380 SENTENTIA CUIUSDAM

pospolitej przybywa, niemniej zaś dla zmocnienia sie przeciw nieprzyjaciołom inszym koronnym, a dla prędkiego odprawowania sprawiedliwości a zrozumienia języka jego i dla wielu innych przyczyn a pożytków, które nam i Rzeczypospolitej koronnej niskąd tak snadnie przypaść nie mogą, jako od Moskiewskiego. Niechaj też i tego żaden nieprzyjaciel koronny nie powiada (mówię tam de internis, jako de externis), żeby stąd, iź z Litwą jakoby cum uno membro regni walczy, Korona abo państwa koronne jakie dedecus wziąć miały, gdyż to w Polszcze czasów przeszłych bywało, że i nieprzyjacioły koronne za pany sobie brali non propter metum (jakom wyszej opisał), ale propter maius commodum Reipublicae. A teżby podobno dedecus stąd barziej przyść miało, gdybyśmy sie propter metum sami mu sie, aby panem naszym był, szukając z nim pokoju, o to kłaniali. Ale in tanto discrimine wolny mam zawsze delectus był i jest principum miedzy tymi wszystkimi, którzy na ten czas o tę osierociałą koronę proszą, a uważywszy pożytki więtsze Rzeczypospolitej naszej, z ziemie jego onego za pana przyjąć. Mógł ciby1 to nam i Miemiec potym powiedzieć, żeśmy go dla bojaźni z strony ziemie pruskiej za pana przyjęli. Toż ciby nalazł i Francuz, któryby nam i bojaźń z strony tego, że ma powinowactwo z cesarzem, i łakomstwo dla jego milionów (o których2, żeby je miał do Korony wnieść, powiadają) przyczytać potym mógł; a królestwo polskie nie pieniądzmi, jako insze nacye, ale ludźmi słynie wszędzie po świecie i nieprzyjaciołom koronnym srożeje.

Do wszech stanów rycerskich Korony polskiej, panów a braciej swej łaskawej, krótka przemowa.

*

Iź pod tym czasem interregni każdy uczciwy człowiek stanu rycerskiego ma wolny plac tak mową, jako i pisanim wynajdować i pokazować pożytki i niepożytki tak osierociałej na ten czas Rzeczypospolitej koronnej, matki naszej, przetoż ja też czując sie być jednym synem jej a bratem W. M., to, com u siebie z daru Bożego z przyjęcia którego z panów zachodnich niepo-żytków i pożytków z przyjęcia Moskiewskiego za króla wynaleźć

1 W. S.; ,by' w pdr. brak.       2 W. S.; ,o którym' pdr.