XXXVI.

Krakowski skrypt przeciwko królewicowi francuskiemu.

 Poczęliśmy niedawno słyszeć o króla francuskiego bracie, który snać ma sie do królestwa naszego; (a) po prawdzie, że sąsiad daleki (b) a nam barzo niepożyteczny, tak morzem jako i ziemią, (c) mowy naszej nie umie, my też jego nie umiem i (d) obyczaj mi sie też z nami nie zgodzi, chyba w jedzeniu a w piciu. (e) Wiemy, co sie dzieje we Francyej i zdrygamy sie, gdy do nas dziwne pisania przychodzą o wielkim a okrutnym zamieszaniu, które sie tam dzieje, że sie już francuska ziemia prawie chrześcijańską krwią omyła, a mało ślachty zdrowej i miast całych zostało. Uchowaj Boże, aby do nas onego pożaru głównia miała zalecieć, (f) Jest ci to naród dawny, zacny i mężny, ale barzo płochy i lekki, (g) a k temu takowy, że poddanym swym, zwłaszcza extra patriam, impotenter dominatur. Poznali to Neapolitani i Medio-lanenses; bo kiedy je trzymali, tedy tak sie mieli insolenter, że od rozpusty nie wiedząc, co czynić, chodzili z rózgami po mieście, zacinając, kogo potkali, bądź mężczyznę zacną, bądź też żeńską płeć ślachecką, pokazując im, że je za niewolniki mieli, a igrzyska z nich sobie czynili, (h) A gdy nie mogli poddani więcej prze pychę ich cierpieć, wygnali je potym, a woleli być pod Hiszpany, niżli pod nimi. (i) A co sie my obawiamy od Ra-kuszan wielkich podatków, toby sie ich tam bać potrzeba nam od Francuzów, u których jest obyczaj dać, co rozkażą. Przeto cesarz Maksymilian mawiał, że król francuski jest rex asinorum, bo cokolwiek na nie pan włoży, wszytko niebożęta niosą. (k) A iż płochych obyczajów, dla tego nie trzeba sie spuszczać na ich przyrzeczenia albo przysięgi; dawno Cicero1 o nich pisał, że ne-que iureiurando neque deorum religione commoventur. A ich własny ziemek Salvianus powiedział je być gentem infidelem

 XXXVI. Z rkp. S. 50. Na każdy zarzut „skryptu" (a, b, c...z) daje „respons" (Nr. XXXVII) pod tąż samą literą odpowiedź. Sposób oznaczania literami przejęty z rkp. Par. N. 6061., zawierającego łacińskie tłómaczenie tych broszur.; w tymże rkp. dopisek współczesny: ,sparsum in Kaski 25 Octobris 1572'.

1 ,Garo' rkp.