[ SWOBÓD i WOLNOŚCI NASZYCH 189

dzon; rzemieśnik, mieszczka i każdy ignobilis w łańcuchu i w jedwabiu chodzić nie ma sub poena pecuniaria.

Skarb pospolity.

Gdyż król nie ma działów z R. P., bo głowa jej jest, tedy skarb pospolity jeden być ma w Prusiech, w Litwie i w Koronie na wychowanie stołu królewskiego i obronę pospolitą po staremu. Żupy reformować, odciąwszy wszytki urzędniki niepotrzebne, jako ich jest dosyć; arendy także, menice opatrzyć, liczba starym obyczajem na każdy tydzień przed urzędniki a deputaty od króla, jeśli sam siedzieć nie może, czyniona być ma.

Opatrzenie zamków.

Bałaklią i Kijów opatrzyć, a nas od upominków tatarskich wyswobodzić. Szkoła rycerska dla ćwiczenia młodych ludzi aby założona beła.

 Pacta, foedera z postronnymi, poselstwa słuchanie i odpra-wanie być nie mają, jedno przy radach i urzędnikach koronnych i secretae audientiae1 nie mają miesca krom pieczętarzów u króla; a gdzieby upornie na to postanowienie audientias se-cretas2 chciał mieć, tego bronić pieczętarze z marszałkiem mają, bo się to3 dało znać po te czasy tego pana przeszłego4.

 Wszytka tedy R. P. stoi wykonanim każdego w swem5 stanie i urzędzie, jako: królem, radami i urzędnikami dworskimi i koronnymi, rządem domowym i sprawiedliwością, obroną, wygładziwszy złe obyczaje, luxum, praktyki, absolutam potestatem.

VIII.

Naprawa Rzeczypospolitej Koronnej do elekcyej nowego króla.

1573. Do Rzeczypospolitej.

 Ojczyzno miła, dawam ci ten upominek z winszowaniem, abyś sie w starości swojej tak odnowiła, jako sie stary Orzeł odmładza.

 1 ,secreta aut nuntia' rkp. 2 ,audientia secreta' rkp. 3 ,się o to' rkp. 4 Ustępu ,i secreta ... pana przeszłego' w redakcyi b. brak.       5 , wszem' rkp.

 VIII. Druk współczesny. Na odwrotnej stronie karty tytułowej tarcza z koroną, a na niej orzeł Jagielloński z koroną na głowie; nad tarczą: „Do Rzeczypospolitej" itd. (Przedrukowano w „Bibliotece Polskiej" Turowskiego. Kraków 1859).