354 ZDANIE O OBIERANIU

A jeśli równo wszyscy zezwoliwszy sie, a nie wyrywając sie jeden przed drugim, weźmiemy go sobie za króla polskiego, w. księcia litews., a po nim w posagu Smolińsk, Połock i ine zamki z przymierzem wiecznym, dopiero sie nam otworzą miliony, cnotliwe, bogate, nigdy nieprzebrane. Bo z tej strony już zawsze będzie ciepło; co teraz nieprzyjaciel Moskwicin1, to już2 będzie brat, co teraz na mię3 szable dostaje, to ją już ze mną na poganina obróci; co teraz mnie sie Moskwicin strzeże, a ja onego, to już ze mną w jednej kotardzie nocować będzie; co teraz chowamy przeciw Moskwie z wielkim kosztem żołnierze na polu i na zamkach, kurniki budujemy, tymi sie zastawi i imiona zawiedzione wykupią i skarb pospolity mnożyć się będzie; co teraz dajem na hańbę swą dań pohańcom i kłaniamy sie im, to doma zostanie, za co lud rycerski przeciwko nimże w polu hańbić może, skąd ćwiczenie4 ludziom młodym uroście. A może to Pan Bóg sprawić, gdy go za nogi obłapiemy, iż nam oni dań dawać będą, jako pierwej za Witołda było. A gdzie Turek i inszy nieprzyjaciele usłyszą o takim zjednoczeniu chrześcijańskim, oględać się muszą barziej, niż teraz, bo w tej zwadzie naszej z Moskwą Tatarzyn, jako wilk, tyje, i inszy nieprzyjaciele. A nie tylko na ziemi, ale i na morzu nieprzyjacielowi srodzy być możemy, et si Deus nobiscum — tak temu będzie — quis contra nos? Tego tedy baczę być pożyteczniejszego, i potrzebniejszego nam w R. P. naszej zawikłanej za pana wziąć, nie Francuskiego z miliony. Jeśliby sie kto bał tyraństwa moskiewskiego, które w Moskwie jest i być musi, bo taką R. P. mają i ludzie po temu są, złożywszy tedy tyraństwo moskiewskie z francuskim, bez mała nie przeważy francuskie, bo wszytkie nacye Moskiewskiego za tyrana mają, i jakom pierwej wspominał, że musi tam być tyraństwo, mając R. P. obyczajem pogańskim, jaka była i u nas w Litwie za pogaństwa. Atoż dla tego młodego obieramy do praw i 5 wolności swych, aby sie ich nauczył, a potym z wolej Bożej umiał rozkazować.

 Ale król francuski z bratem swym pisze sie christianissimus rex, za którego go wszyscy mają, [a] pokazał po sobie tyraństwo wielkie nie tylko przez moc, ale też przez oszukanie ja

1 ,Mosk. czyni' S.; ,Moskwin czyni' K. 2 S.; ,teraz' K. 3 ,nie' S. K. 4 ,czwiczemy' S. K.      5 ,zaprawy wolności' K. S.