6        FILOZOFJA W POLSCE. dakcją zbiorowe wykłady p. t.: „Polska filozofja narodowa" (Kraków 1921), do których należy dołączyć dwutomowe dzieło ks. Franciszka Gabryla: „Polska filozofja religijna w XIX wieku" (Warszawa 1913 i 1914). Wszystkie mają swoje braki, które zdoła usunąć dopiero szczegółowe badanie rozwoju myśli filozoficznej na ziemiach naszych. Z pośród najnowszych skrótów historji filozofji w Polsce najpoważniejszym dotychczas jest szkic profesora M. Straszewskiego, zamieszczony niegdyś w IV tomie Ueberwega, a rozwinięty więcej w książce zbiorowej : „Polska w kulturze powszechnej", Część I. str. 188—241 (Kraków 1918), p. t. „Myśl filozoficzna polska". Szkic ten bierzemy za osnowę niniejszego opracowania, wprowadzając uzupełnienia i zmiany, jakich wymagają już badania dzisiejsze. Co zaś dotyczy wiadomości o współczesnej filozofji w Polsce, posłużymy się szkicem prof. W. Lutosławskiego, opracowanym przy pomocy ks. prof. Leona Puciaty i prof. Tadeusza Czeżowskiego, a zamieszczonym w naj-nowszem wydaniu Ueberwega, część piąta, str. 229—334 (Berlin 1928), a także notatkami, zawartemi w najnowszych czasopismach polskich, zwłaszcza filozoficznych. 3. Historję filozofji w Polsce można podzielić na dwie wielkie epoki: przedrozbiorową i porozbiór ową. W pierwszej można wyróżnić cztery okresy: 1) scholastyczny, 2) humanistyczny, 3) wznowionej scholastyki, 4) oświecenia. Druga rozpada się na trzy okresy: 1) empiryzmu i idealizmu, 2) mesjanizmu, 3) pozytywizmu i zwalczającej go filozofji chrześcijańskiej. Prócz tego w ostatnich lat dziesiątkach pojawiają się na gruncie polskim filozofowie najróżnorodniejszych prądów i kierunków, będących zwykle echem rozbieżnych prądów filozoficznych Zachodu.