280

 okazała potrzeba konieczna dla klasztoru posiadania dokumentu wykazującego prawo jego do nadanych mu posiadłości, na prośby jego Kazimierz Sprawiedliwy pomiędzy rokiem 1186 a 1194 wystawił dokument, w którym zeznaje, iż w roku 1178 klasztorowi sulejowskiemu nadał wyszczególnione tam posiadłości, a iżby to jego nadanie wieczną miało trwałość, powołuje na świadków Piotra, arcybiskupa gnieźnieńskiego i Pełkę, biskupa krakowskiego. W ten sposób wytłomaczony dokument nie zawiera w sobie żadnej sprzeczności, gdyż jest bez właściwej daty, a jeżeli przypuścimy, że był między rokiem 1186 a 1194 wystawiony, świadkowie zupełnie z datą się zgadzają, zwłaszcza, że z treści przywileju wyraźnie wypływa, iż arcybiskup Piotr nie zaraz przy pierwotnem uposażeniu Kazimierzowem, lecz dopiero przy spisaniu dokumentu klasztorowi z swej strony pewne nadał dziesięciny1). Tym sposobem rok (1178) na wstępie dokumentu w mowie będącego podany nie byłby datą wystawienia przywileju, lecz oznaczeniem czasu, w którym pierwotne nadania książęce klasztorowi nastąpiły, spisanie zaś aktu, jak to z powołanych w nim świadków wnosić należy, nastąpić mogło pomiędzy rokiem 1186, w którym Pełka biskup wstąpił na katedrę krakowską, a rokiem 1194, w którym Kazimierz Sprawiedliwy przeniósł się do wieczności.

 Mógłby kto zarzucić, że lubo fałszerz dwóch pierwszych dokumentów z roku 1176 pomylił się co do daty, politycznego ówczesnego stanowiska książęcia Kazimierza i biskupa krakowskiego Pełki, mógłsię nie pomylić co do czasu arcybiskupa Piotra i jego rządów archidyecezyą gnieźnieńską, lecz oprócz powyższych wskazówek mamy insze, pewniejsze, jako arcybiskup Zdzisław przed Piotrem na stolicy gnieźnieńskiej zasiadał. I tak przywilej Mieczysława Starego dla klasztoru w Lubiążu wydany w Gnieźnie dnia 26 kwietnia roku 1177, o którego autentyczności żadna nie zachodzi wątpliwość, ma pomiędzy świadkami Zdzisława, arcybiskupa gnieźnieńskiego 2), natomiast przywilej poświęcenia i uposażenia kościoła Panny Maryi w Sandomierzu z r. 1191 przytacza wyraźnie pomiędzy świadkami Piotra, arcybiskupa gnieźnieńskiego3). Postawione przez nas następstwo Piotra po Zdzisławie na stolicy gnieźnieńskiej wykazują dowodnie dwa najstarsze przywileje odnoszące się do klasztoru kanoników regularnych grobu Chrystusowego w Miechowie, i wprawdzie akt patryarchy jerozolimskiego z roku 1198, oraz spółczesne lub nieco późniejsze tak zwane album tegoż patryarchy, obejmujące spis dobroczyńców rzeczonego klasztoru przyjętych do jego konfraterni. Z pierwszego doku

1) Kod. dypl. melkopl. I, 29: „Ut autem hee rata in evum permaneant, testes sunt: Petrns archiepiscopus Gnesnensis, qui ad meam peticionem dictam fratribus preno-minatarum sorcium decimam contulit et sigillo proprio presens instrumentum munivit". — 2) Busching, Vrkunden des Klosters Leubus nr. V, f. 16. 17: ,,Zisdek archiepiscopus Knizenensis". Codicis Silesiae diplomatici specimen u Sommersberga Perum Siles. Script. T. I, f. 897. 898. Kod. dypl. wielkopl. I, 28, 29. Przeglqd krytyczny rok III, Nr. 12 str, 456. — 3) Dr. Piekosinskiego Cod. dipl. minor. Polon. f. 5; „Anno 1191 indictione nona epacta quarta concurrente priraa, et anno decennalis cycli quarto-decimo, domino Kazimiro duce in Polonia dominante, ad petitionem Cracoviensis episcopi dominus Petrus Gnesnensis Archiepiscopus consecravit ecclesiam sancte Marie in Sando-miria ete,"