INNI PRACOWNICY NEOSCHOLASTYCZNI. 75

w Zakładzie chyrowskim 1). W swym „Zasadniczym punkcie wyjścia w badaniu filozoficznem" (Przemyśl 1899) broni konieczności przyjęcia na samym początku-filozofowania czterech prawd niezaprzeczalnych, niewątpliwych, niedowodliwych, najoczywistszych, ściśle pierwotnych, najrdzenniej fundamentalnych", jakiemi są: „Fakt samowiedzy, fakt i zasada oczywistości, zasada tożsamości i niesprzeczności, zasada racji", stając tem samem raczej po stronie Tongiorgi'ego, jezuity włoskiego, niż kard. Merciera, który zbija teorję Tongiorgi'ego. Nuckowskiego „Początki logiki dla szkół" (Kraków 1903, wyd. 3, Kraków—Lwów—Warszawa 1920), choć dosyć trudne, wymagające pomocy profesora, łączą logikę formalną z materjalną czyli z kryterjologją i zaprawiają ucznia do głębszego myślenia oraz wyrabiania sobie bezstronnych zapatrywań, a nietylko uczenia się na pamięć martwych formułek. Napisał właśnie rozprawkę: „O uczeniu się na pamięć" (Chyrów 1908).

 3. „Psychologję dla szkół średnich" (1895) i „Logikę elementarną" (1897) napisał Ks. Aleksander Pechnik (ur. 1854), długoletni katecheta szkół lwowskich i redaktor „Gazety kościelnej", w której umieszcza rozprawy z dziedziny teologji i filozofji. Umysł poważny i głęboki, orjentujący się znakomicie we współczesnym ruchu naukowym, filozoficznym i teologicznym. Znana jest jego rozprawa: O reformie tak zwanej propedeutyki filozoficznej w naszych gimnazjach, 1892, jego: Zarys apologetyki, 1913, jego: Zarys filozofji historji, Lwów 1925 2). — Ks. Jan Bączek, jako profesor filozofji w Seminarjum warszawskiem, przysłużył się przyswojeniem językowi polskiemu Zarysu historji filozofji Czecha  Ks. Kachnika, z uzupełnieniem historji filozofji w Polsce (Warszawa 1909). — Ks. Stanisław Kobyłecki, uczeń Wundta, wydał rozprawy : Uber die Wahrnehmbar-keit plótzlicher Druckveranderungen, Leipzig 1905, — Postulaty psychologji doświadczalnej, Kraków 1906, — O przyczynowości jako powszechnem prawie doświad-czalnem, Warszawa 1906, — Interpretacje psychologiczne, Warszawa 1909 i inne. — Ks. Konstanty Michalski C. M. (ze Zgromadzenia XX. Misjonarzy), prof. filozofji na Wydziale teol. U. J. w Krakowie i kierownik „Instytutu katolickiego", znany jest ze swych prac historycznych o nominaliźmie XIV wieku i o polskiej scholastyce. — Ks. Fryderyk. Klimke (1878—1924), należał do polskiej Prowincji XX. Jezuitów i pisał prócz niemieckich także polskie  prace: Teorja paralelizmu psychofizycznego (Przegl. Powsz. 1906), — Reforma filozofji katolickiej (1907), — Spółczesne światopoglądy (1907), — Agnostycyzm, Nowa filozofja (Bergsona), Pragmatyzm a modernizm, (1908),.. Darwin i jego dzieło (1910), Religja i poznanie, Hasła etyczno-religijne monizmu (1914), — Dawne czy nowe cele życiowe, 1917. — Ks. Jacek Woroniecki Z. K. (ur. 1878), od 1919 prof. teol. moralnej w Lublinie, od 1929 w Rzymie, napisał,, prócz wielu artykułów: Metoda i program nauczania teologji moralnej, Lublin 1922, — Katolickość tomizmu, 1924, — Paedagogia perennis, Lwów 1924, — Katolicka etyka wychowawcza, Poznań 1925, — Etyka, w Zarysie filozofji, Lublin 1929. — Ks. Feliks Hortyński T. J. (1869—1927) zasłużył się założeniem przy krakowskiem Tow. Filoz. kółka tomistycznego, pomocą w przekładzie pierwszej części Summy teologicznej św. Tomasza o Bogu i Trójcy Przen., Kraków, Redakcja Wiadomości katolickich 1927, — wychodzi tam także przekład Summy filoz. św.

1) Por. Struve: Hist. logiki, str. 502-506. 2) Por. Struve: Hist. logiki, str. 500—501.—Przed Pechnikiem i Nuckowskim napisał „Propedeutykę filozoficzną, opartą na prawdziwych zasadach" (1871) ks.. Franciszek Kautny T. J. (zm. 1885). Obejmuje ona skrót logiki i psychologji, (Por. Struve, str. 495—496).