CZĘŚĆ DRUGA. XVIII. Co wyznacza realności D (cywilizacyi) granice i ciągłość w czasie i przestrzeni? Naród a Państwo. Udowodnienie życia w D okazuje się i nadal pierw szem zadaniem naszem. W tym celu potrzebna jest przedewszystkiem znajomość granic naturalnych realności D. Skoro zaś jest to realność nie fizyczna, lecz psychofizyczna, zachodzi wątpliwość co wyznacza jej granice: język czy myśl ludzka? Wprawdzie z Prolegomenów wiemy, ze całością D jest lud, albo naród, a więc ze granice wyznacza język, lecz bardzo być może, źeśmy się omylili, albowiem idee ludzkie nie zamykają się przecież granicami języka. Całością D mógłby być ogół pojęć ludzkich i ogół ludzi. Podobne zapatrywanie jest wprost niedopuszczalne. Skoro tylko w D toczy się wielki proces nie wyłącznie psychiczny, to juz fizyczna strona procesu wyznacza tu fizyczne granice psychiczności. Proces w D nazwaliśmy interfizyologicznym. Cóz to znaczy? Oto tyle, ze nie polega on na samym ruchu nerwowym, fizyologicznym. Wprawdzie interfizyologicznym ruchem najwłaściwiej byłoby nazywać rzeczywiste zjawiska telepatyczne, ale gdy wiadomo, ze ludzie nie porozumiewają się między sobą bezpośrednio, sposobem tele-