XII a. Kod. Częst. (Częstochowski;— Claromontanus). Non debet reprehensibile nec mirum iudicari, si secundum [f. 1] varietatem temporum consuetudines et facta humana varientur, cum cuilibet virorum non sufficiat fortitudine pollere vel armorum pulcritudine esse ornatum, si moribus et factis non fuerit decoratus. Et ob hoc nos Kazimirus Dei gracia Rex Polonie, una cum baronibus nostris, nutu et voluntate Dei considerantes, quod iuxta temporum antiquitatem in terris dominio nostro subiectis plereque cause in iudiciis non uniformiter sed secundum animorum 1) diversitatem quamvis super uno et eodem facto vario et diversimodo deciduntur et diffiniuntur, ex qua varietate questiones seu cause plerumque post multiplices vexaciones remanent quodarnmodo immortales; quapropter ad Iaudem Dei omnipotentis, beate Virginis Marie tociusque curie celestis, ad profectum 2), commodum et utilitatem nostrorum subditorum decrevimus predictorum iudiciorum seu causarum decidere et evellere varietatem, volentes et statuentes, quod deinceps perpetuis temporibus iuxta infrascripta duntaxat statuta omnes et singuli iudices nostrarum terrarum debeant et teneantur iudicare et eadem statuta districte et firmiter observare etc. (1) De constitucionibus. Quando quis citatur pro hereditate. Cum omnes constituciones et statuta legem imponant rebus et negociis futuris et non preteritis, volumus, ut omnes nostre constitutiones edite nunc in colloquio generali in Wyslicia non respiciant preterita, sed tantummodo presencia et futura. Unde si quis citat ad iudicium aliquem pro hereditate in [pecunia obliga]ta et ipsum ad iud[icium evocat], extunc, si reus in [termino peremptorio] non parebit, actor [lucrabitur] nominatam heredit[atem, pecunia] reo nichilominus restitu[ta]. 1) Cod. annorum. 2) Cod. perfectum.