ROZDZIAŁ XV 141 XV. Co jest przyczyną społeczną i niewidocznym łącznikiem społecznym? Od samego początku badania naszego weszliśmy szczęśliwie na taką właśnie dobrą drogę. W pierwszych rozdziałach niniejszej pracy określi­liśmy społeczeństwo jako takie skupienie osobników jednogatunkowych i morfologicznie jednakowych, w któ­rem funkcye osobników są zróżnicowane 1, osobniki zaś same złączone są ze sobą stosunkiem zależności wzajemnej. Chcąc dowiedzieć się, czy społeczna forma bytu rozwinęła się z gromadnej, drogą prostej ewolucyi gromady, doszliśmy2 do wniosku, że żywot gromadny niema tego znaczenia w procesach prze­miany gatunków i w kształtowaniu się osobników, ja­kie mu przypisują socyologowie, że pozostaje on bez wpływu również na intelektualny rozwój osobników. Zauważyliśmy (rozdz. IV), że zwierzęta gromadne (stad­ne) nie górują ani rozumem, ani innemi ważniejszemi cechami nad pokrewnemi im zwierzętami niegromadnemi, że także żaden typ gromady niema głębszego znaczenia w kształtowaniu się osobników, albowiem najodleglejsze od siebie genetycznie gatunki tworzą 1 Na początku rozdz. IIgo. W rozdz. IVtym.