NIETAJNA KAŻDEMU... 551

i apelacyach ziemskich, to jest, o gruntach i imionach, głównych summach etc. Tu potrzeba prawie bogobojnych i w prawie ćwiczonych zasiadaczów, którzyby się Pana Boga bali, na potciwą sławę koronną i swą pomnieli, pomniąc też na to, iż dla niesprawiedliwości przenoszone bywają państwa z miejsca na miejsce.

 Piąte osoby niechajby zasiadły około karności główników i inszych zbytnich ludzi, k temu około cudzołożników, których iż tu gardłem nie karzą, niechajby je wżdam pryskowali, żeby znacznemi byli. Do tych rozdzielonych osób według wierzchu opisanego sposobu przysadzić po jednej osobie, któraby umiała onę radę i zezwolenie inszych wszystkich na to wysadzonych przed panem opowiedzieć. A potym wszyscy z gotowemi rzeczami namówionymi w kupę się zejdą, panom radom to nie wszyscy zaraz, ale z osobna, po jednemu z onych piąci, porządkiem opowiedzą; będzieli kto mędrszy w onym zgromadzonym kole nad one wysadzone, z miłości ojczyzny swej i sławy koronnej może się ozwać tam jeszcze, póki zaś poprawy w każdej sprawie być może, a potem ona pięć, co po francuzku umieją i który się każdej z osobna sprawy przy swych paniech wysadzonych czego nasłuchał, królowi opowiedzą. Tym sposobem wierzchu opisanym postępując, fundamentum perpetuae commen-dationis et famae, iustitia, nie będzie obrażona, bo król z radą w powadze swej zostanie, dekreta czyniąc, przywilejom i wol-nościam się nic nie ubliży, bo każdy z panów duchownych i świeckich, także z posłów w swym rządzie, na to wysadzonym, i który czemu rozumie, dostatecznie się namówi; czasu, rzeczy nadroższej, marnie tracić nie będziemy, bo nas jest siła, co też niegdy nie to, co chcemy, albo cobyśmy radzi widzieli, mówimy, ale przygadza się nam to, iż o rzeczach niezrozumianych wotu-jemy. Ano ignorantia est pestis reipub. i próżne trawienie czasu, którego inszym i u inszych pożyczyć nie możemy.

 A tak mym zdanim lepiej, nie wiele mówiąc, w tych sprawach skutkiem postępować obyczajem wierzchu dołożonym, albo lepszy porządek wynaleźć, jeśli się ten nie spodoba, i ku temu inszych wieść, aby obłędliwość swoję uznawali, bo obłędliwości pańskie i rady jego są grzechami, za które na Rzeczposp. wiele złego przypada; w czem ludzie pospolicie zwykli Panu Bogu winę przypisować, nie uznawając niedostatków swych, a mniemając, iżby się w tym Pan Bóg kochał, gdy oni błądzą.