VI.

Świadomość moralna i świadomość prawna, jako

czynniki indywidualnego postępowania i zjawisk

społecznych. Znaczenie świadomości prawnej.

 Przedstawionej powyżej różnicy pomiędzy jednostronnie imperatywną, bezroszczeniową świadomością obowiązku (świadomością moralną) z jednej strony, a imperatywno-atrybutywną świadomością obowiązku-prawa (świadomością prawną) z drugiej strony, odpowiadają dla indywidualnego życia i dla społecznych zjawisk masowych niezmiernie ważne różnice w działaniu tych i tamtych emocjonalno-intelektualnych połączeń, jako motywów postępowania:

 1. Świadomość przysługującego nam od innego lub od innych obowiązku (świadomość naszego prawa) wywiera swoiste popędowe impul-syjne działanie: pobudza nas i zachęca do takiego postępowania względem innych, jakie odpowiada treści naszego prawa.

W dziedzinie moralności (w rozumieniu nahyperlink podziału, t. j. w znaczeniu jednostronnie