557

 w Krakowie, gdzie na dniu 10 tegoż miesiąca zmienił niektóre ustawy przez biskupów krakowskich wydane mocą powagi swojej metropolitalnej podczas odbytej wizytacyi dyecezyi krakowskiej w tym czasie, mianowicie co do kar i następstw za zabójstwo lub skaleczenie duchownego, postanawiając, ażeby odtąd interdykt na te jedynie rozciągał się miejsca, w których zbrodniarze lub zabójcy przebywają lub których mieszkańcy tymże zbrodniarzom i zabójcom dopomagali do wykonania zbrodni czynem, radą lub namową, albo mogąc duchownego obronić od śmierci lub sponiewierania, tego umyślnie zaniechali, lub wreszcie mając sposobność pochwycenia zbrodniarzy takich i zabójców, złośliwie ją pominęli1). Z Krakowa podążył sędziwy pasterz z królem Kazimierzem do Poznania, gdzie się znajdował już na dniu 23 marca tegoż roku, albowiem w tymże dniu poświadcza wspólnie z Janem, biskupem poznańskim, że tenże wspaniałomyślny monarcha wsie Skorzęcin i Earcinek, które zakonnice klasztoru w Owińskach były sprzedały, nabył napowrót za własne pieniądze i temuż klasztorowi je przywrócił, z obowiązkiem, aby co tydzień w kościele klasztornym odbywały się dwie msze święte za królów polskich 2). Króla spowodowała niezawodnie do tej podróży przedsięwzięta naprzeciw Rusi halickiej wyprawa, której książe, Detko, wspierał Tatarów przy ich napadzie na dzielnice polskie w lutym tegoż roku. Jakoż na wiosnę wybrał się na tę wyprawę, której wypadkiem było przywrócenie koronie księstwa halickiego jako lenność lubo pod warunkami obrony tamtejszych bojarów przed zewnętrznymi nieprzyjaciołmi i pozostawienie ich z poddanymi przy dotychczasowych prawach, zwyczajach i religijnem wyznaniu3). W końcu roku 1340 zmarła sędziwa matka monarchy, świątobliwa królowa Jadwiga, która od czasu zaślubienia się syna z Anną, córą Gedyminową, zamknęła się w klasztorze Klarysek w Starym Sączu i tam do śmierci przebywała. Przed półtora roku stał Kazimierz nad grobem małżonki swojej Anny zmarłej w Krakowie na wiosnę roku 1339 4). W roku następnym swatał go przyjaciel jego, Karol, margra

1) Heyzmann, Statuia synodalia IV, 32. Kod. dypl. wielkopl. II, 528: „...Sane visitaeionis nostre officium in civitate et dyocesi Cracoviensi nobis iure metro-politico nunc agentibus, clamosa insinuacione et querulosis clamoribus nostris auribus est delatum, quod nonnulli venerabiles fratres nostri Cracovienses episcopi, qui pro tempore fuerunt, quasdam constitueiones et statuta fecerunt, per quas processu temporum id (sic) quod factum fuerat ad remedium tendente ad noxam, iusti pro iniustis, et pii plerum-que pro impiis indebite puniuntur; propter quod expedit dictarum constitucionum rigorem, equitatis moderamine declarare. Declaramus igitur tenore presencium de consUio fra-trum nostrornm aliorumque peritorum religiosorum et secularium, dictas constituciones, cuiuscunque tenoris existant, in quibus contineri quomodolibet reperitur: quod in quo-cunque loco clericus ordinatus vulneratus vel occisus fuerit, in illo mox debet interdi-ctum ecclesiasticum usque at satisfactionem condignam et relaxionem eiusdem inviolabi-liter observari et cessatio fleri a divinis: ad ea loca dumtaxat extendi debere, in qui-bus malefactores seu occisores huiusmodi commorantur aut habitatores dictorum locorum prefatis malefactoribus vel occisoribus in malefaciendo pretisterint consilium, auxilium et favorem seu si liberare poterant a morte et lesione et non Hberaverunt etc." — 2) Kod. dypl. wielkopl. II, 528. — 3) Caro 1. c. II, 229—231. Cfr. Jana z Czarnkowa Kronika w Monum. Pol. Ilist. II, 621. 622. — 4) Dtugosz 1. c, lib, IX, 1056.