium Ecclesiarum eanonicis ibidem iuxta Statutum capituli de nobilibus. . . per ipsos dominos receptis, admissis sub iuramento eorum ibidem tactis scripturis manualiter per eos sacrosanctis prestito, interrogatis et examinatis, testificantibus pa- trem de armis trium rosarum et matrem Ogonow dicti domini Baru- chowski fu sse et esse oriundos et ex eis ipsum dominum Stanislaum genitum, audito huiusmodi testimonio recepto etiam a dicto procuratore in animam eiusdem sui principalis . . corporali iuramento de obseruandis statutis . . eundem dominum Stanislaum Baruchowski . . receperunt in ca- nonicum . . In capitulo Poznaniensi (d. 27 Maii 1503). 213. (Acta actor. capit. Pozn. 1499 — 1505 fol. 79o). Die sabbati vigesima septima Maii .. . constitutus personaliter magister Stanislaus de Cracouia penitenciarius Ecclesie Poznaniensis procurator venerabilis do- mini Thome de Rossnowo canonici Poznaniensis ... dominos archi- diaconum et canonicos Ecclesie Poznaniensis requisiuit, ut . . prefatum dominum Thomam Rosznowsky suum principalem . . in canonocum et fra- trem reciperent . . . quiquidem venerabiles domini . . satisfacientes ante omnia statuto capituli de recipiendis nobilibus et doctoribus ad ecclesiam Poznaniensem edito receptis, nobilibus Nicolao et Iohanne Ieronimi here- dibus in Rosznowo de armis babati cum cruce, necnon venerabili do- mino Nicolao Othuschsky canonico Poznaniensi et Nicolao Mlynsky he- rede in Vchorowo Samsonow ex patre et matre prefatum dominum Tho- mam Rosznowsky canonicum Poznaniensem nobikm oriundum testibus corporaliter ibidem iurantibus .... . prefatum dominum Thomam Rosz- nowski in fratrem et canonicum receperunt.

In capitulo Poznaniensi (d. 6 Marcii 1504). 214. (Acta actor. capit. Pozn. 1499 — 1505 fol. 95°). Ibidem .. do- mini prelati et canonici, requirente eos venerabili domino Martino Dam- browa canonico Poznaniensi procuratore venerabilis domini Petri Tho- myczsky, decretorum doctoris Archidiaconi Cracouiensis et canonici Poznaniensis Ecclesiarum, legitimo . . . quatinus eundem dominum Petrum Thomyczsky ad canonicatum et prebendam Ecclesie Poznaniensis . . reci- perent ac in fratrem, quiquidem venerabiles domini prelati et canonici . . testibus .. iuxta statutum capituli de nobilibus . . per dictum dominum Martinum procuratorem inductis videlicet venerabilibus dominis Iohanne Lukowski decano, Andrea Czyesyelsky archidiacono Pczeuensi in Ecclesia Poznaniensi, Nicolao Othuschsky canonico et generoso domino Stanislao Thomyczsky et per dominos admissis, qui ibidem medio iuramento corpo- rali in mei manibus prestito deposuerunt ipsum dominum Petrum Tho- myczsky ex utroque parente suo de nobili genere procreatum et oriundum ac decretorum doctorem promotum fuisse et esse ac pro tali communiter habitum et tentum . . . prefatum dominum Petrum Thomyczsky ... in canonicum et fratrem receperunt ... In Capitulo Poznaniensi (d. 9 Maii 1504). 215. (Acta actor. capit. Pozn. 1499 — 1505 fol. 99). Die Iouis nona mensis Maii . .. constitutus personaliter honorabilis dominus Georgius de Poznania plebanus in Camyensko procurator domini Andree Krzycz- sky canonici Poznaniensis . . . [dominos prelatos et canonicos] requisiuit .. quatinus prefatum venerabilem dominum Andream Krzyczsky suum prin- cipalem ad . . canonicatum . . reciperent . . quiquidem domini prelati et canonici . . . acceptis testibus super nobilitate dicti domini Andree Krzycz- sky iuxta statutum capituli de nobilibus .. . per dictum procuratorem in- ductis videlicet dominis decano, Sigismundo Othuschsky et Wylkowsky medio iuramento ipsum dominum Andream ex patre Cothwycz et matre Nauis et Ogonow armorum oriundum deponentibus ac testificantibus, quodque frater germanus ipsius domini Andree venerabilis dominus Nico- laus Krziczsky prepositus ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem in preposi- tum dudum est susceptus . .. prefatum dominum Andream receperunt in canonicum et fratrem... In capitulo Poznaniensi (d. 10 Octobris 1504). 216. (Acta actor. capit. Pozn. 1495 — 1505 fol. 1080). Die Iouis de- cima mensis Octobris . . . constitutus personaliter venerabilis dominus Si- gismundus de Camyenyecz canonicus Poznaniensis venerabilis domini Io- hannis de Grochowyska canonici Poznaniensis procurator . . . domi- nos prelatos et canonicos requisiuit... quatinus prefatum venerabilem dominum Iohannem Grochowyczsky in canonicum Poznaniensem et con- fratrem eorum reciperent. .. quiquidem venerabiles domini prelati et ca- nonici... receptis iuxta Statutum capituli de nobilibus [testibus] fide- dignis videlicet venerabilibus dominis Thoma Goczelkowsky et Petro Strzeszewsky canonicis eiusdem ecclesie Poznaniensis ac nobilibus Petro et Alberto heredibus in Conarzewo per dictum dpminum Sigismundum

procuratorem inductis, admissis et iuratis, testificantibus et. . . deponenti- bus prefatum dominum Grochowyczski canonicum ex patre armorum Roszycz et n Sulymczyk fuisse et esse legitime procreatum ac geni- tum . . . eunc dominum Grochowyczsky ... in canonicum et fratrem ad ipsam Eccles Poznaniensem susceperunt. In capitulo Poznaniensi (d. 24 Decembris 1504). 217. (Acta actor. capit. Pozn. 1499 — 1505 fol. 119°). Die Martis vigesima quarta mensis Decembris in vigilia Natiuitatis domini nostri Ihesu Christi . . . [domini prelati et canonici] per dominum Petrum de Sosn- kow canonicum Poznaniensem requisiti . . ut [ipsum] in canonicum Pozna- niensem et fratrem suum reciperent, . . . quiquidem domini prelati et ca- nonici . . satisfacientes primitus Statuto capituli de nobilibus et doctoribus ad ecclesiam Poznaniensem recipiendis edito testibus ydoneis super eo, videlicet nobilibus Iohanne Nasylowsky Wladisluiensis et Paulo Zebrowsky Ploczensis ex patre Godzamba, et Paulo Corziczsky ac Alberto clerico de Mnyschewo Ploczensis diocesum armigeris l) ex matre armis ipsum dominum Petrum de Sosnkow nobilem utroque parente oriundum medio ipsorum corporali iuramento ibidem per eos tacta ymagine cruci-fixi prestito testificantibus, et doponentibus receptis et admissis . . . eundem dominum Petrum. . in caconicum Poznaniensem receperunt. In capitulo Poznaniensi (d. 20 Februarii 1505). 218. (Acta actor. capit. Pozn. 1499 — 1505 fol. 125). Die Iouis vige- sima mensis Februarii .. . constitutus personaliter honorabilis dominus Ia- cobus de Cossmynek rector ecclesie parrochialis in Czirowo venerabilis domini Felicis de Drzewycza canonici Poznaniensis legitimus procu- rator . . . dominos prelatos et canonicos requisiuit, quatinus prefatum vene- rabilem dominum Felicem Drzewyczky in canonicum Poznaniensem et con- fratrem eorum reciperent .... quiquidem venerabiles domini prelati et canonici. . . receptis iuxta statutum capituli de nobilibus . . fidedignis, discretis et nobilibus Sigismundo de Vyganowo Lucensis diocesis et Io- hanne Szyrchowsky Gneznensis diocesis clericis per prefatum dominum Iacobum procuratorem testibus inductis, admissis et iuratis, testificantibus et medio iuramento in mei manibus per eorum quemlibet prestito depo- nentibus prefatum dominum Felicem Drzewyczky canonicum ex patre Czyolek et ex matre de Zlothnyky Ossoria armorum fuisse et esse legi- time procreatum ac genitum nobilem , . . eundem dominum Felicem Drze- wyeczky . . . in canonicum et in fratrem . . . susceperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 4 Maii 1505). 219. (Acta actor. cap. Pozn. 1499 — 1505 fol. 1270). Die dominica quarta mensis May .. . constitutus personaliter venerabilis dominus Iohan- nes Slawyensky archidiaconus Pczewensis . . dominos prelatos et canonicos l) Luka w oryginale.

requisiuit . . quatinus ipsum in archidiaconum et confratrem eorum reci-perent . . quiquidem venerabiles domini prelati et canonici . . receptis iuxta statutum capituli. . fidedignis testibus: venerabili domino Iohanne Grochowyczky canonico Poznaniensi, generoso domino Iohanne Splawsky iudice Calissiensi et nobilibus Nicolao Splawski, Mathia Czelanthkowski et Iohanne Wargowski inductis, admissis et iuratis, testificantibus .. ipsum dominum Iohannem Slawyenski archidiaconum ex patre duorum elenodi-orum Liliwa et Carpye et ex matre duorum Bylyna et Nalancz fuisse et esse legitime nobilem procreatum . . . ipsum dominum Iohannem Slawyen-sky in archidiaconum Pczewensem et in fratrem ad ipsam Ecclesiam Po-znaniensem receperunt. . . In capitulo Poznaniensi (d. 5 Iulii 1505). 220. (Acta actor. capit. Pozn. 1505—1515 fol. 1o). Die Sabbati, quinta mensis Iulii. . . venerabilis dominus Thomas Goczalkowski canonicus Poznaniensis procurator . . venerabilis domini Pauli Schydowyeczsky prepositi Ecclesie Cathedralis Poznaniensis . . dominos prelatos et canonicos [Poznanienses] requisiuit, quatinus .. dominum Paulum Schydlowyeczsky in prepositum ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem reciperent . . satisfaciendo statuto capituli de recipiendis nobilibus . . probandoque suum principalem predictum ex utroque parente de nobili genere fuisse et esse legitime procreatum induxit in testes nobiles Stanisiaum Thomyczsky et Nicolaum Splawsky, qui ibidem tacta ymagine crucifixi iurati et examinati deposu-erunt . . ex certa eorum sciencia prefatum dominum Paulum nobiiem ex patre Odrowansz et matre Labaczyanka et Toporow armorum sue domus ac familie nobilis et insignis ac notabilis fuisse et esse oriundum; quiquidem domini prelati et canonici . . . habito pro nobili ex testium deposicionibus predictis ipso domino Paulo . . . [ipsum] in prepositum ad Ecclesiam Poz-naniensem receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 31 Decembris 1505). 221. (Acta actor. eapit. Pozn. 1505—1515 fol. 16). Anno domini Mil-lesimo quingentesimo sexto 1) die Mercury ultima mensis Decembris . . [prelati et canonici Ecclesie Poznaniensis] . . per procutorem venerabilis domini Laurency Pasykon de Wlosczieyevicze canonici Po-znaniensis . . . requisiti, quatinus prefatum venerabilem dominum Lauren-cium in canonicum reciperent . . . receptis testibus fidedignis per dictum procuratorem super nobilitate ipsius domini Laurency iuxta disposicionem statuti capitularis inductis nobilibus videlicet Nicolao Dalebursky, Petro et Victorino de Lubyathowo et Andrea de Wastary armigeris Poznaniensis diocesis medio iuramento corporali ibidem per eorum quemlibet tacta ymagine crucifixi prestito dictum dominum Laurentium ex awo et patre suo ibidem presente ex armis Pczelycz per matrem Ogonczycz et Praw-dzycz et auita Lodzycz nobiiem fuisse et esse legitime oriundum depo-nentibus ac testificantibus, auditis, et desuper sufficienter deliberatnprefatum venerabilem dominum Laurentium in canonicum eiusdem Ecclesie . . rece-perunt . . 1) Według naszego liczenia jest to właściwie jeszcze rok 1505, który według obliczenia ówczesnego kończył się już z dniem 25 Grudnia.

 In capitulo Poznaniensi (d. 23 Marcii 1506). 222. (Acta actor. capit. Pozn. 1505—1515 fol. 21o). Die Lune vige- sima tertia mensis Marcii . . venerabilis dominus Iohanes Gwyasdow- sky canonicus Poznaniensis . . . requisiuit, quatinus [domini prelati et canonici Ecclesie Poznaniensis] eum in canonicum reciperent .. . quiquidem domini statuto de super edito prius satisfacientes auditis nobilibus et venerabilibus viris dominis Iohanne Lukowsky decano, Martino Dambrowa, Sigismundo et Nicolao Oleschsky canonicis ac nobili Georgio Sokolnyczsky diuisim et respectiue medio iuramento corporali per eos ibidem prestito, testibus per ipsum dominum Iohannem inductis super sua nobilitate, per dominos receptis et admissis, eundem dominum Gwyasdowsky de armis ex patre Boguria, Roszycz, Ogonczyk et Thoporow, matre vero Rosza, Thopori et Ogoncza parentibus nobilibus per ipsos testes notis et cognatis oriundum ac pro tali communiter tentum et habitum, deponentibus. . pre- fatum venerabilem dominum Iohannem de Gwyasdowo in canonicum ipsius Ecclesie Poznaniensis receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 25 Maii 1506). 223. (Acta actor. capit. Pozn. 1505—1515 fol. 23o). Die Lune vige- sima quinta Maii... [domini prelati et canonici Ecclesie Poznaniensis].. per venerabilem dominum Iohannem Lyssowsky scolasticum Eccle- sie Poznaniensis.. requisiti, quatinus eum ad dictam Scolastriam recipe- rent... quiquidem venerabiles domini... testibus iuxta statutum capituli de acceptandis nobilibus et doctoribus ad ipsam ecclesiam Poznaniensem editum per ipsum dominum Scolasticum inductis, iuratis et admissis vide- licet generoso domino Nicolao de Cleczew Gneznensis, ac nobilibus dominis Wlodek Sulkowsky, Bartholomeo Lusczewsky et Martino Iastrzambsky Wladislauiensis diocesum armigeris dictum dominum Lyssowsky sco- lasticum nobilem ex utroque parente ex patre Pomyan et Plomyola, ex matre vero Thoporow et Nalancz armorum; oriundum ibidem deponentibus similiter exauditis et super premissis sufficienter deliberati.. dictum do- minum Iohannem in Scolasticum Ecclesie predicte Poznaniensis.. rece- perunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 23 Novembris 1506). 224. (Acta actor. capit. Pozn. 1505—1515 fol. 32). Ibidem persona- liter constitutus venerabilis dominus Iohannes Grochowyczsky canonicus Poznaniensis procurator Reverendi patris domini Iohannis Lassky prepositi Poznaniensis et Regni Polonie cancellarii. .. requisiuit.. [dominos prelatos et canonicos Ecclesie Poznaniensis], quatinus prefatum Reueren- dum patrem dominum Iohannem Lassky cancellarium ad dictam preposi- turam. . reciperent.. quiquidem venerabiles domini prelati et canonici Ecclesie Poznaniensis.. deposicionibus testium iuxta statutum capituli de suscipiendis nobilibus et doctoribus ad ipsam Ecclesiam in Prelatos et Canonicos eiusdem Ecelesie Poznaniensis intilutatum, per dictum dominum Grochowyczsky inductorum et per dominos prefatos receptorum et ad- missorum videlicet nobilium Andree heredis in Skoky, Cosme Raschkow- 46 Archiw. kom. hist. t. IV.

sky, qui ibidem tacta ymagine crucifixi iurauerunt prefatum dominum Iohannem Lassky cancellarium ex patre Corabczyk, ex matre vero No-wyna armorum nobilem fuisse et esse oriundum testificati sunt, auditis, attendentesque, quod ipse dominus Iohannes Lassky cancellarius erat iam dudum ad ipsam ecclesiam Poznaniensem in cantorem canonice susceptus et super premissis sufficienter deliberati eundem dominum cancellarium in prepositum dicte Ecclesie Poznaniensis.. susceperunt.. In capitnlo Poznaniensi (d. 12 Iulii 1507). 225. (Acta actor. capit. Pozn. 1505—1515 fol. 39). Ibidem prefati domini excepto domino Episcopo iam tunc de capitulo recedente in capi- tulo existentes per honorabilem et circumspectum magistrum Iacobum de Schamotuly procuratorem substitutum venerabilis domini Iacobi Stasch- kowski canonici Poznaniensis.. requisiti, quatinus dictum dominum Iaco- bum Sthaschkowsky suum principalem. . in canonicum reciperent, qui deliberacione sufficienti premissa receptoque iuramento de obseruandis sta- tutis et consuetudinibus Ecclesie Poznaniensis ab ipso procuratore in per- sona sua dictum suum principalem in canonicum receperunt etc, tamen prouentus prebende tollere procuratori capituli, donec sufficiencius do- cebit super nobilitate principalis, quam docuit iam testibus inductis et lacius specificabit inducendis, et exigere pro capitulo decreuerunt Reue- rendisimo domino domino Iohanne dei gracia Episcopo Poznaniensi ad id consenciente... In capitulo Poznaniensi (d. 25 Augusti 1507). 226. (Acta actor. capit. Pozn. 1505-1515 fol. 40). Ibidem honorabilis dominus Nicolaus de Costen presbiter Reuerendissimi domini Episcopi et procuratorio nomine venerabilis domini Lamperti Pnyewsky canonici Poznaniensis.. [dominos prelatos et canonicos Ecclesie Poznaniensis].. requisiuit, quatinus prefatum dominum Lampertum Pnyewsky ad preben- dam.. reciperent.. quiquidem domini prelati et canonici.. attento, quod prefatus dominus Lampertus dum perprius ad prebendam per obitum olim Andree de Lyvbyen vacantem in sui recepcione ad ipsam Ecclesiam Poz- naniensem, anno domini 1503 dominica Oculi decima nona Marcii facta, testes fidedignos super sua ex utroque parente nobilitate induxit et statuto de nobilibus et doctoribus ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem recipiendis satisfecit, eundem dominum Lampertum Pnyewsky,. in canonicum et fra- trem receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 2 Becembris i5oj). 227. (Acta actor. cap. Pozn. 1505—1515 fol. 47). Die Iouis secunda mensis Decembris dominus Martinus Swyacziczski procurator domini Sta- nislai Goreczski satisfaciendo decreto dominorum et statuto capituli induxit tres testes videlicet venerabilem et nobiles dominos Stanislaum Vnyenski canonicum et officialem Lanciciensem, Bernardum Goreczski et Albertum Carschowski alias Pyorunowski, qui iurauerunt dicere veritatem, dicturnque dominum Stanislaum Goreczsky canonicum ex utroque parente nobilem videlicet ex patre Iohanne Czyoluch de Ianyschewo de armis Ogonczyk id est tela cum medietate anuli, et ex antiquo patre

de Lakoschyno de armis Rolicz id est tres vomeres, et ex matre de Zelahczicze Rozicz et Ossolynczyk de Gorka, id est Colo przesz swona, deposuerunt; et domini exauditis testium deposicionibus et super pre-missis sufficienter deliberati.. dictum dominum Stanislaum Goreczski in canonicum Ecclesie predicte Poznaniensis... receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 6 Decembris 1507). 228. (Acta actor. cap. Pozn. 1505—1515 fol. 47°). Ibidem constitutus personaliter honorabilis Iacobus de Schamotuli canonicus sancte Marie in summo Poznaniensi et venerabilis domini Iohannis Czieszyelsky procurator legitimus.. petiuit [dominos prelatos et canonicos Ecclesie Po- znaniensis], sibi [Iohanni Czyessyelski] de dictis canonicatu et prebenda.. prouideri.. quiquidem venerabiles domini.. testibus iuxta statutum de acceptacione nobilium et doctorum ad prefatam Ecclesiam Poznaniensem edictum ibidem per ipsum procuratorem inductis, iuratis et admissis vide- licet venerabili et nobilibus dominis Andrea Cziessyelsky canonico Pozna- niensi ipsum dominum Iohannem Cziessyelsky nepotem suum ex patre esse nobilem de armis Samson deponente, ac Stanislao Sadzynski et Iohanne Grodziczski eundem fore nobilem ex utroque parente ex matre Katherina de Brodi de armis Nalancz et ex antiquo patre Bartholomeo Brodsky de armis Lesczicz deponentibus, similiter exauditis et super pre- missis sufficienter deliberati prefatum dominum Iohannem Czieszyelsky in canonicum ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 8 Decembris 1507). 229. (Acta act. cap. Pozn. 1505—1515 fol. 48). Ibidem venerabilis dominus Bodzantha Comornyczski prepositus in Bnyn.. petiuit [dominos prelatos et canonicos Ecclesie Poznaniensis] se. . in canonicum et fratrem eorum recipi.. Et domini.. dixerunt se velle.. ipsum dominum Bodzantham in canonicum et fratrem recipere, postquam satisfecerit statutis eorum Ecclesie de intrantibus eandem editis videlicet nobilibus et doctori- bus tantum; qui ibidem incontinenti satisfaciendo huiusmodi statutis induxit duos testes videlicet honorabilem dominum Petrum de Cuczyna altaristam Ecclesie Cathedralis Poznaniensis, ipsum dominum Bodzantham ex patre Iohanne Comornyczski de Comornyki de armis Lodza, et de matre Do- rothea de Lopaczyno versus Gneznam de armis Rolicz id est tres vomeres de Rosa, et nobilem Mathiam Gwyasdowsky similiter dictum Bodzantham ex patre Iohanne Comornyczsky de armis Lodza ex certa sciencia, et de matre Dorothea de Lopaczyno in terra Cracouiensi de armis vomerum ex fama medio iuramento corporali per eos prestito oriundum deponentibus, quiquidem domini prefati auditis testium deposi- tionibus.. prefatum dominum Bodzantham Comornyczski in canonicum et fratrem eorum receperunt.. Quia tamen pensi testes in eorum deposicionibus sunt differentes et non sufficienter deposuerunt ipsum dominum Bodzantham ex parte matris esse nobilem, propterea domini eidem plures testes hinc ad octauam aut quando voluerit inducere mandauerunt, et interea eundem a reffectionibus suspenderunt; sed demum die Lune XIII Decembris domini auditis deposicionibus aliorum testium videlicet nobilium Martini Syroslaw-sky et Stanislai Vyaczkowski medio iuramento ipsum dominum Bo-

dzantham canonicum fore oriundum ex nobili matre de terra Sando-miriensi de armis vomerum deponencium et testificancium eundem ad reffectiones et quotidianas distribuciones admiserunt percipiendum. In capitulo Poznaniensi (d. 15 Februarii 1508). 230. (Acta Act. Cap. Pozn, 1505—1515 fol. 52). Die Martis quinde- cima mensis Februarii . . constitutus personaliter honorabiiis dominus Ia- cobus de Cosmynek plebanus in Czirowo et venerabilis domini Vale- riani Drzeviczsky canonici Poznaniensi legitimus procurator . . dominos preiatos et canonicos requisiuit, quatinus ipsum dominum Va- lerianum Drzeviczski in canonicum Poznaniensem et confratrem ipsorum reciperent. . quiquidem venerabiles domini prelati et canonici . . receptis iuxta statutum capituli de nobilibus et doctoribus ad ipsam Ecclesiam Po- znaniensem in Prelatos et Canonicos recipiendis intitulatum fidedignis testi- bus videlicet venerabili et nobilibus dominis Iohanne Gwyasdowsky cano- nico Poznaniensi, Iacobo Bothurzynski et Stanislao Thomiczsky per dictum Iacobum de Cosmynek procuratorem inductis testificantibus et deponentibus medio iuramento corporali per eos prestito prefatum dominum Valerianum Drzeviczski canonicum ex patre Czyolek et ex matre de Slothnyk Ossoria armis fuisse et esse legitime procreatum ac genitum nobilem . . eundem dominum Valerianum Drzeviczski . . in canonicum et fratrem ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem susceperunt. In capitulo Poznaniensi (d. 10 Iulii 1508). 231. (Acta Act. Cap. Pozn. 1505— 1515 fol. 54°). Die Lune decima Iulii . . [constitutus] ibidem honorabilis dominus Albertus de Lekna pro- curator legitimus venerabilis domini Iohannis Soboczski canonici . . petebat [prelatos et canonicos Ecclesie Poznaniensis] eundem [Iohannem Soboczski] in canonicum et fratrem eorum recipi . . quiquidem domini prelati et canonici . . receptis iuxta statutum capituli de nobilibus et doctoribus ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem in prelatos et canonicos recipiendis intitulatum fidedignis testibus videlicet nobilibus dominis Vin- cencio Soboczski, Mathia Golenczevski, Mathia Gwyasdowski et Stanislao Thurkowsky per dictum Albertum de Lekna procuratorem inductis testi- ficantibus et deponentibus medio iuramento corporali per eos prestito prefatum dominum Iohannem Soboczski canonicum fuisse et esse legitime procreatum ac genitum nobilem ux utroque parente ex patre Dobrogo- stio de Sobotha de armis Nalacz et tres turres in leone; et ex matre Rauisz et Lodza. . eundem dominum Iohannem Soboczsky in ca- nonicum et fratrem ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem susceperunt .. . In capitulo Poznaniensi (d. 15 Iulii 1508). 232. (Acta act. cap. Pozn. 1505 — 1515 fol. 56). Ibidem honorabilis dominus Nicolaus de Costen capellanus Reverendissimi domini episcopi Poznaniensis et venerabilis domini Lamperti Sczeczynsky canonici Poznaniensis legitimus procurator.. requisiuit [dominos prelatos et canonicos Ecelesie Poznaniensis], quatinus prefatum dominum Lampertum . . in ca-

noniqum et fratrem reciperent. . quiquidem domini. . . attendentes, quod in canonicum prius receptus fuerat et statuto de nobilibus et doctoribus ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem recipiendis satisfecit, eundem dominum Lampertum .. in canonicum et fratrem receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 23 Iulii 1508). 233. (Acta act. cap. Pozn. 1505 — 1515 fol. 56o). Die dominico vice sima tercia Iulii . . requirente domino Nicolao Loboczki [dominos pre- latos et canonicos Ecelesie Poznaniensis].. quatinus.. eum in canonicum.. ac in fratrem reciperent, quiquidem venerabiles domini . .. testibus iuxta statutum capituli de acceptandis nobilibus et doctoribus ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem editum, iuratis et admissis videlicet venerabili, honorabili et nobilibus Andrea Lassky canonico Poznaniensi, Mathia Mileski Calischiensi, Stanislao de Lyppovyecz in castro Gneznensi canonicis, Iacobo Stharzew- ski curato in Oppathowo et Stanislao Krziskowski dictum dominum Nico- laum Loboczski canonicum nobilem ex utroque parente de armis ex pa- tre nobili Raphaele Loboczsky Iastrzambyecz et ex antiqua matre patris Nalacz, et ex nobili Anna de Lasko matre legitima de armis Corabitarum oriundum ibidem deponentibus, similiter exauditis, et sufficienter deliberati dictum dominum Nicolaum Loboczski in canonicum ecclesie predicte Po- znaniensis ... receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 7 Augusti 1508), 234. (Acta act. cap. Pozn. 1505 — 1515 fol. 57°). Die Lune septima Augusti . . constitutus personaliter venerabilis dominus Iohannes de Camyenyecz canonicus Poznaniensis . . . dominos prelatos et canoni- cos requisiuit, quatinus ipsum dominum Iohannem de Camyenyecz in ca- nonicum et fratrem ipsorum reciperent . . quiquidem venerabiles domini prelati et canonici . . receptis iuxta statutum capituli de nobilibus et docto- ribus ad Ecclesiam Poznaniensem in prelatos et canonicos recipiendis inti- tulatum, fidedignis testibus videlicet venerabilibus, honorabili et nobilibus dominis Iohanne Slavyenski archidiacono Pczevensi et Sigismundo de Ca- myenyecz canonico Poznaniensi, Thoma Vilkowski vicario perpetuo eius- dem Ecclesie Poznaniensis et Caspero Zegrovski per ipsum dominum Iohannem de Camyenycez canonicum inductis, testificantibus et deponen- tibus medio iuramento corporali per eos prestito prefatum dominum Io- hannem Camyenski ex utroque parente fuisse et esse legitime procreatum ac nobilem genitum de armis ex patre Sandiuogio de Camyenyecz trium Carponum alias Cordzbog et de antiqua matre patris Dorothea de Vilkow de armis ceruorum alias Gelenczyk; ex matre Barbara de Schadi Nalecz, et ex antiqua matre matris de Dokowo de armis Lesczicz alias Brog . . eundem dominum Iohannem de Camyenyecz in canonicum et fratrem ipsorum ad ipsam Ecclesiam susceperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 19 Augusti 1508). 235. (Acta act. cap. Pozn. 1505 — 1515 fol. 58°). Die Sabbati decima- nona Augusti . . constitutus personaliter venerabilis dominus Laurencius

Rossznowski canonicus Poznaniensis . . dominos prelatos et canonicos requisiuit, quatinus ipsum in canonicum et fratrem eorum reciperent . . quiquidem venerabiles domini prelati et canonici . . . attendentes, quod venerabilis Thomas Rosznowski frater ipsius germanus est canonicus in ipsa Ecclesia, qui satisfecit statuto capituli de nobilibus et doctori-bus ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem recipiendis et testes super nobili-tate et armis induxit, ad quorum deposicionem ipse dominus Laurencius Rossznowski canonicus se referebat, eundem dominum Laurencium . . in canonicum et fratrem ipsorum ad ipsam ecclesiam Poznaniensem rece-perunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 27 Novembris 1508). 236. (Acta act. cap. Pozn. 1505 — 1515 fol. 63°). Ibidem constitutus personaliter venerabilis dominus Nicolaum Suski canonicus Poznaniensis et venerabilis domini Iohannis Mrokowski archidiaconi Varschouiensis in Ecclesia Poznaniensi legitimus procurator . . dominos prelatos et cano-nicos requisiuit, quatinus ipsum dominum Iohannem Mrokowski in archi-diaconum Varschoviensem in Ecclesia Poznaniensi et confratrem eorum reciperent . . quiquidem venerabiles domini prelati et canonici . . receptis iuxta statutum.. fidedignis testibus per prefatum dominum Nicolaum Suski canonicum Poznaniensem et procuratorem dicti domini Iohannis Mro-kowski archidiaconi inductis, admissis et iuratis videlicet venerabili do-mino Laurencio de Myedzileszye preposito Vilnensi ex patre de Mrokowo de armis Brodzicz et ex matre de Zelonky de armis Pruschy, et honora-bili Stanislao de Zyronyno plebano in Zambrowo, de patre de armis Brodzicz, de matre Pruschy, de matre patris Iassyenczik, clauem defe-rens et de matre matris Nalecz, prefatum venerabilem dominum Iohannem Mrokowsky archidiaconum Varschoviensem fuisse et esse legitime procre-atum et genitum nobilem medio iuramento per eos prestito deponentibus et testificantibus . . eundem dominum Iohannem Mrokowski . . in archidia-conum Varschoviensem in Ecclesia Poznaniensi et in fratrem eorum susce-perunt . . . In capitulo Poznaniensi (d. 3 Aprilis 1510). 231. (Acta actor. Cap. Pozn. 1505 —1515 fol. 80). Die Mercurii tercia mensis Aprilis . . constitutus personaliter honorabilis dominus Mathias de Mileski canonicus Calischiensis procurator venerabilis domini Iohannis Charbowski decretorum doctoris canonici Plocensis . . dominos prelatos et canonicos requisiuit, quatinus ipsum dominum Iohannem Charbowski in canonicum et fratrem eorum reciperent, .. quiquidem venerabiles domini prelati et canonici . . receptis iuxta statutum . . fidedignis testibus vide-licet venerabilibus et nobilibus dominis Iohanne de Lukowo decano et Iohanne Grochouiczki canonico Poznaniensi: ex patre Petro Charbowski de Charbowo de armis Sulyma et ex matre de Rakowo de armis Topo-row, et Nicolao Dambniczki in Medicinis doctore ac Boguslao Cruchowski similiter de patre Sulyma, ex matre Toporow, et ex matre patris Oppala, aquilam sine cauda deferens, prefatum venerabilem dominum Iohan-nem Charbowski decretorum doctorem fuisse et esse ex utroque parente nobilem medio iuramento per eos. prestito deponentibus et testificantibus..

eundem dominum Iohannem Charbowski in canonicum Poznaniensem et confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 12 Septembris 1510). 238. (Acta act. cap. Pozn. 1505—1515 fol. 89o). Item anno domini Millesimo quingentesimo decirno die Iovis duodecima mensis Septem- bris . . . constitutus personaliter honorabilis dominus Iacobus de Schamotuli canonicus sancte Marie in summo Poznaniensi et venerabilis domini Iohannis Carnkowski canonici Cracouiensis procurator substitutus . . . requisiuit [do- minos prelatos et canonicos Ecclesie Poznaniensis], quatinus dictum domi- num Iohannem Carnkowski canonicum Cracouiensem suum principalem . . in canonicum reciperent. . et domini prelati et canonici . . responderunt, se fore paratos .. ipsum Iohannem Carnkowski nominatum regium in cano- nicum recipere, dummodo statutis ecclesie satisfaciat; et ibidem dictus Iacobus de Schamotuli . . peciit deputari me notarium ad examinandum certas egregias personas, quas super nobilitate et armis ipsius domini Iohannis Carncowski inducturus est, videlicet magnificum dominum Andream de Schamotuli palatinum Poznaniensem et generosos Albertum Policzki notarium terrestrem et Andream Iactorowski, qui per me examinati medio iuramento dixerunt ipsum dominum Iohannem Carnkowski nobilem ex utroque parente Nicolao Carnkowski de Carnkow in terra Dobrziniensi de armis Iunossycz, defert agnum in scaco, et de matre Nalancz; ac demum die lune ultima Septembris coram prefatis dominis prelatis et canonicis . . predictus Iacobus procurator probando clarius ipsum dominum Iohannem Carnkowski ex utroque nobilem, induxit alios tres testes vide- licet dominum Iohannem Naropiewski notarium, Iacobum Vyrzbiatha Przy- schewski cubicularium regie Maiestatis et nobilem Iacobum Groff de Felstin clericum Przemisliensis diocesis, qui medio iuramento deposuerunt ipsum dominum Iohannem Carnkowski ex utroque parente nobilem: ex patre de armis Iunossycz et ex matre de Russia de armis Gelithow, defert tres hastas, petens dictus Iacobus procurator prefatum dominum Iohan- nem Carnkowski in canonicum recipi . . Domini prelati et canonici exaudi- tis testium deposicionibus. . dominum Iohannem Carnkowski in canoni- cum . . receperunt . . . In capitulo Poznaniensi (d. 13 Decembris 1510). 239. (Acta act. cap. Pozn. 1515 — 1515 fol. 95). Die Veneris trede- cima Decembris . . constitutus personaliter venerabilis dominus Petrus Guniczski canonicus Poznaniensis . . dominos prelatos et canonicos requi- siuit, quatinus ipsum in canonicum Poznaniensem et confratrem ipsorum reciperent . ., quiquidem domini prelati et canonici . . receptis iuxta sta- tutum.. fidedignis testibus videlicet venerabilibus et nobili dominis Io- hanne de Lukowo, ex patre de armis Pruschy, et Sigismundo de Camy- eniecz canonico Poznaniensi et Nicolao Sczithniczski herede in Sczithniki de armis Dryczik ipsum dominum Petrum Guniczski medio iuramento cor- porali per eos prestito testificantibus et deponentibus fuisse et esse legi- time procreatum ac genitum nobilem . . eundem dominum Petrum Gunicz- ski in canonicum . . susceperunt. .

In capitulo Poznaniensi (d. 14 Decembris 1510). 240. (Acta act. Cap. Pozn. 1505—1515 fol. 96). Die sabbati quarta [decima] mensis Decembris... constitutus personaliter honorabilis dominus Thomas Vilkowski vicarius perpetuus Ecclesie Poznaniensis et venerabilis domini Raphaelis Lesczinski Gracouiensis canonici procurator legitimus... dominos prelatos et canonicos requisiuit, quatinus ipsum dominum Raphae-lem... in canonicum reciperent... Et domini prelati et canonici... rece-ptis iuxta statutum... fidedignis testibus videlicet venerabili domino Sigismundo de Camyenyecz canonico Poznaniensi et prefato Thoma Vil-kowski vicario testificantibus et deponentibus medio iuramento ipsum do-minum Raphaelem de Leschno fuisse et esse legitime procreatum ac geni-tum nobilem ex utroque parente ex patre de Leschno de armis Pomyany, defert Bawolaglova; et ex matre defert tres lapides et medium aquilie... eundem dominum Raphaelem [in canonicum receperunt]. In capitulo Poznaniensi (d. 24 Februarii 1511). 241. (Acta act. Cap. Pozn. 1505—1515 fol. 97o). Item die Lune vice- sima quarta mensis Februarii... constitutus personaliter venerabilis domi- nus Thomas Vilkowski canonicus Poznaniensis .. dominos prelatos et ca- nonicos requisiuit, quatinus ipsum... in confratrem reciperent... quiquidem domini prelati et canonici... receptis iuxta Statutum... fidedignis testi- bus videlicet venerabili et nobilibus dominis Sigismundo de Camyenyecz canonico Poznaniensi, Simone Vilkowski et Johanne Robaczinski notario ipsum dominum Thomam Vylkowski medio ipsorum iuramento testifican- tibus et deponentibus fuisse et esse legitime procreatum et genitum ex utroque parente nobilem ex patre de Vilkowo de armis ceruorum alias Gelenczik, defert cerwum et per transversum inter cornua gladium, et ex matre de Lgyn de armis Cromno, defert trzy czyenye rubeas in campo per medium albo et per medium nigro... eundem dominum Thomam Vilkowski in canonicum et fratrem ipsorum... susce- perunt... In capitulo Poznaniensi (d. 22 Aprilis 1511). 242. (Acta act. Cap. Pozn. 1505—1515 fol. 100). Item die Martis XXII mensis Aprilis... constitutus personaliter venerabilis dominus Jaktho- rowski canonicus Poznaniensis ... dominos prelatos et canonicos ... requi- siuit, quatinus ipsum... in fratrem ipsorum reciperent... quiquidem do- mini prelati et canonici. . . receptis iuxta Statutum... fidedignis testibus videlicet Reuerendo domino Johanne de Lukowo decano Poznaniensi et nobilibus Sandiuogio Noyewski, Alberto Rosnarowski et Sebestiano Rosna- rowski ipsum dominum Nicolaum Jactorowsky medio ipsorum iuramento testificantibus et deponentibus fuisse et esse legitime procreatum et geni- tum ex utroque parente nobilem ex armis per testes deductis.. . eundem dominum Nicolaum Jactorowski in canonicum et fratrem ipsorum... susce- perunt...

 In capitulo Poznaniensi (d. 31 Martii 1512). 243. (Acta act. cap. Pozn. 1505—1515 fol. 126). Die Mercurii vltima Marcii.. . venerabilis dominus Laurencius Rosznowski Canonicus Pozna- niensis procurator venerabilis domini Leonardi Pyeczichosthski Medicine doctoris Canonici Cracouiensis... dominos prelatos et canonicos requisiuit, quatinus ipsum dominum Leonardum Pyeczichosthsky in ca- nonicum et fratrem ipsorum reciperent... quiquidem domini prelati et ca- nonici . . . receptis iuxta statutum... super nobilitate ipsius fidedignis testibus videlicet magnifico domino Spithkone de Jaroslaw castellano Cra- couiensi, generoso Petro Odunowski capitaneo Byeczensi, venerabili Mathia Zamosthsky preposito Tharnouiensi, magistro Michaele notario ciuitatis Leopoliensis; Nicolao Skaczynowski curiensi domini Episcopi Poznaniensis, item generosis dominis Adaucto, Johanne et Georgio Zboszny germanis eundem dcminum Leonardum ex patre Paulo Pyeczichosthsky de armis Gsdow alias lilia, de matre Anna de Dymytrovicze de armis Navium, ex patre patris Sulyma, quod defert medium aquile et tres lapi- des, ex patre matris de armis Psyennyky, quod defert Trzy wramby me- dio iuramento asserentibus et testificantibus fuisse et esse ex utroque parente. . . ipsum dominum Leonardum Medicine doctorem in canonicum et fratrem ad ipsam Eeclesiam Poznaniensem ... susceperunt... Iu capitulo Poznaniensem (d. 28 Maii 1512). 244. (Acta act. cap. Pozn 1505—1515 fol. 1280). Die Veneris XXVIII May . .. constitutus personaliter venerabilis vir dominus Mathias de Blonye Medicine doctor canonicus Gneznensis et Poznaniensis... dominos pre- latos et canonicos Ecclesiae Cathedralis Poznaniensis requisiuit, qua- tinus ipsum in canonicum Poznaniensem et confratrem ipsorum reci- perent, possessionem realem et actualem dictorum canonicatus et pre- bende, necnon stallum in choro.. . assignarent, quiquidem domini pre- lati et canonici.. . quamuis a iuramento statuti, quod disponit de nobilibus et doctoribus ad Ecclesiam Poznaniensem recipiendis per venerabilem dominum Johannem de Gora archidiaconum vicariumque in spiritualibus et officialem Poznaniensem generalem ex speciali commissione per Reue- rendissimum in Christo patrem et dominum dominum Johannem dei gra- cia Episcopum Poznaniensem litteris specialibus eidem facta, pro hac vice tantum et quoad personam ipsius domini Mathie doctoris ibidem fuissent absoluti, nichilominus pro maiori cautela receptis de responsione eiusdem domini Mathie pro loco doctoratus sui, quam ante aliquot annos Cracouie in maiori collegio artistarum in superiori lectorio Theologorum, vbi plures doctores, magistri et ceteri Magnates et homines docti aderant, fecit et de doctoratu suo ac promocione ibidem docuit testibus fidedignis videlicet honorabilibus dominis magistro Stanislao Chobloch de Poznania actu pres- bitero et Johanne de Cracouia Baccalario arcium, clerico in minoribus con- stituto, qui ex certa sciencia ipsorum prefatum dominum Mathiam docto- rem ipsam responsionem prefatam solenniter fecisse et de doctoratu ac promocione sua per litteras promocionis sue autenticas ibidem sufficienter docuisse medio iuramento testificati sunt et deposuerunt; et preterea, quod eciam prefatus dominus Mathias ipsas litteras promocionis sue ad capitu- lum generale pro festo sancti Petri proxime celebrandum debet dominis presentare et ostendere ac de ipsa promocione sua in doctorem docere, Archiw. kom. hist. t. IV. 47

cui interim refecciones... per procuratorem capituli conseruabuntur... eun-dem dominum Mathiam doctorem canonicum prefatum... in canonicum Poznaniensem et fratrem ipsorum ad Ecclesiam prefatam Poznaniensem susceperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 5 Junii 1512). 245. (Acta act. cap. Pozn. 1505 —1515 fol. 129°). Die Sabbati quinta Junii... constitutus personaliter honorabilis dominus Albertus de Lekna canonicus ecclesie collegiate sancte Marie in summo Poznaniensi procura-tor Illustris et venerabilis domini Johannis ex ducibus Lythwa-nie canonici Cracouiensis legitime constitutus... dominos pre-latos et canonicos requisiuit, quatinus prefatum illustrem et venerabilem dominum Johannem canonicum Cracouiensem principalem suum ad prepo-situram in Ecclesia Cathedrali Poznaniensi predicta vacantem per liberam cessionem et resignacionem reuerendissimi in Christo patris domini Johan-nis dei gracia archiepiscopi Gnesnensis et primatis eiusdem ultimi et im-mediati possessoris in manibus memorati sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Julii diuina prouidencia pape secundi nomine procu-ratorio factam et per Sedem Apostolicam admissam de collatione et iure patronatus Regie Maiestatis in prepositum et confratrem ipsorum recipe-rent.., et preterea ibidem dictus procurator satisfaciendo statuto, quod disponit de nobilibus et doctoribus ad ecclesiam Poznaniensem recipiendis produxit et obtulit litteras sub titulo et signo prefati sanctissimi domini nostri Julii pape sancti derogacionem dicto statuto et super eo dispensa-cionem, legitimacionemque et in nobilem eiusdem illustris et venerabilis domini Johannis creationem in se sub illis clausulis continentes, videlicet: te nobilem, prefata apostolica auctoritate creamus et facimus ac nobi-litatis titulo, honore et priuilegio et insigniis decoramus teque deinceps nobilem et pro nobili eciam illustri ac legitimo teneri, reputari, censeri. .. et in fine earundem litterarum alia clausula: necnon ecclesiarum, in quibus canonicatus et prebende ac incompatibilia et alia beneficia huiusmodi for-san fuerint iuramento, confirmacione apostolica vel quauis firmitate alia roborata, statutis et consuetudinibus priuilegiis quoque et indultis Ecclesiis huiusmodi forsan concessis, quibus inter alia caueri dicitur expresse, quod nullus in canonicum Ecclesiarum eorundem recipi aut canonicatus et pre-bendas in eisdem obtinere possit, nisi de legitimo matrimonio et de nobili genere ex utroque parente procreatus, aut in utroque vel in al-tero iurium doctor et alias certo modo qualificatus existat, ceterisque con-trariis nequaquam obstantibus auctoritate apostolica earundem tenore pre-sencium de specialis dono gracie dispensamus tibique pariter indulgemus abolemusque alias omnem illegitimacionis et geniture maculam. Datum earundem litterarum Rome apud sanctum Petrum anno incarnacionis do-minice millesimo quingentesimo decimo quarto kalendas Augusti Pontifi-catus anno septimo. — Quiquidem domini prelati et canonici prefati dictis litteris cum ea, qua decuit, reuerencia receptis earumque tenore audito sufficienter super premissis deliberati prefato illustn et venerabili domino Johanne ex ducibus Littvanie Cracouiensi Canonico prefato ex premissis documentis pro nobili habito... eundem dominum Johannem canonicum Cracouiensem... in prepositum ad ipsam Ecclesiam Poznaniensem ac in fratrem ipsorum reciperunt...

 In capitulo Poznaniensi (d. 20 Julii 1512). 246. (Acta act. cap. Pozn. 1505—1515 fol. 135°). Ibidem honorabi- lis dominus Martinus de Buk altarista procurator venerabilis domini Ber- nardi Vapowski decretorum doctoris Canonici Cracouiensis legitimus... dominos prelatos et canonicos requisiuit, quatinus ipsum dominum Ber- nardum Vapowski in canonicum... reciperent... quiquidem domini receptis prius pro satisfaccione statuti de nobilibus et doctoribus ad eccle- siam Poznaniensem recipiendis intitulatum, super nobilitate eiusdem domini Bernardi testibus fidedignis, videlicet Reuerendissimo in Christo patre do- mino Johanne de Ludbrancz episcopo Poznaniensi, Petro Guniczsky cano- nico Poznaniensi, et generoso domino Jacobo Bothurzinsky tribuno Cali- schiensi, qui ipsum dominum Bernardum Vapowski de nobili genere ex utroque parente ex patre de Radoszevicze nepote germano ex sorore olim domini Episcopi Cracouiensis Johannis Rzeschowsky de armis truncorum, que alias vocantur Czyelepala, et ex matre de Polyessye Czyolkowa de notabili domo legitime progenitum testificantur, eundem dominum Bernardum ... in canonicum et fratrem... receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 13 Becembris 1512). 247. (Acta act. cap. Pozn. 1505 — 1515 fol. 144°). Die Lune XIII Decem- bris... honorabilis dominus Jacobus de Cosmynek altarista in Ecclesia pre- fata Poznaniensi Cathedrali procurator legitimus venerabilis domini Johan- nis Rybyensky canonici Gneznensis et Poznaniensis... [dominos prela- tos et canonicos] requisiuit, quatinus suum principalem in canonicum Ecclesie Poznaniensis... admitterent, quiquidem domini litteris institucionis visis ac eorum tenore, per me notarium lectis, audito parentes mandatis Re- uerendissimi domini Episcopi Poznaniensis iuxta statutum de nobilibus et doctoribus ad ecclesiam Poznaniensem recipiendis editum testibus super nobilitate prefati domini Johannis Rybyensky videlicet nobilibus Nicolao Dambnyczsky doctore in Medicinis et Jacobo Padnyewsky, ipsum ex patre nobili Nicolao de Rybno de armis Sulymy aquilam et tres lapides deferentes et ex matre nobili Ursula de Zalakowo de armis Rozarum, ac venerabilibus dominis Johanne Charbowsky et Nicolao Jactorowsky canonicis Poznaniensibus eundem dominum Rybyensky canonicum predictum ex patre Sulymy et matre Rozarum medio iuramento corporali per ipsos tactis sacro- sanctis scripturis in manibus mei notarii prestito esse nobilem ex utroque pa- rente deponentibus, fidedignis receptis ... ipsum dominum Johannem Rybyen- sky in canonicum ad ipsam [Ecclesiam Poznaniensem]... admiserunt... In capitulo Poznaniensi (d. 23 Decembris 1512). 248. (Acta act. cap. Pozn. 1505—1515 fol. 146). Eodem die [Jouis XXIII Decembris]... constitutus personaliter honorabilis dominus Martinus altarista in Buk venerabilis domini Sebastiani Opalyenyczsky procurator legitimus .., [dominos prelatos et canonicos] requisiuit, quatinus ipsum do- minum Sebastianum principalem suum in canonicum et fratrem ipsorum... reciperent,... quiquidem domini... receptis primitus iuxta Statutum... super nobilitate eiusdem domini Sebastiani videlicet venerabilibus dominis Johanne de Lukowo decano Poznaniensi et Nicolao Olesky canonico ipsum ex patre Petro et awo similiter Petro nobilibus armis (Nalacz) Nauium

et Bork, tres lupos deferentibus, et ex matre de Sbaszin de armis Nalacz et Lodza, ac Johanne de Gora archidiacono et officiali Poznaniensi generaii eundem dominum Sebastianum ex patre Lodzicz et matre similiter Lodzicz nobilibus medio iuramento nobilem de utroque parente et legiti-mum deponentibus et testificantibus, testibus fidedignis . . eundem dominum Sebastianum in canonicum et fratrem ipsorum ad ipsam Ecclesiam Pozna-niensem receperunt . . . In capitulo Poznaniensi (d. 4 Aprilis 1513). 249. (Acta act. cap. Pozn. 1505—1515 fol 150°). Die lu-ne quarta Aprilis.. constitutus personaliter venerabilis dominus Albertus Gwyaz- dowski canonicus Poznaniensis . . . [dominos prelatos et canonicos] requisiuit, quatinus ipsum in canonicum . . reciperent . . . quiquidem do- mini . . iuxta statutum, quod disponit de nobilibus . . ad Ecclesiam Pozna- niensem recipiendis. . testibus videlicet vensrabilibus dominis Martino Slap Dambrowski, Sigismundo de Camyenyecz, Nicolao Olesky et Thoma Go- czalkowsky canonicis Poznaniensibus super nobilitate eiusdem receptis, qui eundem de certa sciencia et prout alias circa recepcionem germani eiusdem de anno domini 1506, XXIII Marcii factam probatum est suffi- cienter, eundem nobilem ex utroque parente et legitimum medio iuramento deposuerunt, ipsum dominum Albertum Gwyasdowsky in canonicum et fratrem ipsorum . .. receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 28 Maii 1513). 250. (Acta act. cap. Pozn. 1505-1515 fol. 153°). Die sabbati 28 May . . in termino deliberando ad hodiernam diem domino Andree Moraw- sky . . et aliis competitoribus [prebende Poznaniensis] . . dato et assi- gnato . . venerabilem dominum Andream Morawsky, qui in iure pocior et deligencior videbatur receptis secundum statutum . . super nobilitate sua videlicet venerabiles dominos Martinum Slap, Sigismundum de Camyenyecz canonicos et Iohannem Slawyenski archidiaconum et nobiles Iohannem Byelawsky ac Stanislaum Thurkowsky, fidedignis testibus, qui ipsum do- minum Andream medio iuraraento nobilem ex utroque parente ex patre de Morawsky de armis Drogoslaw, sagittam et medium anulum deferentem, et Iastrabyecz, ex matre Katherina de Wythkowicze de armis Nalacz et Prawdzycz, medium leonis ex muro deferentem dixerunt et de- posuerunt, .. . [domini prelati et canonici] in canonicum et confratrem ipsorum . . receperunt. [Cracouie]. Feria 3a in vigilia s. Mathei Ewangeliste (d. 20 Septembris 1513). 251. (Consul. Crac. V p. 78). Nobilis dominus Paulus Szworcz capi- taneus Brzestensis etc. in residencia nostra consulari personaliter constitutus sponte et libere resignauit ius suum ciuile ciuitatis nostre Craco- uiensis renuncians omnibus priuilegiis et libertatibus, quibus conciues nostri gaudere et potiri solent; attamen domum consortis sue, quam inhabitat, et alia bona hic in ciuitate iacencia ab oneribus ciuitatis non eximendo; sed eam et ea sub iure ciuili et obediencia ciuitatis reliquendo more aliorum ciuium Cracouiensium et iuxta priuilegia ipsorum.

In capitulo Poznaniensi (d. 3 Aprilis 1514). 252. (Acta act. cap. Pozn. 1505 - 1515 fol. 166o). Die Lune tercia Aprilis . . constitutus personaliter venerabilis dominus Michael Czysyelsky . . [dominos prelatos et canonicos] requisiuit, quatinus ipsum in canonicum et confratrem ipsorum . . reciperent . .. quiquidem domini . . recepto iuxta statutum de nobilibus editum de nobilitate ipsius quantum de patre ex eo, quia venerabiles domini, Andreas Czysyelsky caneellarius Poznaniensis patruus et tandem germanus frater eiusdem domini Michaelis predicti paulo ante ad ipsam Ecclesiam prefatam recepti fuerant, de nobilitate sua testibus sufficientibus iriductis, quantum vero de matre per tres testes videlicet honorabilem dominum Iohannem Blocziszewsky plebanum in Lu-byn et nobilem Iohannem Mlinkowsky ac Petrum Zwanowsky ipsum do-minum Michaelem ex Margaretha de Darnowo ex utroque parente nobili de armis videlicet Ostoya et Lelywa testificantes, testimonio sufficienti. . eundem in canonicum et confratrem ipsorum . . receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 8 Augusti 1514). 253. (Acta act. cap. Pozn. 1505—1515 fol. 174). Ibidem constitutus personaliter honorabilis dominus Martinus de Starczynowo altarista in Srzem procurator venerabilis domini Andree Wlosczyeyewski legitimus... dominos prelatos et canonicos requisiuit, quatinus prefatum venerabilem dominuin Andream Wlosczyewsky in decanum et confratrem. . recipe-rent .., quiquidem domini . . postquam eundem [Andream] manifeste con-stat esse ex utroque parente nobilem, prout ex induccione et examinacione testium per venerabilem Laurencium Wiosczyewsky germanum eiusdem domini Andree circa ipsius in canonicum Poznaniensem recepcionem, inductorum plenius constat . . [ipsum] in confratrem ipsorum receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 10 Septembris 1515). 254. (Acta act. cap. Pozn. 1515-1524 fol. 6o). Die Lune decima Septembris. . . constitutus personaliter venerabilis dominus Iohannes Volsky... [dominos prelatos et canonicos] requistuit, quatinus ipsum in canonicum . . reciperent . . . quiquidem domini . . . recepto primitus iuxta statutum.. de nobilitate eiusdem Iohannis Volsky per testes ydoneos videlicet nobiles et honorabiles dominos Laurencium Passikon, Bartholomeum Sosnyczsky fratrem awncularem dicti domini Iohannis Volsky, Nicolaum de Luthomyrsko psalteristam Ecclesie Poznaniensis et Nicolaum Strzelecz-sky sufficienti testimonio, qui eundem ex utroque parente ex patre Stani-slao de Byerwoltova Vola de armis pinorum et ex matre Anna Sosnyczska de armis rosam, et tres tubas deferentem quo ad patrem eiusdem Anne, et Seligy, medium lune et in medio crucem defe-rentem quo ad matrcm dicte Anne, nobilem esse et fore medio iuramento per eos prestito dixerunt, ac magnifici domini Nicolai de Ludbrancz pala-tini Poznaniensis per litteras [accepta] recognicione . . . ipsum [Iohannem Volsky] in canonicum . . receperunt, .

In capitulo Poznaniensi (d. 26 Septembris 1515). 255. (Acta act. cap. Pozn. 1515-1524 fol. 8o). Die Mercurii XXVI Septembris . . constitutus personaliter . . dominus Thomas Goczalkowsky canonicus Poznaniensis procurator venerabilis domini Iohannis Conar-ski canonici Cracouiensis . . [dominos prelatos et canonicos] requisiuit, quatinus ipsum dominum venerabilem Iohannem Gonarsky ... in canoni-cum . . . reciperent. . quiquidcm domini . . receptis primitus iuxta statu-tum.. . testibus fidedignis per ipsum procuratorem predictum super no-bilitate eiusdem domini Iohannis Conarsky inductis videlicet venerabilibus dominis Sigismundo de Camyenyecz, Nicolao Olesky et Andrea Nara-mowsky canonicis Poznaniensibus ac generoso Laurencio Passikon Wlo-sczyeyewsky, qui eundem dominum Iohannem Conarsky nobilem ex utroque parente ex patre videlicet Andrea Gonarski de armis Abdanyecz et ex matre Strzeleczska de armis Dolywa, legitime procreatum medio iuramento deposuerunt et testificati sunt . . . prefatum dominum Iohannem Conarski . . . in canonicum et confratrem . . . receperunt. . 256. (ibidem foL g). Ibidem venerabiles domini Nicolaus Olesky et Thomas Goczalkowsky fideiusserunt sub pena priuacionis reffectionum se submittentes, quod prefatus dominus Iohannes Conarsky adducet testes sufficienciores super nobilitate sua ad primum capitulum generale, extunc inmediate sequens, alias in forma meliori, presentibus quibus supra. In capitulo Poznaniensi (d. 26 Octobris 1515). 257. (Acta act. cap. Pozn. 1515 1524 fol. 10). Die veneris XXVI Octobris . . constitutus personaliter venerabilis vir dominus Thomas Go- czalkowsby canonicus Poznaniensis procurator domini Sandiwogy No- yewsky.. [dominos prelatos et canonicos] requisiuit, quatinus dictum dominum Sandiuogium Noyewski. . . in canonicum . . reciperent . . quiqui- dem domini. . receptis iuxta statutum.. super nobilitate eiusdem do- mini Sandiuogii Noyewski testibus fidedignis . . videlicet venerabilibus dominis Nicolao Olesky, Alberto Pakoslawsky et Nicolao Iactorowsky canonicis Poznaniensibus, qui medio iuramento ibidem per eos prestito ipsum dominum Sandiuogium Noyewski bene genitum et legitime procrea- tum ex utroque parente nobilem videlicet ex patre Martino de Noyewo de armis Nalacz,et ex matre de Skoky de armis Zawyassa deposuerunt et testificauerunt . . . eundem dominum Sandiuogium . . in canonicum . . receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 17 Novembris 1515). 258. (Acta act. cap. Pozn. 1515 —1524 fol. 15o). Ibidem prefati domini capitulum hoc generale propter negocia reuerendissimi domini Episcopi et certorum dominorum, quibus propter pericula pestis ad capitulum non erat securum aduenire, si que necessaria habebunt agenda, et presertim pro reformatione statuti de nobilibus ad ecclesiam recipiendis per Reueren- dissimum, si sua Paternitas aderit, facienda, hinc ad festum Conuersionis sancti Pauli proxime futurum et dies extunc sequentes continuauerunt et vim eiusdem ac potestatem plenariam pro premissis reseruatam esse voluerunt in forma meliori.

In capitulo Poznaniensi (d. 29 Novembris 1515). 259. (Acta act. cap. Pozn 1515 -1524 fol. 15°). Die Iouis penultima Novembris . . . honorabilis dominus Albertus de Lekna canonicus Ecclesie collegiate sancte Marie in summo Poznaniensi procurator legitimus venera- bilis domini Petri Starzechowsky... [dominos prelatos et canonicos] requisiuit, quatinus ipsum dominum Petrum Starzechowsky , . in canoni- cum .. reciperent . . quiquidem domini . . testimonio de ipsius domini Petri Starzechowsky nobilitate iuxta statutum. . sufficienti habito per litteras videlicet Serenissimi principis et domini domini Sigismundi dei gracia Regis Polonie sigillo sue Maiestatis sigillatas manuque Reuerendissimi in Ghristo patris domini Petri de Thomycze Episcopi Przemislensis et Regni Polonie vicecancellarii subscriptas, quibus sua Mtas ex deposicione et testimonio per generosos dominos Petrum Kmytha capitaneum et Sta- nislaum Pyleczsky succamerarium Przemislensem, Nicolaum Pyotrowsky et Borchardum Przethoczsky capitaneum Nyeschoviensem super nobilitate eiusdem domini Petri Starzechowsky coram sua Mte in testes inductos, sufficienter factis, eundem dominum Petrum prefatum verum et legitimum nobilem ex utroque parente de armis ex stirpe videlicet paterna Lyeliua et Ostoya, ex materna vero Drzevycza et Plomyenye fuisse et esse depo- nentes et testificantes, de ipsa eadem prefati domini Petri nobilitate ipsis dominis et toti capitulo eorum fidem facere et testificari dignata est. . eundem dominum Petrum Starzechowski prefatum in canonicum . . rece- perunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 12 Decembris 1515). 260. (Acta act. cap. Pozn. 1515—1524 fol. 16o). Die Mercurii duode- cima Decembris . . constitutus personaliter venerabilis vir dominus Nicolaus Olesky canonicus Poznaniensis procurator legitimus . . venerabilis viri domini Iohannis Zamboczsky custodis Curzelouiensis primarii et protonotarii apostolici , . [dominos prelatos et canonicos] requisiuit, quati- nus prefatum dominum Zamboczsky . . in canonicum . . reciperent . . qui- quidem domini . . . recepto iuxta statutum . . de ipsius domini Iohannis Zamboczsky nobilitate ex litteris Reuerendissimi in Christo patris domini Iohannis dei gracia Episcopi Poznaniensis et ex testibus fidedignis iuratis videlicet venerabilibus viris dominis Thoma de Goczalkowo et Petro de Gunicze canonicis Poznaniensibus sufficienti testimonio et probatione, qui ipsum dominum Iohannem Zamboczsky prefatum verum et legitimum ex utroque parente nobilem de armis ex patre Radvani et Griff, de matre vero Schachownycza fuisse et esse deposuerunt et testificati sunt . . eundem dominum Iohannem Zamboczsky . . in canonicum . . receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 1 Marcii 1516). 261. (Acta act. cap. Pozn. 1515 1524 fol. 23). Die Saturni prima Marcii . . [domini prelati et canonict] per discretum Thomam Ostrowski clericum diocesis Gneznensis, procuratorem domini Iacobi Mathowsky legi- timum, requisiti, dictum dominum Iacobum . . decretis litteris remissorialibus pro testibus super nobilitate generis sui, prout infra sequitur . . in canoni- cum .. receperunt.

262. (ibidem fol. 23°). Ibidem prefati domini ad petita procuratoris domini Iacobi Mathowsky canonici prefati, qui pro satisfaccione statuti de nobilibus ad ecclesiam Poznaniensem recipiendis editi in pro- banda nobilitate generis ipsius domini Mathowsky principalis sui propter remotiorem patrie eiusdem distanciam difficultatem magnam allegat, litteras remissorias pro inducendis iuxta statutum prefatum ad probandam nobilita- temsuam ydoneis testibus in Reuerendissimum in Christo patrem dominum Petrum dei gracia Episcopum Przemyslensem in forma debita decreuerunt et dandum mandauerunt decernentes prefatum dominum Iacobum Mathow- ski nullatenus ad percipiendum quottidianas distribuciones admittendum, donec de ipsa nobilitate sua sufficienter docuerit et statuto prefato iurato more solito satisfecerit. In capitulo Poznaniensi (d. 23 Maii 1516). 263. (Acta act. cap. Pozn. 1515 — 1524 fol. 29°). Die Veneris XXIII Maii. . constitutus venerabilis dominus Nicolaus Domanykowski ca- nonicus Lanciciensis . . [dominos prelatos et canonicos] requisiuit, quatinus ipsum in canonicum . . reciperent . . quiquidem domini . . receptis iuxta Statutum .. super nobilitate generis dicti domini Nicolai Domanykow- sky testibus, quos ibidem induxit, videlicet nobilibus Nicolao Wyssoczsky, Nicolao Wyrzbyczsky et Iacobo Iankowsky laicis diocesis Gnesnensis, qui medio iuramento ibidem per eos tacta ymagine crucifixi prestito eundem dominum Nicolaum prefatum dixerunt et deposuerunt esse legitimum et bene procreatum ex utroque parente nobilem ex patre videlicet de armis Pobogow, babatum et crucem supra deferentem, et ex matra ipsius Iastrzabyancz babatum et crucem in eo deferentem . . . eundem dominum Nicolaum Domanykowsky predictum.. ad canonicatum. . rece- perunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 8 Augusti 1516). 264. (Acta act. cap. Pozn. 1505—1524 fol. 36). Die veneris octaua Augu- sti hora terciarum in loco capitulari consueto venerabilibus dominis prelatis et canonicis Ecclesie Poznaniensis capitulariter congregatis reuerendus pater dominus Iohannes de Gora decanus etc. personaliter constitutus ex nomine Serenissimi principis et domini domini Sigismundi dei gracia Regis Polonie etc. presentauit et obtulit litteras unas in papiro clausas et alteras in par- gameno apertas sub titulo et sigillo appenso sue Mtis de data Vylne die sancti Iohannis Baptiste anno domini 1516, priuilcgium a sede aposto- lica pro Ecclesiis Metropolitana et Cathedralibus in regno Polonie de non recipiendis ad ipsas Ecclesias plebeis personis datum et concessum, in se continentes ac processum desuper sub titulo et sigillo Reuerendissimi in Christo patris domini Ieronimi dei et apostolice sedis gracia Episcopi Ausculani curieque causarum Camere apostolice generalis auditoris, iudicis et executoris dictarum litterarum seu priuilegii apostolici, manu et signo legalis Henrici de Bussyco derici Iultdensis diocesis archivii Romane curie scriptoris subscriptas et consignatas de data Rome in domo resi- dencie sue Paternitatis anno domini 1515 indiccione tercia XVIII mensis Augusti, Pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Leonis diuina providencia pape decimi anno tercio, quibusquidem litteris regie Mtis et processus ipsi domini cum ea, qua decuit, reuerencia susceptis

visisque et eorum tenore audito, easdem grate et reuerenter acceptauerunt et publicari iuxta tenorem earundem commiserunt et mandauerunt, prout tandem publicate sunt et fuerunt. In capitulo Poznaniensi (d. 13 Octobris 1516). 265. (Acta act. cap. Pozn. 1515—1524 fol. 37o). Die Veneris tercia Octobris. . constitutus personaliter venerabilis dominus Stanislaus Byeleyewsky canonicus Poznaniensis. . [dominos prelatos et canonicos] requisiuit, quatinus ipsum.. in canonicum.. reciperent. . quiquidem domini.. receptis super nobilitate eiusdem domini Stanislai iuxta Statutum... testibus fidedignis videlicet venerabili domino Alberto Pakoslawsky, hono- rabili domino Cleopha preposito in Sbaszin et nobili Andrea Suloczsky, qui eundem dominum Stanislaum medio ipsorum iuramento deposuerunt et dixerunt ex utroque parente nobilem legitime procreatum, ex patre videlicet nobili Iohanne Byeleyewsky de armis Bylyna, et ex matre no- bili Margaretha Suloczyna de armis Lasky et Griff eiusdem domini Sta- nislai parentibus legitimis . . eundem dominum Stanislaum Byeleyewsky prefatum in canonicum . . receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 20 Octobris 1516). 266. (Acta act. cap. Pozn. 1515 —1524 fol. 380). Die Lune vicesima Octobris .. constitutus personaliter venerabilis dominus Nicolaus Olesky canonicus Poznaniensis procurator venerabilis domini Benedicti La- thalsky legitimus . . [dominos prelatos et canonicos] requisiuit, quatinus ipsum dominum Benedictum . . in canonicum ... reciperent... quiquidem domini... receptis.. . iuxta Statutum.. super nobilitate ipsius domini Benedicti testibus fidedignis videlicet venerabilibus dominis Alberto Pa- koslawsky, Thoma Goczalkowsky et Nicolao Iactorowsky canonicis Eccle- sie Poznaniensis, qui medio iuramento ibidem per eos ad sancta dei Ewan- gelia prestito dixerunt et deposuerunt eundem dominum Benedictum ex utroque parente esse nobilem et bene ac legitime progenitum ex patre videlicet nobili Ianussio de Latalicze castellano Gneznensi de armis Praw- dzicz et ex matre nobili Zophia de Skoky de armis Nowyna et Rosa- rum... ipsum dominum Benedictum Latalsky in canonicum... rece- perunt... In capitulo Poznaniensi (d. 6 Aprilis 1517). 267. (Acta act. cap. Pozn. 1515 — 1524 fol. 50). Die Lune sexta men- sis Aprilis . . constitutus personaliter venerabilis Iohannes Sbasky canonicus Poznaniensis requisiuit [dominos prelatos et canonicos], quatinus eundem .. in canonicum . . reciperent . . quiquidem domini . . receptis super nobilitate prefati domini Iohannis Sbasky, quos ibidem induxit, testi- bus fidedignis videlicet dominis Sigismundo de Camyenyecz et Nicolao Olesky canonicis Poznaniensibus, qui medio iuramento deposuerunt et di- xerunt ipsum dominum Iohannem esse nobilem ex utroque parente, vide- licet ex patre Martino Sbasky de armis Nalancz et Lodza, et ex matre Zophia de armis Vylky et Lodza . . . ipsum dominum Iohannem in cano- nicum . . receperunt . . Archiw. kom. hist. t. IV. 48

In capitulo Poznaniensi (d. 31 Augusti 1517). 268. (Acta act. cap. Pozn. 1515 — 1524 fol. 59). Die Lune vltima mensis Augusti . . constitutus personaliter venerabilis dominus Valenti-nus Cucharsky dominos prelatos et canonicos . . . requisiuit, quatinus ipsum ... in canonicum . . reciperent . . quiquidem domini .... receptis testibus super nobilitate eiusdem domini Cucharsky fidedignis videlicet honorabili et nobilibus dominis Iohanne Prusynovsky plebano de Zyelecz actu presbitero, Iohanne Czyrmynsky et Andrea Pruszynowsky, qui medio iuramento per eosdem prestito ipsum dominum Valentinum Cucharsky nobilem et legitimum ex utroque parente deposuerunt et testificati [sunt] ex patre videlicet de armis Vczelcza alias scacorum, et Corabczyk; ex matre vero Wyenyeva et Dolyva . . eundem.. in canonicum . . rece-perunt . . 269. (ibidem fol. 59o). Ibidem eodem die . . constitutus personaliter venerabilis domiuus Thomas Goczalkowsky canonicus Poznaniensis nomine procuratorio venerabilis domini Stanislai Myelszynsky. . dominos prelatos et canonicos . . requisiuit . . quatinus ipsius principalem in cano-nicum . . reciperent. . quiquidem domini. . receptis primitus super nobi-litate ipsius domini Stanislai Myelszynski iuxta Statutum. . testibus fidedignis videlicet nobili Nicolao Myelzynsky, Vincencio Ruchoczsky et Nicolao Wyckowsky, qui medio iuramento ipsum dominum Stanislaum legitime procreatum et nobilem ex utroque parente, ex patre videlicet nobili Iohanne Myelzynsky de armis Novyna et Leszczycz ex matre vero nobili Katherina Brudzewska de armis Zaraba deposuerunt et testificati sunt . . ipsum dominum Stanislaum Myelzynsky. . in canonicum et con-fratrem . . receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 22 Septembris 1517). 270. (Acta actor. cap. Pozn. 1515 — 1542 fol. 62°). Die Martis XXII Septembris.. domini [prelati et canonici]. . Iohannem Handa.. habito prius testimonio sufficienti super nobilitate eiusdem iuxta Statutum.. ex testibus coram Reuerendissimo domino Archiepiscopo Gneznensi vide-licet generoso et nobilibus Lubowski bnrgrabio terrestri Calischiensi, Ni-colao Glamboczsky, Alberto Modlyszewsky et Iohanne Gorzechowsky, et tandem coram Reuerendissmo domino Episcopo Poznaniensi modernis videlicet generosis et nobilibus dominis Andrea Oporowsky castellano Lan-ciciensi, Stanislao Lassoczsky succamerario Poznaniensi, Mathia Glowacz-sky vexillifero Siradiensi, Nicolao Baruchowsky tenutario in Czyaszym et Iacobo Pleczsky, inductis, qui medio iuramento ipsum dominum Handa nobilem ex utroque parente de armis videlicet ex patre Dolyva et Han-danczow, ex matre voro Drya et Dolyva legitime procreatum esse dixe-runt et deposuerunt, prout ex litteris significatorialibus eorundem Reueren-dissimorum patrum Archiepiscopi Gneznensis et Episcopi Poznaniensis prefatorum tunc in medio dominorum productis et per eos visis et lectis clarius constabat . . . in canonicum et confratrem . . receperunt. . 271. (ibidem fol. 63).. Die Martis XXII Septembris.. domini [prelati et canonici].. dominum Martinum Rambyesky, habito prius iuxta statutum.. de nobilitate eiusdem.. coram venerabili domino Iohanne de

Gora decano Poznaniensi etc. testibus fidedignis inductis videlicet Reue-rendissimo domino Iohanne archiepiscopo Gneznensi, Spithkone Buzensky canonico Gneznensi et Paulo Cucharsky canonico Poznaniensi, qui, ut ibi-dem ipse dominus decanus prefatus in medio dominorum oretenus relati-onem fecit, ipsum dominum Martinum Rambyesky nobilem ex utroque parente ex patre videlicet de armis Iastrzambyecz et ex matre Corab legitime procreatum medio iuramento deposuerunt et testiflcati [sunt], suf-ficienti testimonio . . in canonicum et confratrem... receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 16 Octobris 1517), 272. (Acta actor. capit. Pozn. 1515 -1524 fol. 65). Die Saturni XVII Octobris . . domini [prelati et canonici] . receptis iuxta Statutum su- per nobilitate domini Benedicti Isdbyensky testibus fidedignis videlicet venerabilibus dominis Iohanne Charbowsky et Nicolao Iactorow- ski canonicis Poznaniensibus, qui medio iuramento eundem dominum Be- nedictum nobilem ex utroque parente ex patre videlicet nobili Martino de Isdebno de armis Rosarum, ex matre vero nobili Margaretha de Smoszevo de armis Topor et Novyna deposuerunt et testificati sunt . . eundem . . in canonicum . . receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 4 Februari 1518). 273. (Acta actor. capit. Pozn. 1515—1524 fol. 74). Die Ionis 4 Fe- bruarii . . domini [prelati et canonici] receptis . . iuxta Statutum. . super nobilitate domini Stanislai Prziborowsky testibus idoneis videlicet nobilibus Mathia Nyegolewsky et Alberto similiter Nyegolewsky awnculos eiusdem domini Stanislai ac Georgio Przedslawsky et Nicolao Sandzynsky, qui eundem dominum Stanislaum Prziborowski nobilem ex utroque parente et legitime procreatum de armis ex patre Carponum tres pennas in capite gestantium, et ex matre Grzymaly tres turres, et tres carpones medio iuramento testificati sunt. . eundem dominum Stanislaum Prziborowsky . . in canonicum . . receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 5 Iulii 1518). 274. (Acta actor. capit. Pozn. 1515 —1524 fol. 83). Domini [prelati et canonici] . . . receptis inprimis et habitis iuxta Statutum.. super nobilitate domini Martini Swyacziczsky testibus fidedignis videlicet venerabili et honorabili dominis Stanislao de Strzelcze dudum canonico Poznaniensi et Mathia Coszewsky plebano in Coldrzeb, qui medio iura- mento per eosdem ibidem ad sancta dei Ewangelia prestito et facto ipsum dominum Martinum Swyacziczsky esse nobilem ex utroque parente et legitime procreatum ex patre videlicet subiudice Varschouiensi de armis Corabczak et ex matre de armis proporczik alias Pomyany deposuerunt et testincati sunt . . eundem . . [in canonicum]. . receperunt . . ln capitulo Poznaniensi (d. 10 Augusti 1518). 275. (Acta actor. capit. Pozn. 1515 - 1524 fol. 85o). Domini [pre- iati et canonici].. receptis primitus iuxta statutum Ecclesie super nobilU

tate domini Felicis Gomolinsky testibus fidedignis videlicet vene-rabili domino Nicolao Migdal canonico Poznaniensi ac nobilibus Andrea Starzechowski et Thoma Dambowyeczsky, qui eundem medio iuramento nobilem ex utroque parente de armis ex patre Gelytow et ex matre Po-bogow dixerunt et deposuerunt. . eundem dominum Felicem in canonicum Ecclesie Poznaniensis et confratrem ... receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 7 Decembris 1518). 276. (Acta actor. capit. Pozn. 1515 — 1524 fol. 94°) .. [Domini prelati et canonici]. . receptis primitus iuxta statutum . . super nobilitate domini Casparis Zegrowsky testibus fidedignis videlicet venerabilibus do- minis Sigismundo de Camyenyecz et Iohanne Lanczsky canonicis Pozna- niensicus, qui medio iuramento deposuerunt et dixerunt eundem dominum Casparum ex utroque parente nobilem de armis ex patre nobili Iohanne Zegrowsky tria folia lapacy in stipite deferentem alias Czelepole, ex matre vero nobili Heduigy Lanczska de armis Corsbogv tres carpones deferentem . . . ipsum dominum Casparum . . in canonicum et confratrem ipsorum receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 18 Marcii 1519). 277. (Acta actor. capit. Pozn. 1515—1524 fol. 100°) ... Domini [pre- lati et canonici].... receptis primitus super nobilitate domini Pauli Go- rziczski iuxta statutum per testos ydoneos videlicet nobiles Iohannem Dokowsky, Albertum Nyegolewsky, Iohannem Sarbsky et Albertum Grob- sky, qui eundem dominum Paulum Gorziczsky nobilem ex utroque pa- rente ex patre de armis Samson et ex matre Lesczicz medio iuramento testificati sunt, probacione sufficienti . . eundem dominum Paulum Gorzicz- sky in canonicum Poznaniensem . . receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 21 Marcii 1520). 278. (Acta actor. capit. Pozn. 1515 — 1524 fol. 113°). . Domini [pre- lati et canonici] ... receptis primitus iuxta Statutum Ecclesie . . fide- dignis testibus [super nobilitate domini Iohannis Rydzynsky] vide- licet generosis dominis Mathia Pawlowsky et Bartholomeo Pawlowsky patruis eiusdem domini Iohannis Ridzinsky inducentis, qui ipsorum medio iuramento dixerunt eundem inducentem nobilem ex utroque parente de armis ex patre Grabya sex lilia deferentem, et Vyscotha videlicet medium lilii et scati (s) deferentem, item ex matre de armis Cothwicz per medium campi albi lineam portantem, et Iastrzabyecz.. eun- dem dominum Iohannem Ridzinsky . . in scolasticum et confratrem ipso- rum ad ecclesiam Poznaniensem receperunt. . . In capitulo Poznaniensi (d. 17 lulii 1520). 279. (Acta act. cap. Pozn. 1515 — 1524 fol. 1210)... Domini prelati et canonici. .. habita inprimis super nobilitate domini Petri Copa- czowsky per generosos dominos Mathiam Crzizanowsky subiudicem

Poznaniensem et Albertum Voynowsky, qui eundem nobilem ex utroque parerite de armis videlieet ex patre Lodzicz et ex matre Nalancz et Rozycz deposuerunt, probacione sufficienti facta... ipsum dominum Pe-trum. . in canonicum et confratrem ipsorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 2 Maii 1521). 280. (Acta act. cap. Pozn. 1515—1824 fol.136)... Domini prelati et canonici... receptis primitus iuxta statutum... super nobilitate do- mini Mathie Myleski ibidem per eum inductis testibus fidedignis vi- delicet nobilibus Mathia Mylesky nepote domini inducentis et Jozepho Badowsky, qui ipsum dominum Mathiam inducentem medio iuramento corporali per eosdem prestito nobilem et legitimum ex utroque parente dixerunt et testificati sunt de armis ex patre videlicet Grzymaly tres tur- res in campo rubeo et Pomyany, Bawolaglowa deferentem; ex matre vero Elizabeth Zaleska de armis Novyna et Rolycz.. eundem in canonicum et confratrem... receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 16 Januarii 1522). 281. (Acta act. cap. Pozn. 1515—1514 fol. 152)... Domini [prelati et canonici]... habitis certis litteris significatorialibus sub titulo et sigillo Serenissimi principis et domini domini Sigismundi dei gracia Regis Polo-nie etc, quibus sua Mtas ex deposicione certorum notabilium et fidedigno-rum coram sua Mte inductorum testium super nobilitate domini Johan-nis Lubowiczsky facit fidem... ipsum dominum Johannem Lubo-wiczsky. .. in canonicum... receperunt... 282. (ibidem fol. 153). Ibidem prefati domini unanimiter decreuerunt, ut non obstantibus litteris Mtis regie significatorialibus dominus Lubo-wiczsky supradictus, postquam ad ecclesiam Poznanitnsem superuenerit, antequam ad capitulum et refecciones admittetur, faciat de nobilitate sua iuxta statutum de nobilibus ad ecclesiam Poznaniensem recipiendis proba-cionem pleniorem et sufficientem. In capitulo Poznaniensi (d. 16 Februarii 1524). 283. (Acta act. cap. Pozn. 1515—1524 fol. 189)... Domini [prelati et canonici]... habita primitus sufficienti probacione de nobilitate domini Andree Conarsky iuxta statutum... per testes idoneos videlicet generosum dominum Johannem Bnynsky, Johannem Colaczkowsky et Der- slaum Golynski, qui testes medio iuramento corporali dixerunt ipsum do- minum Andream legitime procreatum ac nobilem ex utroque parente de armis videlicet de patre Abdanyecz et matre Lodza... ipsum dominum Andream ad prebendam et canonicatum... induxerunt. .. In capitulo Poznaniensi (d. 19 Februarii 1824). 284. (Acta act. cap. Pozn. 1515—1524 fol. 190)... Domini [prelati et canonici]... habita perprius sufficienti probacione de nobilitate domini Pauli Trampsky per testes ydoneos per capitulum Varschoviense

vigore commissionis eisdem per venerabile capitulum Poznaniense facte re-ceptos et sufficienter examinatos videlicet venerabiiem et egregium virum domi-num Albertum de Radzyny decretorum doctorem plebanum in Promna ac nobi-les Briccium de Rambyertowo, Nicolaum Sokolowsky et Johannem Comoro-wsky, qui medio ipsorum iuramento per eos prestito dixerunt de certa sciencia et deposuerunt eundem dominum Paulum Trampsky esse legitime procrea-tum et nobilem ex utroque parente ex armis videlicet ex patre nobili Pe-tro Landi (s), ex matre vero nobili Margaretha de armis Bolesti... ipsum dominum Trampsky in archidiaconum Varschouiensem et confratrem ipso-rum ad ecclesiam Poznaniensem induxerunt... In capitulo Poznaniensi (d. 17 Septembris 1524). 285. (Acta act. cap. Pozn 1524 —1532 fol. 7).. . Domini [prelati et canonici]... dominum Stanislaum Bork, habita relatione Reuerendis - simi domini Episcopi per litteras significatoriales sue Paternitatis fidem facientes, quod ipse dominus Stanislaus Bork fecit coram Mte Regie pro- bacionem sufficientem per testes notabiles de nobilitate sua ex utroque parente iuxta disposicionem statuti de nobilibus ad ecclesiam maiores re- cipiendis ... ad ecclesiam Poznaniensem ad prebendam et canonicatum . .. receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 18 Februarii 1525) 286. (Acta act. cap. Pozn. 1524—1532 fol. 15). Die Saturni XVIII Februarii hora terciarum in loco capitulari consueto supradicti domini ca- pitulariter congregati in termino deliberacionis die sexta pro responsione supradicto Domino Petro Gorzensky ad ipsius requisicionem facienda, facta solemni protestacione, prefato domino Petro in hec vel hiis similia verba responderunt: Domine Petre, nos parati sumus parere litteris apo- stolicis pro persona tua concessis, postquam statutis Ecclesie Poznaniensis satisfeceris, presertim super nobilitate tua probanda, quam usque modo non probasti. De quaquidem responsione ipse dominus Petrus contentus fuit, et nobilitatem suam se probaturum quotidie obtulit, presentibus ibidem honorabilibus dominis Martino Zeta de Cazymyrz, Simone de Vyrboczicze vicecustode et Blasio de Stelmachi vicario Poznaniensi, testibus. In capitulo Poznaniensi (d. 27 Februarii 1525). 287. (Acta act. cap. Pozn. 1524—1532 fol. 15°) ... Domini [prelati et canonici] recepta sufficienti probacione iuxta Statutum ... super nobili- tate domini Petri Gorzenski ex testibus idoneis per eundem inductis videlicet generosis dominis Petro Conarzewsky, iudice Calyschiensi, Jo- hanne Vythuchowsky, Mathia Strzampynsky et honorabili domino Johanne Sarbsky plebano in Skorzewo, qui medio ipsorum corporali iuramento prestito ipsum dominum Petrum legitime procreatum et nobilem ex utro- que parente de armis videlicet ex patre nobiii Martino Gorzenski Nalancz et Lodza, ex matre vero nobili Anna Glynska, de armis Corsbok tres carpones, et Trach valterem (s) cum alis deferentem deposuerunt et testificati sunt... ipsum in canonicum et confratrem ipsorum ad preben- dam et canonicatum... receperunt...

fn capitulo Poznaniensi (d. 7 Maii 1525). 288. (Acta act. cap. Pozn 1524—1532 fol. 210)... Domini [prelati et canonici].., habita de nobilitate [domini Andree Zebrzidowsky] iuxta statutum... probacione sufficienti per testes idoneos et fidedignos videlicet venerabiles dominos Johannem Radzinsky scolasticum et Bene-dictum Izdbyensky canonicum Poznanienses facta, qui medio iuramento ipsorum corporali deposuefunt eundem dominum Andream nobilem esse de utroque parente ex patre videlicet nobili Alberto Zebrzidowsky de armis Griff, tres statuas ad instar furce et supra crucem vide-licet deferens, de matre nobili Elizabeth Criczska de armis Cothwycz trescampos, duos albos et tercium in medio rubeum deferens et Lodza, legitimis parentibus procreatum... ipsum dominum Andream... in canoni-cum ... receperunt... 289. (ibidem fol. 22)... Domini [prelati et canonici]... habita per-prius iuxta Statutum... de nobilitate domini Simonis Chabyel-ski probacione sufficienti per testes fidedignos videlicet Reuerendum pa-trem dominum Nicolaum Olesky canonicum et administratorem, tunc sede vacante, Ecclesie Poznaniensis, ac venerabilem dominum Anzelmum de Lukowo cantorem Poznaniensem, facta, qui medio ipsorum corporali iura-mento deposuerunt et dixerunt ipsum dominum Chabyelsky nobilem esse de legittimis parentibus de armis videlicet ex patre Vyenawa caput Bavola, et ex matre Grzimaly, tres turres deferentem... prefatum dominum Si-monem Chabyelsky,.. receperunt in canonicum et confratrem ipsorum ... In capitulo Poznaniensi (d. 17 Junii 1525). 290. (Acta act. cap. Pozn. fol. 24)... Domini [prelati et canonici]... habita primitus per testes idoneos videlicet dominum Nicolaum de Ole- sznycza et Nicolaum Jactorowsky canonicos de nobilitate domini Alexan- dri Orzeszkowski probacione sufficienti, qui eundem nobilem ex utro- que parente, de armis ex patre Novyna et ex matre Rosa medio iura- mento deposuerunt et dixerunt.., eundem dominum Allexandrum in cano- nicum et confratrem ipsorum .. . receperunt et installauerunt... In capitulo Poznaniensi (d. 28 Junii 1525). 291. (Acta act. cap. Pozn 1524—1532 fol. 25)... [Domini praelati et canonici]... habita primitus iuxta Statutum... super nobilitate domini Johannis Syekyrzeczsky probacione sufficienti per testes idoneos videlicet nobiles Thomam Othusky et Johannem Graboszewsky, qui medio iura mento corporali per eos prestito dixerunt et deposuerunt ipsum dominum Johannem Syekyrzeczsky esse nobilem ex utroque parente dc armis vide- licet ex patre Szachownycza et ex matre Grzymaly tres turres defe- rentem... eundem ad canonicatum et prebendam receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 9 Januarii 1526). 292. (Acta act. cap. Pozn. 1524-1532 fol. 41o)... Domini [prelati et canonici] dominum Thomam Vosnyczsky habita probacione nobili- tatis sue iuxta Statutum... per testes idoneos videlicet venerabiles

dominos Nicolaum Jactorowsky et Andream Malechowsky canonicos Po-znanienses, qui eundem dominum Thomam medio iuramento per eosdem ad sancta dei Evangelia prestito nobilem ex utroque parente de armis ex patre Gelytha et Nalancz; ex matre vero Rosa deposuerunt et testificati sunt... ad dictos canonicatum et prebendam... receperunt... [Cracouie]. Feria quinta ante Agnetis (d. 18 Janua-rii 1526). 293. (Consul. Crac. V. p. 1143). Nobilis Nyszwoyowsky ex parte fifie sue uxoris quondam Antonii nuper defuncti coram nobis proposuit in et contra quandam Annam Midlowska, quomodo ipsa post obitum prefati Antonii in absencia uxoris sue cepit nonnullas res in auro, perlis, argento et suppellectili domestica ac pecuniis;—que per nobilem dominum N. Rze- szowsky in reponsione sua dixit: et si in absencia uxoris sue ipsa pii operis causa circa prefatam Antonii mortem fuerit, nil tamen, talium ut prefertur acceperat, verum si quod cOntra eandem agere haberet et vellet, petebat se ad ius nostrum transmitti, ubi se iustificare ac contra se pro- positis respondere vellet; nobilisque Nyeswoyewsky ex aduerso, cum no- bilisesset, non adius, vcrum [ad] Regiam Mtem se transmitti optabat, quod nos [consules Cracouienses] nunquam denegare soliti sumus, tanquam ad dominum nostrum; quare hanc omnem actionem inter eos ad Regiam Mtem remisimus; videre debent tamen, si interim concordare possent. — Cum vero et tutores eorundem puerorum nuper per nos eis dati contra eandem Annam eciam agere vellent racione premissorum, eosdem tamquam conciues nostros secundum optata partis aduerse ad ius nostrum transmittimus; pro prefata qua Anna Midlowska ad finem usque cause tocius fideiusserunt Thomas sartor, Albertus Malicza sartor. In capitulo Pozaniensi (d. 6 Decembris 1526). 294. (Acta act. cap. Pozn. 1524—1532 fol. 61o)... Domini [praelati et canonici]... recepta prius iuxta statutum ... per testes idoneos de nobilitate domini Luce Jankowski videlicet dominos Charbowsky can- cellarium et Nicolaum Jactorowsky canonicum, qui eundem dominum Lu- cam nobilem ex utroque parente de armis ex patre Rozarum et ex matre Nalancz medio iuramento deposuerunt, probacione sufficienti... ipsum dominum Lucam ad canonicatum et prebendam acceperunt.. . In capitulo Poznaniensi (d. 11 Decembris 1526). 295. (Acta act. cap. Pozn. 1524—1532 fol. 62)... [Domini praelati et canonici]... habita prius iuxta statutum... super nobilitate domini Johannis Choyensky per testes idoneos videlicet venerabiles dominos Andream Naramowsky et Nicolaum Jactorowsky canonicos Poznanienses, qui ipsum medio iuramento eorundem nobilem ex utroque parente ex pa- tre videlicet de armis Abdanek et ex matre Dolywa testificati sunt pro- bacione sufficienti. .. prefatum dominum Johannem Choyensky in preposi- tum Poznaniensem et confratrem ... receperunt...

In capitulo Poznaniensi (d. 8 Aprilis 1527). 296. (Acta act.cap. Pozn. 1524—1532 fol. 67)... [Domini praelati et canonicij... habita sufficienti probacione super nobilitate domini Jo- hannis Rudnyczsky iuxta statutum Ecclesie per testes idoneos videlicet nobiles Clementem Rudnyczsky dicti domini JoHannis germanum et Petrum Covalsky, qui ipsum dominum Johannem nobilem ex utroque parente legitime procreatum de armis ex patre nobili Stephano de Rze- czicza de armis Lyssow sagittam et duas cruces per sagittam deferentem, et Drye; ex matre vero nobili Barbara de Wodzyrady de ar- mis Labacze Labancz in ceruicali deferentem et Wylkossy, duo falca- stra et crucem in medio deferentem medio iuramento per eos prestito dixerunt et deposuerunt... ipsum dominum Johannem Rudnyczsky... in canonicum... receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 17 Aprilis 1527). 297. (Acta act. capit. Pozn. 1525 - 1532 fol. 68)... Domini [prelati et canonici]... habita iuxta statutum Ecclesie probacione sufficienti super nobilitate domini Martini Gorinski per testes idoneos videlicet venerabiles dominos Nicolaum Jactorowsky et Andream Conarsky canoni- cos Poznanienses, qui medio iuramento prestito per eosdem dixerunt et deposuerunt ipsum dominum Gorinsky nobilem ex utroque parente ac le- gitime procreatum de armis ex patre Rosarum et ex matre Awdanyecz... eundem dominum Martinum in canonicum... receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 11 Junii 1527). 298. (Acta act. cap. Pozn. 1124—1532 fol. 71)... Domini [prelat et canonici].. . accepta primitus super nobilitate domini Stanislai de Lypowyecz per testes idoneos videlicet nobiles Andream Zglyczinsky, Ploczensis, et Stanislaum Romanowski Vylnensis diocesum, qui ibidem in- ducti ipsum dominum Stanislaum [de] Lypowyecz ex utroque parente no- bilem ex patre videlicet de armis Czyolek et ex matre de armis Jastrza- byecz medio iuramento dixerunt et deposuerunt ac testificati sunt de eorum certa sciencia, qui ipsum dominum Stanislaum et suos consangui- neos optime noverunt, probacione sufficienti... prefatum dominum Stani- slaum... in canonicum et confratrem ... receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 7 Ianuarii 1528). 299. (Acta act. cap. Pozn. 1524—1532 fol. 820).. . Domini [praelati et canonici] . . habita prius de nobilitate domini Felicis Naropinski per testes idoneos videlicet venerabiles dominos Simonem Chabyelsky archi- diaconum Srzemensem et Felicem Gomolinsky canonicum Poznaniensem, qui medio iuramento per eosdem prestito ipsum dominum Naropinsky decanum prefatum nobilem ex utroque parente de armis ex patre Bylyna, tria babata deferentem, ex matre vero Pyoronowska de armis Rosa- rum legitime procreatum deposuerunt et testificati sunt, probacione suf- ficienti . .. in canonicum Poznaniensem et confratrem . . receperunt . . Archiw. hist. kom. t. IV. 49

In capitulo Poznaniensi (d. 17 Marcii 1529). 300. (Acta act. cap. Pozn. 1524—1532 fol. 99o) . . . [Domini praelati et canonici] . . habita de [venerabilis domini Iohannis Bolanczsky Medicine doctoris] nobilitate per testes idoneos videlicet nobiles Nicolaum Clopoczsky et Albertum Comorowsky, qui ipsum ex utroque parente ex patre vide- licet de at mis Prvszy mediam alteram crucem, et Rawa virgi- nem in vrso; ex matre de armis Slepowron cerwm, anulum in ore portantem, et Novyna alias Iastrzambyecz babatum et in medio crucem deferentem medio ipsorum iuramento nobilem et legitimum esse dixerunt et deposuerunt ac testificati sunt, probacione sufficienti .... eundem in archidiaconum Pczevensem et suum confratrem .. receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 5 Aprilis 1529). 301. (Acta act. cap. Pozn 1524 - 1532 fol. 100) .. Domini [praelati et canonici]... habita primitus super domini Stanislai Szlomowski nobilitate probatione sufficienti per testes idoneos videlicet nobiles Petrum Ossow- sky et Mathiam Zegrowsky, qui medio ipsorum iuramento ad ymaginem crucifixi prestito ipsum dominum Stanislaum nobilem ex utroque parente et legitimum de armis videlicet ex patre Vincencio Szlomowsky Abdanyecz et Corsbog, ex matre vero Anna Storczynowska de armis Lodza et Drya ac Abdanyecz deposuerunt et dixerunt. . . ipsum dominum Stanislaum Szlomowsky ad canonicatum et prebendam . . receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 14 Februarii 1530). 302. (Acta act. cap. Pozn. 1524—1532 fol. 115) . . Domini [prelati et canonici] . . habita sufficienti probatione nobilitatis [domini Feiicis My- ruczski] per testes idoneos videlicet venerabiles dominos Anzelmum de Lukowo cantorem et Nicolaum Iactorowsky prepositum Srzedensem et canonicum Poznaniensem, qui medio iuramento ipsum dominum Felicem Myruczsky nobilem ex utroque parente ac legitimum ex patre videlicet de armis Rosarum et Topor, ex matre vero de armis Rosarum et Nalancz medio iuramento deposuerunt ac dixerunt. . ipsum . . in canoni- cum Poznaniensem et ipsorum confratrem . . receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 22 Aprilis 1530). 303. (Acta act. cap Pozn. 1524—1532 fol. 118°). An. 1530 die Veneris XXII Aprilis in loco capitulari ecclesie Poznaniensis consweto Reuerendis- simus in Christo pater et dominus dominus Iohannes Latalsky dei gracia Episcopus Poznaniensis veniens personaliter in medium venerabilium do- minorum Anzelmi de Lukowo cantoris, Simonis Chabyelsky archidiaconi Srzemensis tunc officialis, Iob Roszkowsky, Iohannis Lanczsky, Andree Naramowsky, Nicolai Iactorowsky, Iohannis Volsky, Thome doctoris Bedrman, Andree Conarsky et Iacobi Scrzatusky doctoris decretorum, prelatorum et canonicorum Ecclesie Poznaniensis hora terciarum capitula- riter congregatorum, premissa et habita per certorum testium coram domi-

nis commissariis sue reuerendissime Paternitatis inductorum receptionem super exorta de venerabili domino Felice Gomolinsky canonico Pozna-niensi infamia, ex occasione percussionis cuiusdam mulieris de Ostrow opido capituli circa summum per eum facte et infra certum tempus tan-dem mortue inquisitionem ex officio sue reuerendissime Paternitatis factam, visis eorundem testium de positionibus, de consilio prefatorum dominorum presertim iuris peritorum talem, prout sequitur, hiis verbis per suam reue-rendissimam Paternitatem in scriptis prolatis declarauit et tulit sentenciam: Processimus contra te fama instigante ad inquisicionem, non tamen proba-tum crimen habemus, verum propter famam sedandam et ex aliis causis purgationem canonicam tibi iniungere deberemus, sed certis causis animum nostrum ad hoc mouentibus te consciencie tue relinquimus consu-lentes, ut queras auxilia et consilia, que noueris tibi esse profutura. In capitalo Poznaniensi (d. 25 Aprilis 1530). 304. (Acta act. cap. Pozn. 1524—1532 fol. 118o) .. Domini [praelati et canonici] . . habita de nobilitate domini Iohannis Zdzarowsky per testes idoneos videlicet venerabilem dominum Nicolaum Iactorowsky eanonicum Poznaniensem ac nobiles Mathiam Noskowsky et Andream Vytakowsky, qui ipsum dominum Iohannem Zdzarowsky nobilem ex utroque parente ex patre videlicet Vincencio de Sdzarovyscha, de armis Rosarum et Novyna, ex matre vero N. de Zacrzewo de armis Rosarum et Nalacz medio ipsorum iuramento deposuerunt, probacione sufficienti . . . ipsum in canonicum Poznaniensem et confratrem ipsorum . .. receperunt . . . In capitulo Poznaniensi (d. 16 Maii 1530). 305. (Acta actor. eapit. Pozn. 1524 —1532 fol. 119o). . . Domini [prae- lati et canonici] .. recepto iuxta statutum Ecclesie de domini Iohan- nis Scrzethuszewsky per certos testes idoneos fidedignis nobilitate et legitima procreatione videlicet venerabilem dominum Nicolaum Iacto- rowsky prepositum Srzedensem et canonicum Poznaniensem ac nobilem Nicolaum Galczynsky notarium consistorii Poznaniensis, qui eundem domi- num Iohannem Scrzetuszewsky nobilem ex utroque parente legitime pro- genitum ex patre videlicet de armis Rosarum, ex matre vero de armis Novyna et Rolycz sive Svlyma tres vomeres deferentem medio ipsorum iuramento testificati sunt, probatione sufficienti . . . ipsum ad canonicatum et prebendam . . ad ecclesiam Poznaniensem receperunt. . . In capitulo Poznaniensi (d. 12 Septembris 1530). 306. (Acta actor. capit. Pozn. 1525—1532 fol. 127o)... [Domini praelati et canonici].. habita de nobilitate domini Pauli Gylowyeczski per testes idoneos videlicet venerabilem dominum Andream Conarsky canonicum Poznaniensem et Albertum Gylowyeczsky germanum ipsius domini Pauli, qui medio iuramento eundem dominum Paulum nobilem ex utroque parente legitime procreatum de patre videlicet Iohanne de Gylowyecz de armis Ostoya )†(, et Leszczicz alias Brog, ex matre vero nobili Anna de Criczsko de armis Cothwicz et Lodza deposuerunt et testificati sunt iuxta Statutum Ecclesie, probacione sufficienti . . . ipsum dominum Paulum . . in canonicum et confratrem ipsorum . . . receperunt..

In capitulo Poznaniensi (d. 3 Octobris 1530). 307. (Acta act. cap. Pozn. 1524—1532 fol. 128o). . . Domini praelati et canonici . . habita prius de domini Iohannis Cocalewsky nobilitate per testes idoneos videlicet venerabilem dominum Stanislaum Prziborow-sky et nobilem dominum Mathiam Nyegolewsky, qui eundem nobilem ex utroque parente, ex patre videlicet Iohanne Cocalewsky de armis Samson et Nalancz, et ex matre Heduigi Nyegolewska de armis Corbosk et Na-lancz medio iuramento deposuerunt esse et testificati sunt, probatione suf-ficienti . . . ipsum dominum Iohannem Cocalewsky . . receperunt in cano-nicum Poznaniensem et confratrem ipsorum .. In capitulo Poznaniensi (d. 31 Maii 1531). 308. (Acta act. cap. Pozn. 1524—1532 fol. 144)... [Domini praelati et canonici] habita iuxta statutum Ecclesie super nobilitate domini Bartholomei Gandkowski per testes idoneos videlicet venerabiles dominos Nicolaum Iactorowsky et Iohannem Syekyrzeczsky canonicos Poznanienses, qui ibidem medio iuramento per ipsos ad sancta dei Ewan- gelia prestito eundem dominum Gandkowsky nobilem ex utroque parente et legitime procreatum de armis videlicet ex patre Iohanne Gandkowsky Srzenyawa et Grzymala tres turres deferentem, ex matre vero nobili Wlodka Comornyczska de armis Lodza et Odrovasz testificati sunt pro- batione sufficienti .. ipsum dominum Bartholomeum Gandkowsky . . in cancellarium Poznaniensem et ipsorum confratrem receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 4 Septembris 1531). 309. (Acta act. cap. Pozn. 1524—1532 fol. 152). . Domini [praelati et canonici] . . dominum Iohannem Coruinum de Iuniwladislauia sacre Theo-logie doctorem . . habita probacione ipsius promocionis ad doctoratum sufficienti per litteras autenticas sub titulo et signeto venerabilis domini fratris Siluestri de Prierio sacri palacii apostolici magistro de data anno domini 1523 .. . reproductas . . ad prebendam . . receperunt . . 310. (ibidem fol. 152o). Ibidem prefati domini decreuerunt et de cetero obseruandum constituerunt, ut quilibet doctorum ad prebendam doctoralem recipiendus, probet ante omnia promocionem suam ad docto-ratum iuxta disposicionem statuti per litteras autenticas de illius promo-cione obtentas, originales, quas tunc prcducere et ostendere tenebitur. In capitulo Poznaniensi (d. 2 Ianuarii 1532). 31L (Acta act. cap. Pozn. 1524-1532 fol. 160).. [Domini praelati et canonici] . .. habita super nobilitate domini Petri Zacrzewsky per testes idones videlicet venerabilem dominum Iohannem Lanczsky cano-nicum Poznaniensem et nobilem Iohannem lastrambsky, qui medio ipsorum mramento deposuerunt et testificati sunt ipsum dominum Petrum Zacrzewsky esse ex utroque parente nobilem et legitime precreatum de armis videlicet

ex patre nobili Iohanne Zacrzewsky, Vyscota medium lilii et medium scaci et de aliis eiusdem Vylk; item ex matre nobili Anna Cawyeczska de armis Lodza et de aliis sex liliorum, probacione sufficienti. . . eundem dominum Petrum Zacrzewsky . . in canonicum et confratrem.. receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 27 Septembris 1532). 312. (Liber Install. I p. 1)... Domini praelati et canonici. . . receptis iuxta Statutum capituli . . nobilibus dominis Bervaldo Volski et Andrea Dambowski testibus fidedignis per dominum Calixtum Pnyewsky super nobilitate sua inductis, admissis et iuratis, testificantibus . . prefatum dominum Calixtum Pnyewsky ex nobilibus patre Bernardo Pnyewsky de armis accipitrum et Ogonczikow, et ex matre Margareta de armis pinariorum legitime esse procreatum ac genitum nobilem.. eundem dominum Calixtum Pnyewsky in canonieum. . susceperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 11 Marcii 1533). 313. (Lib. Install. I p. 2). . Domini [praelati et canonici] . . recepta iuxta statuta ecclesie de domini Stanislai Obyezyerski per certos testes ydoneos fidedignos nobilitate et legitima procreacione videlicet no- bilibus dominis Andrea Gawronski, Andrea Soboczski, et Martino Przebo- rowsky, qui eundem dominum Stanislaum Obyezyersky nobilem ex utroque parente legitime procreatum ex patre videlicet de armis Nalancz ex matre vero de armis Noviny, medio ipsorum corporali iuramento ad ymaginem Crucifixi Saiuatoris nostri facto, testificati sunt, probacione sufficienti.. ipsum ad canonicatum.. receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 17 Iunii 1535). 314. (Lib. Install I p. 13)... Domini praelati et canonici... habita prius iuxta statutum Ecclesie.. super nobilitate domini Dauidis Ponyatowsky per testes idoneos videlicet venerabiles dominos Iohan- nem Skrzetuschewski et Petrum Zakrzewski canonicos Poznanienses, qui medio iuramento eorundem ipsum nobilem ex utroque parente ex patre videlicet de armis Srzenyawa, et ex matre Rosarum testificati sunt, pro- bacione sufficienti... eundem in canonicum Poznaniensem.. receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 8 Novembris 1535). 315. (Lib. Install. Ip. 17).. Venerabilis dominus magister Knobloch canonicus ecclesie collegiate sancte Marie in summo Poznaniensi et procu- rator legitimus venerabilis domini Iacobi de Obornyk decretorum doctoris prepositi ecclesie collegiate sancte Marie Magdalene. . dominos praelatos et canonicos requisiuit.. quatinus ipsum dominum doctorem Iacobum de Obornyk vel ut nobilem ex utroque parente nobili precreatum, pro cuius verificacione incontinenti ibidem litteras testimoniales super no- bilitate sui fratris germani, famati domini Blasy Vedehcy oriundi de Obornyk

ciuis Poznaniensis, sub titulo et sigillo Serenissimi domini Regis Polonie in pargameno scriptas produxit, vel ut tamquam doctorem in decretis, pro cuius etiam verificacione litteras sue promocionis ad doctoratum incon-tinenti ibidem produxit.. in canonicum et confratrem ipsorum reciperent.. quiquidem domini attendentes etiam, quod plures competitores ad dictos canonicatum et prebendam sic vacantes conuenerant . . [ad huismodi requi-sicionem] responsuros se die Sabbati proximi . . obtulerunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 13 Novembris 1535). 316. (Lib. Install. I p. 18). Tandem anno quo supra, die vero sab-bati XIII mensis Novembris hora terciarum in loco capitulari ecclesie Cathedralis Poznaniensis consueto honorabili domino Blasio de Steimachy a Poznania vicario perpetuo Poznaniensi venerabilis domini Iohannis Vila-mowsky canonici Gnesnensis per venerabilem dominum Iohannem Skrze-tuschewsky canonicum Poznaniensem principalem eiusdem procuratorem coram me notario capituli eiusdem Poznaniensis substituto pro una, ittm honorabili domino Laurencio Bozheyewski vicario eiusdem Ecclesie Pozna-niensis et venerabilis domini Andree Przeczlawski canonici Ecclesie colle-giate sancte Marie Poznaniensis procuratore legitimo, pro alia; item hono-rabili domino Petro de Strzezewo altariste eiusdem ecclesiae Poznaniensis et venerabilis domini Michaelis de Paczanow utriusque iuris doctoris Curze-louiensis et Islzensis ecclesiarum prepositi per venerabilem dominum Iohannem Iakymowsky canonicum Sandomiriensem principalem memorati domini doctoris Michaelis fprocuratorem] ad acta officialatus Poznaniensis, ut dicebatur, substituti, pro tercia; item venerabili domino Stanislao Knobloch magistro artium et canonico ecclesie collegiate sancte Marie prefate ac vene-rabilis et egregii viri domini Iacobi de Obornyki decretorum doctoris prepositi ecclesie collegiate sancte Marie Magdalene in ciuitate Poznaniensi procuratore legitimo pro quarta partibus competitorum ad canonicatum et prebendam per obitum olim venerabilis Iohannis Rudnyczsky eorundem, dum viueret, ultimi et immediati possessoris vacantes concurrentibus suprascriptos dominos pre-latos et canonicos ecclesie Poznaniensis tunc ibidem ad sonum campane capi-tulariter congregatos in termino responsionis, quolibet dictorum procuratorum pro recepcione suorum principalium ad dictos canonicatum et prebendam, ut premissum est, vacantes, requirentibus et mouentibus taliter eisdem responderunt: Nos parentes humiliter mandatis sedis Apostolice ac sacre Mtis Regie litteris, quosdam ex dictis competitoribus in eis nominatis, inte-resse pre se ferentibus metuque censurarum, parati sumus assignare vobis omnibus dominis procuratoribus nomine vestrorum principalium possessio-nem prepetiti canonicatus et prebende dicti domini Iohannis Rudnyczsky morte vacantium in fratresque suos, prenominatos vestros principales re-cepturi, dummodo quilibet ipsorum suam nobilitatem iuxta statuta eccle-sie Poznaniensis per sedem apostolicam approbata, hoc est duobus nobili-bus ex parte patris et aliis duobus nobilibus ex parte matris, testibus viuis idoneis probauerit. 317. (ibidem p. 19). Quo facto ibidem statim et incontinenti honora-bilis dominus Laurencius Bosheyewsky prefatus procurator venerabilis domini Andree Przeczslawsky legitimus parendo et satisfaciendo retroscripto decreto venerabilis capituli Poznaniensis induxit venerabiles dominos Anzel-mum Lucowski cantorem, Nicolaum Iactorowsky canonicos eiusdem eccle-

sie Poznaniensis ac nobiles dominos Mathiam Golynczewski et Nico-laum Sbboczski testes ad probandum nobilitatem dicti domini Andree Przeczslawski principalis sui, quibusquidem testibus per venerabile capitulum susceptis et per me notarium infrascriptum examinatis, habita iuxta sta-tutum ecclesie super nobilitate dicti domini Andree Przeczlawski per dictos testes ydoneos eundem dominum Przeczslawsky nobilem ex utroque parente nobili legitime procreatum de armis videlicet ex parte patris Iohanne Przeczlawski milite Carponis, piscem deferente, ex parte vero matris Gatherina Zayanczkowska de armis Bipennium et Nalancz, sufficienti probacione . . ipsum dominum Andream Przeczlawski ad supra-dictos canonicatum et prebendam morte olim venerabilis Iohannis Ru-dnyczki vacantes in canonicum . . . receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 22 Novembris 1535). 318. (Lit. Install. I p. 19). Venerabilis domini Michaelis de Pa- czanow iuris utriusque doctoris prepositi Curzelouiensis nomine procura- torio honorabilis dominus Petrus de Strzezewo altarista Poznaniensis pro- curator legitimus constitutus personaliter in loco capitulari ecclesie Pozna- niensis consueto hora terciarum ibidem dominis prelatis et canonicis eius- dem ecclesie Poznaniensis capitulariter congregatis eisdem quandam appellacionis papiri scedulam exhibitam a decreto dominorum supra die sabbati XIII Novembris facto intimauit et insinuauit et vigore illius vene- rabiles dominos Andream Przeczlawski et Iohannnem Vilamowski aliosque omnes et singulos, ut dicebatur, ad canonicatum et prebendam Poznanien- sem morte venerabilis olim Iohannis Rudniczsky nuper vacantes intensos citauit, terminum illis nonagesimam diem iuridicam ab intimacione et in- sinuacione dicte appelacionis in Romana Curia assignando, petens super eadem responderi; et domini prefati in termino iuris vel infra obtulerunt se responsuros; presentibus ibidem discretis dominis Iheronimo Qwileczki, Vincentio Lypnyczky, Alberto de Ossyeczno clericis Poznaniensis diocesis et me Gregorio notario venerabilis capituli Poznaniensis. In capitulo Poznaniensi (d. 7 Decembris 1535). 319. (Lib. Install. I p. 20). Anno domini 1535 die Martis VII De- cembris hora terciarum in loco capitulari ecclesie Poznaniensis consueto domini prelati et canonici eiusdem Ecclesie capitulariter congregati hono- rabili domino Petro de Strzezewo procuratore venerabilis domini Michaelis de Paczanow iuris utriusque doctoris prepositi Curzelowiensis pro apostolis super appellacione per ipsum interposita instante et petente ad eam ipsam appellacionem in hec verba responderunt: Tu pretendis te et tuum prin- cipalem esse grauatum eo, quod non sit receptus in possessionem canoni- catus et prebende Poznaniensis post mortem olim venerabilis Iohannis Rudnyczski vacantem, quum venerabile capitulum fuerit paratum te 110- mine tui principalis suscipere, dummodo iuxta statuta Regni a Sede apo- stolica confirmata ac semper et continue antea obseruari solita se pro- baret esse ex utroque parente nobilem, iocundumque ingressum iuxta statuta et consuetudinem prescriptam exoluisset, ad quod te submittere recusasti. Et si itaque per hoc te et tuum principalem non sentimus grauatum, ob reuerenciam tamen Sedis Apostolice tue appelacioni reue-

renter deferimus et hoc tibi pro apostolis damus. Presentibus ibidem dis-cretis dominis Vincentio Lypnyczski, Stanislao de Czehanow et Alberto de Ossyeczno ac me Gregorio notario etc. In capitulo Poznaniensi (d. 2 Decembris 1535). 320. (Lib. lnstall. 1 p. 20)... Domini [praelati et canonici).. haben- tes de nobilitate domini Iohannis Vilamowski per testes idoneos videlicet venerabiles dominos Simonem Chabielski officialem et Iohannem Corvinum canonicos, qui medio iuramento corporali prestito eundem do- minum Iohannem Vilamowski nobilem ex utroque parente legitime procrea- tum de patre videlicet Stanislao de Lopienno deferente pro armis Opolya, hoc est aquilam nigram habenten stellam loco capitis, ex matre vero Catherina Grzimultowska de armis Ostrzew cruce insignita, et Pomyany caput bubali transuersum gladio representans, deposuerunt et testificati sunt iuxta statutum Ecclesie, probacione sufficienti.. ipsum domi- num Vilamowski... in canonicum.. receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 20 Decembris 1535). 321. (Lib. Install I p. 22). Demum ibidem statim et incontinenti venerabilis ac egregius vir dominus Iacobus Vedelicius de Obor- nyki utriusque iuris doctor prepositus Ecclesie collegiate sancte Marie Magdalene in ciuitate Poznaniensi constitutus personaliter tenens et habens suis in manibus litteras Nominacionis ad quamcunque dignitatem aut cano- nicatum et prebendam Ecclesie Poznaniensis in turno Sedis Apostolice vacantem de persona dicti domini doctoris Iacobi prefati factas sub titulo et sigillo Serenissimi principis et domini domini Sigismundi dei gracia Regis Polonie, Magni Ducis Lituanie, Russie tociusque Prussie et Masouie etc. domini et heredis manu propria sue sacre Regie Mtis subscriptas, necnon processus inde secuti sub titulo et sigillo Reuerendissimi olim in Christo patris et domini domini Petri dei gracia Episcopi Cracouiensis et Regni Polonie vicecancellarii de data, Cracouie in domo sue solite residencie anno domini 1533 indictione septima, die vero septima men- sis Aprilis, pontificatus sanctissimi olim domini nostri pape Clementis septimi anno X.. vigore earundem prenominatos dominos prelatos et ca- nonicos requisiuit et monuit, quatinus ipsis litteris sacre Mtis Regie et Sedis Apostolice parerent, ac eundem dominum doctorem Iacobum ad canonicatum et prebendam predictos Poznanienses morte dicti olim vene- rabilis Bernardi Vapowski cantoris Cracouiensis, ut premissum est, vacantes, que ipse dominus doctor Iacobus infra tempus debitum coram venerabili domino Iohanne Vilamowsky cantore Ecclesie Cathedralis Cracouiensis, clerico Gneznensis diocesis, auctoritate apostolica notario publico cum pro- testacione debita acceptauit, de quo per instrumentum acceptacionis huius- modi et prouisionis de eisdem ibidem per ipsum dominum doctorem Iacobum exhibitum ipse dominus doctor plenum fecit documentum, ac in canoni- cum et confratrem eorum reciperent, possessionem illorum necnon stallum in choro, locum ac vocem in capitulo cum plenitudine iuris canonici assi- gnarent et traderent, aliaque facerent et exequerentur iuxta continentiam litterarum huiusmodi. Insuper etiam ibidem incontinenti idem dominus do- ctor Jacobus principalis satisfaciendo statuto capituli de recipiendis nobilibus et doctoribus ad ipsam ecclesiam Poznaniensem edito probando-

que se ex utroque parente de nobili genere fuisse et esse procreatum, cer-tas litteras, quibus testificatur, quod famatus dominus Blasius ciuis Pozna-niensis coram certis comissariis per Sacram Mtem regiam deputatis suam nobilitatem per certos testes nobiles per eum inductos declarauit; item alias litteras, quibus declaratur dictum dominum doctorem Jacobum fuisse et esse eidem domino Blasio fratrem germanum ex eisdem parentibus no-bilibus procreatum, in pargameno scriptas sub titulo et sigillis sacre Mtis [Regie] Polonie feliciter moderni. Preterea alias litteras promocionis sue ad doctoratum in utroque iure reproduxit, petens se circa eosdem con-seruari. In capitulo Poznaniensi (d. 23 Decembris 1535). 322. (Lib. Install I p. 24). Tandem die Iouis XXIII Decembris hora terciarum in domo reuerendi patris domini Simonis Chabielski archidiaconi Srzemensis in Ecclesia Cathedrali canonicique ac in Spiritualibus vicarii et Officialis Poznaniensis generalis constitutis personaliter venerabilibus dominis Jacobo de Obornyki decretorum doctore, preposito ecclesie colle-giate sancte Marie Magdalene in ciuitate Poznaniensi, principali, pro una, Leonardo Herman preposito hospitalis sancti Spiritus ante Poznaniam ve-nerabilis domini Bartholomei Gantkowski cancellarii Poznaniensis pro altera, et honorabili domino Augustino canonico Srzedensi ac procuratore asserto venerabilis domini Michaelis de Paczanow iuris utriusque doctoris, Curze-lowiensis prepositi, pro tercia partibus, competitorum ad canonicatum et prebendam Poznaniensem per mortem olim venerabilis domini Bernardi Vapowski cantoris Poznaniensis eorundem ultimi et inmediati possessoris vacantes concurrentium, supra descriptos dominos tunc capitulariter con-gregatos ad sonum campane in termino ad respondendum super requisi-cione illorum, ad dictum canonicatum et prebendam, ut premissum est, vacantes, requirentibus et monentibus, prefati domini litteris apostolicis, ac sacre Mtis Regie Polonie processibusque inde secutis predictis humiliter et reuerenter susceptis, ut decuit, illisque ruminatis et debite intellectis, habito desuper tractatu solemni maturaque deliberacione, attendentes, quod pre-fatus dominus Bartholomeus Gantkowsky cancellarius in sui recepcione ad eam ipsam cancellariam eiusdem Ecclesie Poznaniensis statuto iurato sem-perque inviolabiliter obseruato de nobilibus et doctoribus recipiendis inti-tulato satisfecit, nobilitatis sue sufficiens reddendo testimonium. .. eundem Bartholomeum Gantkowsky descendendo simul cum eo ad ipsam eccle-siam Cathedralem ad dictos canonicatum et prebendam Poznanienses... in canonicumque et confratrem eorum receperunt... Ipsos etiam dominos doctores Jacobum de Obornyky et Michaelem de Paczanow postquam no-bilitatem suam testibus idoneis, viuis, iuxta statuta Ecclesie iurata et semper obseruata, ac iuxta priuilegia Sedis Apostolice et Sacre Mtis regie per sedem apostolicam confirmata, tenta et in usu habita probauerint, quandoquidem plebeorum doctorum sit numerus plenus, iuxta dispo-sicionem dictorum priuilegiorum, et iocundum ingressum soluerint, similiter parentes mandatis apostolicis et regiis litteris predictis ad eosdem canoni-catum et prebendam recipiendos fore decreuerunt et se obtulerunt, a quo decreto dicti domini doctor Jacobus principalis et Augustinus procurator doctoris Michaelis verbo appellaverunt. Presentibus ibidem honorabilibus et discretis domini: Jheronimo Qwylieczky plebano in Quilcz notario publico, Ma-thia de Boruschyno clericis diocesis Poznaniensis et Andrea Sczelusczynski. Archiw. kom. hist. t. IV. 50

In capitulo Poznaniensi (d. 17 Januarii 1536). 323. (Lib. Install. I p. 15). Anno domini 1536 [die] Lune XVII Ja- nuarii hora terciarum in loco capitulari ecclesie Poznaniensis consueto re- uerendi ac venerabiles domini prelati et canonici ecclesie Cathedralis Poz- naniensis capitulariter congregati adueniente termino respondendi super appellacionibus dictorum dominorum doctoris Jacobi de Obornyki et Mi- chaelis de Paczanow, ipsis dominis capitularibus intirnatis et insinuatis, inprimisque magistro Stanislao Knobloch domini doctoris Jacobi pro respon- sione super ea ipsa sui principalis appellacione et pro dandis apostolis instante et petente, taliter sibi, ut sequitur, responderunt per organum reuerendi domini Johannis Sbanski custodis Poznaniensis: «Domine procu- rator; Venerabile capitulum non sentit te et principalem tuum in aliquo grauatum ex eo, quod tuus principalis primo et principaliter peciit se in canonicum ad ecclesiam Poznaniensem recipi, in quantum nobilis ex utro- que parente procreatus. Quum tamen publice et notorie constat ipsum nunquam fuisse nec esse nobilem, sed ex patre ignobili dicto Quintibargk lanifice et artis pannitextorie mechanico et artifice de oppidulo Obornyk prope Poznaniam et pro tali semper habito et publice reputato extat pro- creatus et genitus, quamquidem artem lanificii germani sui principalis a suo patre acceptam et edoctam usque modo exercent, laborant et ex ea vi- vunt; et quamuis quasdam litteras regie Mtis in vim probacionis nobilita- tis sue exhibere e-t ostendere videbatur, tamen ille asserte littere tanquam ex minus vera narracione ac mala Regie Mtis informacione, ut puta con- tra facti euidenciam et notorietatem producte, nec locum, nec fidem habere potuerunt, nec etiam ipse iuxta Statuta ecclesia iurata et semper obser- uata et iuxta priuilegia, tum Sedis Apostolice, tum etiam Regie Mtis regis Polonie feliciter moderni per Sedem Apostolicam confirmata et semper seruata, tenta, et in usu habita testes super sua nobilitate probanda habere potuit, nec inducere voluit, immo recusauit contra prefata priuilegia et sta- tuta ecclesie semper obseruata; deinde videns, quod nobilitatem suam pro- bare non potuit, peciit se secundo recipi, prout doctor iuris. Verum ad presens in Ecclesia Poznaniensi sunt et alii doctores plebei in nu- mero integro, iuxta priuilegia Sedis apostolice et Regie Mtis confirmata, per Sedem Apostolicam limitato et determinato, quibus obstantibus etiam prout doctor iuris plebeus pro hac vice recipi non potuit; unde quamuis in nullo se grauatum per capitulum Poznaniense pretendere potest, tamen ob reuerentiam Sedis apostolice sue appellacioni deferimus et has causas et raciones tibi et tuo principali pro apostolis damus. Magistro vero Augu- stino procuratore doctoris Michaelis instante et petente similiter pro re- sponsione et dandis apostolis, responderunt ut prius supra anno 1535 die Martis septima mensis Decembris ad requisicionem circa canonicatum et prebendam olim domini Johannis Rudnyczky defuncti. Presentibus honora- bilibus dominis Alberto Oblanszkowsky, Sacharia Sacristiano sancte Marie, Mathia vicario sancte Magdalene ecclesiarum Collegiatarum Poznaniensium, item magistro Johanne Cosmio et Blasio de Czapnyki vicario Cathedralis Poznaniensis etc. In capitulo Poznaniensi (d. 28 Februarii 1536). 324. (Lib. Install. I p. 27). Anno domini 1536 die Lune XXVIII Februarii hora terciarum in loco capitulari Ecclesie Cathedralis Poznanien-

sis consueto venerabilibus dominis Anzelmo Lukowski cantore, Johanne Sbanski custode, Simone Chabielski archidiacono Srzemensi in ipsa eccle-sia Cathedrali Poznaniensi vicarioque in spiritualibus et officiali generali, Johanne Lanczki, Andrea Naramowski, Nicolao Jactorowski, Johanne Vol-ski, Mathia Milieski, Jacobo Skrzatuski decretorum doctore, Johanne Cor-uino sacre pagine professore, Petro Zakrzewski, Stanislao Obyeziersky, Simone Vissoczski et Petro Gorzenski prelatis et canonicis ecclesie Cathe-dralis Poznaniensis post decantatas vigilias suas ad sonum campane capi-tulariter congregatis constitutus coram illis personaliter venerabilis ac exi-mius dominus Jacobus de Obornyky decretorum doctor prepositus Eccle-sie collegiate sancte Marie Magdalene in ciuitate Poznaniensi exhibuit eis litteras serenissimi principis et domini domini Sigismundi dei gracia Regis Polonie etc. eius Mtis Regie signeto annulari sigillatas seu obsignatas manu propria ipsius Mtis subscriptas de data Vilne ultima Januarii proxime preteriti anno presenti suprascripto emanatas, ad ipsos venerabiles domi-nos prelatos et canonicos ecclesie Cathedralis Poznaniensis eorumque capi-tulum intitulatas et directas, quibus litteris Mtas ipsa Regia litteras et documentum nobilitatis ex utroque parente de quatuor armis per fratrem germanum dicti domini doctoris Jacobi, Blasium de Obornyki ciuem Po-znaniensem, coram commissariis Mtis sue factum per sex testes nobiles viros maturos honestos idoneos et fidedignos, consanguineos suos tamquam abunde et legitime factum approbat, et quod documentum etiam dictus dominus doctor Jacobus circa requisiciones per illum apud idem venerabile capitulum Poznaniense pro recepcione sui ad canonicatum et prebendam Poznanienses olim venerabilis Bernardi Vapowski cantoris Cracouiensis trina vice factas in vim probacionis nobilitatis sue producebat et reprodu-cebat, quodquidem documentum ipsa Mtas Regia prefato domino Jacobo de Obornyki etiam competere eiusdemque nobilitatem sue Mti Regie sic probari, atque ipsi venerabili capitulo et aliis omnibus subditis Mtis sue ita penitus certam et exploratam esse debere declarauit per litteras pre-dictas ex Vilna directas, ita ut ad eam demonstrandam atque confir-mandam nullis amplius testimoniis atque argumentis ipse dominus doctor Jacobus opus habeat, atque ideo eisdem litteris ex Vilna directis Sacra Mtas Regia seuere mandauit eidem venerabili Capitulo, ut ipsum dominum doctorem Jacobum citra omnem moram in collegium suum et confratrem reciperent, et ne secus facerent districte illis precepit; requisiuitque pre-fatus dominus doctor Jacobus ipsos dominos prelatos et canonicos pro quarta vice, ut tam mandatis ac litteris apostolicis, vigore quarum prius trina vice fuerunt requisiti, quam etiam mandatis Regie Mtis effectualiter parerent ipsumque ut et tanquam nobilem ex utroque parente nobili pro-creatum ac genitum, prout de ipsius nobilitate Sacre Regie Mtis littere prefate etiam testificantur ad canonicatum et prebendam ecclesie Cathedralis Poznaniensis prefatos, morte olim venerabilis Bernardi Vapowski cantoris Cra-couiensis eorundem ultimi et immediati possesoris vacantes, ac in canonicum et confratrem eorum et ad ecclesiam ipsam Cathedralem Poznaniensem recipe-rent, dictorumque canonicatus et prebende Poznaniensium realem et actualem possessionem, ac stallum in choro, necnon locum et vocem in capitulo cum plenitudine iuris canonici illi assignarent, ceteraque facerent iuxta vim, tenorem et disposicionem litterarum apostolicarum et processus inde se-cuti; tandem ipsi venerabiles domini prelati et canonici post breuem deli-beracionem et consultacionem suam huiusmodi litteris et mandatis apo-stolicis et Regie Mtis pariter et documenti nobilitatis memorati domini doctoris Jacobi de Obornyki ac declarationis Regie super eodem docu-

mento facte mature et deligenter pensatis et cum debita reuerentia sus-ceptis illisque parentes prefatum dominum doctorem Iacobum, de cuius etiam promocione legitima facta est fides, recepto prius ab illo de obse-ruandis statutis et consuetudinibus Ecclesie Cathedralis Poznaniensis cor-porali iuramento, quod ipse ibidem tactis Ewangelii scripturis sacrosanctis prestitis, ad canonicatum et prebendam per obitum olim venerabilis Ber-nardi Vapowski cantoris Cracouiensis vacantes ac in eorum confratrem et canonicum et ad ecclesiam Cathedralem Poznaniensem, die quo supra XXVIII Februarii hora terciarum ut et tanquam nobilem receperunt, pos-sessionemque realem et actualem dictorum canonicatus et prebende ac stallum in choro Ecclesie Cathedralis Poznaniensis in dextra parte versus meridiem, nocon locum et vocem in capitulo cum plenitudine iuris cano-nici ad sonum campane, ut moris est, solenniter illi assignarunt. Nichilomi-nus tamen attendentes hoc idem beneficium esse litigiosum et non paci-ficum, eundem dominum doctorem Iacobum ab ingressu capituli et a refec-tionibus, distribucionibusque quottidianis percipiendis suspenderunt, usque ad eiusdem beneficii pacificacionem, quiquidem dominus doctor Iacobus de Obornyky decem marcas pecuniarum monete et numeri polonicalis iocundi ingressus iuxta statutum reposuit et soluit, super quibus omnibus et sin-gulis premissis peciit sibi a me notario prefati venerabilis capituli fieri et confici unum vel plura sibi necessaria instrumentum vel instrumenta. Presentibus ibidem honorabilibus et generoso dominis Simone Sczipyerno vicario ecclesie Cathedralis Poznaniensis, Alberto Oblanczkowsky plebano in Stawy et Iohanne Lanczski notario terrestri Poznaniensi ac me Gregorio Iohannis Nadersicii de Rycziwol notario publico venerabilisque capituli et actus presentis scriba 1). In capitulo Poznaniensi (d. 2 Maii 1536). 325. (Lib. Install. I p. 31) .. Domini prelati et canonici . . dominum Clementem Rudnyczsky.. habita primitus de ipsius nobilitate per testes idoneos videlicet generosum et nobiles dominos Nicolaum Clopoczski Marsalcum curie reuerendissimi domini Lathalski Episcopi Poznaniensis et Iohannem Carczewski prefectum Bucouiensem, qui medio corporali iuramento per illos prestito eundem dominum Clementem Rudnyczski no- bilem ex utroque parente legitime procreatum, de patre videlicet Stephano de Rzeczicza deferentem pro armis sagittam cum duabus crucibus Lissonum, ex matre vero Barbara de armis cignorum deposuerunt et testi- ficati sunt, iuxta Statutum Ecclesie, probacione sufficienti. . ipsum dominum Clementem Rudnyczki . . in canonicum et in fratrem eorum receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 21 Octobris 1536). 326. (Lib, Install. I p. 40) .. Domiri prelati et canonici . . . habita de nobilitate domini Andree Nadbor [canonici Vilnensis] per testes idoneos videlicet venerabiles dominos Anselmum Lucowski cantorem, Nicolaum Iactorowski et Iohannem Skrzetuschewski canonicos Poznanienses, qui medio l) Ostatecznie zalatwiona została sprawa przyjęcia Jakóba z Obornik 25 czerwca 1 (Lib. Install. 1 p. 45).

eorum iuramento corporali ad sacrosanctas Ewangelii scripturas prestito eundem dominum Andream Nadbor nobilem ex utroque parente nobili legitime procreatum ex patre Nicolao de armis Novina et Drya, de matre vero Catherina, Dolywa et Pomyan deposuerunt et testificati sunt iuxta statuta et consuetudinem ecclesie, probacione sufficienti . . . ipsum domi-num Andream Nadbor in canonicum receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 20 Novembris 1536). 327. (Lib. Install. 1 p.41) .. . Domini prelati et canonici. . . habita ante omnia iuxta statutum Ecclesie probacione sufficienti de nobilitate do-mini Iohannis Iakymowski per testes idoneos videlicet venerabilem dominum Iohannem Strzetuschewski canonicum Poznaniensem et nobilem dominum Iohannem Olbyrzewski terrigenam Sandomiriensem diocesis Cra-couiensis, necnon visis litteris significatorialibus sub titulo et sigillo reue-rendi patris domini Thome Roznowski canonici et officialis Cracouiensis generalis de data Cracouie die Iouis prima mensis Iunii sub anno do-mini 1536 manu, ut luculentissime apparuit, legalis Bartholomei Mathie de Costen consistorii causarum officialatus Cracouiensis in papiro scriptis et subscriptis per dictum dominum Augustinum procuratorem in supple-mentum probacionis huiusmodi nobiiitatis productis inductionem testium videlicet venerabilium et nobilium dominorum Nicolai Mylcowski Lovi-ciensis ac in Pczonow et Rybno curati, Nicolai Rudnyczsky Chelmen-sis et Sandecensis propositorum et Iacobi Mylcowski olim reuerendis-simi domini Thomyczski episcopi Cracouiensis dapiferi coram prefato do-mino officiali Cracouiensi generali pro parte ipsius domini Iakymowski super probacione nobilitatis eiusdem factam in se continentibus, qui omnes et singuli prefati testes mediis eorum corporalibus iuramentis ad sancta dei Ewangelia et imaginem Crucifixi domini nostri Iesu Christi respectiue prestitis eundem dominum Iohannem Iakymowsky canonicum Poznanien-sem nobilem ex utroque parente legitime procreatum ex patre videlicet Mathia Czartkowski de armis accipitrum alias Iastrzambyecz et Ra-wicz, ex matre vero Beata Iakymowska de armis Rose et fluuii alias Chrzenyawa deposuerunt et testificati sunt. . eundem dominum Iohannem Iakymowski . . in canonicum et confratrem eorum receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 9 Aprilis 1537). 328. (Lib. Install. I p. 43)... Domini [prelati et canonici] .. habita iuxta statutum ecclesie sufficienti probacione super nobilitate domini Io-hannis Dziaduski [iuris utriusque doctoris, Wladislauiensis et Loviciensis archidiaconi] per testes idoneos videlicet venerabilem et nobilem dominos Felicem Gomoiinski canonicum Poznaniensem et Mathiam Lanczski terri-genas terre Siradiensis, qui medio iuramento per eos iuxta eorum condi-cionem et statum respectiue prestito ipsum dominum archidiaconum Dzia-duski nobilem ex utroque parente ac legitime procreatum videlicet ex parte patris de armis Gelytonum, que gerunt tres hastas, ex parte vero matris de armis thaurorum ex certa sciencia, quoniam ipsum do-minum archiadiaconum Dziaduski et eius parentes predictos consanguine-osque illorum optime nouerunt, [testificati sunt] . . . prefatum dominum Iohannem Dziaduski ... in canonicum et confratrem eorum receperunt. .

In capitulo Poznaniensi (d. 20 Novembris 1537). 329. (Lib. Install. I p. 48)... Domini prelati et canonici . . habita prius de nobilitate [domini Stanislai Volski] per testes idoneos nobiles do- minos Iohannem Popyelsky et Sebastianum Przeborowski terre Sandomi- riensis, qui medio eorum iuramento corporali per illos prestito ipsum do- minum Stanislaum Volski nobilem ex utroque parente legitime procreatum patre videlicet magnifico domino Nicolao Volski castellano Sandomiriensi de armis capitis asinini et Nalancz matre vero Anna de Glynki ex armis Lylyewczik et Corab deposuerunt et testificati sunt iuxta statutum ecclesie Poznaniensis, sufficienti probacione . . [eundem dominum Stanislaum Volski] ad ius coadiutorie custodie Poznaniensis reuerendi patris domini Nicolai Iactorowski custodis, de consensu ipsius expresso . . admise- runt .. ln capitulo Poznaniensi (d. 21 Martii 1538). 330. (Lib Install. I p. 4g) ... Domini prelati et canonici .. habita pnus de nobilitate domini Iohannis Laski Gneznensis et Lanciciensis ecclesiarum prepositi et archidiaconi Varschoviensis per testes idoneos venerabiles dominos Benedictum Isdbyensky et Dauidem Ponyatowski, qui medio eorum corporali iuramento ad sacrosanctas Euangelii scripturas prestito ipsum dominum prepositum, dominum Iohannem Lasky nobilem ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet magnifico domino Iaroslao de Lasko de armis Corab et Grzimala, ex matre vero Anna herede in Gora Buncowa de armis Nauium et Plomyenczik depo- suerunt et testificati sunt iuxta statutum Ecclesie Poznaniensis, probacione sufficienti . . . eundem dominum Iohannem Laski ad archidiaconatum Var- schouiensem . . receperunt et in fratrem . . . In capitulo Poznaniensi (d. 28 Marcii 1538). 331. (Lib. Install. I p. 51). .. Domini [prelati et canonici]. . de no- bilitate domini Martini Dambrowski Slap iuris utriusqe doctoris per certos testes idoneos videlicet nobiles dominos Lucam Iancowski, Ven- ceslaum Rozdrazewsky et Laurencium Byaloskorski, qui medio eorum iuramento corporali ad imaginem Crucifixi saluatoris domini nostri pre- stito eundem dominum doctorem Martinum Dambrowski ex utroque pa- rente nobili legitime procreatum ex patre videlicet Iohanne de Dambrowa de armis nuncupatis Drogoslaw et Nalancz, matre vero Heduigi de armis carponum et Nalancz, deposuerunt et testificati sunt iuxta statuta et consuetudinem ecclesie Cathedralis Poznaniensis . . probacione sufficienti . . ipsum dominum doctorem Martinum Dambrowski.. in archidiaconum Pczewensem .. receperunt et confratrem ipsorum . . In capitulo Poznaniensi (d. 16 Novembris 1538) 332. (Lib. Install. I p. 58). .. Domini praelati et canonici. . recepta prius de domini Stanislai Shiskowski nobilitate per testes idoneos, venerabiles et generosum ac nobiles dominos Felicem Gomolinski, Mathiam

Mylieski canonicos Poznanienses, Stanislaum Schisko.wski dapiferum Calis-siensem, prefectumque Rogoznensem et Mathiam Moykowsky terrigenas districtus Pyotrcouiensis probacione sufficienti, qui mediis eorum iuramentis corporalibus per illos iuxta statum ipsorum respectiue prestitis ipsum domi-num Stanislaum Shiskowski canonicum Poznaniensem nobilem ex utroque parente legitime procreatum patre videlicet Iosepho Shiskowski de armis Ostoya crucem inter duas medias lunas gerentem et Grzimalita-rum trium turrium; matre vero Catherina Pudlowska armorum et clenodii Gelitonum ad modum trium hastarum transversaliter locatarum, et Rose deposuerunt et testificati sunt. .. eundem in cano-nicum receperunt et in fratrem... In capitulo Poznaniensi (d. 17 Ianuarii 1540). 333. (Lib. Install. Ifol. 65).. . Domini praelati et canonici... recepta prius de domini Andree Czarnkowski nobilitate probacione sufficienti per testes idoneos venerabiles dominos Casparem Zegrowski, Medicine, Iacobum Skrzatuski artium et iuris pontificii doctores, Stanislaum Obye- zierski et Petrum Gorzenski canonicos Poznanienses, qui mediis eorum iuramentis corporalibus per illos iuxta formam prescriptam prestitis ipsum dominum Andream Czarnkowski nobilem ex utroque parente legitime procreatum patre videlicet generoso domino Mathia de Czarnkow castei- iano Bidgostiensi de armis Nalancz et Ogonczik; matre vero Catherina de Opalyenycza de armis Nauium et Nalancz processisse deposuerunt et testificati sunt. . eundem dominum Andream Czarnkowski. . in canonicum et confratrem eorum receperunt.. In capilulo Poznaniensi (d. 4 Martii 1540). 334. (Lib. Install. I fol. 66).. Domini praelati et canonici. . recepta prius de domini Petri Pytowski nobilitate per testes idoneos venerabilem et nobiles dominos Felicem Gomolynski, canonicum Poznaniensem, Iohan- nen Manczinski, Bartholomeum Syekyerzewski et Stanislaum Zapelski, pro- bacione sufficienti, qui mediis eorum corporalibus iuramentis ad sancta dei Ewangelia prestitis ipsum dominum Petrum Pytowski canonicum Poz naniensem nobilem ex utroque parente legitime procreatum patre videlicet Prandota de Pytowicze de armis Sharze et Pobogi, matre vero Catherina Calynska de armis Ostoyczik et Ielita, deposuerunt et testificati sunt . . . [ipsum dominum Petrum Pytowski] in canonicum receperunt . . . ln capitulo Poznaniensi (d. 26 Aprilis 1540). 335. (Lib. Install. I fol. 69) . . . Domini prelati et canonici . . . habita primitus per testes idoneos videlicet nobiles dominos Abraham Piczkowski de terra Lubiinensi et Gabrielem Grodziczski de terra Cracouiensi, qui medio eorum corporali iuramento per illos ad imaginem Crucifixi saluatoris domini nostri Iesu Christi prestito dominum Mathiam de Iezow propter singulares eius virtutes et alias animi dotes fuisse et esse nobilem per Serenissimum principem et dominum dominum Sigismundum dei gracia

Regem Polonie etc. creatum deposuerunt et testificati sunt, quod etiam ea ipsa sacra Mtas Regia suis litteris binis missilibus ad hoc idem venerabile capitulum Poznaniense directis comprobauit, [probacione sufficienti] .. eum ipsum dominum Mathiam de Iezow ad archidiaconatum Varschouiensem . . et in confratrem eorum receperunt, . In capitulo Poznaniensi (d. 11 Octobris 1540). 336. (Lib. Install. I fol. 7o) . . Domini prelati et canonici . . recepta de nobilitate domini Andree Obrambski per testes idoneos videlicet 110- biles dominos Martinum Maruschewski, Iacobum Stawiski, Plocensis, Mathiam Zolyewski, Gnesnensis, et Iohannem Cazimyrski, Cracouiensis diocesum laicos, qui medio iuramento per eorum quemlibet ad passionem Crucifixi saluatoris nostri prestito eundem dominum Andream Obrambski nobilem ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet Gregorio Obrambski de maiori Obrambs (s) de armis Gosdauitarum represen- tantibus lilium in campo rubeo, matre uero Martha Borzenska, de armis Lubicza representantibus babatum cum cruce supraposita et sagitta ipsi babato interiecta deposuerunt et testificati sunt iuxta statuta Regni ac consuetudinem Ecclesie de non recipiendis plebeis ad ecclesias maiores edita, probacione sufficienti . . . eum ipsum dominum Andream Obrambski in decanum Poznaniensem receperunt et in confratrem eorum . . . In capitulo Poznaniensi (d. 7 Februarii 1541). 337. (Lib. Install. I fol. 72)... Domini prelati et canonici... recepta de nobilitate domini Bonaventure Chobyensky per testes idoneos vide- licet venerabiles dominos Iohannem Lanczski, Casparem Zegrowski Medicine doctorem canonicos eiusdem ecclesie Poznaniensis et nobiles dominos Io- hannem Chobyenski et Sebastianum Ptaskowski, qui medio iuramento per quemlibet illorum iuxta condicionem uniuscuiusque prestito eundem domi- num Bonaventuram Chobyenski nobilem ex utroque parente nobili patre videlicet Bonauentura Bilanczski de armis Samsonum et Bylyna; matre vero Zophia de armis nauium et acerworum deposuerunt et testifi- cati sunt iuxta statuta regni et consuetudinem Ecclesie de non recipiendis plebeis ad ecclesias maiores edita, probacione sufficienti . . . eum ipsum dominum Bonaventuram Chobienski ad ecclesiam in canonicum et confra- trem eorum receperunt. . . In capitulo Poznaniensi (d. 22 Februarii 1541). 338. (Lib. Install. I fol. 73)... Domini [prelati et canonici] . . recepta de nobilitate domini Iacobi Dziaduski Episcopi Margaritensis suffraganeique et archidiaconi Wladislauiensis per testes idoneos videlicet reuerendos do- minos Iohannem Dziaduski, Felicem Gomolinski, Iacobum Skrzatuski et Felicem Myruczski canonicos eiusdem ecclesie Poznaniensis, qui mediis eorum iuramentis ad sacras Ewangelii scripturas prestitis eundem dominum Iacobum Dziaduski ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet nobili Nicolao Dziaduski de armis Gelitonum, matre vero

Drzewjiczska Catherina de armis Thaurorum et Vyenyawa testificati sunt et deposuerunt iuxta statuta Regni et consuetudinem Ecclesie . .. probacione suffieienti . . . eundem ipsum dominum Iacobum Dziaduski . . in canonicum et confratrem eorum receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 15 Novembris 1541). 339. (Lib. Install. I fol. 73°) . . . Domini prelati et canonici... recepta prius de domini Martini Lucowski nobilitate per testes idoneos vide-licet venerabiles dominos Iacobum Skrzatuski artium et iuris pontificii doctorem et Iohannem Sdzarowski canonicos Poznanienses prefatos, qui medio eorum iuramento corporali per eos ad sacras Ewangelii scripturas prestito ipsum dominum Martinum Lucowski nobilem ex utroque parente legitime procreatum patre videlicet Iohanne Sbischewski de Lucowo de armis bipennium et Nalancz; matre vero Catharina de Olyesko de armis Grzimala et aceruorum deposuerunt et testificati sunt iuxta sta-tutum Regni et ecclesie Poznaniensis.. probacione sufficienti. . . [eundem dominum Martinum Lucowski] ad ius cantorie Poznaniensis . . . admise-runt . . In capitulo Poznaniensi (d. 13 Februarii 1542). 340. (Lib. lnstail. I fol. 760).. . Domini prelati et canonici . . habita ante omnia iuxta statutum ecclesie probacione sufficienti de nobilitate do- mini Alberti Kwyathkowski per testes idoneos videlicet nobiles et discretos dominos Iohannem Maczynski notarium curie sue Reuerendissime Paterni- tatis, Laurentium Budzilowski, Albertum Marschalcowski et venerabilem dominum Casparem Zegrowski Medicine Doctorem Canonicum Poznanien- sem, qui omnes et singuli mediis ipsorum corporalibus iuramentis ad sancta dei Ewangelia prestitis eundem dominum Albertum Qwiatbowski nobilem ex utroque parente legitime procreatum ex patre videlicet olim Nicolao Qwiatkowski de Gorasdowo de armis Nowyna et Dolywa; matre vero Anna Sholdrska de armis Gryw et nauium deposuerunt et testificati sunt . . . eundem dominum Albertum Qwyatkowski ad ipsam ecclesiam Poznaniensem ac ad archidiaconatum Srzemensem in archidiaconum et confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 13 Nopembris 1542). 341. (Lib. Install. I fol. 770). . . Domini prelati et canonici. . domi- num Hieronimum Buzenski inprimis habita iuxta statutum prouinciale et ecclesie istius consuetudinem probacione sufficienti de nobilitate ipsius per testes idoneos videlicet nobiles Stanislaum Ozieblowski, Mathiam Zolyew- ski, Iohannem Schamborski, qui omnes et singuli mediis ipsorum corpo- ralibus iuramentis ad sancta dei Ewangelia prestitis ipsum dominum Hieronimum Buzenski nobilem ex utroque parente legitime esse procreatum ex patre videlicet Iohanne de Buzenyn de armis Rosarum et Abdanyecz; matre vero Catherina de Dziatkowicze de armis Corab et aceruorum deposuerunt et testificati sunt. . in confratrem eorum receperunt . . . Archiw. kom. hist. t. IV. 51

In capitulo Poznaniensi (d. 18 Iunii 1543). 342. (Lib. Install. I fol. 78). . . Domini prelati et canonici. . habita ante oronia iuxta statutum prouinciale et istius ecclesie probacione de nobilitate domini Simonis Chabielski sufficienti per testes idoneos videlicet venerabiles et nobiles dominos Anselmum Lucowski cantorem et Iohannem Volski canonicum ac Syraphyn Thomyschewski et Iohannem Sbischewski, qui omnes et singuli mediis ipsorum corporalibus iuramentis per ipsos ad sancta dei Ewangelia . . prestitis eundem dominum Simonem Chabyelski nobilem ex utroque parente nobili legitime esse procreatum ex patre videlicet olim Iohanne de Chabielyno de armis bubolyno capite ense in transversum fixo, et leone de muro; matre vero nobili Catherina Smogulieczska de armis bipennium, Nalancz, Grzymala et aceruis deposuerunt et testificati sunt . . . eundem dominum Simonem Chabyelski ad ipsam ecclesiam Poznaniensem in canonicum . . ac in fratrem eorum receperunt . . . In capitulo Poznaniensi (d. 12 Iulii 1543). 343. (Lib. Install. I fol. 78o). . . Domini prelati et canonici . . habita ante omnia probacione de nobilitate domini Iacobi Shischynski iuxta statutum istius ecclesie sufficienti per testes idoneos videlicet vene- rabilem et nobiles dominos Iohannem Volski canonicum Poznaniensem, Nicolaum Rudnyczsky, Albertum Rudnyczski et Iohannem Sadlynski, qui omnes et singuli deposuerunt et testificati sunt ipsum dominum Iacobum Shishynski nobilem ex utroque parente nobili legitime procreatum esse patre videlicet Mathia Shischynski de armis Godziambitarum, matre vero Barbara de Gorzynyno de armis Ogonczik et Potnyan . . eum ipsum dominum Iacobum Shishynsky ad eandem ecclesiam Poznaniensem in canonicum canonicatus et prebende nuncupate Lubranska seu Godziam- bitarum, ac in confratrem eorum receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 26 Novembris 1544). 344. (Lib. Install. I fol. yg). . . Domini prelati et canonici. . . recepta ante omnia de nobilitate domini Iohannis Shyshkowski probacione per testes idoneos videlicet venerabilem et nobiles dominos Felicem Go- molynski canonicum Poznaniensem, Albertum, Gregorium Nynynskie et Iohannem Studzienski, qui mediis eorum corporalibus iuramentis per quem- que eorum iuxta condiciones et statum illorum prestitis deposuerunt et testificati sunt, eundem dominum Iohannem Shiskowski nobilem ex utroque parente nobili legitime esse procreatum videlicet ex patre olim nobili Ioh anne Schiskowski terre Syradiensis de armis Ostya, que fert duas lunas et crucem intermediantem ac Ossoria seu Ogonczik, que gerit medium annulum et crucem supraillam stantem; matre vero Catherina de oppido Caliss, que per Mtem Regiam Polonie nobili- tatam illamque armis Corab et Jastrzabyecz insignitam et donatam esse asseuerauerunt; et attendentes, quod testes predicti asserunt dumtaxat se audiuisse matrem prefati domini Iohannis Shiskowski esse creatam nobilem per Sacram Mtem Regiam et litteras super huiusmodi creacione non vidisse, ad recepcionem ipsius domini Iohannis Shiskowski in canonicum Pozna- niensem, donec doceret sufficienter litteris, matrem suam nobilem esse

creatamj supersedendum decreuerunt. Tandem anno, indictione, pontificatu et hora, quibus supra, die vero Lune XXVI Novembris in loco capitulari ecclesie Poznaniensis consueto constitutus personaliter honorabilis dominus magister Augustinus canonicus Srzedensis procurator legitimus prefati do-mini Iohannis Schiskowski, de cuius mandato, procurationis muneie ad ve-nerabilis capituli Poznaniensis plene constat, litteris creationis in nobilem matris sue Catherine predictce sub titulo et sigillo memorati Serenissimi domini Regis Polonie de data Pyotrcouie feria secunda Carnispriuii anno domini 1519 manu olim magnifici domini Christophori de Schidlowyecz palatini et capitanei Cracouiensis ac Regni Polonie cancellarii subscriptis, pro verificacione creacionis in nobilem matris sue productis, peciit, quati-nus prefatum dominum Shiskowski principalem suum in canonicum et confratrem eorum ad ipsam ecclesiam Poznaniensem reciperent et instal-larent. Et domini prefati prelati et canonici dictis litteris regiis reuisis perlectisque et diligenter ruminatis, considerata creacione matris ipsius domini Iohannis Shiskowski in nobilem, eundem dominum Iohannem Shis-kowski ut et tanquam nobilem ex utroque parente nobili legitime procrea-tum . . in canonicum et confratrem eorum receperunt . .. In capitulo Poznaniensi (d. 11 Februarii 1544). 345. (Lib. Install. I fol. 80)... Domini prelati et canonici... habita ante omnia iuxta statutum Ecclesie probacione de nobilitate domini Felicis Choynowski [Medicine doctoris, Phisici Reuerendissimi domini Episcopi Poznaniensis] sufficienti per testes idoneos videlicet nobiles Stanislaum et Iohannem Choyenskie terre et districtus Chelmensis et Iacobus Zyemacz- ski ac aliis litterarum testimoniis prenominati reuerendissimi domini Episcopi, qui omnes et singuli rnediis eorum corporalibus iuramentis ad imaginem crucifixi.. per ipsos prestitis eundem dominum Felicem Choy- nowski nobilem ex utroque parente nobili esse legitime procreatum, patre videlicet olim Stanislao Choyenski de armis trium dicarum alias Carby; matre vero olim Barbara Dambrowska de armis Rawicz deposue- runt et testificati sunt... [eundem] in canonicum.. et confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 18 Februarii 1544). 346. (Lib. Install. I fol. 81)... Domini prelati et canonici... habita prius de nobilitate domini Pauli Glogowski canonici Crusficiensis per testes idoneos videlicet venerabiles dominos Iohannem Rydzynski schola- sticum et Casperum Zegrowski Medicine doctorem canonbum eiusdem ecclesie Poznaniensis ac nobiles Nicolaum Swynarski terre et districtus Lanciciensis et Stanislaum Herbassowski terre et districtus Drohiciensis (s), qui mediis ipsorum corporalibus iuramentis per illos hincinde respectiue iuxta condiciones eorum prestitis eundem dominum Paulum Glogowski nobilem ex utroque parente nobili legitime procreatum esse patre videlicet generoso olim Iohanne Glogowski iudice terrestri Gostinensi de armis Grzimala et Ogonczik, matre vero Margareta Pleczka de armis Dolywa et Rolycz deposuerunt et testificati sunt, probacione sufficienti.. . ipsum dominum Paulum Glogowski... in canonicum et confratrem eorum rece- perunt...

In capitulo Poznaniensi (d. 7 lunii 1544). 347. (Lib. Install. I fol. 82). . . [Domini prelati et canonici]. . . habita prius de nobilitate domini Francisci Vissoczki per testes idoneos vide- licet nobiles dominos Stanislaum Iabkowski, Nicolaum Chwalcowski, Mi- chaelem Vissoczki et Mathiam Padarzewski terre Calissiensis et districtus Gneznensis, qui mediis eorum corporalibus iuramentis per illos ad imagi- nem Crucifixi saluatoris nostri prestitis eundem dominum Franciscum Vissoczki nobilem ex utroque parente nobili olim Iohanne Vissoczki de Lubowicze de armis Ostrew et Prawdzicz; matre vero olim Heduigi Dziechczynska de armis Drya, et una Rosa deposuerunt et testificati sunt, probacione sufficienti... eundem dominum Franciscum Vissoczki.. in canonicum et confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 11 Decembris 1545). 348. (Lib. Install I fol. 85)... Domini prelati et canonici... recepto prius per testes idoneos videlicet venerabiles et generosos dominos Paulum Glogowski archidiaconum, Clementem Rudnyczski canonicum, Stanislaum Volski capitaneum Gostiniensem et Iohannem Dobrzicowski succamerarium Plocensem et tribunum Gostinensem, qui mediis eorum iuramentis corpo- ralibus per ipsos respectiue et seorsum iuxta condiciones eorum prestitis dominum Petrum Volski de armis Cignorum et Odrowąsch; matre vero olim Dorothea de Vywecz de armis Iastrzanbecz et Lysz pro- creatum esse deposuerunt et testificati sunt, probacione sufficienti. .. eum ipsum dominum Petrum Volski.. in canonicum et confratrem eorum rece- perunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 2 Martii 1546). 349. (Lib. Install. I fol. 86)... Domini prelati et canonici.. accepta prius super nobilitate domini Mathie Vargawski Gneznensis et Vladi- slauiensis canonici per testes idoneos videlicet nobiles Venceslaum Szipynski et Laurencium Mylyeski, qui ibidem inducti et iurati eum ipsum dominum Mathiam Vargawski de armis Rolycz rosam cum tribus vomeribus gestantem; et Szulyma, medietatem nigre aquile cum tribus lapidibus deferentem; matre vero Margareta Iarvchowska de armis Lubycz, batatum cum duabus superne crucibus insignitum et Ogon- czik, medietatem annuli cum sagita decoratam medio eorum iura- mento corporali ad imaginem crucifixi saluatoris nostri prestito dixerunt, et testificati sunt probacione sufficienti... eundem dominum Mathiam Vargawsky . . . in canonicum et confratrem eorum receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 18 Martii 1546). 350. (Lib. Install. I fol. 87). .. Domini prelati et canonici . . . accepta primitus super nobilitate domini Iohannis Dambnyczsky per testes idoneos videlicet venerabiles et generosum dominos Iohannem Skrze- tuschewsky et Iacobum Schischynski canonicos Poznanienses et Martinum Nowowyesczki Marschalcum Illustris et magnifici domini Andree comitis a Gorca castellani Poznaniensis et capitanei maioris Polonie generalis, qui

ibidem inducti eum ipsum dominum Iohannem Dambnyczsky ex utroque parente nobilem patre videlicet olim Nicolao Dambnyczsky Medicine doctore de armis Rosarum et Szvlyma; matre vero Catherina ex pro-genie materna nobilium Pyekarskich orta de armis aceruorum, et pi-norum medio iuramento eorum corporali dixerunt et testificati sunt ex auditu et relacione multorum hominum fidedignorum, probacione sufficienti.. eundem dominum Iohannem Dambnyczski . . . in canonicum et confratrem eorum receperunt ... In capitulo Poznaniensi (d. 15 Maii 1546). 351. (Lib. Install. I fol. 89) ... Constitutus personaliter nobilis Iohannes Croczewski procurator reuerendi patris domini Iohannis Andree de Valentinis Mutinensis, Medicine Doctoris, Cathedralis et collegiate s. Floriani in Cle- pars Cracouiensium etc. Ecclesiarum prepositi ac Sacrarum Regiarum Maie- statum Polonie phisici legitimus . . . dominos prelatos et canonicos vigore litterarum institucionis investiture sub titulo et sigillo reuerendi domini Andree Przeczlawski Decani et administratoris Poznaniensis de data Pozna- nie die Veneris XIIII mensis Maii anno domini 1546 ad archidiaconatum Warschouiensem in ecclesia Poznaniensi morte et obitu venerabilis domini Mathie de Iezow eiusdem archidiaconatus, dum ageret in humanis, ultimi et immediati possessoris, de persona memorati reuerendi domini Johannis Andree de Valentinis facta ad presentacionem Serenissime principis et do- mine domine Bone dei gracia Regine Polonie, Magne ducis Lituanie, Russie, Prussie, Mazouie etc. domine clementissime vigore iurispatronatus eidem sacre Mti Reginali ad id a sacra Regia Mte donati et concessi confecta- rum requisiuit... quatinus prefatum dominum Johannem Andream de Va- lentinis... principalem suum... in archidiaconum Warschouiensem... et in fratrem suum reciperent. .. quiquidem domini prelati et canonici dicta- rum litterarum investiture, presentacionis ac donationis iuris patronatus tenoribus auditis et bene diligenterque ac mature ruminatis, tractatu inter se mutuo ac deliberacione sufficienti prehabitis, et attendentes, quod dictus archidiaconatus sit de iure patronatus et collationis regii, super quo libera archidiaconi electio non admittitur, nec facultas dominis capitularibus datur, memorati domini administratoris parendo mandatis obstrictaque fideli ac sincera promissione dicti domini Iohannis Croczewski procuratoris per eundem pro prefato domino principali suo facta, quod ipse docebit et probabit litteris significatorialibus Mtis Regie se esse nobi- lem, et quod circa ecclesiam eandem Cathedralem habebit et constituet aliquem de gremio dominorum procuratorem continue residentem, qui omnia onera racione dicti archidiaconatus in eadem ecclesia obeunda adimplebit et perficiet... eundem dominum Iohannem Andream de Va- lentinis ad dictum archidiaconatum Warschouiensem in ecclesiam Pozna- niensem et in fratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 27 Martii 1547). 352. (Lib. Install. I fol. 90). . . Domini prelati et canonici... ante omnia recepta de nobilitate domini Martini Isdbyenski de Rus- syecz per testes idoneos videliCLt venerabilem et nobilem dominos Iohan- nem Skrzetuschewski canonicum vicariumque et officialem Poznaniensem et Andream Carczewski clericum et laicum diocesis Gneznensis, qui medio ipsorum iuramento corporali per illos iuxta statum et condicionem illorum

alter ad sanctum Ewangelium, alter ad ymaginem crucifixi saluatoris no-stri respectiue prestito eundem dominum Martinum Isdbyenski nobilem ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet Iohanne Rus-syeczski de Isdebno de armis uniusRose albe in campo rubeo et Grzimala; matre vero Catherina Szypnyenska, de armis Ielyta et Lyelywa deposuerunt et testificati sunt iuxta statuta Regni et consuetudinem eccle-sie istius... probacione sufficienti.. eum ipsum dominum Martinum Isdbien-ski.. in canonicum receperunt et in confratrem eorum.. In capitulo Poznaniensi (d. 28 Martii 1547). 353. (Lib. Install. I fol. 91)... Domini prelati et canonici... habitis sufficientibus documentis per sacre Mtis Regie litteras [de nobilitate domini Iacobi Uchanski decani Plocensis] ac probacionibus testium idoneorum coram memorato reuerendissimo domino Episcopo Poznaniensi receptorum inductorum et examinatorum videlicet venerabilium dominorum Andree Przeczlawski decani, Bartholomei Gantkowski cancellarii, Stanislai Schlo-mowski canonici et Adam Pylchowski canonici Poznaniensis et Warscho-uiensis, quorum deposiciones in rotulo sigillo eiusdem Reuerendissimi domini Episcopi Poznaniensis obsignato sunt nobis transmisse, qui domini testes prefatum dominum Iacobum Uchanski nobilem ex utroque parente nobili legitime procreatum esse patre videlicet Paulo Uchanski de armis Vyrz-bowa 1) et Gosdowo ; matre vero Veronica de armis [Iastrzabyecz] et Prusz deposuerunt et testificati sunt iuxta statutum ecclesie Poznaniensis et Regni commune laudum... eundem dominum Iacobum Uchanski.. in archidiaco-num Warschouiensem et confratrem eorum receperunt... 354. (ibidem fol. 92)... Domini prelati et canonici.. habita prius de nobilitate domini Felicis Cziessielski per testes idoneos videli-cet nobiles Iohannem Pyekarski, Iohannem Wyanczkowski, Albertum Othuski et Seraphin Iezierski, qui. medio eorum corporali iuramento per quemlibet ipsorum ad imaginem crucifixi saluatoris nostri sigillatim pre-stito ipsum dominum Fehcem Cziessielski nobilem ex utroque parente legitime procreatum patre videlicet olim Alberto Cziessyelski de armis Szamson et Nalancz, matre vero olim Margareta Darnyewska de armis aceruorum et Iastrzambiecz deposuerunt et testificati sunt, probacione sufficienti. . eundem dominum Felicem Cziessielski.. in canonicum et con-fratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 29 Martii 1547) 355. (Lib. Install I fol. 93)... Domini prelati et canonici.. habita prius de domini Nicolai Locka canonici Varmiensis nobilitate per testes idoneos videlicet nobiles dominos Fabianum Locka, Venceslaum Balynski et Hieronimum Luthowski, qui medio ipsorum corporali iura- mento ad imaginem crucifixi saluatoris nostri sigillatim prestito ipsum dominum Nicolaum Locka nobilem ex utroque parente legitime procrea- tum esse patre videlicet nobili Iohanne Locka de armis Rogala gerens cornu unum bouinum cum cornu cerui in unocampo, e t 1) Przy tem zawołaniu pisarz nakreślił herb Radwan.

dentes lucei glaucos; matre vero nobili Catherina de Iaczkowo de armis Panteris et circa Chomąto, Kleszcze, deposuerunt et testificati sunt, probacione sufficienti... eundem dominum Nicolaum Locka... in canonicum et confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 25 Junii 1546). 356. (Lib. Install. I fol. 95).. . Domini et prelati et canonici... in- nitentes statutis et Regni et prouincialibus de non recipiendis plebeis, nisi nobilibus ad ecclesias maiores, recepta ante omnia de nobilitate domini Michaelis Skrzetuschewski sufficienti probacione per testes idoneos videli- cet venerabilem et nobiles dominos Johannem Skrzetuschewski canonicum Poznaniensem, Benedictum Staraski, Georgium Chlyelowski et Gotardum Szuski, qui omnes et singuli mediis eorum corporalibus iuramentis iuxta illorum statum alter ad sancta Dei Ewangelia, alii vero ad imaginem cru- cifixi saluatoris nostri per ipsos prestitis eundem dominum Michaelem Skrzetuschewski nobilem ex utroque parente nobili esse procreatum patre videlicet olim Johanne Skrzetuschewski de Jarowski [in] terra Lanciciensi de armis Rolycz et Opalya; matre vero Elisabet Skrzetuschewska de armis Rosa et Novina deposuerunt et testificati sunt... [ipsum] in canonicum et confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 27 Octobris 1547). 357. (Lib. Install. I fol. 95o). .. Domini prelati et canonici... rece- pto prius de nobilitate domini Procopii Bronyewski per testes ido- neos videlicet reuerendum et nobiles dominos Johannem Skrzetuschewski canonicum vicariumque in Spiritualibus et Officialem Poznaniensem, Michae- lem Russieczski, Albertum Rudnyczsky et Johannem Chliebowski, qui me- diis eorum iurarnentis corporalibus. .. per eos prestitis eundem dominum Procopium Bronyewsky fuisse et esse nobilem legitime ex utroque parente procreatum, patre videhcet Johanne Bronyewski de armis Lelyw et Raga, quasi tres Klonycze in trunco, matre vero nobili Anna Bronyewska alias Isdbienska de armis Rosa, et bipennium deposuerunt et testificati sunt, probacione sufficienti. .. eundem dominum Procopium Bronyewsky... ca- nonicum et confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 6 Februarii 1548). 358. (Lib. Install. I fol. 96)... Domini prelati et canonici... recepto prius super nobilitate domini Mathie Schiskowski per testes idoneos vide- licet nobiles dominos Johannem Studzienski, Johannem Schiskowski, Francis- cum Turek et venerabilem dominum Felicem Gomolinski canonicum Poz- naniensem, qui mediis eorum corporalibus iuramentis iuxta status iilorum prestitis eundem dominum Mathiam Schiskowski fuisse et esse nobilem ex utroque parente legitime procreatum patre videlicet Johanne Schiskowski de armis Ostoya et Jastrzambyecz; matre vero olim Dorothea Pyczko- wska de armis Grzymala et Srzenyawa deposuerunt et testificati sunt, pro- bacione sufficienti. . eundem dominum Mathiam Schiskowski. .. in cano- nicum et confratrem receperunt.. .

In capitulo Poznaniensi (d. 4 Junii 1549). 359. (Lib. Instalh I fol. gy) Domini prelati et canonici... ante- omnia recepta probacione sufficienti super nobilitate domini Christo-phori Dvnyn per testes idoneos videlicet venerabilem, generosum et nobiles dominos Jacobum Schischynski canonicum Poznaniensem, Stanislaum Pyenazek Marschalcum Curie Reuerendissimi domini Benedicti Isdbienski episcopi Poznaniensis et Johannem Szlyessynski, qui mediis eorum corpo-ralibus iuramentis iuxta uniuscuiusque statum et condicionem alter ad sanctas Ewangelii scripturas, alii vero ad ymaginem crucifixi saluatoris nostri prefatum dominum Christophorum Dvnyn fuisse et esse nobilem ex utroque parente legitime procreatum, patre videlicet Petro Dvnyn de ar-mis Labancz, qui cognomine dicitur Junoscha, et Lesczicz, qui cognomina-tur wlgari nomine aceruus; matre vero Barbara Lyssowska de armis Jastrzambecz et Jelytha deposuerunt et testificati sunt. .. eundem domi-num Christophorum Dunyn... in canonicum et confratrem eorum rece-perunt. .. Tn capitulo Poznaniensi (d. 13 Aprilis 1550). 360. (Lib. Install. I fol. 99) ... Domini prelati et canonici. .. recepta probacione sufficienti super nobilitate domini Petri Coneczski per testes idoneos videlicet reuerendum dominum Jacobum Dziaduski episco- pum Enensem suffraganeumque et canonicum Poznaniensem ac nobiles dominos Stiborium Sobanski, Sebastianum Mlodeczski et Martinum Dlugosz Zdzarski, qui mediis eorum corporalibus iuramentis iuxta uniuscuiuscunque statum et condicionem per eos prestitis deposuerunt et testificati sunt prefatum dominum Petrum Coneczski esse nobilem ex utroque parente nobili procreatum patre videlicet Andrea Coneczski de armis Jassyenyecz ad instar clauis, et Rawycz) et matre Dobrochna Cziolkowna de ar- mis vituli, et cigni. .. eundem dominum Petrum Coneczski... in cano- nicum et confratrem eorum receperunt.. . In capitulo Poznaniensi (d. 21 Junii 1550). 361. (Lib. Install. I fol 99). . . Domini prelati et canonici. .. habito prius de domini Bartholomei Zhelenski nobilitate per testes ido- neos videlicet reuerendum et nobiles dominos prefatum dominum Jacobum Dziaduski dei gracia episcopum Enensem etc, Jacobum Shiskowski et Johan- nem Myaski testimonio sufficienti, qui medio iurarnento unusquisque iuxta statum et condicionem suas alter ad sancta dei Ewangelia, alii vero ad imaginem Crucifixi saluatoris nostri deposuerunt et testificati sunt [eundem dominum Bartholomeum Zhelenski] esse nobilem ex utroque parente no- bili procreatum videlicet patre Stanislao Zhelenski de armis vitulorum et Janyna, que est campus albus in campo celestini coloris; matre vero Heduigi Jedienska de armis Polikozicz, caput asininum de- ferens, et vitulorum... ipsum dominum Bartholomeum Zhelenski... in canonicum et confratrem eorum receperunt. .. In capitulo Poznaniensi (d. 18 Augusti 1550). 362. (Lib. Install. I fol. 103)... Domini prelati et canonici... rece- pto de nobilitate domini Stanislai Staraski sufficienti testimonio per testes

idoneos, istos videlicet Benedictum Staraski, venerabiles dominos Johannem Skrzetuschewski et Petrum Coneczski, qui mediis eorum corporalibus iura-mentis ad ymaginem crucifixi saluatoris nostri prestitis deposuerunt dictum dominum Stanislaum Staraski nobilem ex utroque parente progenitum pa-tre videlicet nobili Alberto Starąski de armis Bipennium et Shachowni-cza; matre vero nobili Dorothea Isdbienski de armis Rosa et Bipen-nium... eundem dominum Stanislaum Starąski... in canonicum et con-fratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 1 Julii 1551). 363. (Lib. Install. I fol. 104)... Domini prelati et canonici... rece- pto de nobilitate domini Bartholomei Sziekyerzeczski per testes idoneos videlicet nobiles dominos Mathiam Pyglowski, Albertum Trzeczski, Hiero- nimum Przandzienski et Albertum Lowyanczski sufficienti testimonio, qui mediis ipsorum iuramentis... deposuerunt et testificati sunt prefatum do- minum Bartholomeum Sziekyerzyczski esse nobilem ex utroque parente progenitum patre videlicet nobili Luca Syekyerzeczski de armis Topor et Nalancz; matre vero nobili Agnete Sziekyerzeczska de armis Shacho- wnycza et Schrzenyawa... eundem dominum Bartholomeum Syekyerzecz- ski... in canonicum et confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 3o Augusti 1551). 364. (Lib. Install. I fol. 105)... Domini prelati et canonici... rece- pto de nobilitate dommi Andree Krayewski per testes idoneos vide- licet venerabiles dominos Johannem Lanczski, Petrum Zakrzewski, nobiles dominos Martinum Nyegolewski et Johannem Dalyebuski sufficienti testi- monio, qui mediis ipsorum iuramentis iuxta conditiones suas ad sancta dei Ewangelia alii, et alii ad ymaginem crucifixi saluatoris nostri respe- ctiue prestitis deposuerunt et testificati sunt prefatum dominum Andream Krayewski esse progenitum ex utroque nobili parente patre videlicet no- bili Martino Krayewski de armis Lyelywa et Jastrzambiecz; matre vero nobili Barbara Gralyewska de familia capitis bubalini, et capitis scrophe manum in fauce gestantis... eundem dominum Andream Krayewsky... in canonicum et Confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 24 Decembris 1551). 365. (Lib. Install. I fol. 106)... Domini prelati et canonici... rece- pto de nobilitate domini Stanislai Isdbienski de Russiecz per te- stes idoneos videlicet nobiles dominos Michaelem Isdbienski de Russiecz,. Procopium Bronyewski, Martinum Nyegolyewski ac Johannem Suchorabski sufficienti testimonio, qui mediis eorum iuramentis ad ymaginem crucifixi saluatoris domini nostri Jesu Christi per eos prestitis testificati sunt et de- posuerunt prefatum dominum Stanislaum Isdbienski esse progenitum ex utroque parente nobilem, videlicet patre nobili Iacobo Isdbienski de Rus- siecz de armis Rose et Jelyta; matre vero nobili Catherina Gnoyenska de armis Thauri et Jelitha... eundem dominum Stanislaum Isdbienski.. in canonicum et confratrem eorum receperunt... Archiw. hist. kom. t. IV. 52

In capitulo Poznaniensi (d. 3 Februarii 1552). 366. (Lib. Install. I fol. 1060),.. Domini prelati et canonici... rece- pta prius de reuerendi domini Adami Conarski secretarii Mtis Regie nobilitate probacione sufficienti per testes idoneos videlicet Reuerendum et venerabilem dominos Johannem Rydzynski scholasticum, Petrum Za- krzewski canonicum ac generosum et nobiles dominos Albertum Choyenski tribunum Poznaniensem et Johannem Bozeyewski, qui mediis eorum iura- mentis corporalibus per illos iuxta formam preseriptam prestitis ipsum reuerendum dominum Adamum Conarski nobilem ex utroque parente no- bili legitime procreatum esse patre videlicet generoso domino Georgio Co- narski castellano Myedzyrzecensi de armis Adwanyecz et Grzimala; ma- tre vero generosa domina Agnete Cobylynska de armis Lodzia et Nalancz processisse testificati sunt et deposuerunt,... eundem reuerendum domi- num Adamum Conarski... in prepositum et confratrem eorum rece- perunt... In capitulo Poznaniensi (d. 3o Decembris 1552). 367. (Lib. Install. I fol. 109).. . Domini prelati et canonici... do- minum Martinum Galczinski prepositum Collegiate Lovicensis et canonicum Metropolitane Gneznensis ecclesiarum, suscepta prius de nobili- tate eius per testes. idoneos videlicet venerabilem dominum Magistrum Alexium penitenciarium ecclesie Cathedralis Poznaniensis ac nobiles dominos Erasmum Milienski, Stanislaum Ruczienski et Andream Cam- blowski seu Gochiczki sufficienti iuxta statuta Regni Polonie de plebeis ad Ecclesias maiores non recipiendis testimonio, qui illum de utro- que parente nobili legitime procreatum patre videlicet olim Johanne Gal- czinski de armis Sokolia ursum et caput porcinum habens, et de armis Rose unius; matre vero olim Catherina Kamblowska de armis Opolia aquilam cum stella loco capitis deferens, et de armis similiter unius Rose, testificati sunt... in custodem prelatumque et con- fratrem receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 9 Februarii 1553). 368. (Lib. Install. I fol. 110)... Domini prelati et canonici... rece- pto prius de nobilitate domini Johannis Maczinski canonici Calisien- sis per testes idoneos videlicet reuerendos et nobiles dominos Albertum Qvyathkowski, Jacobum Lanczki sufficienti testimonio, qui mediis eorum iuramentis ad imaginem crucifixi saluatoris domini nostri Jesu Christi per eos prestitis testificati sunt et deposuerunt prefatum dominum Johannem Maczinski ex utroque parente nobili progenitum esse videlicet Petro Ma- czinski de armis gerens aprum siluestrem cum manu et brachio hominis in ore, et Srzeniawa; matre vero Anna Czieninska siue Po- thwarcowska de armis Dambno, et Junosza, agnio... eundem dominum Johannem Maczinski... in canonicum et confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 18 Februarii 1553) 369.1) (Lib. Install. I. fol. 113)... Domini prelati et canonici... rece- 1) Ta sama installacya zapisana jest w księdze raz jeszcze na karcie 110, ale pod datą 27 Marca; rodowód w ten sam zupełnie sposób jest po raz drugi wypisany, tylko zamiast „de armiis unius cornee tumbe" czytamy „de armis unius tumbe".

pta prius de domini Nicolai Lasote plebani in Pyaski nobilitate pro-bacione sufficienti per testes idoneos venerabiles et nobiles dominos Bar-tholomeum Szyekyerzeczki canonicum ac Petrum Wilczopolski penitenciarium eiusdem ecclesie Poznaniensis, Gregorium Shelygowski et Albertum Gocza-nowski, qui mediis eorum iuramentis eorporaiibus per illos in forma iuxta illorum statum et condicionem prestitis ipsum dominum Nicolaum Lasota nobi-lem ex utroque parente nobili legitime procreatum esse, patre videlicet gene-roso domino Andrea Lassota succamerario Lublinensi de armis Rawyta-rum, et trium dicarum; matre vero Barbara Mylyanowska de armis vnius cornee tumbe cum cruce super illam, et Ielytarum processisse testificati sunt et deposuerunt... eundem dominum Nicolaum Lassota.. in canonicum et confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 5 Novembris 1553). 370. (Lib. Install. I fol. 111)... Domini prelati et canonici.. habita ante omnia probacione de nobilitate domini Iacobi Lanczski.. per testes idoneos Stanislaum Pniewski, Stanislaum Piotrowski, Iohannem Ram- bienski plebanum in Nieproszewo et Petrum Vilczpolski, penitenciarium Ecclesie Cathedralis Poznaniensis, qui.. testificati sunt ipsum dominum Iacobum Lanczki nobilem ex utroque parente nobili legitime procreatum esse patre videlicet Clemente Lanczki de armis Ielitorum et bipennis, matre vero nobili Anna Pniewska de domo Lubraniecz de armis Go- dziembitarum, et Lissoviecz. ipsum dominum Iacobum Lanczki.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 8 Februarii 1554). 371. (Lib. InstalL I fol. 112).. Domini prelati et canonici.. recepto de nobilitate domini Stanislai Varscheviczki, maioris cancellarie sacre Mtis Regie notarii, per testes idoneos videlicet venerabilem dominum Iohannem Lanczki canonicum Poznaniensem et nobiles Georgium Podlodow- ski aulicum et Paulum Czecziszewski cubicularium reuerendissimi in Christo patris et domini Andree dei gracia Episcopi Poznaniensis sufficienti testi- monio, qui.. testificati sunt prefatum dominum Stanislaum Varscheviczki ex utroque parente nobili progenitum esse patre videlicet magnifico domino Iohanne Varszeviczki castellano Liuensi de armis Paprzicza alias lapis molaris, et Iednorozecz; matre vero Anna de familia Chinowskich de armis Nalecz et Pierzchala hoc est unius lilie.. ipsum dominum Stanislaunl Varszeviczki ad cancellariatum Poznaniensem.. in prelatum et confratrem receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 1 Iulii 1554). 372. (Lib. Install. I fol. 1120).. Domini prelati et canonici.. recepto de nobilitate domini Alberti Rudnyczski per testes idoneos videlicet venerabilem dominum Iohannem Lanczsky canonicum Poznaniensem et nobiles dominos Nicolaum patruum et Martinum fratrem germanum predicti domini Alberti Rudnyczki sufficienti testimonio, qui.. deposuerunt prefa- tum venerabilem dominum Albertum Rudnyczki ex utroque parente nobili

progenitum esse patre videlicet Andrea Rudnyczky de armis Iasthrzebyecz et Corzbog, matre vero Scesna Coluczka de armis Bawolya glowa et Rosa.. ipsum.. in confratrem suum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 14 Julii 1554). 373. (Lib. Install. I fol. 115).. Domini prelati et canonici.. recepto de nobilitate domini Stanislai Cunynsky per testes idoneos videlicet reuerendum et venerabilem ac nobilem dominos Andream Przeczlawsky decanum, Stanislaum Obiezierski canonicum Poznanienses, et Iohannem Noyewski, awnculum prefati domini Stanislai Cuninski, sufficienti testimonio, qui.. deposuerunt dominum Stanislaum Cunynski ex utroque parente no- bili progenitum esse patre videlicet Martino Cunynski de armis Habdaniecz et Nalencz matre vero Barbara Noyewska de armis Nalencz et Samson seu Vatta.. ipsum.. in canonicum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 23 Januarii 1555). 374. (Lib. Install. I fol. n50).. Domini prelati et canonici.. recepto de nobilitate domini Iohannis Rzesskowski per testes idoneos vide- licet venerabilem dominum Stanislaum Staraski canonicum Poznaniensem et nobiles dominos Stanislaum Brzeski, Lucam Iasthrzembski et Mathiam Szczutowski sufficienti testimonio, qui.. deposuerunt dominum Iohannem Rzesskowski ex utroque parente nobili progenitum esse patre videlicet Iacobo Bilanowski de armis Novinczik alias Kothlowa Zawyassa cum cruce, et Rolia alias thrzy kroye cum rosa; matre vero Barbara Co- narska de armis Thopor, et babata cum cruce.. ipsum.. in canoni- cum et confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 23 Decembris 1555). 375. (Lib. Install. I fol. ny).. Domini prelati et canonici.. recepto super nobilitate domini Iohannis Przespolewski per testes fidedi- gnos videlicet nobiles dominos Mathiam Zbiczki factorem clauis Pozna- niensis, Michaelem Slavienski, notarium causarum consistorii, Iacobum Louenczki, notarium curie reuerendissimi domini Episcopi Poznaniensis, et Augustinum Zbiczki sufficienti testimonio, qui.. deposuerunt dominum Iohannem Przespolewski ex utroque parente nobili progenitum esse patre videlicet Nicolao Przespolewski de armis Bipennis et Nalecz; matre vero Apolonia Ianowska ex armis Bawolia glowa gladio transfixa, et acerui.. ipsum.. in canonicum et confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 24 Decembris 1555). 376. (Lib. Install. I fol. 118).. Domini prelati et canonici.. de no- bilitate domini Alberti Wloscziewski per testes idoneos videlicet nobiles dominos Mathiam Loueczki, Thomam Othorowski consistorii et Iacobum Loveczki curie reuerendissimi domini Episcopi Poznaniensis no- tarios sufficienti testimonio recepto, qui.. deposuerunt dominum Albertum

Wloscztewski ex utroque parente nobili procreatum esse patre videlieet nobili Petro Wloscziewski de armis Schachownicza et Ogonczik; matre vero Hedvigi Trabczinska de armis Bipennis et tres lapides alias trzi drye.. ipsum.. in confratrem eorum receperunt.. ln capitulo Poznaniensi (d. 7 Ianuarii 1556). 377. (Lib. Install. 1 fol. ng).. Domini prelati et canonici... recepta de Alberti Vinieczki canonici Vladislauiensis nobilitate per testes idoneos videlicet nobiles dominos Martinum Przilepski, Laurentium Szokol-niczki, notarium castri Poznaniensis, et Casperum Golembowski iuxta sta-tutum Regni.. probacione sufficienti, qui.. dictum dominum Albertum Vinieczki nobilem ex utroque parente legitime procreatum esse patre videlicet Nicolao Vynieczki de armis Nalecz et Rose; matre vero Anna Przilepska de armis Iastrzebecz et Ogonczik deposuerunt.. ipsum ad ius seu officium coadiutorie canonicatus et prebende Poznaniensis admise-runt... In capitulo Poznaniensi (d. 1 Maii 1556). 378. (Lib. Install. I fol. 124)... Domini prelati et canonici.. recepto de nobilitate domini Iohannis Lawski per testes idoneos videlicet venera- biles dominos Bartholomeum Siekierzeczki, Iacobum Lanczki canonicos Poznanienses et Stanislaum Golebowski plebanum in Panieka sufficienti testimonio, qui.. deposuerunt dominum Iohannem Lawski ex utroque parente nobili progenitum esse patre videlicet Nicolao Lawski iudice Visnensi de armis Dolega et Rawicz, matre vero Anna Liachowska de armis Iastrzebiecz et Nalecz.. ipsum.. in schoiasticum et prelatum Poz- naniensem.. receperunt.. In capiiulo Poznaniensi (d. 18 Maii 1556). 379. (Lib. Install. 1 fol 125).. Domini prelati et canonici.. suscepto de nobilitate domini Erasmi Mielienski per testes idoneos videlicet reuerendos ac nobiles dominos Franciscum Viszoczki cantorem, Martinum Galczinski custodem Ecclesie Poznaniensis, Christoforum Mielienski et Martinum Rossnowski.. sufficienti testimonio, qui.. testificati sunt eundem dominum Erasmum Mielienski ex utroque parente nobili procreatum legi- time esse, patre videlicet Petro Mielienski de armis Wczelie, alias Szachow- nicza, et Rose; matre vero Catherina Szulinska de armis similiter Rose et Ostrew.. . ipsum. . in canonicum receperunt.. In capitulo Poznanienisi (d. 25 Maii 1557). 380. (Lib. Install. I fol. 126).. Domini prelati et canonici. suscepto de nobilitate domini Iohannis Piotrowski, plebani in Bolesczino, per testes idoneos videlicet venerabiles et nobiles dominos Iohannem Skrzethu- szewski, Bartholomeum Siekierzeczki canonicos Poznanienses, Victorinum

Volski et Mathiam Dambrowski.. sufficienti testimonio, qui. . testificati sunt dominum Iohannem Piotrowski utroque parente nobili legitime pro-creatum esse patre videlicet Nicolao Piotrowski de armis Iastrzebiecz hoc est babato in certa cruce in campo rubeo, et Swynka id est caput suis manum hominis mandens; matre vero de armis Lyssi, quasi sagitta, et cigni.. ipsum in confratrem receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 2 Februarii 1558). 381. (Lib. Install. I fol. 127)... Domini prelati et canonici.. recepto de nobilitate domini Alberti Oborniczki Skora de Gay, clerici in minoribus ordinibus, per testes idoneos videlicet venerabiles et nobiles do- minos Albertum Wlosczieiewsky canonicum Poznaniensem, Iohannem Po- vodowski plebanum in Vinna Gora sue Reuerendissime Paternitatis Episcopi notarios, necnon Sebastianum Malinski aulicum curie eiusdem Reuerendis- simi domini Episcopi Poznaniensis.. sufficienti testimonio, qui.. testificati sunt dominum Albertum Oborniczki ex utroque parente nobili legitime progenitum esse patre videlicet generoso olim domino Nicolao Oborniczki Skora de Gay iudice Poznaniensi de armis Habdaniecz, et acerui; matre uero nobili Regina Opalienska de armis Lodzia et Nalecz.. eundem.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 14 Marcii 1558). 382. (Lib. Install. I fol. 128).. Domini prelati et canonici.. recepto de nobilitate domini Hieronimi Choienski per testes idoneos vide- licet Reuerendum ac nobiles dominos Adamum Conarski prepositum Poz- naniensem, Iohannem Ostrowski, Sthephanum Barthoszewski et Iohannem Pogorzelski.. sufficienti testimonio, qui.. deposuerunt dominum Hieroni- mum Choienski ex utroque parente nobili legitime progenitum esse patre videlicet generoso Alberto Choienski tribuno terre Poznaniensis de armis Habdaniecz, et Nalecz; matre vero Helena Conarska de Kobelin de armis similiter Habdaniecz, et Nauis.. eundem dominum Hieronimum Choien- ski.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 29 Augusti 1558). 383. (Lib. Install. I fol. 129).. Domini prelati et canonici... recepto de nobilitate domini Iohannis Povodowski per testes idoneos vide- licet venerabiles et nobiles dominos Bonauenturam Chabienski, Bartholo- meum Siekierzeczki, Andream Craiewski iurisprudentie doctorem canonicos ecclesie Cathedralis et Michaelem Slavienski causarum notarium consistorii Poznaniensis.. sufficienti testimonio, qui.. testificati sunt.. dominum Iohannem Povodowski ex utroque parente nobilem progenitum esse patre videlicet Laurentio Povodowski de armis Nauis, et (acerui) Samsonis leonem discerpantis; matre vero Ursula Camienska de armis Nalecz et (trzi polia) Draconis in 3 campis.. eundem.. in confratrem eorum receperunt..

In capitulo Poznaniensi (d. 31 Decembris 1558). 384. (Lib. Install. I.fol. 130)... Domini prelati et canonici.. recepto de nobilitate domini Mathie Zadorski per testes idoneos videlicet venerabilem et nobiles dominos Stanislaum Obiezierski canonicum Pozna- niensem, Andream Zlovoczki et Benedictum Gorniski notarium consistorii Poznaniensis.. sufficienti testimonio, qui.. deposuerunt eundem dominum Mathiam Zadorski ex utroque parente nobili esse nobiiem progenitum patre videlicet Alberto Zadorski de armis Bawolia glowa et acerui; matre vero Dorothea Starkoviczka de armis Nauis et Nalecz. . eundem.. in confratrem eorum receperunt. .. In capitulo Poznaniensi (d. 3 Ianuarii 1559). 385. (Lib. Install I fol. 131o) . . Domini prelati et canonici . . sus- cepta ante omnia probacione per actum depositionis testium videlicet venerabilium et generosorum dominorum Sebastiani Kroczewski Varszo- viensis, Michaelis Swiderski Plocensis canonicorum, Iohannis Przedvoyewski, Francisci Soboliewski diocesis Plocensis domicellorum, aulicorum curie Reuerendissimi domini Archiepiscopi Gneznensis, sub sigillo eiusdem extrac- tum et manu nobilis Andree Czibulski sue Paternitatis curie actorum no- tarium subscriptum de nobilitate venerabilis domini Iohannis Bielinski de Bornkow canonici Plocensis et per testes idoneos videlicet nobiles dominos Petrum Czieczierski, famulum reuerendi domini Pauli Glogowski archidiaconi Plocensis tt canonici Poznaniensis, Andream Cruszewski laicum diocesis Plocensis et Iohannem Kielski famulum venerabilis domini Petri Cuneczki canonici Poznaniensis sufficienti testimonio, qui .. testificati sunt dominum Iohannem Bielinski ex utroque parente nobili legitime procreatum esse, patre videlicet generoso Terencio Bielinski de Bornkovo dapifero Zakroczimiensi de armis Iunosza id est agni, et Dabrowczik hoc est babati cum tribus crucibus, matre vero nobili Anna Leliewka de armis Lubycz id est babati cum duobus crucibus, et Prawdzicz hoc est leonis de muro exilientis.. eundem. . in confratrem eorum receperunt . . ln capitulo Poznaniensi (d. 10 Aprilis 1559). 386. (Lib. Install. I fol. 132).. . Domini prelati et canonici.. re- cepto de nobilitate domini Iohannis Iaxicz Zymlinski, Gneznensis et Syradiensis canonici notariique cancellarie sacre Regie Mtis, per testes idoneos videlicet venerabiles et nobiles dominos Andream Craiewski iuris prudencie doctorem, Iohannem Powodowski canonicum, Michaelem Slawinski, altaristam Ecclesie Cathedralis et notarium consistorii Poznaniensis, ac Petrum Przibinski sufficienti testimonio, qui... testificati sunt dominum Iohannem Zimlinski ex utroque parente nobili legitime procreatum esse patre videlicet Nicolao Iaxicz Zimlinski de armis Carpionis et Zaramba; matre vero Iaroslawska de armis similiter Cziolek et Odrowasz.. eun- dem.. in confratrem eorum receperunt. In capitulo Poznaniensi (d. 17 Aprilis 1559). 387. (Lib. Install. I fol. 133°). . Domini prelati et canonici.. recepto de nobilitate domini Iohannis Makowieczki, canonici Warschouiensis, per

testes idoneos videlicet venerabiles et nobiles dominos Albertum Ru-dniczki, Iohannem Powodowski canonicos Foznanienses, per nobiles vero Cristopherum Vbisz et Bernardum Golabiczki.. sufficienti testimonio, qui.. testificati sunt dominum Iohannem Makowieczki ex utroque parente nobili legitime procreatum esse, patre videlicet Mathia Makowieczki herede in villa Mazosze in terra Dobrzinensi de armis Dolega et Iastrzebiecz; matre vero Catherina Piotrkowska de armis Dolewczik et Dolega . . eundem in confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 7 Augusti 1559). 388. (Lib. Install. I fol. 1340). . . Domini prelati et canonici, de-creta ante omnia probacione et suscepto iuramento corporali de et super nobilitate venerabilis domini Simonis Lugowski prepositi Tuchouiensis per nobiles Iohannem Szaniewski, Iohannem Poniathowski, Andream Lu-gowski, Iohannem Laweczki terrigenas districtus Lukowiensis palatinatus Lublinensis testes inductos ad imaginem saluatoris nostri prestito, presens negocium certis de causis animum eorum permouentibus ad diem crasti-nam distulerunt. — Tandem anno quo supra die Martis octaua Augusti prefati reuerendi et venerabiles domini capitulariter congregati repetente honorabili domino [Stanislao in Dobrauoda] plebano, procuratore venerabilis domini Lugowski prepositi, peticione et requisicione sua pro recepcione principalis sui ad canonicatum et prebendam Poznaniensem perlectis et exauditis attestacionibus et probacionibus de et super nobilitate prefati et venerabilis domini Simonis Lugowski prepositi Tuchowiensis, premisso intra se mutuo consilio et deliberacione sufficienti, innitentes statutis et consuetudinibus capitularibus diu tentis et obseruatis ad requisicionem do-mini Stanislai plebani procuratoris responderunt: se libenter mandatis reuerendissimi in Christo patris domini et domini Andree Czarnkowski dei gracia Episcopi Poznaniensis domini sui clementissimi et requisicioni eiusdem procuratoris parituros, nisi Statuta regni et capitularia Ecclesie huius semper inviolabiliter obseruata obsistant, et presertim Statutum Serenissimi Principis domini Alexandri Regis Polonieetc. de non recipiendis plebeis ad Ecclesias Cathedrales, quod disponit sic: «Statuimus, ut in singulis Ecclesiis suprascriptis ad episcopatus, dignitates personatus et officia canonicatusque et prebendas recipiantur tantummodo persone Regni nostri indigenae, nobiles ex utroque parente. Et quia plerumque ex fundis, vilhs et hereditatibus nobiles se transferunt et migrant in oppida et ciuitates illicque matrimonia contrahunt et resident artibus mechanicis, mercature et lucris ciuilibus dediti et intenti sicque viuentes more ciuium prolem procreant, simul et educant; nolumus hanc constitucionem extendi ad nobiles tales in ciuitatibus residentes et ciuilia negocia exercentes, sed dumtaxat intelligi volumus de nobilibus more nobilum in regno nostro educatis». — Itaque domini cognito eos et pro comperto habentes, quod pater venerabilis domini Simonis Lugowski prepositi cognomine Swiethek in oppido Lukow manet a multis annis et artibus mechanicis ac lucris ciuilibus deditus et ibidem ipse dominus Simon educatus est, eidem re-ceptionem et installacionem ad canonicatum et prebendam denegauerunt et in confratrem recipere et canonicum noluerunt. Quo audito procurator domini prepositi protestatus est se satisfacere velle statuto huiusmodi, in quantum per probacionem testium iam exibitam de nobilitate principalis sui non satisfactum est.

In capitulo Poznaniensi (d. 16 Octobris 1559). 389. (Lib. Install. I fol. ij5) . . Honorabilis dominus Stanislaus in Dobrawoda plebanus procurator legitimus venerabilis domini Simonis Lu- gowski prepositi Thuchowiensis et canonici Poznaniensis, reproductis ante omnia testimoniis super nobilitate principalis sui venerabilis domini Lu- gowski prepositi per testes idoneos videlicet nobiles Iohannem Scha- niewski, Iohannem Poniathowski, Andream Lugowski, Iohannem Laweczki, terrigenas districtus Lukowiensis, palatinatus Lubliniensis, necnon exibitis litteris significatorialibus super verificacione testimoniorum nobilitatis eius- dem venerabilis domini Simonis Lugowski sub titulis et sigillis generosi domini Iohannis Reskowski, Lublinensis terrestris et castrensis Lukowiensis iudicis, Adami Zielienski iudicis, Gabrielis Prusinski subiudicis, Petri Chro- mienski et Sebastiani Radomski camerariorum terrestrium Lukowiensium de data in curia Regali Lukow feria secunda ante festum Natiuitatis beatissime Marie Virginis anno presenti manibus eorum propriis subscriptis ac aliis huiusmodi litteris ex actis castrensibus Lukowiensibus sub sigillo extractis, ex quibus constabat et probatum est prenominatum venerabilem dominum Simonem Lugowski prepositum Tuchoyiensem et canonicum Poznaniensem ex utroque parente nobili progenitum esse videlicet patre nobili Martino de Szaniawy Lugowski de armis Iunossa id est agni in campo rubeo; matre vero Zophia Borkowska de Borkow de armis Nowina in cardine ahenae spinam acus cum cruce superius in campo flauco, alias modrym polyu, deferentem; item ex auia a patre prefati domini Simonis Lugowski Barbara Dembowska de armis Ielitha seu Kozliarogi tres sagittas in campo rubeo deferentem, [post] auiam vero a matre ipsius Catherina Lugowska dictam Wyskowna de armis Dolega babatum cum cruce superius et in medio eius sagittam in campo flauco deferentem, quibus testimoniis etiam docuit parentes eiusdem domini Symonis, licet in oppido Lukow manerent, artibus mechanicis non esse deditos, nec ullas actiones et mer- caturas ciuiles, que nobilitatem prophanare et inculpare possent, exercere, immo ipsum dominum Simonem Lugowski canonicum more nobilium edu- catum esse, petens, quatinus prefatum dominum Simonem canonicum prin- cipalem suum ad canonicatum et prebendam Poznaniensem.. reciperent.. et domini prelati et canonici receptis huiusmodi litteris significatorialibus ac eisdem una cum prioribus attestacionibus diligenter perlectis et reuisis, quibus sufficienter probata est nobilitas prefati venerabilis domini Simonis Lugowski canonici, et statutis tum Regni, tum capitularibus de non susci- piendis plebeis ad ecclesias maiores satisfactum est.. memoratum Simo- nem Lugowski.. in canonicum et confratrem.. receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 4 Augusti 1560). 390. (Lib. Install. I fol. 136o).. Domini prelati et canonici.. recepto per testes idoneos videlicet nobiles dominos Martinum Chlapowski, Pau- lum Boienski, Stanislaum et Albertum Modliszewskie de nobilitate domini Laurencii Modliszewski.. sufficienti testimonio, qui.. deposuerunt dominum Laurentium Modliszewski ex utroque parente nobili legitime procreatum esse patre videlicet Alberto Modliszewski de armis bipen- nis et Dria; matre vero Zophia Polanczka de armis cerui et Ogonczik.. ipsum in canonicum et confratrem eorum receperunt.. Archiw. kom. hist. t. IV. 53

In capitulo Poznaniensi (d. 8 Martii 1563). 391. (Lib. InstalL I fol. 141).. Domini prelati et canonici.. recepto de nobilitate domini Petri Gwiasdowski per testes idoneos videlicet nobiles dominos Iacobum Lowenczki, Albertum Trzeczki, Albertum Szie- kierzeczki et Cristopherum Mielinski sufficienti testimonio, qui.. deposu- erunt dominum Petrum Gwiasdowski ex utroque parente nobili progenitum esse patre videlicet Venceslao Gwiasdowski de armis Boguria videlicet sagittarum duarum sese contiguarum seu alias aduersus se protendentium, et Zaremba id est leonis post murum; matre vero Heduigi Mielinska de armis Szachownicza, et unius Rosae.. eundem.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 7 Februarii 1564). 392. (Lib. Install. I fol. 165). In nomine domini Amen. Per hoc presens publicum instrumentum cunctis pateat euidenter et sit notum, quod anno incarnationis Dominice Millesimo quingentesimo sexagesimo quarto indictione septima, pontificatu sanctissimi in Christo patris domini nostri domini Pii diuina prouidencia papae quarti anno ipsius quinto, die vero Lunae septima Februarii hora tertiarum in loco capitulari ecclesie Cathedralis Poznaniensis Reuerendis ac venerabilibus dominis Francisko Wyssoczki cantore etc. et officiali generali Poznaniensi, Laurentio Kier- ski archidiacono Pczeuensi, Iohanne Skrzetuszewski, Iacobo Dziaduski suf- fraganeo, Michaele Skrzetuszewski, Petro Coneczki, Stanislao Staroski, Iohanne Przespolewski, Magistro Benedicto Herbesto prelatis et canonicis ad sonum campanae capitulariter congregatis in meique notarii publici et testium infrascriptorum ad hoc specialiter vocatorum et rogatorum pre- sentia constitutus personaliter venerabilis Albertus Rudniczki canonicus Poz- naniensis, [procurator legitimus Reuerendi domini Iohannis Cochanowski] prout de sue procurationis onere plenam fecit fidem tenens et habens suis in manibus litteras institucionis sub titulo et sigillo Reuerendi domini Fran- cisci Wysoczki, cantoris canonici vicariique in spiritualibus et officialis ge- neralis Poznaniensis, ad preposituram Ecclesie Cathedralis Poznaniensis per liberam resignationem Reuerendi domini Petri Miskowski decani Cra- couiensis etc. eiusdem prepositure ultimi possessoris vacantem ad presen- tacionem Sacrae Regiae Mtis de persona eiusdem Reuerendi domini. Iohannis Kochanowski prepositi Poznaniensis [Secretarii sacrae Regiae Mtis] 1) factam, quarum litterarum vigore prefatos dominos prelatos et ca- nonicos Ecclesie Cathedralis Poznaniensis prefatus dominus Albertus Ru- dniczki canonicus Poznaniensis predicti domini Iohannis Kochanowski pro- curator monuit et requisiuit, quatinus ipsi domino principali suo eiusdem prepositure modo premisso vacantis possessionem realem et actualem omniumque iurium et pertinentiarum ad eandem quomodolibet ex antiquo spectantium traderent, eumque in confratrem eorum reciperent, stallum in choro, locum et vocem in capitulo cum plenitudine iuris canonici assignan- tes; quiquidem domini prelati et canonici eisdem litteris institucionis et inuestiturae susceptis et perlectis, recepto ante omnia de nobilitate dicti domini Iohannis Kochanowski prepooiti per testes idoneos videlicet vene- l) Tytuł ten wypisany jest nie w tekscie, ale w nagłówku.

. rabiles dominos Petrum Coneczki, Albertum Rudniczki canonicos Pozna-nienses ac nobiles Andream Roczki de terra Sandomiriensi et Georgium Geszewski sufficienti testimonio, qui mediis eorum iuramentis corporalibus, per dictos venerabiles dominos Petrum Coneczki, Albertum Rudniczki ca-nonicos ad sancta dei Ewangelia, per nobiles vero Andream Roczki et Georgium Geszewski ad imaginem crucifixi saluatoris nostri prestitis, testi-ficati sunt deposueruntque memoratum dominum Iohannem Kochanowski prepositum ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videiicet Petro Kochanowski iudice Sandomiriensi de armis Corui in campo rubeo anulum in rostro deferentis et Chabdang albi in simili campo; matre uero Anna Bialaczewska de armis Odrowąsz bialli in campo rubeo, et leonis capite cum fauce aureo et flamma in campo glauco alias modrim, recepto insuper a prefato domino pro-curatore dicti domini prepositi Posnaniensis de obseruandis statutis et consuetudinibus istius Ecclesie solito corporali iuramento ac decem marcis pecuniarum loco iocundi ingressus pro cappa ad ecclesiam comparanda, ipsum dominum Iohannem Cochanowski in persona procuratoris sui supra-scripti ad dictam preposituram premisso iam modo vacantem ac in con-fratrem eorum receperunt, stallum in choro, locum et vocem in capitulo cum plenitudine iuris canonici necnon omnium et singulorum pronentuum fructuum, censuum, villarum, decimarum et aliarum quarumcunque obuen-tionum ad dictam preposituram Poznaniensem quomodolibet spectantium et pertinentium realem et actualem possessionem tradiderunt et assigna-uerunt, super quibus omnibus et singulis predictus procurator Domini pre-positi recepti peciit a me notario publico unum vel plura instrumentum seu instrumenta, et hoc presens receptionis et installacionis publicum in-strumentum dari et confici. Acta sunt hec Poznanie anno, indictione, pontificatu, mense, die, hora, loco, quibus supra presentibus honorabilibus ac nobilibus dominis Mathia a Golaiewo, Blasio a Kleczko vicariis ecclesie Cathedralis Poznaniensis et Iohanne Gaiewski, Nicolaoque Bilinski, necnon aliis testibus quam plurimis circa premissa vocatis et rogatis 1). In capitulo Poznaniensi (d. 16 Martii 1564). 393. (Lib. Install. I fol. 1430)... Domini prelati et canonici... recepto super nobilitate Alberti Nininski per testes idoneos videlicet nobiles dominos Albertum Lowenczki, Albertum Sziekierzeczki, Jacobum Lowenczki et Jacobum Gembiczki sufficienti testimonio, qui deposuerunt 1) Kochanowski zatrzymał godność proboszcza kapituły Poznańskiej aż do r. 1574. — Następcą jego byt Jan Powodowski dotychczasowy scholastyk, którego installacya na probo-stwo zapisane jest pod dniem 2 czerwca 1574. (Lib. Install. I fol. 203) . . Reuerendus pater dominus Iohannes Powodowski Scholasticus Poznaniensis. . habens suis in manibus litteras institutionis sub titulo et sigillo Reuerendissimi in Ghristo patris et Domini domini Adami Go-narski de Gobylino dei gracia Episcopi Poznaniensis de data in Gziasym die prima eiusdem mensis ad preposituram Ecclesiae Gathedralis Poznaniensis per liberam resignacionem reue-rendi domini Iohannis Kochanowski eiusdem prepositure ultimi et immediati possessoris vacantem ad presentacionem sacre Regie Mtis ipsius prepositure veri, unici et legitimi pa-troni et collatoris obtentas in personam suam. . dominos prelatos et canonicos requisiuit, quatinus se ad preposituram Poznaniensem modo premisso vacantem reciperent; quiquidem domini eundem reuerendum dominum Iohannem Powodowski ex scholastia ad preposituram Ecclesie Cathedralis Pornaniensis receperunt...

dominum Albertum Nininski ex utroque parente nobili legitime procreatum esse, patre videlicet nobili Andrea Nininski de Lowenczino de armis Nalecz et Nauis; matre vero Helena Chibska de armis Jastrzebiecz alias Gabata (s) cum cruce et Habdaniecz... eundem... in confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 2 Aprilis 1565). 394. (Lib. Install. I fol. 145)... Domini prelati et canonici... rece- pto super nobilitate domini Georgii Rosnowski per testes idoneos videlicet nobiles dominos Johannem Biallosliwski, Andream Prziliepski, Johannem Bobolieczki et Stanislaum Manieczki sufficienti testimonio, qui... deposuerunt dominum Georgium Rosnowski ex utroque parente nobili legi- time procreatum esse patre videlicet nobili Johanne Rosnowski de armis Jastrzebiecz alias babata cum cruce, et Nauis; matre vero Gathe- rina Conarska de armis Habdaniecz et Nauis... eundem... in confra- trem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 6 Junii 1565). 395. (Lib. Install. I fol. 146)... Domini prelati et canonici... recepto super nobilitate Hyeronimi Powodowski per testes idoneos videli- cet generosos dominos Baltazarum Strzesminski de Trczianka iudicem terrestrem Poznaniensem et maioris Polonie generalis capitaneatus vacantis administratorem surrogatum, Joachimum Kamienski vicecapitaneum Pozna- niensem, Andream Zlowoczki capitaneum Buccowiensem et Stanislaum Manieczki notarium consistorii Poznaniensis sufficienti testimonio, qui... deposuerunt, dominum Hyeronimum Powodowski ex utroque parente no- bili legitime procreatum esse patre videlicet nobili Laurentio Powodowski de armis Nauis, et (acerui) Samsonis leonem discerpentis, ma- tre vero Ursula Camienska de armis Nalecz, et dracone in trzipola in campo rubeo... eundem... in confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 29 Octobris 1566). 396. (Lib. Install I fol. 149)... Domini prelati et canonici... recepto super nobilitate domini Johannis Conarski prepositi sancti Martini intra muros ciuitatis Cracouiensis per testes idoneos videlicet venerabilem et nobiles dominos Simeonem Chabelski canonicum Poznaniensem, Nicolaum Slupski capitaneum clauis Poznaniensis, Franciscum Falenski factorem cla- uis Mlodoiewo tenutarium Episcopatus Poznaniensis, et Nicolaum Losczin- ski de Podgorze, sufficienti testimonio, qui... deposuerunt... dominum Johannem Conarski ex utroque nobili parente procreatum esse patre vide- licet Petro Conarski, de armis Chabdank et Plomienczik hoc est capite leonis et ex fauce sua flammam ignis exiligentis habentem, matre vero Elizabethe Kielbaszianka Goslawska de armis Nalancz et Srzeniewa... eundem... in confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 5 Martii 1567). 397. (Lib. Install. I fol. 150)... Domini prelati et canonici... rece- pto super nobilitate domini Sigismundi Mlodzieczki per testes ido-

neos videlicet reuerendum dominum Jacobum Dziaduski dei gracia episco-pum Enensem canonicum et suffraganeum Poznaniensem et nobiles Nico-laum Bilinski notarium consistorii, Nicolaum Pothanski seruitorcm Reue-rendissimi domini Episcopi Poznaniensis et Stanislaum Piruski seruitorem generosi domini Andreae comitis a Gorka, sufficienti testimonio, qui... deposuerunt dominum Sigismundum Mlodzieczki ex utroque parente nobili legitime procreatum esse, patre videlicet Hypolitho Mlodeczki de armis Oslaglowa et Nalecz; matre vero Barbara Vrzazowska de armis Odrowąsz id est sagitta cum cruce, et Janina hoc est Dwie pole iedno biale, drugie modre w polu czirwonym.. . ipsum... in confratrem eorum rece-perunt... In capitnlo Poznaniensi (d. 24 Julii 1567). 398. (Lib. Install. I fol 151 1). In nomini domini Amen. Noverint uniuersi et singuli presens publicum instrumentum inspecturi, lecturi et audituri, quod anno domini Millesimo quingentesimo sexagesimo septimo, indictione decima, pontificatus sanctissimi et beatissimi in Christo patris et domini domini Pii diuina prouidencia Papae quinti feliciter moderni, anno ipsius coronationis secundo die Iouis vigesima quarta mensis Julii veniens magnificus dominus Stanislaus Sandiuogius a Czarnkow Regni curie Sacre Regie Mtis refferendarius, Drahiniensisque capitaneus de curia et domo propria commendoratus sui Poznaniensis ad Ecclesiam Cathedralem Poznaniensem equo insidens armatus, catafractus et binis co-mitatus pueris equis insidentibus, arma et cetera insignia militaria gestanti-bus, magnifice et splendide exornatis, comitante preterea decenti et nume-rosa seruitorum suorum armatorum equis insidentium et omni necessario bellico apparatu instructorum caterua; interque duos illustres et magnificos dominos Lucam comitem a Gorka Poznaniensem capitaneum, Iohan-nem a Barsczino Krothowski Iuniwladislauiensem palatinos medius equitans precedentibus et stipatus reliquis multis tam ex senatorio, quam do-minorum et equestri ordine dominis, amicis, consanguineis et necessariis suis ibique ante templum equis, omnique illorum comitatu armatorum reli-cto et iisdem armis, ut equo insidebat, indutus in dictam Ecclesiam Cathe-dralem ingressus ac in Reuerendorum ac venerabilium dominorum Iacobi Dziaduski Episcopi Enensis et suffraganei, Francisci Wyszoczki cantoris canonici vicariique in spiritualibus et officialis generalis Poznaniensis, Laurentii Kiersky, archidiaconi Psczeuensis in Ecclesia Poznaniensi, Alberti Rudniczki cancellarii Reuerendissimi domini domini Adami Conarski dei gracia Episcopi Poznaniensis, Michaelis Skrzetuszewsky, Petri Koneczki, Bartholomei Siekierzeczki, Andree Staresky, Iohannis Rzeskowsky, Iacobi Lanczki, Benedicti Herbesti praelatorum et canonicorum Ecclesiae Cathe-dralis Poznaniensis hora terciarum dicti diei in loco capitulari in prefata Ecclesia capitulum facientium ad de negociis ipsius Ecclesie tractantium atque mei notarii publici ad infrascripta per predictum reuerendum domi-num Franciscum Wiszoczki cantorem, canonicum vicariumque in spirituali- l) Nagłówek nad tym aktem brzmi: „Receptio Magnifici D. Stanislai Czarnkowski Refferendarii Sacrae Regiae Mtis ad Comendoratum S. Johannis ante Poznaniam". Na-stępcą Stanisława Czarnkowskiego był na tej godnosśi Adam Gzarnkowski, którego recepcyi jednak w księdze Installacyi nie znajdujemy. Gdy zaś Adam wszedł w r. 1586 w związki małżeńskie, nadal król Stefan Batory godność komandatora Stanisławowi Sobockiemu. (Lib. Install. I fol. 247—250; akt z 12 Maja 1586 r.) Tego zaś następcę był „Nicolaus Wolsk de Podchaice Ensifer Regni Poloniae capitaneus Krzepiciensis" (akt z 29 Października 1589; ibid. fol. 2620—264), po którego ustąpieniu uzyskał tę godność Feliks Wojanowski (tak z 9 kwietnia 1601 ibid. fol. 197°—300).

bus et officialem generalem Poznaniensem tamquam suae Reuerendae Pater-nitatis et causarum scribam specialiter vocati et deputati testium infrascri-ptorum ad infrascriptum rogatorum et uocatorum persen[tia] constitutus personaliter Magnificus dominus Stanislaus Sandiuogius a Czarnkow Regni curiae Sacrae Regiae Mtis Refferendarius, Drahiniensis capitaneus et Co-mendator Poznaniensis certas litteras Regiae Mtis collacionis et donacionis Commendoratus Poznaniensit sanas, saluas, integras, non viciatas neque suspectas sub titulo et sigillis eiusdem Regiae Mtis in zonis serici rubri appensis manusque propriae eiusdem Mtis Regiae subscripcione primo et ante omnia exhibuit et obtulit; quarum litterarum tenor de verbo ad ver-bum sequitur et est talis; «Sigismundus Augustus dei gratia Rex Poloniae Magnus Dux Lithuaniae, Russiae, Prussiae, Mazoviae, Samogi-tiaeque etc. dominus et heres significamus tenore presencium, quorum inte-rest, uniuersis et singulis, harum notitiam habituris ea extitisse merita pre-clare et prevetuste familiae Czarnkouianae, que tam domi, quam foris, tam pace, quam bello prestans, clara et insignis in primis ob virtutem et res preclare magnoque animo gestas in Republica Regni huius fuit, ut propterea magna illius a maioribus nostris ratio habita semper fuit, et cum nunc etiam generosi Stanislai Sandiuogii Czarnkowski Secretarii nostri ex ea ipsa familia prognati non minor fides. studium et obseruantia in nos sit, quam que olim auorum, parentis maiorumque illius in maiores nostro Reges Poloniae fuit, qui iam ita de nobis et Republica nostra meretur, ut nostro iudicio dignissimum se exhibeat, qui cum dignitate ac virtute maio-ribus suis non sit inferior iisdem fortunarum atque amplitudinis accessioni-bus a nobis per omnem occasionem ornetur, quibus maiores sui illustres ornatissimique fuerunt, ut non modo fauoris et gratiae nostrae in eum omnibus cognita extent testimonia, sed ipse quoque liberalitate nostra in-citatus de nobis ac Republica nostra magis ac magis mereri non desistat; cumque nullam aliam hoc tempore eius ornandi occasionem habeamus no-bis oblatam, quam ut comendoratum Poznaniensem per generosum Sta-nislaum Mazik dapiferum Cracouiensem tentum et possessum, nunc uero ipso facto vacantem eidem daremus; ideo de matura nostra delibe-racione ex certa sciencia benigne ac prompto animo eundem comendora-tum Poznaniensem ipsi generoso Stanislao Sandiuogio Czarnkowsky Secre-tario nostro donamus et conferimus ad vitae ipsius extrema tempora cum omni iure, dominio, proprietate, prerogatiuis, libertatibus et cum omni-bus, ac singulis bonis, attinentiis, pertinentiis, quemadmodum tum antiqui-tus, tum per modernos comendatores siue eius possessores tentus, habitus et possessus est, tam cum omnibus utilitatibus, prouentibus, obuencionibus uniuersis, quocunque nomine vocitentur et appellentur, nullis omnino exce-ptis et exclusis aut pro nobis vel alio quoque reseruatis ita ut generalitas specialitati et e contra in nullo deroget, tenendum, habendum, possiden-dum et eo ad vitae eius tempora extrema realiter et cum effectu utrifuen-dum pacifice, promittentes verbo nostro Regio pro nobis et Serenissimis successoribus nostris, quod hanc nostram predicti comendoratus collacio-nem modo premisso factam nos semper ratham, gratam et firmam habi-turi sumus, neque reuocaturi, neque cuipiam in contrarium litteras sub quacunque forma, stilo, modo verborum ex quacunque racione super eam daturi sumus; quodsi vero aliquod istius modi per obliuionem aut ex ali-qua racione datum fuerit, id irritum et nullius ualoris esse uolumus et de-cernimus, dantes iam illi exnunc, prout extunc et econuerso realem et actu-alem intromissionem et possessionem per eum quocunque tempore appre-hendendum et accipiendum, mandantes omnibus et singulis generaliter

uniuersis ut ui et auctoritate presencium eundem generosum Stanislaum Sandiuogium Czarnkowski pro uero et legitimo comendatore Poznaniensi habeant et de prouentibus omnibus et singulis, uti premissum est, ac bono- rum possessione et obedientia ei respondeant non expectatis etiam aliis litteris nostris et aliter pro fide sua et gratia nostra omnino non facturi. In cuius rei fidem firmiusque et euidentius testimonium sigillum no- strum annulare presentibus et subappensum; quas manu etiam nostra sub- scripsimus. Datum in conuentu regni nostri generali Warschauiensi die nona mensis Aprilis anno domini Miliesimo quingentesimo sexagesimo quarto, Regni nostri anno trigesimo quinto. Sigismundus Agustus Rex sub- scripsit». — Aliarum litterarum is tenor: «Sigismundus Augustus etc. Notum et testatum esse volumus, quibus expedit uniuersis eorum noticiam habituris, quod cum asperrime, utile et necessarium tum inprimis pium et honestum in omni Republica sit, ut virtutis sua semper habeatur racio verosque ac honestissimos labores sua digna subsequantur praemia, ideo merito prudentique consilio ab principibus obseruari debere, ut quo- rum virtus manifesta sit laboresque utiles et principibus ipsis et reipublicae necessarii, eos ut beneficiis ornent ornentque, virtutis enim premium crescere necesse est Proinde generosi Stanislai Sandiuogii a Czarnkow Secretarii no- stri singularis erudicio ac industria et in nos studium, fides ac obseruancia nobis perspecta alacritas uero et perpetua perseuerantia in obeundis nostris tum Reipublicae negotiis maxime nobis commendata, dexteritas item ac inprimis, virtus et a nobis et uniuersis clara et probata, varia illustriaque merita parentis eius viri optimi et in diuum parentem patruumque nostrum tum auorum reliquorumque maiorum illius in preclarissimos antecessores nostros ac Rempublicam Regni huius antiquitus pro uariis necessitatibus proque fortunae mutatione collata et singulari constantia animoque prae- stita luculenter exequens (s) digna nobis est visa, ut eius a nobis magna ha- beatur ratio; sed cum pro presenti occasio nulla sese offerebat alia, quam ut Comendoriatus Poznaniensis collacionis nostrae, in eum beneuolentiae, propensionis ac clementiae extet aliquod indicium testimoniumque, quan- doquidem in maioribus pro tempore et occasionibus sese offerentibus non grauatim et libenter illi gratificaremur, eum itaque comendatoriatum Pozna- niensem domus scilicet Iohannis Hierosolymitani extra muros Cathedralis et ciuitatis Poznaniensis per generosum Stanislaum Mezik Dapiferum Cra- couiensem tentum et possessum nunc vero ipso facto vacantem, quemad- modum et antea sic et nunc quoque de matura nostra deliberacione et ex certa scientia nostra ac plenitudine auctoritatis et facultatis nostrae Regiae eidem generoso Stanislao Sandiuogio a Czarnkow Secretario nostro damus, conferimus, donamus, et tradimus ad vitae ipsius extrema tempora crean- tes iam exnunc eum, pronunciantes et promulgantes, verum et legitimum esse comendatorem, quemadmodum ui et auctoritate presencium pronun- ciamus, promulgamus et decernimus per ipsum praefatum Comendoriatum cum omni iure, dominio et proprietate, prerogatiuis, libertatibus quibusuis et cum omnibus et singulis bonis, fundis et possessionibus, attinentiis, per- tinentiis, quemadmodum cum antiquitus, tum nunc per modernos commen- datores siue illius possessores tentus, habitus et possessus est; tum cum omnibus utilitatibus et singulis prouentibus, obuencionibus et redditibus uniuersis, quocunque nomine vocitentur et appellentur, nullis omnino exce- ptis et exclusis, aut pro nobis vel alio quoque reseruatis ita, ut generalitas specialitati efc econtra in nullo deroget, includentes generalitatem specialitati et specialitatem generalitati tenendum, habendum, possidendum et eo ad uitae eius extrema tempora realiter et cum effcctu pro beneplacito pacifice uti-

fruendum. Promittimus preterea verbo nostro Regio pro nobis et Serenis-simis Successoribus nostris, quod hanc nostram predicti commendoratus collacionem modo premisso factam nos semper iam in omnibus clausulis ratham, gratam atque firmam habituri sumus neque quoquam modo eam labefacturi aut reuocaturi, neque unquam in contrarium litteras sub qua-cunque forma, stylo et modo verborum et ex quacunque ratione super eundem comendoriatum laturi sumus, quod si uero aliquid istius modi per obliuionem aut ex aliqua alia racione datum alicui fuerit, id irritum et nullius valoris esse uolumus et decernimus hac nostra sententia semper mediante, ita ut si aliquis etiam in possessionem eiusdem comendoriatus quoquo modo per occasionem litterarum nostrarum vel quovis alio facto irrepserit, eum nos auctoritate nostra possessione amoturos pollicemur, dantes iam illi exnunc prout extunc et econverso realem, actualem et effcctiuam totius et integri Comendoriatus, ut premissum est, intromissionem et liberam coniunctamque possessionem per eum quocunque tempore apprehendendum, acceptandum et accipiendum, mandantes omnibus et singulis, ut ui et auctoritate pre-sentium prefatum generosum Stanislaum SandiuOgium Czarnkowski pro vero et legitimo Comendatore Poznaniensi habeat, ac de prouentibus omnibus et singulis, ut premissum est. et bonorum libera possessione ac obedientia ei respondeant non expectatis aliis litteris nostris, aliter pro fide sua et gracia nostra omnino non facturi. In cuius rei fidem et testimonium sigillum nostrum presentibus et subappensum. Datum Petricouie die vigesima sexta Mensis Octobris anno domini Millesimo quingentesimo sexagesimo quarto Regni vero nostri anno trigesimo quinto. Sigismundus Augu-stus Rex subscripsit". — Tertiarum litterarum tenor est talis: Sigis-mundus Augustus etc. Significamus tenore presencium, quorum interest uniuersis et singulis, harum notitiam habituris, eam esse in gene-roso Stanislao Sandiuogio Czarnkowski Secretario nostro et Capitaneo Drahiniensi indolem virtutis, eam quoque dignitatem tum et grauitatem et erga nos fidem, tum in rebus agendis summam dexteritatem, ut omnia pro meritis suis premia expectare eum a nobis maxime conueniat; ac, ad nos quod attinet, tanta est semperque fuit nostra erga illum gracia, ut sepius nobis occasio, quam voluntas ad eum ornandum et pro virtute, singularibusque meritis remunerandum defuerit. Nunc itaque, ut aliquando tandem nostre beneficentie gratiaeque atque adeo sue virtutis dignitatisque atque fidei fructum a nobis senciat ad officium Refferendariatus, quod ipsi optima et ultronea voluntate et maturo iudicio benigne contulimus, insuper comendoriatum Poznaniensem Domus sancti Iohannis, ut uocant, Hierosoli-mitani libera cessione atque in manus ipsius sufficienti et plenaria resigna-tione generosi Stanislai Mezhik Dapiferi terrae Cracouiensis et capitanei nostri Sandeciensis addendum esse putauimus; quemadmodum iure illius optimo ob uirtutem, dexteritatem et fidem innitentes prioribus litteris nostris desuper ipsi per nos beneuole et liberaliter largitis et concessis, quas in robore conseruamus et eas rathas, gratas ac in toto firmas habe-mus et semper habituri sumus, ipsi conferimus, et eum iam verum legiti-mum et indubitatum comendatorem Poznaniensem esse uolumus, dicimus et declaramus ac auctoritate nostra Regia creamus, instituimus et renun-tiamus dantes illi prefatum Comendoriatum cum omni eius iure, dominio et proprietate omnibusque et singuhs utilitatibus, fructibus, prouentibus emolumentis uillisque antiquitus ad ipsum spectantibus et pertinentibus nullis penitus exceptis pro nobisque uel aliquo subditorum nostrorum aliquibus, una aut pluribus, reseruatis cumque omnibus attinenciis ibidem ex antiquo spcctantibus, que nunc sunt et in posterum humana industria

parari ;poterunt, quocunque nomine nuncupentur et vocitentur, cumque omnibus prerogatiuis, libertatibus atque immunitatibus, ita ut generalitas specialitati et specialitas econuerso premissorum omnium generalitati in nullo deroget, tenendum, habendum, et possidendum ac utendum fruen-dumque ad vitae illius extremum tempus; promittimusque uerbo nostro regio pro nobis et Serenissimis successoribus nostris, quod quam diu pre-dictus generosus Stanislaus Sandiuogius Czarnkowski superstes fuerit, eum ipsum commendoriatum ex eius possessione non sumus amoturi, quin neque ipso uiuente cuiquam hominum eundem vel in tota [vel] in eius quapiam parte sumus concessuri, sed totum et vniversum in ipsius possessione pacifica et quieta relicturi manutenturique; quequidem predicti commen-doriatus possessio ad ea, que nunc habet, officia, queque deinceps est habiturus siue dignitates siue officia a nobis obtinenda et obtenta nichil eidem generoso Stanislao Sandiuogio Czarnkowski obesse poterit, nec de-bebit, quin ea copulate tenere possit et valeat, quin imo quecunque accessio deinceps futura est, eam legitime atque optimo iure ipsi euenturam esse presentibus declaramus nullis litteris seu rescriptis tam nostris priuatis, quam ex cancellaria nostra obtentis seu obtinendis constitutionibus consue-tudinibusue a quopiam allegatis uel allegandis in contrarium obstantibus, quae si quando contra hanc concessionem nostram emerserint, eas nullius roboris ac momenti esse foreque perpetuo decernimus; quamobrem omni-bus et singulis, cuiuscunque status, dignitatis, condicionis atque officii, subditis nostris, quorum interest, intererit, vel quouis modo interesse poterit, notum, manifestum id facimus mandantes serio, ut commemoratum generosum Stanislaum Sandiuogium Czarnkowski curiae nostrae Refferen-darium, capitaneum Drahiniensem pro vero legitimoque et per nos aucto-ritate et superioritate nostra dato et renunciato commendatore Poznaniensi habeant ipsisque de loco, honoribus, prerogatiuis, libertatibus et immuni-tatibus ipsius prouideant prouiderique curent, pro gratia nostra et debito officii sui secus non facturi. In quorum omnium et singulorum premissorum fidem, robur et euidentius testimonium praesentes manu nostra subscriptas sigillo nostro maiori communiri mandauimus. Datum Warschauie die vigesima tertia mensis Iunii, feria videlicet secunda in vigilia sancti Iohan-nis Baptiste, anno domini Millesimo quingentesimo sexagesimo septimo, Regni uero nostri anno trigesimo octauo. Sigismundus Augustus Rex subscripsit". — Quibusquidem litteris sic in presentia prefatorum dominorum Praelatorum et Canonicorum, tum aliorum spectabilium, magni-ficorum et generosorum dominorum ibidem existencium exhibitis et publice lectis, exhibuit etiam mandatum ad magnificum dominum Iacobum de Ostrorog Capitaneum Maioris Polonie generalem, tum et aliud ad subditos uniuersos totius Comendoriatus Poznaniensis sigillo maiori toto et integro eiusdem Mtis Regiae debite obsignatum et nulla in parte sui cassatum aut uiciatum uel suspectum cum recognicione officii prefati Capitanealis de facta reali et actuali intromissione • possessionisque apprehensione nemine contra dicente, quorum mandatorum illa est series et tenor: „Sigismun-dus Augustus etc. Magnifico domino Iacobo de Ostrorog Maioris Polonie capitaneo nostro generali sincere nobis dilecto gratiam nostram regiam. Magnifice sincere nobis dilecte, ob egregia erga nos generosi Sta-nislai Sandiuogii a Czarnkow curiae nostrae Refferendarii capitaneique Drahiniensis merita singularemque fidem ac dexteritatem, quam sepius in rebus nostris perficiendis declarauit, contulimus ipsi comendoriatum Poz-naniensem per liberam resignacionem generosi Stanislai Mezik dapiferi Cracouiensis vacantem; quare ut eius possessionem cito apprehendere Archiw. kom. hist t. IV. 54

possit, sinceritatatem tuam hortamur ac requirimus, cum primum presenti-bus nostris fuerit requisita, ut ex officio et pro interesse suo eundem Comendoriatum in manus prefati generosi Stanislai Sandiuogii Czarnkowski det in possessionemque realem et effectualem intromittat obedientiamque ipsius subditis omnibus et singulis fieri mandet, pro gracia nostra secus non fecerit Sinceritas tua. Datum Warschouiae die vigesima tertia mensis Iunii anno domini Millesimo quingentesimo sexagesimo septimo Regni vero nostri anno Trigesimo octauo». — «Sigismundus Augustus etc. Vniversis et singulis villarum comendoriatus Poznaniensis subditis et incolis notum testatumque facimus per presentes nos ob egregia in nos merita, que generosus Stanislaus Sandiuogius a Czarnkow Curiae nostrae Reffe-rendarius et capitaneus noster Drahiniensis nobis et Reipublicae nostre sub summa fide et dexteritate prestitit, contulisse eidem comendoriatum Poznaniensem per liberam resignacionem in manus ipsius a generoso Sta-nislao Mezik Dapifero Craaouiensi factam, uacantem. Quamobrem manda-mus vobis grauis indignationis et animadversionis nostrae penam commi-nantes, ut praeter prefatum generosum Stanislaum Sandiuogium Czarn-kowski neminem alium Comendatorem Poznaniensem vel agnoscetis, vel habeatis, sed hinc tamquam vero legitimoque et hereditario suo domino omnem fidem, subiectionem atque obedientiam prestatis. Datum War-schouiae die vigesima tertia mensis Iunii anno domini millesimo quingentesimo sexagesimo septimo Regni uero nostri anno trigesimo octauo». — Postea exhibuit et tradidit mandatum Sacrae Regiae Mtis debite obsignatum et manu Mtis Regiae propria subscriptum saluum, non uiciatum, integrum et legitimum ut superiora, cuius mandati, haec quae sequuntur verba sunt: «Sigismundus Augustus etc. Reuerendissimo in Christo Patri domino domino Adamo Conarski Episeopo necnon vene-rabilibus praelatis, canonicis totique capitulo Ecclesiae Cathedralis Pozna-niensis sincere deuoteque nobis dilectis gratiam nostram Regiam, Reue-rende in Christo pater et venerabiles sincere deuoteque nobis dilecti; ob egregia erga nos generosi Stanislai Sandiuogii a Czarnkow curiae rostrae Refferendarii et capitanei Drahiniensis merita singularemque fidem ac dexteritatem, quam sepius in rebus nostris perficiendis declarauit, contu-limus ipsi commendoriatum Poznaniensem per liberam resignacionem ge-nerosi Stanislai Mezik dapiferi Cracouiensis illiusque commendoriatus ultimi et immediati possessoris vacantem; quare ut eius possessionem cito appre-hendere possit, sinceritatem et deuociones uestras hortamur ab eisdemque requirimus, ut commemoratum generosum Stanisiaum Saudiuogium Czarn-kowski pro vero legitimoque comendatore Poznaniensi agnoscant et ha-beant eidemque de loco, honore, prerogatiuis et prouentibus solitis, quos ad hanc functionem et protectionem Ecclesiarum vestrique defensionem attinet, prouideant prouiderique sinceritates et deuociones uestrae curent, subditis vero Comendoriatus predicti, serio et seuere precipientes, manda-mus sub grauis nostrae indignationis pena, ut neminem alium preter ipsum generosum Stanislaum Sandiuogium Czarnkowski comendatorem Poznanien-sem agnoscant ipsique omnem obedientiam tanquam domino suo heredita-rio prestent, illudque, quantum eisdem competierit, omnino prouidenter curent pro gratia nostra. Datum Warschouie vigesima tertia Iunii anno domini Millesimo quingentesimo sexagesimo septimo. Regni nostri trige-simo octauo. Sigismundus Augustus Rex subscripsit.» — Quibus omnibus sic, ut premissum est, factis et gestis peciit Reuerendum dominum Franciscum Wyssoczki aliosque praelatos et canonicos Ecclesiae praefatae, ut secundum iura et consuetudines diu conseruatas et continuatas pro

debito suo premissa mandata exequerentur. Reuerendus itaque dominus Officialis cum ceteris dominis prelatis et canonicis mutua inter se habita deliber cione, visis, lectis et debite examinatis ac omnibus bene perpensis literis prenominatis, se in toto voluntati et mandato Mtis Regiae ac de-bito suo satisfacturos benevole et libenter obtulerunt; quemadmodum in instanti in sui capitulari residentia praefatum Magistrum dominum Stani-slaum Sandiuogium a Czarnkow pro vero et legitimo commendatore Poz-naniensi tamquam militem Sepulchri domini Hierosolimitani ordinis sancti Iohannis professionis Militiae Rhodianae siue Maltensis susceperunt et eum prout protectorem et defensorem sui totiusque Ecclesiae et diocesis esse declarauerunt et pronunciauerunt, quem sic per praefatos dominos pa-latinos ad chorum Ecclesiae Cathedralis eiusdem ductum sequuti, stallum tanquam protectori et defensori comendoriatus racione proteccionis et de-fensionis de iure et antiqua consuetudine debitum assignauerunt, in quo sic stante ex utroque latere a dominis palatinis eidem astantibus galeam deauratam Reuerendus dominus officialis primum ei in manus porrexit et tradidit, gladium item et calcaria deaurata accingi iussit his verbis usus: «Magnifice Domine et strenue miles, haec insignia et certa monumenta professionis tuae Militaris tibi trado adiungendo ea omnia torqui collo tuo suspenso, quae te declarant et demonstrant, declarare et demonstrare ubique gentium debent equitem auratum et militaris ordinis virum, a nobisque ea condicione non autem racione status spiritualis seu clericalis, ad quam Dominacio vestra non est obligata, receptum et decla-ratum. Itaque indutus sis armis et decoratus istis insigniis militaribus tam-quam Sepulchri domini Hierosolimitani, et predicte Rodiane siue Maltensis Militiae ordinis Iohannis miles, memineris tuae istius vocationis professio-nisque, ut semper eisdem armis contra infideles barbarasque gentes et tyrannos ac hereticos, pro deffensione et tutella sacrosanctae et Ortho-doxae fidei Ecclesiaeque catholicae et Christifidelium, cuius insigne tro-pheum Crucis sanctae scilicet geris, pro proteccione patriae et seruitio Serenissimae Regiae Mtis, domini nostri clementissimi, strenue, audacter semper et ubique et animose utaris dei nomine et eius protectione suf-fultus. Non tradimus enim tibi Ecclesiastica insignia ut ornamenta, dalmu-tiae, cassulae et reliqua, quae viris Ecclesiasticis et spiritualibus racione professionis et ordinis eorum spiritualis traduntur et tradi necesse est, sed illa, quae tuae vocationis et ordinis ipsissima sunt fundamenta; trado praeterea tibi gladium strictum et euaginatum tanquam protectori et defensori nostro, pro quo te agnoscimus et recipimus. De quibus omnibus et singulis et quod praedictus magnificus dominus Sandiuogius a Czarn-kow pro homine militari protectore et deffensore nostro a nobis, non pro aliquo clerico aut persona spirituali receptus et agnitus est, tam coram nobis, Magnificis dominis palatinis et ceteris una astantibus solemniter protestor». His omnibus sic, [ut] praemissum est, peractis et absolutis, prae-dictus magnificus dominus Stanislaus Sandiuogius a Czarnkow cum solen-nitatibus ab eodem comitatu magnificorum dominorum Palatinorum et reliquorum dominorum amicorum et seruitorum suorum armatorum stipatus sese in curiam suam Commendoriatus Poznaniensis praefati recepit et contulit, super quibus omnibus et singulis praemissis praedictus Magnificus dominus Stanislaus Sandiuogius a Czarnkow a me notario publico debita cum instantia postulauit sibi unum vel plura, publicum vel publica instrumentum, quod sic premissa acta sint, dari et confici, atqu.e illud et illa ad acta capitularia de verbo ad verbum inscribi, ingrossari et acticari, a reuerendo venerabilique capitulo Poznaniensi admitti. Quod reuerendi domini praelati canonicique suo

et totius capituli nomine ob testimonium euidentius fieri eo ipso tempore et loco, ultro et beniuole admiserunt, et michi notario actorum praedicto-rum id exequi commiserunt et demandauerunt. Actum et datum anno, indictione, pontificatu, die, loco, hora et praesentibus quibus supra. Praesen-tibus etiam praedictis spectabilibus et magnificis, generosis, nobilibus domino Luca comite a Gorka Poznaniensi et Buscensi capitaneo, Iohanne Krothosky de Barczino Inowladislauiensi pallatinis, Alberto a Czarnkow Srzemensi et Kostensi, Alberto Sandiuogio a Czarnkow Santocensi ac Pisdrensi castellanis et capitaneis, Georgio de Lyathalicze pallatini de Poznania, Stephano Pothuliczki de Chodzyecz pallatini Brzestensis, Iacobo Rokoszewski subiudice Poznaniensi ac in Maiori Polonia teloneorum prae-fecto, Ioachimo Bukouieczki Surrogato et vicecapitaneo Poznaniensi, Iohanne de Ostrorog magnifici domini capitanei Maioris Poloniae generalis filio, Nicolao Myelynsky Gneznensi, Petro Byeganowski Pisdrensi burgrabiis, Ambrosio Pempowski de Poniecz, Nicolao Grzimulthowski, Martino Zdza-rowski, Alexandro Mokronosky, Casparo Ribienski, Koluczki, Iohanne Iarzina testibus ad premissa uocatis, tum et aliis multis ex utroque ordine fide et honore dignis presentibus astantibus et praernissa sic fieri publice et palam uidentibus et audientibus. S. N. Et quia ego Stanislaus nobilis Adami Manieczki, sacra auctori-tate apostolica notarius publicus et protunc causarum consistorii Poznanien-sis scriba ad presentem actum assumptus, Reuerendorum ac venerabilium dominorum praelatorum et canonicorum Poznaniensium capitulariter con-gregatorum requisicioni per memoratum Magistrum dominum Stanislaum Sandiuogium a Czarnkow Regni Curie S. M. R. Refferendorium Commen-datorem Poznaniensem vigore litterarum S. R. M., earundem exhibitioni, ad Commendoratum receptioni, stalli in choro racione Commendoratus et pro-teccionis cleri aliorumque omnium et singulorum iurium et pertinencium dicto Commendoratui ex antiquo spectantium assignacioni, alias contentis, supra descriptis una cum prenominatis testibus fui eaque sic fieri vidi et audiui; ideo hoc presens publicum instrumentum manu alterius notarii fideliter scriptum feci signoque et nomine et sigillo meis solitis commu-niui ac in librum Capitulare actum presentem inscripsi et ingrossaui roga-tus et requisitus. In capitulo Poznaniensi (d. 18 Augusti 1567). 399. (Lib. Install. 1 fol. 157)... Domini praelati et canonici... rece-pto super nobilitate domini Mathiae Domaraczki per testes idoneos videlicet venerabilem ac nobiles dominos Bartholomeum Siekierzeczki ca-nonicum, Nicolaum Slupski capitaneum bonorum episcopalium clauis Poz-naniensis, Hyeronimum Pradzinski et Iohannem Gaiewski notarium consi-storii Poznaniensis sufficienti testimonio, qui... deposuerunt dominum Ma-thiam Domaraczki ex utroque parente nobili legitime procreatum esse patre videlicet Petro Domaraczki prope Cobylin de armis Habdank et Nalęcz; matre vero Heduigi Malechowska de Malechowo a Dolsko de armis quoque Habdank et Nauis... recepto... a domino Rudnyczki canonico et procuratore eiusdem domini Mathie Domaraczki... corporali iuramento... quod principalis suus venerabilis dominus Mathias Doma-raczki canonicus in primo huc suo ad ecclesiam aduentum coram Dominis praelatis et canonicis in capitulo Poznaniensi articulorum fidei orto-doxae professionem facturus et in obedientia Romanae Ecclesiae

permansurus est iuxta Concilii Tridentini constituciones... ipsum dominum Domaraczki... in confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 9 Decembris 1567). 400. (Lib. Insiall. I fol. 159°)... Domini prelati et canonici... recepto super nobilitate domini Stanislai Kierski per testes idoneOs videlicet reuerendum Laurentium Kierski archidiaconum Pczewensem in ecclesia Cathedrali Poznaniensi et nobiles dominos Hieronimum Prudzenski, Petrum Radwanowski, Nicolaum Slupski capitaneum clauis Poznaniensis sufficienti testimonio, qui.. deposuerunt dominum Stanislaum Kierski ex utroque parente nobili legitime procreatum esse, patre videlicet Vincencio Kierski de armis Iastrzębiecz id est Podkowa cum cruce, et Leliwa id est ksiezycz cum gwiasda; matre vero Barbara Przeczslawska de armis car- pionis et barbati (s), id est Thopor,. eundem... in confratrem eorum rece- perunt... In capitulo Poznaniensi (d. 3 Februarii 1568). 401. (Lib. Install. I p. 161)... Domini prelati et canonici... recepto super nobilitate domini Stanislai Illowski sacrae Theologiae et utriusque iuris doctoris canonici Gneznensis per testes idoneos videlicet venerabiles et nobiles dominos Iacobum Lanczki, Iohannem Piotrowski canonicos Poznanienses, Iohannem Gaiewski et Nicolaum Bilinski consistorii Poznaniensis notarios sufficienti testimonio, qui... deposuerunt prefatum reuerendum dominum Stanialaum Illowski cano licum Gneznensem ex utro- que parente nobili legitime procreatum esse patre videlicet generoso do- mino Alexandro Illowski de armis Prawdzicz alias leonis ex muro, et Iastrzebiec id est babato cum cruce alias Bialla podkowa w polu modrim; matre vero nobili Anna Niscziczka de armis quoque Prawdzicz et Sulima id est orzel ze trzema kamienioma... eundem... ad prebendam et cancellaratum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 20 Junii 1568). 402. (Lit. Install. I p. 167)... Domini praelati et canonici... inhe- rendo statutis Regni ac bullae apostolicae necnon constitutionibus Concilii Tridentini de Doctoribus ad ecclesias maiores recipiendis etc. 1)... venerabilem dominum Stanislaum Szedzinski iuris utriusque do- ctorem in canonicum et confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 9 Octobris 1569). 403. (Lib. Install. I fol. 170)... Domini praelati et canonici... recepto sufficienti testimonio in scriptis de nobilitate domini Hyeronimi Smo- 1) Odpowiedni ustęp uchwał soboru Trydenckiego brzmi jak następuje: „Hortatur etiam sancta synodus, ut in prouinciis, ubi id commode fieri potest, dignitates omnes, et sal-tem dimidia pars canonicatuum in cathedralibus ecclesiis et collegiatis insignibus conferantur tantum magistris vel doctoribus, aut etiam lienciatis in theologia vel iure canonico". Sess. XXIV de Ref. c. 12.

gulieczki, clerici in minoribus ordinibus, per testes idoneos videlicet ve-nerabilem ac nobiles Sigismundum Mlodeczki canonicum Poznaniensem, Andream Bieganowski, Georgium Zadorski et Stanislaum Pianthkowski aulicos domini Episcopi Poznaniensis in Cziaszyn ad acta suae Reue-rendissime Paternitatis propter periculum pestis, que ad presens Poznanie vigebat, ex decreto suae Reuerendissime Ptis inductos, iuratos et examinatos atque ex manuali eorundem actorum sigillo eiusdem Rev. Ptis communitas in extractu misso, ubi per eosdem testes testificatum est, quod videlicet Hyeronimus Smogulieczki canonicus Poznaniensis ex utroque parente est nobilis legitime procreatus patre videlicet Petro Smo-gulieczki, qui patrem habuit nobilem Nicolaum Smogulieczki de armis Grzymala alias trzi wiesze; et matrem nobilem N. Lukowska de armis Topor; ex matre vero Hieronimus Smogulieczki prefatus Anna Iwinska de Tomicze, cuius parentes fuerunt generosus olim dominus Iohannes Iwinski succamerarius Poznaniensis de armis Nauis , et Barbara Chodziecka de armis quoque Grzymala alias trium turrium... ipsum... in confra-trem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 14 Februarii 1569). 404. (Lib. Install. I fol. 172)... Domini prelati et canonici... rece- pta probatione sufficienti per testes idoneos super nobilitate domini Adami Przeciszewski notarii in cancellaria sacrae Regiae, Mtis clerici in minoribus ordinibus constituti, inductos nobiles Iacobum Szobanski, Andream Przecziszewski, Andream Milewski et Marcum Smarszewski, qui... testificati sunt dominum Adamum Przeciszewski esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet nobili Nicolao Przeci- szewski de terra Plocensi, de armis Grzymala id est trium turrium et Boliesczicz, id est babata desuper cruce signata infra per medium sagittam habente; Matre vero Anna Mysszewska Cztanowna de armis similiter Grzymala et Lyszy id est sagitta per medium duas cruces... ipsum [in confratrem eorum] receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 4 Aprilis 1569). 405. (Lib. Install. I fol. 174)... Domini prelati et canonici. .. recepto corporali iuramento per testes idoneos et fidedignos de nobilitate domini Lucae Skarzinski... videlicet venerabiles Nicolaum Grochowski, Bartholomeum Siekierzeczki canonicos ad sancta Dei Euangelia et nobiles Nicolaum Slupski capitaneum clauis Episcopalis Poznaniensis Nicolaumque Bielinski notarium consistorii Poznaniensis... qui deposuerunt eundem do- minum Lucam Skarzinski ex utroque parente nobili legitime procreatum esse patre videlicet Nicolao Iohannide Skarzinski de armis Boncza id est Vnicorni in campo celestino alias wmodrim, et Pobozanicz id est babatum cum cruce; matre vero nobili Anna Andreae Glinski de armis Pobozanicz quoque, et pulkziezicza inter duas cruces... eun- dem... ad canonicatum et prebendam receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 7 Junii 1569). 406. (Lib. Install. I fol. 176)... Domini prelati et canonici... pro- batam habentes nobilitatem domini Francisci Krassinski praepositi

Plocensis, Gnesnensis et Cracouiensis canonici, Regni Poloniae Vicecancel-larii testimonio sufficienti pcr actum installationis de canonicatu Gneznensi sub sigillo venerabilis capituli Gneznensis ibidem exhibitum... [ipsum in archidiaconum Warszouiensem] et confratrem suum... receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 29 Septembris 1569). 407. (Lib. Install. I fol. 181)... Domini prelati et canonici... rece- pto de nobilitate venerabilis domini Andreae Bieganowski clerici in minoribus ordinibus constituti per testes idoneos nobiles Hieronimum Pran- dzinski, Albertum et Andream Stharoleskie ac Martinum Wyganowski pro- batione sufficienti... qui... testificati sunt ipsum dominum Andream Bie- ganowski ex utroque parente nobilem legitime progenitum patre videlicet Adamo Bieganowski de uilla Bieganowo districtus (?) de armis Grzimala id est trium turrium et Nalecz; matre uero Anna Przyborowska de uilla Prziborowo districtus Poznaniensis de armis Carpionis et Grzimala... ipsum... in canonicum et confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 11 Martii 1570). 408. (Lib. Install. I fol. 182)... Domini prelati et canonici... recepto de nobilite domini Michaelis Slawienski decani Srzedensis per testes idoneos, reuerendum ac nobiles dominos Iohannem Powodowski Scholasticum Poznaniensem et canonicum Gnesnensem, Tomam Othorowski aulicum Reue- rendissimi domini Episcopi Poznaniensis, Nicolaum Bielinski sindicum venerabi- lis capituli et Nicolaum Pozarowski districtus Costensis probacione sufficienti... qui... testificati sunt praefatum venerabilem dominum Michalem Slawien- ski decanum Srzedensem ex utroque parente esse nobilem legitime proge- nitum patre videlicet olim Mathia Slawienski de maiori Slawno districtus Poznaniensis ex armis Nalencz et Brog, matre uero Barbara Skrzethuska de armis Iastrzembiecz id est Podkowa cum cruce, ex patre, et similiter Iastrzembiecz ex matre matris... ipsum... in canonicum et confratrem eorum receperunt. .. In capitulo Poznaniensi (d. 25 Martii 1570). 409. (Lib. Install. I fol. i8j)... Domini praelati et canonici... rece- pto de nobilitate venerabilis domini Gabrielis Brzeski per testes idoneos generosos et nobiles dominos Andream Zloboczki capitaneum Buccouiensis clauis, Andream Roznowski et Tomam Viskowski auli- cum reuerendissimi domini Episcopi Poznaniensis probatione sufficienti... qui... testificati sunt dominum Gabrielem Brzeski ex utroque parente esse nobilem legitime progenitum patre videlicet olim Iohanne Brzeski ex armis Cziolek et trium rozarum districtus Sandomiriensis, matre uero Anna Wolska de armis Thopor et Nalencz... ipsum in confratrem suum receperunt.... In capitulo Poznaniensi (d. 9 Julii 1571). 410. (Lib. Install. I fol. 186). . . Domini praelati et canonici. .. re- cepta de nobilitate domini Erasmi Stareczki per testes idoneos vide-

licet venerabilem et nobiles dominos Stanislaum canonicum, Melchiorem et Iohannem Stareczkie, et Iohannem Krzessinski probacione sufficienti.. qui.. testificati sunt eundem venerabilem dominum Erasmum Stareczki esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet Benedicto Stareczki de armis Topor et Rolycz; matre vero Dobrochna Gostinska de armis Borek id est duobus lupis sub monte viridi, et Cherbolth id est tribus gladiis ex aduerso in pomo fixis.. ipsum domi num Erasmum Stareczki ad canonicatum et prebendam Ecclesie Cathe-dralis Poznaniensis fundi Rogozno.. ac in canonicum et confratrem suum acceperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 16 Iunii 1572). 411. (Lib. Install. I fol. 189).. Domini praelati et canonici.. recepto corporali iuramento per testes fidedignos et idoneos de nobilitate domini Nicolai Thomiczki clerici in minoribus ordinibus constituti.. vide- licet reuerendum ac venerabilem dominos Iohannem Powodowski scholasti- cum, Simonem Chabelsky canonicum Poznanienses et nobiles Mathiam Niegolewsky ac Georgium Koszyczki.. qui.. testificati sunt prenominatum dominum Nicolaum Thomiczki ex utroque parente legitime procreatum videlicet patre magistro domino Iohanne Thomiczki castellano Gnesnensi de armis Nauis et Nalecz, ex matre magnifica Zophia Oporowska ma- gistri olim 1) Oporowsky castellani Wielunensis filia de armis Czarni orzel ze trzyma kamionioma in campeo aureo, et Nalecz.. eundem.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 1 Septembris 1572). 412. (Lib. Install. 1 fol. 192).. Domini praelati et canonici.. recepto corporali iuramento per testes fidedignos et idoneos de nobilitate Vincentii Kokalewsky.. videlicet venerabiles dominos Sigismundum Mlodeczki et Michaelem Slawinski canonicos Poznanienses, qui.. testificati sunt preno- minatum dominum Vincentium Cocalewski ex utroque parente nobili legitime esse procreatum patre videlicet nobili Iacobo de Dembno Coca- lewsky de armis Samszonczik et Nalecz; matre vero Heduigi Lanczka Korzbokowna de armis Kurszbach, alias trium carpionum, et dimi- dia parte aquille et subtus tribus lapidibus quadrangula- ribus.. eundem.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 15 Septembris 1572). 413. (Lib. Install. I fol. 193).. Domini praelati et canonici.. accepta probatione ea, que fieri poterat his turbulentis a peste temporibus, per testes fidedignos de nobilitate domini Mathie Walowski actu presbiteri praepositi Ecclesie collegiate s. Marie Magdalene videlicet nobiles Marti- num patrem, Iohannem filium Miroslawskie et Nicolaum Czeleczky, qui.. deposuerunt unanimiter prenominatum dominum Mathiam Walowski ex l) Luka w oryginale.

utroque parente nobili esse legitime procreatum patre videlicet Nicolao Walowski de armis Habdank et Godziemba, matre vero Helena Szmuszew-ska de armis Trzasky hoc est babato cum cruce inferius versis, quartum uero stemma ignotum, premissa ante ornnia protestatione de maiori et plenaria probatione nobilitatis, in quantum necesse fuerit.. eundem.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 15 Septembris 1572). 414. (Lib. Install. I fol. 194).. Domini canonici.. recepto de nobi- litate domini Iohannis Roznowski iuramento corporali per testes fidedignos.. videlicet reuerendum dominum Iohannem Piothrowsky can- torem, canonicum et officialem generalem Poznaniensem, venerabilem Petrum Wilczopolsky poenitentiarium, nobilem Iohannem Gninsky factorem clauis Episcopalis Poznaniensis, qui. . testificati sunt dominum Iohannem Roznowsky esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre vide- licet generoso Iohanne Roznowski de armis Iastrzembecz alias babato cum cruce, et Nauis; matre vero -Katherina Conarska de armis Hab- daniecz et Nauis.. eundem nobilem Iohannem Roznowski.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 1 Decembris 1572). 415. (Lib. Install. I fol. 195).. Domini praelati et canonici.. recepto super nobilitate domini Andreae Czaczky in Brodnicza plebani.. sufficienti testimonio per testes fidedignos videlicet reuerendum ac venera- biies et nobilem dominos Iohannem Powodowski scholasticum, Sigismundum Mlodeczky, Michaelem Slawinski canonicos Ecclesie [Poznaniensis] et Io- hannem Rogaczewsky, qui testificati sunt dominum Andream Czaczky esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet Iohanne Czaczky de armis Manda alias Szwinia glowa in faucibus manum hominis gerens, et trium carpionum; matre vero Anna Chwal- kowska de armis (Ogoncza) Odrowąsz ad instar sagitae, et Lodzia.. ipsum.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 23 Decembris 1572). 416. (Lib. Install. I fol. 196).. Domini praelati et canonici.. recepto testimonio sufficienti de nobilitate domini Marci Podoski in Rozan plebani.. per testes fidedignos et idoneos videlicet venerabilem dominum Benedictum Gorinski canonicum s. Georgii in arce Gneznensi et nobiles Nicolaum Bylinski arrendarium prouentuum parrochialis Gluszinensis, Simo- nem Bialaczewski de districtu Czechouiensi, et Martinum Chothkowski famulos eiusdem domini Marci Podoski, qui. . deposuerunt eundem domi- num Marcium Podosky esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet nobili Iohanne Podosky iudice terrestri Cziechouiensi de armis Baranek in campo rubeo, et capitis asini; matre vero nobili Dorothea Broskowska de Broskowo districtus Liuensis de armis Slepowron id est babato cum cruce aue eodem insidente, et Habdaniecz.. eundem.. in confratrem eorum receperunt.. Arohiw. hist. kom. t. IV. 55

In capitulo Poznaniensi (d. 2 Ianuarii 1572). 417. (Lib. Install. I fol. 197).. Domini praelati et canonici.. recepto testimonio sufficienti de nobilitate domini Nicolai Konieczpolski prepositi Chrzastouiensis, Archidiaconi Pomeraniae in Ecclesia Wladisla-uiensi, clerici diocesis Gneznensis.. per testes fidedignos, idoneos et suffi-cientes videlicet Reuerendum, venerabilem et nobiles dominos Iohannem Piothrowsky cantorem, Iacobum Lanczky canonicos eiusdem Ecclesie, Lucam Creszky de Gneznensi et Laurentium Iactkowsky de Lanciciensi districtibus, qui.. deposuerunt eundem Reuerendum dominum Nicolaum Konieczpolsky esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet generoso ac magnifico domino Stanislao Konieczpolsky capitaneo Wielunensi de armis Pobog hoc est babato inferius finibus verso et superposita crucce, ac sagitta circumdata glauco alias Zulhtim a w modrim polu; et matre Helizabeth de Bobrek de armis Osla glowa, et Leliua, hoc est Luna ac stella w modrim polu.. eundem.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 4 Maii 1573). 418. (Lib. Install. I fol. 199).. Domini praelati et canonici. . quam- quam plenarium notitiam habebant de probatione nobilitatis domini Georgii Zadorsky canonici, quam in prima receptione ad Ecclesiam fecerat, tamen, quia eadem ad acta presentia vei morte uel negligentia notarii non est notata, eandem iuxta statuta Regni et Ecclesie huius facien- dum decreuerunt, receptoque sufficienti testimonio super eadem nobilitate per testes fidedignos et idoneos videlicet reuerendum et venerabiles dominos Iohannem Powodowski scholasticum, Sigismundum Mlodeczky, Michaelem Slauinsky et Andream Czaczky canonicos confratres eorum, qui.. testi- ficati sunt eundem dominum Georgium Zadorski ex utroque parente nobili legitime nobilem esse progenitum patre videlicet nobili Alberto Zadorski de armis Bauolaglowa, et Acerui matre vero nobili Dorothea Stharko- uieczka de armis Nauis, et Nalecz.. eundem.. in confratrem eorum rece- perunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 4 Augusti i5j3). 419. (Lib. Install. I fol. 200).. Constitutus personaliter reuerendus ac religiosus pater dominus Iohannes Wegorzewsky dei gracia Episco- pus Enensis, abbas Przemethensis et sufTraganeus Poznaniensis, necnon venerabilis dominus Mathias Viuaritius a Poniecz canonicus s. Mariae in summo et plebanus s. Martini Poznaniensis procurator suus tenentes et habentes suis in manibus litteras prouisionis ac institutionis sub titulo et sigillo Reuerendi domini Iohannis Piothrowski custodis, canonici, vicariique in spiritualibus et officialis generalis necnon Reuerendissimi in Christo patris et domini domini Adam Conarsky de Cobylino, dei gracia Episcopi Poznaniensis a Diocesi sua et Regno, dum legatione in Gallias salutandi inuitandique noui Polonie Regis nomine omnium Ordinum et Statuum Regni gratia fungitur, absentis, specialis commissarii.. dominos [praelatos et canonicos] requisiuit, quatinus eundem dominum

abbatfem. . in confratrem eorum reciperent.. quiquidem domini. . accepto sufficienti testimonio de nobilitate domini Iohannis Wegorzewski.. per testes fidedignos et idoneos et sufficientes videlicet nobiles Bartholomeum Skrzethuszewsky, Martinum Nagorski, Iohannem Illouieczki et Iohannem Piothrowski, qui.. testificati sunt dominum Iohannem Wegorzewsky esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet nobili Iohanne Wegorzewsky de armis Srzeniawa et Rozicz matre vero nobili Anna Glemboczka de armis Driia et altera Dryia. . eundem.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 29 Martii 1573). 420. (Lib. Install. I fol. 102).. Domini praelati et canonici.. accepto sufficienti testimonio de nobiiitate nobilis Iohannis Piothrowski clerici in minoribus constituti.. per testes idoneos et fidedignos videlicet generosos et nobiles dominos Martinum Kierszbok Zawaczki, Iohannem Malechowski de Conary, Stanislaum Rydzinski de Wierbna et Mathiam Gnynski, qui.. testificati sunt dominum Iohannem Piothrowsky esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet Iohanne Piothrowski de armis Manda alia Szwinia glowa manum hominis in faucibus gerens et Nalecz de domo Sepinsky; matre vero nobili Dorothea Rokoszewska de armis Glaybyez alias Karb, et Naue alias Lodzia.. ipsum in confra- trem.. receperunt.. In capiiulo Poznaniensi (d. 22 Iunii 1574). 421. (Lib. Install. I fol. 186o). Inductio quarti testis in supple- mentum probationis integrae super nobilitate venerabilis domini Mathie Walowski canonici Poznaniensis anno domini 1572, die 15 mensis Septembris tempore Aure pestifere ad Ecclesiam Gathedralem Poz- naniensem inducti et installati iuxta decretum venerabilis capituli Pozna- niensis 1573, die XV Iunii facta.. — Nobilis Nicolaus Bylinski de terra Rauensi Poznanie manens ad instanciam venerabilis domini Mathie Walow- ski canonici Poznaniensis per exquutorem certum citatus in primis coram me Notario publico et venerabilis capituli actorum scriba et ad hunc actum deputato sub iuramento corporali per ipsum prestito non ex amore, fauore, precio, conductu, sed causa veritatis sancte ut et tamquam in omnibus generalibus articulis circa examen obseruari debitis et solitis rite et legitime examinatis sub sacramento iusiurandi deposuit et testificatus est, quia scit certo et certam notitiam habet venerabilem dominum Mathiam Walowsky canonicum Poznaniensem esse legitime ex utroque parente nobili procreatum videlicet patre nobili Nicolao Walowski de armis Habdang et Godziemba ; matre vero nobili Helena Szmieszewska de armis Thrzasky babato cum cruce inferius versis, et quartum sthemma dixit duos claues, epitethoma stemmatis, bene meminit, Iaszieniecz; quod scit bene ex consanguineis domini canonici inducentis et nobili Augustino Zagorski in Zarogowo herede districtus Costensis, cum quibus sermonem de hoc habuit, tantumque deposuit. In capitulo Poznaniensi (d. 28 Iunii 1574). 422. (Lib. Install. I fol. 205) . . Domini praelati et canonici.. accepto sufficienti testimonio de nobilitate nobilis Iohannis Gninski

capitanei clauis Episcopalis Poznaniensis.. per testes idoneos videlicet reuerendum, generosum et nobiles dominos Iohannem Kokalewski archi-diaconum Srzemensem in Ecclesia Cathedrali Poznaniensi, canonicum vica-riumque in Spiritualibus et officialem generalem Gneznensem, Andream Zlowoczki capitaneum clauis Bukowiensis, Christophorum Popowski et Petrum Goyski aulicos et notarium Reuerendissimi domini Episcopi Poz-naniensis, qui... testificati sunt dominum Iohannem Gninski esse ex utroque parente nobili legitime.. procreatum, patre videlicet Iohannne Gninski de armis Trach id est tribus campis et Dracone in me-dio diuisis, necnon Aceruo; matre vero nobili Anna Kubaczka de Kubaczyno de armis Samsonczyk alias Samsone fauces leonis dila-cerantis, necnon alio simili Samsonczik.. ipsum.. in confratrem.. receperunt.. 423. (ibidem) . . Domini praelati et canonici.. accepto sufficienti te- stimonio de nobilitate domini Alberti Zabinski per testes idoneos videlicet Reuerendum, venerabilem et nobiles dominos Iohannem Koka- lewski archidiaconum Srzemensem in Ecclesia Cathedrali, Michaelem Slawinski canonicum Poznaniensem, Andream Zlowoczki et Petrum Goyski aulicos reuerendissimi domini Episcopi Poznaniensis, qui.. deposuerunt.. dominum Albertum Zabinski canonicum Gneznensem esse ex utroque pa- rente nobili legitime procreatum, patre videlicet nobili Iohanne Zabinski de armis Nauis, cuius erat mater nobilis Helizabeth Boyanowska de ar- mis Iunoszia alias Baran in campo rubeo; matre vero Anna Gultow- ska de armis acerui alias Brock, cuius mater erat de armis Cotficz, hoc est campis duobus albo et rubeo.. ipsum.. in confratrem ad Ecclesiam receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 30 Augusti 1574). 424. (Lib. Install I fol. 207).. Domini praelati et canonici.. recepto testimonio de nobilitate domini Alberti Gadomski iuris utriusque doctoris, curie Rev. domini Episcopi Poznaniensis cancellarii.. ab venera- bili domino Luca Starzinsky canonico Poznaniensi Reuerendissimique do- mini Episcopi thesaurario, qui.. deposuit ex certa scientia sua eundem Reuerendum dominum Albertum Gadomski ex utroque parente nobili esse procreatum videlicet nobili Alexio Gadomski herede in Gadomiecz pala- tinatus Mazouiensis, districtus Prosnicensis, capitaneatus Cziechouiensis sub parochia Krziwonog diocesis Plocensis de armis Rolicz, hoc est tribus vomeribus in flore Roze, et Slepowron hoc est babato cum cruce superposita coruo eidem insidente; matre vero nobili Anna Szmolenska de armis trium rosarum, et Thoporow) et accepta insuper obligatione ab venerabili domino Gabriele Szadek canonico et confratre eorum [procuratore d. Alberti Gadomski], quandoquidem alii testes vide- licet venerabiles et nobilis Vincentius Kokalewsky et Iohannes Gninsky canonici Poznanienses ac Lucas Baliczky non habebant sufficientem noti- tiam de nobilitate eiusdem domini Alberti Gadomski, sed super verbo: credo eum esse nobilem et veram esse depositionem contestis venerabilis domini Lucae Skarzinski, deponebant; quod infra hinc et festum sancti Martini Confessoris proximum plenariam probationem ad acta siue Ter- restria yel Castrensia, pallatinatus vel castri alicuius, siue etiam ad acta consistorii Warszouiensis faciet, et de eadem docebit principalis

suus predictus.. eundem dominum Albertum Gadomski.. in confratrem.. receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 21 Novembris 1574). 425. (Lib. Install. 1 fol. 2og°). Coram reuerendis et venerabilibus do- minis Iohanne Powodowski preposito, Iohanne Piotrkcwski custode, Iacobo Lanczsky, Michaele Slauinski, Andrea Czaczky praelatis et cano- nicis Ecclesiae Cathedralis capitulariter congregatis comparens personaliter yenerabilis dominus Iohannes Gnynsky canonicus et procurator reuerendi domini Alberti Gadomski cantoris Poznaniensis et Reuerendissimi domini Episcopi Poznaniensis curiae cancellarii, prout de onere precurationis suae docuit, allegauit, quia, cum principalis suus ad cantoriam Poznaniensem die trigesima mensis Augusti recipiebatur, procurator suus venerabilis dominus Gabriel Szadek canonicus pro eo et nomine ipsius sese obligauit, quatinus integram probationem nobilitatis per inductionem [testium] nobilium ad acta siue spiritualia, siue terrestria vel castrensia Varszauiensis seu Mazo- uiensis palatinatus vel terrae, de qua ortus est, qui medio corporali iuramento deponerent de nobilitate illius, infra certum tempus faceret et de eadem doceret; quapropter satisfaciendo eiusdem obligationi produxit extractum actum ex actis Warzauiensibus sigillo reuerendi domini Iohannis Vlinieczki canonici et officialis Warszouiensis communitum anni presentis die Mercurii vigesima mensis Octobris, cuius vigore docuit, quod venerabiles et nobiles domini Felix Skarzinski canonicus Warszouiensis, Stanislaus Gadomski thesaurarius Warszouiensis et Albertus Gadomski testes deposuerunt et testificati sunt memoratum dominum Albertum Gadomski cantorem Pozna- niensem esse ex utroque parente videlicet patre nobili Alberto Gadomsky de armis Rolienic, auiam ipsius patris fuisse olim nobilem N. Romanka de armis Slepowrony, de matre vero nobili Anna Smolenska de armis trium Rosarum, auiam matris ipsius fuisse olim nobilem Annam Czapliczka de armis Thoporow, ortum in villa Gadomiecz Czehouii, in terra Cziecha- nouiensi et districtu Prosnensi sub parochia magna Krziwanoga procreatum ac genitum, petens, ut ipsius receptionem et installationem approbarent et ex obligatione predictum procuratorem ac principalem suum liberum mitterent. Et reuerendi ac venerabiles domini praelati et canonici Pozna- nienses actu predicto depositionis testium viso, lecto ac intellecto, pre- dictum principalem dominum Albertum Gadomski probationi nobilitatis satisfecisse decreuerunt, receptionem suam et installationem ad cantoriam et Ecclesiam Poznaniensem approbauerunt et ex obligatione super pre- missis facta procuratorem suum ac ipsum dimiserunt, prout decernunt, approbant et dimittunt presenti decreto mediante. In capitulo Poznaniensi (d. 18 Novembris 1574). 426. (Lib. InstalL I fol. 2og) . . Domini prelati et canonici.. accepto sufficienti testimonio de nobilitate nobilis Iohannis Bronikowski, clerici in minoribus ordinibus, sacrae Regie Mtis cancellariae minoris no- tarii.. ab nobilibus Andrea Zlowoczki tenutario in Biskupicze villa clauis Episcopalis Poznaniensis, Stanislao Bronikowsky de palatinatu Poznaniensi et districtu Costensi, Sciborio Sobanski tenutario scultetie in Winnagora, Mathia Wegiersky ex districtu Costensi, qui.. deposuerunt, eundem do-

minum Iohannem Bronikowsky esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet nobili Mathia Bronikowsky de armis Fa-gerhak alias Ogniewy hak in campo rubeo, et Brok de domo Gu-thowskych; matre vero nobili Anna Powodowska, sorore germane reuerendi domini praepositi moderni, de armis Nauis, et Nalecz de domo Camien-skich. . eundem. . in confratrem recipiendum decreuerunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 29 Novembris 1576). 427. (Lib. Install. I fol. 211) . . Domini prelati et canonici, . accepto sufficienti testimonio de nobilitate domini Benedicti Gorinsky canonici Ecclesiae collcgiatae sancti Georgii in arce Gneznensi et plebani in Cho- micza. . a testibus fidedignis videlicet venerabili domino Michaele Slawin- ski canonico Poznaniensi et nobilibus dominis Dobeslao Prziborowsky, Bartholomeo Louenczky et Iacobo Skamsky notario et vicenotariis castri Poznaniensis, qui.. testificati sunt eundem dominum canonicum Benedic- tum Gorinski esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre Iohanne Gorinsky de armis Rosarum et Habdank; matre vero nobili Catherina Strzalkowska, nobilis Stephani Strzalkowsky filia, de armis Srze- niawa et Godziemba. . eundem.. in confratrem eorum.. receperunt. In capitulo Poznaniensi (d. 10 Maii 1577). 428. (Lib. Install. I fol. 2140). . Domini prelati et canonici... re- cepto sufficienti testimonio ab testibus fidedignis.. videlicet ab nobilibus dominis Iacobo Szapalsky, Petro Radeczky, Nicolao Bielinski et Iohanne Niethaszkowski, qui. . testificati sunt, eundem dominum Albertum Biega- nowsky canonicum ex utroque patre nobili et legitime procreatum esse, patre videlicet nobili Luca Bieganowsky de armis Grzymala alias trzy wiesze et Szachownicza ; matre vero nobiii Anna Pierschlinska de armis Brok et Grzymala de domo Brodowskych. . ipsum.. in confratrem eorum receperunt. .. In capitulo Poznaniensi (d. 23 Iulii 1577). 429. (Lib. Install. I fol. 239).. . Domini prelati et canonici.. re- ceptis testibus.. testificantibus nobilitatem Gabrielis Wisoczki.. nempe nobilibus Mathia Strzeszkowski, Petro Brzozogaiski, Alberto VVa- gierski et Georgio Brzozogaiski, qui.. testificati sunt, quod dominus Ga- briel Wyszoczki sit nobilibus parentibus procreatus patre scilicet Michaele Wysoczki de armis Ogonczik et Szachownicza; matre vero Barbara Po- powska de armis Vcho kothlowe, et tres tessere.. memoratum Gabrielem Wyssoczki. . in confratrem receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 27 Februarii 1579). 430. (Lib. Install. I fol. 216o) . . Domini prelati et canonici.. recepto sufficienti testimonio ab testibus fidedignis de nobilitate domini Petri Niethaszkowski clerici in mimonbus ordinibus constituti.. videlicet

ab generipso nobilibusquc dominis Casparo Goczewski iudice terrestri Poz-naniensi, Iohanne Obodowski, Balthasaro Sadowski et Andrea Przeczlawsky... qui testificati sunt... eundem dominum Petrum Niethaszkowski ex utroque parente nobili et legitime procreatum esse patre videlicet nobili Alberto Oleski seu Niethaszkowski de armis Grzymala et Zaremba; matre uero nobili Dorothea Przeczlawska de armis Glaybicz, hoc est carpione, et Nalecz. .. ipsum.. . in confratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 12 Octobris 1579). 431. (Lib. Install. I fol. 220)... Domini [prelati et canonici]... rece-pto sufficienti testimonio ab testibus fidedignis... videlicet ab Reuerendo venerabili nobilibusque dominis Andrea Czaczki canonico Poznaniensi, Pe-tro Ruszieczki in Crobia plebano, Petro Przybinski et Nicolao Bielinski, qui. .. testificati sunt dominum Marcum Przybinski ex utroque pa-rente nobili et legitime procreatum esse, patre videlicet Iohanne Przybin-ski de armis Glaybicz alias Karp, et Kramnaw aiias szterzy czienie; ma-tre vero Anna Czaczka de arrais Szwaniczow et Kothficz alias trzy pola... ipsum... in confratrem eorum receperunt... 432. (ibidem fol. 221)... Domini praelati et canonici... recepto suf-ficienti testimonio ab testibus fidedignis... videlicet ab reuerendo, venera-bili et nobilibus Mirchaele Slawienski canonico Poznaniensi, Petro Ruszieczki plebano Crobensi, Thoma Sziedleczki et Stanislao Koluczki, qui... testi-ficati sunt Iohannem Godkowski ex utroque parente nobili et legi-time procreatum esse, patre videlicet Petro Godkowski de armis Korab et Nalecz; matre vero Eua Bielawska de armis Odrowąsz, et trzy trąby... ipsum... in confratrem eorum receperunt... Varszouiae in comitiis Regni generalibus (d. 2 Ja-nuarii 1580). 433. (Lib. Install. I fol. 224). Insertio testium super nobilitate venerabilis Domini Petri Thyliczki Premisliensis canonici etc, Sacrae Regiae Mtis Secretarii, coram Reuerendissimo Domino Episcopo Pozna- niensi Varszouiae in Comitiis, Regni generalibus inductorum et examinato- rum anno domini Millesimo quingentesimo octuagesimo, die secunda men- sis Ianuarii incomitiis Regni Varszouiae dioecesis Poznaniensis. Coram Reuerendssimo domino Luca a Koscielecz Dei gratia Episcopo Poznaniensi comparens personaliter Reuerendus dominus Petrus Thyliczki Premisliensis canonicus praepositus Malogostensis et in Stroszyska paro-chus Sacrae Mtis Regiae Secretarius, ad canonicatum et praebendam in Ecclesia Cathedrali Poznaniensi morte Reuerendi olim domini Erasmi Mi-linski vacantem primo loco per Sacram Regiam Mtem vigore litterarum Sanctissimi domini nostri Gregorii Papae tridecimi nominationum et gra-tiae nominatus et per Reuerendissimum in Christo Patrem dominum domi-num Albertum Sobieiuski a Starosrzeby Dei gratia Episcopum Praemislien-sem commissarium et exequutorem Gratiae et Nominationls predictarum ad canonicatum praedictum institutus, prout de his omnibus litterae authen-ticae ibidem productae latius disponunt, ut satisfaceret Decretis concilii Tridentini et iura sua ad legitimam et canonicam exequutionem per-duceret, professionem fidei Catholicae iuxta bullam felicis recordationis Pii

quarti Pontificis Maximi cum iuramento corporali prestitit; deinde ut legi-timam Nobilitatis suae iuxta Statuta Regni et capitularia maiorum Ecclesiarum Cathedralium sine dispendio rerum suarum habeat, petiit sibi exequutorem ad citandum testes super nobilitate sua decerni et ab illis iuramento accepto corporali examinari examenque illorum in formam pu-blicam redigi. Et Reuerendissimus Dominus deputato exequutore Alberto Staniewski, qui testes infrascriptos citauit, ab illis iuramento corporali ac-cepto, examinari examenque illorum in formam publicam redigi super no-bilitate domini inducentis decreuit. Presentibus reuerendis dominis Iohanne Powodowski preposito Poznaniensi, canonico Gneznensi, Iacobo Brzezniczki iuris utriusque doctore, cancellario, Luca Wydzierzewski canonico Pozna-niensi et aliis testibus. Primus testis; generosus dominus Hyeronimus Bielenski iudex terrestris Brzestensis, non excommunicatur, non deponit ex amore, fauore sed propter scientiam sanctamque ve.ritatem, facto ante omnia iuramento corporali de veritate dicenda, et in omnibus generalibus debite examina-tus deposuit et testificatus est Reuerendum dominum Petrum Thyliczki, clericum in minoribus ordinibus constitutum, praepositum Malogostensem, canonicum Praemisliensem et Poznaniensem esse legitimum et Polonum nobilem, nam pater illius de terra Dobrzinensi et Prussia oriundus de armis Lubicz, hoc est babato et crucibus duabus a supra et infra, erat; huic pater testis Albertus Bielinski filiam suam Heduigim By-lenczka in uxorem dedit, ex qua dominus Canonicus est progenitus, hec est de armis Rolicz; auus uero domini canonici fuit generosus Mathias Thiliczki de eisdem armis, auia uero ex patre domini Canonici fuit Hedui-gis Rubieszewska de armis Prawdzicz, auia uero de matre Heduigi Klop-ska de armis Pomian alias Bawola glowa et gladius ex aduerso eam tranfixus; hos omnes testis nouit esse nobiles bene, et hanc cau-sam scientiae intulit. Secundus testis; generosus dominus Kosczielski subiudex terre-stris Brzestensis facto iuramento examinatus in eandem sententiam depo-suit Reuerendum dominum Petrum Thyliczki, clericum in minoribus ordi-nibus cunstitutum, praepositum Malogostensem canonicum Praemislensem et Poznaniensem, esse legitimum et Polonum nobilem nam pater illius gene-rosus dominus Andreas Thyliczki de terra Dobrzinensi et Prussiae oriun-dus erat de armis Lobicz, hoc est babato cum cruce una a supra et altera ab inferiori parte; huic pater testis primi Albertus Bylinski filiam suam Heduigim Bylenczka in uxorem dedit, de qua dominus Canonicus est progenitus, hec est de armis Rolicz, auus uero domini canonici fuit generosus Mathias Thyliczki de eisdem armis, auia uero ex patre domini canonici fuit Heduigis Rubiesiewska de armis Prawdzicz, auia uero de matre Heduigis Klopska de armis Pomian alias Bawolaglowa et gladius ex aduerso eam transfixus, causam scientiae dixit, quod quamuis antecessores domini Canonici non nouit, sed tamen eorum genita inter consanguineos sunt propagata, et hi sunt nobiles iuribusque terrestribus gaudentes. Tertius testis; generosus dominus Iacobus Thulibowski ex Vstro-wicz de terra Cuiauiensi Dapifer Brzestensis in eandem sententiam depo-suit et testificatus est Reuerendum dominum Petrum Thyliczki, clericum in minoribus ordinibus constitutum, praepositum Malogostensem, canonicum Praemisliensem et Poznaniensem, esse legitimum et Polonurri nobilem, nam pater illius generosus Andreas Thiliczki de terra Dobrzinensi et Prussiae oriundus de armis Lobicz, hoc est babato cum cruce a supra et

infra, erat; huic pater testis primi Albertus Bylinski filiam suam Hedui-gim Bylenczka in uxorem dedit, de qua dominus canonicus est progenitus, hec est de armis Rolicz, auus vero domini canonici fuit generosus Mathias Thiliczki de eisdem armis, auia uero ex patre domini canonici fuit Hedui-gis Rubiesiewska de armis Prawdzicz, auia uero de matre Heduigis Klop-ska de armis Pomian alias Bawolaglowa et gladius exaduerso eam transfixus; causam scientiae dixit, quia illius consanguinei cum suis sunt coniuncti affinitate et illi gaudent iuribus terrestribus, matrem Domini canonici et alios consanguineos ex matre et patre bene nouit. Quartus testis; generosus Iohannes Buszkowski de Maiori Polo-nia in palatinatu Calisziensi similiter deposuit per omnia ut supra, causam scientiae intulit, quia consanguineos suos affinitate habet domino canonico iunctos. Quintus testis; Venerabilis Dominus Albertus Bylinski ex distri-ctu Kowalski palatinatus Brzestensis, Sacrae Mtis Regiae Secretarius et notarius, plebanus Cercensis et Cluczeuiensis, non excommunicatur, facto iuramento corporali deposuit: esse dominum Canonicum nobilem Polonum, nam sibi est frater amitiuus, mater illius patris Nicolai Bielienski est soror germana; causam scienciae dixit, quia bene arma, consanguineos et affines domini Canonici nouit. Sextus testis; Nobilis Petrus Rdulthowski de terra Lanciciensi et pallatinatu deposuit ut supra, causam scientiae dixit, quia domini cano-nici consanguineos nouit. Ex manuali actorum Curiae Reuerendissimi in Christo patris efc do-mini domini Lucae a Kosczielecz Dei gratia Episcopi Poznaniensis sub sigillo suae Reuerendissimae Paternitatis extractum. — Thomas Copinski curiae actorum Notarius subscripsit. In capitulo Poznaniensi (d. 26 Januarii 1580). 434. (Lib. Install. I fol. 223)... Domini prelati et canonici... visis testium fidedignorum videlicet generosorum, venerabilis et nobilis dominos rum Hieronimi Bielinski iudicis, Kosczielski subiudicis terrestris Brzestensi- Iacobi Thulibowski ex Vstrouic Dapiferi Brzestensis, Iohannis Ruszkowski, Alberti Bylinski, sacrae Mtis Regiae secretarii et notarii, plebani Czercensis et Ktuczeuiensis, ac Petri Rdultowski deposicionibus coram Reuerendissimo domino Episcopo Poznaniensi et actis suae Paternitatis Reuerendissimae Warszouiae in comitiis generalibus Regni die secunda mensis et anni praesentis factis super domini Petri Thyliczki nobilitate, qui medio corporali iuramento inducentem ex utroque parente nobili legitime procreatum esse, patre videlicet generoso Andrea Tilyczki de terra Do- brzynensi et Prussiae oriundo de armis Lubicz, hoc est babato et cru- cibus duabus a supra et infra; matre uero Heduigi Bylenczka de armis Rolicz, auo Mathia Tyliczki de armis eisdem, auia uero ex patre domini Canonici Heduigi Rubieczewska de armis Prawdzicz, auia de ma- tre Heduigi Klopska de armis Pomian, alias Bawolaglowa et gladius exaduerso eam transfixus, deposuerunt... Reuerendum dominum Petrum Tyliczki... in confratrem eorum receperunt.. . In capitulo Poznaniensi (d. 18 Aprilis 1580). 435. (Lib. Install. I fol. 226)... Domini prelati et canonici... rece- pto a nobilibus fidedignis Christofero Sziedlewski, Valentino Iaczkowski, Archiw. kom. hist t. IV. 56

Andrea Gaiewski et Simone Kucharski ex terra et districtu Lanczicziensi oriundis corporali iuramento super nobilitate domini Laurencii Iacz-kowski, qui testificati sunt eundem dominum Laurencium Iaczkowski ex utroque parente nobili fuisse et esse legitime procreatum patre videlicet nobili Alberto Iaczkowski de armis Pobodza alias babato cum cruce desuper, et Rolicz matre vero nobili Anna Gaiewska de armis Suliman, hoc est trzy kamienie y pul orla vczarnym polu, et accipitro alias Iastrzebiecz . . ipsum Laurentium Iaczkowski.. in confratrem eorum rece-perunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 26 Aprilis 1580). 436. (Lib, Install. I fol. 227).. Honorabilis Ignacius a Crobia vicarius perpetuus Ecclesiae Cathedralis Poznaniensis venerabilis domini Alberti Strzalkowski, clerici in minoribus constituti, pro.curator legitimus domi- nos praelatos et canonicos vigore litterarum prouisionis . . ad canonicatum et praebendam Poznaniensam fundi Lubranska seu Godziembarum per liberam resignationem venerabilis domini Andreae Dabski canonici Poznaniensis eorumque ultimi et immediati possessoris vacantem ad prae- sentacionem Illustris et magnifici Domini Andrae de Bnin Opalenski su- premi Regni Poloniae Marschalci et Maioris Poloniae generalis Srzemen- sisque, Roatinensis etc. capitanei, successorum et puerorum olim generosi Nicolai Russoczki tutoris, necnon nobilium Stanislai Ruszinowski, Iohannis Dambski et Stanislai Strzalkowski de armis Godziemba dicti canonicatus legitimorum patronorum facte et concessae . . requisiuit, quatinus princi- palem suum. . in confratrem eorum reciperent, quiquidem domini prae- lati et canonici . . recepto iuramento co.rporali a nobilibus Iacobo Skapski, Andrea Chlapowski, Iohanne Dambski et Andrea Wyszczelski . . qui . . deposuerunt venerabilem dominum Albertum Strzalkowski nobilem ex utroque parente nobili legitime procreatum esse patre videlicet Nicolao Strzalkowski de armis Godziembarum et Dryie; matre uero Margaretha Wiszniewska de armis Pomian alias Bawolaglowa et gladius exaduerso eam transfixus, ac Lodzia. . ipsum Albertum Strzalkowski. . in con- fratrem eorum receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 7 Iunii 1580). 437. (Lib. Install. I fol. 228) . . Domini praelati et canonici . . recepto corporali iuramento ab nobilibus Felice Nagorski, Martino Rozynski, Ni- colao Czieczierski et Stanislao Wardeszki testibus . . qui deposuerunt no bilem ac discretum Martinum Nagorka esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet nobili Michaele Nagorka ex districtu Lomzensi de armis Buyno siue Slepowron, hoc est babato et cruce desuper, ac Lubicz, id est podkowa y polthora krzyza; matre vero nobili Catherina Wdziekonska de armis Korab et Slepowron . . ipsum dominum Martinum Nagorka . . in confratrem suum receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 8 Augusti 1580). 438. (Lib. Install. I fol. 22g).. Domini praelati et canonici . . accepto sufficienti testimonio de nobilitate domini Andreae Zbiewski.. per testes idoneos et sufficientes videlicet nobiles Martinum Nagorski, Grego-

rium Stępczinski, Albertum Węgorzewski et Thomam Sziedleczki, qui.. deposuerunt, dominum Andream Zbiewski esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet Alberto Zbiewski de armis Rolicz et Pomian alias Bawolaglowa, gladius exaduerso eam transfixus; matre vero nobili Anna Grodzienska de armis Rakwicz, alias mlynski ka-mien, necnon alio simili Rakwicz.. ipsum dominum Andream Zbiewski.. in confratrem receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 29 Martii 1581). 439. (Lib. Install. 1 fol. 230).. Domini praelati et canonici.. recepto fideli testimonio de et super nobiiitate domini Iohannis Kosczieleczki ab nobilibus Thoma Sziedleczki, Adriano Gizyczki terrae Wieluniensis, Iohanne et Petro Ruszieczkich palatinatus Calisziensis, qui. . testificati sunt generosum dominum Iohannem Koszczieleczki esse ex utroque parente nobili thoro legitimo procreatum patre videlicet generoso domino Stani- slao Kosczieleczki castellano Bydgostiensi de armis Ogonczyk et Thopor; matre vero generosa domina Anna Baranowska de armis Lodzia et Sza- chownicza.. ipsum dominum Iohannem Koszzieleczki.. in confratrem suum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 10 Aprilis 1581). 440. (Lib. Install. I fol. 231).. Domini praelati et canonici.. testi- monium de nobilitate domini Alberti Baranowski ab venerabilibus dominis Petro Niethaszkowski actu presbitero et Petro Gwiazdowski.. canonicis Poznaniensibus, Dobeslao Przyborowski actorum castri Pozna- niensis supremo notario et Andrea Chlapowski districtus Pyzdrensis, testibus inductis, recipiendum decreuerunt, qui.. deposuerunt. . dominum Albertum Baranowski ex utroque parente nobili legitime esse procreatum, patre videlicet nobili Nicolao Baranowski districtus Crusuiciensis de armis Ias- trzembiecz et Sokola, hoc est ursum caput porcinum habentem; matre vero nobili Zophia Gwiazdowska de armis Boguria, hoc est duabus sagittis ex opposito sibi fixis, et Zaremba.. ipsumque Albertum Baranowski.. in confratrem receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 26 Junii 1581). 441. (Lib. Install. I fol. 232).. Domini praelati et canonici.. testi- monium de nobilitate domini Stanislai Kluczewski ab nobilibus Leonardo Modrzewski, Alberto Siestrzenski, Mathia Placzkowski et Alberto Pietrachowski testibus. . receperunt, qui. . testificati sunt dominum Stani- slaum Kluczewski canonicum esse ex utroque parente nobili toro legitirno procreatum patre videlicet nobili Iacobo Kluczewski districtus Kczynensis de armis Brodzicz vulgo tres cruces in rubeo campo; matre patris, auia autem inducentis, nobili Anna Siekliczka de armis Nalecz; matre vero nobili Anna Koszielska de armis Toporow et [matre matris] Wloszynow- ska de armis Ogonczyk.. ipsumque dominum Stanislaum Kluczewski.. in confratrem. receperunt..

In capitulo Poznaniensi (d. 12 Martii 1582). 442. (Lib. Install. I fol. 233)... Domini praelati et canonici.. testi-monium de et super nobilitate domini Martini Przyborowski ab reuerendo et nobilibus Benedicto Gorynski canonico roznaniensi, Iacobo Zapolski, Iacobo Skapski et Andrea Chlapowski recipiendum decreuerunt, qui.. testificati sunt.. Martinum Przyborowski esse ex utroque parente nobili, thoro legitimo procreatum, patre videlicet nobili Thoma Prziborowski de armis Sulima, matre patris Dorothea Wegierska ex armis Korab; matre vero legitima Magdalena Kamieniewska de armis Iunosza, auia Catherina Guniczka ex armis Prusz.. ipsumque venerabilem dominum Martinum Przeborowski.. in confratrem suum susceperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 30 Martii 1583). 443. (Lib. Install. I fol. 234).. Domini praelati et canonici.. ante omnia ab reuerendo et nobilibus dominis Luca Skarzynski canonico Poz- naniensis Ecclesie Maioris, Stanislao Gninski, Nicolao Bielinski et Felice Baginski testibus de et super nobilitate probanda venerabilis domini Ni- colai Baginski testimonium recipiendum indicarunt, qui testes.. Nico- laum Baginski.. esse ex utroque parente nobili procreatum patre videlicet Paulo Baginski districtus Cziechonouiensis de armis Radwan seu Wierzbow- czik; matre patris Heduigi Glinska de armis Agnelli cum vexillo in campo rubeo; matre vero Katherina Grochowska de armis Bomcza alias Iednorozecz, ac matre matris Catherina Zebrowska de armis Oslaglowa thoroque legitimo deposuerunt.. memoratumque. . Nicolaum Baginski.. in confratrem suum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 6 Iulii 1583). 444. (Lib. Install. I fol. 236).. Domini praelati et canonici.. testi- monium fidele super nobilitate nobilis ac discreti Lucae Wydzirzew- ski ab nobilibus Leonardo Modrzewski, Ciborio Sobanski, Andrea Choy- niczki et Luca Klonowski testibus maturae etatis fidedignis recipiendum decreuerunt, qui.. testificati sunt dominum Lucam Wydzierzewski esse ex utroque parente nobili thoro legitimo procreatum: patre nobili Iohanne Wydzierzewski de armis Nowina; matre patris Helizabeth Chrzypska de armis Brog siue Aceruo; deinde matre instituti legitima Agnetha Klo- nowska de armis Grzymala; matre matris Agnethe Dobrosolowska ex armis Rozycz.. ipsumque dominum Lucam Wydzierzewski.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 2 Augusti 1583). 445. (Lib. Install. I fol. 235).. Domini praelati et canonici.. prin-cipio testimonium super nobilitate domini Petri Thurzinski ab nobili-bus Stanislao Zebrodowski, Iohanne Iaskoleczki, Georgio Popowski et Procopio Przeborowski testibus inductis receperunt, qui.. testificati sunt Petrum Thurzynski inducentem esse ex utroque parente nobili progenitum

patre videlicet nobili Stanislao Thurzynski de armis Grzymala, matre patris Catherina Widawska de armis Habdank; matre vero domini Canonici nobili Catherina Rzeszkowska de armis Nowina, matre matns Barbara Lukowska de armis bipennis thori legitimi.. ipsumque venerabilem et nobilem Petrum Thurzynski.. in confratrem receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 9 Augusti 1583). 446. (Lib. Install. I fol. 237o). . Domini praelati et canonici.. accepto ante omnia sufficienti testimonio de nobilitate domini Adami Leszniew-ski.. a testibus fidedignis videlicet reuerendis et nobilibus dominis Michaele Slawienski, Benedicto Gorynski canonicis Ecclesiae Cathedralis Poznaniensis, Iacobo Bialeski et Stanislao Thurzynski vicenotariis castri Poznaniensis, qui.. testificati sunt eundem dominum canonicum esse ex utroque parente nobili thoro legitimo procreatum, patre nobili Petro Szimankowski seu Leszniewski districtus Gneznensis de armis Grzymala, matre patris Cathe-rina Grzybowska de armis Pobog; matre domini canonici nobili Anna Noskowska de armis Rawicz; matre matris Anna Bieganowska de armis aceruo.. ipsum.. in confratrem eorum recipiendum decreuerunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 1 Martii 1585). 447. (Lib. Install. I fol. 243).. Domini praelati et canonici.. ante omnia testimonium de nobilitate domini Adriani Zerniczki.. ab no-bilibus Martino Sierakowski, Melchiore Gaszinski, Iohanne Hodoski et Valentino Stawski testibus iuratis et diligenter examinatis accipiendum decreuerunt, qui.. testificati sunt venerabilem et nobilem dominum Adri-anum Zerniczki canonicum esse ex utroque parente nobili, thoro legitimo procreatum, patre videlicet Luca Zerniczki palatinatus Poznaniensis de armis Srzeniawa et Iastrzebiecz; matre vero nobili Anna Bieganowska de armis trzy dryie et Leliwa. . ipsumque dominum Adrianum Zerniczki.. in con-fratrem.. receperunt. In capitulo Poznaniensi (d. 15 Martii 1585). 448. (Lib. Install. I fol. 245).. Domini praelati et canonici.. accepto ante omnia sufficienti testimonio super nobilitate Reuerendi domini Stanislai Gomolinski scolastico Plocensi ab reuerendis et nobilibus dominis Stanislao Kuninski scolastico, Adamo Przecziszewski canonico Ecclesie Cathedralis Poznaniensis, Iohanne Dobieczki et Valentino Rosnowski, qui.. sunt testi- ficati Reuerendum dominum Stanislaum Gomolinski praepositum esse ex utroque parente nobili legitime procreatum patre videlicet generoso domino Iohanne Gomolinski de armis Ielitha et Pobocz; matre vero nobili Agnethe Myszlcowska de armis Iastrzębiecz et Korab. . ipsum.. in confratrem eorum receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 25 Aprilis 1585). 449. (Lib. Install. I fol. 2460).. Domini praelati et canonici.. ante omnia iuramentum corporale per testes fidedignos de nobilitate domini

Adami Rybski canonici videlicet reuerendum ac venerabiles dominos Petrum Niethaszkowski et Nicolaum Baginski canonicos Poznanienses ac nobiles Bartholomeum Dambrowski palatinatus Lecziciensis ac Sebastianum Iasomski terrae Dobrzynensis. . recipiendum decreuerunt et examinauerunt, qui.. sunt testificati praedictum dominum Adamum Rybski esse ex utro-que parente nobili legitime procreatum, patre videlicet nobili Iohanne Rybski palatinatus Leczicziensis de armis Habdank et Nalecz; matre vero Barbara Nieborowska de armis Prawdzicz et Godziemba.. ipsumque do-minum Adarnum Rybski.. in confratrem eorum.. receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 23 Iunii 1586). 450. (Lib. Install. I fol. 25o0).. Domini praelati et canonici. . recepto ante omnia testimonio sufficienti ab dignis testibus.. videlicet ab Reuerendis et nobilibus dominis Iohanne Gninski custode, Michaele Slawienski canonico et officiali generali Poznaniensi, Stanislao Gninski et Alberto Kubaczki, qui. . testificati sunt. . reuerendum dominum Iohannem Cokalewski canonicum ex utroque parente nobili et legitime procreatum esse patre videlicet nobili Mathia Kokalewski de Dembno de armis Samsonczyk et Nalęcz; matre vero nobili Dorothea Gninska de armis Trach et Brok.. ipsum reuerendum dominum Iohannem Cokalewsky.. in confratrem eorum receperunt.. ln capitulo Poznaniensi (d. 20 Maii 1586). 451. (Lib. Install. I fol. 251°). . Domini praelati et canonici.. pro- uide ante omnia ad examen et faciendam fidem super nobilitate venerabilis domini Stanislai Cokalewski prouisi per testes infrascriptos. . videlicet nobiles Vilibrordum Mlodzieiewski, Sandiuogium Milinski, Iohan- nem et Gabrielem Cokalewskie processerunt, qui. . venerabilem et nobilem dominum Stanislaum Cokalewski canonicum esse ex utroque parente nobili thoro legitimo procreatum patre videlicet Iacobo Cokalewski de armis Samsonczyk et Nalecz; matre vero nobili Heduigi Lanczka de armis Kordzbog, hoc est tribus carpionibus, et Zaręba vulgariter leone ex muro prospiciente ex certa sciencia deposuerunt eundemque do- minum Stanislaum Cokalewski.. in confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 26 Ianuarii 1587). 452. (Lib. Install. I fol. 252)... Domini praelati et canonici. . ante omnia testimoniis super nobilitate domini Petri Rusieczki et deposi-tionibus per nobiles Stanislaum Mikolaiewski, Iohannem Trzeczki, Seba-stianum Woiuczki et Albertum Rusieczki, testes coram reuerendo domino Michaele Slawianski canonico, vicarioque in spiritualibus et officiali gene-rali Poznaniensi, ob certa et legalia dominorum Capitularium impedimenta, quibus sunt distenti, examinatos, idque de consensu Reuerendi domini pre-sidentis et Vicarii Capituli Poznaniensis, factis vigesima mensis et anni presentis, visis et, qua maiori potuerat, diligentia et iudicio consideratis, qui unanimiter et ex certa animi sui scientia et sentencia deposuerunt et sunt

testificati dominum Petrum Rusieczki Polonum districtus Gneznensis ex utroquejjparente nobili et thoro legitimo esse procreatum patre videlicet nobili Mathia Rusieczki de armis aceruo alias Brog, auia patris nobili Barbara Raczlakowska de armis Ostoya alias ense inter duas lunas consistente; matre vero legitima inducentis domini Canonici nobili Anna Rusieczka de Rusiecz alterius domus et familiae de armis Habdank, matre ultimo matris nobili Frusina Pawlowiczka de armis Bawologlowa ense transfixa.. ipsum.. Petrum Rusieczki.. in confratrem eorum recipi-endum decreuerunt.. ln capitulo Poznaniensi (d. 23 Februarii 1587). 453. (Lib, Install. I fol. 2530) . . Domini praelati et canonici.. accepto inprimis sufficienti testimonio de nobilitate domini Andree Kossuczki.. per nobiles Augustinum Piotrkowski, Albertum Sepinski, Iacobum Czie- leczki et Aleksandrum Wkrzinski medio corporali iuramento. . prestito, quod dominus Andreas Koszuczki ex utroque parente nobili legitime . . sit procreatus patre videlicet Christophero Kossuczki Pysdrensis districtus de armis Brog, cuius erat mater nobilis Sydniczka Anna de armis Kotwicz id est pole w modrym chelmie, matre vero nobili Catherina Gaiewska de armis Ostoya videlicet ense inter duos menses consistente, cuius mater erat Zophia Sepinska de armis Iastrzebiecz . . ipsum dominum Andream Kossuczki . . in confratrem . . receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 4 Maii 1587). 454. (Lib. Install. I fol. 254) .. Domini praelati et canonici . . ad probationes super nobilitate generis domini Iohannis Domaniewski.. per testes reuerendos videlicet dominum Iacobum Lempiczki Gneznensem, Stanislaum Dziegieleczki Lowiciensem, Albertum Bieganowski, Albertum Bronikowski Poznanienses canonicos eo in negocio inductos procedendum decreuerunt et processerunt, quiquidem testes. . sunt testiricati ex certa scientia venerabilem et nobilem dominum Iohannem Domaniewski cano- nicum esse ex utroque parente nobili, thoro legitimo procreatum patre videlicet generoso domino Mathia Domaniewsky de terra Lanczicziensi oriundo de armis utrisque Rolicz, matre vero legitima nobili Barbara Bo- rzewiczka de armis Grzimala et Rolicz. . ipsum dominum Iohannem Do- maniewsky . . in confratrem receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 28 Septembris 1587). 455. (Lib. Install. I fol. 255°).. Domini praelati et canonici . . ante omnia sufficiens testimonium super nobilitate domini Alberti Bilinski per nobiles Bartholomeum Thiliczki, Andream Kaniewski de Kaniewo, Stanislaum Kraykowsky et Iohannem Dambrowski testes. . recipiendum iudicarunt, testes autem predicti . . sunt testificati Reuerendum dominum Albertum Bilinski ex utroque parente nobili et thoro legitimo esse pro- creatum patre videlicet nobili Nicolao Bilinski tribuno Crusficiensi de ar- mis Rolicz et Bawolaglowa, matre vero nobili Iustina Lubienieczka de armis Rolicz et Bylina.. ipsum . . Albertum Bilinski . . in confratrem eorum . . receperunt..

ln capitulo Poznaniensi (d. 6 Aprilis 1588). 456. (Lib. Install. I foL 258) . . Domini praelati et canonici .. testi- monium sufficiens et fidele per nobiles videlicet Albertum Iablkowski, Ia- cobum de Kothowo Pileczki, Iohannem Mrowinski et Stanislaum Wloszi- nowski fratrem patruelem . . receperunt, quod videlicet dominus Wen- ceslaus Wloszinowski . . sit ex utroque parente nobili legitime . . procreatus, patre nobili olim Stanislao Wlossinowski de armis Ogonczik, cuius mater erat Anna Potuliczka de armis Grzimala; matre vero legitima nobili Catherina Iablkowska de armis Sachownica, cuius erat mater Zophia Wegorzewska de armis Srzeniawa .. ipsumque dominum Wlossinowski. . in confratrem eorum . . receperunt . . In capitulo Poznaniensi (d. 17 Augusti 1588). 457. (Lib. Install. I fol. 259). . Domini praelati et canonici.. prin- cipio testes super nobilitate domini Georgii Sulkowski canonici Wla- dislauiensis recipiendum per nobiles Iohannem Skotniczki, Laurentium Mierosiawski, Martinum Kosczieski et Iohannem Zamorski admittendum et examinandum statuerunt, quiquidem testes. . dominum Georgium Sulkowski esse ex utroque parente nobili thoro legitimo procreatum. . sunt testrficati patre videlicet generoso Stanislao Sulkowski districtus Brestensis terrarum Cuiauiae de armis Ogonczik, mater vero patris no- bilis Catherina Skibiczka de armis Rolicz; ac item matre legitima domini canonici nobili Hedwigi Kieleczewska de armis Leliwa . . ipsumque Reuerendum dominum Georgium Sulkowski . . in Ecciesiam recipiendum decreuerunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 19 Ianuarii 1589) 458. (Lib. Install. I fol. 261).. Domini praelati et canonici. . ante omnia sufficiens testimonium super nobilitate domini Mathiae Popow- ski, per Reuerendum et nobiles dominos Gabrielem Wysoczki Gneznensem, Wladislauiensem et Poznaniensem canonicum, Iohannem Gowarzewski Al- bertum Wysoczki et lohannem Vszynski ex terra Droiciensi testes induc- tos factum, receperunt, quo probatum est dominum Mathiam Popowski esse ex utroque partnte nobili thoro legitimo progenitum patre videlicet nobili Iohanne Popowski districtus Calissiensis de armis Nowina, matre patris Barbara Dobieszewska de armis Oksza, matre vero canonici nobili Anna Bozeiewska de armis Muthyna alias Dryie; matre matris nobili Helizabethe Ludziczka de armis Nalecz. . ipsumque venerabilem dominum Mathiam Popowski . . in confratrem eorum . . receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 7 Februarii 1590). 459. (Lib. Install. I fol. 262). . Domini praelati et canonici. . ante omnia testes super nobilitate domini Bartholomei Mlodzieiewski videlicet nobiles Martinum Thomiczki, Andream et Iohannem Gulczewskie fratres ac Albertum Trampczynski inductos examinauerunt, qui . . depo- suerunt venerabilem et nobilem Bartholomeum Mlodzieiewski parentibus

nobilibus thoro legitimo fuisse et esse procreatum patre videlicet nobili Vilibrordo Mlodzieiewski de armis Korab, matre patris nobili Dorothea Cieminska de armis Zaręba, matre vero nobili Heduigi Zydowska de armis Doliwa videlicet tribus rosis, item matre matris nobili Dorothea Zy-dowska de armis Rosa . . praedictumque dominum Bartholomeum Mlo-dzieiewski . . in fratrem eorum . . recipiendum decreuerunt et recepe-runt . . In capitulo Poznaniensi (d. 25 Augustii 1590). 460. (Lib. Install. I fol. 265) . . Domini praelati et canonici . . visis deposicionibus testium fidedignorum videlicet generosorum Sebastiani Gla- zynski de terra Syradiensi, Iacobi Zaleski, Mathiae Moraczewski et Sta- nislai Duranowski districtus Leciciensis in consistorio coram reuerendo domino Alberto Modrzewski praeposito et officiali Wolboriensi per Reue- rendum dominum Stanislaum Koluszkowski .. inductorum . . quiquidem testes iurati deposuerunt dominum inducentem fuisse et esse ex utroque parente nobili thoro legitimo procreatum, patre videlicet ge- neroso olim Stanislao Koluszkowski terrae Lanciciensis de armis Iunoszycz, matre patris nobili Barbara Domaniewska districtus Rauensis de armis Rawicz; matre vero domini Scholastici generosa Anna Kietlinska terrae Syradiensis de armis Odrowasz, et matre matris Prolixena Spinkowna terrae Leciciensis de armis Prusz memoratum reuerendum dominum Sta- nislaum Koluszkowski . . ad scholastriam et praelaturam Ecclesiae Cathe- dralis Poznaniensis .. decreuerunt recipiendum . . In capitulo Poznaniensi (d. 21 Iunii 1590). 461. (Lib. Install 1 fol. 266). Coram reuerendo domino Albertu Mo- drzewski praeposito et officiali Wolboriensi constitutus personaliter reue- rendus dominus Stanislaus Koluszkowski scholasticus Poznaniensis exposuit S. Sedem Apostolicam de Scholastria in Ecclesia Cathedrali Poznaniensi sublato e viuis reuerendo domino Stanislao Kuninski nouissimo possesore in turno summi Pontificis vacua prouidisse et bullas gratiae seu prouisionis de eodem beneficio iam in manibus habere, sed cum ad con- seruandas Ecclesie ipsius, cui per gratiam S. Sedis Apostolicae insignitus est, consuetudines, iuxta statuta communia regni et capitularia in apprehen- denda possesione testibus sibi in genere similibus super nobilitate pro- bande egeat et ob maximam patriae suae a ciuitate Poznaniensi distantiam commode et sine discrimine rerum suarum et negotii presentis testes con- uocare eo loci non valeat, petiit sibi de remedio iuris oportuno prouideri et testes nobiles, quos inducens nominauerit, seruatis de iure seruandis ad iurandum examinandumque admitti simul atque depositiones eorum atque testimonia ex actis presentibus in forma publica sub sigillo officii presentis dari et concedi; reuerendus itaque dominus officialis supramemoratus, iusta petentibus non esse deneganda, arbitratus, generosos ac nobiles dominos Sebastianum Glazynski, Iacobum Zaleski, Mathiam Moraczewski et Stani- slaum Duranowski ante omnia citandum per executorem suum ad id depu- tatum decreuit ac postmodum ad iurandum examinandumque admisit et pre se iuramento. corporali a quolibet testium ad imaginem crucifixi Saluatoris nostri in forma solita recepto in manibusque illius emisso, presentibus hono- rahilibus dominis Iohanne et Stanislao vicariis Ecclesiae Wolboriensis. — Archiw. kom. hist t. IV. 57

Primus itaque testis generosus dominus Sebastianus Glazynski de terra Syradiensi, Catholicae et Orthodoxae professionis, annorum sexaginta citra vel ultra, non est excommunicatus, communicauit anno presenti, scit neces-ria salutis, non deponit ex amore, fauore, pretio, sed solius intuitu sanctae iusticiae, dei iuramentum est eidem in memoriam reductum et poena falsi testis, ac in aliis generalibus debite examinatus deposuit ex charta picta propter insignium noticiam specialiter et expresse Reuerendum dominum Stanislaum Koluszkowsk scholasticum Poznaniensem esse ex utroque parente nobili thoro legitimo procreatum, patre videlicet nobili olim domino Stanislao Koluszkowski terrae districtusque Lanciensis de armis Iunoszycz alias Baranek; matre vero patris nobili domina B.ar-bara Domaniewska de districtu Rauensi de armis Rawicz alia Panna na Niedzwiedziu; matre vero domini Scholastici generosa Anna Kiethlinska terrae districtusque Syradiensis de armis Odrowąsz quod sic depingitur 1); matre vero matris predictae generosae dominae Kiethlinska generosa do-mina Polixena Spinkowna terrae districtusque Lanciciensis de armis Prusz alias pultora krziza, quod sic depingitur 2); causam scientiae suae referens, quod sit amicus, consanguineus, vicinus parentis domini inducentis agnos-cens bona terrestria possidentes et iure iurisdictioneque terrestri gaudentes, qui ex genealogia antecessorum suorum familiae eiusdem nobiles sunt habiti, tenti, reputati et de quibus omnibus vox est et fama publica, tamquam deposuit, cui silentium iniunctum; [Secundus, tertius, quartus testes deponunt, ut primus]. Hi omnes testes quamuis in ullo in suis de-posicionibus discrepant, sed in omnibus concordant, attamen quilibet eorum seorsim et specialiter est examinatus secundum scientiam suam deponens.— Ex depositionali actorum consistorii Wolboriensis extractum et sigillo Re-uerendi domini Alberti Modrzewski, praepositi et officialis Wolboriensis communitum — Michael Rayski actorum consistorii Wolboriensis pronune notarius subscripsit. In capitulo Poznaniensi (d. 15 Novembris 1590). 462. (Lib. Install. I fol. 2680) . . Domini praelati et canonici. . ante omnia testimonium de nobilitate domini Iacobi Zdzarowski, inprimis Reuerendis Iohanne Gninsky custode Poznaniensi, Gabriele Wissoczki canonico Poznaniensi, deinde nobilibus Petro Popowski; Alberto Zdzarow- ski fideliter examinatis receperunt, qui. . testificati sunt praefatum Iacobum Zdzarowski esse ex utroque parente nobili, toro legitimo natum, patre vi- delicet Hyppolito Zdzarowski districtus Gneznensis de armis Stoice, id est Rosa cum quinque floribus, matre patris et auia eius nobili Do- rothea Zakrzewska de armis Nalęcz, matre autem illius nobili Dorothea Niegolewska de armis Trzy wieze alias porta aperta sub tribus turribus, matre matris siue auia nobili Catherina Piekarska de armis aceruo alias Brog. . ipsumque praefatum dominum Zdzarowski.. in con- fratrem.. receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 12 Iunii 1593). 463. (Lib. Install. I fol. 2710). . Domini praelati et canonici.. recepto ante omnia sufficienti testimonio ex testibus fidedignis.. videlicet nobili- l) 2) W tych miejscach wyrysował pisarz herby Odrowąz i Prus, i te same znaki zamiescił i przy zeznaniach trzech następnych świadków.

bus Martino Staroczki, Alberto Valdowski siue Slupski, Nicolao Zebrzy-dowski de Wiaczbork et Alberto Dambrowski, qui.. testificati sunt domi-num Albertum Slupsky ex utroque parente nobili et legitime pro-creatum esse, patre videlicet nobili Stephano Slupski de armis Topor seu Starza; matre uero Elizabethe Palenczka de armis Ielen, matre patris. seu auia Catherina Zberkowska de armis Szachownicza, matre matris seu auia Catherina Zebrzydowska de armis Radwan. . ipsum Albertum Slupski.. ih confratrem eorum receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 27 Julii 1593). 464. (Lib. Install. I fol. 272°)... Domini praelati et canonici... testi- monium de nobilitate domini Martini Miruczky testibus nobilibus uide- licet Alberto Iablkowski, Alberto Raczynski, Mathia Zlothnyczki et Chri- stophero Iarkuszewski fideliter examinatis receperunt, qui... testificati sunt praefatum dominum Miruczki esse ex utroque parente nobili thoro legitimo natum, patre uidelicet Alberto Miruczki districtus Kcinensis de armis Roza, matre uero Anna Raczynska de armis Topor; matre patris seu auia eius nobili Anna Zaleska siue Withkowska de armis Strzala, matre matris seu auia nobili Barbara Palenczka de armis Ielien... ipsum- que praefatum dominum Miruczki... in confratrem.. . receperunt.. . In capitulo Poznaniensi (d. 24 Augusti 1593). 465. (Lib. Inslail. I fol. 273°). .. Domini praelati et canonici... intel- lecto testimonio et documentis super nobilitate domini Samuelis Roguski heri deductis a testibus fidedignis. . . uidelicet a reuerendis et nobilibus Alberto Bieganowski, Gabriele Wissoczky canonicis Poznaniensibus, Paulo Gorsky et Stanislao Kalusky ex districtu Liwensi, qui... testificati sunt praefatum Samuelem Rogusky, thoro legitimo ex utroque parente nobili procreatum esse, patre videlicet Stanislao Roguski ex districtu Liwensi de armis Habdanc, matre uero eiusdem Samueiis Dorothea Stradomska distri- ctus Cracouiensis siue na Podgorzu de armis pulthora krzyza; matre pa- tris Catherina Noiszewska districtus Liwensis de armis dwa krzyza z pod- kowa, matre matris nobili Anna Wronowska de armis Strzala. . . ipsum [dominum Samuelem Roguski]. . . in confratrem eorum receperunt. . . In capitulo Poznaniensi (d. 13 Decembris 1593). 466. (Lib. Install. I fol. 274°).. . Domini prelati et canonici... rece- pto ante omnia sufficienti testimonio a testibus fidedignis... videlicet no- bilibus Mathia Swiniarsky, Georgio Popowski, Mathia Glemboczki, Alberto Gorzuchowsky, qui... testificati sunt dominum Adamum Swiniarski ex utroque parente nobili et legitime procreatum esse, patre videlicet 110- bili Iohanne Swiniarski Glowka dicto de armis Roza alias Poray, matre uero Ursuia Noskowska de armis Rawidz alias Panna na Niedzwiedziu, matre patris seu auia...1) Ulanowska de armis pulorla trzy kamienie alias Sulima, matre matris seu auia...2) Swiniarska de armis pulmiesiaca l) 2) Luki w oryginale.

a gwiazda alias Leliwa... ipsum Adamum Swiniarsky... in confratrem eorum receperunt. .. In capitulo Poznaniensi (d. 12 Septembris 1594). 467. (Lib. Install. I. fol. 2760). .. Domini praelati et canonici... recepto ante omnia sufficienti testimonio a testibus fidedignis... videlicet reuerendis et nobilibus Michale Slawienski canonico et officiali, Alberto Bieganowski canonico, Laurentio Gembiczki et Mathia Bieganowski qui... testificati sunt dominum Laurencium Gembiczki Secretarium Sacrae Mtis Regiae ex utroque parente nobili et legitime procreatum esse, patre videlicet nobili Paulo Gembiczki districtus Poznaniensis de armis Nałecz matre uero...1) Łoweczka siue Nininska de armis Nałecz, matre patds seu auia...2) Chlebowska de armis Roza, matre rnatris seu auia. . .3) Chrbska de armis Iastrzebiecz. . . . ipsum Laurentium Gembiczki. . . in confratrem eorum receperunt. .. In capitulo Poznaniensi (d. 12 Junii 1595). 468. (Lib. InstalL I fol. 278°). . . Domini praelati et canonici. . . recepto ante omnia sufficienti testimonio a testibus fidedignis... videlicet nobilibus Bartholomeo Łoweczky, Mathia Nininsky, Bonauentura Russieczky et Martino Kłoszinsky, qui... testificati sunt Nicolaum Sławienski ex utroque parente nobili et legitime procreatum esse, patre videlicet no- bili Stanislao Slawienski districtus Poznaniensis de armis Nalęcz, matre uero Zophia Łoweczka ibidem de armis Nałęcz matre patris seu auia Anna Kamienska de armis Manda alias Swiniaglowa z Ręką. .. ipsum Nicolaum Slawienski. . . in confratrem eorum receperunt.. . In capitulo Poznaniensi (d. 5 Iulii 1595). 469. (Lib. Install. I fol. 279o)... Domini praelati et canonici... rece- pto ante omnia sufficienti testimonio a testibus fidedignis... videlicet reue- rendis Petro Gwiasdowski, Gabriele Wissoczky, Iohanne Gądkowsky et Iacobo Zdzarowski, qui... testificati sunt dominum Stanislaum Ro- miszowski ex utroque parente nobili et legitime procreatum esse, patre videlicet nobili Adamo Romiszowski palatinatus Siradiensis de armis Ielita; matre uero Barbara Przerobska de armis Nowina, matre patris seu auia Margaretha Duninoua de armis Łabącz, matre matris Catherina Buzinska de armia Roza... ipsum dominum Stanislaum Romiszewsky. . . in con- fratrem eorum receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 28 Augusti 1595). 470. (Lib. Install. I fol. 280)... Domini praelati et canonici. . . recepto ante omnia sufficienti testimonio a testibus fidedignis... videlicet reuerendo et nobilibus Luca Wydzierzewski canonico Poznaniensi, Andrea 1) 2) 3) Luki w oryginale.

Piglowski, Iacobo Sinoczki, Laurentio Wagrowski, qui. . . testificati sunt dominum Stanislaum Rad e czki Ecclesiae collegiatae in arce Gneznensi s. Georgii canonicum ex utroque parente nobili et legitime procreatum esse, patre videlicet Iohanne Radeczki districtus Pizdrensis de armis trzy Drye, matre uero Anna Wydzierzcwska de armis Ogonczik, matre patris seu auia eius Anra Loszinska de armis Pomian alias Bawolaglowa miecz przez nie, matre matris...1) Domaslawska de aimis Ogonczik... ipsum domi-num Stanislaum Radeczky... in confratrem receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 19 Augusti 1596). 471. (Lib. Install. I fol. 283o) . . Domini praelati et canonici... recepto ante omnia sufficienti testimonio a testibus fidedignis. . . videlicet nobilibus Martino Stawski, Iohanne Kowalsky, Bartholomeo Bieganowski, Iohanne Zaszultowski, qui... testificati sunt venerabilem Andream Gol- czewski ex utroque parente nobili et legitime procreatum esse patre videlicet Andrea Golczewski districtus Gnesnensis de armis Bilina, trzy podkowy y krzyz ; matre vero Catherina Brzezniczka z Popkowic de armis Srzeniawa; matre patris seu auia Helizabetha Wegierska de armis Habdank. . . ipsum dominum Andream Golczewski. . . in confratrem rece- perunt. . . In capitulo Poznaniensi (d. 26 Augusti 1596). 472. (Lib Install. I fol. 284°)... Domini praelati et canonici... recepto ante omnia sufficienti testimonio a testibus fidedignis... videlicet nobilibus Iohanne Popowski, Venceslao Zubowiczki, Iohanne Slawienski et Gasparo Lubowiczki, qui... testificati sunt dominum Stanislaum Krzycki ex utroque parente nobili legitime procreatum esse, patre vide- licet nobili Andrea Krzyczki districtus Poznaniensis de armis Ręka zbroyna kita pierza w niey; matre uero Anna Niegoszewska ex districtu Craco- uiensi de armis Ostroia (s), matre patris...2) Hinkowna de Podolia de armis Kordb, matre matris...3) Kazimierska de armis Kur bially. .. ipsum Stanislaum Krzyczki... in confratrem eorum receperunt. . . In capitulo Poznaniensi (d 25 Februarii 1597). 473. (Lib. Install. I fol. 285)... Domini praelati et canonici... recepto ante omnia sufficienti testimonio. . . a generosis et nobilibus domi- nis Iohanne Grudzienski, Adamo Naramowski, Stanislao Wilczynski, An- drea Przeclawski, qui... testificati sunt, dominum Stanislaum Grabia ex utroque parente nobili et legitime procreatum esse patre videlicet Bro- nislao Grabia districtus Rauensis de armis Grabie; ma re uero Anna Drze- wiczka de armis Ciolek matre patris seu auia Heduigi Oleszniczka de armis lilia; matre matris Anna Oparowska de armis pul orla z trzema kamienmi dictis Sulima... ipsum dominum Stanislaum Grabia... in con- fratrem receperunt. . . 1) 2) 3) Luki w oryginale.

In capitulo Poznaniensi (d. 9 Maii 1597). 474. (Lib. Install. I fol. 286). .. Domini praelati et canonici... rece- pto iuramento corporali a nobilibus Iohanne Koszuczky, Andrea Morawski, Georgio Paczanowski et Iohanne Borkowski... qui... deposuerunt. .. ve- nerabilem ac nobilem Stanislaum Skoroszewski ex utroque pa- rente nobili legitime procreatum esse patre videlicet Alberto Skoroszewski de armis Habdank, matre uero Zophia Koszuczka de armis Brog, matre patris Anna Wilkowska de armis Odrowąsz, matre matris Anna Gaiewska de armis Ostoya... eundem [Stanislaum Skoroszewski] in confratrem rece- perunt... In capitnlo Poznaniensi (d. 15 Septembris 1597). 475. (Lib. Install. I fol. 287). . . Domini praelati et canonici. . . recepto ante omnia sufficienti testimonio a testibus fidedignis. . . videlicet reuerendis dominis Alberto Lubinski Gnesnensi, Adamo Ribski, Andrea Halczewski Poznaniensibus canonicis et nobili Matheo Koscieski, qui. . . testificati sunt Mathiam Lubinski ex utroque parente nobili et legi- time procreatum esse patre uidelicet Swietoslao Lubinski districtus Sira- diensis de armis Pomian alias Bawola glowa miecz przes nie, matre uero Barbara Zapolska de armis Pobog alias Podkowa, krziz nad nia, matre pa- tris seu auia eius Dorothea Kuczewska de armis Roza; matre matris seu auia eius Agnete Pstrokonska ibidem de armis Roza... ipsum Mathiam Lubinski... in confratrem. .. receperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 25 Maii 1598). 476. (Lib. Install. I fol. 2890)... Domini praelati et canonici... recepto ante omnia sufficienti testimonio a testibus fidedignis. . . videlicet Reuerendo et nobilibus Gabriele Wissoczki Gneznensi, Poznaniensi canonico Alberto Piekarski, Thoma Sulinski districtus Calisziensis, Stanislao Zaleski, districtus Siradiensis, qui. .. sunt testificati. . . Reuerendum dominum Ca- sparum de Fulsztin Herbort esse utroque parente nobili ex cla- rissima familia procreatum patre videlicet magnifico domino Iohanne de Fulsztiu Herbort castellano Sanocensi de armis trzy miecze, matre uero magnifica domino Caterina a Drozow de armis Corczakow alias trzy rzeki; matre patris seu auia eius Heduigi Chwatowna de armis Nalęcz; matre matris seu auia eius Helisabethe Fredrowna de Pleszewicze de armis Iednorozecz. . . reuerendum dominum Casparum Herbort... in confratrem suum receperunt. . . In capitulo Poznaniensi (d. 4 Iulii 1598). 477. (Lib. Instail. I fol. 2go).. . Domini praelati et canonici... recepto ante omnia sufficienti testimonio a testibus fidedignis. . . videlicet reueren- dis et nobilibus Gabriele Wissoczki, Adamo Ribski canonicis Poznaniensi- bus, Gaspare Zaleski et Iohanne Ciechowski, qui... sunt testificati. . . Re- uerendum dominum Iacobum Pradzewski esse utroque parente nobili legitime procreatum, patre videlicet Iohanne Pradzewski districtus Lanci- ciensis de armis Nouina, matre Dorothea Tarnowska de armis Rolicz, ma-

tre patrjts seu auia eius Anna Nieszeczka de armis Brog, matre matris seu auia eius Catherina Przerebska de armis Nowina... dominum Iaco-bum Pradzewski... in confratrem susceperunt... In capitulo Poznaniensi (d. 8 Martii 1606). 478. (Lib. Install. I fol. 292). . . Domini praelati et canonici. . . rece- pto ante omnia sufficienti testimonio a testibus fidedignis... videlicet Va- lentino Wardeski, Barthok)meo Wardeski germanis fratribus et Thoma Wardeski horum [fratre] patruele et Iohanne Szadkowski, quiquidem. . . testificati sunt praefatum Andream Lukomski ex utroque parente nobili et legitime procreatum esse patre videlicet Mathia Lukomski de armis Nalęcz in pallatinatu Calissiensi, districtu Pizdrensi, matre uero Do- rothea Wardeska de armis Ogonczyk, matre patris seu auia Barbara We- gierska de armis trzy wieze z muru... ipsum Andream Lukomski... in confratrem receperunt. .. In capitulo Poznaniensi (d. 24 Julii 1600). 479. (Lib Install. I fol. 293). . Domini praelati et canonici.. ante omnia testimonium de nobilitate domini Stephani Charbiczki cano- nici Wladislauiensis a nobilibus dominis Iohanne Ciechomski de terra Gostinensi, Iacobo Zaluski de terra Rauensi, Alberto Modrzewski de terra Rauensi, Iacobo Sierakowski de terra Sochaczeuiensi. . receperunt, qui.. testificati sunt praefatum Reuerendum dominum Stephanum Charbiczky esse ex utroque parente nobili, thoro legitimo natum, patre videlicet Sta- nislao Charbiczky de terra Lanczicziensi de armis Iastrzembiecz, matre Dorothea Wroniewska de armis Liszow, matre patris Barbara Bielawska de armis Dolega, matre matris Catherina Ieczewska de armis Roszycz.. ipsumque dominum Charbiczki.. in confratrem.. receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 8 Augusti 1600). 480. (Lib. Install. I fol. 2g5). . Domini praelati et canonici. . accepto ante omnia sufficienti testimonio de nobilitate domini Aiberti Wyso- czki.. a testibus fidedignis videlicet reuerendo et nobilibus Gabriele Wysoczki Gneznensi, Wladislauiensi et Poznaniensi canonico, Petro Wy- soczki, Gabriele Lubowiczky et Luca Krzyzankowski, qui. . testificati sunt eundem dominum Albertum Wysoczki canonicum esse ex utroque parente nobili, thoro legitimo procreatum patre nobili Mathia Wysoczki districtus Gneznensis de armis Odrowasz, matre patris Barbara Popowska de armis Nowina, matre domini canonici nobili Catherina Wengierska de armis Łodz, matre matris Barbara Wydzierzewska de armis Nowina.. ipsum [Albertum Wysoczki].. in confratrem eorum.. receperunt.. In capitulo Poznaniensi (d. 30 Octobris 1600). 481. (Lib. Install. I fol. 296).. Capitulum.. testes.. de et super domini Simonis Rudniczki vera nobilitate receperunt videlicet Reue-

rendos dominos Albertum Bieganowski, Gabrielem Wysoczki, Stanislaum Kluczewski et Adrianum Zemiczki canonicos Poznanienses, qui.. deposu-erunt.. dominum Simonem Rudniczki ex utroque parente nobili oriundum et prognatum esse, patre videlicet Stanislao Rudniczki de armi Lis, matre vero Anna Parzynczewska de stemmate Grzymala matre item patris ipsius..1) Wodziraczka de armis Gęś, ac matre matris domini Simonis pre-positi Anna Pokrzywnicka de armis Rolicz. . ipsumque dominum Simonem ut et tanquam verum nobilem.. in.. possessionem praepositurae Pozna-niensis induxerunt. . quia uero propter pestem tunc Poznaniae gras-santem, tutus ad Ecclesiam Cathedralem Poznaniensem acccssus non da-batur . . domini . . Nicolao Baginski et Bartolomeo Mlodzieowski commi-serunt et mandauerunt, quatinus ipsum reuerendum dominum Simonem Rudniczki . . ad chorum ipsius Ecclesiae inducerent . . In capitulo Poznaniensi (d. 14 Maii 1601). 482. (Lib. Install. I fol. 301).. Domini praelati et canonici.. recepto ante omnia testimonio sufficienti super nobilitate domini Fabian i Ko-nopaczki per testes idoneos. . videlicet nobiles Albertum Przezniewski districtus Cheimensis, Fabianum Kuczmarski, Georgium Pieczewski et Io-hannem Boliniwski, qui.. deposuerunt memoratum reuerendum dominum Fabianum Konopaczki . . esse ex utroque parente nobili genere proge-nitum patre videlicet nobili Luca Konopaczki de armis Grzymata alias trzy wieze z muru ; matre vero Helena Czemowna, Achacy Czema palatini Malboriensis filia, de armis Szachownicza, matre patris Anna Pękowna de armis Thopor s strusza [Kita] 2), matre autem matris Helena Bazinska de armis Wyewiorka, eundem reuerendum dominum Fabianum Konopaczki.. ad decanatum et praelaturam Ecclesiae Cathedralis Poznanensis.. decre-uerunt recipiendum.. et in fratrem eorum.. receperunt. . In capitulo Poznaniensi (d. 4 Iulii 1601). 483. (Lib. Install I fol. 303).. Domini praelati et canonici.. recepto aute omnia sufficienti testimonio super nobilitate reuerendi domini Smo-nis Koluczki per testes idoneos.. videlicet nobiles Georgium Koiuczki Iohannem Isdbienski, Iohannem Polanowski et Petrum Koluczki, qui.. deposuerunt memoratum Reuerendum Dominum Simonem Koluczki. . esse ex utroque parente nobili progenitum patre videlicet Georgio Koluczki districtus [Unie]iowiensis de armis Pomyan alias Bawola glowa z mieczem, matre [Ludjmilla Swiezewska de armis Roza trzy kroie wni, matre patris Anna Nesitowska de armis Pomyan alias Bawola glowa z mieczem, matre autem matris Catherina Ostrowska de armis Brog Leszczycz eundem do-minum Simonem Koluczki.. ad canonicatum. . decreuerunt recipiendum. . et in fratrem eorum.. receperunt. .3). 1) Luki w oryginale 2) Z powodu wydarcia rogu karty, brakuje zakończenie opisu herbu. 3) Akt ten jest ostatnim zapisanym do pierwszej księgi Installacyi.

Additamentum. In Brzescze feria tercia post festum s. Allexy (d. 19 Ialii 1412). 484. (Brzeska III fol. 70).. Petrassius de Crayewici hiis testibus in- fra scriptis videlicet Petro Rudsky et Climantha de ibidem de clenodio Iaszona, et Uneslao de Lowischewo et Iacussio de Dambrowka de cle- nodio Sokola, et Barthossio de Coczonowo dapifero, Stephano de Wytho- wice de clenodio Luby conprobauit suam nobilitatem, quia est de clenodio Iaszoni contra dominum Nicolaum subdapiferum de Poczirnyno, prout sibi in iure suo nobilitatis detraxerat et vilipenderat. — Idem Nicolaus tenetur magnam penam contra eundem Petrassium 1). In Noua Ciuitate Korczin (d. 21 Augusti 1419). 485. Nos Iohannes de Sprowa, iudex, et Zawissius de Oleszni- cza, subiudex terre Sandomiriensis generales, uniuersis cupimus fore notum quibus expedit, presentium per tenorem, quia serenissimus princeps et dominus Vladislaus rex Polonie, noster dominus graciosus, nolens nobi- lem Petrum Strzala in Sosnowicze heredem de regno suo dimit- tere, sed illum volens pro suo terregena habere commutacionem predicto Nicolao dicto Strzyz de Radoce de ducatu Oswieczimensi pro villa sua dicta Sosnowicza, quam per modum commutacionis predicto Ni- colao pro villa dicta Radoce dare debebet coram nobis et coram iudicio sue Magestatis, [cui] cum aliis dominis presidebamus in Noua Ciuitate, prohibuit, interdixit, quod nullo modo transiret ad effectum; inhibendo etiam nobis, ne fideiussores, qui pro huiusmodi commutacione quoque caue- bant Nicolao memorato pro iam dicto Petro, iudicaremus, nec quisque iudicum ipsos auderet iudicare. Quod et nos fecimus iuxta preceptum sue Magestatis strictissimum harum, quibus in testimonium nostra presentibus sigilla sunt appensa [testimonio litterarum]. Actum et datum in Noua Ciui- tate Korczyn domino nostro rege protunc existente feria secunda proxima in octaua Assumptionis Mariae Virginis anno Domini 1419. Paprocki: Herby rycerstwa Polsk wyd. Turows. p. 714. l) Zapiskę tę wydrukowaliśmy już raz w „Inscriptiones Clenodiales" (Star. Pr. Pol. Pomn. Tom. VII Zesz. III), ale mylnie, bo z opuszczeniem świadków drugiego zawołania; obecnie podaje.my ją w sprostowanym texcie. Archiw. hist. kom. t. IV. 58

Cracouie in conuencione generali (d. 15 Iunii 1450). 486. Kazimirus dei gracia Rex Polonie, Magnus dux Lithuanie et heres Russie etc. Significamus tenore presencium, quibus expedit, uniuersis presentibus et futuris presencium noticiam habituris, cum in consilio una cum Magnificis Iohanne de CzizOw castellano et capitaneo Cracouiensi, Iohanne de Thanczin palatino Cracouiensi, Iohanne de Olesnicza Sendomi-riensi, Petro Odrowanss Leopoliensi palatinis, Predborio de Koneczpole Sandomiriensi et unacum aliis dignitariis et baronibus infrascriptis unani-miter negocia Regni nostri Polonie etc. tractantes et disponentes preside-bamus, ibidemque ad presenciam nostre Magestatis et baronum, consilia-riorum nostrorum, venientes presencialiter generosi et nobiles ac strenui milites et proceres Regni nostri, subditi fideles et dilecti: Petrus Tarnow-sky de Tarnowa et Pankowicze, Iohannes de Modlnicza fratres seniores de paterno clenodio Berani Rohy et proclamacione Romany, ac Stanislaus Niemsta de Xianz, Iacobus de Trzonow fratres seniores de materno clenodio sagitta et due cruces, de proclamacione Lisso we seu Strem-pacz, Stanislaus de Zarogow, Iohannes de Nizankowice fratres seniores de clenodio avie aiias po babie due lune et crux in medio, de procla-macione Ostoia, qui fratres seniores de predictis tribus clenodiis in pre-sentia nostre Maiestatis et baronum, consiliariorumque nostrorum protunc existencium iurauerunt in hunc modum: Ita nos Deus adiuuet et sancta crux etc, quod generosus Tomko de Knichin est frater noster sanguinalis verus nobilis de sanguine, clenodiis et de proclamacione nostris. Nostra vero Magestas visa et attenta iusticia et rectitudine tanta, et iuramenta eorundem fratrum seniorum contemplantes de certa nostre Magestatis sciencia et baronum consiliariorumque nostrorum unanimi volurttate et consensu et consilio presens scriptum in maius documentum et fidem ple-niorem dignata est decernere, desculpere, Harum quibus sigillum nostrum regale et Iohannis de Czizow castellani et capitanei, Iohannis de Thanczin palatini Cracouiensium ac eorundem fratrum seniorum sigilla consensu. iussu nostro singulari, voluntate consiliariorum sunt appensa literarum, Actum Cracouie publice in castro nostro Cracouiensi in convencione generali feria quinta proxima post festum beati Iohannis Baptiste, anno 1450. Presentibus hiis magnificis: Gregorio de Branicze Radomiensi, Io-hanpe Liganza de Bobrek Biecensi castellanis, Hincza de Rogow thesaurario nostro, Petro Schafranecz de Pieskowa Skala subcamerario Cracouiensi. Iohanne Farurey de Garbow Sandomiriensi dapifero, Iohanne Rey de Sumsko venatore Cracouiensi consiliariis et aliis quam plurimis militibus et proceribus fidelibus nostris. Datum per manus magnifici Iohannis de Koneczpole Regni nostri Polonie cancellarii nobis sincere dilecti etc. Paprocki: Zrdcadto Slawneho Margkrabstwy Morawskeho. Olomutii 1593. list 287. In Sochaczew (d. 4 Decembris 1483). 487. Preclaris ac Magnificis, Generosis, Nobilibus, Strenuis, Circum-spectis, Famosis ac Prouidis viris, dominis et amicis, principibus, palatinis.

castellanis, capitaneis, magistris ciuium, consulibus et aduocatis ceterisque cuiuscunque dignitatis, eminencie, condicionis et offlcii extiterint, ad quos presens scriptum peruenerit, uniuersis salutem cum reuerencia et amicicia. Slawicz de Niemiglow castellanus et capitaneus Sochaczeuiensis significamus tenore presencium, notum facimus et attestamur, quia nobilis Stanislaus de Sokolow presencium exhibitor ex nobilibus Mathia patre de armis seu erbu Boynow alias Korwin et Dorothea matre de armis Rolycz, Wlostho atque Heduigi auis, heredibus in Sokolowo, legitime et matrimonialiter iunctis, ortus, natus atque progenitus est et processit, moribusque et con-uersacione ad nobilitatem spectantibus imbutus et bene enutritus, pro quo et cum eo Dominaciones vestras, dignitates et amicicias petimus et humi-liter supplicamus, quatenus eundem Stanislaum, sicut premissum est, nobi-lem et ex legitimo thoro natum, prout et bene conseruatum enutritumque habere velitis et fauoribus prosequi, pro quibus nos in talibus, si acciderit, vobis volumus complacere etc. In cuius rei testimonium euidencius et ma-iorem fidem sigillum nostrum, quo in premissis utimur, subappendi dedi-mus. Datum Sochaczeuie feria quarta [quinta?] 1) ipso die sancte Barbare virginis gloriose. Anno domini 1483). Paprocki :Zrdcadlo Slawneho.Margkrabstwy Morawskeho. Olo-mutii 1593. list. 364, Poznanie (d. 9 Iunii I493). 488. Iohannes Albertus, Dei gracia rex Polonie, supremus dux Lithuanie, Russie, Prussie etc. dominus et heres, magnificio Stiborio de Towaczow, capitaneo Morauie, ceterisque dignitariis et officialibus, cuius-cunque status, dignitatis et preeminencie personis, quibus expedit et ad quoscunque presentes nostre litere perueuerint, sincere grateque dilectis, salutem graciamque nostram Regiam. Vniuersitatibus vestris, cuilibet ves-trum et signanter tue sinceritati duximus significandum, quomodo venientes ad nostre Magestatis presenciam magnificus et generosi: Mathias de Gru-dna castellanus Bidgostiensis, Nicolaus de Kobylino, Andreas Sedleczky, Iohannes Pawlowsky consiliarii et subditi nostri, cum nobili Iohanne Karnowsky et coram nobis retulerunt, quod eorum consanguineum prefatum Iohannem Karnowsky per aliquos illarum parcium indigenas esse infamatum, quod ipse ex nobili parente non esset procreatus, neque titulo gauderet nobilitatis. Qui prefati consiliarii et subditi nostri eorum et aliorum quam plurimorum generosorum et nobilium subditorum nostrorum sufficienti testimonio coram nobis testificati sunt, ipsum Iohannem Karnow-sky ex utroque parente esse nobilem et ipsis sanguine affectum, pecierunt-que a nobis, vt hanc ipsorum recognicionem et testimonium per eos coram nobis exhibitum, vestris significaremus vniuersitatibus. Nos itaque eorum peticioni iuste acclinati, huiusmodi testimonium de ipsius Iohannis Kar-nowsky nobilitate coram nobis sufficienter exhibitum et probatum, vobis et cuilibet vestrum significamus presentibus literis nostris. In cuius rei 1) W r. 1483. wypadał dzień św. Barbary na Czwartek.

testimonium sigillum nostrum presentibus et subimpressum. Datum Pozna-nie sabbato ipso die sanctorum Petri et Pauli apostolorum, anno Domini 1493, regni vero nostri anno primo. — Relacio venerabilis Gregorii de Lubra-necz, Regni Poloniae vicecancellarii. Paprocki: Zrdcadlo, list. 445 v.

WYKAZ HERBÓW. Zwykłe liczby oznaczają numery zapisek; — liczby w nawiasach podają datę roku poprzedzających je numerów zapisek. ABDANK — vide HABDANK. aceruus — vide brog. AWDANYECZ — vide HABDANK. BARAN — vide IUNOSZA. BARKALA [ZARAMBA ?] ; 1 (1271). bawola glowa (caput bubali; — caput bavola); 206 (1500), 289 (1525), 364 (1551), 372 (1554), 384 (1558), 418 (1573), 455 (1587). belina, bilina, bylina (tria babata; — trzy podkowy y krzyz); 16 (1398), 219 (1505), 265 (1516), 299 (1528), 337 (1540), 455 (1587), 471 (1596). bipennis — vide topor. bogoria, boguria (due sagitte cum cruce in clipeo; — sagitte due sese contigue alias aduersus se protenden-tes; — due sagitte ex opposito sibi fixe); 83 (1408), 183 (1427), 222 (1506), 391 (1563), 440 (1581). bolczew (trzy belty na szczycze) ; 160 (1422). bolesti; 284 (1524). boliesczicz (babatum desuper cruce signatum infra per medium sagittam habens); 404 (1569). boncza (Iednorozecz; — unumcornu in campo celestino alias w modrim) ; 371 (1554), 405 (1569), 443 (1583), 476(1598). borek, bork (tres lupi; — Vylky; — Vylk; — duo lupi sub monte viridi); 248 (1512), 267 (1517), 311 (1532), 410 (1571). brodzicz (tres cruces in rubeo campo); 236 (1508), 441 (1581).

brog, lebczicz (Aceruus); 228 (1507), 234 (1508), 269 (1517), 277 (1519), 306 (1530), 337, 339 (1541), 341 (1542), 342 (1543), 350 (1546), 354 (1547). 359 (1549), 375 (1555), 381, 383, 384 (1558), 395 (1565), 408 (1570), 418 (1573), 422, 423, 426 (1574), 428 (1577), 444, 446 (1583), 450 (1586), 452, 453 (1587), 462 (1590), 474 (1597), 477 (1598), 483 (1601). budisyn (flamina alias plomene); 157 (1421). BUYNO, BOTNOW — vide SLEPOWRON. bylina (S. et crux superius; — in clipeo es cum cruce); 118(1414), 147(1419), 165 (1422), 167, 169(1423), 190(1434). celma; 41 (1401), CIOŁEK (rubeus bos in clipeo; — bos in clipeo; — wolu na sczicze) ; 37 (1401), 94 (1409), 130, 135 (1416), 138, 140 (1418), 158 (1421) 161, 165 (1422), 206 (1500), 218 (1505), 230 (1508), 246 (1512), 298 (1527), 360, 361 (1550), 386 (1559), 409 (1570), 473 (1597). cirmenscy (clipeus rubeus et album signum, alias strich slomoni fractus); 146 (1419). czasza (cornua cerui wlgariter gelene porosze); 5(1393), 69 (1405), 100 (1411), 121 (1414), 135 (1416). czelele (due canne alias rury in clipeo et in qualibet canna tres penne galli alias coszy Cokothowe; — dwe rurze na sczicze a trzy cossy w kaszde rurze); 161 (1422), 165 (1422). czelepole (tria folia lapacy in stipite); 276 (1518). czyelepale (trunci); 246 (1512). CZEUYA; 147 (1419), 192 (1438). czwekow (albus clipeus alias sczyt et niger tractus alias strich per ipsum); 162, 163 (1422). DAMBNO; 367 (1553). dambrowczik (babatum cura tribus crucibus); 385 (1559). denav (due rose); 121 (1414). Dentes lucei glauci; 355 (1547). doliwa (tres rose); 205 (1500), 212 (1503), 255 (1515), 268, 270 (1517), 295 (1526), 340 (1542), 346 (1544), 387 (1559), 409 (1570), 424, 425 (1574), 459 (1590). dołęga (babatum cum cruce supperius et in medio eius sagitta in campo flauco); 378 (1556), 387, 389 (1559), 479 (1600). Draco in tribus campis; Draco in trzipole in campo ru-beo; 383 (1558), 395 (1565). cf. trach. DROGOSŁAW, DROGOSLAWICZ (sagitta et medius anulus); 82 (1407), 101 (1411), 250 (1513), 331 (1538).

 drya, driczik, muthyna (tres lapides alias Drye; — tres tessere); 239 (1510), 270 (1517), 296 (1527), 301 (1529), 376 (1555), 390 (1560), 419 (1573), 429 (1577), 436 (1580), 447 (1585), 1458 (1589), 470 (1595). drzewicza; 259 (1515). Fagerhak alias Ogniewy hac in campo rubeo; 426 (1574). geralth (crux osmorog. et Czeczerza in galea; — crux Osmorog, czeczerza na helme; — in clipeo crux eum quatuor octocornibus Hosmorog et super galeam Czeczerza); 24 (1399), 46 (1402), 52 (1403), 80 (1407). gero postacy Syczinskfch (clenodium trium parcium alias stuky in qlipeo et glaucum signum alias szolti strich eiusdem clipei, tercia pars clipei rubea); 146 (1419). GĘŚ; 481 (1600). glaubicz (Carpo; — Karp); 317 (1535), 386 (1559), 400(1567), 407 (1569), 420 (1573), 430, 431 (1579). godziemba (pini, pinarii); 200 (1487), 211 (1503), 217 (1504) 254 (1515), 312 (1532), 343 (1543), 350 (1546), 370 (1553), 413, (1572), 421 (1574), 427 (1576), 436 (1580), 449 (1585). gozdawa (lilia; — lilium in campo rubeo); 243 (1512), 336 (1540), 353 (1547). gryf; 114 (1414), 260 (1515), 265 (1516), 340 (1542). gryf (tres statue ad instar furce et supra crux); 288 (1525). GRABY, GRABIE, GRABYA (sex lilia) ; 74 (1406), 139, 142 (1418), 278 (1520), 311 (1532), 473 (1597). GRZYMAŁA (tres turres; — tres turres in campo rubeo; — trzy wieże alias porta aperta sub tribus turribus; — trzy wieże z muru); 49 (1402), 185 (1430), 273 (1518), 280 (1521), 289, 291 (1525), 308 (1531), 330, 332 (1538), 339 (1541), 342 (1543), 346 (1544), 352 (1547), 558 (1548), 366.(1552), 403, 404, 407 (1569), 428 (1577), 430 (1579), 444, 445, 446 (1583), 454 (1587), 456 (1588), 462 (1590), 478,481 (1600), 482 (1601). HABDANK, ABDANK, ABDANYECZ, HANDANCZOW, ABDANEK, AWDANYECZ, chabdang, habdaniecz (Chabdang albus ih simili campo); 85 (1408), 205 (1500), 255 (1515), 270 (1517), 283 (1524) 295 (1526), 297 (1527), 300 (1529), 341 (1542), 366 (1552), 373 (1554), 381, 382 (1558), 392, 393 (1564), 394 (1565), 396 (1566), 399 (1567), 413, 414, 416 (1572), 421 (1574), 427 (1576), 445 (1583), 449 (1585), 452 (1587), 465 (1593), 471 (1596), 474 (1597).

herbort, cherbolth (tres gladii ex aduerso in pomo fixi;— trzy miecze); 410 (1571), 476 (1598). ianina (campus albus in campo celestini coloris; — dwie pole, iedno biale, drugie modre w polu czirwonym); 361 (1550), 397 (l567). iassyenczik, iassyenyecz (clauis; — ad instar clauis; — duo claues); 236 (1508), 360 (1550), 421 (1574). iastrzembiecz (babatum cum cruce; — babatum et crux in eo; — accipiter; — babatum in certa cruce in campo ru-beo; — bialla podkoua w polu modrim); 213 (1503), 233 (1508), 250 (1513), 263 (1516), 271 (1517), 278 (1520), 298 (1527), 300 1529), 312 (1532), 327 (1536), 344 (1544), 348 (1545), 353,354(1547), 358, (1548), 359 (1549), 364 (1551), 372 (1554), 374 (1555) 377, 378 (1556), 380 (1557), 387 (1559), 393 (1564), 394 (1565), 400 (1567), 401 (1 68), 408 (1570), 414 (1572), 435 (1580), 440 (1581), 447, 448 (1585), 467 (1594), 479 (1600). iaszona ; 484 (1412). jednorozecz — vide bończa. ielen, gelEn, ielenye, gelenczyk, (ceruus; — cerui; — ceruus et per transuersum inter cornua gladius); 98 (1410), 114, 117, (1414), 178 (1427), 234 (1508), 241 (1511), 390 (1560), 463, 464 (1593). ielita, gelitha, kozliarogi, (tres haste; — tres haste trans-versaliter locate; - tres sagitte in campo rubeo); 238 (1510), 275(1518), 292 (1526), 328 (1537), 332 (1538), 334 (1540), 338 (1541), 352 (1547), 359 (1549), 365 (1551), 369, 370 (1553), 389 (1559), 448 (1585), 469 (1595). iunosza (agnus, Baran ; — na szczicze Baran; — baran na czir-wonim sczicze; — albus agnus in rubeo clipeo; — agnus in scaco; — agnellus cum vexillo in campo rubeo); 70 (1405), 131 (1416), 149 (1419), 162, 163 (1422), 179, 180 (1427), 192 (1438), 238 (1510),. 359 (1540), 368 (1553), 385, 389 (1559), 416 (1572), 442 (1582), 443 (1583), 460, 461 (1590). Karp, Carpo, Carpio — vide glaubicz keblowsczi; 93 (1409). kocothi; 177 (1426). koczina (rastrum in wlgari Grabe); 18 (1398). korab, corab, kobabyow, korabczik (in clipeo Coga et in coga turris cum tribus menibus alias czenamy); 94 (1409), 117 (1414), 152 (1420), 170, 171 (1424), 224 (1506), 233 (1508), 268, 271 (1517), 274 (151 8), 329 (1537), 330 (1538), 341 (1542), 344

 465 (1544), 432 (1579), 437 (1580), 442 (1582), 448 (1585), 459 (1590), 472 (1596). korczak (trzy rzeki); 476 (1598). korczbok, corczbog, corzbog (carpye;— carpones tres pen-nas in capite gestantes; — tres carpones); 207 (1500), 219 (1505), 234 (1508), 273, 276(1518), 287 (1525), 301 (1529), 307 (1530), 331 (1538), 372 (1554), 412, 415 (1572), 451 (1586). korwin — vide slepowron. kotficz, cothwycz (per medium campi albi linea; — tres campi, duo albi et tercius in medio rubeus; — duo campi, albus et rubeus; — trzy pole; —pole w modrym chelmie); 215 (1504), 278 (1520), 288, (1525), 306 (1530), 423 (1574), 431 (1579), 453 (1587). KOZLIAROGI — vide IELITA. krakwicz, crakwicz (tres pisces super clipeo cum uno capite wlgariter trszy carpe; — tres pisces carpe cum uno capite); 107, 109 (1413). kromno, cromno, kramnaw (trzy czyenye rubee in campo per medium albo et per medium nigro; — tres dice alias carby; — szterzy czenie); 241 (1511), 345 (1544), 369 (1553), 431 (1579). KUR BIALLY; 472 (1596). labędź (Labancz in ceruicali; — Gignus); 220 (1505), 296 (1527), 348 (1545), 359 (1549), 360 (1550), 380 (1557), 469 (1195). LANDI; 284 (1524). laska; 172 (1425), 184 (1427), 265 (1516). lekna; 200 (1484). leliwa (luna et stella super clipeo; — ksiazycz cum gwiazda;— luna ac stella w modrim polu; — pulmiesiaca a gwiazda); 77, 79 (1407), 84, 85, 90 (1408), 107, 109 (1413), 219 (1505), 252 (1514), 259 (1515), 329 (1537) 352,357 (1547), 364 (1551), 400 (1567), 417 (1572) 447 (1585), 457 (1588), 466 (1593). leliwa [doliwa?] (tres Rose); 205 (1500). lesnow; 130 (1416). leszczycz — vide brog. lichtinwalde ; 63 (1404). lilia; 473 (1597). lissow seu strempacz; 486 (1450). Lis (sagitta et duas crucesper sagittam; — sagitta cum duabus crucibus; — sagitta); 296 (1527), 325 (1536), 348 (1545), 370 (1553), 380 (1557), 404 (1569), 479, 481 (1600). Archiw. kom. hist. t. IV. 59

ŁODZIA (Nauis); 100 (1411), 108 (1413), 112 (1414), l69 (1423), 204 (1500), 215(1504), 221 (1505), 229 (1507), 231 (1508), 248 (1512), 267 (1517), 279 (1520), 283(1524), 287, 288 (1525), 301 (1529), 306 (1530), 308 (1531), 311 (1532), 330 (1538), 333 (1540), 337 (1541) 340 (1542), 366 (1552), 381, 382, 383, 384 (1558) 393 (1564), 394, 395 (1565), 399 (1567), 403 (1569), 411,414,415 (1572), 418,420 (1573), 423, 426 (1574), 436 (1580), 439 (1581), 480 (1600), LUBA, lubow, lubicz (in clipeo babatum et in babato crux et supra babatum eciam crux; — babatum cum cruce su-praposita et sagitta ipsi babato interiecta; — babatum cum duabus superne crucibus; — babatum et cruces due a supra et infra; —podkowa y polthora krzyza; —dwa krzyza z podkowa); 484 (1412), 170, 171 (1424), 336 (1540), 349 (1546), 385 (1559), 433, 434, 437 (1580), 465 (1593). MERAWU; 202 (1499). MUTHYNA — Vide DRYIA. nabra (trzy strychy); 194 (1439). NALANCZYEZORO; 17 (1398), 82 (14O7). nałęcz; 204 (1500), 219 (1505), 223 (1506), 228 (1507), 231, 233, 234, 236 (1508), 238 (1510), 248 (1512), 250 (1513), 257 (1515), 267 (1517), 279 (1520), 287 (1525), 292, 294 (1526), 302, 304, 307 (1530), 313 (1533), 317 (1535), 329 (1537), 331 (1538), 333 (1540), 339(1541), 342 (1543), 354 (l547), 363 (1551), 365 (1552), 371, 373 (1554), 375 (1555), 377, 378 (1556), 381, 382, 384 (1558), 393 (1564), 395 (1565), 396 (1566), 397, 399 (1567), 407 (1569), 408, 409 (1570), 411 (1572), 418, 420 (1573), 426 (1574), 430, 432 (1579), 441 (1581), 449 (1585), 450, 451 (1586), 458 (1589), 462 (1590), 467 (1594), 468 (1595), 476 (1598), 478 (1600). napticz; 63 (1404). nauis — vide łodzia. nieczuia — vide ostrew. nowina alias iastrzambiecz (babatum in medio crux); 300 (1529). nowina (Sawassa cum cruce; — kothlowa zawyassa cum cruce; — in cardine ahenae spina acus cum cruce superius in campo flauco, alias w modrym polyu); 69 (1405), 74 (1406), 83, 90 (1408), 179, 180 (1427), 189 (1432), 193 (1438), 224 (1506), 266 (1516), 269, 272 (1517), 280 (1521), 290 (1525), 305 (1530), 313 (1533), 340 (1542), 356 (1546),374 (1555), 389 (1559), 444,445(1583), 458 (1589), 469 (1595), 477 (1598), 480 (1600). nynkebarkowye; 172 (1425).

odrowąż (zawascha y rogaczyna; — Rogaczyna et zavassza Cocel-na; — odrowąż bialli in campo rubeo; — sagitta cum cruce; — ad instar sagi tae); 173, 174, 175 (1426), 220 (1505), 308 (1531), 348 (1545) 386 (1559), 392 (1564), 397 (1567), 415 (1572), 432 (1579), 460, 461 (1590), 474 (1597), 480 (1600). ogonczik ogonow (tela cum medietate anuli) — medius anulus et crux def per illam stans; — medietas anuli cum sagitta); 212 (1503), 215 (1504), 221 (1505), 222 (1506), 227 (1507), 312 (1532), 333 (1540), 343(1543), 344, 346 (1544), 349 (l546), 376 (1555), 377 (1556), 390 (1560), 415 (1572), 429 (1577), 439, 441 (1581), 456, 457 (1588), 470 (1595), 478 (1600). oksza (Hoxa); 194 (1439), 458 (1589). opala, zapala, opolya, OPOLIA (aquila in clipeo et stella loco capitis; — aquila nigra et stella loco capitis); 21 (1399), 28 (1400), 163 (1422), 320 (1535), 356 (1546), 367 (1552). opala (aquila sine cauda); 237 (1510). ossolynczyk (colo przesz swona); 227 (1507). OSOBIA (rota sine plica et crux in ea; — rotha sine co-rito, sine extremitate et crux in rotha); 10 (1396), 12 (1397), 15 (1398), 218 (1505), 230 (1508), 344 (1544). OSTOJA (luna et crux; — dwa xąsycza a krzyz; — due lune et crux in medio; — crux inter medias lunas; — ensis inter duas lunas; — ensis inter duos menses consistens); 16 (1398), 79 (1407), 173, 175 (1426), 486 (1450), 252 (1514), 259 (1515) 306 (1530), 332(1538), 334(1540), 344(1544), 358 (1548), 452,453 (1587), 472 (1596), 474 (1597). Ostrew cruce insignita, [nieczuia?]; 320 (1535), 347 (1544), 379 (1557). Panteris et circa chomąto klescze; 355 (1547). paprzicza (lapis molaris); 371 (1554). pczelycz; 221 (1505). Pini, Pinarii — vide godziemba. piezchała (Roch in clipeo; — una lilia); 94 (1409), 163 (1422), 371 (1554). plomyola; 223 (1506). PLOMIENCZYK — vide ZADORA. podrzeczewskich; 37 (1401). pobog (babatum et crux supra; — babatum inferius fini-bus versum superposita cruce; — podkowa krziz nad nią); 263 (i5i6), 275(1518), 334(1540), 405(1569), 417 (1572), 435 (1580), 446 (1583), 448 (1585), 475 (1597). pogonia; 195, (1456), 199 (1481).

PÓŁKOZIC (caput asininum; — oslaglowa); 329 (1537), 361 (1550), 397 (1567), 416, 417 (1572), 448 (1583). pomian (Bawola glowa a mecz przez rogy;— caput bawoley cum gladio; —proporczik; — caput bubali transuersum gladio; — bubalinum caput ense in transuersum fixo; — Bawola glowa, miecz prze nie); 173, 175 (1426), 211 (1503), 223 (1506), 240 (1510), 274 (1518), 280 (1521), 320 (1535), 342, 343 (1543), 375 (1555), 433, 434) 436, 438 (1580), 452 (1587), 470 (1595), 475(1597), 483 (1601). poraj, roza, rozicz (Rosa alba in campo rubeo; — una rosa); 21 (1399), 28 (1400), 216 (1504), 222 (1506), 228 (1507), 254 (1515), 279 (1520), 290 (1525), 292 (1526), 304, 305 (1530), 314 (1535), 327 (1536), 332 (1538), 341 (1542), 350, 356 (1546), 352, 357 (1547), 362, 365 (1551), 367 (1552), 372 (1554), 373, 379 (1556), 391 (1563), 419 (1573), 444 (1583), 464, 466 (1593), 467 (1594), 469, 475 (1595), 479 (1600). poturgi; 70 (1405), 79 (1407). prawda, pkawdzicz (leo de muro et super galeam roza; — medius leo de muro; — leo de muro); 80 (1407), 189 (1432) 221 (1505), 250 (1513), 266 (1516), 342 (1543), 347 (1544), 385 (1559), 401 (1568), 433, 434 (1580), 449 (1585). prus (media altera crux; — poltora krziza); 114, 117, 118, (1414), 236 (1508), 239(1510), 300 (1529), 353 (1547), 442 (1582), 460, 461 (1590), 465 (1593). proporczik alias pomyany; 274 (1518). prothwicz (clenodium: Nalancz, tres campi cum stella) 189 (1432). przosna (trzy weze swyrzchu a pollwa na sczicze: — trzsy veze swyrchu a lew przes glowy na sczicze ;— tres turres super leone; — tres turres coopcrtae verticibus); 6 (1393), 118 (1414), 131, 133 (1416), 167, 169 (1423), 183, 184 (1427), l89(1432), 193 (1438), 231 (1508). psyennyky (trzy wramby); 242 (1512). Pulksiezicza inter duas cruces [trzaski?]; 405 (1569). radwan, vyrzbowa, wierzbowczik; 260 (1515), 353 (1547), 443 (1583), 463 (1593). rakwicz (mlynski kamien): 438 (1580). rawa, rawicz (virgo in urso; — panna na Niedzwiedzu); 231 (1508), 300 (1529), 327 (1536), 345 (1544), 300 (1550), 369 (1553), 378 (1556), 446 (1583), 460, 461 (1590), 466 (1593). RAGA (quasi tres klonycze in trunco); 357 (1547). Reka zbroyna kita pierza w niey; 472 (1596).

 rogala (ceornu unum bouinum cum cornu cerui in uno campo); 355 (1547), rola, rolicz (tres vomeres; — tres vomeres de Rosa; - trzy kroye cum rosa; — tres vomeres in flore roze); 73 (1406), 227, 229 (1507), 280 (1521), 305 (1530), 346 (1544), 349, 356 (1546), 374 (1555), 410 (1570), 424, 425 (1574), 433, 434, 435, 438 (1580), 487 (1483), 454, 455 (1587), 457 (1588), 477 (1598), 481 (1600), 483 (1601). rolicz sive sulyma (tres vomeres); 305 (1530). romany (Barani rohy); 486 (1450). rosa — vide poray. rozab; 247 (1512), 266(1516), 272 (1517), ,294 (1526), 297 (1527), 299 (1528), 302 (1530), 427 (1576). Sagitta circumdata glauco alias zulthim a w modrim polu; 417 (1572). SAMSON (leo in clipeo et homo sedens super leone eius ora dilaniat); 41 (1401), .163 (1422), 207 (1500), 213 (1503), 228 (1507), 277 (1519), 307 (1530), 337 (1541), 354 (1547), 383 (1558), 395 (1565), 412 (1572), 422 (1574), 450, 451 (1586). Samson seu vatta; 373 (1554). SBYEYNTHI; 82 (1407). Schachownicza — vide wczele. sharza; 334 (1540). SLEPOWRON, BUYNO, boynow, KORWIN (coruus anulum in ore por-tans; — coruus in campo rubeo anulum in rostro deferens; — babatum cum cruce aue eodem insidente; — babatum cum cruce superposita, coruo eidem insidente; — babatum et crux desuper); 487 (1483), 300(1529), 392 (1564), 416 (1572), 424, 425 (1574), 437 (1580). sokola (ursus et caput porcinum; — ursus caput porcinum habens); 484 (1412), 147 (1419), 367 (1532), 440 (1581). srzenyawa (fluuius); 308 (1531), 314 (1535), 327 (1536), 358 (1548), 363 (1551), 368 (1553), 396 (1566), 419 (1573), 427 (1576), 447 (1585), 456 (1588), 471 (1596). staroma; 90 (1408), 93 (1409). STARZA — vide topor. STOICE (rosa cum quinque floribus); 462 (1590). strantsz; 18 (1398). strbmpacz — vide lis. strzala; 464, 465 (1593). sulima sulimczyk (tres lapides et medium aquille; — aquila et tres lapides; — medietas nigre aquile cum tribus lapidibus; orzel ze trzema kamienioma;— czarni orzel ze trzyma kamionioma in campo aureo; — media pars aquile et subtus tres lapides qua-

drangulares; — trzy kamienie y pul orla w czarnym polu); 177 (1426), 216 (1504), 237, 240 (1510), 243, 247 (1512). 349, 350 (1546), 401 (1568), 411, 412 (1572), 435 (1580), 442 (1582), 466 (1593), 473 (1597). swangrody (super clipeo sex lopanow, et super galeam wy-zlecz szcocotowim ogonem); 28 (1400). swinki (caput scrophe manum in fauce ges tantis ; — aper siluestris cum manu et brachio hominis in ore; — caput suis mandens manum hominis; — Manda alias szwinia glowa in fauci-bus manum hominis gerens); 69 (1405), 124 (1415), 138, 140 (1418), 364 (1551), 368 (1553), 380 (1557), 415 (1572), 420 (1573), 468 (1595). Szeliga (medium lune et in medio crux); 101 (1411), 254 (1515). swaniczow; 431 (1579). taczala; 16 (1398). tadrow; 108 (1413), 112 (1414). taurus, tauri; 328 (1537), 338 (1541), 365 (1551). topor, starza (Bipennis), 220 (1505), 222, 223 (1506), 237 (1510), 272 (1517), 302 (1530), 317 (1535), 339 (1541), 342 (1543), 357 (1547), 362 (1550), 363 (1551), 370 (1553), 374, 375, 376 (l555), 390 (1560), 400 (1567), 403 (1569), 409 (1570), 410 (1571), 424, 425 (1574), 439, 441 (1581), 445 (1583), 463, 464 (1593). Topor s strusza [kita]; 482 (1601). trach, trachi trachowye (valter cum alis; — tres campi dra-cone in medio diuisi); 85 (1408), 93 (1409), 287 (1525), 422 (1574), 450 (1586). Tres rosae — vide doliwa. trzaski (babatum cum cruce inferius versum), 413 (1572), 421 (1574). trzy traby (tres tubae); 234 (1515), 432 (1579). Tumba una cum cruce super illam; 369 (1553). Vcho kothlowe [nowina?]; 429 (1577). wadwicz (in clipeo bypertito albo et rubeo duo pisces pstdrangi, in galea tres radii rothe cum extremitatibus dictis wlgariter zwona ad ipsos radios pertinentibus et super quolibet radio conwolucio nigrarum galli pennarum, que pussz dicitur); 63 (1404). Wagy (poltora crzisza); 98 (1410). wczele, wsczele (asser scacorum; — Sachownycza) 41 (1401). 60 (1404), 71 (1405), 83 (1408), 98 (1410), 101 (1411), 124 (1415), 135 (1416), 147, 149 (1419), 178 (1427), 192 (1438), 194 (1439),

260 (1515), 268 (1517), 291 (1525), 362, 363 (1551), 376 (1555), 379 (1556), 391 (1563), 428, 429 (1577), 439 (1581), 456 (1588), 463 (1593), 482 (1601). WĘŻYK, WANSZYKi; 74 (1406), 100 (1411), 130 (l416), 139, 142 (1418). wieniawa (in clipeo portatur caput onagri wlgariter loszo et in naribus rotula); 47 (1402), 70 (1405), 268 (1517), 338 (1541). WIERZBOWA — vide RADWAN. wylk — vide bork. wylkossy (duo falcastra); 299 (1527). vyskota (medium lilii et medium scaci); 278 (1520), 311 (1532). wywiorka; 482 (1601). zadora, plomyenye, plomyenczik, (leonis caput cum fauce aurea et flamma in campo glauco alias modrim; — caput leonis ex fauce sua flammam exiligentis); 259 (1515), 330 (1538), 392 (1564), 396 (1566). zarazi (crux in babato Iastrambicz); 80 (1407). zaręba (leo post murum; — leo ex muro prospiciens); 17 (1398), 190 (1434), 269 (1517), 386(1559), 391 (1563), 430 (l579), 440 (1581), 451 (1586), 459 (1590). Zawyassa [nowina?]; 257 (1515). ZOLAWY, SULAWA (lilium; — lilia); 179, 180 (1427), 189 (1432).

REJESTR WOZÓW SKARBNYCH od miast i miasteczek rzeczypospolitej koronnych na wyprawę wojenną roku 1521 dostarczonych, przez CEZARA BIERNACKIEGO. W archiwum „Wydziału kontroli i podatków stałych" przy byłej Komisyi rządowej przychodów i skarbu w Warszawie, w od­dziale osobnym, w którym przechowywano starannie za istnienia tejże magistratury krajowej, dawne akta i księgi kancelaryi pod­skarbich wielkich koronnych i po niegdy Komisyi rzeczypospoli­tej skarbu koronnego pozostałe, znajdowała się między innemi ważnemi, z ubiegłych czasów skarbowości naszej dotyczącemi się aktami, książka rękopiśmienna formatu dudkowego, w podłuż grzbietu trzymająca miary 121/2 a w szerz 41/6 cali, w pargamin z pięknemi na obu okładzinach wyciskami oprawna, na zwierz­chniej kompaturze u góry mająca wyciśnięty czcionkami drukar-skiemi napis „regestrum". Rękopis ten papierowy, o kartach nie-liczbowanych, pisany różnemi charakterami, pismem wogóle czy-telnem, miejscami tylko wyjątkowo wyblakłem, nosił na pierwszej karcie tytuł: civitates es oppida ad expediendos currus bellicos obli- GATA, ANNI l521. Książkę pomienioną wraz z niektóremi innemi przesłała taż Komisyja rządowa przychodów i skarbu, przy odezwie swej z dnia 22 października 1857 r. za N. 58.104 do przechowania Archiwum głównemu akt dawnych, gdzie się też obecnie znajduje i zapisana jest w sumaryjuszu czyli skorowidzu, zatytułowanym: „konsy-gnacyje akt dawnych wojskowych", w oddziale 82, pod N. 3cim. Tento interesujący rękopis, zawierający skądinąd nieznane a cenne szczegóły do dziejów wojskowości w dawnej Polsce, jest głównym przedmiotem niniejszego wydawnictwa. Archiw. kom. hist. t. IV. 60

Oprócz tego znajdują się jeszcze dwa inne wykazy wozów skarbnych, wpisane w księgi Metryki koronnej, mianowicie jeden w ks. 24 na karcie 2, stronicy odwrotnej, między latami 1509 a 1511 i ten podajemy niżej w porządku chronologicznym, drugi z r. 1524 w ks. 36 na karcie 871, ogłoszony jest już drukiem w Raczyń­skiego kodeksie dyplomatycznym wielkopolskim pod Nr. CL. Oba te wykazy atoli ograniczają się jedynie na proste wyliczenie miej­scowości do dostarczania wozów skarbowych obowiązane, bez podania bliższego jakichkolwiek szczegółów. Najwcześniejszą wzmiankę o wysyłaniu przez miasta wozów na wojnę, obejmuje przywilej Kazimirza księcia mazowieckiego z roku 1303, dany proboszczowi w Tarczynie na lokacyję tegoż miasta prawem niemieckiem, którymto przywilejem uwolnił książę mieszczan od dawania składek pieniężnych, wozów na wy­prawy wojenne, do jakich inne miasta były obowiązane, i t. d. 1) Następnie znowu Janusz starszy książę mazowiecki, na­dając w r. 1413 staremu miastu Warszawie prawo niemieckie, mocą udzielonego przywileju uwalnia mieszczan od służby woj­skowej, wyjąwszy przypadek najazdu nieprzyjacielskiego, warując wszakże, aby na wyprawę dawali dwa wozy czterokonne, co rok zaś na św. Marcin 60 kóp groszy praskich płacili, i do wykupu książąt z niewoli obowiązani byli2). Wedle przywileju Ziemowita księcia na Rawie, Sochaczewie etc. z r. 1437, mieszczanie Gombina ziemi gostyńskiej obowią­zani byli w razie wyprawy wojennej dostawić wóz z czterema silnemi końmi, dobrze naładowany żywnością i napojem3). Przy­wilej erekcyjny miasteczka Łopienno w województwie gnieźnień-skiem położonego, r. 1519 wydany, orzeka, iż mieszkańcy obo­wiązani są dostarczyć dwa konie do wozu wojskowego, wartające 10 grzywien, albo takąż samą ilość pieniędzy złożyć lub natomiast jednego jeźdźca uzbrojonego wyprawić4). Zygmunt I król, na przełożenie starosty łęczyckiego, iż mieszczanie Dąbrowic tak da­lece podupadli i niedostatkiem przyciśnięci zostali, że nie są w mo­żności dostarczać wozu wojennego, uwzględniając to ich smutne położenie, stanowi raz na zawsze r. 1525, aby na każde pospo­lite ruszenie zamiast wyprawiania wozu, płacili ośm grzywien monety, rachując 48 groszy na grzywnę5); Jeżów zaś, miasteczko w województwie rawskiem, tenże król r. 1537 uwolnił zupełnie od dostawiania wozu wojennego 6). Wreszcie reskryptem swym królewskim, datowanym w Krakowie feria tertia proxima post 1) J. W. Bandtkie: Historyja prawa polskiego, str. 160, 161. — 2) Baliński, Lipiński: Starożytna Polska I, str. 412. — 3) Tamże I, str. 589, 590. — 4) Tamże I, str. 196. — 5) Tamże I, str. 279. — 6) Tamże I, str. 566.

dominicam Misericordiae a. 1524, zalecił miastom i miasteczkom rzeczypospolitej bezzwłoczne dostarczenie wozów na blizko wy­niknąć mającą wojnę przeciw Turkom i Tatarom 1). Lustracyje starostw i królewszczyzn, przez umyślnie do tej czynności delegowanych rewizorów w latach 1564, 1590, 1595, 1616, 1660 i 1765 sporządzone, wymieniają miasta: Rogóźno, Szrem, Konin, Brzeźnica, Łęczyca, Kłodawa, Przedecz, Inowło-cław, Rypin, Płock, Grojec, Warka, Garwolin, Latowicz, Błonie, Wizna, Wąsosz, Radziłów, Zakroczym, Serock v. Seroczec, No-wemiasto, Ciechanów, Sochocin albo Sąchocin, Przasnysz, Rożan, Liw, Nur, Kamieńczyk, Mszczonów i Wiskitki, których mieszkańcy obowiązani byli, przy boku właściwego kasztelana, wyprawiać na pospolite ruszenie (tempore expeditionis generalis bellicae) wozy wojenne. Każdy taki wóz skarbny miał być oponą nakryty, ży­wnością t. j. rozmaitemi leguminami oraz apparamentami czyli przynależnemi narzędziami wojennemi naspiżowany, w jednego, dwa, lub cztery konie zaprzężony, przy którym oprócz woźnicy, jednego lub dwu drabów czyli pachołków uzbrojonych, w barwie wysyłano. Nie wszystkie atoli z miast i miasteczek wymienionych były w możności, w ten sposób uprowidowanych dostarczać wo­zów; mniej ludne i uboższe w kilkoro na urządzenie jednego wozu się składały, jak n. p. Radziłów miasteczko czwartą częścią po­niesienia kosztu przykładać się miało do wizneńskich mieszczan; Sochocin z Nowem miastem i Zakroczymem według starego zwy­czaju; zaś Wiskitki pół wozu tylko. Wyjątek tu stanowi miasto Szrem, którego ludność i zasobność tak widać były znaczne, iż oprócz wysyłania z obowiązku od siebie własnego, dobrze zao­patrzonego czterokonnego wozu, z mieszczany szredzkimi spo­łecznie wyprawiało drugi dwukonny. Inne wreszcie zamiast do­starczania wozów odpowiednio zaopatrzonych w naturze, korzy­stały z swych specyjalnych przywilejów odkupywania się od tego uciążliwego obowiązku stosownie obliczonym szacunkiem pie­niężnym. Sprawa powinności wojskowych w dawnej Polsce nie jest dotychczas należycie wyjaśnioną; zabytek, który niniejszem ogła­szamy, rzuci jak sądzimy pożądane światło na jedne przynajmniej kategoryję służb wojskowych, mianowicie na sposób odbywania powinności wojskowych przez miasta i miasteczka. Warszawa, dnia 14 sierpnia 1885. 1) Raczyński: Kodeks dyplomatyczny wielkopolski str. 221.

1. Civitates et opida regalia ad bellum currus expedientes (1509—1511). Scala, — Volbram, — Zarnoviecz, — Lelow, — Mstow, — Czasto-chowa, — Clobuczko, — Radomskye, — Bresznicza, — Sczyrczew, — Bo-leslawyecz, — Vyelvn, — Crzepicze, — Ostrzeszow, — Siradia, — Varta, — Schadek, — Stavyssyn, — Calijsch, — Conyn, — Pysdrij, — Gnezna, — Trzemeszno,— Strzelno, — Srzoda, — Poznania, — Obornyky, — Ro-gozno, — Hvszczije, — Pyla, — Nakel, — Costen , — Mijedzirzecz, — Szrem, — Kczyna, — Camyen, — Wschowa, — Grabow, — Sqvijrzyna, — Hodolanow, — Powycz, — Cleczko, — Wangrowecz, — Coronow, — Vije-len, — Wronky, — Babymost, — Czaplynek, — Mosszyna, — Krzy-vyn, — Land, — Mogyla, — Costrzyn, — Pobyedzyska. Mazovie: Slumnyky, — Myechow, — Andrzeow, — Malogoszcz, — Chanczyny, — Radoszycze, — Opoczno, — Inowlodz, — Mogylnycza, -Rawa,— Bijala, — Bolemow, — Jezow, — Sochaczow, — Msczonow, — Osszmolyn, — Gambyn, — Gostynyn, — Ploczko, — Raczansch, — Plon-sko, — Byelsko, — Mlawa, — Vizna, — Wanssosse. Lancieienses, Cviavienses, Dobrzinenses : Przedborz, — Svleow, — Pyotrkow, — Thvssyn, — Sgerz, — Lancicia, — Clodava, — Dambrovi-cza, — Przedecz, — Colo, — Bidgostia, — Brzeszczije, — Covalije, — Dobrzyn, — Lypno, — Ryppyn, — Bobrownyky, — Nyesszowa nova, — Gnyewkow, — Nyessova antiqua, — Juniwladislavia, — Radzieyow, — Crusfficza, — Gambicze. Cracovienses: Cracovia, — Bandzyn, — Cleparz, — iKazimirz, — Ilkusch, — Osszwianczym, — Vyeliczka, — Bochna, — Proschewicze, — Skarbimyerz, — Dopszicze, — Rokszicze, — Skavyna, — Lypnycza, — Czchow, — Voynycz, — Sandecz noua, — Sandecz antiqua, — Jasslo, --Czeskovicze , — Brzostek, — Byecz, — Pilzno, — Hvsczye, — Dambo-wiecz, — Colaczicze, — Tymbark, — Nyeszankovicze, — Tyrawa, — Sa-nok, — Crossno, — Brzeszczko, — Tuchow, — Gribow, — Pywniczna, — Frystak, — Bobova. Sandomirienses: Vislicia, — Opatowyecz, — Noua Ciuitas Corczyn, — Schidlow, — Bussko, — Stopnicza, — Polanyecz, — Osszyek,— Pokrzy-

wnicza, — Sandomiria, — Opatow, — Wassnyow, — Slupya, — Zawy-chosth, — Solecz, — Vachoczko, — Wyrzbicza, — Skrzynn, — Skarzes-skow, — Radom, — Syeczyechow, — Stazicza, — Ryczywol, — Swo-len, — Kazimiria, — Vavelnycza, — Vrządow,— Lvblyn, — Lvkow, — Parczow,—Cozyrynek, — Crassnystaw, — Chelm, — Lvbomlya, — Ra-thno, — Rvbyeszow, — Belzs, — Bvssko, — Grabowyecz, — Thyschow-cze, — Hrodlo, — Potylicz, — Lvbaczow. Russie: Ropczicze, — Leszeysko, — Premislia, — Drohobicz, — Sam-bor, — Strijg, — Moszcziska, — Visznija, — Grodek, — Leopolis, — Zy-daczow, — Dolyna, — Jaworow, — Camijonka, — Borka. 2. Ciuitates et Oppicla ad expediendos currus bellicos obligata, Anni 1521. In terra Posnaniensi, Posnania. Szroda (literas civitatis non habent). Currus unus, equi quatuor, auriga Joannes Zorafi cum framea, pedites duo, primus Joannes Biczek cum framea et halabarth, secundus Joannes Mrozek cum gladio et halabarth et duo an-teriores plathi. Circa hunc currum fossorium, securis, ligo, catena. Contenta in curru: farinc metrete 4, butijri faska vel lapides 3, lardi perne, 4, pise modij tres 3, milij modii 3 pultium de grano ordei modii 3, panis cocti mędeli 6, facit capecias 1/2, caseorum medeli 20 sine quinque caseis. Currum habent bene commeatu munitum cum 2 equis uua cum civibus de Sremija et huic furatc sunt litere una cum pera. Oborniki. Currus unus, equi 3, auriga Albertus cum framea, pedites 2, primus Paulus Reska cum gladio et securi, secundus Gerzik Czech cum gladio, et ambo in galleis. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: lardi perne 2, farine cribrate tona 1, caseorum capecie 2, butijri faska 1, pise modij 3, milij modii 2, pulcium ordeacea-rum modii 3, salis modius 1. Rogoszno. Costen. Currus duo, equi 8, aurige 2, primus Klimek Skrobek cum framea, secundus Albertus Krzizan cum framea, et tercius currus piczni, in eo equi 4, auriga Simon Sikorka cum gladio et krzoska. Circa hos currus pedites 4, primus Blazek Szoltisz cum gladio et krzoska, secundus Valen-tinus Zarno cum gladio et krzoska, tertius Mathias Kaczorek cum gladio et halabarth, quartus Stephanus Swiecz cum gladio et halabarth. Ad hos 4 pedites sunt arma priores plathi 4, galee 4, zarukawije 4. Circa hos cur-rus secures 2,. ligones 2, fossoria 2, cathene 2 et tribula 2 ferrea. Contenta in currubus: pise metrete 2, pulcium ordeacearum

metrete 2, milij metrete 2, salis modij 2, lardi perne 10, caseorum cape-cie 2, butijri faskij 2, panis capecie 5. Miedzirzecz. Szrem. Currus unus, equi 4, auriga Joannes Kulia cum framea et galea, pedites 2, primus Thomas Poszdiech cum framea et lancea, plathi 2 habet et zarukawie unum, et galeam, secundus Benedictus similia arma habet ut primus. Contenta circa currum: fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: pise metreta una, milii metreta 1, pultium de grano ordei metreta 1, lardi perne 6, panis cocti ex quatuor metretis, butijri lapides 5, formularum capecie 3. Camien. — Wschowa. — Sqwirzina. — Wijelijen. — Wronki. — Babimosth. — Czaplinek. — Moszina. Krziwin. Oppidum hoc monasterij Lubinensis redemit currum belii-calem marcis 20, facit per gros. 30 florenos polonicales 32. Costrzin. — Pobiedziska. — Copanicza. In terra Callisiensi. Calisch. Currus unus, equi 4 et duo debuerant esse, sed ostenderunt copiam literarum Majestatis Regie, aiterum currum habent, in quo est com-meatus, et in eo quatuor equi. Circa currum commeatus auriga Joannes Slowik cum framea, item Georgius Szloma cum framea et czepi ferreis. Item eques unus, pedites quatuor, primus Sebastianus Bieganijski cum gla-dio in equo, secundus Martinus Zisno cum gladio et halabarth, tertius Albertus Jeliczki cum gladio et bombarda, et super hoc sunt 4 osczepi circa currum. Circa hunc currum sunt fossoria 2, secures 2, ligones 1, catene 2, arma ad 4 famulos, ad quemlibet seorsum per 2 plachownicz, per 2 misk, tres galee et 4 kapalin. Contenta in curru : alecum tunca 1, butijri faska plena, case-orum faska , farine siliginacee pithlowaneij sacci 1, lardi perne 3, pultium de grano ordei sacci 2, pise saccus 1 , salis modius 1 , farine triticee saccus 1. Conin. Currus unus, equi 4, auriga Mathias Krol cum framea, pedes unus Pikula cum gladio et securi. Circa hunc currum fossorium, ligo, se-cures, cathena. Contenta in curru: lardi perne 4, butijri faska 1, serow cape-cie 2, panis capecie 2, farine saccus 1, pise coreti 2, milij coretus 1. Gnesna. Currus unus, equi 4, auriga Gregorius cum framea, pedites 2, primus Mathias Borkowski cum gladio et lancea, secundus Mathias cum gladio et bombarda. Circa hunc currum fossorium, ligo, secures, cathena et tribula circa currum. Contenta in curru: farine siliginacee cribrate modij 16, lardi perne 5, carnium bouinarum fumigatarum in tona zaspontowane quarte (ćwierci) 6, caseorum capecie 3, butijri fascze 2, milij coretus 11/2, pise coreti 2, pultium ordeacearum coreti 2, salis coretus 1.

Trzemeshno. Sthawischin. Currus unus, equi quatuor, auriga Stanislaus Ogonek cum framea et rohatina. Pedites duo, primus Stanislaus Stharosta cum gladio et tribulis, et alius currus picznij, equi 2, auriga Stanislaus Piąt-kowski cum framea, et pedes unus circa currum hunc Climens Bednarz. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in.curru: farine siliginacee cribrate saccus 1, pultium ordeacearum modij 2, milij modij 11/2, pise modij 2, caseorum capecia 1, butijri faska 1, panis mędli 6, lardi perne 2 et sadlo. Pisdri. — Mogilno. — Hodalianow. — Strzelno. Golo. Currus unus, equi quatuor, auriga Paulus cum gladio, pedites 2, prirnus Florianus Pierdoika cum gladio, bombarda et galea, secundus circa currum Nicolaus Szconkowski in equo cum hasta, clipeo, kijris et gladio de advocatione. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: panis persalsi. pro florenis 2, farine cri-brate coreti 5, pise coreti 2, milij coreti 2, carnium fumigatarum bos 1, lardi perne 5, butijri faska 1, caseorum capecie 1, piscium cum anguilis siccis capecie 4. Uszczije. — Pijla. — Nakiel. — Kczinija. — Land. Powidz. Currus unus, equi 2, auriga Albertus cum framea, circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine sacci 2, pise coreti 2, pulcium coreti 3, lardi perne 4, butijri faska 1, caseorum faska 1, piscis luceus. Cloczko. — Wangrowiecz. — Corunow. Grabow. Oppidum hoc redemit currum bellicalcm jussu reverendis-simi domini episcopi Cracoviensis Johannis Chojenski marcis 20, facit per gros. 30 fp. 32. In terra Siradiensi. Siradia. Currus unus, equi quatuor, auriga Sebastianus Posczischowicz cum framea, pedites 2, primus Martinus Ligonij cum gladio et lancea. pla-chi 2 et gallea et plachownicze, secundus Antonius Glogowczicz cum gla-dio et bombarda et lancea, plathi 2 et galea et plachownicze, circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine siliginacee coreti 2, lardi perne 4, car-nium fumigatarum fassa 1, butijri fuska 1, caseorum faska 1, pise coretus 1 et czwiercz, milij coretus 1, pultium ordeacearum coretus 1, salis core-tus 1, fungorum coretus 1. Vartha. Currus unus, equi 4, auriga Alexius cum framea, pedites 2, primus Albertus Locziswiath cum gladio et lancea, secundus Stanislaus Nabruch cum gladio et schulicza, circa hunc currum fossorium, ligo, secu-ris, cathena. Contenta in curru: farine cribrate coreti 2, carnium fumigata-rum kloda 1, lardi perne 3, butijri faska 1, caseorum faska pro grossis 14,

pise czwierczi 5, pultium ordeacearum coretus 1, salis coretus 1, seminis canapi coretus 1, fungorum coretus 1. Schadek. Currus unus, equi 4, auriga Mathias Niesnak cum framea. Pedites 2, primus Joannes Piothkowski cum gladio, bombarda et lancea, circa currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine coreti 12, pise coreti 2, milij co-retus 1, pultium coretus 1, seminis canapi coretus 1, papaueris coreti 1/2, lardi perne 4, butijri faska 1, salis faska 1. Radomskie. Redemit currum bellicalem expediendum pro fabricatione bellica marcis 20, facit per gros. 30 f. p. 32. Brzeznieza. Currus unus, equi quatuor, auriga Petrus Lissek farsuo-rem (? sarsunem), pedites 2, primus Johannes Durka cum gladio et lancea, secundus Andreas Pithlik cum gladio et tribulis. Circa hnnc currum fosso-rium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: lardi perne 3, pise coreti 2, pultium de grano ordei coreti 3, caseorum capecie 2, butijri faska 1. Szczirczow. Boleslawiecz. Currus unus, equi 4, auriga Albertus Niziol cum fra-mea, pedes unus Petrus Koczik cum gladio et bombarda, circa hunc cur-rum fossorium, ligo, securis. Contenta in curru: Farine cribrate sacci 5, lardi perne 5, pise saccus 1, pultium saccus 1, formularum medeli 6. Wielun. Currus duo, equi octo, aurige 2, primus Mathias Pelka cum framea, secundus Simon Kudlik cum framea. Pedites 4, primus Albertus Szremski cum gladio, secundus Mathias Mazur cum gladio, tercius Mathias Ozga cum gladio, quartus Johannes Surma cum gladio. Circa hos currus sunt fossoria 2, ligones 2, secures 2, cathene 2. Contenta in currubus: lardi perne 6, carnium fumigatarum bos 1, alecum beczcze 2, farine siliginacee metrete 8, pise metreta 1, pul-cium ordeacearum metreta 1, butijri faszcze 2, salis modius 1, caseorum capecie 2. Ostrzeshow. Currus unus, equi quatuor, auriga Albertus Puszcz cum gladio, pedes unus Albertus Jaskolka cum gladio, bombarda et securi. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis. Contenta in curru: farine siliginacee metrete 7, salis saculus 1, butijri faska, pise modij 5, pulcium de grano ordei metreta 1, lardi perne 5, ex his quinque pro familia data est una. Przedborz. Currus unus, equi 4, auriga Johannes cum framea. Pedi-tes 2, primus Mathias Droboth cum framea et sfolicza, secundus Stanislaus cum gladio et securi. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: panis capecie 3, pise coreti 2, lardi perne 2, milij coretus 1, pulcium coretus 1, butijri faska 1, caseorum capecie 2, piscium capecia 1, salis faska 1, farine munde sacci 2. Schuleiow. Piotrkow. Currus unus, equi 4, auriga Nicolaus Koczia cum framea;

 pedites. 2, primus Jacobus Broska cum gladio et halabarih, secundus cum gladio et bombarda, circa currum fossorium, ligo, securis, cathena. j Contenta in curru: farine cribrate coreti 8, pise coretus 11/2, milij coreti i1/2, pultium ordeacearum coretus 11/2, lardi perne 8, caseorum faska 1i, et in ea capeciarum 61/2 et casei 20, butijri faszcze 2. Thushin. Currus unus, equi 3, auriga Benedictus Wiszlizko cum gla-dio, pedes unus Paulus Gfiara cum framea et fhulicza. Circa hunc currum fossorium, securis. Contenta in curru: panis capecie 3, farine coreti 4, pise core-tus 1, pultium coretus 1, butijri faska 1, salis czwiercz 1, lardi perne 2. Mixtat. Racione currus bellicalis oppidum hoc miserrimum dedit ad thezaurum sacre regie majestatis per gros. 30 alias marcas 3. f. p. 4 gr. 24. In terra Lanciciensi. Lancicia. Currus unus, equi 4, auriga Nicolaus cum gladio, pedites 2, primus Stanislaus Grochowski cum framea, clipeo et halabarth, secundus Johannes Glinka cum gladio in armis, clipeo et glawia. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine cribrate coreti 10, lardi perne 5, pise coreti 3, milij coreti 2, pultium coreti 2, carnium fumigatarum bos 1, butijri faszcze 2, una maior et altera minor, caseorum capecia 1, et 2 ca-pecie caseorum kraijankow in faska. Wiczkowicze. — Blonye. — Szobothka. Clodawa. Currus unus, equi 4, auriga Simon cum framea, pedes unus Joseph Johanes cum gladio, lancea et clipeo. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine cribrate sacci 4, lardi perne 4, pul-tium coreti 2, pise coretus 1, caseorum capecie 2. Dambrowicza. Racione currus bellicalis de isto oppido dati sunt the-zauro sacre majestatis regie per gros. 30 fp. 12 gr. 24. Zgierz. Currus unus, equi 3. Auriga Johannes Gozdzik cum framea, pedes unus Gregorius Szilczinski cum gladio et securi. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: panis capecie 7, pise coretus 1, butijri faska 1, salis faska 1, lardi perna 1, pultium ordeacearum medium coreti, farine coreti 10. In terra Cuiauiensi. Iuniwladislawia. Currus unus, equi quatuor, auriga Mathias Schomla cum gladio, pedites duo, primus Johannes Gosiorowski cum gladio et bom-barda et clipeo, secundus Paulus Regulski cum tribulo, gladio. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathene 2. Archiw. kom. hist. t. IV. 61

Contenta in curru: lardi perne 4, farine siliginacee sacci 2, pulcium ordeacearum sacci 2, butijri faska 1, anguillarum faska 1, panis capecie 4, formularum capecie 4. Brzeszczie. Frzedecz. Racione currus bellicalis hoc oppidum ad thezaurum sacre maiestatis regie per gros. 30 fp. 19 gr. 6, alias marcas 12. Lipno. Currus unus, equi quatuor, auriga Thomas Slassziadni Mieschek cum gladio, pedes unus Nicolaus Vash cum gladio, lancea, in gallea et pleshach. Circa hunc currum ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine sacci 2, panis capecie 2, lardi perne 2, pultium ordeacearum coreti 2, butijri faszcze 2, pise coreti 2, alecum medium tone, caseorum capecie 2. Bobrowniki. Nieschowa noua. Currus unus, equi quatuor, auriga Gregorius Poth-woijczik cum gladio, pedites 2, primus Stanislaus Stanijslawek dispensator cum gladio et tribulis ferreis. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine siliginacee cribrate sacci 3, pultium ordeacearum saccus 1, anguillarum salsarum faska 1, piscium comonium capecie 3, pise coreti 2, lardi perne 4, butijri faska 1, caseorum capecie 4. Gniewkow. Bidgostia. Currus unus, equi 4, auriga Johannes Hezek cum framea, pedes unus Fabianus cum bombarda et tribulo. Circa hunc currum fosso-rium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine cribrate sacci 3, lardi perne 5, car-nium salsarum medium tone, butijri faska 1, caseorum fasce 2; pise sacci 2, pultium ordeacearum saccus 1, salis saccus corrius plenus, piscium sicca-rum capecie 2. Cowale. Dobrzin. Currus unus, equi quatuor, auriga Martinus Gozdzik cum gladio, pedes unus Grigorius Midlowicz cum glawia. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine siliginacee tona una et saccus 1, carnium fumigatarum quarte 3, lardi perne 2, butijri fascze 2, caseorum capecie 2, panis capecie 2, raparum siccarum coreti medium, pisces 20, pise coreti 2, pultium ordeacearum coreti 2. Item circa hunc currum dis-pensator in equo, nomine Felix Wierzbiczki cum framea et securi. Ripin. Currus unus equi 4, auriga Nicolaus Kassi cum gladio, pedes unus Nicolaus Brothka cum gladio et ssulicza 1, item dispensator Jacobus Bialoskorski in equo cum framea, circa hunc currum fossorium, ligo, secu-ris, cathena. Contenta in curru: alecum tona 1, farine siliginacee tona 1, lardi perne 2, butijri viedrze 2, caseorum capecie 3, pise coreti 3, pultium ordeacearum coreti 3, panis capecia 11/2. Nieschowa antiqua. — Radzieiow. — Crusficza. — Gambicze.

 Terre Masouiae, hoc est Rauensis, Sochaczouiensis, Gostinensis, Plocensis, etc. Rawa. Currus unus, equi 4, auriga Nicolaus cum framea, pedites 2, primus Andreas cum gladio et securi, secundus Stanislaus cum gladio et securi. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine sacci 6, panis capecie 4, lardi perne 6, carnium fumigatarum porciones 94, pise coreti 2, pultium ordeacearum coretus 1, milij coretus 1, caseorum capecie 1, butijri faska 1, fungorum pudlo, papaveris medium coreti, piscium 86, anguillarum capecie 2, piperis libre 2, croci lothi 4. Biala. Boliemow. Currus 1, equi 3, auriga Johannes Gomolka cum gladio, et iste circa currum senior, pedes Alexius Gabosowicz cum gladio, circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: panis capecie 7, lardi perne 4, farine siligi-nacee sacci 2, pise coreti 2, milij coreti 2, pultium ordeacearum coreti 2, butijri fascze 2, caseorum capecia 11/2. Item circa hunc currum est Solthis Stephanus cum gladio in equo. Sochaczow. Racione currus bellicalis dati sunt ad thezaurum sacre majestatis regie per gros. 30 fp.— Msczonow. Currus unus, equi 3, auriga Albertus s sarsunem, pedes unus Paulus Dudkowski cum gladio. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine munde in saccis tribus coreti 6, lardi perne 3, pise coreti 2, piscium capecie 2, fungorum ligamenta 2, butijri faska 1, salis faska 1, pultium in 2 saccis coreti 2, panis capecie 3, case-orum capecie 2. Item circa hunc currum est Laurentius advocatus Zatorien-sis in equo cum gladio et lancea. Osmolin. Contenta in curru: farine coreti 4, pise coreti 2, pul-tium coreti 2, perne lardi 2, alecum tune medium, butijri faska 1, gomo-liones valentes 80, salis coreti medium, panis capecie 3. Gambin. Gostinin. Currus unus, equi quatuor, tres eunuchi et quartus equus, auriga Johannes Pczula. Item famulus nomine Stanislaus Was cum bom-barda. Circa hunc currum cathena, fossorium, ligo, securis. Contcnta in curru: perne lardi 6, piscium capecie 2, anguilla-rum medium tunne, butijri vasculus 1, caseorum vasculus 1, pise coreti 2, milij coretus 1, salis medius corus, papaveris medius chorus, farine sacci 4, panis capecie 4. Ploczko. Racione currus bellicalis per reverendissimum dominum epi-scopum Plocensem et doctorem Crusvicensem dati sunt ad thezaurum sacre majestatis regie per gros, 30, fp. 50. Plonsko. Sacra majestas regia liberavit suplicabiliter a currus belli-calis expedicione.

Bielsko. Racione currus bellicalis dati de eodem oppido de manibus Johannis Luthomirski per gr. 30, fp. 20. Mlawa. Sacra majestas regia supplicabiliter liberavit a currus belli-calis expedicione. Waschovicze. Racziasz. Episcopalis... (gratia ?) non tenet currum. Ducatus Masovie. Lomza. De commissione et mandato sacre majestatis regie ad inter-cessionem spectabilis ac magnifici domini Nicolai Wolski castellani Sando-miriensis, quod redemptus est currus juxta taxam, quam accepimus ab exactione civili integra, ita videlicet, ubi contribuebatur pro exactione ci-vili integra ratione octo, illic pro redempcione currus per gross. 30 fp. 40, itaque in Lomza exactio civilis integra componitur sedecim sexagenarum, que faciunt marcas 20, ideo pro curru bellicali vel alias pro duobus per gros. 30 f. pol. 100. Nowigroth. Redemit currum bellicalem per gros. 30, fp. 25. Ostrolaka. Currum bellicalem redemit per gros. 30, fp. 2 5. Ząbrowo. Racione currus bellicalis dedit ad thezaurum sacre maje-statis regie per gros. 30, fp. 25. Colno. Pro curru bellicali dedit thezauro sacre majestatis regie per gros. 30, florenos polonicales 19, gr. 22, den. 9. Wizna. Oppidum hoc quia exactionem civilem integraliter solvit sexa-genas marcas 61/2, itaque ratione currus bellicalis dedit per grossos 30, fp. 40, gr. 18, den. 14. Wassoshe. Quia exactio civilis integra illic solvitur marcas 6/30, ergo ratione currus bellicalis solutus per grossos 30, fl. polon. 40, gr. 18 den. 14. Radzilowo. Quia solvit exactionem civilem sexagenis duobus grossis 35, ideo currum bellicalem redimere opportuit per grossos 30 fl. polon. 16 gr. 4. Czirsk. Redemit currum bellicalem per gros. 30, fp. 30. Lathowiez. Pro curru bellicali dedit thezauro sacre majestatis regie per gros. 30, fp. 40. Garwolin. Ratione currus bellicalis dedit ad thezaurum sacre maje-statis regie per gros. 30, fp. 5o. Mijnsk. Nobilium non tenet currum. Cuflowo. Nobilium alias Oborskich. Grodziecz. Ratione currus bellicalis dedit thezauro sacre majestatis regie per gros. 30, flor. pol. 70.

 Gosczin. Ratione currus bellicalis redemit, debet thezauro sacre ma- jestatis regie per gros. 30, f. pol. 40. Warka. Currus unus, equi 4, auriga Johannes cum framea. Pedites duo, primus Blasius Pedziwiatr cum gladio, secundus Albertus Kithka cum framea. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: pise sacci 2, pultium sacci 2, milij saccus 1, farine triticee cribrate saccus 1, lardi perne 13, butijri czwierczi 3, caseo-rum capecie 8, panis capecie 8. Wishimierzieze. Abbatis Plocensis tenet currum non oppidum Lijw. Quia exactionem civilem, dum contributionem integram exolvit marcas octo, ideo currum, quem expedire debebant, redimitur per gros. 30, fp. 40. Cziechanow. Pro curru bellico dedit thezauro sacrae majestatis regiae per gros. 30, fp. 40. Przaschnisch. Redimitum currum bellicum dederunt thezauro sacrae majestatis regiae per gros. 30, fp. 52 gr. 15. Janowo. Pro curru bellico, quem expedire in bellum debuerunt, de-derunt thezauro sacre majestatis regie per gros. 30, fp. 25. Sachoczin. Pro curru bellico, quem expedire in bellum debebant, de-bent thezauro sacre majestatis regie per gr. 30, fp. 11. Czerwinsk abbatus. Rozan. Redimitum currum bellicum debent thezauro sacre majestatis regie per gros. 30, fp. 45. Makow. Currum bellicum redimitum dedit thezauro sacre majestatis regie per gros. 30, fp. 45. Zakroczim. Pro curru bellico, quem expedire debebant, absoluti sunt per fp. 40. Seroczecz. Redimitus currus bellicus, exolvere debent tezauro sacre majestatis regie per grossos 30, fp. 35. Nowe miastho pro curru bellico, quem expedire debebant, dedit te-zauro sacre majestatis regie per gros. 30, fp. 35. Wishegrad. Racione currus bellici, quem in mocionem bellicam ex-pedire debebant, dedit tezauro sacre majestatis regie per gros. 30, fp. 5o Warschewa nova. Currum bellicum de gracia sacre mtis regie redi-merunt per grossos 30, fp. 62. Warsseva antiqua. Redemit currum bellicum ex admissione magnifici domini regni tezaurarii per gros. 30, fp. 120. Blonije. Pro curru bellico, quem pro bello expedire debebant, dedit tezauro sacre mtis regie per gros. 30, fp. 5o. Stanislawow. Redimitum currum bellicum, quem expedire debebant, dederunt tezauro sacre mtis regie per gros. 30, fp. 25. Piasheczno. Hoc oppidum absolutum est ab expeditione bellica pro summa per grossos 30, fp. 11.

Andrzeiow. Currus unus, equi 4, auriga Joannes Zaleski cum gladio, pedites 2, primus Stanislaus Stańczik cum gladio et lancea, secundus Sta-nislaus Sbednijowski cum gladio et securi. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, catena. Contenta in curru: Farine siliginacee sacci 2, in quibus sunt coreti 2, farine triticee coretus 1, panis capecie 4, pise coreti 2, milij co-retus 1, pultium ordei coretus 1, lardi perne 4, butijri czwiercz, caseorum capecia 1, fungorum coretus 1, piscium capecie 2, seminis canapi coretus 1, papaueris coreti medium, salis pro grosis 6. Nur. Currum bellicum, quem debebant pro bello prefato expedire, redimitur per grossos 30, fp. 37. Camieniecz. Etiam currum bellicum redimerunt per grossos 30, fp. 30. Ostrow. Racione currus bellici dederunt tezauro sacre mtis regie per gros. 30, fp. 31. In terra Cracoviensi. Cracovia. Cazimiria. Currus unus, equi quatuor, auriga Martinus Fudalicij cum gladio, pedites 2, primus Joannes Sczodrek cum gladio et bombarda, se-cundus cum gladio et lancea. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, catena. Contenta in curru: farine bene purgate sacci 2, lardi perne 3, pise coretus 1, milij coretus 1, pulcium ordeacearum coretus 1, pultium de grano ciceris coretus 1, butijri faska 1, caseorum capecie 2, piscium capecie 2, salis coretus 1, et alium redimerunt de manu domini zupparii marcis 30. Cleparz. Currus unus, equi 4, auriga Jacobus cum framea, alter vero currus uno equo ductus piczni Andree Chechelskiego. Circa hunc currum pedites 2, primus Andreas Chechelski cum gladio et bombarda, secundus Albertus Brathassek cum gladio et bombarda. Circa hunc currum fosso-rium, ligo, securis cathena. Contenta in curru: pise metreta 1, farine siliginacee cribrate metreta 1, pultium de grano ciceris coreti 2, pultium ordei coreti 2, milij coreti 2, cuncarum persalsarum capecie 4, caseorum capecie 2, lardi perne 2, salis modius 1, raparum siccarum coretus 1, butijri faska 1, piscium siccarum capecie 5. Ilkusch. Currum bellicum, quem expedire dedebant, redimerunt per gros. 30, fp. 32. Bandzin. Wieliczka. Redimerunt currum de zuppario marcis 30. Bochnija. Currus 2, equi 8 et nonus, in quo dispensator equitat. Au-rige 2, primus Stanislaus Placzek cum framea, secundus Gregorius de Bochnija cum framea, pedites 4, primus Johannes Gagatek cum gladio et bombarda, secundus Philipus cum gladio et bombarda, tertius Thomas Niger cum gladio et bombarda, quartus Vaientinus cum gladio et bombarda.

Prefectus in equo Joannes Micznik cum gladio et bombarda. Circa hos cun|us secures 2, fossoria 2, ligones 2, catene 2. I Contenta in curru: lardi perne 6, caseorum capecie 4, butijri fascze 2, olei bebni 2, piscium capecie 4, pise coreti 4, milij coreti 4, fa-rine de grano tritici pithlowaneij coreti 2, farine de grano siliginacee pith-lowaneij coreti 4. Proschowicze. Currus unus, equi 4, auriga Benedictus Krzaczko cum framea. Pedites 2, primus Paulus Srjnowczik cum gladio et bombarda, secun-dus Felix Wozek cum gladio et bombarda. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, catena. Contenta in curru: panis capecie 6, caseorum capecie 6, piscium capecie 6, lardi perne 6, pise metreta 1, milij coretus 1, pultium ordei co-retus 1, farine triticee cribrate coretus 1, farine siliginacee coreti 2, butijri faska 1, salis coretus 1. Dobczicze. Skawina. Redimerunt currum bellicum per grossos 30, fp. 22, gr. 15. Thimbarg. — Piwnicza. — Chrzanow. — Miszlimieze. — Skala. — Wolbram. Mijechow. Currus unus, equi 4, auriga Paulus Bicz cum framea, pe-dites 2, Nicolaus Wiwotka cum gladio et securi, secundus Stanislaus Glowa cum gladio et securi, tercius dispensator Albertus Odoij cum gladio et bom-barda. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, catene 2. Contenta in curru: farine de grano siliginis pithlowaneij sacci 3, panis persalsi capecie 4, lardi perne 4, pise coreti 2, pultium de grano ordei coreti 2, papaueris coretus 1, caseorum capecie 4, piscium capecie 4, butijri lapis 1, salis faska. Oszwięczim. Nostre litere que in Slezia. Czchow, redemit currum bellicum per gros. 30, fp. 25, gr. 28. Woijnicz. Currus unus, equi quatuor, auriga Lucas Paliuch cum fra-mea, pedites 2, primus Johannes Gradek cum gladio et bombarda, se-cundus Felix Polonka cum gladio et bombarda. Circa hunc currum fosso-rium, securis, ligo, catena. Contenta in curru: farine cribrate sacci 4, carnium fumigata-rum bovis quarte 2, lardi perne 2, pise coretus 1, pultium de grano cice-ris coretus 1, milij coretus 1, butijri faska 1, caseorum capecia 1, salis czethnar 1. Item laicellus Joseph Kulik cum gladio in curru. Sandecz noua. Currus 2, equi 4, aurige duo, primus Sabastianus cum gladio, secundus Stanislaus Gielonek cum gladio. Peditum 4, primus Phili-pus Starowieski in equo circa currus, cum gladio, cum bombarda parva alias s krzoską et lancea, secundus Albertus Broda cum gladio et lancea, tertius Nicolaus Pachuch cum gladio et bombarda, quartus Albertus Micha-lowicz cum gladio et bombarda. Circa hos currus fossoria 2, ligones duo, secures 2, catene 2, hakownicz duo, globulorum sexagena, sacci pulveris ad hacownicze duo, stupel ferreus unus. Contenta in curru: lardi perne 2, farine siliginacee cribrate sacci 4, pise czwierczi 6, pulcium de grano ciceris czmerczi 6, milij czwierczi 6,

butijri fasek 8, caseorum capecie 3, salis fasce 2, pultium ordeacearum czwierdzi 6. Sandecz antiqua. Lipnicza. Sacra majestas regia libere absolvit a currus bellici expe-dicione. Biecz. Racione currus bellici dedit tezauro sacre majestatis regie per grossos 30, fp. 64. Jaslo. Racione currus bellici dedit tezauro sacre majestatis regie per grossos 30, fp. 32. Cieszkowicze. Pro curru bellico, quem expedire debuit, dedit fezauro sacre mtis regie per gros. 30, fp. 44, gr. 24. Brzosthek. Racione currus bellici dedit tezauro sacre mtis regie per grossos 30, fp. 16. Usczjje. Currus unus, equi quatuor, auriga Mathias Kolicziele cum framea, pedites 2, primus Joannes.Kramarz cum framea et bombarda, se-cundus cum framea et securi Alexius. Circa hunc currum fossorium, se-curis, ligo, catena. Contenta in curru: farine siliginacee coreti y, pulcium ordeacearum coretus 1, milij coreti 2, pise coreti 2, papaveris cofetus 11/2, caseorum capecie 4, lardi perne 3, butijri dzieska 1, salis dzieska 1. Dambrowiecz. Krzepicze. Currus unus, equi quatuor, auriga Paulus Czibathka cum gladio. Pedites 2, primus Paulus Szmelka cum framea et bombarda, secun-dus Albertus Huba cum gladio et securi. Circa hunc currum fossorium, se-curis, ligo, catena et glauia. Contenta in curru: farine siliginacee cribrate sacci 4, carnium fumigatarum porciones 80, butijri faska 1, caseorum 20, pise modij 2, pul-cium de grano ciceris modij 2, salis modius 1, lardi perne 3. Slomniki. Currus unus, equi quatuor, auriga Simon Guga cum framea, pedites 2, primus Paulus Wegrzin cum gladio et bombarda (s). Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, catena. Contenta in curru: farine siliginacee sacci 4, lardi perne 3, pul-cium de grano ciceris coreti 2, milij coreti 2, pise coreti 2, piscium cape-cie 3, panis capecie 3, caseorum capecie 2, butijri faska 1, salis saccus 1, raparum siccarum saccus 1. Lelijow. Currus unus, equi quatuor, auriga Stanislaus Kurzidlo cum gladio. Pedites duo, Martinus Kozuch cum gladio et cum glauia, secundus Cilianus Bebenek cum framea et tribula. Circa hunc currum ligo, securis, catena. Contenta in curru: panis capecia 1, farine sacci cribrate 4, pulcium ordei saccus 1, pise saccus 1, lardi perne 4, carnium bouinarum fumigatarum porciones 40, salis faska, butijri faska, caseorum capecie 3. Czastochowa. Currus unus, equi quatuor, auriga Laurencius Korba cum

framea. Pedites 2, primus Nicolaus Omijaczinka cum gladio et lancea. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: carnium fumigatarum porciones 90, lardi perne 2, piscium capecia 1, panis capecie 31/2, caseorum capecie 2, pul-cium sacci 2, pise saccus 1, farine cribrate sacci 2, butijri faska 1, salis quartale 1. Clobuczko. Currus unus, equi quatuor, auriga Blasius Thasbiczek cum framea. Pedes unus cum gladio et clipeo, tribulis ferreis et glawia. Circa hune currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine siliginacee cribrate sacci 3, pulcium de grano ciceris saccus 1, pise modij 2, caseorum 25, butijri faska 1, salis modius 1, lardi perne 2, carnium fumigatarum porciones 40. In terra Sandomiriensi. Wiszlicza. Currus unus, equi 4, auriga Johannes Kozek cum gladio. Pedites 2, primus Joannes Russek cum gladio et bombarda, secundus Jaco-bus Costeczki cum gladio et bombarda. Circa hunc currum catene 2, ligo, fossorium, securis. Contenta in curru: lardi perne 6, farine de grano siliginis pith-lowaneij coreti 12, caseorum capecie 4, pise coreti 2, milij coreti 2, fun-gorum coretus 1, pulcium de grano ordei coretus 11/2, butijri faska vel lapis 1, pultium capecie 4 et 15 pisces, panis cocti capecie 21/2, salis co-retus 1, carnium fumigatarum bos 1. Item vice carnium fumigatarum de-derunt recentem carnem bouem 1. Opathowiecz. Redimens currum bellicum dedit tezauro sacre mtis re-gie per grossos 30, fp. 32. Kosshiczki. Currus unus, equi 4, auriga Adam Wosola cum framea, pedites 2, primus Stanislaus Babicz z granathem et securi. Circa hunc cur-rum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: lardi perne 4, farine siliginacee coreti 10, pise coreti 2, seminis canapi coreti 2, milij coreti 2, caseorum capecie co-reti 2, piscium czert capecie 2, salis faska 1, butijri faska 1. Noua ciuitas Corczin. Currus unus, equi quatuor, auriga Andreas Jan-drzich cum gladio, pedites 2, primus Thomas Sthibul cum gladio et lan-cea, secundus Paulus Kozlek cum gladio et bombarda et clipeo. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, catena. Contenta in curru: farine bene purgate sacci 4, pise coreti 2, milij coreti 2, pulcium ordeacearum coreti 2, seminis canapi coretus 1, ca-seorum capecia 1, lardi perne 2, butijri faska 1, salis faska 1. Schidlow. Currus unus, equi 4, auriga Johannes cum framea, pedes unus cum gladio. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: pise coreti 2, milij coreti 2, farine coreti 5, caseorum capecie 3, fungorum coretus 1, salis medium coreti, lardi perne 6, butijri medium coreti, pulcium de grano ciceris coretus 1, seminis ca-napi coretus 1. Busko (vide infra signatum). Archiw. kom. hist. t. IV. 62

Stolbnicza. Currus unus, equi 3, auriga Albertus cum framea, pedes Bartholomeus cum gladio. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine siliginacee coreti 7, farine triticee co-retus 1, pulcium ordeacearum coretus 1, fungorum coretus 1, butijri czwiercz 1, caseorum capecia 1, lardi perne 2, pro sale fl. 6. Polaniecz cum Osziek. Currum unum habent, equi 4, auriga Simon Glowacz cum gladio. Pedites 2, primus Krzistaw Zadzianowski cum gladio et krzoska, secundus Mathias Zophka cum gladio et krzoska et halabarth. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, catena. Contenta in curru: farine siliginacee cribrate coreti 4, farine triticee coreti 2, pise coretus 1, pulcium ordeacearum coretus 1, milij co-reti 2, caseorum capecie 3, piscium comonium capecie 3, salis thenczoneij czetnar 1, butijri czwiercz, lardi perne 3, carnium fumigatarum porciones 6. Osziek cum Polanijecz. Currus unus ut supra. Sandomiria. Currus 2, equi 8, currus tercius piczni duobus equis vec-tus. Circa hos equitat Jacobus Miecznik w kabaczie de luteo cum gladio et gallea. Aurige 2, primus Johannes cum tribulis ferreis, secundus Felix cum tribulis ferreis, apud currum picznem auriga Nicolaus cum securi, pe-dites 4, duo cum bombardis et cum gladiis, et duo cum gladiis et securi. Circa hos currus fossoria 2, ligones 2, secures 2, cathene 4. Contenta in curribus: farine triticee sacci 6, farine siliginacee sacci 2, panis capecie 2, pulcium ordeacearum coreti 2, milij coreti 2, pise coreti 4, papaueris coreti 2, butijri fascze 2, lardi perne 8, caseorum ca-pecie 4, mellis fascze 2, piscium capecie debuerunt esse 12, sed vice pis-cium dederunt lososia 2 maiestati regie in Ropczicze. Zauichosth. Currus unus, equi quatuor, auriga Jacobus Bednarz cum tribulis. Pedites 2, primus Martinus Skorzna cum gladio et clipeo, secun-dus Albertus Barwierz cum gladio et bombarda. Circa hunc currum fosso-rium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine sacci 2, caseorum capecie 2, piscium capecie 2, milij coreti 2, panis capecie 2, lardi perne 2, pise coreti 2, se-minis canapi coretus 1. salis pulczwartki 1, butijri pulczwartki 2. Soliecz. Skrzinno. Redemit currum bellicum per grossos 30, fp. 32. Radomia. Currus duo, equi 8, aurige 2, primus Joannes de Smelka cum framea, pedites quatuor, primus Martinus Kadzielia cum framea, bom-barda et clipeo, secundus Paulus cum framea et clipeo, tercius Jacobus Dlugosh cum gladio et bombarda. Circa hos currus fossoria 2, secures 2, ligones 2, catene 2. Contenta in curru: farine de grano siliginis pithlowaneij coreti 12, pulcium de grano ciceris coreti 2, pulcium milij coreti 3, pise coreti 3, butijri czwierczi 2, caseorum capecie 5, lardi perne 5. Ciues Radomienses pro piscibus dederunt majestati regie in Ropczicze lososije 2. Stązicza. Redemit currum bellicum per grossos 30, fp. 25, gr. 18. Ricziwol. Redemit currum bellicum per grossos 30, fp. 16.

Zwolien. Redemit currum bellicum per grossos 30, fp. 25 gr. 18. Kazimirz. — Vauelnicza. Opoczno. Currus duo, aurige 2, primus Jacobus Kossa cum framea, secundus Felix Stharzechowski cum framea. Pedites 2, primus Andreas Nieczinski cum gladio et lancea, secundus Stephanus Plesczinski cum gla-dio. Circa hos currus fossoria 2, ligones 2, secures 2, cathene 2. Contenta in curru: lardi perne 6, farine sacci 8, caseorum ca-pecie 6, item vice piscium dederunt lardi pernas 2, pise coreti 2, pulcium coretus 1, butijri czwierczi 2, salis coretus 1. Filzno. Majestas regia permisit redimere currum bellicum marcis 30, scilicet istam summam comulare debet pro edificiis civitatis ejusdem. Robczicze. Sacra majestas regia suplicanter liberavit ab expedicione currus bellici. Andrzeiow. Currus 1, equi 4, auriga Joannes Zabski cum gladio, pe-dites duo, primus Stanislaus Sthanczik cum gladio et lancea, secundus Sta-nislaus Sbodnijowski cum gladio et securi. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine siliginacee coreti 2, farine triticee coretus 1, panis capecie 4, pise coreti 2, milij coretus 1, pultium ordea-cearum coretus 1, lardi perne 4, butijri vassorum 5 czwiercz, caseorum capecia 1, fungorum coretus 1, piscium capecie 2, seminis canapi coretus 1, papaueris coretus 1/2, salis pro grossis 6. Malogoscz. Hoc oppidum miserrimum, redemit currum bellicum per grossos 30, fp. 6. Chanczini. Currus unus, equi 4, auriga Albertus Pezik cum gladio, pedites 2, primus Stanislaus Osthrzowski cum gladio et bombarda. Circa hunc currum securis, fossorium, ligo, cathena. Contenta in curru: carnium fumigatarum integer bos 1, vice piscium carnium fumigatarum medium bovis, panis capecie 6, farine lucide coreti 3, butijri czwiercz, pise coreti 3, pultium de grano ordei coretus 1, salis pro fertone, seminis canapi coretus 1, fungorum coretus 1, caseorum capecie 3, lardi perne 3. Radoshicze. In terra Lublinensi. Lublin. Currus duo, equi octo, aurige 2, primus Danijlo cum framea, secundus Jacobus Czosnowka cum framea. Pedites 4, primus Paulus Pie-karz cum gladio et bombarda, secundus Matheus Crawiecz cum gladio et bombarda, tercius Mathias Bichawski cum gladio et bombarda, quartus Johannes Wolowiecz cum gladio et bombarda. Dispensator Johannes Pisnij equitat circa currum in equo cum gladio. Circa hos currus secures 2, fos-soria 2, ligones 2, cathene 2. Contenta in currubus: panis capecie 6, farine siliginacee co-reti 6, papaveris coreti 2, seminis canapi coreti 2, pise coreti 4, pulcium

ordeacearum coreti 4, butijri fascze 2, caseorum capeeie 6, salis faska 1, lardi perne 8, piscium commonium capecie 4. Vrzandow. Currus unus, equi 4, auriga Jacobus Seliga cum framea. Pedites 2, primus Simon Szobowski cum framea et bombarda, secundus Simon Nosh cum framea et cum bombarda et cum ceteris aparamentis, que pertinent ad bombardam. Circa hunc currum est fossorium, ligo, se-curis, catena. Contenta in curru: panis capecie 12, lardi perne 4, piscium capecie 3, caseorum capecie 3, farine sacci 4, pise sacci 2, papaueris co-retus 1, seminis canapi coretus 1, pultium de grano ordei saccus 1, butijri faska 1. Lukow. Farczow. Currus unus, equi quatuor, auriga Nicolaus Kunrathek cum framea. Pedites 2, primus Leonardus Swietko cum gladio et bombarda, plachi et gallea, secundus Stanislaus Zasthawnij cum framea s plahownica et lorica. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine siliginacee cribrate sacci 2, farine triticee sacci 2, pise coreti 2 sine czwiercz, milij coretus 1 sine skopiecz, butijri drzewianka 1, caseorum capecie 2, lardi perne 3, seminis canapi medium coreti, panis capecie 3 sine 3 panibus. Kozirinek. Curow Nobilium. Koczko Nobilium. In terra Sanocensi. Sanok. Currus, equi quatuor. Auriga Sebastianus Rzesnik cum gladio. Pedites 2, Mathias Friga cum gladio et glavia, secundus Ricz Janthosso-wicz cum gladio et glawia. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathene 2. Contenta in curru: farine triticee tone tres 3, pise medium tone, milij polklodi, papaueris macze 3, butijri dzieska 1, caseorum capecie 3, carnium fumigatarum bos integer 1, lardi perne 3, piscium capecie 21/2. Croszno. Redemit currum bellicum per grossos 30, fp. 64. Fristak Nobilium. Thirawa. In terra Chelmensi. Chelm. Currus unus, equi quatuor. Auriga Johannes cum gladio et securi, pedes unus Stheczko cum gladio, bombarda. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: pise coretus 1, pultium ordeacearum core-tus 1, lardi perne 3, butijri dziescze 2, caseorum capecie 2, piscium cape-cia 11/2. Panes eciam mitimus.

Crasnisthaw. — Lubomla. — Rathno. Rubiesshow. Currus unus, equi 4, auriga Procopius cum gladio, pe-dites 2, primus Gregorius Wassowicz cum gladio et bombarda, secundus Adam Ichnathowicz cum gladio et bombarda. Circa hunc currum fosso-rium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: pise saccus 1, milij saccus 1, farine triticee saccus 1, farine siliginacee munde saccus 1, lardi perne 3, carnium fumi-gatarum medium bouis, butijri faska 1, caseorum capecia 1; piscium ca-pecia 11/2, panis capecie 3. Sokal, Currus unus, equi 4, auriga Thomas cum securi. Pedites 2, primus Johannes Znoiek cum gladio et bombarda, secundus Petrus cum gladio et bombarda. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine siliginacee cribrate saccus 1, milij saccus 1, piscium capecia 11/2, carnium fumigatarum bovis medium, butijri dzieska non plena, caseorum capecia 11/2, lardi perne 3, salis nulle. In terra Belzensi. Belz. Currus unus, equi 4, auriga Johannes Puchala, pedites 2, primus Johannes Zbelza cum gladio et bombarda, circa hunc fossorium, ligo, secu-ris, cathena. Contenta in curru: panis suficiencia, farine siliginacee tona 1, butijri faska 1, pise medium tone, milij coretus 1, pultium ordeacearum coretus 1, carnium fumigatarum po-jalowicza 1, caseorum 80, lardi perne 3, piscium comonium 80, salis faska 1. Grabowiecz. Currus unus, equi 3, auriga Paulus Dijak cum framea, pedes 1, Thomas Liszowicz cum gladio. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, catena non est. Contenta in curru: lardi perna 1, carnium fumigatarum bos 1. pultium coretus 1, pise saccus 1, farine triticee sacci 2, caseorum capecie 2, panis capecie 2, butijri czwiercz 1, salis fascpe 2. Thissoweze. Currus unus, equi quatuor, auriga Felix Rachanijczik cum gladio. Pedes Valentinus Goszniewski cum gladio et lancea. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis. Contenta in curru: lardi perne 2, carnium fumigatarum ijalo-wijcza integra 1, caseorum capecie 2, butijri dzieska 1, panis capecie 2, cuncarum capecia 11/2, milij saccus 1, pultium saccus 1, pise saccus 1, fa-rine siliginacee saccus 1, farine triticee saccus 1, salis nulle. Hrodlo. Currus unus, equi 3, auriga Nahum Thoma cum tribulo. Pe-dites 2, primus Martinus Chrzan cum clipeo et lancea, secundus Johannes Pietrowicz cum lancea. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: carnium fumigatarum ielowicza 1, lardi perne 3, piscium iasow et luceorum capecie 2, butijri drzewianka 1, farine sili- ginacee tona 1, pise coretus 1, milij coreti medium. Pulcium ordeacearum coreti medium. Fothilicz. — Lijvbaczow.

In terra Preinisliensi. Premislia. Currus unus, equi 4, auriga Valentinus cum framea. Pedes 1, Michael Halmanus cum framea et bombarda et ceteris aparamentis, que pertinent ad bombardam. Circa hunc currum securis, fossorium, ligo, catena. Contenta in curru: farine tona una cum media, pise medium tone, milij modius 1, papaueris modius 1, lardi perne 6, panis capecie 3, piscium capecie 2, salis tolp 2000, butijri pulmiarek, caseorum capecia 1, cepe pulmiarek. Drohobicz. Sambor. Currus unus, equi 4, auriga Gregorius cum gladio, pedites Jacobus Frulich cum gladio et pixide atque lorica, Michael cum lancea et gladio, loricatus, cathena, ligo, securis. Contenta in curru: farine cribrate tuni 3, lardi perne 4, carnes bovine unus bouis, butijri pulmiarek, caseorum sexagena 1, piscium sicca-rum sexagena 1, pultium ordeacearum tunnae 1/2, papaueris 1/4 alias wijrthel, pise 1/4, seminis canapi 1/4, salis 1/4. Sthrij. Currus unus, equi quatuor, auriga Andreas Masthko cum fra-mea. Pedites 2, primus Johannes Mithrega cum framea et bombarda, se-cundus Andreas Tatara cum gladio et bombarda. Circa hunc currum fos-sorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine tone 2, lardi perne 3, pise medium tone, milij medium tone, caseorum capecia 1, butijri faska, panis capecia 1, piscium siccarum capecia 1. Moscziska. Sacra majestas regia suplicanter liberavit a currus bellici expedicione. Wisehnija. Sacra majestas regia admisit redimere currum bellicum sex bobus. Lezensko. In terra Leopoliensi. Leopolis. Grodek. Currus unus, equi 4, auriga Albertus Szienko Dimithrowicz, pedes 1, Albertus cum framea et lancea. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine siliginacee coreti 8, pise coreti 2, pul-tium ordeacearum coreti 2, milij coreti 2, papaveris coretus 1, panis ca-pecie 2, caseorum capecia 1 et casei 50, butijri faska 1, piscium capecia 1 et lucei sex, lardi perne 4. Zidaezow (literas civitatis non habent). Currus unus, boues .4, auriga Oliepa cum lancea et bipenni. Pedes unus Stanislaus Woskoprzinik cum gladio et bombarda. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis. Contenta in curru: farine siliginacee tone 2, lardi perne 2, bu-

tijri olla 1, caseorum 26, milij pulmiarki, pise pulmiarki 2,- pultium ma~ cza 1, salis tolp 1.000. Dolijria. Currus unus, boues 4, auriga Ostafko cum lancea et bipenni. Pedes 1 Kurelo cum framea et arcu. Girca hunc currum fossorium, ligo, securis. Contenta in curru: salis tolp 20.000. Cammijonka. — Bobrka. Sezirzecz. Currus bellicalis, quem prefatum opidum solvet cum sub-urbio, expedire debuerant, de gracia sacre mtis regie ad intercessionem certorum dominorum consiliariorum redemptus est pro hac duntaxat vice marcis 12 sexagenis per grossos 30, fp. 19, gr. 6. Nrjssankowicze, de terra Przemisliensi. Currus unus, equi 4, auriga Riczerz cum gladio. Pedes unus Johannes Trzossek cum gladio et lancea, circa hunc ligo, fossorium, securis, cathena. Contenta in curru: farine tonas 2, lardi perne 2, caseorum ca-pecia 1, butijri dzieska 1, milij modius 1. pultium modius 1, pise modius 1, panis modios 3, salis modius 1. In terra Podolie. Colomia. — Camienieez. — Chmielnik. — Lathiczow. In terra Haliciensi. Halicz. — Glijnijanij. — Trembowlija. — Skala. — Szmotricz. Busko. Currus unus, equi, 4, auriga Mathias Kopitko cum gladio alias s arsunem. Pedes unus Martinus Zielonka cum gladio et halabarth et cum uxore sua Dorothea. Circa hunc currum ligo, fossorium, securis, catene 2. Contenta in curru: carnium fumigatarum bos 1, lardi perne 4, farine de grano siliginis coreti 8, farine de grano tritici coreti 2, pise co-reti 2, rnilij coreti 2, seminis canapi coretus 1, caseorum capecie 2, butijri faska 1 vel czwiercz, piscium comonium capecie 2. Pokrziwnijeza, de terra Sandomiriensi. Currus unus, equi 4, auriga Stanislaus Bobrek cum framea, pedites 2, primus Adam Pellifex cum fra-mea et bombarda, secundus Jacobus Stharodub cum framea et bombarda et clipeo. Circa currum 2 laicelli, primus Valentinus Pellifex cum lancea, secundus Mathias Piatek de Ssulicz. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, catena. Contenta in curru: farine de grano siliginis coreti 8, farine de grano tritici coreti 2, pise coreti 2, milij coretus 1, seminis canapi coretus 1, mellis faska, piscium comonium 80, caseorum capecie 4, salis czwiercz, lardi perne 6, butijri czwiercz, panis capecie 7. Skarmierz de terra Cracoviensi. Currus unus, equi quatuor, auriga Stanislaus Karczmarz cum gladio, pedites 2, primus Nicolaus Mijka cum gladio et hosczepem, secundus Johannes Koczieczko cum gladio et bom-barda. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine siliginacee cribrate sacci 4, farine tri-

ticee saccus 1, panis capecie 4, lardi perne 4, caseorum capecie 4, butijri faska, salis faska, piscium siccarum capecie 31/2, pise coreti 2, milij core-tus 1, pultium ordeacearum coretus 1. Mstow de terra Cracouiensi. Currus unus, equi quatuor, auriga Valen-tinus Michaliczek cum gladio. Pedites 2, primus Albertus Zapasznik cum gladio, krzoska et bombarda, secundus Valentinus Suchos cum gladio et osczepi duobus. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: lardi perne 3, butijri faska 1, caseorum 5, panis capecie 3, pise czwierczi 3, farine coreti 2, pultium coretus 1, salis czwiercz 1. Stoianow. Currus unus, equi 4, auriga Johannes cum framea, pedites 2, primus Sdanico cum gladio et bombarda, secundus Fiedor cum gladio et bombarda. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis. Contenta in curru: panis spulklodi, farine siliginacee coretus 1, farine triticee coreti 1/2, pise coretus 1, milij coreti medium, butijri kadlup, caseorum capecia 11/2 sine quinque caseis, piscium iesziotrow 4, lardi perne 4. Inowlodz de terra Lanciciensi. Currus unus, equi 4, auriga Stanislaus Brilka cum gladio, pedes unus Paulus Olkowski cum framea et securi. Circa hunc currum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine siliginacee coreti 4, panis capecie 5, lardi perne 4, pise coretus 1, milij coretus 1, pultium coretus 1, butijri faska 1, caseorum capecie 2, piscium capecie 2, salis cribrate coreti medium. Mogilnicza de terra Ravensi. Currus unus, equi 3, auriga Johannes Warchol s thasakiem. Pedes unus Augustinus Janala cum lancea. Circa cur-rum fossorium, ligo, securis, cathena. Contenta in curru: farine coreti 31/2, milij coretus 1, pise core-tus 1, salis czwiercz 1, butijri faska 1, caseorum capecie 4, panis capecie 5, piscium capecium 2, lardi perne 3. Prebendarij ecclesie sancte Marie in Sierpcz. Racione expedicionis bellice, quam de bonis mense eorum facere debebant, dederunt thezauro sacre majestatis regie per grossos 30, fp. 12. Item racione contribucionis bellicalium dederunt per grossos 30, fp. 8, gr. 24.

WYKAZ MIEJSCOWOŚCI. Andrzejów 486. Babimost 476, 478. Będzin 476, 486. Bełz 477, 493. Biała 476, 483. Biecz 476, 488. Bielsk 476, 484. Błonie (łęczyc.) 481. Błonie (warsz.) 485. Bobowa 476. Bóbrka 477, 495. Bobrowniki 476, 486, Bolesławiec 476, 480. Bolimów 476, 483. Brześć 476, 482. Brzesko 476. Brzeźnica 476, 480. Brzostek 476, 488. Busk 477. Busko 476, 489, 495. Bydgoszcz 476, 482. Chęciny 476, 491. Chełm 477, 492. Chmielnik 495. Chrzanów 487. Ciechanów 485. Ciężkowice 476, 488. Czaplinek 476, 478. Czchów 476, 487. Czersk 484 Czerwińsk 485. Częstochowa 476, 488. Dąbrowice 476, 481. Dębowiec 476, 488. Dobczyce 476, 487. Dobrzyń 476, 482. Dolina 477, 495. Drohobycz 477, 494. Frysztak 476, 492. Garwolin 484. Gębice 476, 482. Gliniany 495. Gniewków 476, 482. Gniezno 476, 478. Gombin 476, 483. Goszczyn 485. Gostynin 476, 483. Grabów 476, 479. Grabowiec 477, 493. Grodek 477, 494. Grojec 484. Grybów 476. Halicz 495. Horodło 477, 493. Hrubieszów 477, 493. Janów 485. Jasło 476, 488. Jaworów 477. Jędrzejów 476, 491. Jeżów 476. Jnowłodź 476, 496, Jnowrocław 476, 481. Kalisz 476, 478. Kamień 476, 478. Kamieniec (mazow.) 486.

Kamieniec (podols.) 495. Kamionka 477, 495. Kazimirz (krakows.) 476, 486. Kazimirz (lubels.) 477, 491. Kcyń 476, 479. Kłeck 476, 479. Kleparz 476, 486. Kłobucko 476, 489. Kłodawa 476, 481. Kock 492. Kołaczyce 476. Kolno 484. Koło 476, 479. Kołomyja 495. Konin 476, 478. Kopanica 478. Koprzywnica 476, 495. Korczyn nowe miasto 476, 489. Koronowo 476, 479. Kościan 476, 477. Kostrzyn 476, 478. Koszyczki 489. Kowal 476, 482. Kozirynek 477, 492 Kraków 476, 486. Krasnystaw 477, 493. Krosno 476, 492. Kruszwica 476, 482. Krzepice 476.. 488. Krzywin 476, 478. Kuflew 484. Kurów 492, Ląd 476, 479. Latowicz 484. Latyczów 495. Łęczyca 476, 481. Lelów 476, 488. Leżajsk 477, 494. Lipnica 476, 488. Lipno 470, 482. Łomża 484. Lubaczów 477, 493. Lublin 477. 491. Lubomia 477, 493. Luków 477, 492. Lwów 477, 494. Maków 485. Małogoszcz 476, 491. Miechów 476, 487. Miedzyrzecz 476, 478. Miksztat 481. Mińsk 484. Mława 476, 484. Mogilnica 47Ó, 496. Mogilno 476, 479. Mościska 477, 494. Mosina 476, 478. Mstów 476, 496. Mszczonów 476, 483. Myślenice 487. Nakło 476, 479. Nieszawa nowa 476, 482, Nieszawa stara 476, 482. Niżankowice 495. Nowe miasto 485. Nowogród 484. Nur 486. Oborniki 476, 477. Odolanów 476, 479. Olkusz 476, 486. Opatów 477. Opatowiec 476, 489. Opoczno 476 Osiek 476, 490. Osmolin 476, 483 Ostrołęka 484. Ostrów 486. Ostrzeszów 476, 480. Oświęcim 476, 487. Parczów 477, 492. Piaseczno 485. Piła 476, 479. Pilzno 476, 491. Piotrków 476, 480. Piwniczna 476, 487. Płock 476. 483. Płońsk 476, 483. Pobiedziska 470, 478. Połaniec 476, 490. Potylicz 477, 493. Powidz 476. Poznań 476, 477. Proszowice 476, 487. Prasnysz 485. Przedbórz 476, 480. Przedecz 476, 482. Przemyśl 477, 494.

Pyzdry 476, 479. Raciąż 476, 484. Radom 477, 490. Radomsk 476, 480. Radoszyce 476, 491. Radziejów 476, 482 Radziłowo 484. Ratno 477, 493. Rawa 476, 483. Rogoźno 476, 477 Rokszyce 476. Ropczyce 477, 491. Rożan 485. Ryczywół 477, 490. Rypin 476, 482. Sącz nowy 476, 487. Sącz stary 476, 488. Sambor 477, 494. Sandomirz 477, 490. Sanok 476, 492. Serock 485. Sieciechów 477. Sieradz 4707479. Sierpc 496. Skała (krakows.) 476, 487. Skała (czortkows.) 495. Skaryszów 477. Skawina 476, 487. Skrzynno 477, 490. Skwierzyna 476, 478. Słomniki 476, 488. Słupia 477. Smotrycz 495. Sobótka 481. Sochaczew 476, 483. Sochocin 485. Sokal 493. Solec 477, 490. Sroda 476, 477. Stanisławów 485. Stawiszyn 476, 479 Stężyca 477. 490. Stojanów 496. Stopnica 476, 490. Stryj 477, 494. Strzelno 476, 479. Sulejów 476, 480. Szadek 476, 480. Szczerczów 476, 480. Szczerzec 495. Szkalmirz 476, 495. Szrem 476, 489 Szydłów 476, 489. Trembowla 495. Trzemeszno 476, 479 Tuchów 476. Tuszyn 476, 481. Tymbark 476, 487. Tyrawa 476, 492. Tyszowce 477, 493. Urzędów 477, 492. Uście 476, 479. Uście ruskie 476, 488. Wąchock 477. Wągrowiec 476, 479. Warka 485. Warszawa nowa 485. Warszawa stara 485. Warta 477, 479. Waśniów 477. Wąsosz 476, 484. Waszowice(?) 484. Wąwolnica 477, 491. Wiczkowice 481. Wieleń 476, 478. Wieliczka 476, 486. Wieluń 476, 480. Wierzbica 477. Wiślica 476, 489. Wisznia 477, 494. Wizna 476, 484. Wojnicz 476, 487. Wolbrom 476, 487. Wronki 476, 478. Wschowa 476, 478. Wyszogród 485. Wyszymirzyce 485. Zakroczym 485. Zambrów 484. Żarnowiec 476. Zawichost 477, 490. Zgierz 476, 481. Zwoleń 477, 490. Żydaczów 477, 494.