454

 biskupstwo być dziekanem gnieźnieńskim, gdyż w listach apostolskich jego wyboru dotyczących, a niżej w wyjątkach zamieszczonych, wyraźnie kanonikiem tylko jest nazywany. Dopiero później wyniesiony został na godność proboszcza metropolitalnego, w której od roku 1283 aż do 1301 włącznie występuje na licznych przywilejach książąt, arcybiskupów, biskupów i prałatów1). Obok probostwa gnieźnieńskiego miał kanonią poznańską, jak dowodzi przywilej biskupa poznańskiego, Andrzeja Szymonowicza z r. 1298 2). Umarł po 1 maja, a przed 30 czerwca r. 1301, ponieważ pod pierwszą datą podpisał przywilej arcybiskupa Świnki 3), a w przywileju z drugiej daty występuje już jako proboszcz gnieźnieński, Mikołaj 4). W roku 1290 zasiadał na synodzie prowincyonalnym w Gnieźnie, jak dowodzi dokument wystawiony przez zebranych tamże biskupów5). Papież Mikołaj III 6), Długosz7), Damalewicz8) i inni oddają mu świadectwo i pochwały, jako mężowi wielkiej zacności, rzadkich cnót i niepospolitej w sprawach duchownych biegłości. Temi zaletami umiał sobie zjednać zaufanie kapituły gnieźnieńskiej, tak dalece, że go jednomyślnie arcybiskupem swoim wybrała, tusząc sobie, że jeżeli kto, to on będzie umiał skutecznie zaradzić smutnym następstwom, które z długiego osierocenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego wynikły. Tymczasem nad

 provisionis misericordiam implorabant. Habet enim literarum ipsarum assertio, quod eadem Gneznensis ecclesia, que diu antea pastore vacarat, et nunc per mortem bone me-morie Martini de Ordine Predicatorum, quem in archiepiscopum eidem prefeceramus eccle-sie vacare dinoscitur, tam per tyrampnidem paganorum fidem persequentium Christianam, quam per temeritates et insolentias plurium aliorum, non solum in suis bonis et iuribus gravibus est attrita molestiis et deducta in paupertatis opprobrium, sed et in personis populi pastoris eiusdem ecclesie eure commissi, enormibus est convulsa dispendiis, non sine fidei eiusdem iniuria et gravi proh dolor periculo animarum... Habebat insuper earundem literarum adiectio, quod dicti prepositus, decanus et Capitulum post obitum prefati archiepiscopi... dilectum filium Wlostiborium, canonicum Gneznensem, virum utique providum et discretum ae in spiritualibus et temporalibus circumspectum in Qnesnensem archiepiscopum canonice ac concorditer elegerunt... Nos igitur... fraternitati tue presentium auctoritate committimus, quatinus inquisita per te vel per alium seu alios de modo huius-modi electionis, studiis eligentium et eleeti meritis diligentius veritate, si electionem ipsam inveneris canonice de persona ydonea celebratam, eam auctoritate nostra confirmes... si personam prefati Wlostiborii fore ydoneam reperis tantoque honori ac oneri congru-entem... ipsum predicte Gneznensi eeclesie preflcias eadem auctoritate in arehiepiscopum et pastorem, ac deinde ascitis dnobus vel tribus episcopis dicto W. munus consecrationis impendas.,. Datum Bome apud sanctum Petrum X Kalendas Januarii, pontifieatus nostri anno secundo." — 1) Zob. zyciorys jego pomiędzy Praiatami i Kanonikami gnieznien-skimi. — 2) Archiv. Gapit. Gnem. Nr. 447. Eod. dypl. wielkopl. I, 156. — 3) Ar-chiw. kościoła trzemeszenskiego Diplomata. Kod. dypl. wielkopl. II, 196. — 4) Archiv. Capit. Posnan. II, 22. Kod. dypl. wielkopl. II, 210. — 5) Archiv. Capit. Vratislav. Stenzel, Vrkunde zur Geschichte des Bisth. Breslau f. 262. — 6) Porownaj wyzej przy-toczoną bullę papieża Mikołaja III. — 7) Hist. Polon. lib. VII, 818: Wlostiborium decanum Gnesnensem moribus et genere nobilem in Archiepiscopum elegerunt." 8) Series Archiep. Gnesn. f. 156: „Illustre genus Pomianornm stirpis et glorioso sanguine avorum, proavornmque partum in campo Martis decus, insignis ingenii morumque cultura, animi moderatio, vitae probitas, matura in rebus gerendis prudentia, liberalis in Divinum cul-tum propensio, submissa erga Deum pietas, gravis in omni actione constantia, sincera in sunicitia  colenda integritas, in omni vultus et sermonis compositione honestas etc."