KTÓRE MAJĄ BYĆ OPATRZONE 177

pewny poczet panów rad obojga stanów będzie potrzeba [z] sejmu przysadzić, którzyby obecnie od sejmu do sejmu przy nim mieszkali, a pan z ich radą wszytko czynił, rządził, rozdawał, szafował i wszytko, co ad munus regium spectaret, sprawował, nic z pacholęty ani zamsiki, jako przedtym bywało, a oni aby też tak pana rządzili i tak sprawy jego, jako i swe, in administrando regio et suo senatorio munere szykowali, jakoby potym na przyszłym sejmie in congregatione omnium ordinum słuszną sprawę mogli dać o wszytkim, bo[by] i karaniel od nich odnieśli, jeśliby na co niesłusznego pana przywiedli. A dosyć będzie sejmowi we trzy lata po sobie bywać, aby się tak często imi, jako przeszłych czasów, nie trapili; a będzie to mogło być, zwłaszcza gdy się modus iudiciorum namówi, dla których tylko sejmów dorocznych potrzeba było. Imo2 to wszytko, co się tu napisało, najduje się wiele abusus et defectus we wszytkich stronach i staniech R. P., które naprawy będą potrzebowały; ale nie zawsze wszytko może być sprawiono: powoli z lekka na swe czasy i okazye wszytko ma być sprawiono. Ale teraz idzie o to, na czym nawięcej osoby pańskiej nam, poddanym jego, i prawom i wolnościam naszym należy, abychmy jemu taki warunek na początku jego panowania naleźli, jakobychmy potym próżno od niego samego tego nie żebrali albo z nim się o to nie biedzili, co teraz sami w ręku mamy sobie wymawiać i obwarować tak, jakoby to nam na potym winien był dzierżeć. Et in his duobus punctis summa rerum consistit, aby pobożnie, chrześcijańskie sam żywiąc, nas też jako chrześcijany pobożne i poczciwe ludzie podle praw naszych w regimencie swym chował, a bez prawa nic swowolnego nie uczynił; quorum primum3 metus4 numinis divini praestans5, alterum sincera legum obser-vatio6. Haec autem utraque manu tenebit senatoria cara et diligen-tia ac vigilantia, która gdy będzie pilna i uprzejma, łatwie się wszytkiemu rada i porada najdzie i przestrzoga, jako wszytkie rzeczy dobrą sprawą pójdą, a zleczniwością i opatrznością ich uchronione i uwarowane będą.

1 ,casum' rkp.   2 wyraz w rkp. nieczytelny: ,my'? ,ani'? 3 ,primas' rkp.  4 ,metas' rkp. 5 ,praestat' rkp.        6 ,observat' rkp. Pisma polit. z pierw. bezkról.